• Tidak ada hasil yang ditemukan

A Cross-Sectional Study

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "A Cross-Sectional Study"

Copied!
10
0
0

Teks penuh

(1)

D

J Crit Care Nurs. 2023 June;15(4):41-50

Research Article

doi 10.30491/JCC.15.4.1

Copyright © 2022 The Author(s). This is an open-access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://

creativecommons.org/licenses/by/4.0), which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.

Investigation of Critical Care Family Needs of Patients Hospitalized in Intensive Care Units: A Cross-Sectional Study

Taraneh Aminipour1, Alireza Abdi 2*, Khalil Moradi2, Nader Salari3

1 Department of Medical-Surgical Student, Student Research Committee, Kermanshah University of medical sciences, Kermanshah, Iran

2 Department of Nursing, Emergency and Critical Care Nursing Department, Nursing and Midwifery School, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran

3 Department of Biostatistics, Faculty of Nursing and Midwifery, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran

* Corresponding Author: Alireza Abdi, Department of Nursing, Emergency and Critical Care Nursing Department, Nursing and Midwifery School, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran. E-mail:

[email protected]

How to Cite: Aminipour T, Abdi AR, Moradi KH, Salari N. Investigation of Critical Care Family Needs of Patients Hospitalized in Intensive Care Units: A Cross-Sectional Study.J Crit Care Nurs. 2023;15(4):41-50. doi:10.30491/JCC.15.4.1

Received: 7 October 2022 Accepted: 5 December 2022 Online Published: 5 December 2022

Abstract

Background & Aim: The family is one of the most important social institutions, and based on the principles of palliative care, the families of patients admitted to Intensive Care Units (ICUs) are considered clients. Paying attention to their needs is essential and in line with holistic nursing care. Therefore, this study was conducted with the aim of determining critical care family needs of patients hospitalized in ICUs.

Methods:The present study is a cross-sectional study. The target population was all the family members of the patients admitted to the ICUs of the teaching hospitals affiliated to Kermanshah University of Medical Sciences in the first half of 2022, who were included in the study using non-random quota sampling. In order to collect data, the demographic profile form of participants and the clinical profile of patients and the Critical Care Family Needs Inventory (CCFNI) were used. SPSS version 19 statistical software and independent t-tests, one-way analysis of variance and Pearson's correlation coefficient were used to analyze the data. Also, a significance level of less than 0.05 was considered.

Results: The average age of the participants in the study was 42.4 years (minimum age 19 and maximum 78 years). Also, 52.7% of the family members of the patients hospitalized in the ICUs were male and 47.3%

were female. About 31.9% had university education, 34.8% had diploma education and 33.3% had sub- diploma education. Also, 74.9% of people were married and 66.2% had children. The mean score of critical care family needs was 143.3 ± 17.2 (3.18 from the range between 1 and 4). The most important subscales of the care need of family members of patients hospitalized in ICUs were the need for assurance, comfort, information, proximity, and support.

Conclusion: The level of critical care family needs was in high range. Also, the level of need for support was the lowest and the level of need for assurance was the highest. Due to the fact that assessing and providing the needs of family members is in line with holistic nursing, therefore, the feeling of high care needs of these people indicates the greater importance of nurses in this matter, especially because patients hospitalized in the special care department have special and more acute conditions. While providing accurate nursing care for patients, they should also try to meet the care needs of their families.

Keywords: ICU, Family Needs, Patients.

[ DOI: 10.30491/JCC.15.4.41 ] [ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

(2)

D

سرزب ی و ی بَسب ی تبقازم ی ب ٌداًوبخ ی

ناربم زتسب ی صخب رد بَ

ی ي تبقازم ی

ٌژ : ی ک عطقم ٍعلبطم ی

هیما ٍوازت

1رًپ یذبع بضزیلع ،

2

یدازم لیلخ ،*

یرلابس ردبو ،2 3

ربتعزپ ٍُزگ1

ی لذاز ی - حازخ ی

، وو ی

ِت محت ی تبم

َدؾًاز یی

، ىؽشپ مَلػ ُبگؾًاز ی

ا ،ُبؾًبهزو ،ُبؾًبهزو ی

ىاز

ربتعزپ ٍُزگ2

ی ا تجلازه ٍ ظًاصرٍ

بّ

ی ٍ ی

،ُض ربتعزپ ُسىؾًاز ی

بهبه ٍ یی

، ىؽشپ مَلػ ُبگؾًاز ی

ا ،ُبؾًبهزو ،ُبؾًبهزو ی

ىاز

س ربهآ ٍُزگ3

ی تغ ی

، ربتعزپ ُسىؾًاز ی

بهبه ٍ یی

، ىؽشپ مَلػ ُبگؾًاز ی

ا ،ُبؾًبهزو ،ُبؾًبهزو ی

ىاز

:لًئسم ٌذىسیًو*

لػ ی بضز سجػ ی ، ربتعزپ ٍُزگ ی

تجلازه ٍ ظًاصرٍا بّ

ی ٍ ی ض

،ُ

ربتعزپ ُسىؾًاز ی

بهبه ٍ یی

، ىؽشپ مَلػ ُبگؾًاز ی

،ُبؾًبهزو ،ُبؾًبهزو

ىازیا . :هیًٍزتىلا تغپ

[email protected]

:ٍلبقم تفبیرد 15

/ 07 / 1401 :ٍلبقم شزیذپ 14

/ 09 / 1401 ربطتوا :ٍلبقم 14 / 09 / 1401

ٍمذقم ُزاًَبذ

ِث سا یىی ىاٌَػ نْه

زبًْ يیزت یبّ

یػبوتخا .تعا

ِث ُزاًَبذ هی یبضػا تحت نیمتغه رَع

زیثأت ُزاًَبذ ِػَوده

یبضػا .سًراز زگیسىی ِث تجغً یفبذ سْؼت ٍ ِتفزگ رازل ُزاًَبذ ىاربویث سا تجلازه رز یتبیح یؾمً

سًراز زَذ

= 1

<.

