ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮔﺮدو ﻫﺎي ﺷﺘﻪ ﻫﻤﺰﯾﺴﺖ ﺑﻌﻨﻮان ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮرﭼﻪ ﭼﻨﺪ ﮔﺰا

(1)

Entomological Society of Iran Research Article pISSN: 0259-9996

2023,43 (1), 23-33 https://doi.org.10.52547/jesi.43.1.3 eISSN: 2783-3968

نﻮﻓ ﻪﭼرﻮﻣ يﺎﻫ غﺎﺑ يﺎﻫ ودﺮﮔ رد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يﺎﻫ

دﺮﮐﺮﻬﺷ و

نﺎﻣﺎﺳ ) لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و

يرﺎﯿﺘﺨﺑ (

هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ

شراﺰﮔ ﺪﻨﭼ

ﻪﭼرﻮﻣ ﻪﻧﻮﮔ ناﻮﻨﻌﺑ

ﺖﺴﯾﺰﻤﻫ ﻪﺘﺷ

يﺎﻫ ودﺮﮔ

نﻼﺳرا ﯽﻠﯿﻠﺧ مﺪﻘﻣ و 1

ﺮﯾرز ﺪﯿﻌﺳ ي

2

1 - هوﺮﮔ

،ﯽﮑﺷﺰﭙﻫﺎﯿﮔ هﺪﮑﺸﻧاد

،يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد

،دﺮﮐﺮﻬﺷ

،دﺮﮐﺮﻬﺷ ناﺮﯾا

https://orcid.org/0000-0002-5806-1207

[email protected]

2 - ﺶﺨﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

،ﯽﮑﺷﺰﭙﻫﺎﯿﮔ ﺰﮐﺮﻣ

تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و شزﻮﻣآ يزروﺎﺸﮐ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و

،يرﺎﯿﺘﺨﺑ نﺎﻣزﺎﺳ

،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ شزﻮﻣآ و ﺞﯾوﺮﺗ

،يزروﺎﺸﮐ

،دﺮﮐﺮﻬﺷ ناﺮﯾا

https://orcid.org/0000-0002-8949-3096

 [email protected]

ﻪﻣﺪﻘﻣ

زا ودﺮﮔ ﻢﻬﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻏﺎﺑ

ﺎﯿﻧد .ﺖﺳا ﺖﺸﮐ ﺮﯾز ﺢﻄﺳ ﺮﻈﻧ زا ناﺮﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ و

دراد راﺮﻗ مﻮﺳ ﻪﺒﺗر رد نﺎﻬﺟ رد )

Aminzadeh et al., 2013

زا ﺶﯿﺑ ﺎﺑ ناﺮﯾا .(

170000 دوﺪﺣ ،ﺖﺸﮐﺮﯾز ﺢﻄﺳ رﺎﺘﮑﻫ 265000

فرﺎﺼﻣ ﺖﻬﺟ ار شزرا ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا زا ﻦﺗ ﯽﻠﺧاد

ﺎﯾ ﯽﺗاردﺎﺻ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ .ﺪﻨﮐ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا

ﺎﺑﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا .(Ahmadi et al., 2021 )دﻮﺷﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ رﻮﺸﮐردﮏﺸﺧ هﻮﯿﻣ ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﻬﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ ودﺮﮔ ﺖﺸﮐﺮﯾز ﺢﻄﺳ رﺎﺘﮑﻫ7400 دوﺪﺣ ﯽﻏﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾﺮﺗ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا

نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ناراﺪﻏﺎﺑ دﺎﺼﺘﻗا رد ار ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ و ﺖﺳا ﯽﻣ ﺎﻔﯾا نﺎﻣﺎﺳ و دﺮﮐﺮﻬﺷ يﺎﻫ

ﯽﺳرﺮﺑ .ﺪﻨﮐ ﻪﺒﻨﺟ

يﺎﻫ ﺪﯿﺋﻮﺘﯾزارﺎﭘ رﻮﺒﻧز ،ﺰﺒﺳ يرﻮﺘﻟﺎﺑ) ﺪﯿﻔﻣ تاﺮﺸﺣ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ^.درادياهﮋﯾوﺖﯿﻤﻫا،ﻻﺎﺑيدﺎﺼﺘﻗاوﯽﯾاﺬﻏشزراﻞﯿﻟدﻪﺑلﻮﺼﺤﻣﻦﯾا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ

Trioxys pallidus

(Halliday)

ﻪﭼرﻮﻣ و ﻪﺘﺷ ،طاﺮﺧ مﺮﮐ) ﺮﻀﻣ و (ﺎﻫ غﺎﺑ رد (ودﺮﮔ يﺎﻫ

.ﺪﻨﺘﺴﻫ لﺎﻌﻓ ودﺮﮔ يﺎﻫ

ﻪﭼرﻮﻣ عﻮﻨﺘﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺎﻫ ناواﺮﻓ ،ﻦﯾﺮﺗ

ﻖﻓﻮﻣ و ﻦﯾﺮﺗ هوﺮﮔ ﻦﯾﺮﺗ

يﺎﻫ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ تاﺮﺸﺣ ﯽﻣ هدز ﻦﯿﻤﺨﺗ .ﺪﻧﻮﺷ

دوﺪﺣ دﻮﺷ 10

تادﻮﺟﻮﻣ ﯽﺘﺴﯾز هدﻮﺗ زا ﺪﺻرد

ﯽﮑﺸﺧ هﺪﻧز مﻮﺑ ناﺮﮕﯾزﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا و هداد ﻞﯿﮑﺸﺗ ار يز

ﻪﺑ نﺎﮔزﺎﺳ هﮋﯾو

رد ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﻠﮕﻨﺟ و ﯽﻏﺎﺑ بﻮﺴﺤﻣ

ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ و يدﺎﯾز تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﺎﺑ

نارﻮﻧﺎﺟ و نﺎﻫﺎﯿﮔ

ﺪﻧراد )

Bolton, 2022

؛

Ward, 2007

؛

Schultz, 2000

؛

Hölldobler & Wilson, 1990

.(

ﻪﺘﺷ ودﺮﮔ راﺪﻟﺎﺧ ﻪﺘﺷ ﻞﻣﺎﺷ ودﺮﮔ يﺎﻫ

Panaphis juglandis (Goeze,

1778)

ﯽﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ گﺮﺑ يور ﻪﮐ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﻪﺘﺷ و ﺪﻨﻨﮐ

Chromaphis juglandicola (Kaltenbach, 1843)

ﯽﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ گﺮﺑ ﺮﯾز رد ﻪﮐ ﻦﯾا تﺎﻓآ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا و ﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ نﺎﺘﺧرد ﻪﺘﺷ ﻦﯾا ترﺎﺴﺧ .ﺪﻧﻮﺷ

ﻪﺧﺎﺷ دﺎﺠﯾا ،ﯽﻌﺿﻮﻣ يﺰﯾﺮﮔﺮﺑ نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ و ﯽﻫﺎﯿﮔ هﺮﯿﺷ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ودﺮﮔ نﺎﺘﺧرد ﻪﺑ ﺎﻫ ﺶﻫﺎﮐ ،ﻒﯿﻌﺿ يﺎﻫ

هﻮﯿﻣ رﺎﻤﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ،هﻮﯿﻣ هزاﺪﻧا يﺎﻫ

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﮏﻠﺴﻋ ﺪﯿﻟﻮﺗ و هﻮﯿﻣ ﺰﻐﻣ نﺪﺷ هﺎﯿﺳ ،هﺪﯿﮐوﺮﭼ و كﻮﭘ دﻮﺷ

)

Pickle et al., 2015

؛

Mills et al., 2011

؛

Shelton &

Davis, 1994

؛

Van den Bosch, 1979

.(

ﻪﺘﺷ ﻪﭼرﻮﻣ و ﺎﻫ ناواﺮﻓ زا ﺎﻫ

ﻦﯾﺮﺗ و ﻖﻓﻮﻣ ﻦﯾﺮﺗ تاﺮﺸﺣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ ﺐﻠﻏا رد ﮏﯾ هﺎﮕﺘﺴﯾز ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ و

ًﻻﺎﻤﺘﺣا

ﺎﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺎﻫفﺮﻃ زا ﮏﯾ ﺮﻫﯽﻠﻣﺎﮑﺗ وﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﮐا،ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓيﺎﻫﯽﮔﮋﯾو ،ﺎﻫزﺎﯿﻧﻪﺑ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻋﻮﻧ ﻪﭼ زا،ﯽﻠﻣﺎﻌﺗﻦﯿﻨﭼﻪﺠﯿﺘﻧﻪﮑﻨﯾا ﺎﻣا. ﺪﻧرادﻞﻣﺎﻌﺗﺮﮕﯾﺪﮑﯾ دراد

)

Stadler & Dixon, 2005

ﻪﭼرﻮﻣ .(

هﺎﯿﮔ تاﺮﺸﺣ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺘﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ راﻮﺧ

ﮏﺸﭙﺷ ،ﺎﻫ هﺮﺠﻧز ﯽﺧﺮﺑ ،ﺎﻫ

نارﺪﮑﻟﻮﭙﻟﺎﺑ ﯽﺧﺮﺑ ورﻻ و ﺎﻫ ﺪﻧراد ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﻪﻄﺑار

ﺎﺗ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻪﭽﺨﯾر

ﺖﻓﺎﯾرد : 22 / 10 / 1401

شﺮﯾﺬﭘ : 25 / 12 / 01 14

ﯽﺼﺼﺨﺗ ﺮﯿﺑد :

ﯽﺒﻟﺎﻃ ﺮﻐﺻا ﯽﻠﻋ

هﺪﯿﮑﭼ ) ودﺮﮔ: Juglans regia L.

هﻮﯿﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ( يﺎﻫ

ﮏﺸﺧ رد ﻢﻬﻣ ﺢﻄﺳ نﺎﻬﺟ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻣ .دﻮﺷ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا

ﺘﺨﺑ يرﺎﯿ دوﺪﺣ ﺎﺑ 7400 ودﺮﮔ ﺖﺸﮐﺮﯾز ﺢﻄﺳ رﺎﺘﮑﻫ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﻬﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ

ﮏﺸﺧ هﻮﯿﻣ ﻦﯾا رد

ناﺮﯾا ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻮﺷ

ﺎﺑ .د ﻪﺟﻮﺗ

ﻪﺑ يﺎﻫلﺎﺳﯽﻃﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ،(ﺎﻫﻪﺘﺷ و طاﺮﺧ مﺮﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ) ودﺮﮔ تﺎﻓآ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ طﺎﺒﺗرا و ودﺮﮔيﺎﻫغﺎﺑردﺎﻫﻪﭼرﻮﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ 1399ﻪﺳوﺲﻨﺟ10ﻪﺑﻖﻠﻌﺘﻣﻪﭼرﻮﻣﻪﻧﻮﮔ13 ،عﻮﻤﺠﻣ رد .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻنﺎﻣﺎﺳ و دﺮﮐﺮﻬﺷ يﺎﻫنﺎﺘﺳﺮﻬﺷودﺮﮔيﺎﻫغﺎﺑرد1400ﺎﺗ هداﻮﻧﺎﺧﺮﯾز ﻊﻤﺟ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و يروآ رد .ﺪﺷ

ﻪﻧﻮﮔ ،ﺎﻬﻧآ نﺎﯿﻣ يﺎﻫ

Messor muticus (Nylander, 1849) و

Tetramorium indocile

Santschi, 1927 زا

ةداﻮﻧﺎﺧﺮﯾز Myrmicinae ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ياﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

ﺑ و ناﺮﯾا زا رﺎ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا

ﯽﻣ شراﺰﮔ .ﺪﻧﻮﺷ

نوﺰﻓا

،ﻦﯾا ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ نﺎﺸﻧ ﻪﻧﻮﮔ داد يﺎﻫ Tapinoma karavaievi Emery, 1925 ،

Lasius neglectus Van Loon,

Boomsma & Andrasfalvy, 1990 و

Crematogaster subdentata Mayr, 1877 ﻪﺘﺷ ﺎﺑ

ﻄﺑار يدﻮﺨﻧ ﮏﺸﭙﺷ و ودﺮﮔ يﺎﻫ

ﻪ .ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ تﺎﻓآ ﻦﯾا ترﺎﺴﺧ و ﺶﻨﮐاﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا رد ﻻﺎﻤﺘﺣا و ﻪﺘﺷاد ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ

هژاو يﺎﻫ يﺪﯿﻠﮐ :

،ودﺮﮔ

،ﻪﭼرﻮﻣ

،ﻪﺘﺷ

،ﺖﺴﯾﺰﻤﻫ ناﺮﯾا عﻮﻨﺗ ، .

Citation: Khalili-Moghadam, A. & Saeidi, Z. (2023) Ant fauna of Walnut orchards of the Shahrekord and Saman Counties (Chaharmahal

& Bakhtiari Province) with the report of some ant species as symbiont of Walnut aphids. J. Entomol. Soc. Iran 43 (1), 23-34.

(2)

)

Buckley, 1987

؛

Pierce & Easteal, 1986

؛

Way, 1963

؛

Nixon, 1951

.(

ﻪﺑ تاﺮﺸﺣ ﻦﯾا غﺎﺑ رد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ

ﺪﻨﺘﺴﻫ لﺎﻌﻓ ودﺮﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا هﻮﯿﻣ نﺎﺘﺧرد يﺎﻫ

ﺶﻘﻧ و ﯽﻣ ءﺎﻔﯾا ار تاﺮﺸﺣ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ و يﺮﮔرﺎﮑﺷ زا ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ ﺪﻨﻨﮐ

)

Saeidi & Bagheri, 2021

؛

Azemayesh Fard, 2014

؛

Flatt & Weisser, 2000

؛

Roshandel, 1997

؛

Radjabe, 1986

.(

ﻪﭼرﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﺎﺑ ﺎﻫ اد ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﻪﻄﺑار ﺰﯿﻧ ودﺮﮔ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺎﻬﻧآ زا يراﺪﻬﮕﻧ و ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ ،ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ يازا رد و ﻪﺘﺷ

زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ

ﻪﭼرﻮﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﻪﻄﺑار .ﺪﻨﻨﮐ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺎﻬﻧآ يﺪﯿﻟﻮﺗ ﮏﻠﺴﻋ ﻪﺘﺷ و ﺎﻫ

ﻪﺘﺷ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ودﺮﮔ يﺎﻫ و ﯽﺑﺎﺠﺑﺎﺟ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ

ﯽﻣ تاﺮﺸﺣ ﻦﯾا راﺮﻘﺘﺳا و ﺶﻨﮐاﺮﭘ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻬﻧآ زا يراﺪﻬﮕﻧ دﻮﺷ

ﻪﺑ و ) دراد ﯽﭘ رد ار ﺎﻬﻧآ ترﺎﺴﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ ترﻮﺻ

Saeidi & Bagheri, 2021

.( ﻪﺘﺷ ﺎﺑ ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ رد هﮋﯾو ﻪﺑ ودﺮﮔ تﺎﻓآ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ طﺎﺒﺗرا و ودﺮﮔ يﺎﻫغﺎﺑ رد ﺎﻫﻪﭼرﻮﻣ ﻢﻬﻣ ﺶﻘﻧ و ﺖﯿﻤﻫاﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و فﺮﻃ ﮏﯾ زا نﺎﺘﺧرد ﻦﯾا يﺎﻫ

مﺎﺠﻧا مﺪﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد يا نﻮﻓ

ﻪﭼرﻮﻣ ﺎﻫ غﺎﺑ رد ودﺮﮔ يﺎﻫ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ (يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا) نﺎﻣﺎﺳ و دﺮﮐﺮﻬﺷ يﺎﻫ

ﻪﺘﺷ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺎﻬﻧآ ﺶﻘﻧ هﮋﯾﻮﺑ ودﺮﮔ تﺎﻓآ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﮏﯾژﻮﻟﻮﮐا تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﯽﺳرﺮﺑ و .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ،ودﺮﮔ يﺎﻫ

شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺑ رد يرادﺮﺑ غﺎ

نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ودﺮﮔ يﺎﻫ ) ،يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا ،نﺎﻣﺎﺳ و دﺮﮐﺮﻬﺷ يﺎﻫ

لوﺪﺟ 1 لﺎﺳ ﯽﻃ ( يﺎﻫ

1400 - 1399 ﻦﯾا رد .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا

ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ود زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻧﻻ زا يرادﺮﺑ

ﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ غ

ﻪﻧﻮﻤﻧ و ودﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ) ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ يرادﺮﺑ

ﻪﭼرﻮﻣ زا يرادﺮﺑ ور ﺎﻫ

ﺖﻤﺴﻗ ي ﻪﺧﺎﺷ ،ﻪﻨﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ و ﺎﻫ

گﺮﺑ لوا شور رد .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا (ﺎﻫ كﺎﺧ زا ﯽﻨﯿﻌﻣ راﺪﻘﻣ

هﺪﯿﺳﻮﭘ بﻮﭼ ﺎﯾ ﻪﭼرﻮﻣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺖﺷاد راﺮﻗ نآ رد ﻪﭼرﻮﻣ ﻪﻧﻻ ﻪﮐ يا

نآ يﺎﻫ ﻊﻤﺟ ﻪﭽﻠﯿﺑ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ و يروآ

ﻪﺴﯿﮐ نورد راﺮﻗ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ يﺎﻫ

ﻟﺮﺑ ﻒﯿﻗ ﻂﺳﻮﺗ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ ﺲﭙﺳ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﯿ

ﻣزآ ﻪﺑ ﺰ ﻪﭼرﻮﻣ مود شور رد .ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎ ﻪﺧﺎﺷ ،ﻪﻨﺗ يور يﺎﻫ

و ﺎﻫ

گﺮﺑ فﺮﻇ نورد ﻒﯾﺮﻇ يﻮﻣ ﻢﻠﻗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﻞﮑﻟا يﻮﺘﺤﻣ يﺎﻫ

75 .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﺻرد ) ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻖﯿﻗد ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﻞﯿﺒﻗ زا مزﻻ تﺎﻋﻼﻃا

،نﺎﮑﻣ مﺎﻧ ،(GPS

ﺦﯾرﺎﺗ ﺖﯿﺴﻨﺟ و داﺪﻌﺗ ، ﺪﺷ ﺖﺒﺛ

ﻪﺘﺷ ﻂﺑاور ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ. يﺎﻫ

ﻪﭼرﻮﻣ ﺎﺑ ودﺮﮔ ﻪﺘﺷ ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ نﺎﻣز ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺎﻫ نآ ﻂﺑاور ﯽﺳرﺮﺑ و يرادﺮﺑ ﻪﭼرﻮﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ

نﺎﻣز) ﻦﯾدروﺮﻓ ﻞﯾاوا زا ﺎﻫ

گﺮﺑ رﻮﻬﻇ گﺮﺑ شﺰﯾر نﺎﻣز) هﺎﻣﺮﻬﻣ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ و عوﺮﺷ (ﺎﻫ ﻪﺑ (ﺎﻫ

ﻪﺘﻔﻫ ترﻮﺻ ﻪﻧﻮﻤﻧ .ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻣادا رﺎﺒﮑﯾ يا

ﺑ يرادﺮﺑ ﻪ غﺎﺑ زا ﯽﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ

مﺎﺠﻧا ﻪﻌ

گﺮﺑ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ .ﺪﺷ ﻪﺧﺎﺷﺮﺳ و ﻪﻨﺗ ،ﺎﻫ

ﻪﺘﺷ ﻪﺑ هدﻮﻟآ نﺎﺘﺧرد يﺎﻫ و ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺪﯾدزﺎﺑ ،ودﺮﮔ يﺎﻫ

ﻪﭼرﻮﻣ يور يﺎﻫ نآ ﺎﻫ ﻊﻤﺟ يروآ ﺪﺷ ﺪﻧ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻻﻮﻤﻌﻣ .

دوﺪﺣ ﺖﺧرد 15

ﺎﺗ 45 ﻪﭼرﻮﻣ رﺎﺘﻓر نﺎﻣز ﻦﯾا رد .ﺪﺷ فﺮﺻ ﺖﻗو ﻪﻘﯿﻗد ﻪﺘﺷ و ﺎﻫ

ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﻞﻣﺎﻌﺗ هﻮﺤﻧ و ودﺮﮔ يﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ يور ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ

ﺖﻗد ﻪﺑ نﺎﺘﺧرد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

.ﺪﺷ ﺖﺒﺛ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ و هﺪﻫﺎﺸﻣ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ سﻮﭙﻤﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣﻮﯾﺮﺘﺳا زا ﺎﻫ

SZX 12

ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻪﯾارا ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫﺪﯿﻠﮐ و

Collingwood, 1985

،

Agosti, 1990

،

Bolton, 1994

،

Collingwood & Agosti, 1996

،

Radchenko, 1998

،

Khalili-Moghadam et al., 2021

ﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺮﮕﯾد ﻢﻬﻣ تﻻﺎﻘﻣ و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺴﯾﺎ

ﺎﺑ ﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رﻮﺴﻓوﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺪﯿﯾﺎﺗ يﺎﻫ

Lech Borowiec

هﺮﺸﺣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ رد ﻪﮐ نﺎﺘﺴﻬﻟ زا ﯽﻣ يراﺪﻬﮕﻧ دﺮﮐﺮﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷ

ياﺮﺑ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧﻮﺷ ﺪﯿﯾﺄﺗ

ﯽﯾﺎﻬﻧ

،ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺮﺘﮐد ياﺮﺑ

Sebastian Salata

رد رﻮﺸﮐ نﺎﺘﺴﻬﻟ لﺎﺳرا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ .ﺪﻧﺪﺷ ﻊﻤﺟ يﺎﻫ

يروآ زا ﺶﯿﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد هﺪﺷ 20

دﺪﻋ .ﺪﻧﻮﺷﯽﻣ يراﺪﻬﮕﻧ دﺮﮐﺮﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭙﻫﺎﯿﮔ هوﺮﮔ ﯽﺳﺎﻨﺷهﺮﺸﺣ نﻮﯿﺴﮑﻠﮐ رد ﺪﺻرد75 ﻞﮑﻟا نورد و يروآﻊﻤﺟ ﺮﮔرﺎﮐ ﻪﻘﺒﻃ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﭼرﻮﻣ لوﺪﺟ 1 - مﺎﻧ و ﻪﻘﻄﻨﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ

Table 1. Region name and geographical coordinates of study areas

Region Latitude (East) Longitude (North) Height (m.s.l.)

Saman (Hoseinabad farm) 50° 54' 21" 32° 28' 27" 1942

Saman (Shoorab Kabir) 50° 57' 32" 32° 30' 23" 2005

Saman (Laghdonbeh farm) 50° 54' 06" 32° 28' 36" 1945

Farokhshahr (Dahak farm) 50° 58' 14" 32° 15' 06" 2115

Farokhshahr (Sadr farm) 51° 01' 31" 32° 17' 48" 2169

Shahrekord (Chaleshtor farm) 50° 48' 04" 32° 23' 36" 2125

ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ

:ﻒﻟا .ﮏﯿﺘﺴﻧﻮﻓ عﻮﻤﺠﻣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد

13 ﻪﻧﻮﮔ ﻪﭼرﻮﻣ ﻪﺳ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ هداﻮﻧﺎﺧﺮﯾز

Myrmicinae

و

Formicinae

،

Dolichoderinae

زا غﺎﺑ يﺎﻫ رد ودﺮﮔ

نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻊﻤﺟ (يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا) نﺎﻣﺎﺳ و دﺮﮐﺮﻬﺷ يﺎﻫ يروآ

ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و ﻪﻧﻮﮔ داﺪﻌﺗ ﻦﯾا زا .ﺪﻧﺪﺷ

يﺎﻫ

Messor muticus (Nylander, 1849)

و

Tetramorium indocile Santschi, 1927

زا ةداﻮﻧﺎﺧﺮﯾز

Myrmicinae

ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ياﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ و ناﺮﯾا زا رﺎﺑ

يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا ﯽﻣ شراﺰﮔ

) ﺪﻧﻮﺷ

ﻞﮑﺷ :ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫﻪﻧﻮﮔ (. 4

هداﻮﻧﺎﺧﺮﯾز

Dolichoderinae Forel, 1878

ﺲﻨﺟ Tapinoma Foerster, 1850

ﻪﻧﻮﮔ Tapinoma karavaievi Emery, 1925

ﻞﺤﻣ و ﺦﯾرﺎﺗ ﻊﻤﺟ يروآ . ﻦﯿﺴﺣ ﻪﻋرﺰﻣ) نﺎﻣﺎﺳ (دﺎﺑآ

25 و ﻦﯾدروﺮﻓ 22

دادﺮﺧ 1400

، ﺮﯿﺒﮐ بارﻮﺷ ﻪﻋرﺰﻣ 31

ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ ؛ 31 دادﺮﺧ 1400

؛ .1400 ﺖﺸﻬﺒﯾد را29 رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ ،1400 ﻦﯾدروﺮﻓ18 (ﮏﻫد ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ

(3)

ﺶﻨﮐاﺮﭘ رد

ناﺮﯾا . نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ نارﺪﻧزﺎﻣ و نﻼﯿﮔ ،يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ ،يﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ،نﺎﺘﺳدﺮﮐ ،سرﺎﻓ يﺎﻫ

ﺖﺳا

)

Farajollahzade et al., 2022

؛

Khalili-Moghadam et al., 2019

؛

Pashaei Rad et al., 2018

؛

Mortazavi et al., 2015

؛

Paknia et al., 2008

.(

ﺶﻨﮐاﺮﭘ رد نﺎﻬﺟ . ،نﺎﺘﺴﻨﻣرا ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،نﺎﺘﺴﻨﻤﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،نﺎﺘﺴﻗاﺰﻗ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و قاﺮﻋ ،نﺎﺘﺴﺟﺮﮔ

) ﺖﺳا

Guénard et al., 2017

.(

Formicinae Latreille, 1809

ﺲﻨﺟ Camponotus Mayr, 1861

ﻪﻧﻮﮔ Camponotusxerxes Forel, 1904

ﻞﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ و ﻊﻤﺟ يروآ . (ﺮﯿﺒﮐ بارﻮﺷ ﻪﻋرﺰﻣ) نﺎﻣﺎﺳ 31

ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 .

اﺮﭘ ﺶﻨﮐ رد ناﺮﯾا : هﺪﺷ شراﺰﮔ نارﺪﻧزﺎﻣ و يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ ،يﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ،نﺎﺘﺳزﻮﺧ ،نﺎﺘﺳدﺮﮐ ،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﺖﺳا

)

؛

Moradloo et al., 2015

؛

Hosseini et al., 2015

؛

Ghahari et al., 2009, 2015

؛

.(

ﺶﻨﮐاﺮﭘ رد نﺎﻬﺟ . ﺴﻧﺎﻐﻓا ،نﺎﺘﺴﻨﻤﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا تارﺎﻣا ،نﺎﻤﻋ ،يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ﺖﯾﻮﮐ ،ﺮﺼﻣ ،قاﺮﻋ ،ﻪﯾرﻮﺳ ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،نﺎﺘ

) ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و ﻦﯿﻄﺴﻠﻓ ،ﺮﻄﻗ ،ﯽﺑﺮﻋ هﺪﺤﺘﻣ

.(

ﺲﻨﺟ Cataglyphis Foerster, 1855

ﻪﻧﻮﮔ Cataglyphis nodus Brullé, 1832

ﻞﺤﻣ و ﺦﯾرﺎﺗ ﻊﻤﺟ يروآ . نﺎﻣﺎﺳ ﻦﯿﺴﺣ ﻪﻋرﺰﻣ) (دﺎﺑآ

25 و ﻦﯾدروﺮﻓ 23

دادﺮﻣ 1400 ﺮﯿﺒﮐ بارﻮﺷ ﻪﻋرﺰﻣ ، 31

ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ ؛ 31 دادﺮﺧ 1400 ؛

(ﮏﻫد ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ 18

ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ ، 29

ﺖﺸﻬﺒﯾدرا 1400 .

ﺶﻨﮐاﺮﭘ رد ناﺮﯾا . نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ،يﻮﺿر و ﯽﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ ،ﺮﻬﺷﻮﺑ ،ناﺮﻬﺗ ،زﺮﺒﻟا يﺎﻫ

و نﺎﺘﺳزﻮﺧ ،يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ،ﻞﯿﺑدرا ،ﻢﻗ

هﺪﺷ شراﺰﮔ نارﺪﻧزﺎﻣ ﺖﺳا

)

؛

Mortazavi et al. 2015

؛

Shiran et al., 2013

؛

Ghahari et al.,

؛2009 Paknia et al., 2008

.(

ﺶﻨﮐاﺮﭘ رد نﺎﻬﺟ . ﺴﻨﻤﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،ﯽﻧﺎﺒﻟآ ،ﻪﯿﻧوﺪﻘﻣ ،نﺎﺘﺳرﺎﻐﻠﺑ ،نﺎﻧﻮﯾ ،نﺎﺘﺴﺟﺮﮔ ،نﺎﺘﺴﻨﻣرا ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،ﻪﯿﺳور يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،نﺎﺘ

ﮕﻨﺘﻧﻮﻣ ،ﯽﺳاوﺮﮐ ،ﻦﯾﻮﮔزﺮﻫ و ﯽﻨﺳﻮﺑ ،ﯽﻧﺎﻣور ،ﯽﺑﺮﻋ هﺪﺤﺘﻣ تارﺎﻣا ،يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ندرا ،ﺲﻧﻮﺗ ،ﺮﯾاﺰﺠﻟا ،ﯽﺒﯿﻟ ،ﺮﺼﻣ ،قاﺮﻋ ،ﻪﯾرﻮﺳ ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﺑﺮﺻ ،وﺮ

) ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و نﺎﻨﺒﻟ ،ﻦﯿﻄﺴﻠﻓ ،ﯽﮐاوﻼﺳا ،نﺎﺘﺳرﺎﺠﻣ

.(

ﺲﻨﺟ Lasius Fabricius, 1804

ﻪﻧﻮﮔ Lasiusneglectus Van Loon, Boomsma & Andrasfalvy, 1990

ﻞﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ و ﻊﻤﺟ يروآ . ﻦﯿﺴﺣ ﻪﻋرﺰﻣ) نﺎﻣﺎﺳ (دﺎﺑآ

25 و ﻦﯾدروﺮﻓ 22 دادﺮﺧ 1400 ﻪﺒﻣﺪﻘﻟ ﻪﻋرﺰﻣ ، 6

دادﺮﺧ 1400 يدﻮﺨﻧ ﮏﺸﭙﺷ ﮏﻠﺴﻋ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ لﺎﺣ رد)

Eulecanium coryli L

ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ ؛(

(رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ) 22

، 29 ،ﺖﺸﻬﺒﯾدرا 24

و دادﺮﺧ 2 رﻮﯾﺮﻬﺷ 1400 .

