http://doi.org/10.22059/JUT.2021.314100.856
Designing and Explaining the Ethnic Marketing Model of Foreign Tourists Case study: Tehran Metropolis
Somayeh Rashidi1, Rasoul Sanavifard2, Ali Hamidizadeh3.
1- PhD Student in Marketing Management, Qom Branch of Islamic Azad University, Qom, Iran 2- Assistant Professor of Business Management, Qom Branch of Islamic Azad University, Qom, Iran 3- Assistant Professor of Public Administration, Farabi Campus, University of Tehran, Qom, Iran
Received: 6 July 2020 Accepted: 9 November 2020
Extended Abstract Introduction
Ethnic tourism is one of the types of tourism that is done to observe the lifestyle of local indigenous people. The purpose of this type of tourism is to understand the culture, customs, religion, type of clothing, language or dialect, spirits, food and quality of accommodation and many other cases. It is about different tribes and nomads. Having multiple ethnic groups can be considered as a positive opportunity and characteristic for a tourism destination, provided that proper management, security, culture, competitiveness, principled and professional marketing.
Because tourism is very important in the global economy and is an important source of foreign exchange earnings for countries, as it accounts for a large part of planning and investment in the current world. The high priority given to ethnicity and ethnic groups reflects the potential marketing opportunities offered by ethnic marketing for businesses in advanced economies and tourism development, and due to the growing trend of tourism and the desire of more tourists to get acquainted with the ethnicities of other countries, it is expected to take advantage of these potential opportunities. Meanwhile, the city of Tehran as the capital of Iran due to its administrative-political centrality and the existence of more facilities and resources as an immigrant city of all different ethnicities and races throughout the country. This can become an opportunity for ethnic tourism in the city, despite the problems. But looking at ethnic diversity in the city, the problem is that a new concept of ethnic tourism marketing that responds to this diversity has not been specifically addressed in the tourism marketing literature. Given the above and the purpose of the research, the main question is as follow: What is the ethnic marketing model for foreign tourists?
Methodology
The present research is an applied one in terms of purpose and descriptive-analytical in aspect of content. The method of data collection is the predominant method of library and field and with the help of questionnaires. This research has used the literature on the subject and the meta-combination method, as well as expert surveys using a questionnaire and the Delphi technique. In this regard, the 10-member list of academic experts as well as 10 managers and specialists in the field of tourism were selected. For the validity of the questionnaire, the group of experts who helped in answering the questionnaire was used and for the reliability of the questionnaire, the Cronbach's test method was exerted. The obtained value from this test was 0.821, which shows the correlation between the questions. Kendall agreement coefficient was exploited to agree on the poll.
After defining the dependent and independent variables, a researcher-made questionnaire was
Corresponding Author (Email: [email protected])
Copyright © 2020 Journal of Urban Tourism. This is an open-access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution- noncommercial 4.0 International License which permits copy and redistribute the material just in noncommercial usages provided the original work is properly cited
designed and the validity of the final research model was tested by using of structural equation modeling using PLS software program.
Results and discussion
After the reliability of the questionnaire in the first stage, Delphi has been equal to 0.937 and because it is higher than 0.7, it is acceptable. The Delphi questionnaire was administered in three rounds and in three time periods. In the first round, since all the proposed factors were somehow the same as those presented in previous studies, no new factors were added to the research at this stage. In the second round, the reliability of the questionnaire was equal to 0.889. Also, Kendall coordination coefficient, which is to check the consensus of opinions, was calculated by SPSS, which is equal to 0.12. In the third round of Delphi, Kendall coordination coefficient was calculated for the questionnaire, which is equal to 0.137. In the third round of Delphi, in all indicators, at least 90% of the respondents considered the indicators to have a high and very high impact (average above 3).
Conclusion
The results of this software program showed that ethnic food, strong marketing and acculturation indices have a direct and significant effect on ethnicity index. Acculturation index also has a direct effect on adaptation index. Finally, the two indices of ethnic food and ethnic marketing indirectly and indices of acculturation and ethnicity and adaptation have a direct and significant relationship with the main research variable, namely foreign tourists. According to the obtained results in today's world, the importance of tourism cannot be ignored. In many cases, the importance of tourism is seen only in generating income and job opportunities; while the importance and greatness of tourism is not limited to economic interests and If planned properly, it can improve indicators of social justice, living standards, public welfare, regional balance and equilibrium.
Keywords: Ethnic Marketing, Ethnicity, Ethnic Food, Foreign Tourists.
.صص 79 - 65
http://doi.org/10.22059/JUT.2021.314100.856
یجراخ نارگشدرگ یموق یبایرازاب لدم نییبت و یحارط نارهت رهش :یدروم هعلاطم
هیمس یدیشر - یوجشناد یرتکد تیریدم
،یبایرازاب دحاو مق هاگشناد آ داز
،یملاسا
،مق ناریا
لوسر یوناث
1درف - رایداتسا تیریدم
،یناگرزاب دحاو مق هاگشناد دازآ
،یملاسا
،مق ناریا
یلع یدیمح هداز رایداتسا– تیریدم
،یتلود سیدرپ یباراف هاگشناد
،نارهت
،مق ناریا
:تفایرد خیرات 16
/ 04 / 1399
خیرات :شریذپ 19 / 08 / 1399
هدیکچ و یناهج تراجت هدنیازف دشر هزورما ناهج
ی ب ار هنیمز ندش یبایرازاب یار
موق ف یرگشدرگ و ترجاهم ،ی هدرک مهار
نیارد .تسا نتشاد اب ناریا روشک لیسناتپ نیب
موق تی مهم رایسب هنیمز نیا رد عونتم و نوگانوگ یاه ا
زاـین و تـس
زا یلدم یحارط و نییبت هب ب
رازا شهوژـپ نـیا اتـسار نـیا رد .دراد یرگشدرگ یارب یموق یبای فدـهاب
انش ییاـس
هفلؤم اه لدم نییبت و یحارط رب ریذپریثأت و راذگریثأت لماوع و رازاب
یارـب یموـق یباـی اـخ نارگـشدرگ
و یجر اـب
هدافتسا شور زا یسانش شهوژپ هتخیمآ دروم لیلحت هتفرگرارق .تـسا
ا زا ،روـظنم نیدـب وـضوم تاـیبد
شور و ع
،یفلد کینکت و همانشسرپ کمک هب ناگربخ یجنسرظن نینچمه ،بیکرتارف هـنومن شور اـب
یریگ غ ـی ر لاـمتحا ی
)یقرب هلولگ و یتواضق(
تارظن زا 10 رفن زا ناگربخ و یهاگـشناد 10
ناریدـم زا رـفن صختم و
و یباـیرازاب ناـص
یرگشدرگ هدافتسا
هدش قفاوت بیرض زا یجنسرظن قفاوت تهج و تسا هرهب لادنک
هتفرگ هدش یط و تسا هلحرم
،یفیک سا شهوژپ ییاهن لدم و ارجا یفلد کینکت هلحرم هس ناگربخ رظن عامجا هب ندیسر تهج دیدرگ جارخت
. اب
هار یرگشدرگ تعنص هکنیااب هجوت یم بوـسحم داـصتقا یارـب یـلح
هرـهب یارـب ،دوـش تـسا مزلا نآ ندرـک رو
شیپ ینیب ا ات دوش ماجنا ییاه اثآ ز
رازاب لدـم یور رب شهوژپ اتسار نیا رد .دوش یریگولج نآ یفنم ر یموـق یباـی
هب ،اذغ ندرک ییلااک رب رتشیب هنیمز نیا رد و نارهت رهش رد یجراخ نارگشدرگ یارب تسد روظنم
هار هب یبای ییاه
.دراد زکرمت یداصتقا هعسوت و رتشیب یروآدوس یارب هتفای
یاه شهوژپ ناشن یم دهد هک رظنزا بیترت هب ناگربخ
ا رد ،یموق یاهاذغ ،تیموق ،گنهرف ،یجراخ نارگشدرگ یریذپ گنهرف ،یموق یبایرازاب داعبا تسه تیولو
.دن
:یدیلک ناگژاو رازاب
ی با ی موق .یجراخ نارگشدرگ ،یموق یاهاذغ ،تیموق ،ی
هیمس مناخ راکرس یرتکد هلاسر زا هتفرگرب هلاقم نیا یدیشر
تیریدم هتشر رد سیون ییامنهار هب یبایرازاب
اشم و مود هدن موس هدنسیون هرو
رد
یم مق دحاو یملاسا دازآ هاگشناد ،یناسنا مولع و تایبدا هدکشناد .دشاب
1 . لوئسم هدنسیون
Email: [email protected]
همدقم هنوگ زا یکی یموق یرگشدرگ تسا یرگشدرگ یاه
ک هب ه یگدنز کبس هدهاشم روظنم ارفا
یم ماجنا یلحم یموب د ،دوـش
بادآ ،گنهرف تخانش یرگشدرگ عون نیا زا فده ذـغ ،تاـیحور ،شیوگ ای نابز ،ششوپ عون ،بهذم و نید ،موسرو
و اها
ریاشع و ماوقا دروم رد رگید دراوم یرایسب و ناکسا تیفیک فلتخم
یم
،ناراـکمه و یرقاب( دشاب 1398
: 323 ) ندوـب اراد .