یزتغث

ىبتعربویث رز ُزاًَبذ زازفا سا یىی ىسؽ یه

اَت سً

زگیز رز

یبضػا

ُزاًَبذ ىؾه ٍ ةازغضا زبدیا لا

یحٍر ت - .سیبوً یًاٍر رز ربویث زگا ؿَقذ ِث

ؼرث بّ

ؼٌتزپ ی ىبتعربویث

زیظً

ٍ ةازغضا يیا ،زَؽ یزتغث ظًاصرٍا بی ُضیٍ تجلازه ؼرث فػبضه ؼیَؾت ،سؽ سّاَذ

ازیس ربویث ُزاًَبذ سا

ػبحل یًاٍر

رز ربویث ػزیذپ یگزبهآ سحاٍ

تجلازه بّ

ُضیٍ ی ىبتعربویث ار

ِتؽاسً

سا یربیغث ٍ ػزیذپ

بّ

ظیازؽ ترَف ِث ٍ ِتعاَذبً

چ یک

ٌذ :فذَ ي ٍىیمس نْه سا ُزاًَبذ

زت ی ي بّزبًْ

ی ػبوتخا ی ىغت تجلازه لَفا طبعا زث ٍ تعا یٌ

ی

،

ُزاًَبذ ث ی ىاربو زتغث ی تجلازه ؼرث رز بّ

ی

ٍی

ُض ه ةَغحه َخزسه ی

سًَؽ

ً ِث ِخَت . ی بّسب ی ا ی ىبؾ ی ه رٍزض زها ی بتعار رز ٍ ی تجلازه بّ

ی ربتعزپ ی لو ا اذل .تعا زگً

ی ي

ِؼلبغه فسّ بث

ؼت یی ي ً ی بّسب ی اًَبذ

ُز ث ی ىاربو زتغث ی

ٍ تجلازه ؼرث رز ی

ُض عر مبدًا ِث ی

س .

شير بَ

:

ِؼلبغه زضبح ی ه ؼغمه ِؼلبغه ی

بضػا مبوت فسّ ِؼهبخ .تعا ی

ُزاًَبذ ث ی ىاربو زتغث ی ؼرث رز بّ

ی تجلازه بّ

ی ٍ ی

ُض

ثی ىبتعربو بّ

ی ؽسَهآ ی ىؽشپ مَلػ ُبگؾًاز ی

ً رز ُبؾًبهزو ی

ِو لبع لٍا 1401

ًَِوً ػٍر ِث ِو زَث گ

ی ز ی غ ی فزبقتز ی وْع ی

ِا ی ِؼلبغه زراٍ

غوخ تْخ .سًسؽ

ٍآ ر ی

ُزاز ؼوخ تبقرؾه مزف سا بّ

ی ت تذبٌؽ ی توزؽ لبث ٍ ىبگسٌٌو یٌ

ی ث ی ىاربو

ِهبٌؾعزپ ٍ CCFNI

حغع .سؽ ُزبفتعا

رازبٌؼه ی سا زتوو 05 / 0 .سؽ ِتفزگ زظً رز

ی

ٍتفب بَ

: ه ی گًب ی ي توزؽ يع رز ىبگسٌٌو ِؼلبغه

4 / 42 يع للاسح( لبع 19

زثواسح ٍ 78 .زَث )لبع 7 / 52 بضػا سفرز ی ث ُزاًَبذ ی ىاربو زتغث ی

تجلازه ؼرث رز بّ

ی

ٍی

ُض ٍ ززه 3 / 47 .سًزَث ىس سفرز 9

/ 31 قحت سفرز ی

تلا

ّبگؾًاز ی

، 8 / 34 قحت سفرز ی

تلا ز ی نلپ ٍ 3 / 33 سفرز

قحت ی تلا س ی زز ی نلپ سٌتؽاز . 9 / 74 ٍ لّأته زازفا سا سفرز 2

/ 66 اراز سفرز ی ه .سًزَث سًسزف ی

ىاش ً ی سب تجلازه ی توزؽ رز ،ؼٍّضپ زرَه ىبگسٌٌو

لو ُزوً بث لابث ُزٍسحه 2

/

±17 3 / 143 ( 18 / 3 سا

ُسبث یث ي 1 بت 4 زتوْه .زَث ) ی

ي س ی مهز ی طب بّ

ی ً ی بّسب ی تجلازه ی بضػا ی

ُزاًَبذ ثی ىاربو زتغث ی

ؼرث رز بّ

ی لازه تج ٍ ی

ُض تزت ِث ی ت ً ی سب وعا ی

،ىبٌ

ً ی سب تحار ی

،

ًی سب

ً ،تبػلاعا ی سب

ً ٍ ترٍبده ی

سب بوح ی ت .زَث

تو ی

ٍج گ ی ز ی : ً ی بّسب ی تجلازه ی

ُزاًَبذ ا ی ي ث ی ىاربو ه ٍ ُزَث لابث سح رز ی

ىاش ً ی سب بوح ِث ی ت زتوو ی ي ه ٍ ی ىاش ً ی سب وعا ِث ی ىبٌ

زتلابث ی ي بث .سًزَث

ا ِث ِخَت ی ي هأت ٍ ؼدٌع ِو ی

ي ً ی بّسب ی بضػا ی بتعار رز ُزاًَبذ ی

ربتعزپ ی غهبخ

ً طبغحا اذل تعا زگً

ی سب تجلازه ی لابث ی ا ی ي وبح زازفا ی سا

وّا ی ت ث ی زتؾ ا رز ىاربتعزپ ی

ي ث ىَچ ًبفَقره تعا زرَه ی

ىاربو زتغث ی تجلازه ؼرث رز بّ

ی ٍ ی

ُض ازؽ ی ظ زتزبح ٍ ؿبذ ی

يوض ىاربتعزپ سًراز

ازخا ی تجلازه بّ

ی ربتعزپ ی لز ی ك ازث ی ث ی

،ىاربو هأت رز ی ي ً ی بّسب ی تجلازه ی بذ

ُزاًَ

بّ

ی ىبؾ ً ی ش بث ی س .سٌٌو ػلات

لک ی

ٌژايذ بَ

: تجلازه ؼرث بّ

ی ٍ ی

،ُض ً ی بّسب ی تجلازه ی ث ،ُزاًَبذ ی ربو

[ DOI: 10.30491/JCC.15.4.41 ] [ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

(3)

عرزث ی ً ی بّسب ی تجلازه ی ث ُزاًَبذ ی اربو ى زتغث ی ؼرث رز بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض / 43

J Crit Care Nurs. 2023;15(4):41-50

ا یغًاصرٍ

خر یه سٌّز

ِو ، زها يیا یه سًاَت ةازغضا سٍزث ثػبث

زَؽ ُزاًَبذ مبظً رز سیسؽ =

2,3

<.

