Iranian Journal of Soil and Water Research ISNN: 2423-7833 Homepage: http://ijswr.ut.ac.ir
The effectiveness of management strategies to preserve the groundwater resources of Marvdasht-Kharameh plain using system dynamics
Hamed Mazandaranizadeh1 | Yasaman Shokouhifar2
1. Corresponding Author, Department of Water Sciences and Engineering, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran. E-mail: [email protected]
2. Department of Water Sciences and Engineering, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran. E-mail: [email protected]
Article Info ABSTRACT
Article type: Research Article
Article history:
Received: Nov. 20, 2022 Revised: Apr. 3, 2023 Accepted: Apr. 17, 2023 Published online: May. 22, 2023
Keywords:
Cultivation pattern, Climate change, Doroudzan dam, Groundwater resources, Vensim.
Recently, the increase in water demand and the pollution of water resources have threatened groundwater resources. The purpose of this research is to investigate the impact of the conservative scenarios of groundwater resources and its effect on the restriction of the aquifer volume reduction process using the system dynamics approach in Marvdasht-Kharameh plain.
The current conditions of the aquifer during the statistical period of 2005-2018 were simulated and recalibrated according to the observed values of the aquifer volume. The scenarios have been applied in three ways to investigate the effect of climate change, changing the amount of water allocated to farmers from Doroudzan dam and changing the cultivation pattern under the scenarios SSP1-2.6 and SSP5-8.5 on the volume of the aquifer. In order to investigate the effect of climate change on Marvdasht-Kharameh aquifer in the period from 2021 to 2046, the rainfall data of GFDL-ESM4 model under two scenarios SSP1-2.6 and SSP5-8.5 were considered. The study of the impact of climate change and the release of the Darudzen dam showed that the volume and recharge of groundwater will decrease in the scenario SSP1-2.6 (50 and 49 million cubic meters respectively), and in the scenario SSP5-8.5 (54 and 67 million cubic meters respectively),. Also, by removing the rice crop from the cultivation pattern of Marvdasht-Kharameh plain in the future climate conditions under two scenarios SSP1-2.6 and SSP5-8.5, which will add 495 and 207 million cubic meters to the aquifer volume respectively, the greatest effect on increasing the aquifer volume will be achieved. It will have 30 and 50 percent reduction in the area under rice cultivation. Therefore, in order to manage and preserve groundwater resources, it is necessary to change the cultivation pattern and replace high consumption crops with low consumption crops.
Cite this article: Mazandaranizadeh, H., & Shokouhifar, Y. (2023). Th1e effectiveness of management strategies to preserve the groundwater resources of Marvdasht-Kharameh plain using system dynamics, Iranian Journal of Soil and Water Research, 54 (3),455-472. https://doi.org/10.22059/ijswr.2023.351412.669399
© The Author(s). Publisher: University of Tehran Press.
DOI: https://doi.org/10.22059/ijswr.2023.351412.669399
Homepage: http://ijswr.ut.ac.ir
تشدورم تشد ینیمزریز بآ عبانم ظفح یتیریدم یاهراکهار یشخب رثا -
ییایوپ زا هدافتسا اب همارخ
متسیس اه
یناردنزام دماح
1هداز
|
یهوکش نمسای
2رف
1 هاگشناد ،یعیبط عبانم و یزرواشک هدکشناد ،بآ یسدنهم و مولع هورگ ،لوئسم هدنسیون . نیب
:همانایار .ناریا ،نیوزق ،)هر( ینیمخ ماما یللملا
2 . نیب هاگشناد ،یعیبط عبانم و یزرواشک هدکشناد ،بآ یسدنهم و مولع هورگ نیوزق ،)هر( ینیمخ ماما یللملا
:همانایار .ناریا ،
m gmail.co
@ yasamanshokouhifar
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم عون یشهوژپ ةلاقم
رات ی خ رد ی تفا : 29 / 8 / 1401
رات ی خ یرگنزاب : 14 / 1 / 1402
رات ی خ ذپ ی شر : 28 / 1 / 1402
رات ی خ راشتنا : 1 / 3 / 1402
هژاو :یدیلک یاه
وگلا ی ،تشک
وپ یا یی س ی
،متس غت یی لقار ی
،م دس ،نزدورد
عبانم ز بآ ی مزر ین .ی خا
ی
،ًار ازفا ی ش اضاقت ی گدولآ و بآ ی دهت ثعاب ،بآ عبانم ی
د ز بآ عبانم ی مزر ین ی ا زا فده .تسا هدش ی
ن قحت ی ق سررب ی
می ناز ثأت ی ر رانس ی و یاه ز بآ عبانم ظفح ی
مزر ین ی تشدورم تشد -
ثأت و همارخ ی ر ناوخبآ مجح شهاک دنور دوبهب رب نآ
ور زا هدافتسا اب ی
درک وپ یا یی س ی متس م ی دشاب . ارش ی ط لعف ی ط ناوخبآ ی رامآ هرود ی 1398 - 1384 بش ی ه زاس ی هجوت اب و
داقم هب ی ر هدهاشم یا جنساو ناوخبآ مجح ی
رانس .دش ی اهو سررب تروص هس هب ی
غت رثا یی لقار ی
،م غت یی ر بآ مجح
صخت ی ص ی هتفا غت و نزدورد دس زا نازرواشک هب یی
ر وگلا ی رانس تحت تشک ی
اهو ی
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
مجح رب
آ ناوخب سررب روظنم هب .تسا هدش لامعا ی
غت رثا یی لقار ی م تشدورم ناوخبآ رب -
هرود رد همارخ ی
1400 ات 1425 هداد ،
یاه لدم شراب
GFDL-ESM4
رانس ود تحت ی
و
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
.دش هتفرگ رظن رد سررب
ی ثأت ی ر غت یی ر
لقا ی م زاساهر و ی رانس رد هک داد ناشن نزدورد دس زا ی
و
SSP1-2.6
رت هب تی ب 50 و 49 م یل ی نو رانس رد و بعکمرتم ی
و
SSP5-8.5
ترت هب ی ب 54 و 67 می لی نو ذغت و مجح زا بعکمرتم ی
ه ز بآ ی مزر ین ی م هتساک ی دوش نچمه . ی ن فذح اب
وگلا زا جنرب لوصحم ی
تشدورم تشد تشک -
مارخ ه ارش رد ی ط لقا ی م ی آ ی هدن رانس ود تحت ی
و
SSP1-2.6
و
SSP5-
8.5
ترت هب هک ی ب 495 و 207 می لی نو م هدوزفا ناوخبآ مجح هب بعکم رتم ی
،دوش ب ی رتش ی ن ثأت ی ر ازفا رد ار ی ش مجح
شهاک هب تبسن ناوخبآ 30
و 50 دصرد ی ز حطس ی تشکر .تشاد دهاوخ جنرب اربانب
ی ن اتسار رد ی دم ی ر ی ت ظفح و
ز بآ عبانم ی مزر ین ی
، غت یی ر وگلا ی اج و تشک ی زگ ی ن تشک یاه تشک اب فرصمرپ یاه
رورض فرصم مک ی
.تسا
دانتسا : ناردنزام ی هوکش ،دماح ؛هداز ی
؛رف ی
،نمسا ( 1402 ).
