لﺎﺘﺴﯾﺮﮐﻮﻧﺎﻧ ژﺎﯿﻟآ ﯽﺑﺎﯾ ﻪﺼﺨﺸﻣ و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ شور ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ W-Al
ﯽﻌﯿﻓر يﺪﻬﻣ ،1
هداز مدﺎﺧ ﺪﯿﻌﺳ ﻦﯾوﺮﭘ ردﺎﻧ ،1
2
هﺪﯿﮑﭼ
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ مﻮﯿﻨﯿﻣﻮﻟآ و ﻦﺘﺴﮕﻨﺗ يردﻮﭘ طﻮﻠﺨﻣ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ W-20wt.% Al
ﺳآ ﮏﯾ رد مﺎﺠﻧا يژﺮﻧا ﺮﭘ يا هرﺎﯿﺳ بﺎﯿ
ﺪﺷ . و يرﺎﺘﺧﺎﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ رد ردﻮﭘ تارذ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ
زﻣ شور ﻂﺳﻮﺗ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎ ،ﺲﮑﯾا ﻮﺗﺮﭘ شاﺮﭘ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﯽﺠﻨﺳ ﯽﺘﺨﺳﺰﯾر و ﯽﺸﺑور ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ .
ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ يردﻮﭘ طﻮﻠﺨﻣ ﻦﯾا ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ
رد ﻪﮐ ﺪﺷ مﻮﯿﻨﯿﻣﻮﻟآ و ﻦﺘﺴﮕﻨﺗ بوﺎﻨﺘﻣ يﺎﻫ ﻪﯾﻻ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ يا ﻪﯾﻻ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﮏﯾ ﻞﯿﮑﺸﺗ ژﺎﯿﻟآ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﻣادا
دﻮﺑW-Al .
دوﺪﺣ رد ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﺘﺨﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﯾا 570
داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ار زﺮﮑﯾو .
ژاو ه يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ
:
ژﺎﯿﻟآ
،W-Al ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ رﺎﺘﺧﺎﺳﻮﻧﺎﻧ داﻮﻣ ،
ﺲﮑﯾا ﻮﺗﺮﭘ شاﺮﭘ ، .
نﺎﻬﻔﺻا ﯽﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد ،داﻮﻣ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد 1
ﺘﺳا دﺎ نﺪﻌﻣ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ هﺪﮑﺸﻧاد ،رﺎﯾ ﺮﯿﻣا ﯽﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد ،يژرﻮﻟﺎﺘﻣ و
2ﺮﯿﺒﮐ
ﻪﻣﺪﻘﻣ د ﯽﻋﻮﻨﺘﻣ ﯽﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ شدﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ صاﻮﺧ ﺖﻠﻌﺑ ﻦﺘﺴﮕﻨﺗ درا
. ژﺎﯿﻟآ ﺖﮑﺘﻧﺎﮐ و ﯽﺸﺑﺎﺗ يﺎﻫ ﻆﻓﺎﺤﻣ ناﻮﻨﻌﺑ ﻦﺘﺴﮕﻨﺗ يﺎﻫ
ﺪﻧراد دﺮﺑرﺎﮐ ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا يﺎﻫ ]1
.[
يﺎﻫژﺎﯿﻟآ ﺎﮑﻣ صاﻮﺧ ﻦﺘﺴﮕﻨﺗ ﺮﺼﻨﻋ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ردW-Al
ﺪﻨﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا يﺮﺘﻬﺑ ﯽﮑﯿﻧ
]2 .[
ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﮑﻣا ﺖﻠﻌﺑ داﻮﻣ ﯽﻟدﺎﻌﺗ ﺮﯿﻏ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺗ درﻮﻣ لﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫ شور ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﺘﻓﺮﺸﯿﭘ داﻮﻣ
ﺸﻧاد ﻪﺟﻮ ﻦﯿﺳﺪﻨﻬﻣ و ناﺪﻨﻤ
ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ]3
.[
هزوﺮﻣا ﺪﺷر ﻪﺑور ﺶﯾاﺮﮔ ﮏﯾ ژﺎﯿﻟآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ
و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ ﺖﻠﻌﺑ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐﻮﻧﺎﻧ و فرﻮﻣآ يﺎﻫ
داﻮﻣ ﻦﯾا ﯽﻟﺎﻋ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ ﺖﺒﺴﻧ
ﻪﺑ دراد دﻮﺟو ﻪﻧاد ﺖﺷرد داﻮﻣ ]4
.[