ؼرث تجلازه بّ

ی ( ُضیٍ

Intensive Care Units )

یىی

زپ سا طزتعا ه يیزت ىبى بّ

ربویث یازث بٌْت ًِ

ِىلث ،ىا

هیزشً

ربویث ُزاًَبذ ءبضػا يیزت ةَغحه ىبتعربویث رز

یه زَؽ .

Davidson ٍ

سمتؼه ؼًاربىوّ

ٌتغّ

رز ِو س 24 لٍا تػبع

ؼرث رز ربویث ىسؽ یزتغث سا ظپ تجلازه

بّ

یبضػا ،ُضیٍ ی

سیسؽ ٍ یًبْگبً ىازحث هی ربچز ُزاًَبذ یه

سًَؽ = 4

<

. سا طزت

ِث تجغً سیززت ،يزه

ِىٌیا ـیرؾت

ِث هؽشپ ظعَت یربویث

سؽبث ُسؽ مبدًا یتعرز ظیازؽ ُربثرز یًازگً ،یفعبػ یبّزبضت ،

ُزهسٍر رَها رز للاتذا ،یزبقتلا یه

سًاَت ؼٌواٍ

بّ

،نَؽ ی

،یسیهابً ،نؾذ

ِث ار یگززغفا ٍ ةازغضا رز ُضیٍ

72 تػبع

لٍا سا سؼث سؽبث ِتؽاز یپ رز ُزاًَبذ ءبضػا یَع سا یزتغث

= 5,6 .<

ىاربتعزپ ؼرث تجلازه بّ

لهبؼت لیلز ِث ُضیٍ ی 24

ِتػبع

ُسیا تیؼلَه سا ىاربویث بث هیزشً طبجترا ٍ يیهأت تْخ یلآ

ِث هوو ٍ ربویث ُزاًَبذ یبّسبیً

بًْآ ظیازؽ بث ییٍربیٍر رز

سٌتغّ رازرَذزث یًازحث ٍ طزتعازپ =

7

<

. ىاربتعزپ لیلز ِث

ِىٌیا یبّسبیً يیهأت ٍ ىاربویث سا تجلازه لَغؾه ٍ سٌتغّ ىبًآ

حًر ٍ یًازگً ،طزت طبغحا تعا يىوه یًبوغخ

ءبضػا ِو

ُزاًَبذ بّ

لوحته یه سًَؽ

ًزیگث ُسیزبً

رز س یترَف تیوّا ِو

تیلَئغه سا یىی قَف عَضَه ِث رزبو ٍ ىاربتعزپ نْه یبّ

تعا ىبهرز

= 8

<.

سا یىی یًاٍر ٍ یفعبػ تیبوح ِئارا ؼمً

بّ

یتٌع فیبظٍ ٍ

ةَغحه ىاربتعزپ ه

ی زَؽ غهبخ یربتعزپ رز ٍ زگً

( Holistic

)Care ؼیپ ىاٌَػ ِث یًاٍر تیبوح ، زاسولل بفؽ سبیً

یه زَؽ

= 9,10

<.

ِؼلبغه یرٍزه

ِو لبع رز 2014 ظعَت Padilla

Fortunatti ِث ِخَت بث ززو ـرؾه ،سؽ مبدًا ىاربىوّ ٍ

ِجتر یگسًس لحه یبیفازغخ ٍ فلتره كعبٌه یبّسبیً یسٌث

اًَبذ یبضػا رز لبثه ىاٌَػ ِث زراز تٍبفت زگیسىی بث ُز

ُزاًَبذ بّ

بها ،زَث سبیً يیزتؾیث ًِبلزبف دعبپ تفبیرز ییبیعآ ی

ُزاًَبذ رز يیزتْث تفبیرز سا ىبٌیوعا یلبوؽ یبىیزهآ یبّ

تجلازه بّ

رز ٍ زَث سبیً يیزتؾیث ،ربویث ظعَت يىوه ی

ُزاًَبذ بّ

ز لٌعزپ ىزَث ىازگً طبغحا یثٌَخ یبىیزهآ ی ر

زَث سبیً يیزتؾیث ربویث بث ِغثار طزتعا ؼّبو تخَه ِلئغه يیا

ربویث سا تجلازه رز توزؽ یازث ییبًاَت ػزتغگ ٍ یه

زَؽ ِو

ربویث زَجْث رز لیْغت ثػبث زَذ ِثًَ ِث یه

زَؽ ِث يیا زثبٌث .

یه زظً

عا ُزاًَبذ یبّسبیً ؼدٌع سعر ػلا

ار یسٌوؽسرا تب

نیوقت ٍ تیبضر ،نرز زَجْث یازث تیفزظ یزیگ

ُزاًَبذ بّ

یه يیهأت

ٌو س

= 11

<.

ربو ةربدت ِث ِخَت بث ی

ٌجه زگؾٍّضپ ی

زث

ِىٌیا بث ُراَوّ

ازا تْخ ىاربتعزپ ػلات زَخٍ

ی بظٍ

فی ث ِث زَذ ِفزح

،ىاربوی

بضر تی ث ُزاًَبذ لهبو ىاربوی

ث ٍ تعا ُسؾً تلخ زتؾی

ِتفبی بّ

وبح ی ث ُزاًَبذ تاربظتًا ىسؽ ُزرٍآزث مسػ سا ىاربوی

مٍشل ،زَث

.سؽ طبغحا زضبح ِؼلبغه بت ِو یتبؼلبغه ِث ِخَت بث

ىٌَو

تٍبفت فلتره كعبٌه رز تعا ُسؽ مبدًا ُسیز بّسبیً رز ییبّ

ُسؽ رز لبثه ىاٌَػ ِث تعا

ِؼلبغه یا ِو Alsharari ٍ

ٍ ىبٌیوعا ِث سبیً سًزاز مبدًا یزَؼع ىبتغثزػ رز ىاربىوّ

زَث سبیً حغع يیزتلابث تبػلاعا

= 12

<

رز بها .

