ﻫ هرﺎﺼﻋ فﺮﺼﻣ تاﺮﺛا ﯿ
ﻠﮑﻟاورﺪ ﯽ
ﺗﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﺮﺑ ودﺮﮔ ﯽ
د ﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ
اﺮﺤﺻ شﻮﻣ رد ﯽﯾ
ﻗ اﺮﻫز ﯿ ﻧاوﺮ
1ﯽ ﺖﺳدرز دﻮﻤﺤﻣ ، دﺮﻓ رﻮﭘ ﻦﺴﺣ ﺪﻤﺤﻣ ،2
ﺴﺣ ناﺮﻬﻣ ،3
ﯿﻨ
4ﯽ
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻨﯿﻣز فﺪﻫ و اﺰﻓا ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ: ﯾ
ﺶ ﮔ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ مﻮﻤﻋ لﺎﺒﻗا ﯿ
نﺎﻫﺎ وراد
،ﯽﯾ ﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا ﯿ تﺎﻘ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺑﻪ رﻮﻈﻨﻣ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ آرﺎﮐ ﯽﯾ ءﻮﺳ تاﺮﺛا و
ﻟﺎﻤﺘﺣا ﯽ اﯾ ﻦ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ
، ﭘ تروﺮﺿ ﯿ اﺪ ﺖﺳا هدﺮﮐ . ﺧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯿﺮ
، ﺗﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ ﻪﺑ ودﺮﮔ ﮐﺮﺗ ناﻮﻨﻋ ﯿﺒ ﯽ ﻓﺮﻌﻣ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ هﺪﻨﻫﺎﮐ صاﻮﺧ ﺎﺑ ﯽ
ﺖﺳا هﺪﺷ
؛ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪ
زرا رﻮﻈﻨﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺮﺑ نآ فﺮﺼﻣ تاﺮﺛا ﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﯿ ﺷﻮ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ ﻐﺗ و ﯿﯿ تاﺮ ژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﯾ ﮏ ﻠﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﯿﻪ رد
شﻮﻣ ﺎﻫ ي اﺮﺤﺻ ﯽﯾ دﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ ﺣاﺮﻃ ﯽ دﺮﮔ اﺮﺟا و ﯾﺪ .
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد: 32
دﺎﺣ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ رﺎﺘﺴﯾو داﮋﻧ ﺮﻧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ شﻮﻣ )
نﺎﺴﮐﻮﻟآ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺎﻘﻟا (
و 8 شﻮﻣ ﺮﺳ
ﻢﻟﺎﺳ
، يوﺎﺴﻣ هوﺮﮔ ﺞﻨﭘ ﻪﺑ )4
ﻢﻟﺎﺳ هوﺮﮔ ﮏﯾ و ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ (
ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ .
هوﺮﮔ ﺎﻫ ي وI
دﯾII
ﺘﺑﺎ ﯿ ﮏ ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ : ﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ يﺎﻫ 400 و
mg/kg
200 هرﺎﺼﻋ ﻫﯿ ﻠﮑﻟاورﺪ ﯽ ﺗﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ هوﺮﮔ ،ودﺮﮔ دﯾ III
ﺘﺑﺎ ﯿ ﮏ وراد ﺎﺑ ي ﻣرﻮﻔﺘﻣ ﯿ ﻦ )
mg/kg
50 ( هوﺮﮔ و ﺎﻫ ي دﯾ IV
ﺘﺑﺎ ﯿ ﮏ و
لﺎﻣﺮﻧ ﺎﺑ ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ ﻟﺎﺳ
ﯿ ﻦ
، ﻪﺑ ﻪﻧازور تﺪﻣ 4 ﻪﺘﻔﻫ ﺑﻪ ﮐارﻮﺧ ترﻮﺻ ﯽ
ﺗﯿ رﺎﻤ ﺪﻧﺪﺷ . نﺎﯾﺎﭘ رد
، هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺮﯿﮔ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ يﺎﻫ
ﻞﻣﺎﺷ :
نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
، ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ راردا 24 ﻪﺘﻋﺎﺳ
، ﺗاﺮﮐ ﯿﻨ ﯿ ﻦ ﻧ و ﯿ نژوﺮﺘ نﻮﺧ هروا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻤﮐ
ﯽ ﮐ و ﯿﻔ ﯽ ﺐﯿﺳآ ﻪﯿﻠﮐ ﯽﺳﺎﻨﺷ )
1200
لوﺮﻣﻮﻠﮔ ( رد هوﺮﮔ مﺎﻤﺗ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ رد ﺎﻬﻧآ ﺮﯾدﺎﻘﻣ و
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﻫ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ هرﺎﺼﻋ:
، زود ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻏ يﺮﺛا رد
، و نﻮﺧ هروا نژوﺮﺘﯿﻧ و ﻦﯿﻨﯿﺗاﺮﮐ ،راردا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ
ﺺﺧﺎﺷ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﯽﻤﮐ يﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ
: رد ار لﺎﯿﺸﻧاﺰﻣ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ رﺎﺸﺘﻧا و ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ ﻪﺑ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ،لوﺮﻣﻮﻠﮔ هزاﺪﻧا
داد ﺶﻫﺎﮐ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ )
05 / 0
p<
.(
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ فﺮﺼﻣ: ﺗﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ ودﺮﮔ ، ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻣدﻮﺳ تاﺮﺛا ي
ﺮﺑ ﻠﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯿﻮ ي تر ﺎﻫ ي دﯾ ﺘﺑﺎ ﯿ ﮏ اد ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷ .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ:
ﯽ دﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ
؛ ﮔﯿ نﺎﻫﺎ وراد ﯽﯾ
؛ ﺗﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ ودﺮﮔ
؛ تر
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1394
؛ 22 ) 2 :(
104 - 114 .
ﺖﻓﺎﯾرد : 22 / 03 / 1394 شﺮﯾﺬﭘ : 07 / 06 / 1394
ﺑﺮﻣ١
ﯽ
، ﻓ هوﺮﮔ ﯿﺰ ﯾ ژﻮﻟﻮ ي ژﻮﻟﻮﮐﺎﻣرﺎﻓ و ي
، هﺪﮑﺸﻧاد ﮑﺷﺰﭘ ﯽ
، ﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽ
ﺑﯿ
،ﺪﻨﺟﺮ ﺑﯿ
،ﺪﻨﺟﺮ اﯾ ناﺮ
؛
،رﺎﯾدﺎﺘﺳا٢
ﺮﺼﻋ ﯽﻟو نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ،يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ هوﺮﮔ )
ﺞﻋ ( ناﺮﯾا ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،
؛
ناﺮﯾا ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،يژﻮﻟﻮﮐﺎﻣرﺎﻓ و يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا٣
؛
ﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ٤
ﺆ لو : ،ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﺷاﺪﻬﺑ سﺎﻨﺷرﺎﮐ يروﺎﻨﻓ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ،ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺐﻃ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ
ناﺮﯾا ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، .
سردآ : ﯽﺑﻮﻨﺟ نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا -
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ - يرﺎﻔﻏ نﺎﺑﺎﯿﺧ - ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد -
ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺐﻃ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ .
ﻦﻔﻠﺗ : 985632395168 +
ﺮﺑﺎﻤﻧ : 985632433001 +
ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ :
ﻪﻣﺪﻘﻣ
دﯾ ﺖﺑﺎ ﺘﻧ رد ﯿ ﻪﺠ ﻓﺎﮐ ﺢﺷﺮﺗ مﺪﻋ ﯽ
ﻟﻮﺴﻧا ﯿ ﻦ و ﯾﺎ ﺦﺳﺎﭘ مﺪﻋ
لﻮﻠﺳ ﺎﻫ ا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯾ
ﻦ ا نﻮﻣرﻮﻫ ﯾ
دﺎﺠ ﻣ ﯽ دﻮﺷ .