سررب ی شخب رثا ی اهراکهار ی دم ی ر یت ی ز بآ عبانم ظفح ی
مزر ین ی تشدورم تشد -
وپ زا هدافتسا اب همارخ یا
یی
س ی متس ه ا
،ناریا کاخ و بآ تاقیقحت هلجم ، 4
5 ( 3 ،) 72 4 - 455 . https://doi.org/10.22059/ijswr.2023.351412.669399
.نارهت هاگشناد تاراشتنا هسسؤم :رشان .ناگدنسیون©
https://doi.org/10.22059/ijswr.2023.351412.669399 DOI:
قم همد همین و کشخ قطانم رد هدیدع تلاکشم کشخ
هب یبآ عبانم دوبمک زا یشان یا ناوخبآ ریاخذ شهاک هژیو
هب اه زین ناریا .تسا هدمآ دوجو
یاراد همین و کشخ یمیلقا طیارش هنلااس شراب نیگنایم اب کشخ
250 یلیم
،ناراکمه و بارگنس یرون( تسا لاس رد رتم 1399
.) نیا اب
یسرتسد لیلد هب .تسا هدش بآ عبانم فرصم شیازفا ببس ،رتشیب ییاذغ داوم هب زاین و تیعمج شیازفا اب لاح ناسآ
و س یگدا هرهب یرادرب
زا عبانم بآ
،ینیمزریز نازیم
تشادرب زا نیا
،عبانم شیازفا لباق هظحلام یا هتفای و هنوگ هب هک یا رد بلغا
،قطانم هرهب زا یرادرب عبانم
بآ
ینیمزریز شیب
زا هیذغت هدوب ،ناراکمه و راکزارط( تشاد دهاوخ یپ رد ار ینیمزریز بآ عبانم یدوبان رطخ دنور نیا همادا هک 1395
نیاربانب .)
همانرب یزیر لکش زا یریگولج یارب بآ عبانم تیریدم نیا زا .تسا یرورض نارحب یریگ
کینکت ،ور یاه
لیلحت متسیس اه رد همانرب یزیر
و تیریدم عبانم دروم بآ هجوت ناققحم یسدنهم عبانم بآ رارق هتفرگ لدم عاونا .تسا یاه
هب راک هتفر رد نیا هنوگ لئاسم هب هس هتسد
دم ل هیبش یاه
،یزاس هنیهب یزاس و بیکرت هیبش یزاس و هنیهب میسقت یزاس یم
،ناراکمه و یملعا( دنوش 1393
شور نیا زا یکی .) شور اه
متسیس ییایوپ لیلحت متسیس تیریدم و هعلاطم یارب یشور و تسا 1
لدم زا هدافتسا اب .تسا دروخزاب یاراد و هدیچیپ یاه ییایوپ یاه
متسیس اه یم لدم ناوت ماجنا هدرتسگ یزاس
و درادن متسیسریز و متسیس عجرم اب طبترم یاهرتماراپ زا هدافتسا یارب یتیدودحم چیه و داد
یم مهارف متسیس رد نامزمه روط هب ار یفیک و یمک یاهریغتم ندرک دراو ناکما هیبش یارب شور نیا زا یدایز نارگشهوژپ .دنک
س یزا
هدرک هدافتسا بآ عبانم اب نیوزق تشد رد لاثم روط هب دنا
متسیس ییایوپ شور زا هدافتسا غ درکیور اب بآ یاضاقت و هضرع متسیس اه
اذ -
یژرنا - هداد زا هدافتسا .تفرگ رارق یسررب دروم بآ ینامز یاه
2016 - 2006 لاس یارب یتیریدم یاهویرانس هعسوت روظنم هب یاه
2039 -
2020 تسایس همادا هک داد ناشن شخب هب یدیدش بیسآ دوجوم یتیریدم یاه
یاه یم دراو یژرنا و بآ دشر تمس هب ار متسیس و دنک
تیدودحم یم قوس بآ عبانم رتشیب یاه
دهد
(Naderi et al., 2021)
. هرهب و متسیس ییایوپ یریگراکب اب هخرچ زا یریگ
و دروخزاب یاه
متسیس راتفر ییاسانش یارب نامز رذگ رد ایوپ طباور و
س ،دنلیزوین بآ عبانم تیریدم و رادیاپ هعسوت بانم نیمأت یارب یراتخا
یحارط بآ ع
دش
( Winz, 2005
هعلاطم رد .)
یا دم ناونع اب ل
اس تسیس ییایوپ شور زا هدافتسا اب زیربآ هضوح رد بآ عبانم یز رد م
روباشین زیربآ هضوح
هب اب رازفا مرن یریگراک
Vensim
ینیمزریز بآ نازیم نآ عبت هب و یزرواشک فراصم هک یتروص رد داد ناشن هرهب
کی ره هب هدش یرادرب
لاس یط یطیحم طیارش زا کی ره تحت لدم رد هدش نییعت هنایلاس ریداقم زا دبای لزنت هدنیآ یاه
، اب دهاش لا د ناوخبآ بآ حطس ندمآ ر
وب دنهاوخ تشد ،ناراکمه و یقاثیم( د
1389 ) ریثأت یسررب.