ناﺮﯾا رد ﺶﻨﮐاﺮﭘ .

نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ نارﺪﻧزﺎﻣ و نﻼﯿﮔ ،نﺎﺘﺴﻠﮔ ،يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ يﺎﻫ

ﺖﺳا )

؛

Ghahari et al., 2009

؛

Paknia & Kami, 2007

.(

نﺎﻬﺟ رد ﺶﻨﮐاﺮﭘ .

،نﺎﺘﺳرﺎﻐﻠﺑ ،نﺎﻧﻮﯾ ،ﯽﻧﺎﻣور ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﺟﺮﮔ ،نﺎﺘﺴﮑﯿﺟﺎﺗ ،نﺎﺘﺴﻨﻤﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،نﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ ،ﻪﯿﺳور يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا

نﺎﺘﺴﻬﻟ ﮔ ناﺮﯾا و نﺎﺘﺳرﺎﺠﻣ ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ،ﮏﯾﮋﻠﺑ ،لﺎﻐﺗﺮﭘ ،ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ،نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ،ﺪﻨﻠﻫ ،ﺲﯿﺋﻮﺳ ،ﯽﻧﻮﻠﺳا ،نﺎﻤﻟآ ،ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا ،نﺎﺘﺳرﺎﺠﻣ ،ﯽﺳاوﺮﮐ ،ﻦﯾاﺮﮐا ، ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰ

)

.(

ﺲﻨﺟ Lepisiota Santschi , 1921

ﻪﻧﻮﮔ Lepisiotasemenovi (Ruzsky, 1905)

25 ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 .

نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و نﺎﺘﺳﺮﻟ ،ﻢﻗ ،يﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ،نﺎﮔﺰﻣﺮﻫ ،ناﺮﻬﺗ ،سرﺎﻓ يﺎﻫ

ﺖﺳا )

Khalili-

Moghadam et al., 2019

؛

Moradloo et al. 2015

؛

Ghahari & Collingwood, 2013

؛

.(

ﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا شراﺰﮔ ناﺮﯾا و ﻪﯿﮐﺮﺗ ،ﻪﯿﺳور ،نﺎﺘﺴﻨﻣرا ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،نﺎﺘﺴﻨﻤﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،نﺎﺘﺴﻗاﺰﻗ ،ن

) ﺖﺳا هﺪﺷ

.(

Myrmicinae Lepeletier de Saint-Fargeau, 1835

ﺲﻨﺟ Crematogaster Lund, 1831

ﻪﻧﻮﮔ Crematogastersubdentata Mayr, 1877

25 و ﻦﯾدروﺮﻓ 22 دادﺮﺧ 1400

، ﻪﺒﻣﺪﻘﻟ ﻪﻋرﺰﻣ 6

دادﺮﺧ 1400 ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ ؛ 31 دادﺮﺧ 1400 ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ ؛

(رﺪﺻ 19 و 24 دادﺮﺧ 1400 .

نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،زﺮﺒﻟا ،نﺎﻣﺮﮐ يﺎﻫ

و نﺎﺘﺳﺮﻟ ،يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ ،يﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ،ناﺮﻬﺗ ،سرﺎﻓ ،نارﺪﻧزﺎﻣ ،ﯽﺑﺮﻏ

هﺪﺷ شراﺰﮔ نﺎﻬﻔﺻا ﺖﺳا

)

؛

Mortazavi et al., 2015

؛

Moradloo

et al. 2015

؛

Ghahari et al., 2009; 2011, 2015

؛

.(

(4)

،نﺎﺘﺴﺟﺮﮔ ،نﺎﺘﺴﻨﻣرا ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،نﺎﺘﺴﻨﻤﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،نﺎﺘﺴﻗاﺰﻗ ،نﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ ،ﻦﯿﭼ ،نﺎﺘﺴﻟﻮﻐﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا

) ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و ﻦﯾاﺮﮐا ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،ﻪﯿﺳور

.(

ﻞﮑﺷ 1 - ﻪﻧﻮﮔ ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ

Tapinoma karavaievi Emery, 1925

ﻪﺘﺷ و

) ودﺮﮔ (گرﺰﺑ) راﺪﻟﺎﺧ

Panaphis juglandis (Goeze, 1778)

(

Fig. 1. Symbiont relationship among Tapinoma karavaievi Emery, 1925 and large walnut aphid (Panaphis juglandis (Goeze, 1778)

ﻞﮑﺷ 2 - ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ

Lasius neglectus Van Loon, Boomsma &

Andrasfalvy, 1990

و ﻪﺘﺷ راﺪﻟﺎﺧ ) گرﺰﺑ ( ودﺮﮔ )

Panaphis juglandis (Goeze,

1778)

(

Fig. 2. Symbiont relationship of Lasius neglectus Van Loon, Boomsma

& Andrasfalvy, 1990 and large walnut aphid (Panaphis juglandis (Goeze, 1778)

ﻞﮑﺷ 3 - ﻪﻧﻮﮔ ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ

Crematogaster subdentata Mayr, 1877

) ودﺮﮔ (گرﺰﺑ) راﺪﻟﺎﺧ ﻪﺘﺷ و

Panaphis juglandis (Goeze, 1778)

(

Fig. 3. Symbiosis among Crematogaster subdentata Mayr, 1877 and large walnut aphid (Panaphis juglandis (Goeze, 1778)

ﻨﺟ ﺲ Messor Forel, 1890

ﻪﻧﻮﮔ Messormuticus (Nylander, 1849)

) ﻞﮑﺷ 4

A-B-C

(.

ﻞﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ و ﻊﻤﺟ يروآ . ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ 16 دادﺮﻣ 1400 (رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ ؛ 29

ﻪﭼرﻮﻣ نﻮﻓ ياﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا .ﺖﺳا ﺪﯾﺪﺟ ناﺮﯾا يﺎﻫ

ﻬﺟ رد ﺶﻨﮐاﺮﭘ نﺎ

. ﺪﺷ شراﺰﮔ ﺶﯾﺮﺗا و ﻦﯾاﺮﮐا ،نﺎﺘﺳرﺎﻐﻠﺑ ،ﯽﻧﺎﻣور ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﻨﻣرا ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،نﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ ،نﺎﺘﺴﻗاﺰﻗ ،ﻪﯿﺳور يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ه

) ﺖﺳا

.(

ﻪﭼرﻮﻣ نﻮﻓ ياﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ و زا يﺮﺼﺘﺨﻣ ﺖﺳا ﺪﯾﺪﺟ ناﺮﯾا يﺎﻫ

ﯽﮔﮋﯾ ﯽﻣ هدروآ ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ نآ (ﺮﮔرﺎﮐ) ﯽﺘﺨﯾر يﺎﻫ ﻪﭼرﻮﻣ :دﻮﺷ

يﺎﻫ

لﺎﺑ و ﺮﺳ ،(هزاﺪﻧا ﺮﻈﻧ زا) ﻂﺳﻮﺘﻣ هﻮﻬﻗ ﻪﻘﻠﺣ

هﻮﻬﻗ ﺎﺗ يا هﻮﻬﻗ ﻢﮑﺷ ،ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺘﻣ يا هﻮﻬﻗ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ گرﺰﺑ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮐ ،هﺮﯿﺗ يا

ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﺳ ،هﺮﯿﺗ يا

ياراد ﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ رﺰﺑ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮐ رد ،ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺪﻧد ﯽﻟﻮﻃ يﺎﻫ ﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺘﻣ و گ

ﻢﺸﭼ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮐ رد ﻪﭼ ﺮﮔا .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺺﺨﺸﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﺐﮐﺮﻣ يﺎﻫ

ﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺘﻣ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮐ ﯽﻫﺎﮔ و ﮏﭼﻮﮐ ﻢﺸﭼ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ

ﻪﺘﻓر ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺐﮐﺮﻣ يﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ .ﺪﻧا

ﺲﭘ ﻪﯿﺣﺎﻧ زا ﺮﺳ ﯽﺒﻧﺎﺟ يﺎﻫ هراورآ لﺎﺼﺗا ﻞﺤﻣ ﺎﺗ ﺮﺳ

ﺎﻫ ﮏﺧﺎﺷ هﺪﻋﺎﻗ ،(erect setae) ناواﺮﻓ هدﺎﺘﺴﯾا يﺎﻫﻮﻣ زا هﺪﯿﺷﻮﭘ

ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻪﮐ گرﺰﺑ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮐ رد ﻪﺘﻓر ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮐرد ﺺﺨﺸﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﺐﻟ ياراد ﻪﯾﺎﭘ

(5)

هرﺎﻨﮐ ور و ﺎﻫ ﻪﺑ ﻪﺑ ﺢﻄﺴﻣ و ﺪﻨﻠﺑ ﮏﺧﺎﺷ ﺪﻨﺑ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻢﻫ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﮑﯾرﻮﻃ

ﺮﯾز ﻪﻌﻄﻗ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﯽﮕﺘﻓروﺮﻓ .ﺖﺳا ﺎﻫﺪﻨﺑ ﻦﯿﻣﻮﺳ و ﻦﯿﻣود هزاﺪﻧا

- نﺎﯿﻣ ،ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ يﺎﻫﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ زا هﺪﯿﺷﻮﭘ و ﺖﺷرد هدﺮﮔنﺎﯿﻣ و هدﺮﮔﺶﯿﭘ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻪﯿﺣﺎﻧ ،(ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮐ رد ﻖﻤﻋ ﻢﮐ) ﺺﺨﺸﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﯽﻧﺎﺸﯿﭘ و ﺶﻘﻧ ياراد ﻮﻠﻬﭘ

ﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ و ﺖﺷرد و ﺺﺨﺸﻣ ﻼﻣﺎﮐ رﺎﮕﻧ ﻢﮐ ﻪﺘﻓروﺮﻓ طﺎﻘﻧ و ﯽﺿﺮﻋ ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ يﺎﻫ

ﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ ياراد ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮐ) ﺎﻬﻧآ ﻦﯿﺑ ﻖﻤﻋ ﻢﮐ ﯽﻠﯿﺧ يﺎﻫ

طﺎﻘﻧ نوﺪﺑ و

ﻪﯾاوز ترﺪﻧ ﻪﺑ و (ﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ نوﺪﺑ) فﺎﺻ و دﺮﮔ ﺎﺒﻟﺎﻏ مﻮﺋدﻮﭘوﺮﭘ ،(ﻪﺘﻓروﺮﻓ هﺪﻋﺎﻗ ﺶﺨﺑ ،راد

ﺲﻠﻓ ﻢﮑﺷ ﺪﻨﺑ ﻦﯿﻟوا ﯽﺘﺸﭘ ﺢﻄﺳ يا ﮏﯾ ياراد ﯽﻧﺎﯿﻣ ﺖﻤﺴﻗ ،ﺲﻠﻓ

ﻪﻧاد ﻪﯿﺒﺷ هﺪﺷاﺪﺟ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﻓا ﯽﺧﺮﺑ رد ﺎﻬﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﮐ ،كزﺎﻧ و درز هﺪﻨﮐاﺮﭘ يﺎﻫﻮﻣ زا هﺪﯿﺷﻮﭘ ﻢﮑﺷ ﺪﻨﺑ ﻦﯿﻟوا ﯽﺘﺸﭘ ﺢﻄﺳ ،فﺮﺑ يﺎﻫ

ﻪﺑ هﺪﯿﺒﺴﭼ و هﺪﯿﺑاﻮﺧ دا

) ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺢﻄﺳ ﻞﮑﺷ

4

A-B-C

.(

ﻪﻧﻮﮔ Messorplatyceras Crawley, 1920

ﻞﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ و ﻊﻤﺟ .يروآ ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ 16 دادﺮﻣ 1400 (رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ ؛ 29

نﺎﻬﺟ و ناﺮﯾا رد ﺶﻨﮐاﺮﭘ .

لﺎﻤﺷ زا ﻂﻘﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﺟ ﻞﺤﻣ) ناﺮﯾا بﺮﻏ

ﻊﻤ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا زا ﺲﭙﺳ و (ﭗﯾﺎﺗ يروآ هﺪﺷ شراﺰﮔ

ﺖﺳا )

Khalili-

Moghadam et al., 2019

؛

Crawley, 1920

.(

ﻪﻧﻮﮔ Messorstructor (Latreille, 1798)

ﻞﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ و ﻊﻤﺟ يروآ . (رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ 29

نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا بﺮﻏ لﺎﻤﺷ و نﻼﯿﮔ ،يﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ،ﻞﯿﺑدرا ،ناﺮﻬﺗ يﺎﻫ

ﺖﺳا )

؛

Crawley, 1920

.(

ﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ،ﻪﯿﺳور ،نﺎﺘﺴﺟﺮﮔ ،نﺎﺘﺴﻨﻣرا ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،نﺎﺘﺴﻨﻤﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،نﺎﺘﺴﻗاﺰﻗ ،نﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ ،ﻦﯿﭼ يﺎ

،نﺎﺘﺳرﺎﺠﻣ ،ﯽﻧﻮﻠﺳا ،نﺎﺘﺴﻬﻟ ،ﮏﭼ يرﻮﻬﻤﺟ ،ﯽﮐاوﻼﺳا ،ﺶﯾﺮﺗا ،ﮏﯾﮋﻠﺑ ،ﺲﯿﺋﻮﺳ ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ،ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ،لﺎﻐﺗﺮﭘ ،ﺶﮐاﺮﻣ ،ﺮﺼﻣ ،ﻦﯾاﺮﮐا ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،قاﺮﻋ ،يواﺪﻟﻮﻣ ،ﯽﻧﺎﻣور

ﻦﯾﻮﮔزﺮﻫ و ﯽﻨﺳﻮﺑ ) ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و ﻪﯿﻧوﺪﻘﻣ ،نﺎﺘﺳرﺎﻐﻠﺑ ،نﺎﻧﻮﯾ ،ﯽﻧﺎﺒﻟآ ،نﺎﺘﺴﺑﺮﺻ ،وﺮﮕﻨﺘﻧﻮﻣ ،ﯽﺳاوﺮﮐ ،

.(

ﻪﻧﻮﮔ Messorsyriacus Tohmé 1969

ﻞﺤﻣ و ﺦﯾرﺎﺗ ﻊﻤﺟ يروآ . ﻦﯿﺴﺣ ﻪﻋرﺰﻣ) نﺎﻣﺎﺳ (دﺎﺑآ

25 ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 ﺮﯿﺒﮐ بارﻮﺷ ﻪﻋرﺰﻣ ، 31

روﺮﻓ ﻦﯾد 1400 ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ ؛ 16 دادﺮﻣ 1400 ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ ؛

(ﮏﻫد 18 ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ ، 29

نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و نﺎﺘﺳدﺮﮐ ،ناﺮﻬﺗ ،سرﺎﻓ يﺎﻫ

ﺖﺳا )

؛

.(

) ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و ﯽﺒﯿﻟ ،ﻪﯾرﻮﺳ ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،قاﺮﻋ ،نﺎﺘﺴﻨﻣرا يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا

.(

ﺲ ﻨﺟ

Monomorium Mayr, 1855

ﻪﻧﻮﮔ Monomoriumabeillei, 1881

ﻞﺤﻣ و ﺦﯾرﺎﺗ ﻊﻤﺟ يروآ . (ﮏﻫد ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ 18

ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ ، 29

نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و نﺎﺘﺳزﻮﺧ ،نﺎﮔﺰﻣﺮﻫ ،سرﺎﻓ يﺎﻫ

ﺖﺳا )

؛

Ghahari & Collingwood, 2013

؛

.(

تارﺎﻣا ،نﺎﻤﻋ ،يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ﺖﯾﻮﮐ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ،نﺎﻨﺒﻟ ،ﻦﯿﻄﺴﻠﻓ ،ندرا ،ﻪﯾرﻮﺳ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ﻦﻤﯾ ،ﺮﻄﻗ ،ﯽﺑﺮﻋ هﺪﺤﺘﻣ

) ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و نادﻮﺳ ،ﺮﺼﻣ

.(

ﺲﻨﺟ Pheidole Westwood,1839

ﻪﻧﻮﮔ Pheidolekoshewnikovi Ruzsky, 1905

ﻞﺤﻣ و ﺦﯾرﺎﺗ ﻊﻤﺟ يروآ . ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ 31 و دادﺮﺧ 16 دادﺮﻣ 1400 (رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ) ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ ؛ 29

نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ و سرﺎﻓ يﺎﻫ

ﺖﺳا )

؛

Khalili-Moghadam et

al., 2019

.(

اﺮﭘ نﺎﻬﺟ رد ﺶﻨﮐ .

،ندرا ،ﻪﯾرﻮﺳ ،ﻪﯿﮐﺮﺗ ،قاﺮﻋ ،نﺎﺘﺴﺟﺮﮔ ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،نﺎﺘﺴﻨﻤﮐﺮﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،نﺎﺘﺴﻗاﺰﻗ ،نﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا

) ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و نﺎﻧﻮﯾ ،ﯽﻧﺎﺒﻟآ ،وﺮﮕﻨﺘﻧﻮﻣ ،ﯽﺳاوﺮﮐ ،نﺎﻨﺒﻟ

.(

ﺲﻨﺟ Tetramorium Mayr, 1855

ﻪﻧﻮﮔ Tetramoriumindocile Santschi, 1927

) ﻞﮑﺷ 4

D-E-F

(.

ﻞﺤﻣ و ﺦﯾرﺎﺗ ﻊﻤﺟ .يروآ ﻦﯿﺴﺣ ﻪﻋرﺰﻣ) نﺎﻣﺎﺳ (دﺎﺑآ

25 ﻦﯾدروﺮﻓ 1400 .

نﺎﺘﺳا زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا هﺪﺷ شراﺰﮔ سرﺎﻓ و نﺎﻬﻔﺻا يﺎﻫ

ﻣ نﻮﻓ ياﺮﺑ و ﺖﺳا ﻪﭼرﻮ

ﺖﺳا ﺪﯾﺪﺟ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا يﺎﻫ

)

؛

.(

(6)

،نﺎﺘﺴﻨﻣرا ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،نﺎﺘﺳﺰﯿﻗﺮﻗ ،نﺎﺘﺴﻗاﺰﻗ ،ﻪﯿﺳور يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ،ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ،نﺎﻧﻮﯾ ،ﻦﯾاﺮﮐا ،نﺎﺘﺳرﺎﻐﻠﺑ

) ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ناﺮﯾا و ﻦﯾﻮﮔزﺮﻫ و ﯽﻨﺳﻮﺑ ،ﺲﯿﺋﻮﺳ ،نﺎﺘﺳرﺎﺠﻣ ،ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا

.(

ﻞﮑﺷ 4 - ﻪﻧﻮﮔ

Messor muticus (Nylander, 1849)

(ﺮﮔرﺎﮐ) ، ؛ﺮﺳ ﻞﻣﺎﮐ يﺎﻤﻧ .A

؛نﺪﺑ ﯽﯾﻮﻠﻬﭘ ﺢﻄﺳ يﺎﻤﻧ .B

. C

ﻪﻧﻮﮔ .نﺪﺑ ﯽﺘﺸﭘ ﺢﻄﺳ يﺎﻤﻧ

Tetramorium

indocile Santschi, 1927

(ﺮﮔرﺎﮐ) ، ؛ﺮﺳ ﻞﻣﺎﮐ يﺎﻤﻧ .A

؛نﺪﺑ ﯽﺘﺸﭘ ﺢﻄﺳ يﺎﻤﻧ .B

زا سﺎﺒﺘﻗا) .نﺪﺑ ﯽﯾﻮﻠﻬﭘ ﺢﻄﺳ يﺎﻤﻧ .C AntWeb.org

Fig. 4. Messor muticus (Nylander, 1849), (worker) A. Head in full-face view; B. lateral view of the body; C. dorsal view of the body. (

