١
و ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز ﺮﺛا ياﻮﺘﺤﻣ
ﯽﺘﻧآ هﻮﯿﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﻢﻗر ﺐﯿﺳ ي
"
ﯽﺟﻮﻓ
"
ﯽﻃ رد
ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا
رﻻﺎﺑﺎﺑ حﺎﺒﺼﻣ ﯽﺒﺤﻣ ﺎﻨﯿﻣ ،1
ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ يﺮﮕﺴﻋ ﯽﻠﻋ ﺪﻤﺤﻣ ،2 3
1 - يﺎﻀﻓ و ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﺲﯿﺋر و ﺰﺒﺳ
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ : *
2 - ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد
3 - رﺎﯾدﺎﺘﺳا ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺰﺒﺳ يﺎﻀﻓ و ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ
هﺪﯿﮑﭼ آ و ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ ﺮﺑ ﯽﺟﻮﻓ ﻢﻗر ﺐﯿﺳ هﻮﯿﻣ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز ﺮﺛا ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﯽﺘﻧ
هﻮﯿﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا نﺎﻣز رد
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا تﺪﻣ ﯽﻃ و ﺖﺷادﺮﺑ .
يور ﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا نﺎﺘﺧرد
ﻪﻌﻄﻗ رد ﻊﻗاو تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ﺐﯿﺳ ي
ﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ رد ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ ﺲﯾدﺮﭘ ﺰﺒﺳ يﺎﻀﻓ و ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ ﯽ
لﺎﺳ ﯽﻃ 1392
هﺪﯾدﺮﮔ اﺮﺟا
ﺖﺳا . هﻮﯿﻣ رد ﺎﻫ 5 زا توﺎﻔﺘﻣ ﺦﯾرﺎﺗ 18
ﺎﺗ رﻮﯾﺮﻬﺷ 30
ﻪﻧﺎﺧدﺮﺳ رد هﺎﻣ رﺎﻬﭼ تﺪﻣ ﻪﺑ و هﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺷادﺮﺑ هﺎﻣ ﺮﻬﻣ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ي
ﻧ ﺖﺑﻮﻃر و ﻪﺟرد ﺮﻔﺻ يﺎﻣد رد ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ ﯽﺒﺴ
95 ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﺻرد .
ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا تﺪﻣ ﯽﻃ و ﺖﺷادﺮﺑ زور ﻦﯿﻟوا رد
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺑ ﻫ ي ﺮ 40 ﯽﺘﻧآ و ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زور ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
هزاﺪﻧا ﺎﻫ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
ﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ و ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز تاﺮﺛا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦ
تﺪﻣ ﻨﮑﻤﻫﺮﺑ و يرﺎﺒﻧا نﺎﻣز ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ ود ﻦﯾا ﺶ
ﻓ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﮑﯿﻟﻮﻨ
ﯽﻨﻌﻣ ﺐﯿﺳ هﻮﯿﻣ د
دﻮﺑ را . هﻮﯿﻣ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ يﺎﻫ
ز ﺖﺷادﺮﺑ مﺎﮕﻨﻫدو
) مﻮﺳ و مود ،لوا (
ياﻮﺘﺤﻣ ياراد ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ
ﺮﯾد يﺎﻫ مﺎﮕﻨﻫ
، و ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز رد
ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا يﺎﻬﺘﻧا دﻮﺑ
ﺪﻧ . هﻮﯿﻣ ﺘﻣ يﺎﻫ ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻢﺠﻨﭘ ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ ﻖﻠﻌ ﺒﻧا تﺪﻣ ﯽﻃ رد و ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺰﯿﻧ ﯽﻧﺎﻣرﺎ
ار دﻮﺧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هﻮﯿﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
مﺎﮕﻨﻫدوز ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻆﻔﺣ ﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ رد
. و ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ ياﻮﺘﺤﻣ
ﯽﺘﻧآ ﻪﻤﻫ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺖﺷادﺮﺑ ي
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ﯽﻃ رد ﺎﻫ .
يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ هژاو :
ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز ،ﺐﯿﺳ ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻪﻣﺪﻘﻣ هﻮﯿﻣ زا ﺐﯿﺳ يﺪﻨﺴﭘ يﺮﺘﺸﻣ ياراد ﻻﺎﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و بﻮﻠﻄﻣ ﻢﻌﻃ ﻦﺘﺷاد ﺐﺒﺳ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻟﺪﺘﻌﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
و
فﺮﺼﻣ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺖﺳا ) 2 ( . زا ﺐﯿﺳ هﺪﻤﻋ ﻻﻮﺼﺤﻣ ترﺎﺴﺧ ﻪﻟﺎﺳ ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ ت نﺎﻣز ﯽﻃ رد ار يدﺎﯾز ﯽﻤﮐ و ﯽﻔﯿﮐ يﺎﻫ
ﺷ ﯽﻣ ﻞﻤﺤﺘﻣ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺖﺷادﺮﺑ ﺎﺗ تارﺎﺴﺧ ﺢﻄﺳ ﯽﻫﺎﮔ ﻪﮐ دﻮ
17 % ﺪﺳﺮﯿﻣ ﺰﯿﻧ )
9 .(
ﯽﻨﻏ ﻊﺑﺎﻨﻣ تﺎﺠﯾﺰﺒﺳ و هﻮﯿﻣ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ﺪﯿﻔﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا )
3 .(
نﺎﻃﺮﺳ عاﻮﻧا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ و نﺎﺴﻧا نﺪﺑ ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺮﺑ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺖﺒﺜﻣ تاﺮﺛا هزوﺮﻣا ﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ .
هﻮﯿﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺐﯿﺳ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يوﺎﺣ ﯽﮐارﻮﺧ ي
ﻣ ي لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ﯽﯾاﺬﻏ شزرا ﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يﺪﯿﻔ
ﯽﻣ ﯽﻠﺻا زا ﯽﮑﯾ ﻪﺑ ار لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا و ﺪﯾاﺰﻓا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﺪﺒﺳ رد ﯽﯾاﺬﻏ دزﺎﺳ ﯽﻣ لﺪﺒﻣ راﻮﻧﺎﺧ ﯽﯾاﺬﻏ
) 8 .(
شﻼﺗ هزوﺮﻣا يدﺎﯾز يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﺖﻓر رﺪﻫ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﻆﻔﺣ ﺖﻬﺟ رد .
ﺮﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻦﺘﺷاد ياﺮﺑ تﺎﺒﯿﮐ
هﻮﯿﻣ ﺖﺷادﺮﺑ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا يﺎﻬﺘﻧا و اﺪﺘﺑا رد ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ دﺮﯿﮕﺑ ترﻮﺻ هﻮﯿﻣ ﯽﮔﺪﯿﺳر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ ﺎﻫ
. تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﺘﻧآ هﻮﯿﻣ ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﻣ راﺮﻗ يدﺎﯾز ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ دﺮﯿﮔ )
6 .(
ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯿﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺮﺠﻨﻣ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺛﻮﻣ ﺰﯿﻧ هﻮﯿﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻆﻔﺣ رد ﻪﮑﻠﺑ دراد هﺪﻬﻋ ﻪﺑ ار ﺖﻓﺎﺑ ﯽﻟﻮﻠﺳ ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ هﻮ
٢
ﮓﻧر ﺮﭘ ار هﺎﯿﮔ ﺖﻓﺎﺑ رد ار ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ شﻼﺗ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ ﻪﮐ ددﺮﮔ ﯽﻣ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﯽﻣ ﺮﺗ
دزﺎﺳ . ﻣ و ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ دراد ﯽﻌﺳ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺑ يرﺎﺒﻧا نﺎﻣز تﺪ
هﻮﯿﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ي )
ياﻮﺘﺤﻣ
ﯽﺘﻧآ ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا (
درادﺮﺑ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﻣﺎﮔ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻧﺎﮑﻣا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ مﻮﻠﻋ ﺰﮐﺮﻣ تﺎ
ﻪﻧﺎﺧدﺮﺳ و ﺎﻫ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺰﺒﺳ يﺎﻀﻓ و ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ي
جﺮﮐ ﺮﻬﺷ رد ﻊﻗاو لﺎﺳ ﯽﻃ رد ناﺮﯾا–
1392 ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد )
ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ي (
راﺮﮑﺗ رﺎﻬﭼ ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
.