رییغت یوگلا تشک رب عبانم بآ ینیمزریز تشد
نارهم اب هدافتسا زا شور ییایوپ
متسیس تحت یاهویرانس فلتخم
رییغت تمیق یژرنا ناشن داد رییغت یویرانس هک یوگلا
تشک زا هجنوی و
،ازلک یاراد یب نیرتش ریثأت تبثم
رب ناوخبآ رییغت و حطس ریز تشک زا هجنوی هب
،ترذ ات یدودح لداعت رد حطس و یشیورد( تسا هتشاد یپ رد ار تشد ینیمزریز بآ
،ناراکمه 1397
یسررب .) مز تسشنورف
ی ن شان ی ب زا تشادر ب ی ش بآ زا دح زا اه
ی ز ی مزر ین ی هناخدور هضوح
Choshui
ات ی ناو زا هدافتسا اب
متسیس ییایوپ شور اه
هک داد ناشن اب
ندرک موم و رهم و دودسم 1500
هاچ رب هولاع ثأت ی ر مز تسشنورف رب مک ی
ن
، لطمان تارثا بو
لباق
هجوت ی زرواشک هعماج رب ی
ن ی ز تشاد دهاوخ (
Huang et al., 2022
) .
رد لاس یاه ریخا تشدورم تشد رد -
همارخ اب هجوت هب میلقارییغت و
شهاک تلاوزن یوج و رد یپ شهاک یدورو بآ هناخدور رک هب
هب تشد لیلد شهاک نازیم یزاساهر زا
دس یور رب هک نزدورد ببس ،هدش ثادحا رک هناخدور
مک بآ ندش و هناخدور نیا یکشخ یتح
رد هدودحم یتاعلاطم هدیدرگ
هک هب عبت نآ اب هرهب یرادرب یب هیور زا عبانم بآ ینیمزریز رد
نیا
،تشد بجوم تفا ریگمشچ حطس
بآ
ینیمزریز هدش
.تسا شهاک حطس بآ ینیمزریز یتلاکشم
نوچمه یروش وناراکمه و ناینابرق(بآ 1393
،) کشخ ندش هاچ یاه
،بآ
شهاک یبد هناخدور اه و بآ هاچ
،اه شهاک تیفیک
،بآ شیازفا هنیزه ژاپمپ و لاصحتسا بآ
و تسشنورف نیمز
ار هب لابند دراد هک ا نی هب
هبون دوخ رجنم هب شهاک یسرتسد هب بآ و شهاک دیلوت یارب نازرواشک یم
و دوش زا نآ ییاج هک داصتقا اتسور رب هیاپ رواشک یز تسا و
یزرواشک زین
هتسباو هب بآ
،تسا ینیمزریز بآ حطس شهاک هافر
نازرواشک ار
تحت ریثأت رارق ریا بآ عبانم تیریدم تکرش( تسا هداد ،نا
1396 ) بآ هضرع شهاک هب هجوت اب.
یب تشادرب و یحطس یاه بآ هیور
تشدورم تشد رد ینیمزریز یاه -
،همارخ هئارا بسانم یاهراکهار
رد یاتسار ینیمزریز و یحطس عبانم تیریدم تشد نیا
.تسا یرورض ور نیا زا
متسیس ییایوپ شور کمک هب هعلاطم نیا رد ه
یسررب هب ا
تسایس یشخبرثا تشدورم تشد ینیمزریز بآ عبانم ظفح یاه
- .دش هتخادرپ همارخ
1 System Dynamic
شور و داوم اه
هعلاطم دروم هقطنم
یتفربآ ناوخبآ تشدورم
- تحاسم اب همارخ 1479
تشدورم تشد رد عقاو عبرم رتمولیک -
تشد نیرتگرزب زا یکی همارخ زیربآ هضوح یاه
کشط - ییایفارغج تیعقوم رد و تسا سراف ناتسا رد ناگتخب 15´
52°
´ ات
° 27 53 یاه ضرع و یقرش لوط 19´
29°
´ ات
°25 30
عافترا رثکادح .تسا هدش عقاو یلامش 3099
رد رتم نآ عافترا لقادح و هدودحم لامش رد کتشد هوک هلق 1563
هدودحم یجورخ رد رتم
مهم .تسا ناگتخب هچایرد تمس هب هاچ قیرط زا ًاتدمع هک هدوب دازآ عون زا تسا روکذم ناوخبآ ،تشد نیا یبآ عبنم نیرت
همین یاه ع
قیم
هرهب دروم قیمع و یم رارق یرادرب
هناخدور .دریگ یدورو مهم یاه
تشدورم تشد هب -
یعرف هناخدور و دنویس و رک یلصا هناخدور ود ،همارخ
هناخدور یقلات زا سپ تیاهن رد هک دنتسه نیئام یمئاد لپ رد اه
عمج و ناخ بآ یروآ
ناگتخب هچایرد تمس هب ،هدودحم یحطس یاه
یم یهتنم هناخدور نیا .دنوش
یزرواشک رد یهجوت لباق شقن ندوب یمئاد لیلد هب اه ،ناراکمه و اجر( دنراد هعلاطم دروم هقطنم
1398 ؛
،ناریا بآ عبانم تیریدم تکرش
.)1396 لکش اب قباطم 1
لاس رد یروط هب هتشاد یشهاک دنور تشد نیا ینیمزریز بآ حطس ریخا یاه
لاس نیب هعلاطم دروم تشد هک یاه
1385 ات 1390 و 1393 ات 1398 دش هجاوم ینیمزریز بآ حطس دیدش تفا اب نیا ور نیا زا .تسا ه
دبای همادا یشهاک دنور نیا رگا هک ارچ ،دومن یریگولج ینیمزریز بآ حطس یشهاک دنور همادا زا ناوتب ات هدوب رتشیب هجوت دنمزاین تشد تراسخ تشدورم ناوخبآ هب یفیک و یمک رظن زا یدایز یاه -
لکش .دش دهاوخ دراو همارخ 2
تشدورم ناوخبآ تیعقوم -
ودحم و همارخ هد
ناشن ار یتاعلاطم م
ی .دهد
لکش 1 تشدورم یتفربآ ناوخبآ فرعم فارگوردیه . -
رهم زا همارخ 1383
رویرهش ات 1399
لکش 2 هقطنم تیعقوم . ناریارد هعلاطم دروم ی
1550 1555 1560 1565 1570 1575 1580