،ﺖﻟﺎﺣ ﻦﯾا رد
ﻈﻨﺗ ناﻮﺗ نﺪﺑ ﯿ
ﻢ
ًﺎﻣﻮﻤﻋ و هداد ﺖﺳد زا ار نﻮﺧ ﺪﻨﻗ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
ﺑﻪ لﺮﺘﻨﮐ ﻞﮑﺷ هﺪﺸﻧ
ا ي اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﻣ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ ) 1 .(
اﺰﻓا رﺎﻬﻣ مﺪﻋ ﯾ
ﺶ
ﺳآ ﺐﺒﺳ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﯿ
ﺐ ﺖﻤﺴﻗ ﻪﺑ ﺎﻫ
ي ﻪﻠﻤﺟ زا نﺪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻧﻮﺧ قوﺮﻋ و بﺎﺼﻋا ﯽ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ ) 2 .(
ﺑﯿ ﺶ زا ﯾ ﮏ ﻼﺘﺒﻣ مﻮﺳ ﯾ
نﺎ
د ﻪﺑ ﯾ ﺖﺑﺎ
، ا ﻪﺑ ﻼﺘﺑا نارود رد ﯾ
ﻦ ﺑﯿ رﺎﻤ ي ﺒﺼﻋ ضراﻮﻋ ﯽ
و
ﻗوﺮﻋ ﯽ ﺑﻪ ﺗر صﻮﺼﺧ ﯿ
ﺗﺎﭘﻮﻨ ﯽ ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ و ﯽ ﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﯽ
ﺪﻨﻨﮐ ) 3 .(
ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﯽ دﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ
، ﻞﻣﺎﻋ 14 ﻣ و گﺮﻣ ﺪﺻرد ﯿﺮ
ﺷﺎﻧ ﯽ ﺑ زا ﯿ رﺎﻤ ي
دﯾ ﺖﺑﺎ و 40 ﺪﺻرد ﺎﺳرﺎﻧ ﯾ ﯽ ﺎﻫ ي ﻠﮐ ﯿﻮ ي ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ )4
،
5 .(
دﯾ ﺖﺑﺎ
، ا ﺎﺑ ﯾ دﺎﺠ ﻐﺗ ﯿﯿ تاﺮ ﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﺶﺨﺑ رد ﻢﻫ ﯽ
ﻢﻫ و رد
ﻟﻮﺑﻮﺗ ﺶﺨﺑ ﯽ
ﻠﮐ ﯿﻪ ﺎﻫ
، ا ﺐﺒﺳ ﯾ دﺎﺠ ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﯽ ﻣ ﯽ دﻮﺷ ) 6 .(
زا
ﺮﺘﻤﻬﻣ ﯾ ﻦ ﺳآ ﯿ ﺐ ﺎﻫ ي ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﯽ دﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ ﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﺶﺨﺑ رد ﯽ
ﻠﮐ ﯿﻪ
ﻣ ﯽ زوﺮﻠﮑﺳا ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯾ
،ﺲ ﺮﺗﺎﻣ رﺎﺸﺘﻧا ﯾ
ﺲﮑ ﺸﻧاﺰﻣ ﯿ لﺎ و
ﺨﺿ ﯿ ﻢ ﮔﺪﺷ ﯽ ﺎﺸﻏ ي ﺎﭘﯾ ﻪ دﺮﮐ هرﺎﺷا )
7 .(
ﻔﻧ ﺗﺎﭘوﺮ ﯽ ﺎﺑ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﯽﯾ نﻮﭼ : اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﻣﻮﺒﻟآ ﯿ ﻦ رﺎﺸﻓﺮﭘ ،راردا ي
و مدا ،نﻮﺧ
ﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ
هﺪﻧوﺮﺸ ﻓﯿ
ﺳاﺮﺘﻠ ﯿ نﻮ ﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﯽ ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ )
8 .(
ﺮﺛا ﻞﻣاﻮﻋ ﺑ راﺬﮔ
ﯿ ﺷﻮ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯽﯾ ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ و ﯽ
دﺪﻌﺘﻣ ي ﻪﻠﻤﺟ زا :
اﺰﻓا ﯾ ﺶ اﺰﻓا ،نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﯾ
ﺶ ﻣﺮﺳ ﺖﻈﻠﻏ ﯽ
ﺎﻬﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﯾ
ﻠﮔ ﯿ زﻮﮑ ﯾ ﺳﻼ ﯿ
،نﻮ ﺮﺘﺳا ﺴﮐا س ﯿ ﺗاﺪ ﯿ
،ﻮ ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ﮐﯿ زﺎﻨ بﺎﻬﺘﻟا ،C
و ...
ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ رد ﯽ
دﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾ هﺪﺷ ﺪﻧا
؛ ا ﺎﺑ ﯾ ﻦ مﺪﻋ لﺎﺣ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾ ﻧﺎﮑﻣ ﯿ ﻢﺴ ﻗد ﯿ ﻖ ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽ اﯾ ﻦ ﺑﯿ رﺎﻤ ي
، دﻮﺟو ﺐﺒﺳ
ﺖﺳا هﺪﺷ نآ نﺎﻣرد رد ﺶﻟﺎﭼ )
9 .(
لﺎﺳ رد ﺎﻫ ي ﺧا ﯿﺮ ﺪﻫﺎﺷ
ﻓﺮﻌﻣ ﯽ ﮔﯿ نﺎﻫﺎ وراد ﯽﯾ دﺪﻌﺘﻣ ي نﻮﺧ ﺪﻨﻗ هﺪﻨﻫﺎﮐ صاﻮﺧ ﺎﺑ
ﺘﺴﻫ ﯿ ﻢ . ﺎﻣا ﮐﺪﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﯽ
در ﺳرﺮﺑ صﻮﺼﺧ ﯽ
ﺮﺛا ﺸﺨﺑ ﯽ اﯾ ﻦ ﮔﯿ نﺎﻫﺎ ﺮﺑ ﺎﺳ ﯾﺮ ﺷﺎﻧ ضراﻮﻋ ﯽ
د زا ﯾ ﺖﺑﺎ زا ﻪﻠﻤﺟ
ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﯽ دراد دﻮﺟو )
10 .(
ﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯿ
نﺎﻫﺎ وراد ﯽﯾ صاﻮﺧ ﺎﺑ
ﻣ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ هﺪﻨﻫﺎﮐ ﯽ
ودﺮﮔ ﻪﺑ ناﻮﺗ )
Juglans regia L (
و
اﺰﺟا ي هرﺎﺷا نآ ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺮﮐ
. ﺳو تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯿﻌ
ﯽ صﻮﺼﺧ رد
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾ اﺰﺟا ي ﮔﯿ هﺎ ﺷ ﯿﻤ ﯽ ﺖﻤﺴﻗ ﺎﻫ ي ﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
هﺎ زا ودﺮﮔ
ﻪﻠﻤﺟ : ﻣ ﺖﺳﻮﭘ ،ﺰﻐﻣ ﯿ
،هﻮ گﺮﺑ ﺘﺣ و ﺖﺧرد ﺖﺳﻮﭘ ، ﯽ
رﯾ ﻪﺸ اﯾ ﻦ ﮔﯿ هﺎ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي اﯾ ﻦ ﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽ
ﺪﻨﻫد
ﮔ ﻪﮐ ﯿ هﺎ ودﺮﮔ ﯾﮑ ﯽ ﻨﻏ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽ
ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﻠﭘ ﯽ ﺑ لﻮﻨﻓ ﻪ رﺎﻤﺷ
ﻣ ﯽ دور ﻟﺎﻌﻓ و ﯿ ﺖ ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺖﻤﺴﻗ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ اﯾ ﻦ ﮔﯿ هﺎ
ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ) 11 .(
دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ي
تاﺮﺛا
ﺒﻠﻗ ﺖﻇﺎﻔﺣ ،نﻮﺧ ﺪﻨﻗ هﺪﻨﻫﺎﮐ ﯽ
تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﻫﺎﮐ و
ﺎﻬﻧ ﯽﯾ ﻠﮔ ﯿ زﻮﮑ ﯾ ﺳﻼ ﯿ نﻮ ﭘﯿ ﻪﺘﻓﺮﺸ ﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ ﻪﮐ ﯽ
ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﯽ
دﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ ﯽﻣ
،ﺪﺷﺎﺑ ياﺮﺑ اﺰﺟا ي ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ودﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ
) 12 .(
ﺘﻨﺳ ﺐﻃ رد ﯽ
اﯾ ناﺮ
، ﺗ فﺮﺼﻣ ﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ ﻣﯿ هﻮ ودﺮﮔ ياﺮﺑ
رد د نﺎﻣ ﯾ ﺖﺑﺎ دراد جاور )
13 .(
ﻧﺎﺘ ﯾ ﺞ ﺧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯿﺮ
ﻧﯿ ﺰ تاﺮﺛا
ﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ هﺪﻨﻫﺎﮐ ﯽ
ﺗﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ رد ار ودﺮﮔ
شﻮﻣ ﺎﻫ ي دﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ ﺗﺄ ﯿﯾ ﺪ هدﺮﮐ ﺪﻧا ) 14
، 15 .(
ا ﺎﺑ ﯾ ﻦ لﺎﺣ نﻮﻨﮐﺎﺗ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺑ ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ تاﺮﺛا ﯽﺑﺎﯾزرا صﻮﺼﺧ رد يا
رد يﻮﯿﻠﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ
د تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺎﯾ و مﺎﺠﻧا ﯽﺘﺑﺎﯾ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ
؛ ا زا ﯾ ﻦ ور ا رد ﯾ ﻦ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻠﮐ تاﺮﺛا
ﯿﻮ ي
ﻫ هرﺎﺼﻋ فﺮﺼﻣ ﯿ
ورﺪ ﻠﮑﻟا ﯽ ﺗﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ ودﺮﮔ ﺣ لﺪﻣ رد ﯿ
ﻧاﻮ ﯽ
ﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﯽ دﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ .
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ
ودﺮﮔ هﻮﯿﻣ
، نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ هﺎﮕﺷوﺮﻓ زا
ﺪﯾدﺮﮔ يراﺪﯾﺮﺧ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ .
مﻮﯾرﺎﺑﺮﻫ ﺪﮐ ﺎﺑ ودﺮﮔ هﻮﯿﻣ 721
، درﻮﻣ
ﺗﺄ هﺎﯿﮔ هوﺮﮔ ﺪﯿﯾ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ
، هﻮﯿﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ زا ﺪﯾدﺮﮔ اﺪﺟ ﺎﻫ
و
ﺪﺷ ردﻮﭘ بﺎﯿﺳآ ﻂﺳﻮﺗ ﺲﭙﺳ .
ردﻮﭘ ﻪﺑ ﺖﺳد هﺪﻣآ
، ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
1:10 ) ﯽﻧزو / ﯽﻤﺠﺣ ( ﻞﮑﻟا لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ 80
% ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺒﺷ ود تﺪﻣ
ﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ نﺰﻤﻫ يور ﺮﺑ و قﺎﺗا يﺎﻣد رد زور ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺴﯿﺧ ﯽ
؛
لﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﻪﺑ
ﺖﺳد هﺪﻣآ ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﻂﺳﻮﺗ
(Blue Ribbon,Grade 589;Germany) ﺪﺷ فﺎﺻ
. رد
ﺖﯾﺎﻬﻧ
، ﺮﻫ 10 ﯽﺳ لﻮﻠﺤﻣ ﻦﯾا زا ﯽﺳ
، يﺮﺘﭘ ﮏﯾ رد ﺶﯾد
ﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر يﺎﻣد ﺎﺑ رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا رد و
40 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد راﺮﻗ داﺮﮔ
ﺖﻓﺮﮔ ) 16 ( . لﻼﺣ ﻞﻣﺎﮐ ﺮﯿﺨﺒﺗ زا ﺲﭘ
، ﯽﻗﺎﺑ ردﻮﭘ رد هﺪﻧﺎﻣ
فﺮﻇ ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﺎﻫ ﺪﺷ
. هرﺎﺼﻋ شور ﻦﯾا رد يﺮﯿﮔ
، ﻪﺑ ا ﺮﻫ ياز
100 ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ ردﻮﭘ مﺮﮔ
، 5 ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ مﺮﮔ
ﺑﻪ ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﯽﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد
، شﻮﻣ زا ﮋﻧ ﺮﻧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ يﺎﻫ ا د
رﺎﺘﺴﯾو ﻧزو ﻪﻨﻣاد رد ﯽ
180 - 160 مﺮﮔ ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
ياﺮﺑ
ﯽﺘﺑﺎﯾد ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ دﺎﺠﯾا رد
تر ﺎﻫ
، ﯽﯾﺎﺘﺷﺎﻧ ﺐﺷ ﮏﯾ زا ﺲﭘ
،
ﮏﯾ زود تارﺪﯿﻫﻮﻧﻮﻣ نﺎﺴﮐﻮﻟآ لﻮﻠﺤﻣ mg/Kg
150 ﻪﺑ ترﻮﺻ
نورد ﺪﺷ ﻖﯾرﺰﺗ ﯽﻗﺎﻔﺻ )
17 ( . ﻪﺘﻔﻫ ود زا ﺲﭘ
، تر ﺪﻨﻗ ﺎﺑ يﺎﻫ
يﻻﺎﺑ يﺎﺘﺷﺎﻧ نﻮﺧ mg/dl
350
، ﻪﺑ تر ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ يﺎﻫ
ﺮﻈﻧ رد دﺎﺣ ﺖﺑﺎﯾد ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
) 18 ( . ياﺮﺑ ضراﻮﻋ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ
ﺖﺑﺎﯾد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و رﺎﮔزﺎﺳ
نﺪﺷ ﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻂﯿﺤﻣ ﺎﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ه
،
تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﻪﺑ
تﺪﻣ 4 ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﻠﺧاﺪﻣ مﺎﺠﻧا نوﺪﺑ ﻪﺘﻔﻫ
لﺮﺘﻨﮐ هﺪﺷ ) يﺎﻣد 25 - 21 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد و داﺮﮔ
ﻪﺧﺮﭼ
رﻮﻧ / ﯽﯾﺎﻨﺷور 12
ﻪﺘﻋﺎﺳ (
، ﺲﻔﻗ نورد ﺲﻨﺟ زا دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ
ﯽﻠﭘ ﺐﻃ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ تﺎﻧاﻮﯿﺣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻞﺤﻣ رد ﻦﻠﯿﺗا
ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺑﺮﺠﺗ .
رد
لﻮﻃ حﺮﻃ
، تر تﺎﻧاﻮﯿﺣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ياﺬﻏ ﻪﺑ دازآ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺎﻫ
ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ )
نﺎﺳاﺮﺧ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﮐﺮﺷ -
ﺪﻬﺸﻣ ( يﺮﻬﺷ بآ و
ﺪﻨﺘﺷاد ﻢﻟﺎﺳ .
حﺮﺷ ﻖﺑﺎﻄﻣ حﺮﻃ ﻦﯾا رد تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺎﺑ رﺎﮐ شور
يروﺎﻨﻓ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺖﻧوﺎﻌﻣ قﻼﺧا ﻪﺘﯿﻤﮐ ﺐﯾﻮﺼﺗ ﻪﺑ ور ﺶﯿﭘ ﺪﯿﺳر ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد .
رﻮﮐﺬﻣ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ
، ﻪﺑ رﻮﻃ دﺪﺠﻣ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
ﯽﻣﺎﻤﺗ تر ﺎﻫ هزاﺪﻧا هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﯽﺒﯿﺟ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ يﺮﯿﮔ
(Accu Chek, Germany) و ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا
32 تر
ﺎﺑ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ار فﻼﺘﺧا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ دﺎﺣ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد ﺪﻨﺘﺷاد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ،
. 32 و ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد شﻮﻣ 8
شﻮﻣ
ﻢﻟﺎﺳ
، رد ﺞﻨﭘ يوﺎﺴﻣ هوﺮﮔ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
. هوﺮﮔ يﺎﻫ و I II
ﻪﺑ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد ﺐﯿﺗﺮﺗ
: يﺎﻫزود ﺎﺑ mg/kg
200 و mg/kg 400
ﻫ هرﺎﺼﻋ ﯿ
ورﺪ ﻠﮑﻟا ﯽ ﺗﯿ ﻪﻐ ﻣﯿ ﻧﺎ ﯽ ودﺮﮔ ﻪﺑ ژاوﺎﮔ ،ﻪﻧازور ترﻮﺻ
ﺪﻧﺪﺷ . هوﺮﮔ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد III
ﺰﯿﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ
،
ﻪﻧازور mg/kg 50 دﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد ﻦﯿﻣرﻮﻔﺘﻣ )
19 ( . هوﺮﮔ IV
ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ )
(DC ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ و )
(NC
، ﻪﻧازور
،
ﻢﻫ هوﺮﮔ ﺮﯾﺎﺳ ژاوﺎﮔ راﺪﻘﻣ ﻢﺠﺣ ﺎﻫ
) 1 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ (
، لﺎﻣﺮﻧ ﻦﯿﻟﺎﺳ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد .
تارﺪﯿﻫﻮﻧﻮﻣ نﺎﺴﮐﻮﻟآ
، ﺎﻤﮕﯿﺳ ﺖﮐﺮﺷ لﻮﺼﺤﻣ ﯾرﺪﻟآ
ﺖﮐﺮﺷ زا ﻦﯿﻣرﻮﻔﺘﻣ صﺮﻗ و ﺎﮑﯾﺮﻣا ﭻ كﺮﻣ
) Merck
Sante' s.a.s.
( ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا و ﻪﯿﻬﺗ ﻪﺴﻧاﺮﻓ .
ياﺮﺑ ﻪﯿﻠﮐ ﻪﯿﻬﺗ
لﻮﻠﺤﻣ ﺎﻫ
، ﺪﯾاﺮﻠﮐ ﻢﯾﺪﺳ لﻼﺣ زا 9/
0 ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺻرد .
زور رد ﻢﻬﻧ و ﺖﺴﯿﺑ ﻣ
ﻪﻠﺧاﺪ مﺎﻤﺗ ، شﻮﻣ ﺎﻫ
، ﺲﻔﻗ رد يﺎﻫ
ﺑﺎﺘﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﮏﯿﻟﻮ 24
ﺎﻬﻧآ راردا ﻪﺘﻋﺎﺳ ياﺮﺑ
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ .
ﯽﺳ زور رد ما
، ﺖﯾﺎﻋر ﻦﻤﺿ
يﺎﺘﺷﺎﻧ ﻂﯾاﺮﺷ 14
ﻪﺘﻋﺎﺳ
، تر ﺮﺗا ﺎﺑ ﻖﯿﻤﻋ ﯽﺷﻮﻬﯿﺑ زا ﺲﭘ ﺎﻫ
،
ﯽﺒﻠﻗ يﺮﯿﮕﻧﻮﺧ درﻮﻣ ﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﺪﻨ ﺎﻬﻧآ نﻮﺧ يﺎﻤﺳﻼﭘ و ياﺮﺑ
مﺎﺠﻧا ﺶﯾﺎﻣزآ ﻮﯿﺑ يﺎﻫ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
؛ هروا نژوﺮﺘﯿﻧ و ﻦﯿﻨﯿﺗاﺮﮐ
،
ﺪﺷ يزﺎﺳاﺪﺟ .
ﻪﻣادا رد
،
ّﻠﮐ شﻮﻣ ﺖﺳار ﻪﯿ و ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﺎﻫ
ﻦﯾزﻮﺗ زا ﺲﭘ
، اﺮﺑ ي ﺘﻓﺎﺑ ژﺎﺳﺎﭘ ﻪﺳوﺮﭘ مﺎﺠﻧا
،ﯽ رد لﻮﻠﺤﻣ
ﻦﯿﻟﺎﻣﺮﻓ ﺮﻓﺎﺑ ﻮﯿﺗﺎﺴﮑﯿﻓ 10
ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﺪﺻرد .
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ
ﺺﺧﺎﺷ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ يﺎﻫ ﺖﯿﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ
) سرﺎﭘ ﺖﮐﺮﺷ نﻮﻣزآ
- ناﺮﯾا ( رﺰﯾﻻﺎﻧآﻮﺗا هﺎﮕﺘﺳد و
) Prestige 24i-Japan (
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﺘﻓﺎﺑ يﺎﻫ
ﻪﯿﻠﮐ
، كﻮﻠﺑ ﻪﯿﻬﺗ و ﯽﺘﻓﺎﺑ ﻦﯿﺗور ژﺎﺳﺎﭘ زا ﺲﭘ ﯽﻨﯿﻓارﺎﭘ يﺎﻫ
،
ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ لﺎﯾﺮﺳ ﯽﺘﻓﺎﺑ ﻊﻃﺎﻘﻣ 5
ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ
ﮕﺘﺳد مﻮﺗوﺮﮑﯿﻣ هﺎ )
Leits, Italy (
ﻪﯿﻬﺗ ﺪﺷ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻨﮑﺗ ﺎﺑ و
ﻒﯿﺷ ﮏﯾدﻮﯾﺮﭘ )
(PAS ﮓﻧر 1
ﺪﯾدﺮﮔ يﺰﯿﻣآ .
ياﺮﺑ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﯽﺘﻓﺎﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
، ﻪﺳ شﻮﻣ ﺮﻫ زا
مﻻ ﺮﻫ زا و مﻻ 10
ﺪﻠﯿﻓ
ﺑ ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﻪ
يرﻮﻧ پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﻪﻠﯿﺳو
UPlanFI, Japan) (
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺷ
ﺮﯾوﺎﺼﺗ و
، ﻦﯿﺑرود ﻂﺳﻮﺗ
لﺎﺘﯿﺠﯾد (BX51, Japan)
هﺮﺒﯿﻟﺎﮐ مﻻ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
ﺮﺘﻣﻮﺘﯿﺳﻮﻤﻫ پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﻪﺑ ﻞﺼﺘﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ، .
عﻮﻤﺠﻣ رد
1200 لوﺮﻣﻮﻠﮔ مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ
راﺰﻓا ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
) Image J 1.44p; National inistitute of Health,
(USA هزاﺪﻧا درﻮﻣ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﻤﮐ يﺮﯿﮔ
. ﺑﻪ ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ
رﺎﺸﺘﻧا ﺪﺻرد؛ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻤﮐ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ لﺎﯿﺸﻧاﺰﻣ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ
ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﻞﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )
ﻪﯿﺣﺎﻧ ﺖﺣﺎﺴﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺎﺑ
زا نآ ندﺮﮐ ﻢﮐ و ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ نورد ﺖﺒﺜﻣ PAS ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﻞﮐ ﺖﺣﺎﺴﻣ (
ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻞﮐ يﺎﻀﻓ هزاﺪﻧا ،
1Periodic acid Schiff
) ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ وﺮﮑﯿﻣ (
ﻪﺑ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪﺻرد و
ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ %)
ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﻂﯿﺤﻣ هراﻮﯾد ﻪﺑ هﺪﯿﺒﺴﭼ
لوﺮﻣﻮﻠﮔ ( ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ درﻮﻣ .