ا ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ داﻮﻣ ﻦﯾ ﻪﺘﺨﯾر
رﻮﻟﺎﺘﻣ ،يﺮﮔ ﻻﺎﺑ يﺎﻣد ﯽﻗاﺮﺘﺣا ﺰﺘﻨﺳ و ردﻮﭘ يژ
(SHS)1
ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ و (MA)2
ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ]7
- 5 .[
ﺮﮕﯾد يﺎﻫ شور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ شور ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺷﺎﻧ تﻼﮑﺸﻣ و ﺖﺳا ﺪﻣﺎﺟ ﺖﻟﺎﺣ شور ﮏﯾ شور ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺴﻨﯾا
و يﺮﮔ ﻪﺘﺨﯾر شور رد ﻪﮐ دﺎﻤﺠﻧا و بوذ زا دراﺪﻧ دﻮﺟو شور ﻦﯾا رد دراد دﻮﺟ
]8 .[
ﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺷور ﯽﮑ
ژﺎﯿﻟآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﻫ رد لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺎﺑ ﺎﻫ
، ژﺎﯿﻟآ ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺎﻫ
وW-Cu دﻮﺷ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳاW-Ag
]9 .[
ژﺎﯿﻟآ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺶﻨﮐاو ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ
ﺎﻫردﻮﭘ ﺪﻣﺎﺟ ﺖﻟﺎﺣ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ ﻞﮑﺷ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
ردﻮﭘ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﻦﯿﺣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ي ﺪﺘﻓا ﯽﻣ قﺎﻔﺗا يﺮﺼﻨﻋ يﺎﻫ
. ﻦﯾا
ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻨﮐ دﺎﺠﯾا ﯽﻟﺎﺘﺴﯾﺮﮐﻮﻧﺎﻧ ﺎﯾ و ﯽﻟﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ،فرﻮﻣآ رﺎﺘﺧﺎﺳ
ﺪ ] 10 .[
زا يرﺎﯿﺴﺑ ياﺮﺑ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐﻮﻧﺎﻧ داﻮﻣ
دﺎﻌﺑا ﺎﺗ ﻪﻧاد هزاﺪﻧا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﮑﯿﯾﺎﺠﻧآ زا ﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺪﺸﺨﺑ ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ ار ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ و ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ صاﻮﺧ ]
11 .[
ﻦﯾا
ﺪﻣﺎﺟ ﺖﻟﺎﺣ شور ﻟﻮﺗ ياﺮﺑ
دﺎﯾز توﺎﻔﺗ ﺎﯾ و ﻻﺎﺑ رﺎﺨﺑ رﺎﺸﻓ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ لﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫ شور ﺎﺑ ﺎﻫ نآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﮐ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﻪﺘﺳد نآ ﺪﯿ
ءاﺰﺟا بوذ ﻪﻄﻘﻧ رد ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺳا ﻞﮑﺸﻣ
]7 .[
ﯽﯾﺎﺗود ﻢﺘﺴﯿﺳ يور ﯽﻤﮐ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ نﻮﻨﮐ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧاW-Al
. ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ وTang ]2
[ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ارW-Al
ﺰﮔ و ﺪﻧداد راﺮﻗ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ و ﯽﺘﺨﺳ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺗ ﮏﺒﺳ ﻪﯿﻟوا ءاﺰﺟا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ژﺎﯿﻟآ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧداد شرا
رد ژﺎﯿﻟآ ﻦﯾا
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺘﻬﺑ مﻮﯿﻨﯿﻣﻮﻟآ و ﻦﺘﺴﮕﻨﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .
Yifang ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و
] 12 [ ﯽﯾﺎﺗود ﻢﺘﺴﯿﺳ ارAl-W
ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻂﺳﻮﺗ
ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﮐ ﺪﻧداد شراﺰﮔ و
ﺖﯿﻟﻼﺣ ﻟآ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﺘﺴﮕﻨﺗ رد مﻮﯿﻨﯿﻣﻮ 50
% ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . ﺰﻓا يرﻮﺌﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ نآ ﺶﯾا
ﺣ ﺗ ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺪ ﻟآ ﺖﯿﻟﻼﺣ ،ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻂﺳﻮ
ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ار ﻦﺘﺴﮕﻨﺗ رد مﻮﯿﻨﯿﻣﻮ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﯽﺑﻮﺧ ﻖﻓاﻮﺗ ﺎﻫ نآ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺖﺷاد ﯽﺑﺮﺠﺗ .
مﺰﯿﻧﺎﮑﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ و يرﺎﺘﺧﺎﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد لﺎﺘﺴﯾﺮﮐﻮﻧﺎﻧ ژﺎﯿﻟآ ﻞﯿﮑﺸﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣW-Al .
1 Self-Propagating High Temperature Synthesis
2 Mechanical Alloying
ﻖﯿﻘﺤﺗ شور و داﻮﻣ
ﺮﺻﺎﻨﻋ يﺎﻫردﻮﭘ و W
صﻮﻠﺧ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺘﺑAl 9/
99 و 8/
99 % ژﺎﯿﻟآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ
W-20wt.% Al ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ
.
تارذ هزاﺪﻧا ﻊﯾزﻮﺗ ﺎﺑ ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ ﯽﻠﮑﺷAl
m 100? - 50 ﺪﻨﺘﺷاد . تارذ و ﺪﻧدﻮﺑ رﻮﺤﻣ ﻢﻫW
ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ ﻞﮑﺷ ﺎﺑ
هزاﺪﻧا ﻊﯾزﻮﺗ m
10? -
1 ﺪﻨﺘﺷاد . يا هرﺎﯿﺳ يا ﻪﻟﻮﻠﮔ بﺎﯿﺳآ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ قﺎﺗا يﺎﻣد رد ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ (Fritch pulverisette5 type)
ا ﺖﺤﺗ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﻮﮔرآ زﺎﮔ ﺮﻔﺴﻤﺗ .
ردﻮﭘ ﻪﺑ ﻪﻟﻮﻠﮔ ﯽﻧزو ﺖﺒﺴﻧ 10
ﻪﺑ 1 ) هﺪﺷ فﺮﺼﻣ ردﻮﭘ ﻞﮐ 18
دﻮﺑ مﺮﮔ ( ﺶﺧﺮﭼ ﺖﻋﺮﺳ و
ﻪﻈﻔﺤﻣ 500rpm
دﻮﺑ . ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻌﺑ ﮏﯾرﺎﺌﺘﺳا ﺪﯿﺳا ﯽﻤﮐ راﺪﻘﻣ ﺪﻨﯾاﺮﻓ لﺮﺘﻨﮐ
(PCA) ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻞﮑﺸﻣ ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ رﻮﻈﻨﻤﺑ
ﻪﻈﻔﺤﻣ و ﺎﻫ ﻪﻟﻮﻠﮔ ﻪﺑ ﺎﻫردﻮﭘ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا
. هﺪﺷ بﺎﯿﺳآ ردﻮﭘ ﯽﻤﮐ راﺪﻘﻣ ﻂﺳﻮﺗ و ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺺﺨﺸﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز رد
ﺲﮑﯾا ﻮﺗﺮﭘ شاﺮﭘ (XRD)1
عﻮﻧ ﺞﻨﺳ قﺮﻔﺗ ﮏﯾ رد Philips
X’PERT MPD ﺎﺑ
ﺶﺑﺎﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺼﻨﻋ Kα
Cu
ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾ ﻪﺼﺨﺸﻣ .
يﺎﻫ ﮏﯿﭘ يﺎﻨﻬﭘ زا هﺪﺷ بﺎﯿﺳآ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻧاد هزاﺪﻧا ﻪﻄﺑار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑXRD
Williamson-Hall
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ]
13 .[
ﯽﺸﺑور ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﻂﺳﻮﺗ ردﻮﭘ تارذ ﻊﻄﻘﻣ ﺢﻄﺳ ﺮﯾوﺎﺼﺗ و يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ (SEM)2
ﮏﯾ رد
عﻮﻧ پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ Philips XL30
و ژﺎﺘﻟو رد 30KV
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
ﯽﺘﺨﺳﺰﯾر نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ردﻮﭘ تارذ ﯽﺘﺨﺳ
زﺮﮑﯾو هﺪﻧوروﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﺠﻨﺳ رﺎﺑ رد
100 ﻒﻗﻮﺗ نﺎﻣز و ﯽﻣﺮﮔ 5
ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﯿﻧﺎﺛ .
و ﺪﻧﺪﺷ ﺖﻧﺎﻣ ردﻮﭘ تارذ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ
ﻂﺳﻮﺘﻣ 5 ﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽﺘﺨﺳ دﺪﻋ ناﻮﻨﻌﺑ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ياﺮﺑ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا .
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﮑﺷ 1 يﻮﮕﻟا يردﻮﭘ طﻮﻠﺨﻣXRD
ارW-Al ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز رد .
دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
يﺎﻫ ﮏﯿﭘ تﺪﺷ وW
ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﺗ ﻦﻬﭘ ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ ﮏﯿﭘ ﻦﯾا و ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﻦﯿﺣ ردAl .
ﮏﯿﭘ تﺪﺷ ﺶﻫﺎﮐ
يﺎﻫ وW ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ وAl ﮏﯿﭘ
يﺎﯾاوز ﺖﻤﺳ ﻪﺑW ﺮﺘﺸﯿﺑ
) ﻞﮑﺷ 1(b) ( يﺎﻫ ﻢﺗا ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﻦﯿﺣ ردAl
ﻪﮑﺒﺷ نورد ﻪﺑ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ذﻮﻔﻧW
. ﺎﺗ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا 60
نﺪﺷ ﺪﯾﺪﭘﺎﻧ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﻋﺎﺳ يﺎﻫ ﮏﯿﭘ
يﻮﮕﻟا ردAl XRD
ﺪﺷ . ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﻣا ﻦﯾا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺎﺑ ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ ﮏﯾ
زا ﺪﻌﺑbcc 60 يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﺖﻋﺎﺳ ﺎﮐ ترﻮﺼﺑ
ﻞﻣ هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ
ﺖﺳا .
1 X-ray Diffraction
2 Scanning Electron Microscope
ﻞﮑﺷ 1:
(a يﻮﮕﻟا يردﻮﭘ طﻮﻠﺨﻣXRD
و يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز ردW-Al (b
ﮏﯿﭘ ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ W (211)
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 2
دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﯾد ]
14 [ ﺖﯿﻟﻼﺣ ﻪﮑﺒﺷ ردAl
و ﺖﺳا ﺰﯿﭼﺎﻧ رﺎﯿﺴﺑ ﻻﺎﺑ يﺎﻣد ردW ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ردAl
ﺷ رد ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد ﻪﮑﺒ
ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﻣا ﻦﯾا و دراﺪﻧ ﺖﯿﻟﻼﺣW ﺪﺣ
ﻦﯾا رد ار ﺪﻣﺎﺟ ﺖﻟﺎﺣ رد ﺖﯿﻟﻼﺣ
ﺖﺳا هداد ﺶﯾاﺰﻓا ﻢﺘﺴﯿﺳ .
ﻞﮑﺷ 2:
زﺎﻓ ماﺮﮔﺎﯾد ]Al-W
14 [
ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ وTang ]2
[ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺣ ﺪﺣ ﺶﯾاﺰﻓا و ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻂﺳﻮﺗ ارW-Al
ﺖﯿﻟﻼ ردAl
ﻪﮑﺒﺷ ﺪﻧداد شراﺰﮔ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻦﯿﺣ رد ارW
. ﺎﻫ ﻪﻧادزﺮﻣ رد ﺎﻫ ﻢﺗا دﺎﯾز ﯽﻤﺠﺣ ﺮﺴﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾا رد
ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ و ذﻮﻔﻧ
ﺪﺸﺨﺑ ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾا رد ار ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺪﺣ نآ .
ﯽﺑﻮﺧ ﻖﻓاﻮﺗ ﯽﻠﺒﻗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا دراد
]2 و 4 .[
رد ﺎﻫ ﮏﯿﭘ نﺪﺷ ﻦﻬﭘ
ﻨﻫد نﺎﺸﻧ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﻦﯿﺣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يا ﻪﮑﺒﺷ بﻮﯿﻋ ﺮﺛا رد هﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﯽﻠﺧاد ﺶﻧﺮﮐ و ردﻮﭘ تارذ ﻪﻧاد هراﺪﻧا رد ﺶﻫﺎﮐ هﺪ
.