0 50 100 150 200 250 300 350
Groundwater level (m)
monthly precipitation (mm)
Time (monthly)
مرن رازفا وپ ی ا متسیس یی
Vensim PLE
لدم زاس ی وپ یا رازبا ی ارب بسانم ی
لدم هعسوت اه
ی نهذ ی رط زا ی ق س راکفا ی تامتس ی ک نکت .تسا ی ک یSD
ک ی رتهب زا ی ن شور اه یی تسا
م هک ی دناوت ا ی ن ور ی درک رب ار کرتشم ا
ی ا ی داج ب لداعت ی ن هداس زاس ی عقاو و ارگ یی ا .دنک ارجا ی
ن ور ی درک هخاش ناونع هب ا
ی کفت زا ر
س ی تامتس ی ک م ی لدم رد دناوت زاس
ی س ی متس اه ی پ ی چ ی هد دم رد نئمطمان لئاسم نتفرگ رظن رد و ی
ر ی ت س ی متس دوش هدافتسا
( Forrester,
)1961
لدم راتخاس . ییایوپ یزاس
متسیس رد رتویپماک یم دناوت هدیچیپ رت رهزا لدم ینهذ دشاب و نینچمه شور هداس رت و یرترثؤم تبسن
هب شور رگید یاه تسا
و یم ناوت اب تلاداعم هداس یضایر تابساحم ار هدیچیپ
ماجنا داد ،ناراکمه و یقاثیم(
1389 ) مرن زا یکی . یاهرازفا
رازفا مرن زا هدافتسا متسیس ییایوپ شور هب یزاسلدم یارب بسانم
Vensim
تسا . یارب متسیس ییایوپ درکیور زا رضاح شهوژپ رد
تشدورم تشد ناوخبآ هریخذ مجح رب فلتخم یاهویرانس ریثأت یزاسلدم -
.تسا هدش هدافتسا همارخ
تشدورم تشد ناوخبآ ییایوپ لدم -
رخ هما
لدم یارب مرن رد متسیس ییایوپ شور هب یزاس
رازفا
Vensim PLE
اب ینیمزریز بآ نلایب تابساحم هب زاین ،رظندم عوضوم هب هجوت اب
هطبار هب هجوت 1
مجح سپس و دش هبساحم ناوخبآ مجح ریداقم ،یتادهاشم یاهرتماراپ ندرک دراو اب هطبار نیا ساسا رب .تسا بساحم یاه
ه
داقم اب هدش .دیدرگ هسیاقم یتادهاشم ری
ةطبار 1
) )
+Qd
+G2
(ET+D2
- +QA
+Qr
+G1
V=P+D1
هطبار قبط 1
، ،)بعکمرتم( ناوخبآ مجح تارییغت V
،)بعکمرتم( شراب زا ناوخبآ هب هتفایذوفن نایرج مجحP
ریخبت بآ مجحET
،)بعکمرتم( ناوخبآ زا هدش
G1
و
G2
،)بعکمرتم( ناوخبآ یجورخ و یدورو ِینیمزریز نایرج مجح بیترت هب
D1
و
D2
تانایرج مجح
،)بعکمرتم( ناوخبآ یجورخ و یدورو یحطس
Qr
،)بعکمرتم( فلتخم فراصم زا ناوخبآ هب یتشگرب بآ
QA
یعونصم هیذغت نازیم
،)بعکمرتم(
Qd
زرواشک یاهزاین نیمات یارب ناوخبآ زا هدش هیلخت بآ مجح ،یمیلقا تاعلاطا و رامآ .تسا )بعکمرتم( برش و تعنص ،ی
هقطنم بآ تکرش زا هعلاطم نیا رد هدافتسا دروم ینیمزریز یجورخ و یدورو نایرج ریداقم و یحطس یهدبآ ناتسا یسانشاوه هرادا و یا
همانلاس زا تیعمج هب طوبرم تاعلاطا نینچمه .تسا هدش ذخا سراف س طسوت هدش رشتنم یرامآ یاه
رامآ و ناریا رامآ یلم زکرم نامزا
حرط تاشرازگ زا تشکریز حوطس هب طوبرم .تسا هدش هیهت سراف ناتسا یزرواشک داهج نامزاس و بآ عماج یاه
نایرج لک نازیم
تشدورم تشد زا هک رک هناخدور هب یدورو ناونعب نزدورد دس زا یزاساهر -
یم روبع همارخ آ یاضاقت رسک اب و هدش لدم دراو دنک
رد ب
ناگتخب هچایرد تمس هب )هچایرد هبآ قح( رک هناخدور یجورخ ناونعب هدنام یقاب بآ مجح ،ذوفن و هناخدور حطس زا ریخبت ،یزرواشک شخب یم تیاده ( لکش رد اهریغتم نیا یمامت .دوش
3 ناونع تحت ) تشدورم تشد ناوخبآ ییایوپ لدم نایرج رادومن
- همارخ هدش دراو لدم رد
.تسا تشدورم ناوخبآ لدم یجنساو -
ینامز هرود یارب همارخ 1384
ات 1398 هدهاشم ریداقم هجوت اب شهاک فده اب ناوخبآ مجح یا
لاس یط ینیمزریز بآ مجح .تفریذپ تروص ناوخبآ مجح نیمخت رد لدم یاطخ یاه
1384 ات 1398 طسوت هدش ماجنا هعلاطم ساسارب
،ناراکمه و ییابیز 1398
شرازگ و لااس یاه هقطنم بآ تکرش هن
طیارش ریثات یسررب یارب نینچمه .تسا هدش هیهت سراف ناتسا یا
مرن یسررب دروم یاهویرانس و میلقارییغت لاس یارب رازفا
یاه 1384 ات 1425 تشدورم تشد بآ عبانم متسیس .تفرگ رارق ارجا دروم همارخ_
رظن رد ناوخبآ هیلخت و هیذغت یاهریغتم متسیس ریز تروص ود هب متسیسریز لماک تایئزج .تسا هدش هتفرگ
لکش رد اه 3
هدهاشم لباق
( دش هدافتسا هقطنم یسانش میلقا یاه هاگتسیا زا هعلاطم نیا زاین دروم ییاوه و بآ تاعلاطا یروآ عمج یارب .تسا سانشاوه نامزاس
ی
ای نار ، 1398 هاگتسیا رامآ ندوب تدم ینلاوط هب هجوت اب .) زدورد دس کیتپونیس یاه
هداد زا ،دیشمج تخت و ن یارب هاگتسیا ود نیا یاه