ﯽﻔﯿﮐ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﯾﺎﺳ
دﺎﺸﮔ ،نﻮﯿﺳاﺰﯿﻨﯿﻟﺎﯿﻫ ،ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ ﯽﮔﺪﺷ ﻢﯿﺨﺿ ﻞﻣﺎﺷ دﻮﺟو ترﻮﺼﺑ ﺲﯾزوﺮﻠﮑﺳا و ﺎﻫ لوﺮﻣﻮﻠﮔ يﺎﻬﮔﺮﯾﻮﻣ ﯽﮔﺪﺷ دراد / دراﺪﻧ )1 و 0 ( ﺮﻈﻧ ﺪﻣ لوﺮﻣﻮﻠﮔ ﺮﻫ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﺴﯿﻟ ﮏﭼ رد
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ )
20 ( .
هداد ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ ﺎﻫ
،يروآ رد مﺮﻧ راﺰﻓا )SPSS ﺶﯾاﺮﯾو
15 ( دراو و ﺪﯾدﺮﮔ ﻂﺳﻮﺗ
هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ﺎﻫ
ﺑﻪ ترﻮﺻ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ فاﺮﺤﻧا±
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ رﺎﻣآ و رﺎﯿﻌﻣ ﺑ يا
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ
يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ ANOVA
ﯽﮐﻮﺗ ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ ﺖﺴﺗ و
، نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺎﺑ
95
%
، ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺰﯿﻟﺎﻧآ درﻮﻣ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ شﻮﻣ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ ﺎﻫ
هوﺮﮔ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد يﺎﻫ
دوﺪﺣ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ، 5/
4 ﺮﺑاﺮﺑ
ﺪﻨﺘﺷاد ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ )
0001 / 0 .(p≤
ﺰﯿﻧ حﺮﻃ لﻮﻃ رد
شﻮﻣ ﺎﻫ ﻼﺘﺒﻣ ﺪﯾﺪﺷ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻪﮐ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ي ﺪﻧدﻮﺑ
، ﯽﻤﺸﭼ ﺐﯿﺳآ يﺮﻫﺎﻇ ﻢﯾﻼﻋ )
ﯽﺘﺑﺎﯾد ﺖﮐارﺎﺗﺎﮐ (
ار
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ )
ﻞﮑﺷ 1 ( ﻪﮐ دﻮﺧ ﻣ ﺆﯾ زا ﯽﺷﺎﻧ ضراﻮﻋ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﺪ
ﺮﭙﯾﺎﻫ دﻮﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﻦﯾا رد ﯽﻤﺴﯾﻼﮔ .
ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا لﻮﻃ رد
،
شﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺖﻓﺎﯾرد هوﺮﮔ يﺎﻫ
ﻋ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﻐﯿﺗ ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ هرﺎﺼ
ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ )
mg/kg 400 ( دوﺪﺣ ، 2 ﺑ ژاوﺎﮔ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ ﻪ
ّﻠﻋ ﺖ
نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺪﯾﺪﺷ ﺶﻫﺎﮐ )
mg/dl 43 ( ﺑ و ﻪ ﻢﯾﻼﻋ زوﺮﺑ لﺎﺒﻧد
ﯽﻤﺴﯾﻼﮔﻮﭙﯿﻫ ﺖﻓر ﻦﯿﺑ زا
. هداد ﻪﺋارا يﺎﻫ رادﻮﻤﻧ رد هﺪﺷ
ﮏﯾ
،
هوﺮﮔ ﻪﯿﻠﮐ يﺎﺘﺷﺎﻧ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ يﺎﻬﺘﻧا و اﺪﺘﺑا رد ار ﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﻫد
. رادﻮﻤﻧ ﻦﯾا رد
، ﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞ ﯽﻫوﺮﮔ
ﯽﻧﺎﻣز ﻊﻄﻘﻣ ود رد )
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ (
هﺪﺷ ﻪﺋارا
ﺖﺳا ؛ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا ياﺪﺘﺑا رد ﻪﮐ
، هوﺮﮔ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺗﻻﺎﺑ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ) 0001 /0
≤ .(p ﻦﯿﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺪﻨﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﯽﻫوﺮﮔ
نﺎﯾﺎﭘ رد نﻮﺧ
داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﮐ
و زود ود ﺮﻫ رد ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ
ﺑ ﻦﯿﻣرﻮﻔﺘﻣ يوراد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪ
ﺑ و ﯽﺑﻮﺧ ﻪ
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﺪﻨﻗ يراد
شﻮﻣ رد ار نﻮﺧ ﯽﺘﺑﺎﯾد يﺎﻫ
، زا ﺲﭘ 4 ﺪﻧداد ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺘﻔﻫ
) 0001 /0
≤ .(p
ﻞﮑﺷ 1 ﻣ ضراﻮﻋ - ﯿ ﮋﻧآوﺮﮑ ﯾ ﺗﺎﭘﻮ ﯽ ﺷﺎﻧ ﯽ د زا ﯾ ﺖﺑﺎ زا ﺲﭘ ﯾ ﮏ ﻪﻠﺣﺮﻣ
ﺎﻫ ﯾ ﻼﮔﺮﭙ ﯾ ﻤﺴ ﯽ ﺪﺷ ﯾﺪ ﻣ زوﺮﺑ ﯽ ﻤﺸﭼ ضراﻮﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯾﮑ ﯽ زا
ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ﻏ ﺶﺠﻨﺳ ﯿﺮ ﺎﻣزآ ﯾ ﻫﺎﮕﺸ ﯽ ﺗ رد ﻢﻬﻣ ﺄ ﯿﯾ ﺪ اﯾ دﺎﺠ د ضراﻮﻋ ﯾ ﺖﺑﺎ
ﻣ حﺮﻄﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . د ﺖﮐارﺎﺗﺎﮐ ﯾ ﺘﺑﺎ ﯽ ﺳو ﯿ ﻊ ﺑﻪ
ًﻼﻣﺎﮐ ترﻮﺻ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺺﺨﺸﻣ
ﺖﺳا ) (A ﻞﺑﺎﻘﻣ رد شﻮﻣ ﻢﻟﺎﺳ ) .(B
رادﻮﻤﻧ 1 - ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯿﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﯽﻫوﺮﮔ فاﺮﺤﻧا±
رﺎﯿﻌﻣ ﺪﻨﻗ و ﻞﺒﻗ نﻮﺧ
رﺎﻤﯿﺗ زا ﺪﻌﺑ .
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ* راد
) 0001 / 0 (p≤
،ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ# راد
) 0001 / 0 (p≤
ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ يﺎﻫ ﺰﯿﻓ رد ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾ لوﺪﺟ
ﮏﯾ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﻣ شﻮ ﯽﺘﺑﺎﯾد يﺎﻫ
، ﺖﺒﺴﻧ و راردا ﻢﺠﺣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ
نﺪﺑ نزو ﻪﺑ ﻪﯿﻠﮐ نزو يﺮﺗﻻﺎﺑ
رد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ
ﺪﻨﺘﺷاد ) 05 / 0 p<
.(
ﺎﻣا نزو شﻮﻣ ﻦﯾا ﺎﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﯾﺎﭘ رد
ﺑﻪ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ شﻮﻣ زا ﺮﺘﻤﮐ يراد
دﻮﺑ ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ يﺎﻫ
) 05 / 0 p<
(.