هب ددعتم ماوقا طرش
گنهرف و تینما داجیا و بسانم تیریدم ح و یلوصا یبایرازاب و ندوب یتباقر و ،یزاس
هفر یم یا دـناوت
تـیمها یناهج داصتقا رد یرگشدرگ هکارچ .دوش یقلت یرگشدرگ دصقم یارب تبثم یگژیو و تصرف کی ز
دراد یداـی و
هب تسا اهروشک یزرا یاهدمآرد مهم عبانم زا یروط
نرب زا یگرزب شخب هک هما
هیامرس و یزیر یراذگ
ار یـلعف ناهج رد اه
لاحرد یاهروـشک رد قطاـنم زا یرایـسب ،یرگشدرگ تعنص یناهج قنوراب .تسا هداد صاصتخا دوخ هب ـیمها ،هعـسوت
ت
هب ار یرگشدرگ هـقطنم داـصتقا هعسوت رد مهم لماع هلزنم
هدرک كرد یا هدزاـبرُپ ،تعنـص نـیا بـیترت نیدـب ؛دـنا
نیرت
هیامرس یراذگ یم بوسحم اه .نایمامن و ینمهب( دوش
2:1398 م ،یباـیرازاب یارـب اـضاقت ،یناهج تراجت دشر .) و ترجاـه
هیرظن دشر ،یرگشدرگ ام هک یرصع .تسا هدرک مهارف ار تسا یموق تیوه و تیموق لماش هک یرتشم راتفر یاه
نآ رد
یم یگدنز یگتسباو دشر دهاش مینک
تسا هدوب ناهج رد ییارگمه و لباقتم هب ،
یروط رد ار عاـمتجا تارییغت ییاهن دح هک
نیب حطس هقطنم و یلحم ،یللملا تیموق نتشاد اب ناریا لیسناتپ .تسا هداد ناشن یا
هـب هجوت یارب عونتم و نوگانوگ یاه
بلاج رایسب موهفم نیا هـب یرگـشدرگ هعـسوت یارـب یروخرد و بسانم رایسب تصرف عوضوم نیا و تسا هدوب هجوت
هژیو
یارب یم یجراخ نارگشدرگ بذج یم هدنیآ هب هاگن نیا اب .دشاب
یبایرازاب هب ناوت رد نآ هاـگیاج و یموـق و یـگنهرف یاه
ـیاب اهدـصقم ،یرگـشدرگ تعنـص رد یناـهج تـباقر شیازـفا لـیلد هـب اـما .دوب راودیما یرگشدرگ هعسوت اـبند هـب د
ل
یژتارتسا دنشاب یبایرازاب رتدمآراک یاه (
و یزینور نایربکا
،راگتسر 1398 : 26 د هک تسا یلاح رد نیا .) لاـس ر
رـیخا یاه
یژولونکت و تاناکما نتشاد فرص تراهم ،هتفرشیپ یاه
هبرجت و اه نامزاـس تیقفوم ،یعامتجا تلاماعت و یلغش یاه
ار اه
یمن نیمضت
،ناراکمه و قافشا( دنک 1398
: 17 تخم بناوج زا یتسیاب و .) هب فل
یحص لوصا هژیو یباـیرازاب ح
.دوـمن مادـقا
ـهرازبا زا هدافتـسا ناـیم هـطبار دـیاب یرگـشدرگ نازـیر هـمانرب قفوم یبایرازاب هب یبایتسد یارب ـیرازاب یا
دـنیارف و یبا
لکش رازاـب هـب تبثم یریوصت لاقتنا یارب ،اهرازبا نیا زا دنناوتب ات هدرک یسررب ار دصقم ریوصت یریگ ـه
هب ،فد تروـص
ب ار نارگشدرگ و هدافتسا رترثؤم ینامیلس و دیؤم یروصنم( دننک دعاقتم صاخ یدصقم هب رفس یار
، 1391 : 95 رصع رد .)
هدرشف تباقر رضاح یم مـشچ هـب یجراـخ نارگـشدرگ بذـج یارـب ناـهج یاهروـشک رثکا نیب رد یا
نیارباـنب .دروـخ
بوسحم یتامدخ ءزج یرگشدرگ یم
دوش یزاب یدیلک و مهم شقن نآ رد یبایرازاب هک یم
.دنک
ولوا رد تیموق هب هک یدایز تیمها و نداد رارق تی هورگ و ییارگ
هداد یموق یاه سکعنم تسا هدش
تـصرف هدننک یاه
هئارا یبایرازاب هوقلاب بسک یارب یموق یبایرازاب سوت هدش
یم یرگشدرگ هعسوت و هتفرشیپ یاهداصتقا رد راکو اـب و دـشاب
ارگشدرگ رتشیب لیامت و یرگشدرگ هدنیازف دنور هب هجوت اب ییانشآ هب ن
تیموق یاه رتشیب ندرب هرهب راظتنا اهروشک ریاس
تصرف نیا زا یم هوقلاب یاه
تصرف نینچ .دور هـب یبایرازاب هوقلاب یاه
هدرتـسگ روط دـیئات دروـم یـصصخت تاـیبدا رد یا
( تسا هتفرگرارق
Jamal et al,2015:45; Pires & Stanton,2015:102
یـم راظتنا و) شیازـفا اـب هـک دور
یاهدـنور
یناهج صخشم ( دبای شرتسگ ،ناهج رسارس رد اهروشک یتیموق عونت شیازفا و ندش
Cleverland et al,2015:2
اـما .)