ِؼلبغه یا ِو

ظعَت Padilla Fortunatti ىبؾً تعا ُسؽ مبدًا بیًبپعا رز

ٍ ةَلغه حیبتً ِث سیها ِث سبیً ُزاًَبذ سبیً يیزتؾیث ِو ُزاز تعا ُزَث ىبٌوربو بث ًِبویوف طبجترا

= 11

<

.

رز يیٌچوّ

ِؼلبغه یا ظعَت ِو Michel

رز ىاربىوّ ٍ

يیزتؾیث تعا ُسؽ مبدًا بیلازتعا سبیً

ُزاًَبذ بّ

طزتغیز

لیسؼت ٍ یقرؽ ىآ

، سًزَث تجلازه ٍ ییبوٌّار =

13

<

ِث ِخَت بث .

رز ِؼلبغه ىزَث نو ٍ زراز زَخٍ تبمیمحت يیا رز ِو یفبىؽ

ًبفَقره ٍ به رَؾو رز عَضَه يیا بث ِغثار ِث رَؾو ةزغ رز

فسّ بث زضبح ِؼلبغه ،ىاربویث ییبیفازغخ غیسَت رز تٍبفت زعبذ

ً يییؼت رز یزتغث ىاربویث ُزاًَبذ یبّسبی ؼرث

بّ

تجلازه ی

رز ُضیٍ

ىبتعربویث بّ

یىؽشپ مَلػ ُبگؾًاز ِث ِتغثاٍ ی

مبدًا ُبؾًبهزو یه

زَؽ .

شير بَ

ِؼلبغه زضبح ؼغمه عًَ سا ی

زَث . ربهآ ِؼهبخ ی

لهبؽ ىآ

ُزاًَبذ ث ی ىاربو زتغث ی رز ؼرث بّ

ی تجلازه بّ

ی ٍ ی

ُض

ىبتعربویث بّ

ی ؽسَهآ ی گؾًاز ىؽشپ مَلػ ُب ی

ُبؾًبهزو

ِویً رز

لبع لٍا 1401 زث ًَِوً ندح .زَث طبعا

ِؼلبغه Alsharari

= 12

<

ٍ ربهآ لَهزف ی

ىبٌیوعا تیزض ، 95

ندح للاسح ،سفرز

ًَِوً

190 طبعا زث ِو سؽ زرٍآزث زفً

10 ،ًَِوً ػشیر سفرز

209 .سؽ يییؼت زفً

ًَِوً ػٍر گ

ی ز ی غ ترَف ِث ی

فزبقتز ی وْع ی

ِ ا ی زَث .

ه ی ىاش وْع ی

ِ ث زّ

ی ىبتعربو ترت زاسؼت طبعا زث بّ

ی لبؼف

تجلازه ؼرث بّ

ی ٍ ی

ُض ؼت یی ي ؼه طبعا زث ِو سؽ ی

بّرب ی زٍرٍ

لابث يع :لهبؽ ی

18 بضر ،لبع ی

ت ٍ ِؼلبغه رز توزؽ ِث

ززف ی ه رز ِو ی ىب بضػا ی ث ُزاًَبذ ی زتؾ ی ي ث سا تجلازه نْع ی

ربو

پ ٍ ی گ ی ز ی زتغث ٍ ىبهرز ی

تؽاز ُسْػ زث ار ٍا .سًسؽ ةبرتًا ،

ؼه ی رب وىت نّ جٍزذ ی

ل

ِهبٌؾعزپ ـلبً

.زَث بّ

ازث ی غوخ رٍآ ی

ُزاز ل هچ سا بّ

ی تغ تبػلاعا

ؼوخ ی ت عبٌؽ ی

ً ِهبٌؾعزپ ٍ ی

بّسب ی ث ُزاًَبذ ی ىاربو زتغث ی رز

ٍ تجلازه ؼرث ی

ُض (

Critical Care Family Needs

Inventory: CCFNI

رَضح ترَف ِث ِو سؽ ُزبفتعا ) ی

وىت ی ل هچ .سؽ ل ی تغ ؼوخ تبػلاعا ی

ت عبٌؽ ی ،يع ،ظٌخ

[ DOI: 10.30491/JCC.15.4.41 ] [ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

(4)

ه ی ىاش قحت ی

،تلا ؼضٍ

ی ت لاتثا ىبهس ،لّأت ی

ث ی ربو ی

، ىبهس

رؾت ،تجلازه ی

،ـ ه ار ىسٍ ٍ سًسزف زاسؼت ی

دٌع ی س ِهبٌؾعزپ .

CCFNI لبع رز

1979 ظعَت Molter فزؼه

ی لبع ٍ سؽ

1986 Leske لٍا ی ي

ِرغً

آ ى

= زاز ِؼعَت ار 14

ا .<

ی ي

زتززثربوزپ ِهبٌؾعزپ ی

ي ازث زجتؼه راشثا ی

سرا ی ثب ی ً ی بّسب ی بضػا ی

ث ُزاًَبذ ی ىاربو زتغث ی

ٍ ؼرث رز ی

ُض

= تعا 15،16 ِهبٌؾعزپ ،<

CCFNI لهبؽ

45

َگ ی

ِ ( سا تزىیل طبیمه كجع ِو تعا 1

)

( ،تغیً نْه 2

( ،تعا نْه یوو ) 3

( ٍ تعا نـْه ) 4

ربیغث )

بیتها تعا نْه یسٌثس

ه ی زَؽ .