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 3
ﻪﻧاد هزاﺪﻧا دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﯾد ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ
W(Al) ﺎﺗ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
60 ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﺑﺎﯾ . زا ﺪﻌﺑ 60 ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﻧاد هزاﺪﻧا يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ W(Al)
ﻪﺑ 15nm ﺪﯿﺳر . زا ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺮﺛا ﻦﯾا
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﻋﺮﻓ ﻪﻧاد رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻞﯿﮑﺸﺗ ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ و يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﻦﯿﺣ رد ﺎﻫ ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﻧ .
ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ]
15 [ ﯽﻤﺗا حﻮﻄﺳ ﺶﻧﺮﮐ رد ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ ﻪﻧاد ﻞﯿﮑﺸﺗ دﻮﺷ ﯽﻣ هداد ﺖﺒﺴﻧ
. ﺑ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﺮﺘﺸﯿ
،
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﮑﺷ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻧﺎﺑ رد
ﯽﺷﺮﺑ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯿﻧ ﺶﻧﺮﮐ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ
يﺎﻫ ﻪﻧاد هزاﺪﻧا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ دﻮﺧ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ
دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﻋﺮﻓ .
و دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﻗﺎﻔﺗا ترﻮﺼﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺎﻫ ﻪﻧاد يﺮﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
ﺮﮕﯾد ﻪﻧاد ﻪﺑ ﻪﻧاد ﮏﯾ زا شﺰﻐﻟ ﺖﻬﺟ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ .
ﻞﮑﺷ 3:
ﻪﻧاد هزاﺪﻧا ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ
W(Al) د يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز ر
زا ﺪﻌﺑ ردﻮﭘ تارذ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﺑﺎﯾزرا 2
، 5 ، 20 و 60 ﻞﮑﺷ رد ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ 4
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
ﺪﻌﺑ
زا 2 ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ ﻊﯾزﻮﺗ
هزاﺪﻧا ﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد ردﻮﭘ تارذ و ﺖﺳا ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ردﻮﭘ تارذ ﻪﻗرو يژ
ﻣ ﺎﺑ يا دوﺪﺣ هزاﺪﻧا ﻂﺳﻮﺘ 20 ? m
130± ﺪﻨﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا .
0
10 20 30 40 50
0 10 20 30 40 50 60 70
Milling time hr ( )
Crystallitesizenm ()
ﻞﮑﺷ 4:
ﺮﯾوﺎﺼﺗ زا ﺪﻌﺑ ردﻮﭘ تارذSEM
وa (b 2 ، (c 5 ، (d 20 و وe (f 60 ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ
زا ﺪﻌﺑ 5 ردﻮﭘ تارذ هزاﺪﻧا ﻊﯾزﻮﺗ و ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﻤﻈﻨﻣﺎﻧ ﻞﮑﺷ ردﻮﭘ تارذ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ دﻮﺒﻧ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد
دوﺪﺣ رد تارذ هزاﺪﻧا ﻂﺳﻮﺘﻣ و 70? m
140± دﻮﺑ . ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﻣا ﻦﯾا زا
2 ﺎﺗ 5 ﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ ﯽ
ﺮﯿﯿﻐﺗ ،
دﻮﺷ ﯽﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ تارذ هزاﺪﻧا ﻂﺳﻮﺘﻣ رد يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ .
ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﺮﻣا ﻦﯾا تارذ دﺮﺳ شﻮﺟ و ﺖﺴﮑﺷ خﺮﻧ ندﻮﺑ نﺎﺴﮑﯾ
ﯽﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد ردﻮﭘ ﺪﺷﺎﺑ
. دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ تارذ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ رد هﺪﻤﻋ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﮏﯾ دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ .
ﻪﺑ يا ﻪﻗرو يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ رﻮﺤﻣ ﻢﻫ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ .
ﺎﺗ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا 20
هزاﺪﻧا ﻂﺳﻮﺘﻣ رد هﺪﻤﻋ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻤﺠﺣ ﺮﺴﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ردﻮﭘ تارذ W(Al)
ﯽﺘﺨﺳ رﺎﮐ و ﺪﺷ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﻦﯿﺣ رد ردﻮﭘ تارذ
. ﻦﯾا رد
دوﺪﺣ رد ردﻮﭘ تارذ هزاﺪﻧا ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ 20? m
50± دﻮﺑ . ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 4 (e)
ردﻮﭘ تارذ هزاﺪﻧا ،دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
زا ﺪﻌﺑ 60 دوﺪﺣ ﺎﺗ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ 5? m
10± ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ .
تارذ ﺖﺴﮑﺷ هﺪﯾﺪﭘ نﺪﺷ ﺐﻟﺎﻏ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا
ﺮﺑ ردﻮﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد ردﻮﭘ تارذ دﺮﺳ شﻮﺟ ﺪﻨﯾاﺮﻓ .
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 5
ﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﻪﯿﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد يا ﻪﯾﻻ ﯽﺘﯾزﻮﭙﻣﺎﮐ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﮏﯾ دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻦﯾا ﻞﯿﮑﺸﺗ
يﺰﻠﻓ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﯿﺑ يا ﻪﯾﻻ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ًﻼﺒﻗ
] 16 .[
ﺎﺗ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا 20
ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﻋﺎﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ نﺪﺷ ﺰﯾر
يا ﻪﯾﻻ بوﺎﻨﺘﻣ يﺎﻫ ﻪﯾﻻ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ ﻒﯾﺮﻇ رﺎﯿﺴﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﮏﯾ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و وW
رﺮﮑﻣ دﺮﺳ شﻮﺟ و ﺖﺴﮑﺷ ﺖﻠﻋ ﻪﺑAl
ﺪﺷ ردﻮﭘ تارذ .
رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﯾا ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﻫ ﻪﯾﻻ ﺖﻣﺎﺨﺿ رد ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺎﻫ ﻪﯾﻻ نﺎﯿﻣ هدﺮﺘﺴﮔ كﺮﺘﺸﻣ ﻞﺼﻓ ﺎﺑ
نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ
، ﯿﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺶﻨﮐاو ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ و ﺪﺸﺨﺑ ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ ار ﺎﻫ ﻪﯾﻻ نﺎ
5 (e) ﮏﯾ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﻫ نﺎﻣز رد ﻦﮕﻤﻫ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر ﯽﻣ
ﺷ ﻮ د .
ﻞﮑﺷ 5:
زا ﺪﻌﺑ ردﻮﭘ تارذ ﻊﻄﻘﻣ ﺢﻄﺳ ﺮﯾوﺎﺼﺗ وa
(b 5 ، وc (d 20 و (e 60 ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ
ﻞﮑﺷ 6 ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز رد ار ردﻮﭘ تارذ ﯽﺘﺨﺳﺰﯾر .
ﺮﯾدﺎﻘﻣ دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا يرﺎﮐ بﺎﯿﺳآ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﺘﺨﺳﺰﯾر .
ژﺎﯿﻟآ ﯽﻤﺠﺣ ﺮﺴﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﻧاد هزاﺪﻧا ﺶﻫﺎﮐ وW-Al
ﺖﺳا يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ .
ژﺎﯿﻟآ ﻻﺎﺑ راﺪﻘﻣW-Al
دوﺪﺣ رد ﯽﺘﺨﺳﺰﯾر ي 570
زﺮﮑﯾو زا ﺲﭘ ار 60
يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﺖﻋﺎﺳ
داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ .
ﻞﮑﺷ 6:
يردﻮﭘ طﻮﻠﺨﻣ ﯽﺘﺨﺳﺰﯾر ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز ردW-Al
0 100 200 300 400 500 600 700
0 10 20 30 40 50 60 70
Milling time hr ( )
MicrohardnessHv ()
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
رﺎﺘﺧﺎﺳﻮﻧﺎﻧ ژﺎﯿﻟآ يردﻮﭘ طﻮﻠﺨﻣ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑW-Al
W-20wt.%Al ﺮﭘ يا هرﺎﯿﺳ بﺎﯿﺳآ ﮏﯾ رد
ﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يژﺮﻧا .