تیساسح ندوب یتامدخ لیلد هب یرگشدرگ یبایرازاب وی
هژ ا کیکفت ،ینوگمهان ،یرادیاپان ،ندوب سوملمان .دراد ی یریذـپان
یگژیو زا ندوب یکلمت ریغ و تعنص نیا یاه
همانرب دنیارف رد هک دنتسه یتامدخ کی زا هدافتسا موزل ،یبایرازاب یارب یزیر
یم راکشآ ار یبایرازاب یبیکرت لدم
،ناراکمه و یقرب( دنک 1391
: 33 .) رد نارـیا روـشک یعاـمتجا راتخاس و یگنهرف ماظن
نرق لوط رد ،هدومن بفح ار دوخ یموق عونت و رثکت تسا هتسناوت ،یگناگی و تدحو نیع رارمتـسا یگدـنلاب و ییایوپ اب اه
هورگ روضح .دبای یـناریا یـلم تیوه و گنهرف میظع رتچ ریز همه هک... و برع ،یرذآ ،نمکرت ،چولب ،رل ،درک یموق یاه
تملاسم یگدنز .تسا بلطم نیمه دیؤم ،دنراد یزیمآ
،روپنایک و یرصان(
2:1394 .) اما هدـمع للع زا یکی فعـض
روـشک
ور دنور زا ناریا یرگشدرگ دشر هب
یموق یرگـشدرگ یبایرازاب رد دیدش فعض زا یشان ،
؛تـسا لـماع نیـمه هـتبلا هـک
ت تحت ،یبایرازاب أ
لماوع ریث نلاک
یرت نآ دیاب ادتبا هک تسا دنوش حلاصا اه
،ناراکمه و یتمعن(
4:1399 .) و یموـق عوـنت
تصرف و زایتما هکلب ،تسین هعسوت عنام ،ناریا یگنهرف هنهپ رد یلحم هـبنج رب دیکأت و تسا هعسوت مهم ی
هعـسوت یاه یا
هـقطنم و یناهج حطس رد یگنهرف و یداصتقا هعسوت و یعامتجا ماجسنا تفرشیپ و هعسوت بجوم ،یلم حطس رد ماوقا یا
یم یموـق یاهلااک بلاق رد رتشیب یداصتقا و یگنهرف لدابت عاب ،یتیوه و یلحم یگنهرف یاهوگلا بفح نمض و دوش
یتیوه و ناکما یموق عون زا یرگشدرگ هعسوت قیرط زا رما نیا هک .دش دهاوخ .تسا ریذپ
هب نارهت رهش نایم نیا رد هب ناریا روشک تختیاپ ناونع
یرادا تیزکرم هطساو -
دوـجو و یسایس عباـنم و تاـناکما
هب رتشیب رما نیا .تسا روشک رسارس رد فلتخم داژن و ماوقا مامت زا یریذپرجاهم رهش ناونع یم
یلع هب دناوت و لئاسم مغر
هب یتلاکشم د یتیموـق عوـنت هب یهاگن اب اما .دوش لیدبت رهش نیا رد یموق یرگشدرگ یارب تصرف کی ناونع
حطـس ر
هلئسم ،رهش ونت نیا یوگخساپ هک یموق یرگشدرگ یبایرازاب زا یدیدج موهفم هک تسا نیا دراد دوجو هک یا
رد دـشاب ع
رگشدرگ یبایرازاب تایبدا هب نآ یارب ی
زا یـکی هـکنیا هـب هـجوت اب .تسا هتفرگن رارق هجوتدروم صاخ روط ـش
اـب یاهره
تیباذج نیرتشیب یم بوسحم یرگشدرگ یاه
یقاب فرح دح رد ًافرص تیعضو نیا اما ،دوش تیعقوم نونکاـت و هدنام
یاـه
تسد یاتسار رد ؛تسا هدشن داجیا لیسناتپ نیا یدربراک نینچ هب یبای
عونت یفده تیموق رد داـیز
یم عوـنتم یاـه دـناوت
درگ یارب یرگشدرگ هعسوت و باذج و عیسو و هدرتسگ یموق رازاب کی داجیا یارب ار یبوخ تیعقوم ارف نارگش
رد .دنک مه
لیسناتپ هب ندرکن هجوت ،تقیقح هب تیموق هک تسا هدش عاب یموق هوقلاب یاه
و تعنـص شرتـسگ یارـب یعبنم ناونع
اچد ًلاماک ،داصتقا رف رد نارهت رهش مهم تیعقوم هب هجوت اب نیاربانب .دوش یشومارف و ررم ر
ناهج دنیا ی مهم ،ندش نیرـت
یم هنوگچ هک تسا نیا شسرپ داـصتقا یروآدوـس و یرگـشدرگ هعـسوت فادـها هب ندیسر یارب ،تیعضو نیا زا ناوت
ی
هقطنم رازاب رد و ،درک هدافتسا ف روضح یناهج و یا
ز هلئـسم نیا .تشاد لاع یم تـیمها یناـم
یاـهزاین مینادـب هـک دـبای
هتساوخ و نارگشدرگ فرصم تاحیجرت و تلایامت و اه
هورگ زا عوـنتم ناگدننک گنهرف زا یموـق یاـه
هـب کـیدزن یاـه
توافت هچ ناریا گنهرف رگ اب یجراخ نارگشدرگ هدافتسادروم یتاعلاطا عبانم نیب یتوافت هچ ؟دنراد ییاه
هو رد یموق یاه
دوجو رازاب شهوژپ فده و هدشرکذ بلاطم هب هجوت اب ؟دراد
یا هب ییوگخساپ یاتسار رد رگشهوژپ تسا لاؤس ن
ک لدم :ه
؟تسا هنوگچ یجراخ نارگشدرگ یارب یموق یبایرازاب یسررب هب هجوت اب هب یاه
لمع هب نونکات هدمآ .تسا هدشن راک عوضوم نیا یور روشک رد یدج تروص
یـشلاچ هـک رد
نتخادرپ هب نیا سم هلئ دوجو دراد نیا تسا هک کی هار لح عادبا یشور ،مینک یارب
هیزجت لیلحتو هک هب تروص لقتـسم و
لباق نانیمطا هئارا دوش (
Sergio et al,2018:1
نیااب.) دوجو نونکات هنیمز نیا رد شهوژپ
رد هک تسا هتفرگ تروص ییاه
مهم هب همادا نآ نیرت
تیخنس زین رضاح شهوژپ اب هک اه ا دنراد
هراش .تسا هدش
( ناراکمه و یمیسن 1398
تخیمآ لدم یحارط یشهوژپ رد ) هـئارا ار ناعفنیذ یرادافو رب دیکأت اب یرگشدرگ یبایرازاب ه
هداد رد ار ییاهن لدم شهوژپ جیاتن .دنا 8
دهاوـش ناـکم ،جیورت ،تمیق ،لوصحم( لماش یرگشدرگ یبایرازاب هتخیمآ دعب
هرهب ،یکیزیف دارفا ،تیفیک و یرو
هـتخیمآ داـعبا نیـب هـک تـسا هداد ناـشن قـیقحت جیاتن .داد رارق دیئات دروم )دنیارف و
و تبثم هطبار یراتفر یرادافو و یرگشدرگ یبایرازاب هتخیمآ داعبا نیب نینچمه و یشرگن یرادافو و یرگشدرگ یبایرازاب ینعم ینعم و تبثم هطبار نینچمه .دراد دوجو یراد و یـشرگن یراداـفو نیب راد
.دراد دوـجو ناـعفنیذ یراـتفر یراداـفو
( راگتسر و یزینور نایربکا 1398
و لیلحت هعلاطم هب یشهوژپ رد ) ولوا
ی ت دنب ی هـفلؤم یاه هعـسوت رد یباـیرازاب هـتخیمآ
یرهش یرگشدرگ هعلاطمدروم
نلاک رهش زاریش هتخادرپ دنا ناشن قیقحت جیاتن . تـسا هداد
هـعماج هـس هاگدـید نیـب هـک
صوصخ رد ،یرامآ هفلؤم
یاه ع .دراد دوجو یرادانعم توافت زاریش رهش رد یرگشدرگ یبایرازاب هتخیمآ رثؤم لا
،نـیا رب هو
جیاتن تیولوا یدنب هفلؤم یاه نآ رگناـیب نمدـیرف نوـمزآ ساسا رب ،یرگشدرگ دصقم نیا رد یرگشدرگ یبایرازاب هتخیمآ
هک تسا هفلؤم یاه همانرب یزیر تیریدم و ربارب نیگنایم(
38 / 5 رـبارب نیگناـیم( تمیق ،) 94
/ 4 رـبارب نیگناـیم( مدرـم و )
72 / 3 هب ) مهم ناونع هفلؤم نیرتراذگریثأت و نیرت
تیولوا رد اه یدرـبهار هـمانرب کـی نیودـت .دـنراد رارق موس ات لوا یاه
یم یرگشدرگ رازاب یاهدنیارف یاهدمآراکان شهاک رب دیکأت اب یرگشدرگ یرادیاپ هعسوت هنیمز دناوت
پ زاس یداصتقا یرادیا
.دشاب زاریش رهش رد یرگشدرگ ( یرقاب
1398 نـیا هب ناریا رد یموق یرگشدرگ تیریدم لدم یحارط ناونع اب هلاقم رد )
هب لدم دندیسر هجیتن تسد
هلوقم لماش هدمآ هنیمز یارش ،یلع یارش یلصا یاه
هلخادم یارش ،یا یرگشدرگ هدیدپ ،رگ
یژتارتسا ،یموق ،اهدربهار و اه
یم اهدمایپ و هب یموق یرگشدرگ و دشاب
موهفم ود بلاق رد قیقحتدروم یلصا هدیدپ ناونع
یگژیو هتـسد یـلحم هـعماج و ماوقا یانبم رب یرگشدرگ ،یتیموق یاه .دـیدرگ یدنب
( ناراـکمه و یدابآرفـص 1395
رد )
هبذاج رب دیکأت اب یرهش یرگشدرگ روهظون دصاقم ناونع تحت دوخ شهوژپ یعاـمتجا یاه
هـعلاطم( تـیموق یـگنهرف
هدیسر هجیتن نیا هب )هاشنامرک رهش :یدروم هک دنا
هبذاج هفلؤم یاتب اب یموق یاه
( 594 / 0 ) نیرتـشیب میقتـسم تـلاح رد
یاتب اب هعماج تکراشم هفلؤم و ریثأت (
079 / 0 ) هتشاد یموق یرگشدرگ هعسوت رب ار ریثأت نیرتمک هفلؤم ریاس .دنا
هجوت اب اه
یاـتب نازـیم هب هبساحم
یرهـش تیریدـم ،هدـش (
388 / 0 ،) یـنهذ ریوـصت (
238 / 0 ) یگدـنز تـیفیک ، (
190 / 0
،) تیاـضر
نارگشدرگ (
115 / 0 ) یهاگآ و (
199 / 0
،) هدوب راذگرثا رهش یموق یرگشدرگ هعسوت رد رادروـخرب دوجواب هاشنامرک رهش .دنا
هیامن زا ندوب هشیر و یوق رایسب یگنهرف یاه
ز :هلمجزا یموق گنهرف رد راد و ناـنز صاـخ ساـبل و ششوپ ،یدرک ناب
صقر و اهزاوآ ،یلحم یقیسوم ،نادرم عیانص ،یلحم یاه
همانرب دنمزاین ،...و یتسد نیمأـت یارـب دـمآراک تیریدـم و یزیر
تخاسریز نیب و یلخاد نارگشدرگ بذج یارب زایندروم یاه
تسا یللملا .