ث تلااؤع ی ي 5 وعا( سؼُث ی

،ىبٌ

عا تحار ،تبػلا ی

ٍ ترٍبده

بوح ی ت سَت ) ی غ

ُسؽ

= سًا 16,17 لهبؽ تیبوح سؼُث .<

15 ِیَگ

ُزاًَبذ سبیً ِث ِو تعا لَع رز یتیبوح یبّربتذبع یازث بّ

وّا شئبح ُزاًَبذ یازث ربیغث ِو یززف یربویث ی

ت یه تعا زساززپ

ُزوً ٍ ا ی ث ی ي 15 بت 60 لهبؽ یتحار سؼُث .زراز 6

ِو تعا ِیَگ

تحار ِث

ُزاًَبذ یقرؽ ی ،يفلت ،ربظتًا قبتا لهبؽ ِو ِتذاززپ بّ

َؾتعز یی یتحار ِث ُزاًَبذ سبیً ،ةَذ یاذغ ىزَث طزتعز رز ٍ

ُزوً ٍ تعا ٍُسًا ٍ نغ يیىغت ٍ ؼیبعآ ىززو نّازف یازث ا

ی

ثی ي 6 بت 24 .زراز سا تبػلاعا سؼُث 8

ؽ لیىؾت ِیَگ

ُس ُزاًَبذ سبیً ِث ِو تعا

تبػلاعا تغو یازث لٌعزپ بث طبوت ٍ ربویث سا تجلازه زرَه رز

یه ىبؾً تبػلاعا سؼُث .زساززپ تغو یازث ُزاًَبذ سبیً ُسٌّز

ُزوً ٍ تعا زَذ لبحسث ربویث زرَه رز یؼلاٍ تبػلاعا ا

ی ث ی ي 8

بت 32 یىیزشً سؼُث .زراز 9

،رزىه تبللاه بث ِغثار رز ار ِیَگ

بویث ظیازؽ زییغت يتفگ ،نظٌه تبػلاعا تفبیرز ترَف ِث ر

ه ىبیث ار زگیز ؼرث ِث لبمتًا ِهبًزث ٍ یٌفلت ی

بوً

ی س ِو

ىبؾً

رز ىسًبه یلبث ٍ یقرؽ طبوت یازث ُزاًَبذ سبیً ُسٌّز ف ترَف ِث لبحسث ربویث یىیزشً

ی ش ی ى ی فعبػ ٍ ی

ُزوً ٍ تعا ا

ی

ثی ي 9 بت 36 لهبؽ ىبٌیوعا سؼُث .زراز 7

ِیَگ بث ِغثار رز

تعا سیها ٍ یرازسار ،تلاسف ىبؾً ٍ

یازث ُزاًَبذ سبیً ُسٌّز

سؼُث يیا سا توغل هی طبعا ِو تعا ةَلغه ِدیتً هی

ُزوً ٍ تعا یتجلازه نتغیع رز یتعرز ا

ی ث ی ي 7 بت 28 .زراز

ً ِهبٌؾعزپ لو ُزوً

ی ش ث ی ي 45 بت 180 زتلابث ُزوً تغو ٍ تعا

بٌؼه ِث ی ً ی سب ث ی زتؾ ِهبٌؾعزپ یعربف ِرغً یدٌعربجتػا .تعا

رسٌث ظعَت ی

لبع رز ىاربىوّ ٍ 1391

ازث .سؽ مبدًا ی

ؼت یی ي

بپ یب یی بفلآ تئازض راشثا ی

ازث خبجًٍزو ی

مه لو ی طب 926 / 0 رز ،

بوح سؼُث ِع ی

،ت تحار ی زشً ٍ ی ى ی ث ی ؼ سا 7 / 0 سؼُث ٍز رز ٍ

وعا ی ىبٌ

ث تبػلاعا ٍ ی

ي 6 / 0 ٍ 7 / 0

= زَث 9 ازث .<

ی غوخ رٍآ ی

ُزاز بّ

بٌؾعزپ ٍ ززو ِؼخازه ؼٍّضپ لحه ِث زگؾٍّضپ

ِه بّ

وىت زگؾٍّضپ هوو بث ٍ زازفا ظعَت ی

ل .سؽ یازث بػر ی ت قلاذا

أت يوض ،ؼٍّضپ رز یی

س وو فزع سا ی

ِت مَلػ ُبگؾًاز قلاذا

ىؽشپ ی قلاذا سو بث ُبؾًبهزو

IR.KUMS.REC.1401.046

ازث ار ؼٍّضپ فاسّا ٍ زَذ كمحه ،ازخا سَده تغو ٍ ی

توزؽ ىبگسٌٌو فزؼه ؼٍّضپ رز ی

ٍ ُززو ی سؽرٍآزب

ِو توزؽ تذا ًلاهبو ِؼلبغه رز

ی رب ی توزؽ تبػلاعا ٍ ُزَث ىبگسٌٌو

ازث .سًبه سّاَذ ًِبهزحه ی

شدت ی

ِ لحت ٍ ی ل

ُزاز مزً سا بّ

راشفا

ػربگً SPSS

19 ىَهسآ ٍ بّ

ی ربهآ ی ظً

ی ز ت ی لبًآ ،لمتغه ی

ش

راٍ

ی ظًب ی ه

ِفزع زض ٍ ی ت گتغجوّ

ی پ ی ىَعز فتعا

ُزب .سؽ

رازبٌؼه حغع ی

سا زتوو 05 / 0 زظً رز .سؽ ِتفزگ

ٍتفبی بَ

ِؼلبغه يیا رز 209

ِهبٌؾعزپ ِو سٌتؽاز توزؽ زفً

بّ

ی ٍز

شدت لثبل زفً

ی

ِ لحت ٍ ی ل ه .سًسؽ جربذ ِؼلبغه سا ٍ ُزَجً

ی گًب ی ي

توزؽ يع ىبگسٌٌو

6 /

±10 4 / 42 لبع زَث . 7 / 52 سفرز

توزؽ ىبگسٌٌو

،ززه 9 / 74 سفرز لّأته

ٍ 8 / 34 سفرز

یقحت تلا ز ی نلپ طبعا زث .سٌتؽاز ی

فب

ِت بّ

ی ازؽ لفبح ی

ظ

ثلب یٌ

ی ث ی

،ىاربو 7 / 9 ث سا سفرز ی

ىاربو زتغث ی ؼرث رز

تجلازه بّ

ی ٍ ی

ُض جقػ للاتذا ِث لاتجه ی

، 1 / 12 ِث لاتجه سفرز

،ىبعزع 3 / 4 ،حٌؾت ِمثبع سفرز 9

/ 1 ِث لاتثا ِمثبع سفرز

،بًٍزو 9 / 3 حازخ سا سؼث سفرز ی

، 4 / 3 ؾوزَذ ِمثبع سفرز ی