لاس 1384 ات 1398 تشدورم ناوخبآ ییایوپ لدم نایرج رادومن .دش هدافتسا -
مرن طیحم رد همارخ رازفا
Vensim PLE
لکش رد 3 ناشن
.تسا هدش هداد
لکش 3 تشدورم تشد ناوخبآ ییایوپ لدم نایرج رادومن . -
همارخ
یاهریغتم متسیسریز ناوخبآ هیذغت
متسیسریز لماش هیذغت بآ ههبج زا ذوفن ،یقمعذوفن یاه
زا یکی شراب .تسا تعنص و برش ،یزرواشک فراصم زا یتشگرب بآ و ینیمزریز
یم بوسحم زیربآ هضوح هیذغت مهم لماوع ت نآ شیازفا ای و شهاک اذل ددرگ
أ ( دراد هقطنم یژولوردیه لکیس رد ییازسب ریث ه و اجر
،ناراکم
1398 هرود یط رد هنلااس شراب نیگنایم .) 98
- 1384 رد بیترت هب دیشمج تخت و نزدورد دس کیتپونیس هاگتسیا 10
/ 388 و 84 / 263
یلیم لکش رد رظن دروم هاگتسیا ود شراب تارییغت رادومن .تسا رتم 4
بآ مظعا شخب نینچمه .تسا هدش هداد ناشن یزرواشک
زاین دروم
دس یزاساهر قیرط زا هقطنم یم نیمات هدودحم لامش رد نزدورد
دس زا یزاساهر نازیم و نزدورد دس هب یدورو نایرج تاعلاطا .ددرگ
هرود یط ،نزدورد 1398
- 1384 هقطنم بآ زا نتشاد رب هولاع نزدورد دس مجح تارییغت ندروآ تسدب یارب .دیدرگ ذخا سراف ناتسا یا
ا ریخبت تاعلاطا هب ،دس هب یدورو نایرج و یزاساهر تسدب یارب .تسا زاین دروم هچایرد حطس رب شراب عافترا و دس هچایرد تحاسم ،دس ز
هدش لامرن یلضافت بآ صخاش زا نزدورد دس هچایرد تحاسم ینامز یرس ندروآ
NDWI1
(Gao,1996)
زا هدافتسا اب .دش هدافتسا 15
هراوهام ریوصت یا
LANDSAT
یاه هدنجنس وETM+
لگوگ هناماس رد دوجوم OLI
نیجنا ثرا
Google Earth Engine (
)GEE
اب
یناکم کیکفت تردق 30
ینامز هرود یارب نزدورد دس هچایرد تحاسم رتم 1384
ات 1398 اب بسانتم هچایرد حطس تحاسم .دش جارختسا
لاس زا تسا هدیراب هچایرد حطس رب هک یشراب عافترا 1384
لاس هب تبسن 1391
لاس زا و شهاک هب ور 1391
هب تبسن لاس
1398 هب ور
لکش .تسا هدوب شیازفا 5
و 6 یم ناشن ار نزدورد دس هچایرد حطس تارییغت .دهد
لکش 4 تشدورم تشد هنلااس شراب ریداقم . -
همارخ
1. Normalized Difference Water Index 0
200 400 600
Percipitation (mm)
Time
Droodzan Dam Takht Jasmshid
لکش 5 صخاش . نزدورد دس هچایردNDWI
لکش 6 نزدورد دس شراب و هچایرد حطس تارییغت .
بآ ههبج زا یدورو بآ ،هناخدور رتسب یحطس تانایرج زا ذوفن بیرض ،شراب زا ذوفن بیرض ،باناور بیرض ،تشد تحاسم زریز
ینیم
لک باناور بیرض رادقم .تسا هدش ضرف تباث ریداقم تروص هب زین تعنص و برش ،یزرواشک فراصم زا یتشگرب بآ نازیم نینچمه و یتاعلاطم هدودحم 9
/ 9 ن بیرض ،دصرد شراب ذوف
28 یحطس تانایرج ذوفن بیرض ،دصرد 12
بآ ههبج زا یدورو بآ نازیم ،دصرد ینیمزریز
18 / 172 ( تسا هدش دروآرب بعکم رتم نویلیم ،ناریا بآ عبانم تیریدم تکرش
1396 رد یتشگزاب بآ بیارض تارییغت هدودحم نینچمه .)
تشدورم تشد -
لداعم همارخ 20
و یزرواشک فراصم یارب دصرد 60
ات 80 تسا هدش روظنم تعنص و برش شخب رد دصرد (
و اجر
،ناراکمه 1398
).
ناوخبآ هیلخت یاهریغتم متسیسریز
بآ زا هیلخت بآ زا تشادرب ناونع هب ینیمزریز
متسیسریز زا لکشتم لدم رد ینیمزریز یارب .تسا تعنص و برش ،یزرواشک فراصم یاه
تیعمج هب هجوت اب ،تشد برش بآ زاین هبساحم رفن بسحرب ناریا رامآ یلم زکرم نامزاس تاعلاطا ساسارب همارخ رهش و تشدورم رهش
هنابش رد لاس لوط رد زور 74
تسا هتفرگ تروص تیعمج فرصم هنارس یارب زور رد رتیل (
ا رامآ زکرم ی
،نار 1397 .) تعنص شخب یبآ زاین
طسوت هدش ماجنا هعلاطم ساسارب ،ناراکمه و اجر
1398 هدش شرازگ تشکریز حطس هب هجوت اب یزرواشک شخب رد .تسا هدمآ تسدب
هبساحم راتکه ره یبآ زاین طسوتم ،بآ عماج یاه حرط تاشرازگ نینچمه و سراف ناتسا یزرواشک داهج نامزاس تاعلاطا و رامآ طسوت تسا هدش (
،ناریا بآ عبانم تیریدم تکرش 1396
؛ نامزاس داهج سراف یزرواشک ،
1398 .) تشدورم تشد یبآ تشک ریز حطس تارییغت -
یرامآ هرود یط همارخ 1384
ات 1398 یهایگ ششوپ صخاش هب هجوت اب هناماس کمک هبNDVI
هراوهام ریواصت زا هدافتسا اب وGEE
یا
LANDSAT
هدنجنس یاه وETM+
تسا هدما تسدب OLI
لکش .