( هداز نیـسح و روپسابع 1395
هـب یـشهوژپ رد )
زاب شقن یسررب هتخادرپ ناریا یرگشدرگ تعنص هعسوت رد یبایرا
یرگـشدرگ یبایرازاب هک داد ناشن شهوژپ نیا جیاتن .دنا
هب یم تیعبت ینودم و صخشم لوصا زا ملع کی ناونع ،یرگشدرگ رازاب رد مهس شیازفا و یراجت تیقفوم یارب هک دنک
( ناراکمه و ینیسح .تسا یرورض لوصا نیا زا یوریپ 1389
شهوژپ رد ) یرگـشدرگ هعـسوت یراذـگریثأت یـسررب هـب ی
هتخادرپ )هاـشنامرک ناتسا یرگشدرگ فده یاهاتسور :یهوژپ دروم( هعماج یگنهرف و تاعامتجا تاعوضوم رب یموق .دـنا
هورگ رظنزا هک داد ناشن جیاتن یاه
یذ عفن یعامتجا داعبا رب یموق یرگشدرگ هعسوت ، -
یم راذگریثأت هعماج یگنهرف .دشاب
اتن قبط هلمجود نومزآ جی صخاـش و یا
هبتر یراـمآ یاه یدـنب
هـیوگ یاه یـگنهرف تاعوـضوم اـب بترـم -
یعاـمتجا
م ناشن یموق یرگشدرگ ی
دهد یعاـمتجا هناگراهچ داعبا اب بترم تاعوضوم هک -
تـیمها هـجرد کـی یاراد ،یـگنهرف
هورگ هاگدید زا دنتسین اه
ی ذ ی عفن نهرف یاهراجنه دعب ،یموق یرگشدرگ هعسوت رـتربرد یـگ
ی ن هـب و دراد رارـق تـیولوا
ولوا رد یموق تلاصا دعب و یگنهرف تظفاحم دعب ،یعامتجا دعب تاعوضوم بیترت ی
ت اه ی یدعب م ی دنشاب نیتـسیرک اـنات .
1
( ناراکمه و 2018
هلاقم رد ) شلاچ :یناهج هرازه نایرتشم یارب یموق یبایرازاب :ناونع اب یا
تصرف و اه هـجیتن نیا هب اه
دندیسر هک هفلؤم هرازه یگنهرف دنچ یاه یمن یتیموـق یاه
مایپ زا دـناوت یدارـفنا یاـه
- دـنچره .دنوـش هداـمآ یتیموـق
فرصم یارب رثؤم یسرتسد ناکما هدش خوسر یتیموق دنچ تاطابترا ار نردـم عاـمتجا رد هرازـه یموق نوگانوگ ناگدننک
یم مهارف مه .دنک
یم نینچ هار دناوت
لااب ربارب رد یلمع لح شیـپ ندرـک مک و یتخبشوخ ندرب
.دـشاب یرواد ازولاـنپ ازـیل
2
( 2018 هلاقم رد ) شهوژپ یسررب هب یا
هویش و اه یـسررب کـی ،یعاـمتجا هعسوت و یبایرازاب عطاقت رد یموق یبایرازاب یاه
هتخادرپ هدنیآ هب یهاگن اب و لاح ،هتشذگ زا نلاک یموـق تیلقا یبایرازاب هلاقم نیا .دنا
ای تلاا دـحتم ه رـییغت هـب ـساپ رد
نامز یط هک یعامتجا باور هعسوت
ی هتفا یم لابند ار ،تسا هـک تسا هداد ناشن جیاتن .دنک
لاحرد ی هـک ار یموـق تـیرثکا
یب یم تابث یم شهاک و دننک رد و دهد
میسقت و یعامتجا یدنب ـگنهرف دـنچ
یم میهـس ،ندـش ی تکراـشم و ددرـگ
یاه
ژپ و یموق یبایرازاب فیراعت ،یرظن شهو
،بوچراچ اب یراگزاس یارب ار یموق یبایرازاب یاه هب
ناـسرزور یم ی .دـنک رـتنیب و3
ناراکمه (
2016 ) هرهب اب گ ی ر ی و هتخادرپ ینوولسا دلب رهش یرگشدرگ دصقم زا یریوصت هئارا هب یبایرازاب هتخیمآ لدم زا
م ناشن ی دنهد هئارا ییاناوت و تامدخ تیفیک هنوگچ هک روت تامدخ ناگدنهد
هدز نیمخت راذگریثأت یطیحم لماوع و یتسی
یم .دوش ی هتفا اه ی اضر نازیم نیرتمک و ینمیا تیعضو زا تیاضر نازیم نیرتشیب هک تسا نآ رگنایب شهوژپ ی
ت دنم ی هب
هفلؤم اه ی تـسا نایدا ریاس هب تبسن لمحت و کیفارت هب طوبرم .