،

3 / 6 بعربً ِمثبع سفرز یی

لو ی

ِ

، 9 / 2

َؽ ِمثبع سفرز

،ن 8 / 5

گتغىؽ ِمثبع سفرز ی

، 3 / 4 ،تًَفػ ِمثبع سفرز 2

/ 8 سفرز

شغه ِتىع ِمثبع ی

، 2 / 7 زًَذ ِمثبع سفرز ی

ش ی لذاز ی

، 1 سفرز

ث ِمثبع ی ربو ی اَتا ی و ی

،ىَ

4 / 3 سجو تلالاتذا ِمثبع سفرز ی

،

9 / 17 ،بهٍزت ِمثبع سفرز 3

/ 19 جلل تلالاتذا ِمثبع سفرز ی

لٍزػ ی ٍ 6 / 11 ع سفرز بعربً ِمثب یی غفٌت ی سٌتؽاز ظعَته .

زتغث ىبهس ی

3 / 11 زتغث ىبهس للاسح .زَث سٍر ی

2 زثواسح ٍ

270 ث سا تجلازه ىبهس ظعَته .زَث سٍر ی

ربو 1 / 10 26 تعسث سٍر

لاتثا ىبهس ظعَته .سهآ ی

ث ی ربو 7 / 165 لٍسخ( سؽ ػراشگ سٍر بث

1 .)

ليذج 1 . سَت ی غ

ًاٍازف ی فازگَهز تبقرؾه سفرز ٍ ی

ه ػا رز بض ی

ُزاًَبذ

ث ٍ ی ىاربو زتغث ی ؼرث رز بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض

زیغته ربیؼه فازحًا

يیگًبیه±

)لبع( يع 6

/

±10 4 / 42

زتغث ىبهس ُضیٍ تجلازه ؼرث رز ی )سٍر(

5 /

±26 3 / 11

لاتثا ىبهس ی ثی ربو ی )سٍر(

5 /

±686 7 / 165

)سفرز(زاسؼت

تیغٌخ ززه

109 ( 7 / 52 )

ىس 98

( 3 / 47 )

تلایقحت نلپیز زیس

69 ( 3 / 33 )

نلپیز 72

( 8 / 34 )

یّبگؾًاز 66

( 9 / 31 )

ؼضٍ

ی ت لّأت ززده

52 ( 1 / 25 )

لّأته 155

( 9 / 74 )

سًسزف

ً زراس 70

( 8 / 33 )

زراز 137

( 2 / 66 )

ىاسًسزف زاسؼت 1

44 ( 1 / 32 )

2 45

( 8 / 32 )

8 - 3 48

( 35 )

[ DOI: 10.30491/JCC.15.4.41 ] [ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

(5)

عرزث ی ً ی بّسب ی تجلازه ی ث ُزاًَبذ ی اربو ى زتغث ی ؼرث رز بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض / 45

J Crit Care Nurs. 2023;15(4):41-50

ه ی ىاش ً ی سب تجلازه ی توزؽ سٌٌو

ُزٍسحه رز ،ؼٍّضپ زرَه ىبگ

بث لابث

ُزوً

( لو 2 /

±17 3 / 143 ) ( 18 / 3

ُسبث سا ث ی ي 1 بت 4 ) .زَث

زتوْه ی ي س ی طبیمهز بّ

ی ً ی بّسب ی تجلازه ی بضػا ی

ُزاًَبذ ثی

ىاربو زتغث ی رز ؼرث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض تزت ِث ی ت ً ی سب

وعا ی ىبٌ

( 61 / 3

،) ً ی سب تحار ی ( 4 / 3 ) ،

ًی سب بػلاعا ت ( 31 / 3 ) ً ی سب

ترٍبده ( 25 / 3 )

ً ٍ ی سب بوح ی ت ( 83 / 2 ) زَث لٍسخ(

2 ).

ليذج 2 ه: ربیؼه فازحًا ٍ يیگًبی طبیمهزیس ٍ ُزاًَبذ یتجلازه یبّسبیً

رز یزتغث ىاربویث ىآ یبّ

ؼرث بّ

ُضیٍ تجلازه ی

ه ؤ

ِفل بّ

يیگًبیه ربیؼه فازحًا

يیزتوو يیزتؾیث

ع زاسؼت ؤ لا ع زاسؼت تغح زث يیگًبیه ؤ

لا

ُزاًَبذ یتجلازه یبّسبیً

)لو ُزوً(

3 / 143 2

/ 17 91

180 45

18 / 3

تیبوح 5

/ 42 8

/ 7 17

68 15

83 / 2

ىبٌیوعا 3

/ 25 8

/ 2 16

31 7

61 / 3

ترٍبده 3

/ 29 4

/ 4 18

36 9

25 / 3

تبػلاعا 5

/ 26 6

/ 3 15

32 8

31 / 3

یتحار 4

/ 20 5

/ 11 8

177 6

4 / 3

ثی ي ه ی گًب ی ي

ً ُزوً

ی بّسب ی تجلازه ی غٌخ تغح زث ُزاًَبذ ی

ت

،

ؼضٍ

ی ت لّأت ، ربهآ فلاتذا ی

رازبٌؼه ی ( تؽاز زَخٍ

05 /

>0 )p

ه ی گًب ی ي

ً ُزوً

ی بّسب ی تجلازه ی رز ُزاًَبذ لّأته زازفا ٍ ىبًس

ث .زَث زتلابث ی

ي ه ی گًب ی ي

ً ُزوً

ی بّسب ی تجلازه ی تغح زث ُزاًَبذ

ربهآ فلاتذا سًسزف يتؽاز ی

رازبٌؼه ی ( تؽاز زَخٍ

05 /

>0 )p

ه ی گًب ی ي

ً ُزوً

ی بّسب ی تجلازه ی رز ُزاًَبذ زازفا

ی اراز ِو ی

لٍسخ( زَث زتلابث سًزَث سًسزف 3

.)