8 صخاش لاس یارب NDVI
یاه 1384 ، 1391 و 1398 ار
یم ناشن صخاش هب هجوت اب .دهد
میتسه یزرواشک یضارا تحاسم شهاک دهاش نامز لوط ردNDVI
رد حطس شهاک نیرتشیب هک
یم هدهاشم همارخ هدودحم رد تشد بونج دوش
لکش هب هجوت اب نینچمه . 7
یبآ تشک ریز حطس تشدورم تشد
- همارخ لاس رد زجب
1398 طس شیازفا لیلد هک تسا هتشاد یپ رد یشهاک دنور لاس رد تشکریز ح
1398 لاس نیا رد نزدورد دس یزاساهر بآ مجح شیازفا ،
نازیم هب 13 / 310 یلع سراف ناتسا قطانم زا یرایسب رد ،لبق لاس هب تبسن بعکمرتم نویلیم وتلش هب تشدورم ناتسرهش صوصخلا
ک
.دندروآ یور یراک رادقم ینیمزریز عبانم زا قرعت و ریخبت خرن ندوب زیچان هب هجوت اب
ههبج زا یجورخ بآ و ناوخبآ زا هدش ریخبت بآ مجح
بآ هقطنم بآ نامزاس نلایب شرازگ قبط ینیمزریز تسا هدش ضرف رفص هعلاطم نیا رد سراف ناتسا یا
( ا هقطنم بآ تکرش ی
ف ،سرا
1398 ) تشدورم تشد یزرواشک یبآ زاین نازیم نینچمه . -
یم نیمات نزدورد دس طسوت هک همارخ رازگ ساسارب ،دوش
لایب هنلااس تاش ن
تشدورم بآ -
همارخ ( ا هقطنم بآ تکرش ی
،سراف 1398 ) طسوت هدش ماجنا تاعلاطم و ،ناراکمه و اجر
1398 .تسا هدش هدز نیمخت
0 20000000 40000000 60000000
Percipitation (m³), Lake area (m²)
Time
Lake area Percipitation
کش ل 7 . تشدورم تشد یبآ تشکریز حطس تارییغت همارخ-
،سراف یزرواشک داهج نامزاس(
1398 )
کش ل 8 . صخاش تشدورم تشدNDVI
- همارخ
لدم یجنساو
ورم ناوخبآ یارب هدش هداد هعسوت لدم درکلمع یجنسرابتعا روظنم هب تشد
- ینامز هرود یارب همارخ 1384
ات 1398 ریداقم هب هجوت اب
هدهاشم هتفریذپ تروص یجنساو ،ناوخبآ مجح نیمخت رد لدم یاطخ شهاک فده اب لدم طسوت یتابساحم ریداقم و ناوخبآ مجح یا
شور زا یکی .تسا هداد اب لدم جیاتن هسیاقم ،یجنس رابتعا یاه
یجورخ ،لدم تخاس زا سپ .تسا یخیرات یاه هداد اب لدم یاه
یاه
شیپ رد نآ ییاور دییات و جیاتن هب نانیمطا ثعاب قباطت دوجو .دش هداد تقباطم هتشذگ یعقاو یم هدنیآ ینیب
شور نیا رد .دوش ردقچ ره
یعم فارحنا ،تاعبرم نیگنایم روذجم اب .دوب دهاوخ رـتمک زین لدم یاطخ دصرد دشاب رتمک تاعبرم نیگنایم رذج یاطخ یزاس لامرن و را
لومرف زا دافتسا .تسا هدش هتفرگ تروص یجنس رابتعا ریز یاه
ةطبار 2 )
RMSE = √1
N∑(Qiobs− Qisim)2
n
i=1
ةطبار 3
NRMSE = RMSE )
Qiobs− Qisim
ةطبار 4
MAE =∑ni=1|Qiobs− Qisim| )
n
ةطبار 5
R2 = [∑ (Qi iobs− Q̅obs)(Qisim− Q̅sim)]2 )
∑ (Qi iobs− Q̅obs)
2∑ (Qi isim− Q̅sim)
2
هطبار رد ،قوف یاه ،تاعبرم نیگنایم رذج یاطخRMSE
NRMSE
لامرن ،تاعبرم نیگنایم رذج یاطخ یزاس نیگنایمMAE
و قلطم یاطخ
R2
.تسا نییعت بیرض
هعلاطم دروم هدودحم رد حرطم یاهویرانس
بلغا رد هکنیا هب هجوت اب تشد
یب هعسوت ریظن یددعتم لیلاد هب ناریا یاه یلاسکشخ ،یزرواشک هیور
ا زاجم دح زا شیب تشادرب ،اه ز
هاچ هرهب یاه هاچ رفح و یرادرب
نازرواشک ،ینیمزریز بآ حطس نتفر نییاپ اب .تسا هدش تفا راچد ینیمزریز بآ حطس ،زاجمریغ یاه
هاچ قیمع یاه پمپ و هدرک رفح یرت
ب یرتیوق یاه هتفرگ راک
یب هعسوت هب هجوت اب زین هعلاطم نیا رد .دنا سکشخ ،جنرب تشک هیور
و یلا
.دش یزاسویرانس هب مادقا ،تشد یبآ عبانم ناماسبان طیارش و شراب شهاک 3
:دش هتفرگ رظن رد ریز حرش هب ویرانس
10000 110000 210000
Area (ha)
Time
irrigated farming area
ویرانس 1 - میلقارییغت
ا یسررب یارب ،امد شیازفا و یوج تلاوزن شهاک هب هجوت اب غت تارث
ی لاس ات ینیمزریز بآ مجح و هیذغت نازیم رب میلقا ری 1425
هدافتسا اب ،
لدم زا ویرانس ود تحت شراب رتماراپ ،وج یمومع شدرگ یاه
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
هدش ینیب شیپ طیارش رتهب هچ ره یسررب یارب
.تسا نیب زا 5 ویرانس ،SSP
ویرانس
SSP1-2.6
هب هنانیبشوخ ویرانس ناونع و
SSP5-8.5
رظن رد هنانیبدب ویرانس ناونع هب
.تسا هدش هتفرگ