سوـگلا و سیتناـک
4 ( 2014 یباـیزرا هـب یـشهوژپ رد )
تخیمآ لماوع رد یبایرازاب ه
لته اه ی 5 هتخادرپ یرهش هراتس هدیسر هجیتن نیا هب و دنا
نازیم ریظن یلام یاهروتکاف هک دنا
.دراد یباـیرازاب رد ار یراذگرثا نازیم نیرتشیب یلام تیعضو و فده یاهرازاب رد ذوفن ،شورف هـچنآ اـما
شهوژپ رد اـه
ی
یبایرازاب هتفرگرارق هجوتدروم رتمک ،تسا
شقن عونت اه یجراخ نارگشدرگ بذج و هعسوت رد یتیموق ی هـب هـجوت اب .تسا
قوف بلاطم رکذلا
م ی ناوت مهااب رایسب میهافم زا یکی تفگ یت
ی دیاب هک رازاب سوت بای
اه درـیگ رارـق هجوتدروم هـب هـجوت
عونت اه یجراخ نارگشدرگ یارب یموق یبایرازاب لدم یحارط و یموق ی ا رد و تسا
ی ن نـیا فدـه ،اتـسار شهوژـپ
هـئارا
1
. Tana Christine
2
. Lisa Penaloza
3
. Binter
4
. Kontis & Lagos
موب یوگلا ی
یزاس هدش رط شهوژپ هکنیا هب هجوت اب ؛تسا یجراخ نارگشدرگ یارب یموق یبایرازاب لدم نییبت و یحا یاه
.تسا زرحم رضاح شهوژپ ترورض تسا هتفرگ تروص هنیمز نیا رد یکدنا یرظن ینابم ههد رد راب نیلوا یموق یرگشدرگ موهفم 1980
گـشدرگ فیصوت ؛دش هدرب راکب هـب یر
زا یباـتزاب ،ثارـیم تعنـص ناونع
،ناراکمه و یرقاب( تسا یرگشدرگ هعسوت رد یموق گنهرف مهم شقن 1398
: 6 .) یرگـشدرگ زا روـظنم وـق
هـنوگره یم
منارگشدرگ فرصم ییاجباج زا معا
یراگدای زا هدافتسا و دیرخ ،یزاجم ،یکیزیف یاه اه
، انص ی ع تسد تـسا هرـیغ و اذغ و ی
،نآ یلصا هزیگنا هک دشاب صاخ یتیموق هب هقلاع
عقاورد شش عاونا زا یکی یموق یرگشدرگ ـسا یرگـشدرگ هناگ
هـک ت
هب یم ماجنا ماوقا و یموب دارفا یگدنز کبس هدهاشم روظنم هبرجت رد تکرش و فلتخم ماوقا تخانش ،نآ فده و دوش
یاه
نآ یهوکف( تسا اه و
یترصن
، 1390 : 14 .) فیرعت ساسا رب نامزاس
ناهج ی سیروت رگ ،م تـسرد و قـیقد لداعم ای یرگشد
هـیلک هـب ،مسـیروت نآ یسـیلگنا تیلاعف
قلاطا یدارفا یاه یم
دوش هب هک ناکم ییاه اع یحم زا جراخ دوخ ید
هب روظنم
ماـجنا ،تغارف مایا ندنارذگ فده ریاس و راک
مک تدم یارب ،اه لاس کی زا رت
یم دنور هب نیا هدودحم ،بیترت شدرگ
یرگ زا
اسم ترف ییاه
ًافرـص هک هب
و تلایطعت ندنارذگ روظنم ندرک یرپس
چ ب و نایانـشآ و ناتـسود رادید یارب زور دن زا دـیدزا
ماـجنا باذـج قطاـنم یم
دریگ رتارف یسب ، یم
دور لاطم قیرط زا یرگشدرگ تعنص هعسوت . سپس و یملع هع
مانرب ه یزیر
مم تعنص نیا ناکرا ندومن مکحتسم و دوبهب یارب قیقد نک
یم دشاب ترابع ناکرا نیا . :زا دنا
هـبذاج یاـه یرگــشدرگ
هقطنم ره رد دوجوم یرگشدرگ تامدخ و تلایهست تیعضو ،هقطنم .
ـب یداـصتقا دید اب دشاب انب رگا یرگـشدرگ ه
ن هاـگ
؛مینک یم ناوت یعون ار نآ نامهم
یزاون هـک دومن یقلت یراجت ب هب نانابزیم نآ یط
وـخ نامهیم زا وحن نیرته د
ییاریذـپ
ناشیارب یدنیاشوخ براجت و تارطاخ ات دنراد یعس و هدرک نـیا زا اما ،دنیامن مهارف
ناـمهیم یزاون ن تـعفنم لـصاح زـی
یم دننک داصتقا ناسانشراک . هقطنم
یا ار یرگشدرگ ، هب
ناونع رارقتسا لماع اهنت رـتمک قطانم هعسوت و عبانم
ت هعـسو هتفای
یـفرعم یم دـنیامن یـجرف(
دار و اقآ
،یناـج 2:1388 ) . یـمهم دـنیارف یریذـپ گـنهرف رـضاح رـصع رد یم رامـش هـب
دـیآ
هزیگنا زا یـــکی تواـــفتم یـــگنهرف ندرـــک هـــبرجت هـــب نارگـــشدرگ لـــیم و تـــسا یرگـــشدرگ یلـــصا یاـــه
(
Tovar & Lockwood, 2008:154
رـنه نوـچمه نآ رهاـظم و یـقیقح گـنهرف ندرک هبرجت قیرط زا مهم نیا ).
،
عیانص و صقر ،یقیسوم یم خر یتسد
ک هب لیدبت زین ار سفنت یارب كاپ یاوه یتح ناسنا هک ییایند رد .دهد تهج ییلاا
،ناراکمه و این میحر( تسا هدومن رگشدرگ بذج 1393
: 8 .) یناهج رصع یتاعلاطا عماوج رد داـعبا زا یکی گنهرف ،ندش
نارگن و مهم د یمامت یارب هدننک
تلو نآ .تساه هعاشا لابند هب هراومه اه
چیه زا و هدوب رگید عماوج رد دوخ گنهرف کی
مرها زا تردـق هـکارچ ،دـنرادن غیرد روظنم نیا یارب نکمم یاه یژتارتـسا رد یناـهج یاه
فذـح لاـبند هـب دوـخ یاه
یگژیو گنهرف داجیا و عماوج ریاس یگنهرف یاه هتساوخ اب قباطم یگتخاس یاه
ینغ اذل ؛دنتسه دوخ یاه زا هعماج یزاس
نهرف دعُب هدـنیآ یهاگدـید ذاـختا تروـص رد و ،یگ لـباقم رد ار نآ ،عـماوج ریاـس رد یـلم گـنهرف هعاـشا ،رگن
ه موـج
گنهرف یبیرخت ًاضعب و هناگیب یاه م
یم مواق نآ ؛دزاـس نانچ
( هـک
Mead,1995
و یـگنهرف یاـهوگلا( دوـخ باـتک رد ،)
تلم زاین ،)ینف تارییغت تسد یارب اه
هج میهافم زا قیمع یکرد هب یبای ینا
ار ناـهج دـیدج تیریدـم یاهراتخاس و ندش
یم ضحم یهاتوک ار ادرف هب نآ یراذگاو و هتسناد یتایح یرما
،ناراکمه و این میحر( درادنپ 1393
: 3 .)
هب ار یموق یبایرازاب هعومجم ،تیلاعف ناونع
اهداهنـشیپ لداـبت و هـئارا ،طاـبترا ،داـجیا یارـب اهدنیآرف و اهداهن زا یا
یم فیرعت مینک
فرصم داحتا و صیصخت رد شزرا هک هب ناگدننک
یم دـیلوت ار یتیموق هورگ کی ناونع زا هـجیتنرد ،دـنک
فرــصم عــفن هــب ،هــعماج هعــسوت و ءاــضعا تــیوه یم تــیامح ،هــعماج و عــماوج ،اکرــش ،نایرتــشم ،ناگدننک
دــنک
(
Penaloza,2108:5
دیکأت.) فیرعت نیا عقاورد
یموق تیوه تیمها یور
، راتخاس هعماج و نینچمه یباـیرازاب هتشر دنور
تیمها و شزرا هب هجوت رد تیلاعف
یاه تسا نلاک هعماج رد یبایرازاب ازولاـنپ .