ذج لي 3 . بمه ی

ِغ هی گًب ی ي

ُزوً

ً ی بّسب ی تجلازه ی ث ُزاًَبذ ی ىاربو زتغث ی

رز ؼرث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض غته تغح زث ی بّز تیؼوخ ی یتذبٌؽ

زیغته

ًی بّسب ی تجلازه ی ُزاًَبذ

)لو ُزوً(

ه ی گًب ی

±ي ا ؼه فازحً

ی رب

تیغٌخ ىس

5 /

±16 7 / 146

ززه 3

/

±17 09 / 140

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 3

/ 3 t;

001 / 0 p;

*

تلایقحت نلپیززیس

5 /

±15 4 / 142

نلپیز 5

/

±18 03 / 144

یّبگؾًاز 6

/

±17 3 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 161

/ 0 F;

851 / 0

; p

لّأت تیؼضٍ

2 ززده /

±18 2 / 136

لّأته 2

/

±16 6 / 145

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 03

/ 2 -

; t

043 / 0 p;

*

سًسزف راسً

ز 9

/

±17 5 / 139

زراز 5

/

±16 1 / 145

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 2

/ 2 -

; t

025 / 0

;

*p

ىاسًسزف زاسؼت 1

3 /

±18 2 / 148

2 2 /

±17 4 / 144

8 - 07 3

/

±14 1 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 1

/ 1

; F

315 / 0

; p

ثی ي ه ی گًب ی ي

ُزوً

ً ی بّسب ی تجلازه ی

ِث لاتثا تغح زث ُزاًَبذ

ربهآ فلاتذا ىبعزع ی

رازبٌؼه ی سؽ ُسّبؾه (

05 /

>0 .)p

ه ی گًب ی ي

ُزوً

ً ی بّسب ی تجلازه ی ث رز ی ىاربو زتلابث ىبعزع ِث لاتجه

.زَث ثی ي ه ی گًب ی ي س ی ز مه ی طب وعا ی ىبٌ

ىبعزع ِث لاتثا تغح زث

شغه ِتىع ٍ ی

ربهآ فلاتذا ی

ؼه رازبٌ

ی تؽاز زَخٍ

( 05 /

>0 .)p

ه ی گًب ی ي

ُزوً

وعا ی ىبٌ

ث رز ی ىاربو جه ِتىع ٍ ىبعزع ِث لات

شغه ی لٍسخ( زَث زتلابث 4

.)

ليذج 4 . بمه ی

ِغ هی گًب ی ي

ُزوً

ً ی بّسب ی تجلازه ی ث ُزاًَبذ ی ىاربو زتغث ی

رز ؼرث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض تغح زث یگضیٍ

یبّ

یٌیلبث

زیغته ُزاًَبذ یتجلازه یبّسبیً

)لو ُزوً(

يیگًبیه ربیؼه فازحًا±

یجقػ للاتذا زراز

5 /

±23 4 / 139

زراسً

4 /

±16 6 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 05

/ 1 - t;

294 / 0 p;

زراز حٌؾت 7

/

±26 5 / 133

زراسً

6 /

±16 7 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 7

/ 1 - t;

084 / 0 p;

ىبعزع زراز

04 /

±14 9 / 151

زراسً

3 /

±17 07 / 142

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 7

/ 2

; t

007 / 0

; p

بًٍزو 9 زراز

/

±9 5 / 131

زراسً

2 /

±17 5 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 3

/ 1 -

; t

169 / 0

; p

یحازخ سا سؼث

ِلث 9

/

±21 7 / 133

زیذ 9

/

±16 6 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 5

/ 1 -

; t

112 / 0

; p

یؾوزَذ

ِلث 9

/

±17 5 / 148

2 زیذ /

±17 07 / 143

یربهآ ـذبؽ آ ُربهآ

ىَهس 830

/ 0

; t

[ DOI: 10.30491/JCC.15.4.41 ] [ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

(6)

p-value 408

/ 0 p;

ِیلو ییبعربً

ِلث 6

/

±18 2 / 146

زیذ 1

/

±17 06 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 642

/ 0

; t

552 / 0 p;

ِلث نَؽ 5

/

±14 6 / 148

زیذ 3

/

±17 09 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 780

/ 0 t;

603 / 0 p;

یگتغىؽ 2 ِلث

/

±15 7 / 141

3 زیذ /

±17 3 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 311

/ 0 -

; t

756 / 0

; p

تًَفػ 7 ِلث

/

±26 2 / 136

زیذ 7

/

±16 5 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 2

/ 1 -

; t

211 / 0

; p

یشغه ی ِتىع

ِلث 6

/

±12 4 / 144

زیذ 6

/

±17 1 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

P-value 288

/ 0

; t

774 / 0

; p

یشیزًَذ یلذاز

ِلث 9

/

±15 2 / 142

3 زیذ /

±17 3 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 246

/ 0 -

; t

806 / 0

; p

یٌویا زَذ

ِلث 4

/

±13 5 / 131

زیذ 2

/

±17 4 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 969

/ 0 -

; t

334 / 0 p;

یسجو تلالاتذا

ِلث 2

/

±21 7 / 138

زیذ 1

/

±17 4 / 143

یربهآ ـذبؽ بهآ

ىَهسآ ُر p-value 709

/ 0 - t;

479 / 0

; p

بهٍزت

ِلث 3

/

±15 3 / 143

زیذ 6

/

±17 2 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 037

/ 0

; t

970 / 0 p;

یجلل تلالاتذا یلٍزػ

ِلث 7

/

±17 6 / 142

زیذ 1

/

±17 4 / 143

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 247

/ 0 - t;

805 / 0

; p

یغفٌت ییبعربً

1 ِلث /

±13 5 / 137

6 زیذ /

±17 01 / 144

یربهآ ـذبؽ ىَهسآ ُربهآ

p-value 7

/ 1 -

; t

084 / 0 p;