ویرانس 2 - نزدورد دس زا نازرواشک هب هتفای صیصخت بآ مجح رییغت
قلطم هتسباو هقطنم رد دوجوم یحطس بآ زا یگرزب مجح و تسا هدش ثادحا تشد تسدلااب رد نزدورد دس هکنیا هب هجوت اب هب
هر یزاسا
ویرانس ود تحت میلقا رییغت رثا رب یزاساهر رییغت هب اهویرانس زا یکی نیاربانب .تسا یزرواشک فراصم یارب دس نیا زا
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
بآ مجح رب نآ میقتسم ریثٌات و .تسا هدش هداد صاصتخا ینیمزریز
ویرانس 3 - تشک یوگلا رییغت
اعم نارذگ هدمع هکنیا هب هجوت اب شهاک حرط هب هجوت اب و تسا یزرواشک قیرط زا هقطنم نیا نکاس مدرم ش
25 ات 30 حطس یدصرد
شهاک زا ویرانس هس ،جنرب تشک ریز 30
،دصرد 50 و دصرد 100 طیارش یارب تشک یوگلا رییغت .دش ذاختا جنرب تشک ریز حطس دصرد
ویرانس ود تحت میلقا رییغت
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
.دش لامعا
لدم یمیلقا یاهویرانس و اه
لدم زا شراب و امد رتماراپ ود ینیب شیپ یارب ،هعلاطم نـیا رد مشش شرازگ رد دوجوم یاه
CMIP6
.تـسا هدـش هدافتـسا رد
لدم یاه
مشش شرازگ رد دوجوم یاهویرانس ،
یداصتقا و یعامتجا کرتشم راشتنا
SSP/RCP
هدش لامعا هدنیآ یمیلقا طیارش یزاس هیبش یارب
( تسا
O'Neill et al., 2016
لدم یجورخ .) شخب ریس طخ دیدج یاهویرانس تحت مشش شرازگ یاه
یداصتقا کرتشم یاه -
یعامتجا
(SSPs)
یا هناخلگ یاهزاگ فلتخم یاه تظلغ نینچمه و دنتسه
(RCP)
یم هئارا ار لدم نیا یجورخ تـفایرد یارـب .دنهد
هب زاین اه
یم مشش شرازگ یاهویرانس باختنا تحت مشش شرازگ هک دشاب
5 یویرانس
SSP1-1.9 ،
SSP1-2.6 ،
SSP2-4.5 ،
SSP3-7.0 ،
SSP4-
،3.4 SSP4-6.0
، SSP5-3.4
و
SSP5-8.5
( تسا هدش هئارا
Hempel et al., 2013
رثا یسررب روظنم هب هعلاطم نیا رد .) رب میلقا رییغت
تشدورم ناوخبآ هیذغت و امد ،شراب -
هرود رد همارخ ی
1400 ات 1425 زا 4 لدم
GFDL-ESM4 ،
IPSL-CMA6-LR ،
MPI-ESM1-
و 2-HR UKESM1-0-II
ت تحت أ ویرانس ود ریث
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
هژورپ زا
ISI-MIP Fast Track
یناکم کیکفت تردق اب
0.5°×0.5°
یس هاگتسیا ود یارب هاگرد زا تسا هدمآ ریز لودج رد اهنآ تاصخشم هک دیشمج تخت و نزدورد دس کیتپون
تفایردESGF
لیاف .دش تمرف هب یناهج سایقم یارب ،عبنم نیا رد دوجوم یاه
NETCDF
هداد ینامز یرس تفایرد یارب هک تسا دوجوم نیا رد اه
رازفا مرن زا هعلاطم
QGIS 3.12.2
هنوزفا و
Temporal/Spectral Profile Tool
.دش هدافتسا
لودج .1 هاگتسیا تاصخشم هعلاطم دروم هدودحم کیتپونیس یاه
یرامآ لاس )رتم( ایرد حطس زا عافترا ییایفارغج ضرع ییایفارغج لوط هاگتسیا عون هاگتسیا مان فیدر 1366
-
1398 1650 30°11´ 52°17´ کیتپونیس نزدورد دس 1
1366 -
1398 1605 29°56´ 52°54´ کیتپونیس دیشمج تخت 2
لدم زا هک یمیلقا یاهریغتم یم تفایرد وج یمومع شدرگ یاه
نیاربانب دنتسه یخیرات هرود هب تبسن یتافارحنا یاراد لاومعم ،دوش
هداد نیا زا هدافتسا زا لبق تسا زاین هژورپ .دوش ماجنا یبیرا حلاصا ،اه
ISI-MIP
هاگیاپ یمیلقا یاهریغتم زا هدافتسا اب
WATCH
Forcing Data
یناکم کیکفت تردق اب 5
/ 0 هرود و هجرد 40
ی هلاس 1999 - 1960 یجورخ یبیرا حلاصا لدم یاه
یمومع شدرگ یاه
( تسا هداد ماجنا ار وج
Hempel et al.,2013
حلاف ؛
،ناراکمه و یکلاک 1400
) تیدودحم رگید زا نینچمه .
لدم یاه سایقم گرزب ،اه
یجورخ ندوب شور زا هدافتسا اب هک تسا اهنآ یاه
سایقم یاه سایقم هب یهاک
یم لیدبت رتکچوک یاه شور زا هعلاطم نیا رد .دنوش
سایقم هطبار یرامآ یهاک یاه
6 و 7 .تسا هدش هدافتسا
ةطبار 6
ΔP =𝑃̅𝑜𝑏𝑠𝑒𝑟𝑣𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛 )
𝑃̅𝑚𝑜𝑑𝑒𝑙
ةطبار 7
ΔT = (𝑇𝑜𝑏𝑠𝑒𝑟𝑣𝑎𝑡𝑖𝑜𝑛− 𝑇𝑚𝑜𝑑𝑒𝑙) )
ةطبار 8
Pcorrected = 𝑃𝐺𝐶𝑀× 𝛥𝑃 )
ةطبار 9
Tcorrected = 𝑇𝐺𝐶𝑀+ 𝛥𝑇 )
،لااب طباور رد وP
یلیم بسح رب شراب رگنایبT
یتناس بسح رب امد و رتم ( تسا دارگ
Jones & Hulme, 1996
.)