( 2018 ) یـسررب رد شهوژپ
اـه تامادـقا و
هدرـک هئارا یموق یبایرازاب زا یدیدج فیرعت عامتجا و رازاب لباقت رد یبایرازاب ار یموـق یباـیرازاب رگـشهوژپ نـیا .تـسا
نیا هنوگ فیرعت یم دنک : تیلاعف
،اه هعومجم یا و تامادقا زا اهدنیارف
داجیا یارب
، هئارا ، و لوصحم هلدابم و طابترا یرارقرب
داجیا شزرا نایرتشم یارب هک یداهنشیپ هتسب یم
دنک نآ هک و شقن رد ار اه هـب
ناونع رـظن رد یموـق هورـگ زا یوـضع
یم دریگ ینابیتشپ هعماج هعسوت و تیوه زا هک یم
دنک نایرتشم یارب یعفانم هئارا اب
، باـبرا
،عوجر اکرـش
، نمجنا اـه رد و
نیا فیرعت رد .هعماج تیلک
،رگشهوژپ شهوژپ
یاه هک تسا یدرکراک یموق یبایرازاب بایرازاب
اـه اـب ار فرـصم هدننک
،اه
رارقرب طابترا تاعلاطا قیرط زا عماوج و نایرتشم یم
( دنک
Penaloza,2108:5
نابایرازاب.) هدیچیپ یطیحم اب یرگشدرگ
یب دشر زا یشان لوط رد یرگشدرگ تعنص هقباس
50 یرگشدرگ یارب سرتسد رد دصقم باختنا .دنتسه وربور ریخا لاس
شیازفا میمصت رب یتسیاب یرگشدرگ نابایرازاب هزورما ؛تسا هتفای دنشاب راذگرثا یناهج هدیچیپ یاهرازاب رد نایرتشم یریگ
(
Pick,2005: 102
نب.) ( رظن رب ا
Sheyhan et al,2007:89
) هورگ زا هـعومجم کی یرگشدرگ یذ عوـنتم یاـه
ناـعفن
یم یرگشدرگ رازاب رد فلتخم عفانم یاراد هک تسا لاعف دنشاب
(
90 : 1999 Muzank et al,
لـیو و گـنای رـظن رب انب)
1
( 2012 هب هدمع هورگ راهچ ) یذ ناونع
گـشدرگ ،ناـنیرفآراک ،تـلود ،دراد دوـجو ناـعفن یموـب مدرـم و ،نار
9 تیلقا )اـه
(
Stoykova,2015:89
،ناراکمه و یرقاب ؛ 1398
: 5 .) تیموق هب انعم هفلؤم هب تبسن نهک تاقلعت ی نیمزرـس نوچ ییاه
،روپنایک و یرصان( تسا گنهرف و داژن ،نابز ،هناسفا ، یرات ،یدادجا 1394
: 6 .) شرـگن یعاـمتجا موـلع ناققحم نایم رد
تیموق هب تبسن یدحاو هورگ و
و هدوـب یموـق هورـگ یارب ربتعم كلام داژن ،ناققحم یخرب رظنزا درادن دوجو یموق یاه
،تسا رابتعا لباق رایعم نابز ای بهذم ،یخرب رظنزا هب
رظن یم قـقحم شرـگن و هقیلـس هب رتشیب یموق هورگ فیرعت دسر
دوجو ات دراد یگتسب كلام
اه ی لباق لوبق
،ناراـکمه و یرقاـب( همه یارب 1398
: 6 ار یموـق تـیوه تفرـشیپ لـحارم .)
یم لفجات .دیمهف یعامتجا تیوه هیرظن رظنم زا ناوت یم فیرعت درف هراگنادوخ زا یشخب نآ ار یعامتجا تیوه2
زا هـک دنک
یعامتجا تیوضع شناد هارمه هورگ رد ناش
شزرااب یم تأشن تیوضع یساسحا تیمها و زا یـکی یموـق تـیوه .درـیگ
هبنج امتجا تیوه یاه یگژیو دارـفا هک تسا یموق هورگ اب یزاسدننامه دوخ لحارم لماش هک تسا درف یع
یموـق یاـه
هتسد ات تسا یماندوخ هتسد کی رتشیب یموق هورگ نیاربانب .دنراد كرتشم هـب نارـگید ـسوت یموـق دارـفا هـک یا
روط
مان راکدوخ یم یراذگ
تیوه روصت ،یعامتجا تیوه هیرظن وترپ رد .دنوش یموق یاه
هـئارا ایوپ و هدش یموهفم هاگدید کی
یم هداد تبسن یفنم هاگدید هک دهد هقبط و هدش
مک ار یموق یدنب یم گنر
ناـشدوخ ًاموزل یموق دارفا زا یرایسب اریز .دنک
یمن صخشم یموق هورگ کی هب هتسباو یارش همه رد ار نمیاتـسا هک یموهفم .دنناد
هدناپـشد و3
فـیرعت تـیموق یارـب4
یم ا دننک یم یدرف هک تسا نی تیوه دناوت
.دنتـسه ممـصم یدودح ات یتیعقوم رظنزا هک دشاب هتشاد هناگدنچ یموق یاه
تقو ی هک هتسجرب صاخ یعامتجا تیوه کی تیـصخش ار ناـشدوخ دارـفا ،)یثرا تیموق دننام( تسا رت
نآ رد صاـخ یاه
هقبط یم فیرعت یعامتجا یدنب یم درف نامز ره رد نیاربانب .دننک
اوت رد هچرگا دنادب یموق ثاریم هب قلعتم رتشیب ار دوخ دن
نامز دـنهروف و هدناپـشد .سکعرـب اـی و دـنک نابزیم روشک گنهرف هب رتشیب یکیدزن ساسحا تسا نکمم توافتم یاه
5
یم حرطم تاغیلبت رد یظفل تاراشا و یموق ریوصت هرابرد هقبط دوـخ و هدـنیازف یهاـگآدوخ بجوم رما نیا هک دننک
یدـنب
م ی یم ساسح رتشیب یموق بترم تاعلاطا هب ار دارفا و دوش زا یتیعقوـم طابنتـسا یموق یبایرازاب تاطابترا هجیتنرد .دنک
یم مهارف ار یموق تیوه یم هاگآ ،دوخ یموق هنیشیپ زا ار دارفا و دنک
یم هلاقم هدنسیون دزاس هنافاکـشوم یـسررب اب دهاوخ
یا دارفا هنوگچ هک دسرب هجیتن نیا هب نکاس لسن ن
ناتسلگنا رد تیاور و یموق تاغیلبت ریوصت یگنهرف دنچ
ریـسفت ار اه
یم مه .دننک یم نینچ نآ شریذـپ و یتخبشوخ ،یموق تیوه تفرشیپ اب رما نیا هنوگچ هک میبایرد میهاوخ هـعماج رد اـه
نابزیم مهرد نت ی هد یریـسفت لـحارم زـکرم رد ار تاغیلبت هدننیب ام نیاربانب .تسا هدش ـق
دادرار ی م شهوژـپ ناـیرج دراو و
رب زکرمتم
"
هدنناوخ ساپ
"
" و موهفم رب ینتبم
"
( میدش تاغیلبت یسررب
Liscandru & ChiCui,2018:3 .)
شور شهوژپ اوتحم رظنزا و یدربراک فده رظنزا رضاح شهوژپ یفیصوت
- شور ،تـسا یلیلحت عـمج
روآ ی هداد اـه بـلاغ هویـش هـب
1
. Yang & Well
2
. Tajfel
3
. Stayman
4
. Deshpande
5
. Forehand
هناخباتک ا اب و ینادیم و ی یم همانشسرپ رازبا
تاعلاطم زا میهافم فیرعت یارب .دشاب هـناخباتک
ا ،دـش هـتفرگ هرـهب ی شور
ماجنا نیا شهوژپ زا عون هتخیمآ رد ؛تسا )یمک و یفیک(1
نیا شهوژپ ار شهوژـپ نـیا یـفیک زاف هک تسخن هلحرم رد
یم لماش دوش
تهج یحارط لدم یموق یرگشدرگ یبایرازاب یسفت نیدامن میداراپ زا
یـسایق درـکیور و یر هدافتسا
هدـش و
.تسا یفاشتکا یشهوژپ هکاجنآزا
و هعماج نیب رد هک تسا همانشسرپ شهوژپ نیا یلصا هلیسو هنومن
اه هدرـک عـیزوت ،میا
.تسا یشیامیپ عون زا شهوژپ کـمک هـب ناگربخ یجنسرظن نینچمه ،بیکرتارف شور و عوضوم تایبدا زا شهوژپ نیا
یفلد کینکت و همانشسرپ
، تسیل اتسار نیا رد .تسا هتفرگ هرهب 10
هرفن نیـنچمه و یهاگشناد ناگربخ زا یا 10
زا رـفن
و ناریدم رد ناصصختم
هزوح نیا رد هک یرگشدرگ هزوح بحاص
رظن زا سپ .دندش باختنا دندوب علاطا
ناسر هـب عـجار ی
هوژپ رایتخا رد ار مزلا نامز هبحاصم ماجنا یارب نآ دنیآرف و شهوژپ عوضوم رگش
دـندادرارق لوا هـلحرم رد .