ثحب ِؼلبغه زضبح بث ؼت فسّ

یی ي ً ی بّسب ی تجلازه ی ُزاًَبذ

ثی ىاربو زتغث ی رز ؼرث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض بتً .سؽ مبدًا ی

ح ه ِو زاز ىبؾً

ی ىاش ً ی سب توزؽ تبػلاعا ؼٍّضپ زرَه ىبگسٌٌو

ُزٍسحه رز لابث

َلٍا ٍ ی ت .زَث مَع سبیً زضبح ِؼلبغه بث بتعار نّ

یتجلازه یبّسبیً سا سبیً يیهَع ٍ لابث سح رز تبػلاعا ِث ىاربویث ىاسًٍبؾیَذ ؼرث رز یزتغث

تجلازه بّ

رز ُضیٍ ی

ِؼلبغه نَیَث Büyükçoban ( ىاربىوّ ٍ

2021 رَؾو رز )

ػراشگ ِیوزت

= سؽ 18

<

.

رز

ِؼلبغه يغح ظعَت ِو یا وّ ٍ تعٍز

( ىاربى 2018 )

ىاٌَػ تحت

” یزتغث ىاربویث ُزاًَبذ یبضػا یتجلازه یبّسبیً

ؼرث رز تجلازه بّ

ُضیٍ ی “ نْه تیَلٍا تبػلاعا سبیً سؽ مبدًا

سؽ ىاٌَػ ُزاًَبذ یبضػا یلفا ٍ =

19

<

يیزتوْه سا یىی .

ُزاًَبذ یبضػا یبّسبیً

رز یزتغث ىاربویث

ؼرث تجلازه بّ

ی

رز ُضیٍ

ِؼلبغه Padilla Fortunatti ( ىاربىوّ ٍ

2014 ِو )

زَث تبػلاعا تغو ِث سبیً سؽ مبدًا یرٍزه ترَف ِث =

11

<

سا .

نزتؾه راشثا سا ُزبفتعا كمحه زظً

( (CCFNI يیٌچوّ ٍ

ِؼهبخ رز ؼٍّضپ مبدًا ٍ تبؼلبغه فاسّا ىزَث ىبغىی سحاٍ ی

ؼرث رز یزتغث ىاربویث ُزاًَبذ یبضػا تجلازه

بّ

سا ُضیٍ ی

ییَع نّ لیلاز َغوّبً ترَف ِث .تعا ىبغىی حیبتً تغو ٍ

رز

ِؼلبغه Salameh رَؾو رز ىاٌَػ تحت ىاربىوّ ٍ

بث تبػلاعا ِث سبیً ،يیغغلف

ِىٌیا

ُزوً

رز بها زَوً تغو ییلابث

زَث یىیزشً ٍ ىبٌیوعا ِث سبیً سا سؼث ٍ ِتفزگ رازل مَع تیَلٍا

= 20

<

. یه زظً ِث ؼٍّضپ ظیحه رز ِؼلبغه مبدًا ِو سعر

َُحً بها سؽبث ییَغوّبً لیلز يیزتوْه ظیازؽ ،ِؼلبغه مبدًا ی

ًَِوً

توزؽ زازفا زاسؼت یتح ٍ بّ

شیً ُسٌٌو یه سًاَت سؽبث لیذز

= 21

<

. تیبوح سبیً ىاشیه ِو زاز ىبؾً حیبتً

توزؽ ىبگسٌٌو زرَه

ؼٍّضپ

،

ُزٍسحه رز تیَلٍا( یتیوّا نو یبّسبیً ءشخ ٍ ظعَته

بتعار يیا رز .زَث )زذآ رز

ِؼلبغه Salameh ىاربىوّ ٍ

( 2020 زَث ُسؽ ىاٌَػ زذآ تیَلٍا یتحار سبیً ) =

20

<

. ىبیه سا

یبّسبیً

تجلازه ی توزؽ ىبگسٌٌو رز ؼٍّضپ زرَه

ِؼلبغه

يغح ( ىاربىوّ ٍ تعٍز 2018

تیَلٍا ِع سا یىی یتحار سبیً )

زَث نْه =

19

<

رز .

ِؼلبغه یا ظعَت زقه رَؾو رز ِو

Abdelaziz ىاربىوّ ٍ

( 2017 ِث یتیبوح سبیً تفزگ مبدًا )

زَث حزغه مربْچ ٍ تیوّا نو تیَلٍا ىاٌَػ =

22

<

سبیً يیٌچوّ .

رز زذآ تیَلٍا ٍز ءشخ یتیبوح

ِؼلبغه رز ىاربىوّ ٍ Ngui

سهآ تعسث بیٌو رَؾو =

23

<

كمحه زظً سا شیً زرَه يیا رز .

( نزتؾه راشثا سا ُزبفتعا (CCFNI

ىزَث ىبغىی يیٌچوّ ٍ

بغه فاسّا

ِؼهبخ رز ؼٍّضپ مبدًا ٍ تبؼل یبضػا سحاٍ ی

ؼرث رز یزتغث ىاربویث ُزاًَبذ تجلازه

لیلاز سا ُضیٍ یبّ

نّ

.تعا ىبغىی حیبتً تغو ٍ ییَع ترٍبده سبیً ىاشیه ِو زاز ىبؾً حیبتً

توزؽ ىبگسٌٌو زرَه

ؼٍّضپ

ُزٍسحه رز یبّسبیً ءشخ بها لابث

تیوّا نو تیَلٍا(

وّ ترَف ِث .زَث )مربْچ یبضػا یبّسبیً يیزتوْه سا یىی ،َغ

ُزاًَبذ رز یزتغث ىاربویث

ؼرث تجلازه بّ

رز ُضیٍ ی

ِؼلبغه

[ DOI: 10.30491/JCC.15.4.41 ] [ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

Referensi

Dokumen terkait

Of these, 15,224 4,719 households from the DRC, 1,620 478 households from Zambia and 182 79 households from the Republic of Congo.9 In May 2013, following a Cabinet decision, the South