شﻮﻣ ﺖﻓﺎﯾرد يﺎﻫ هرﺎﺼﻋ هﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ يﺎﻫ
ودﺮﮔ
، زود ود ﺮﻫ رد ﺑﻪ
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ رد يﺮﺘﻤﮐ راردا ﻢﺠﺣ يراد
ﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾا ﺮﯾدﺎﻘﻣ و ﺪﻨﺘﺷاد ﮏﯿﺘﺑ
هوﺮﮔ ﻦﯾا ﻪﻨﻣاد رد ﺎﻫ
ﯽﻌﯿﺒﻃ دﻮﺑ ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﯽﺗوﺎﻔﺗ و
ﺖﺷاﺪﻧ . ﻪﺑ ﻪﯿﻠﮐ نزو ﺖﺒﺴﻧ ﺺﺧﺎﺷ رد ﺰﯿﻧ نﺪﺑ نزو
شﻮﻣ ﺖﻓﺎﯾرد يﺎﻫ هرﺎﺼﻋ هﺪﻨﻨﮐ
ﺑ ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ يﺎﻫ ﻪ
رﻮﻃ
ﯽﻨﻌﻣ رد و هدﻮﺑ ﯽﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﮐ يراد هدوﺪﺤﻣ
ﯽﻌﯿﺒﻃ راﺮﻗ ﺖﺷاد . شﻮﻣ ﻪﭼﺮﮔا ﺖﻓﺎﯾرد يﺎﻫ
هﺪﻨﻨﮐ ﻪﻐﯿﺗ هرﺎﺼﻋ
ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ يﺮﺗﻻﺎﺑ نزو
ﺪﻨﺘﺷاد ) 05 / 0 p<
(
، ﺎﻣا نﺎﻨﭽﻤﻫ رد
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﮐ
لﺮﺘﻨ
ﻢﻟﺎﺳ
، نزو شﻮﻣ دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﺎﻫ )
05 / 0 p<
.(
هداد هروا نژوﺮﺘﯿﻧ ،راردا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
نﻮﺧ ﻦﯿﻨﯿﺗاﺮﮐ و لوﺪﺟ رد
2 ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
شﻮﻣ يﺎﻫ
زا ﺲﭘ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد 10
ﻪﺘﻔﻫ )6 و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ ﻪﺘﻔﻫ
4 نآ زا ﺲﭘ ﻪﺘﻔﻫ (
ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺎﻫ شﻮﻣ
هوﺮﮔ ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ
ﺑﻪ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ يراد
) 0001 /0
≤ p ﺮﯾدﺎﻘﻣ ( ،راردا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
نﻮﺧ ﻦﯿﻨﯿﺗاﺮﮐ و هروا نژوﺮﺘﯿﻧ يﺮﺗﻻﺎﺑ
ﺪﻨﺘﺷاد . هرﺎﺼﻋ
ﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ ﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ زود ود ﺮﻫ رد ودﺮﮔ ﯽ
ﻪ رﻮﻃ
ﻣﺆ
ّﺛ يﺮ ﺶﯾاﺰﻓا ﭘ ﺮﺘﻣارﺎ يﺎﻫ دﺎﯾ شﻮﻣ رد ار هﺪﺷ ﯽﺘﺑﺎﯾد يﺎﻫ
ﺪﯾﺎﻤﻧ رﺎﻬﻣ .
ﻦﯿﻣرﻮﻔﺘﻣ يوراد ﺑﻪ
ﻒﯿﻌﺿ رﻮﻃ يﺮﺗ
رﺎﻬﻣ ﺐﺒﺳ
،ﺪﺷ يروا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺎﻣا
ﻦﯿﻨﯿﺗاﺮﮐ ﺶﯾاﺰﻓا رﺎﻬﻣ رد ار يﺮﺛا ﭻﯿﻫ
داﺪﻧ نﺎﺸﻧ نﻮﺧ هروا نژوﺮﺘﯿﻧ و .
لوﺪﺟ 1 - ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ﺮﺤﻧا± فا ﻌﻣ ﯿ رﺎ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﻓﯿ ﺰ ﯾ ژﻮﻟﻮ ﯾ
؛ﮏ ﻠﮐ نزو ﺖﺒﺴﻧ ﺺﺧﺎﺷ ،تر نزو ﯿ
ﻪ ﻢﺠﺣ و نﺪﺑ نزو ﻪﺑ
راردا 24 ﺎﭘ رد ﻪﺘﻋﺎﺳ ﯾ
نﺎ ﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯿ ﻦ هوﺮﮔ ﺎﻫ راردا ﻢﺠﺣ
24 ﻪﺘﻋﺎﺳ
) ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ (
ﻪﺑ ﻪﯿﻠﮐ نزو ﺖﺒﺴﻧ نﺪﺑ نزو ) مﺮﮔ : مﺮﮔ (
تر نزو ) مﺮﮔ (
ﺎﻫهوﺮﮔ
03 /2 16± /
8 # 0/0039± /000038# 249/50±11/64# ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ
12 / 20 3/±
57 ** 0/0062± /000081 ** 144/37± /903** ﯽﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ
56 /2 50± /
23 **# 0/0041± /000051*# 177/37±30/47* (50mg/kg )ﻦﯿﻣرﻮﻔﺘﻣ +ﯽﺘﺑﺎﯾد 57
/2 53± /
8 # 0/0040± /000065# 195/62±27/82 #* (200mg/kg) ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ+ﯽﺘﺑﺎﯾد 04
/3 75± /
8 # 0/0037± /00010# 206/00± /886#* (400mg/kg )ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ+ﯽﺘﺑﺎﯾد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ*
راد ) 05 / 0 (p≤
ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .
**
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ راد
) 0001 / 0 (p≤
ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ# راد
) 0001 / 0 (p≤
ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
لوﺪﺟ 2 - ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ فاﺮﺤﻧا± ﭘ رﺎﯿﻌﻣ هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﯾﺎﭘ رد نﻮﺧ ﻦﯿﻨﯿﺗاﺮﮐ و هروا نژوﺮﺘﯿﻧ ،راردا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎ ﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ*
راد ) 05 / 0 (p≤
ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ** .
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ راد
) 0001 / 0 (p≤
ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ# راد
) 0001 / 0 (p≤
ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
نﻮﺧ ﻦﯿﻨﯿﺗاﺮﮐ )
mg/dl
( (mg/dl )نﻮﺧ هروا نژوﺮﺘﯿﻧ (mg/day )راردا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺎﻫهوﺮﮔ 03
/0 92±
/0 # 129/±17/# 8 /62± /087 # ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ
34 / 0 28±
/2 ** 34/20± /621** 48/12± /432** ﯽﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ
28 /0 65± /
1 **# 29/50± /453** 35/25± /402#** (50mg/kg) ﻦﯿﻣرﻮﻔﺘﻣ+ﯽﺘﺑﺎﯾد 24
/0 31± /
1 *# 14/26±/73# 24/50± /354#* (200mg/kg) ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ+ﯽﺘﺑﺎﯾد 05
/0 36± / 1
*# 14/17±16/# 15/25± /237#* (400mg/kg) ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ+ﯽﺘﺑﺎﯾد
ﯽﺳرﺮﺑ يﺎﻫ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
، ﻞﻣﺎﺷ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ضراﻮﻋ :
گرﺰﺑ ،لﺎﯿﺸﻧاﺰﻣ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ رﺎﺸﺘﻧا ﺶﯾاﺰﻓا ،ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﯽﮔﺪﺷ
ﺴﭼ ﻢﯿﺨﺿ ،ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ ﻪﺑ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﯽﮔﺪﻨﺒ ﯽﮔﺪﺷ
نﻮﯿﺳاﺰﯿﻨﯿﻟﺎﯿﻫ ،ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ زوﺮﻠﮑﺳا ،
دﺎﺸﮔ و ﯽﮔﺮﯾﻮﻣ ﯽﮔﺪﺷ
) Capillary Dilatation (
شﻮﻣ رد ار نﺎﺸﻧ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد يﺎﻫ
داد . ﻞﮑﺷ 2
، ﺐﯿﺳآ و تﺎﻌﯾﺎﺿ هرﺎﺷا يﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار هﺪﺷ ﺪﻫد
.