Tetramorium indocile Santschi, 1927, (worker) D. Head in full-face view; E. dorsal view of the body; F. lateral view of the body. Source of images: AntWeb.org

ﯽﺳرﺮﺑ :ب ﻪﭼرﻮﻣ ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

ﻪﺘﺷ ﺎﺑ ﺎﻫ ودﺮﮔ يﺎﻫ

ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺸﻣ و ﺎﻫ ﻞﺻﺎﺣ تاﺪﻫ زا

ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﺸﻧ داد رد ﻪﭼرﻮﻣ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻧﻮﮔ ،هﺪﺷ يﺎﻫ

T. karavaievi

،

L. neglectus

و

C. subdentata

ﻪﺘﺷ ﺎﺑ ودﺮﮔ يﺎﻫ

ودﺮﮔ راﺪﻟﺎﺧ ﻪﺘﺷ)

P. juglandis

ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ ﻪﺘﺷ و

C. juglandicola

ﻪﻧﻮﮔ .ﺪﻧراد ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﻪﻄﺑار (

T. karavaievi

ور زا ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ ﻪﻋرﺰﻣ رد گﺮﺑ ي

ﻪﺘﺷ ﻪﺑ هدﻮﻟآ يﺎﻫ

يﺎﻫ ﻪﺘﺷ ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ لﺎﺣ رد ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا يﺎﻫﻪﭼرﻮﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷ يروآﻊﻤﺟ ودﺮﮔ راﺪﻟﺎﺧ و ﺰﺒﺳ ﻪﮑﻨﯾا نوﺪﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﺖﺧرد ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺑ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ يﺎﻫ

) ﺪﻨﻨﮐ دراو ﯽﺒﯿﺳآ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻞﮑﺷ

1

.(ﻪﻋرﺰﻣ رد ﺰﯿﻧ^L.^neglectus ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯿﺴﺣ

ﻪﺧﺎﺷ ،ﻪﻨﺗ يور ددﺮﺗ لﺎﺣ رد نﺎﻣﺎﺳ دﺎﺑآ گﺮﺑ و ﺎﻫ

ﮏﺸﭙﺷ ﮏﻠﺴﻋ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ لﺎﺣ رد نﺎﻣﺎﺳ ﻪﺒﻣﺪﻘﻟ ﻪﻋرﺰﻣ رد و ودﺮﮔ يﺎﻫ

يدﻮﺨﻧ

E. coryli

گﺮﺑ يور زا ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ رﺪﺻ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻪﺘﺷ ﻪﺑ هدﻮﻟآ يﺎﻫ

ﻊﻤﺟ ودﺮﮔ راﺪﻟﺎﺧ و ﺰﺒﺳ يﺎﻫ ) ﺪﻧﺪﺷ يروآ

ﻞﮑﺷ 2 .(

ﮔ ﻪﻧﻮ

C. subdentata

رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺎﻬﻧآ يﺎﻫهرﻮﭘ ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ و ودﺮﮔ ﺰﺒﺳﻪﺘﺷ ﻪﺑ هدﻮﻟآ يﺎﻫگﺮﺑ و ﺎﻫﻪﺧﺎﺷ ،ﻪﻨﺗ يور ددﺮﺗ لﺎﺣ رد ﺮﻬﺸﺧﺮﻓ رﺪﺻ و ﺮﺘﺸﻟﺎﭼ ،نﺎﻣﺎﺳ ﻪﺒﻣﺪﻘﻟ و دﺎﺑآﻦﯿﺴﺣ عراﺰﻣ ﻪﺘﺷ ﮏﻠﺴﻋ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ لﺎﺣ رد ﻊﻤﺟ و هﺪﻫﺎﺸﻣ ودﺮﮔ راﺪﻟﺎﺧ

ﻪﻧﻮﻤﻧ .ﺪﻧﺪﺷ يروآ زا ﻂﻘﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا يﺎﻫ

ﻊﻤﺟ ﻪﺘﺷ ﻪﺑ هدﻮﻟآ نﺎﺘﺧرد يور ﺪﻗﺎﻓ نﺎﺘﺧرد يور و ﺪﻧﺪﺷ يروآ

) ﺪﻧﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ ﻞﮑﺷ

3 .(

ﻪﺘﺷ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ غﺎﺑ رد ﺎﻣﺮﮔ ﻞﺼﻓ عوﺮﺷ ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ودﺮﮔ يﺎﻫ

ددﺮﺗ ناﺰﯿﻣ نﺎﻣﺎﺳ و دﺮﮐﺮﻬﺷ يودﺮﮔ يﺎﻫ

ﻪﭼرﻮﻣ ﻦﯾا ا ﻪﺑ هدﻮﻟآ نﺎﺘﺧرد يور ﺎﻫ ﻪﺘﺷ ﻦﯾ

ﻪﺘﺷ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ و ﺎﻣد ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﺮﺧآ رد .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ ﻪﭼرﻮﻣ ﻦﯾا ددﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ،ودﺮﮔ يﺎﻫ

ﺎﻫ .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا

و ﺚﺤﺑ ﺘﻧ

ﯿ ﻪﺠ ﯿﮔ ﺮ ي

ﮏﯿﺘﺴﻧﻮﻓ :ﻒﻟا

(7)

ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﻪﮐ عﻮﻨﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ يا ﯽﺑﻮﺧ

زا ﻪﭼرﻮﻣ ﺎﻫ غﺎﺑ رد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يودﺮﮔ يﺎﻫ ﺎﻫ

نﺎﻣﺎﺳ و دﺮﮐﺮﻬﺷ ي ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

ﯽﻬﯾﺪﺑ .ﺪﻧراد ﺖﺳا

ﻪﮐﻢﻬﻣهداﻮﻧﺎﺧﺮﯾزﻪﺳ نﺎﯿﻣ زا^.دﻮﺑﺪﻫاﻮﺧﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﺗاﺮﻣﻪﺑناﺮﯾاﯽﻏﺎﺑ يﺎﻫنﺎﮔزﺎﺳمﻮﺑردلﺎﻌﻓ يﺎﻫﻪﻧﻮﮔداﺪﻌﺗ،ﺮﺗﻖﯿﻗدوﺮﺗﻊﯿﺳويﺎﻫيرادﺮﺑﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﺠﻧاترﻮﺻرد زاﻪﻧﻮﮔ ﺮﺘﺸﯿﺑ .ﺪﻨﺷﺎﺑﯽﻣيﺮﺗﻻﺎﺑ عﻮﻨﺗ ياراد ﺲﻨﺟ رﺎﻬﭼ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺸﻫ ﺎﺑ^Myrmicinae هداﻮﻧﺎﺧﺮﯾز ﺪﻧﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و يروآﻊﻤﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺎﻫﻪﭼرﻮﻣ ﺎﻫ زا^T.^indocile و ^M.^muticusيﺎﻫﻪﻧﻮﮔ ﺎﻣا .ﺪﻧاهﺪﺷ شراﺰﮔ ﺎﯿﻧد طﺎﻘﻧ ﺮﯾﺎﺳ و ناﺮﯾا ﻒﻠﺘﺨﻣ طﺎﻘﻧ زا رﺮﮑﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد هﺪﺷ يروآﻊﻤﺟ ةداﻮﻧﺎﺧﺮﯾز

Myrmicinae

ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ياﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ و ناﺮﯾا زا رﺎﺑ

يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا ﯽﻣ شراﺰﮔ

.ﺪﻧﻮﺷ لﺎﺳ يﺎﻫ 1374 و 1379 ﻪﻧﻮﮔ و ناﺮﻬﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ زا يا

غﺎﺑ ﻊﻤﺟ ﺪﻬﺸﻣ رد (ﻪﺑ ،ﯽﺑﻼﮔ ،ﺐﯿﺳ) هﻮﯿﻣ يﺎﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و يروآ

Messor muticus

ﺪﺷ شراﺰﮔ )

Ghasemi et al., 2000

؛

Alipanah et al., 1995

( و ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ

ﻖﯿﻗد ﻪﭼرﻮﻣ زا ﺮﺒﺘﻌﻣ ﺖﺴﯿﻟ ﮏﭼ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ رﺎﺸﺘﻧا نﺎﻣز رد ،ﺮﺗ ﻪﭼرﻮﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ رد ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ،ناﺮﯾا يﺎﻫ

) ﺖﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ناﺮﯾا يﺎﻫ

ﻦﯾا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .(

ﺮﺒﺘﻌﻣ شراﺰﮔ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻪﭼرﻮﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻪﺑ و هﺪﺷ بﻮﺴﺤﻣ ناﺮﯾا زا رﻮﮐﺬﻣ ﻪﻧﻮﮔ زا

ﯽﻣ ﻪﻓﺎﺿا ناﺮﯾا يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ .دﻮﺷ

T. indocile

شراﺰﮔ زاﺮﯿﺷ و مﺮﯿﻤﺳ زا ﻂﻘﻓ ﻼﺒﻗ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ناﺮﯾا زا ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا شراﺰﮔ ﻦﯿﻣﻮﺳ ﻦﯾا و ﺖﺳا هﺪﺷ دﻮﺷ

)

؛

.(

ﯽﺳرﺮﺑ :ب ﻪﭼرﻮﻣ ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

ﻪﺘﺷ ﺎﺑ ﺎﻫ ودﺮﮔ يﺎﻫ

ﻪﭼرﻮﻣ مﻮﺑ ناﺮﮕﯾزﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﺎﻫ نﺎﮔزﺎﺳ

ﺎﻫ ﻪﺑ هﮋﯾو رد ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﻠﮕﻨﺟ و ﯽﻏﺎﺑ بﻮﺴﺤﻣ

ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ و يدﺎﯾز تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﺎﺑ

نارﻮﻧﺎﺟ و نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺪﻧراد

ﻪﺑ تاﺮﺸﺣ ﻦﯾا.