هبحاـصم ا ی
نیا رد .دش هداد بیترت هتفایراتخاس همین هبحاصم
اه عوـضوم هـب ناـصصختم هاـگن و درـکیور ادـتبا هـک دوب نیا رب یعس
مهم و هداد رارق شاکنک دروم ار یرگشدرگ اب نآ طابترا و یموق یبایرازاب لماوع نیرت
ثأت ی راذگر زا یرگـشدرگ ءاـقترا رـب
هاگن ی سپس و .دنیامن ییاسانش ار نانآ هتفا
اه اب ار عبانم رورم زا لصاح ی نآ
اه رظن ات هتشاذگ نایم رد نآ
اه .دوش ایوج ار
نیا زا لصاح یدیلک تاکن و لحارم هبحاصم
اه ی شخب رد هتفا
اه لـیلحت و هرود نـیا ماـجنا زا سـپ .تـسا هدـش هدروآ
یاوتحم هبحاصم اه ، صخاش اه هاگن زا یلصا ی صم
هبحا هدننک اه و دش فذح كرتشم یاهدک .دش جارختسا اهنرد
ی ت تاکن
هب ییاهن زا لصاح ناونع هبحاصم
اه .دش هتفرگ رظن رد شهوژپ یلیلحت راک دنور همادا یارب هورگ زا همانشسرپ ییاور یارب
کمک همانشسرپ هب ساپ رد هک ناگربخ هدرک
دنا هرهب هتفرگ هدش همانشسرپ ییایاپ یارب و تسا نومزآ شور زا
خاب نورک
هب رادقم دش هدافتسا تسد
نومزآ نیا زا هدمآ 821
/ 0 نیـب یگتـسبمه زا ناـشن هـک هدوـب تلااؤـس
قـفاوت تـهج .دراد ار
لادنک قفاوت بیرض زا یجنسرظن هدافتسا
هدش .تسا شهوژپ لدم یجنسرابتعا :
رد نیا یاـهریغتم فـیرعت زا سپ هلحرم
انشسرپ یحارط اب ،لقتسم و هتسباو لدم شور کمک هب و هتخاس ققحم هم
زا هدافتسا اب یراتخاس تلاداعم یزاس مرن
رازفا
م لماوع و تسا هدش نومزآ شهوژپ ییاهن لدم رابتعا ،pls ؤ
لدم یحارط رد رث یجراـخ نارگشدرگ یارب یموق یبایرازاب
نییعت تسا هدیدرگ .
هدودحم هعلاطمدروم
رهش نارهت رد 51 هجرد و 6 هقیقد ات 51 جرد ه و 38 هقیقد لوط یقرش و 35 هجرد و 34 هقیقد ات 35 هـجرد و 51 هـقیقد
ضرع یلامش تسا هتفرگرارق و
عافترا نآ زا حطس بآ یاه دازآ نیب 1800 رتم رد لامش ات 1200 رـتم رد زـکرم و 1050
رتم رد بونج رّیغتم تسا . نارهت رد نایم ود یداو هوک و ریوک و رد هنماد یاه یبونج هتشر هوک ا زربل هدرتسگ تسا هدش .
زا
بونج هب هوک یاه یر و یب یب ونابرهش و تشد یاه راومه رایرهش و نیمارو و زا لامش سوت ناتسهوک هدشروصحم
تسا
یرهش و اب
ینوگانوگ هورگ
یاه یموق تسا اما تیعمج یجراخ نآ رایسب مک .تسا رب ساسا جیاتن یرامشرس لاس
1395
،
رهش نارهت 8٬693٬706 رفن
عمج تی دراد . نارهت تسیب و نیمراهچ رهش
تیعمجرپ ناهج
و تـیعمجرپ نیرت
رهـش برـغ
ایسآ رامش هب یم .دور بآ اوهو نارهت رثأتم زا ناتسهوک رد
لامش و تشد رد بونج تسا . ریغ زا لامش نارـهت هـک تـحت
ریثأت ناتسهوک بآ
اوهو نآ ات یدح لدتعم و بوطرم
،تسا بآ اوهو ی هیقب رهش ًلاک مرگ و شخ ک و رد ناتسمز اه یکدنا
درس تسا . مهم نیرت عبنم شراب رد نیا رهش یاهداب بوطرم هنارتیدم یا و یسلطا دنتسه هـک زا تمـس برـغ یم دـنزو .
هتشر هوک زربلا نوچمه یدس هب وحن یرثؤم زا ذوفن یرایسب زا هدوت یاه اوه یریگولج یم
دنک هجیتنرد عاب هدـش تـسا
هک یاوه رهش زا ی ک وس کشخ رت و زا یوس رگید زا شـمارآ یبـسن رادروـخرب نارـهت .دـشاب
یـکی زا مهم نیرـت زـکارم
یرگشدرگ ناریا
هب باسح یم دیآ و یاراد هعومجم یا زا هبذاج یاه یرگـشدرگ تـسا
هـک لماـش خاک اـه و هزوم شیاـه
یم .دوش روشک یمومع گنهرف یاروش شرازگ دانتسا هب نلاک
رهـش زا یـکی نارـهت عوـنترپ
رت ی ن نلاک اهرهـش نارـیا ی
هب نارهت .تسا یگنهرف و یتیموق عونت بسحرب یگژیو هطساو
تصرف ،یگدوب تختیاپ( دوخ صاخ یاه زکرمت ،رتشیب یاه
1
. Mixed Method
،ناـسیونشوخ و یفیرـش( دراد ییلااـب یریذپرجاهم تیفرظ )... و یهافر تاناکما 1397
: 200 نارـهت رهـش رد .) م
ی ناوـت
زا ییلااب تیعمج موق
ی ت اه
،درک ،سراف ی ب
؛دید ار رل و برع ،نمکرت ،كرت ،چول نیـنچمه
گنهرف اـه لامـش فـلتخم ی
،روشک هدرخ گنهرف اه تیلقا و یروشآ ،یجرگ ،ینمرا ی داجیا ار نارهت رهش یگنهرف و یموق بیکرت ،یبهذم و ینید یاه
هدرک دنا ،ناراکمه و ییلاط(
1391 : 4 .)
لکش هرامش 1 هدودحم ییایفارغج تیعقوم . هعلاطمدروم
رد ناتسا و روشک
و ثحب هتفای اه
یاهریغتم تاصخشم عمج
ی ت تخانش هداد ناشن لنپ یاضعا ی هدش
.تسا تیسنج صوصخ رد 15
ا زا رفن و اقآ لنپ یاضع
5 هدوب مناخ رفن اضعا تلایصحت صوصخ رد نینچمه .دنا
لنپ ی ناشن یم دهد هک 5 كردم یاراد رفن انشراک
،یس 6 رـفن
دشرا یسانشراک و
9 زین رفن هتشاد یرتکد كردم رد .دنا
صوصخ نپ یاضعا تیلاعف هقباس ناشن ل
یم هک دهد 5 نیـب رفن
5 ات 10 ،لاس 5 رفن نیب 10 ات 15
،لاس و 10 رفن یلااب 15 هقباس لاس راک
هتشاد یاـضعا یلغـش تمس صوصخ رد .دنا
ناشن لنپ یم
هک دهد 5 ،هاگشناد داتسا رفن 5
،لته ریدم رفن 4
باـیرازاب ریدـم رـفن و ی
6 هزوـح رد دـشرا سانـشراک رـفن
هدوب یرگشدرگ .دنا
یفلد جیاتن ا رد نی اسانش زا دعب ماگ یی
شهوژـپ یاهرایعم هورـگ ،
میمـصت یریگ ـب بترـم ناـگربخ زا لکـشتم شهوژـپ عوـضوم ا
کشت ی ل هدش و همانشسرپ اه
هب عت روظنم نیی ندوب بترم صخاش
یاه اسانش یی هدش عوضوم اب یلصا
شهوژـپ گلاـبرغ و
یر
ارب ی نآ لاسرا اه یم
دوش غتم نآ رد هک یاهری
نابز ی لودج 1 کیل فیط ساسا رب هک تـسا تر
ارـب ، ی ب ناـی مها رـه تـی
راک هب صخاش یم
دنور .