ﻖﺒﻃ ﻪﺋارا رﺎﮐ شور هﺪﺷ
، ﺑ تﺎﻌﯾﺎﺿ ﻦﯾا ﻪ
ﻤﮐ ترﻮﺻ ﯽ
ﻪﻘﺒﻃ لوﺪﺟ ﺐﻟﺎﻗ رد و هﺪﯾدﺮﮔ يﺪﻨﺑ 3
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﻦﯾا ﺮﺑ
سﺎﺳا ، ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ
زود ود ﺮﻫ رد
ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﺑﻪ
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ يراد
) 05 / 0 p<
( گرﺰﺑ زا ﯽﮔﺪﺷ
ﻪﻓﻼﮐ ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ و لﺎﯿﺸﻧاﺰﻣ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ رﺎﺸﺘﻧا ،ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﺪﻨﮐ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ ﻪﺑ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ .
ﯽﻔﯿﮐ ﯽﺳرﺮﺑ رد
،
ﺎﻌﯾﺎﺿ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺗ : ﻢﯿﺨﺿ ،ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ ﯽﮔﺪﺷ ﻮﯿﺳاﺰﯿﻨﯿﻟﺎﯿﻫ
ن و
هوﺮﮔ ﻦﯾا رد ﺰﯿﻧ ﺲﯾزوﺮﻠﮑﺳا ﺑ ﺎﻫ
ﻪ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﺮﺘﻤﮐ يراد
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﯿﻣرﻮﻔﺘﻣ يوراد .
ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﺎﻬﻨﺗ ﺑﻪ
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ يراد
) 05 / 0 p<
( ﻪﺑ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﻊﻧﺎﻣ
ددﺮﮔ ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ
، ﺎﻣا ﺑ دﺎﯾ تﺎﻌﯾﺎﺿ ﺮﯾﺎﺳ ﺮ ﺮﺛا هﺪﺷ
ﻞﺑﺎﻗ
ﻬﺟﻮﺗ ﯽ ﺖﺷاﺪﻧ .
ﻞﮑﺷ 2 - هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﺘﺑﺎﯾد ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ تﺎﻌﯾﺎﺿ ﯽﺘﻓﺎﺑ ﺮﯾوﺎﺼﺗ هوﺮﮔ رد هﺪﺷ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﯾﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ .
400X
) ﻪﺑ ﺰﺟ (C
ﮓﻧر ، يﺰﯿﻣآ
PAS
(A
لوﺮﻣﻮﻠﮔ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ (B
گﺮﯾﻮﻣ ﯽﮔﺪﺷدﺎﺸﮔ ،لﺎﯿﺸﻧاﺰﻣ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ رﺎﺸﺘﻧا ،نﻮﯿﺳاﺰﯿﻨﯿﻟﺎﯿﻫ لﻮﺴﭙﮐ ﻪﺑ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ و ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ يﺎﻫ
هوﺮﮔ رد ﻦﻣﻮﺑ
،ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد (C
ﯽﯾﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ ﺲﯾزوﺮﻠﮑﺳا لوﺮﻣﻮﻠﮔ 100X
، (D
ﺲﯾزوﺮﻠﮑﺳا لوﺮﻣﻮﻠﮔ ،ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ ﯽﺘﯾرﻻﻮﻠﺳﺮﭙﯾﺎﻫ و
(E
رد يراردا يﺎﻀﻓ ﺶﯾاﺰﻓا
،ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ (F
ﻢﯿﺨﺿ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ رد ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ ﯽﮔﺪﺷ .
لوﺪﺟ 3 - رﻮﻣ يﺎﻫ هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ رد ﯽﺘﻓﺎﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻤﮐ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ د
هوﺮﮔ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ يﺎﻀﻓ هزاﺪﻧا ﺎﻫ
) ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ (
لﺎﯿﺸﻧاﺰﻣ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ رﺎﺸﺘﻧا
) ﺪﺻرد ( ﻪﺑ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ )
ﺪﺻرد (
ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ 40
/ 3331 07± /
22279 #
72 /2 1/±
7 #
82 /1 64± /
5 #
ﯽﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ 23
/ 6756 75± /
36247 **
47 /3 42± /
23 **
75 /4 81± /
21 **
ﯽﺘﺑﺎﯾد + ﺘﻣ ﻦﯿﻣرﻮﻔ )
mg/kg
50 72 (
/ 3914
323842± **
5/
9 11± /
18 **
06 /3 73± /
6 #
ﯽﺘﺑﺎﯾد + ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ )
mg/kg
200 52 (
/ 4171 39± /
25673 #
34 /3 14± /
6 #
44 /2 39± /
8 #
ﯽﺘﺑﺎﯾد + ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ )
mg/kg
400 ( 62
/ 4182 72± /
25987 #
58 /2 46± /
8 #
01 /1 56± /
6 #
هزاﺪﻧا لوﺮﻣﻮﻠﮔ داﺪﻌﺗ يﺮﯿﮔ
ﺮﻫ ياﺮﺑ هﺪﺷ هوﺮﮔ
240 لوﺮﻣﻮﻠﮔ
.
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ*
راد ) 05 / 0 (p≤
،ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد **
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ راد
) 0001 / 0 (p≤
رد
،ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ#
راد ) 0001 / 0 (p≤
ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .
ﺚﺤﺑ ﻦﯾا رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﺘﺑﺎﯾد ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ لﺪﻣ ﮏﯾ دﺎﺠﯾا ﺎﺑ ،
اﺮﺤﺻ شﻮﻣ ﯽﯾ
، ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ فﺮﺼﻣ تاﺮﺛا
ﻪﺑ ﻪﮐ ودﺮﮔ
ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد
ﺖﺳا هﺪﺷ
، راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﺖﻓﺮﮔ
. ﻘﻘﺤﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا نﺎ ﺎﺑ
ﺖﺑﺎﯾد زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﮑﯿﻨﯿﻠﮐ ﻢﯾﻼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا ﯽﺳرﺮﺑ
، ﺑﻪ لﺎﺒﻧد
ﻪﻐﯿﺗ هرﺎﺼﻋ تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﭘ ﻦﯾا مﺎﻤﺗ ﺮﺑ ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ
ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎ
ﺪﻧدﻮﺑ . ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺎﻫ ﻦﯾا ﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ حﻮﺿو
هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ ،ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ،يﺮﻫﺎﻇ
،
ﻣﺆ
ﯾ رد ﯽﺘﺑﺎﯾد ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺑﺎﯾد ضراﻮﻋ دﺎﺠﯾا ﺪ
شﻮﻣ دﻮﺑ ﺎﻫ . فﺮﺼﻣ 4 ﻪﺘﻔﻫ ﮑﻟا ورﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ يا ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ ﯽﻠ
زود ود ﺮﻫ رد ودﺮﮔ ﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ
ﻪ ﺑﻮﺧ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﯽﺧﺮﺑ ﯽ
ﻪﻠﻤﺟ زا : نزو ﻪﺑ ﻪﯿﻠﮐ نزو ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ،نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺶﯾاﺰﻓا
تر نﺪﺑ )
يﻮﯿﻠﮐ ﯽﮔﺪﺷ گرﺰﺑ (
ﺶﯾاﺰﻓا ،راردا ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ،
،لﺎﯿﺸﻧاﺰﻣ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ رﺎﺸﺘﻧا ﺶﯾاﺰﻓا ،نﻮﺧ هروا نژوﺮﺘﯿﻧ گرﺰﺑ و ﻦﻣﻮﺑ لﻮﺴﭙﮐ ﻪﺑ ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ ﻪﻓﻼﮐ ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﯽﮔﺪﺷ
لوﺮﻣﻮﻠﮔ شﻮﻣ رد ار ﺎﻫ ﺎﻬﻣ ﺎﻫ
ﺪﻨﮐ ر . ﻊﻧﺎﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا
ﯽﺑﺎﯾزرا ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﯽﻔﯿﮐ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﺧﺮﺑ زوﺮﺑ هﺪﺷ
ﺪﻨﻧﺎﻣ :
گﺮﯾﻮﻣ ﯽﮔﺪﺷدﺎﺸﮔ ،نﻮﯿﺳاﺰﯿﻨﯿﻟﺎﯿﻫ
ﺶﯾاﺰﻓا ،ﯽﻟوﺮﻣﻮﻠﮔ يﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ ﺲﯾزوﺮﻠﮑﺳا لوﺮﻣﻮﻠﮔ و يراردا يﺎﻀﻓ
؛ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد ﺎﻣا
رد ار ﺖﺑﺎﯾد زا ﯽﺷﺎﻧ نزو ﺶﻫﺎﮐ ﺖﺴﻧاﻮﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ تﺪﻣ
ﺪﯾﺎﻤﻧ ناﺮﺒﺟ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﺑ
دﻮﺟو ﻪﮑﻨﯾا هرﺎﺼﻋ ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ ،
نﻮﺧ ﻦﯿﻨﯿﺗاﺮﮐ و راردا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ار
هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
لﺮﺘﻨﮐ ﺑ ﮏﯿﺘﺑﺎﯾد ﻪ
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﺖﺴﻧاﻮﺘﻧ ﺎﻣا ،دﻮﻤﻧ رﺎﻬﻣ يراد
ﺮﯾدﺎﻘﻣ دراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻪﻨﻣاد رد ار ﺎﻬﻧآ .