ﺎﻫ هﻮﯿﻣ ﺖﺷادﺮﺑ 3
رد ﻢﻗر ﻦﯾا ياﺮﺑ هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ و ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﻣز زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﻪﺘﻔﻫ 5
ﺖﺑﻮﻧ ) 18 ﺷ ﻬ ،رﻮﯾﺮ 28 ،رﻮﯾﺮﻬﺷ 8 ،ﺮﻬﻣ
19 ،ﺮﻬﻣ 30 ﺮﻬﻣ ( ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ و ﻞﮑﺷ ﮏﯾ نﺎﺘﺧرد زا هﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا
هﻮﯿﻣ و هﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ ﻢﻟﺎﺳ يﺎﻫ رد
تﺪﻣ ﯽﻃ و ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ي
40 ﺎﺗ هزور 4 ﺖﺑﻮﻧ ) ﺎﺗ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا يﺎﻬﺘﻧا 4
هﺎﻣ ( ترﻮﺻ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ و ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا
ﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا ﻪ . ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺮﻔﺻ تﺪﻣ ﻦﯾا ﯽﻃ رد رﺎﺒﻧا يﺎﻣد 95
% دﻮﺑ . ﯽﺘﻧآ ياﻮﺘﺤﻣ ﻧاﺪﯿﺴﮐا
هﻮﯿﻣ ﯽ ﺎﻫ ﺎﺑ
ﺲﯾدﺎﯿﻧﺎﻓ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا )
5 ( ﺪﯾدﺮﮔ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا .
ﺎﺑ هﻮﯿﻣ ﺖﻓﺎﺑ زا مﺮﮔ ﻢﯿﻧ شور ﻦﯾا رد 4
لﻮﻧﺎﺘﻣ ﯽﺳ ﯽﺳ 80
ﻦﮕﻤﻫ ﺪﺻرد
رد ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ و هﺪﺷ 9500
تﺪﻣ ﻪﺑ رود 20
د ﺪﯾدﺮﮔ ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﻪﻘﯿﻗ .
100 ﺎﺑ ﯽﯾور لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ وﺮﮑﯿﻣ 3400
ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
لﻮﻠﺤﻣ 1 ، 1 - ﻞﯿﻨﻓ يد - 2 - ﻞﯾزارﺪﯿﻫ ﻞﯾﺮﮑﯿﭘ تﺪﻣ ﻪﺑ ار ﻞﺻﺎﺣ لﻮﻠﺤﻣ و هﺪﯾدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ
2 راﺮﻗ ﯽﮑﯾرﺎﺗ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺖﻋﺎﺳ هداد
يرﻮﻧ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ﺲﭙﺳ و رد
520 ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ (SHIMADZU, model UV-1700, Japan)
ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺋاﺮﻗ .
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾز لﻮﻣﺮﻓ ﻖﺒﻃ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ياﻮﺘﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﺪﯾدﺮﮔ
:
100 × ) ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺋاﺮﻗ /
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺋاﺮﻗ
ﺮﻈﻧ درﻮﻣ = ( ﯽﺘﻧآ ياﻮﺘﺤﻣ ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
%
شور ﺎﺑ ﺎﻫ هﻮﯿﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻞﮐ لﻮﻨﻓ ياﻮﺘﺤﻣ modified colorimetric Folin-Ciocalteu method)
مﺎﺠﻧا( ﺪﺷ ) 7 ( . ﻦﯾا رد
رد ار هﻮﯿﻣ ﺮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ ﻢﯿﻧ شور 4
زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﻢﯿﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻨﮕﻤﻫ لﻮﻠﺤﻣ و هﺪﯿﺑﻮﮐ ﻼﻣﺎﮐ لﻮﻧﺎﺗا ﯽﺳ ﯽﺳ 20
ﻪﻘﯿﻗد
رود رد ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ 9500
ﻢﯿﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ اﺪﺟ ار ﯽﯾور فﺎﻔﺷ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑ .
يوﺎﺣ ﯽﻟﻮﻠﺤﻣ ،اﺪﺟ ﺖﮐژﻮﻧو ﮏﯾ رد 8 cc
بآ 2 رﺎﺑ
،هﺪﺷ ﺮﯿﻄﻘﺗ 1 cc
تﺎﻨﺑﺮﮐ ﻢﯾﺪﺳ 7 % و 5 cc /0 ﻢﯿﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﻪﯿﻬﺗ ﻦﯿﻟﻮﻓ .
5/ cc 0 ﻪﻓﺎﺿا مود لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ ار هﻮﯿﻣ فﺎﻔﺷ هرﺎﺼﻋ زا
تﺪﻣ ﻪﺑ و هدﺮﮐ 90
ﻢﯿﻫد ﯽﻣ راﺮﻗ ﮏﯾرﺎﺗ ﻞﺤﻣ رد ﻪﻘﯿﻗد .
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ،ﺲﭙﺳ (SHIMADZU,
model UV-1700, Japan) جﻮﻣ لﻮﻃ رد
625 ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﺳا رادﻮﻤﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ياﺮﺑ
رد ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ راﺪﻘﻣ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ،ﮏﯿﻟﺎﮔ 100
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هﻮﯿﻣ هزﺎﺗ ﺖﻓﺎﺑ مﺮﮔ .
يﺎﻫراﺰﻓا مﺮﻧ وSPSS
MSTATC ﻪﺑ
لﺪﻣ ياﺮﺟا رﻮﻈﻨﻣ ANOVA
و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣLSD .
نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ردLSD
ﺮﺘﮑﭼﻮﮐ يراد -
يوﺎﺴﻣ 05 /0 راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا Excel
(Microsoft Corp,Redmond,
ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﺳرWA) .
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺘﻧآ يﻮﺘﺤﻣ و ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻞﮐ ناﺪﯿﺴﮐا
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا و ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ يراد ود ﻦﯾا
ﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ رﻮﺘﮐﺎﻓ ن
دﻮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ )
1 .(
مﻮﺳ و مود ،لوا ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ يﺎﻫ هﻮﯿﻣ ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ ياﻮﺘﺤﻣ
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﮐ دﻮﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز رد ﺮﯾد ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ يﺎﻫ هﻮﯿﻣ ﺎﺑ يراد
مﺎﮕﻨﻫ ) ﻢﺠﻨﭘ و مرﺎﻬﭼ ﺖﺷادﺮﺑ (
ﺖﺷاد . هﻮﯿﻣ دﺮﺑ يﺎﻫ ﺪﻧدﻮﺑ اراد ار ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا زا ﺲﭘ و ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز رد ﻢﺠﻨﭘ و مرﺎﻬﭼ ﺖﺷا
) ﻞﮑﺷ 1 (
٣
هﻮﯿﻣ (mg GAE/100 g Fresh fruit) ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز ﺮﺛا -1 ﻞﮑﺷ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ﯽﻃ ﺐﯿﺳ ي
(P ≤ 0.05, LSD)
*
ﻌﺘﻣ يﺎﻫ هﻮﯿﻣ ﻢﺠﻨﭘ ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ ﻖﻠ
ﯽﺘﻧآ يﻮﺘﺤﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻣرﺎﺒﻧا يﺎﻬﺘﻧا و اﺪﺘﺑا رد ار ﻞﮐ ناﺪﯿﺴﮐا
ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﻧﺎ )
ﻞﮑﺷ 2 .(
ﺰﺟ ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻘﺑﺎﻣ ،مرﺎﻬﭼ و لوا ﺖﺷادﺮﺑ
ﺎﻫ ﺶﻫﺎﮐ يﺮﺘﺸﯿﺑ تﺪﻣ ﯽﻃ رد ﻞﮐ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ياﻮﺘﺤﻣ رد ار
دﻮﺒﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ دراﻮﻣ ﺮﺜﮐا رد ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا .
ﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻃ رد مﻮﺳ و مود ،لوا ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ طﻮ
40 زور لوا رﺎﺒﻧا
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﻞﮐ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﻞﮐ ياﻮﺘﺤﻣ رد ﺎﻫ ﺖﺷادﺮﺑ ﺮﯾﺎﺳ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا .
هﻮﯿﻣ (mg GAE/100 g Fresh fruit) ﻞﮐ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز ﺮﺛا - 2 ﻞﮑﺷ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ﯽﻃ ﺐﯿﺳ ي
(P ≤ 0.05, LSD)
*
ﯽﻠﮐ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ هﻮﯿﻣ رد ﻻﺎﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﺘﺷاد ياﺮﺑ هﻮﯿﻣ ﺖﺷادﺮﺑ ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ ،ﯽﺟﻮﻓ ﻢﻗر ﺐﯿﺳ ي
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ داد مﺎﺠﻧا ﺮﯿﺧﺎﺗ ﺎﺑ ار ﺎﻫ
و لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد ﻦﻠﯿﺗا ﺪﯿﻟﻮﺗ و ﺲﻔﻨﺗ ﺶﯾاﺰﻓا و لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ندﻮﺑ ﮏﯾﺮﺘﮐﺎﻤﯿﻠﮐ ﻪﺑ دﺎﺴﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﯾدﺮﮔ ﺪﻫاﻮﺧ يﺮﯾﺬﭘ
) 4 ( . ﯽﺘﻧآ ياﻮﺘﺤﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
مﻮﺳ ﺎﺗ لوا ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
۴
ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا زا رود ﻦﯿﻟوا رد )
40 ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا لوا زور (
ﺪﺷﺎﺑ فﺮﺼﻣ نﺎﻣز ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺦﯾرﺎﺗ ﻦﯾا ﺪﯾﺎﺷ ، .
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﺘﻧآ ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ ﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﮔﺪﯿﺳر ﻪﺟرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ اراد هﻮﯿﻣ ﺖﻓﺎﺑ رد ﻢﻫ ار ﯽ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار مﺎﮕﻨﻫ ﺮﯾد ﺖﺷادﺮﺑ مﺪﻋ .
ﯽﺘﻧآ ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﯿﻟوا نﺎﻣز ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا تﺪﻣ ﯽﻃ رد ﯽﮑﯿﻟﻮﻨﻓ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ي
ﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﺮﺑ دﺮﺳ رﺎﺒﻧا بﺮﺨﻣ ﺮﺛا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﺷادﺮﺑ ﯽﻣ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ت
ﺪﺷﺎﺑ .
ﻨﻣ ﺎ ﻊﺑ 1. Awad, A, & de Jager, A. (2003). Influences of air and controlled atmosphere storage on the
concentration of potentially healthful phenolics in apples and other fruits. Postharvest biology and technology, 27(1), 53-58.
2. Bokhari, S. (2002). The sweet gold of Pakistan. Export Promotion Bureau of Pakistan.
3. Duda-Chodak, A, & Tarko, T. (2007). Antioxidant properties of different fruit seeds and peels. Acta Sci. Pol., Technol. Aliment, 6(3), 29-36.
4. Defilippi, G, Dandekar, A, & Kader, A. (2004). Impact of suppression of ethylene action or biosynthesis on flavor metabolites in apple (Malus domestica Borkh) fruits. Journal of agricultural and food chemistry, 52(18), 5694-5701.
5. Faniadis, D, Drogoudi, PD, & Vasilakakis, M. (2010). Effects of cultivar, orchard elevation, and storage on fruit quality characters of sweet cherry (< i> Prunus avium</i> L.). Scientia horticulturae, 125(3), 301-304.
6. Mosel, HD, & Herrmann, K. (1974). Phenolics of fruits. 4. Phenolics of blackberries and raspberries and their changes during development and ripness of fruits. Zeitschrift fur Lebensmittel-Untersuchung und-Forschung, 154(6), 324-327.
7. Ough, CS, & Amerine, MA. (1988). Phenolic compounds. Methods for analysis of musts and wines, John Wiley & Sons, Inc., New York, USA.
8. Schirrmacher, G and Schemp, H. 2003. 'Antioxidative potential of flavonoid-rich extracts as new quality marker for different apple varieties'. Journal of applied botany, 166-163;77 9. Shah, N, Khan, M, Kasi, A, & Khair, M. (2002). Post harvest and cold storage losses in apple
of Balochistan. Asian Journal of Plant Sciences, 1(1), 65-66.