لودج هرامش 1 یفلد دادعا و ینابز تارابع .
ینابز تارابع یثلثم یزاف دادعا
فیعض یلیخ 1
فیعض 2
سوتم 3
بوخ 4
یلاع 5
لوا رود جیاتن یفلد
سوت همانشسرپ ییایاپ ،ییوگخساپ زا دعب مرن
رازفا هک دش هبساحمSPSS
لد لوا هلحرم رد اب ربارب یف
937 / 0 تـسا هدش
زا رتلااب نوچ و 7
/ 0 یم دشاب لوبقدروم تسا
. همانشسرپ ناـگربخ راـیتخا رد یناـمز عـطقم هس رد و رود هس رد یفلد یاه
رد .تسا هتفرگرارق عیزوت زا سپ لوا رود
هداد یروآدرگ و لنپ یاضعا نیب رد همانشسرپ صخاش ،اه
یاه یرامآ ایم
،نیگن
فارحنا رایعم و تیمها بیترت ره
لماع رب ساسا نیگنایم ـساپ اه هبساحم هدـش .تـسا رد نـیا ـساپ زا رود ناگدنهد
هتساوخ هدش تسا ب ار دوخ داهنشیپ ،ریذپریثأت ای راذگریثأت لماوع ریاس دوجو تروص رد ات ه ه
هارم یحیضوت تخم
رص هـئارا
.دنیامن هکاجنآزا هیلک لماوع یداهنشیپ هب
عون ی لماوع اب هئارا هدش رد شهوژپ نیشیپ یاه ناسکی
،تسا هدوب لـماع چیه
.تسا هدیدرگن هفاضا شهوژپ هب هلحرم نیا رد یدیدج لودج رد یفلد لوا رود جیاتن
2 هدش هدروآ تسا
.
لودج هرامش 2 . یفلد لوا رود جیاتن
فیدر داعبا
دادعت صخاش ساپ نیرتمک
زایتما نیرتشیب
زایتما نیگنایم
فارحنا رایعم
1
یموق یاهاذغ زا یکی اذغ
مهم رت ی ن تیوقت زورب لاکشا وه
ی ت اه یموق ی 20
1 5
55 / 3 945 / 0
هـب اذغ 2 رد یـمهم شـقن نیمزرـس کـی تـیوه داـمن ناونع
تیموق یسانشزاب 20
1 5
4 124 / 1
3 هقئاذ
داع و میلقا یانبم رب دارفا توافتم ییاذغ تا و
تیموق 20
1 5
8 / 3 105 / 1
4 رد یموق یاهاذغ ندوب توافتم
موق ی ت اه فلتخم ی 20
1 4
9 / 2 071 / 1
5 یموق یاهاذغ سوت تیموق تلاصا بفح
20 1
5 3
/ 3 081 / 1
6
یبایرازاب یموق شقن یموق یاهاذغ
وقت ی ت هدننک تیموق دنرادار 20
1 5
3 / 3 174 / 1
7 یموق یاهاذغ
هب هنوگ ا یتیوه رولبت نیدامن ی ار
م ی دناسر 20
1 5
4 075 / 1
گنا و یموـق یبایرازاب هزوح هس زا یکی یموق یرگشدرگ 8 هزـی
نآ یلصا هقلاع دنم صاخ یتیموق هب ی 20
1 5
85 / 3 089 / 1
تـسا یموـق یباـیرازاب هزوـح هس زا یکی ییاذغ یاهلااک 9 و
زا یکی مهم رت ی ن اکشا یتیموق تیوه تیوقت زورب ل 20
1 5
65 / 3 387 / 1
10 دشر اب یموق یبایرازاب شرتسگ
موق ی ت اه 20
1 5
3 / 3 174 / 1
11 گنهرف ذپ ی ر ی
موق ی ت گنهرف وـخ ماوـقا گـنهرف زا یموق هورگ هک ینازیم یریذپ د
20 دراد 1
5 05 / 3 099 / 1
نیـب رد یـناور رـییغت دـنیارف کـی عـقاورد یریذـپ گنهرف 12 موق ی ت 20 تساه
1 5
15 / 3 182 / 1
هورگ اــب ـباور بـفح 13 نیــب یریذـپ گــنهرف رد رـگید یاـه
موق ی ت 20 اه
1 5
35 / 3 137 / 1
گنهرف 14 ذپ ی ر ی
نارگشدرگ یجراخ ریذـپ گـنهرف یور رب رثؤم یگنهرف یاهدامن یراذگریثأت
ی
یجراخ نارگشدرگ 20
1 5
6 / 3 188 / 1
15 رگ یریذپ گنهرف رد یراگزاس یراذگریثأت
یجراخ نارگشد 20
1 5
5 / 3 100 / 1
ثأت 16 ی راذگر یراگزاـس دـنیارف و گنهرف صاخ یاهریغتم ی رـب
ور و یجراخ نارگشدرگ ی شزومآ
اه یگنهرف نیب ی 20
1 5
55 / 3 191 / 1
موق 17 ی ت نارگشدرگ
یجراخ ندش هتخیگنارب
ق یاهرازبا زا هدافتسا اب یموق فرصم ،تـیمو
،نابز ًلاثم رد عم یلااک کی غیلبت 20 یلوم
1 5
95 / 3 146 / 1
18 تیموق زا هدافتسا اب یجراخ نارگشدرگ قیوشت
20 1
5 55 / 3 191 / 1
یجراـخ رگـشدرگ هـک یـتمیق نازـیم رد تیموق یراذگریثأت 19 لوصحم تخادرپ یارب 20
1 5
7 / 3 174 / 1
یفلد مود رود جیاتن رد نیا
،رود لنپ یاضعا هب دروخزاب هئارا هب ادتبا هتخادرپ
دش ه ـساپ نیگناـیم و تسا د لوا رود رد ناـگربخ یاه
یـفل رد
هطبار اب ره کی زا داعبا و صخاش یاه هب تسد هدمآ یارب یهاوخرظن رد
هلحرم د مو هـب ناـگربخ ملاعا
هدـش تـسا رد اـت
ساپ رد ،اضعا ریاس تارظن هب هجوت اب لیامت تروص نیدـب .دنیامن لامعا لیدعت ای و رظندیدجت دوخ یاه
ت ـک بـیتر رد ه
لباقم ره
،لماع ساپ نیگنایم یاه
یاضعا هورگراک رد هرود لبق و ساپ ره زـین درف هب تروـص هـناگادج جرد هدـیدرگ
ناگربخ زا هلحرم نیا رد نینچمه .تسا هتساوخ
هدش ار لـماوع زا کـی رـه تـیمها نازـیم ات تسا ـکی باـختنا اـب
زا ی
هنیزگ یاه (=مک یلیخ 1
) (=مک ، 2 ،) (= سوتم 3 ) (=دایز ، 4 ) و (=دایز یلیخ 5
.دنیامن صخشم ) وت
همانـشسرپ عیز رـب
قـبط
شور یفلد رد هس هلحرم ماجنا هدش تسا و رد هلحرم هیوگ هس ییاه هک قادـح نیگنایم طرش ل
4 ار هدومن بـسک رد ،دـنا
لدم قاب ی هدنام و هفلؤم ییاه اب نیگنایم رتمک زا 4 فذح هدیدرگ .دنا ود رود جیاتن لودـج رد یـفلد م
3 هدروآ .تـسا هدـش
اب ربارب همانشسرپ ییایاپ رود نیا رد نینچمه 889
/ 0 هک لادنک یگنهامه بیرض نینچمه تسا هدش عامجا یسررب یارب
یم تارظن سوت دشاب
هک دش هبساحمSPSS
اب ربارب 12 / 0 لاح .تسا هچرگا
ا رادقم نیا عاـمجا یارـب لادـنک بیرـض ز
لد دعب لحارم رد دیاب اما تسا رادانعم تارظن یم دشاب مک فلاتخا هچنانچ و دوش کچ یف
ارـظن عاـمجا ناوـت یـعطق ار ت
.تسناد
لودج هرامش 3 . یفلد مود رود جیاتن
فیدر داعبا