ﻦﯿﻟوا ياﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
يﻮﯿﻠﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تاﺮﺛا رﺎﺑ
ﻪﻐﯿﺗ هرﺎﺼﻋ فﺮﺼﻣ تر رد ار ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ
ﯽﺘﺑﺎﯾد يﺎﻫ ﺎﺑ هﺪﺷ
ﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ ﺮﻈﻨﻣ زا نﺎﺴﮐﻮﻟآ ﯾ
و ﯽ ﺑ و ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﻪ
ﻤﮐ ترﻮﺻ ﯽ
داد راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ .
هﺪﻫﺎﺸﻣ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ هﺪﻨﻫﺎﮐ تاﺮﺛا رد هﺪﺷ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺮﮕﯾد ﯽﻠﺒﻗ يﺎﻫ
ﺖﺷاد . ﯽﺟﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﺧ
لﺎﺳ رد ﻪﮐ نارﺎ 2010
ﺮﺸﺘﻨﻣ
،ﺪﯾدﺮﮔ يﺎﻫزود رد ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ ﯽﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ 100
، 200 ، 500 و 1000 ﯽﻠﯿﻣ تﺪﻣ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ نﺎﻣز
14 زور
،
ﮏﯿﻤﺴﯾﻼﮔﻮﭙﯿﻫ تاﺮﺛا ار
تر رد ﯽﺘﺑﺎﯾد يﺎﻫ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
داد نﺎﺸﻧ ﻦﯿﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا )
15 ( . رﻮﮐﺬﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
، ﺖﻈﻠﻏ
شﻮﻣ رد ﻦﯿﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﺖﻓﺎﯿﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
؛ ﺎﻨﺑ ﻦﯾاﺮﺑ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﻪﺑ ار ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ هﺪﻨﻫﺎﮐ تاﺮﺛا ﯽﯾﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻣ : هدور بﺬﺟ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﮐﻮﻠﮔ ﯽﺘﻓﺎﺑ بﺬﺟ ﺶﯾاﺰﻓا و يا
ﺪﻧداد ﺖﺒﺴﻧ .
ﺗ يﺎﺘﺳار رد ﯾﺄ
ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻦﯾا ﺪﯿ
، ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﯾﺪﺟ ﺪ ﺮﺗ ﻪﮐ لﺎﺳ رد ﻪﮐ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﻘﻫد ﻂﺳﻮﺗ 2012
داد نﺎﺸﻧ ﺪﯾدﺮﮔ ﺮﺸﺘﻨﻣ
، د فﺮﺼﻣ و
ﻪﺘﻔﻫ ﯿﺗ يا ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐ
،
شﻮﻣ رد اﮋﻧ يرﻮﺳ يﺎﻫ د
balb/c ﯽﺘﺑﺎﯾد ﻦﯿﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ
يﺎﻫزود رد 200
، 400 ، 600 و 800 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ ﻮﻠﯿﮐ مﺮﮔ
،
ار زود ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻏ نﻮﺧﺪﻨﻗ هﺪﻨﻫﺎﮐ تاﺮﺛا داد نﺎﺸﻧ
. ﺎﻣا
ﺖﻓﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﻮﻠﺳ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ساﺮﮑﻧﺎﭘ يﺎﻫ
، يﺎﺘﺳار رد ار يﺮﯿﯿﻐﺗ
لﻮﻠﺳ ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺎﺘﺑ يﺎﻫ
ي ﯾﺮﺨﺗ ﺐ هﺪﺷ ) يﺎﻫوراد ﺮﺛا ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ
ﺎﻘﻟا ﯽﻣ ﺖﺑﺎﯾد هﺪﻨﻨﮐ ﺷﺎﺑ
ﺪ ( داﺪﻧ نﺎﺸﻧ )
14 ( . تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺶﯿﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ و هﺪﺷ دﺎﯾ ﯽﻣ ور
ﻧ ود ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻪﺘﮑ
ﺪﻨﻣدﻮﺳ و نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺶﻫﺎﮐ رد ودﺮﮔ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﻐﯿﺗ هرﺎﺼﻋ ندﻮﺑ نﻮﻣرﻮﻫ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻏ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺶﻫﺎﮐ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺪﻣ ار هرﺎﺼﻋ زود و ﻦﯿﻟﻮﺴﻧا داد راﺮﻗ ﺮﻈﻧ
.
ﺑ هزوﺮﻣا ﻪ ﯽﻌﻄﻗ نﺎﻣرد ﻪﮑﻨﯾا ﻞﯿﻟد ياﺮﺑ
ﻦﻣﺰﻣ ضاﺮﻣا
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﺘﺑﺎﯾد ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﺮﯿﻈﻧ يﻮﯿﻠﮐ
،
ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﺑ نارﺎﻤﯿﺑ ﻪ لﺎﺒﻧد
رد نﺎﻣ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯿﻈﻧ فرﺎﻌﺘﻣ ﺮﯿﻏ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﯽﻟﺎﺣ رد نﺎﻫﺎﯿﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ مدﺮﻣ ﯽﻣﻮﻤﻋ لﺎﺒﻗا ﻪﮐ
ﯽﯾوراد ياﺮﺑ ضاﺮﻣا نﺎﻣرد
،دﻮﺧ ﺑ زور ﻪ ﺶﯾاﺰﻓا لﺎﺣ رد زور
ﺖﺳا
؛ ﺘﻣ ﺎﻣا ﺄ ،ﯽﯾآرﺎﮐ صﻮﺼﺧ رد ﯽﮐﺪﻧا ﯽﻤﻠﻋ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻧﺎﻔﺳ
ﯿﻤﺳ ﯽﺘﺣ و ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا ءﻮﺳ تاﺮﺛا راد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺖ
دراد دﻮﺟو ﯽﯾو
ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ
، تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ و ﯽﻤﻠﻋ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا تروﺮﺿ
ﺖﺳا هدﺮﮐ دﺎﺠﯾا ار تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا فﺮﺼﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ )
21 ( .
ﺑﻪ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻮﺼﺧ رد ﺮﯿﺧا يﺎﻫ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ص ﺮﺛا يﺎﻫ
ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا يﻮﯿﻠﮐ ضاﺮﻣا نﺎﻣرد رد ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ نﻮﭼ يﺎﻫرﻮﺤﻣ لﻮﺣ ﯽﺘﺑﺎﯾد صاﻮﺧ
:
ﺪﺿ ﺑﺎﻬﺘﻟا ﯽ ،
ﯽﺘﻧآ ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽ ﯽﺘﻧآ ، ﻢﯿﻈﻨﺗ و ﮏﯿﺗوﺮﺒﯿﻓ ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ هﺪﻨﻨﮐ