رﻮﻃ ﺶﻘﻧ و ﺪﻨﺘﺴﻫ لﺎﻌﻓ ودﺮﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا هﻮﯿﻣ نﺎﺘﺧرد يﺎﻫغﺎﺑ رد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ

نﻻﺎﺑرﻮﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ تاﺮﺸﺣ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ (... و يرﺎﯿﻤﻫ ،يﺮﮔرﺎﮑﺷ) ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ زا ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ

ﻪﺘﺷ) ﮏﺸﭙﺷ ،ﺎﻫ ﯽﻣ ءﺎﻔﯾا ار ناراﺪﮑﻟﻮﭙﻟﺎﺑ و (... و ﺎﻫ

رد .ﺪﻨﻨﮐ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺳ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻧﻮﮔ

T. karavaievi

،

L. neglectus

و

C. subdentata

ﻪﺘﺷ ﺎﺑ دﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﻄﺑار و

.ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﻪﭼرﻮﻣ ﺐﻠﻏا ﺲﻨﺟ يﺎﻫ

Tapinoma

ﺖﺧرد ﻪﺷﻻ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و يز ﯽﻣ ﺶﻘﻧ يﺎﻔﯾا راﻮﺧ

ﻪﺘﺷ ﮏﻠﺴﻋ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻪﺑ يدﺎﯾز ﻞﯾﺎﻤﺗ ﺎﻣا ﺪﻨﻨﮐ ﮏﺸﭙﺷ و ﺎﻫ

ﺪﻧراد ﺎﻫ

)

Shattuck, 1992

ﻪﻧﻮﮔ .(

T. karavaievi

ﻪﺘﺷ زا يدﺎﯾز داﺪﻌﺗ ﺎﺑ ﺴﯾﺰﻤﻫ ﻪﻄﺑار ﺎﻫ

ﺎﻬﻧآ يﺪﯿﻟﻮﺗ ﮏﻠﺴﻋ زا ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺎﻬﻧآ زا ﺖﯾﺎﻤﺣ ﻦﻤﺿ و ﻪﺘﺷاد ﯽﺘ

ﯽﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﻨﮐ )

؛

Stary, 1969

.(

ﻪﭼرﻮﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﺮﮔرﺎﮐ يﺎﻫ

ﻪﺧﺎﺷ ،ﻪﻨﺗ يور ددﺮﺗ لﺎﺣ رد گﺮﺑ و ﺎﻫ

يﺎﻫ ﻪﺘﺷ ﻪﺑ هدﻮﻟآ

يﺎﻫ ﻪﺘﺷ ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ لﺎﺣ رد ودﺮﮔ يﺎﻫﻪﺘﺷ ﮏﻠﺴﻋ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻦﻤﺿ و ﺪﻧﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ودﺮﮔ راﺪﻟﺎﺧ و ﺰﺒﺳ

ﯽﺒﯿﺳآ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا نوﺪﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﺖﺧرد ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺑ ودﺮﮔ ﺰﺒﺳ يﺎﻫ

ﻦﯾا .ﺪﻨﻨﮐ دراو ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ

شراﺰﮔ ﯽﺘﺴﯾﺰﻤﻫ ﮥﻧﻮﮔ

T. karavaievi

ﻪﺘﺷ ﺎﺑ رد ودﺮﮔ يﺎﻫ ﺢﻄﺳ

نﺎﻬﺟ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ

.

ﻮﻣ ﻪﭼر ﺲﻨﺟ يﺎﻫ

Crematogaster

ﻪﻧﻻ ﺐﻠﻏا ﻪﺧﺎﺷ يور ار دﻮﺧ يﺎﻫ ﯽﻣ نﺎﺘﺧرد ﺖﺳﻮﭘ ﺮﯾز ﺎﯾ هدﺮﻣ يﺎﻫ

ﺪﻧزﺎﺳ )

Palmer & Brody, 2013

؛

Madden &

Young, 1992

؛

Hölldobler & Wilson, 1990

.(

ﻪﭼرﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﻤﻫ ﺎﯾ ﯽﻣﻮﻤﻋ ناراﻮﺨﻫﺎﯿﮔ ﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ راﻮﺧﺰﯿﭼ

؛ ﻪﻧﻮﮔ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺎﻣا ﻪﺘﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ نﻻﺎﺑرﻮﺟ ﮏﻠﺴﻋ زا ﺎﻫ

ﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ زا يدﺎﯾز داﺪﻌﺗ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ^C.^subdentata ﻪﻧﻮﮔ .( ^Campbell,¹⁹⁹⁴ ؛Brown, 2000 ؛Longino, 2003 ؛Gullan et al., 2018 )ﺪﻨﻨﮐﯽﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻦﯾا ﺮﮕﯾد يﺎﻫ

ﻪﺘﺷ ﮏﻠﺴﻋ ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺖﯿﻤﮐ ﻪﺑ ﺲﻨﺟ دراد يﺪﯾﺪﺷ ﯽﮕﺘﺴﺑاو ﺎﻫ

)

Mirzamohamadi et al., 2015

؛

Collingwood and Heatwole, 2000

؛

Stary, 1969

.(

شراﺰﮔ ﻦﯾا دراد ﻞﻣﺎﮐ ﻖﺑﺎﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺎﻣ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ

؛ ﻪﺑ ﻪﭼرﻮﻣ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺧﺎﺷ ،ﻪﻨﺗ يور زا ﻂﻘﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا يﺎﻫ

گﺮﺑ و ﺎﻫ ﻪﺑ هدﻮﻟآ يﺎﻫ

ﻪﺘﺷ ﯾا ﮏﻠﺴﻋ زا ﻪﯾﺪﻐﺗ لﺎﺣ رد ودﺮﮔ راﺪﻟﺎﺧ يﺎﻫ ﻪﺘﺷ ﻦ

ﻊﻤﺟ و هﺪﻫﺎﺸﻣ .ﺪﻧﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺘﺷ ﻪﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﺘﺧرد يور و ﺪﻧﺪﺷ يروآ

ﻪﭼرﻮﻣ ﺲﻨﺟ يﺎﻫ

Lasius

ﻒﯿﻃ هدﺮﺘﺴﮔ يا زا نﺎﮑﻣ ﺮﯾز) ﺎﻫ ﮓﻨﺳ

،ﺎﻫ هﺎﮕﻫﺎﻨﭘ يﺎﻫ ﺖﻗﻮﻣ ﻪﺘﺷ ﺎﻫ رد يﺎﭘ ياﺮﺑ ار (نﺎﺘﺧرد ﻪﻧﻻ

يزﺎﺳ لﺎﻐﺷا ﯽﻣ ﻖﺒﻃ .ﺪﻨﻨﮐ

) شراﺰﮔ

Wilson (1955

ﻪﻧﻮﮔ

،ﺲﻨﺟ ﻦﯾا ﺎﻫ تدﺎﻋ

ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻞﻤﺣ و ﻞﻘﻧ تاﺮﺸﺣ لﺎﺑرﻮﺟ ﻪﺘﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ و ﺎﻫ رﺎﺘﻓر ﯽﻠﮕﻧا ﺖﻗﻮﻣ ﯽﺧﺮﺑ رد زا ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ .ﺪﻧراد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﻪﺘﺷ زا يدﺎﯾز داﺪﻌﺗ ﻪﭼرﻮﻣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺎﻫ

يﺎﻫ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺲﻨﺟ ﻦﯾا ﺪﻧا

)

Mirzamohamadi et al., 2015

؛

Stary, 1969

.(

ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ

Flatt &

Weisser (2000)

ﻪﺘﺷ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ناﺮﮔرﺎﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

ﻪﭼرﻮﻣ

Lasius niger (Linnaeus, 1758)

ﯽﻣ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻧﺪﺷ

ﻪﺑ ﻪﺘﺷ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﮐ ﭼرﻮﻣ ﻦﯾا ﻪ ﺎﻫ

زا Flatt & Weisser, 2000) ﺪﻨﺘﺷاديﺮﺘﺸﯿﺑرﺎﻈﺘﻧادرﻮﻣناﺪﻧزﺮﻓداﺪﻌﺗ ويﺮﺗﻻﺎﺑﻞﺜﻣﺪﯿﻟﻮﺗخﺮﻧ ،ﺮﺗدوز نﺪﺷﻎﻟﺎﺑ،ﺮﺗﯽﻧﻻﻮﻃيﺮﻤﻋ،ﺪﻧدﺮﮐﯽﻤﻧﺖﺒﻗاﺮﻣﺎﻬﻧآ ﻦﯾا رد .(

ﻪﭼرﻮﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻧﻮﮔ يﺎﻫ

L. neglectus

ﻪﺧﺎﺷ ،ﻪﻨﺗ يور ددﺮﺗ لﺎﺣ رد و ﺎﻫ

گﺮﺑ ﻪﺘﺷ ﻪﺑ هدﻮﻟآ يﺎﻫ ﮏﻠﺴﻋ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ لﺎﺣ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ودﺮﮔ راﺪﻟﺎﺧ و ﺰﺒﺳ يﺎﻫ

يدﻮﺨﻧ ﮏﺸﭙﺷ

E. coryli L.

ﻊﻤﺟ و هﺪﻫﺎﺸﻣ .ﺪﻧﺪﺷ يروآ

نﺎﻤﻫ ﻪﭼرﻮﻣ ﺪﺷ ﺮﮐذ ﻪﮐ رﻮﻃ ﺎﻫ

رد لﺮﺘﻨﮐ ﯽﺘﺴﯾز تﺎﻓآ رد مﻮﺑ نﺎﮔزﺎﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ياراد

ﺖﯿﻤﻫا ﻪﭼرﻮﻣ .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ

ﺎﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻪﺘﺳد زا يﺎﻫ ﻢﺨﺗ تﺎﻓآ ﻒﻠﺘﺨﻣ

نﺎﺘﺧرد ﯽﻠﮕﻨﺟ و ﯽﻏﺎﺑ ﻪﺑ

هداﻮﻧﺎﺧ) ناراﺪﮑﻟﻮﭙﻟﺎﺑ هﮋﯾو

Cossidae

ﺖﺨﺳ و ( هداﻮﻧﺎﺧ) نﺎﺷﻮﭙﻟﺎﺑ يﺎﻫ

Cerambycidae

،

Buprestidae

هداﻮﻧﺎﺧﺮﯾز و

Scolytinae

ﺶﻘﻧ (

يﺪﻣآرﺎﮐ رد ﺶﻫﺎﮐ ﻢﮐاﺮﺗ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻦﯾا هوﺮﮔ زا ءﺎﻔﯾا راﻮﺨﺑﻮﭼ تﺎﻓآ ﯽﻣ

ﺪﻨﻨﮐ )