ﺪﻣﺎﺟ لﻮﻠﺤﻣ يزﺎﺳژﺎﯿﻟآ ﻦﯿﺣ رد ﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗW-Al
. ﺰﯾر رﺎﯿﺴﺑ يا ﻪﯾﻻ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﮏﯾ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺎﺑ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﯿﺑ ﯽﺣاﻮﻧ
ﮐﺮﺘﺸﻣ ﻞﺼﻓ ﯽ
هدﺮﺘﺴﮔ رﺎﯿﺴﺑ ذﻮﻔﻧ خﺮﻧ
ﻪﮑﺒﺷ نوردAl ارW
ﺪﻫد ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد .
زﺎﻓ ﻦﯾا
ﯽﺘﺨﺳﺰﯾر راﺪﻘﻣ دوﺪﺣ رد
570 زﺮﮑﯾو داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ار .
ﻊﺟاﺮﻣ 1. Z.G. Liu, L. Lu and M.O. Lai, “Synthesis of Nanocrystalline Tungsten Alloy by
Mechanical Alloying and Annealing”, Journal of Metastable and Nanocrystalline Materials,
230, 2005, 239-242.
2. H.G. Tang, X.F. Ma, W. Zhao, X.W. Yan and R.J. Hong, “Preparation of W–Al alloys by mechanical alloying”, Journal of Alloys and Compounds, 347, 2002, 228–230.
3. Z.W. Zhang, G.L. Chen, G. Chen and J.E. Zhou, “Amorphization and thermal stability of mechanical alloyed W–Ni–Fe”, Materials Science and Engineering A, 417, 2006, 34–39.
4. S. Eghtesadi, N. Parvin, M. Rezaee and M. Salari, “Mechanically induced driving forces in preparing W–Cu nanocomposite”, Journal of Alloys and Compound, 473, 2009, 557–
559.
5.
J.R. Knibloe, R.N. Wright, V.K. Sikka, R.H. Baldwin and C.R. Howell, “Elevated temperature behavior of Fe3Al with chromium additions”, Materials Science and Engineering A, 153, 1992, 382-386.
6. K. Yoshimi and S. Hanada, “The strength properties of iron aluminides”, JOM, 49, 1997, 46-49.
7. M.H. Enayati and M. Salehi, “Formation mechanism of Fe3Al and FeAl intermetallic compounds during mechanical alloying”, Journal of Materials Science, 40, 2005, 3933 – 3938.
8. D. Oyola lozano, Y. Rojas martinez, H. Bustos and G.A. Perez alcazar, “M?ssbauer and X-ray Study of Fe1−xAlx, 0.2≤x≤0.5, Samples Produced by Mechanical Alloying”,
Hyperfine Interactions, 156/157, 2004, 569–574.
9. F.A.D. Costa, A.G.P. Silva, F.A. Filho, U.U. Gomes and F.A. Vieira, “Synthesis of a nanocrystalline composite W–25wt.%Ag powder by high energy milling”, Powder Technology, 188, 2008, 30–33.
10. C. Suryanarayana, “Mechanical alloying and milling”, Progress in Materials Science, 46, 2001, 1–184.
11. R.W. Siegel, “Synthesis and properties of nanophase materials”, Materials Science and Engineering A, 168, 1993, 189-197.
12. O. Yifang, Z. Xiaping and W. Weiming, “Extended solid solubility for Al-W binary system by mechanical alloying”, Science in China A, 43, 2000, 180-184.
13. G.K. Williamson and W.H. Hall, “X-ray line broadening from filed aluminium and wolfram”, Acta Metallurgica, 1, 1953, 22–31.
14. L.G. Raskolenko and A.Y. Gerul’skii, “Compounds WAl4, WAl3, W3Al7, and WAl2 in Al–W–N Combustion Products”, Inorganic Materials, 44, 2008, 30–39.
fabrication of advanced engineering Mechanical alloying for
Eskandarany, -
M.S. El .
5 1
. 2001, New York, William Andrew Publishing ,
materials
16. M. Rafiei, M.H. Enayati and F. Karimzadeh, “Characterization and formation
mechanism of nanocrystalline (Fe,Ti)3Al intermetallic compound prepared by mechanical alloying”, Journal of Alloys and Compounds, 480, 2009, 392–396.