Mallis, 1990

؛

Coulson & Witter, 1984

؛

Browne, 1968

.(

ﻦﯾا ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﭼرﻮﻣ

ﺎﻫ نﺎﻣﺎﺳ و دﺮﮐﺮﻬﺷ يﺎﻫنﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ودﺮﮔ يﺎﻫغﺎﺑ رد .(Way & Koo, 1992) ﺪﻨﺷﺎﺑﯽﻣنﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫنﺎﮔزﺎﺳمﻮﺑردﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻓآلﺮﺘﻨﮐردﺪﻣآرﺎﮐﯽﺸﻘﻧياراد مﺮﮐ ﺎﻫﻪﭼرﻮﻣ زا( Radjabe, 1986 ؛Azemayesh Fard, 2014 )ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺧﺮﺑ و ﺖﺳا ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ تﺎﻓآ زا ﯽﮑﯾ (Zeuzera pyrina L.)طاﺮﺧ ﻦﯾا ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد ناﻮﻨﻌﺑ

ﺪﻧدﺮﮐ ﺮﮐذ ﺎﻬﻧآ .ﺪﻧدﺮﺑ مﺎﻧ ﺖﻓآ ﻪﭼرﻮﻣ

ﻘﻧ ﺎﻫ ﺎﺗ و ﻪﺘﺷاد ﻪﻧاوﺮﭘ ﻢﺨﺗ ندﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا رد ﯽﺳﺎﺳا ﺶ 90

ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا ار ﺎﻫ نآ ﺪﺻرد .ﺪﻧﺮﺑ

ﻪﻧاوﺮﭘ ﻪﮐ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ رد ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﺎﻣا

ﻢﺨﺗ يﺮﻓ ﻪﺧﺎﺷ و ﻪﻨﺗ يور ﻊﻤﺘﺠﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ار دﻮﺧ يﺎﻫ ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ

ﺳا ﺖﺳرد ﺪﻫد ﺎﺑ يﺰﯾﺮﻤﺨﺗ لﺪﻣ ﻦﯾا رد اﺮﯾز ﺖ

ﻪﭼرﻮﻣ مواﺪﻣ ددﺮﺗ ور ﺎﻫ

ي و ﻪﻨﺗ

ﻪﺧﺎﺷﺮﺳ ﺎﻫ ﺑ لﺎﻤﺘﺣا ار ﺖﻓآ ﻢﺨﺗ تﺎﺠﺘﺳد ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ درﻮﺧﺮ ﯽﻣ دﺎﯾز

ﺪﻨﮐ ﺎﺗ و هدﺮﮐ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺎﻬﻧآ زا تﺪﺷ ﻪﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ، 90

ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا ار ﺎﻬﻧآ ﺪﺻرد ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ رد ﺎﻣا .ﺪﻧﺮﺑ

ﻢﺨﺗ ﻪﮐ (ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ) يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا ﻪﺧﺎﺷﺮﺳ يور و يداﺮﻔﻧا ترﻮﺻ ﻪﺑ يراﺬﮔ

ﻪﻄﺑار ﻦﯿﻨﭼ ﺖﺳا ﺎﻫ ﯿﺑ يا

ﻪﭼرﻮﻣ ﻦ ﻢﺨﺗ و ﺎﻫ ﺖﻓآ يﺎﻫ

) ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ

Saeidi et al., 2022

ﻢﺨﺗ هﻮﺤﻧ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(

ﺎﺠﺑﺎﺟ يﺰﯾر ﯾ

ﻢﺨﺗ ﻪﺘﺳﻮﭘ زا جوﺮﺧ زا ﺪﻌﺑ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫورﻻ ﻦﯾا اﺮﯾز هﺪﻧﺎﺳر ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ار ناﻮﺟ يﺎﻫورﻻ ﯽ

ﻪﻧاﻮﺟ ﻞﺤﻣ زا ﻪﺧﺎﺷ دراو ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺎﻬﻧآ رﺎﻨﮐ ﻢﺨﺗ ﻪﮐ يا

ﯽﻣ ﺎﻫ ﻪﭼرﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ضﺮﻌﻣ رد ﺮﺘﻤﮐ و ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺎﻫ

ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺪﻧﺮﯿﮔ

ﻪﭼرﻮﻣ ﯽﻟﺮﺘﻨﮐ ﺶﻘﻧ ﻪﯾﺬﻐﺗ رد ﺎﻫ

ﻢﺨﺗ زا .ﺪﺸﻧ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺖﻓآ يﺎﻫ

(8)

راﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ي

زا يﺎﻗآ ﺮﺘﮐد ﻦﯿﺘﺳﺎﺒﺳ ﺎﺗﻻﺎﺳ ) هوﺮﮔ عﻮﻨﺗ ﯽﺘﺴﯾز هﺎﮕﺸﻧاد

،وﻼﺳورو نﺎﺘﺴﻬﻟ ( ﺖﻬﺟ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ﯽﻣ

دﻮﺷ .

ﺖﯾﺎﻤﺣ يدﺎﻣ

و يﻮﻨﻌﻣ

هرﺎﻤﺷ داداﺮﻗ ﺎﺑ دﺮﮐﺮﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻟﺎﻣ ﺖﯾﺎﻤﺣ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا 3892

/ 141 ﯽﻣ ﻞﻤﻌﺑ ﯽﻧارﺪﻗ و سﺎﭙﺳ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا .ﺪﯾآ

REFERENCES

Agosti, D. (1990) Review and reclassification of Cataglyphis. Journal of Natural History 24, 1457–1505. DOI:

10.1080/00222939000770851

Alipanah, H., Kharazi, A. & Moghadassi, P. (1995) Taxonomical Study of Myrmicinae ants in Tehran. 12th Iranian Plant Protection Congress, 2-7 Sep 1995, Karaj, p. 304.

Ahmadi, K., Hatami, F., Hoseinpour, R., Abdshah, H. & Ebadzadeh, H. R. (2021) Department of Planing and Economy, Information and Communication (DPEIC) Iranian Annual Statistics, No. 3, garden products. Ministry of agriculture, Tehran, Iran. 157pp. [In Persian].

Aminzadeh, F., Fatahimoghadam, M. R., Ebadi, A. & Hasani, D. (2013) Study of the Trend of Graft Union Formation in Minigrafting of Walnut (Juglansa regia L.). Seed and Plant Production 2(1), 131–135. [In Persian].

Azemayesh Fard, P. (2014) Fruit Pests and Management. Sepehr publication center. 860 pp. [In Persian].

Bolton, B. (1994) Identification Guide to the Ant Genera of the World: Cambridge, Mass. 222 pp.

Bolton, B. (2022) An online new general catalogue of the ants of the world, including a synopsis of taxonomic publications on Formicidae. Available from: http://antweb.org.1–3345 (Accessed 09.12.2022).

Browne, F. G. (1968) Pests and diseases of forest planatation trees. Claredon Press. Oxford; 1231 pp.

Brown, W. L. (2000) Diversity of ants. In: Agosti, D., Majer, J., Alonso, L. E. & Schultz, T. R. (Eds) Ants: standard methods for measuring and monitoring biodiversity. Smithsonian Institution Press, Washington, 45–79.

Buckley, R. C. (1987) Ant–plant–homopteran interactions. Advances in Ecological Research 16, 53–85. DOI: 10.1016/s0065- 2504(08)60087-2

Campbell, C. (1994) Homoptera associated with the ants Crematogaster clariventris, Pheidole megacephala and Tetramorium aculeatum (Hymenoptera: Formicidae) on cocoa in Ghana. Bulletin of Entomological Research 84, 313–318. DOI:

https://doi.org/10.1017/S0007485300032429

Collingwood, C. A. (1985) Hymenoptera: Fam. Formicidae of Saudi Arabia. Fauna of Saudi Arabia 7, 230–302.

Collingwood, C. A. & Agosti, D. (1996) Formicidae of Saudi Arabia. (Part 2). Fauna of Saudi Arabia 15, 300–385.

Collingwood, C. A. & Heatwole, H. (2000) Ants from Northwestern China (Hymenoptera, Fomicidae). Psyche: A Journal of Entomology 103, 1–24. DOI: 10.1155/2000/97127

Coulson, N. R. & Witter, J. A. (1984) Forest entomology. Ecology and management. John Wiley & Sons. New York; 669 pp.

DOI: 10.2307/2403202

Crawley, W. C. (1920) Ants from Mesopotamia and north-west Persia. Entomologist's Record and Journal of Variation 32, 162–

166.

Farajollahzade, S., Ramezani, L. & Mohammadi, Sh. (2022) Assessment of Ant's Biodiversity in human land use habitats using the SDR software. Research square 1–16. DOI: https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-2366304/v1

Flatt, T. & Weisser, W. W. (2000) The effects of mutualistic ants on aphid life history traits. Ecology 81(12), 3522–3529.

DOI: 10.2307/177511

Ghahari, H. & Collingwood, C. A. (2013) A study on the Ants (Hymenoptera: Vespoidea: Formicidae) from Western Iran. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 48 (1), 155–164 (2013). DOI: 10.1556/APhyt.48.2013.1.15

Ghahari, H., Collingwood, C. A., Havaskary, M., Ostovan, H. & Samin, N. (2011) A contribution to the knowledge of ants (Hymenoptera: Formicidae) from the Arasbaran biosphere reserve and vicinity, Northwestern Iran. Jordan Journal of Agricultural Sciences 7, 558–563. DOI: 10.2298/abs1103867g

Ghahari, H., Collingwood, C. A., Tabari, M. & Ostovan, H. (2009) Faunistic notes on Formicidae (Insecta:

Hymenoptera) of rice fields and surrounding grasslands of northern Iran. Munis Entomology & Zoology 4(1), 184–189.

Ghahari, H., Sharaf, M. R., Aldawood, A. S., & Collingwood, C. A. (2015) A contribution to the study of the ant fauna (Hymenoptera: Formicidae) of Eastern Iran. Contribution to Entomology 65, 341–359. DOI:

10.21248/contrib.entomol.65.2.341-359

Ghasemi, M., Hajizadeh, J. & Alipanah, H. (2000) Study of the ants (Hymenoptera: Formicidae) of pome fruit orchards (apple, pear, quince) in Mashhad and determining the dominant species. 14th Iranian Plant Protection Congress, 5-8 Sep 2011, Isfahan, p. 260.