جیاتن
مرن یجنساو رازفا
نیب طباور ندرک دراو زا سپ یم ماجنا لدم یجنساو ،لدم رد اهرتماراپ
هدهاشم ریداقم هب هجوت اب هلحرم نیا رد .دوش تشد ناوخبآ مجح یا
تشدورم - هرود رد همارخ یرامآ ی
1384 ات 1398 رازفا مرن زا هدافتسا اب
Vensim PLE
شهاک فده اب یجنساو دنیآرف .دش یجنساو
مرن یاطخ کت یط ،ناوخبآ مجح نیمخت رد رازفا
هیبش ناوخبآ مجح ینامز یرس تارییغت هسیاقم و فلتخم یاهرار رامآ اب هدش یزاس
هدهاشم لودج رد یجنساو زا دعب ینیمزریز بآ مجح ریداقم یرامآ یبایزرا جیاتن .تسا هتفریذپ تروص یا 2
.تسا هدامآ ریداقم
بیرض
اطخ تاعبرم نیگنایم و ییاطخ قلطم نیگنایم ،یگتسبمه رد
مرن یوپ رازفا هدش یجنساو ییا بیترت هب
94 / 0 ، 12 / 0 و 13 / 0 هیبش یزاس هدش
لامرن رادقم نینچمه .تسا یجنساو هرود یط تاعبرم نیگنایم رذج یاطخ یزاس
17 / 0 لکش رد .تسا 9
مجح تارییغت شنکارپ رادومن
هیبش ناوخبآ هدهاشم و هدش یزاس
.تسا هدش هداد ناشن یا
لودج .2 تشدورم تشد ناوخبآ مجح یرامآ یبایزرا جیاتن -
همارخ
R2 RMSE NRMSE MAE
94 /
0 0/13 0/17 0/12
لکش 9 هیبش و یتادهاشم ناوخبآ مجح ریداقم شنکارپ رادومن . ( هدش یزاس
1398 - 1384 )
میلقارییغت طیارش رد هضوح تیعضو یسررب
یارب لدم ییاراک صیخشت و یبایزرا وج یمومع شدرگ یاه
یگتسبمه بیرض صخاش زاGCM
2( )R
اطخ تاعبرم نیگنایم و
( )RMSE
هداد نیب هداد و یتادهاشم یاه لدم زا لصاح یخیرات یاه
( هیاپ هرود رد اه 1989
- 2014 ) هدافتسا دش هک لودج رد 3 نیا هب طوبرم ریداقم
لیلدب شراب نییاپ درکلمع .تسا هدش هدروآ یرامآ یاهرتماراپ لودج اب هجوت اب .تسا هدیدپ نیا یفداصت تیصاخ
3 هداد یامد ،شراب یاه
لدم رثکادح یامد و لقادح
GFDL-ESM4
هداد اب یبوخ رایسب نازیم هب تخت و نزدورد دس کیتپونیس هاگتسیا ود یتادهاشم یاه
لدم امد و شراب یاهریغتم سپس .تسا قباطت رد دیشمج
GFDL-ESM4
هرود یارب 1400
ات 1425 ویرانس ود تحت
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
.دش هتفرگ رظن رد
لودج .3 لدم نیرتهب باختنا یارب یبایزرا یاهرایعم درکلمع جیاتن GCM
دیشمج تخت نزدورد دس هاگتسیا
RMSE R2 RMSE R2 وج یمومع شدرگ لدم
91700 91900 92100 92300 92500 92700 92900
Groundwater volume (MCM)
Year
Observation Simulation
5 /
1 0/69 1/6 0/68 شراب
GFDL-ESM4 1
/
2 0/95 2/1 0/95 رثکادح یامد
7 /
1 0/95 1/8 0/95 لقادح یامد
6 /
3 0/18 3/6 0/25 شراب
IPSL-CMA6- 1 LR
/
2 0/94 2/2 0/94 رثکادح یامد
9 /
3 0/80 3/9 0/89 لقادح یامد
05 /
4 0/11 3/9 0/18 شراب
MPI-ESM1-2- 1 HR
/
2 0/94 2 0/94 رثکادح یامد
6 /
1 0/94 1/6 0/94 لقادح یامد
99 /
3 0/14 3/8 0/19 شراب
UKESM1-0-II 2
/
2 0/31 2 0/33 رثکادح یامد
6 /
1 0/94 1/7 0/93 لقادح یامد
لکش رد 10 هرود رد رثکادح و لقادح یامد ،شراب هناهام تدمدنلب طسوتم هسیاقم 1400
ات 1425 ود ره رد هیاپ طیارش هب تبسن
یویرانس تحت هناهام لقادح یامد نیگنایم .تسا هدش هداد ناشن ویرانس
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
هام همه رد شیازفا هدنیآ هرود یاه
یویرانس تحت لقادح یامد شیازفا نیرتشیب هک تفای دهاوخ
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
بیترتب نزدورد دس هاگتسیا رد 47°C
/ 23 و
°C
58 / 23 بیترتب دیشمج تخت هاگتسیا رد و 82°C
/ 20 و 95°C
/ 23 تسا یلاوج هام رد دح یامد نیگنایم .
یویرانس تحت هناهام رثکا
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
هام همه رد یویرانس تحت رثکادح یامد شیازفا نیرتشیب هک تفای دهاوخ شیازفا هدنیآ هرود یاه
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
بیترت هب نزدورد دس هاگتسیا رد 19°C
/ 38 و 32°C
/ 38 بیترتب دیشمج تخت هاگتسیا رد و 39°C
و 23°C
/ 39 هام رد
تسا یلاوج یویرانس تحت هیاپ هرود هب تبسن هدنیآ هرود هناهام شراب.
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
بیترتب نزدورد دس هاگتسیا رد 6
/ 1
و 15 / 10 بیترت هب دیشمج تخت هاگتسیا رد و دصرد 10
/ 33 و 2 / 38 یم شهاک دصرد هام یخرب رد شراب تارییغت .دبای
رد و یشیازفا اه
ا یشهاک یخرب نازیم هب چرام هام رد شیازفا نیرتشیب هکیروطب تس
9 نازیم هب ربماون هام رد شهاک نیرتشیب و دصرد 5
/ 29 رد دصرد
نازیم هب چرام هام رد شیازفا نیرتشیب دیشمج تخت هاگتسیا رد و نزدورد دس هاگتسیا 32
/ 23 هب ربماون هام رد شهاک نیرتشیب و دصرد
نازیم 78 / 36 ویرانس تحت دصرد
SSP1-2.6
ویرانس تحت نینچمه .تسا هدش هبساحم
SSP5-8.5
هیوناژ هام رد شراب شیازفا نیرتشیب
نازیم هب 74 / 1 نازیم هب ربماسد هام رد شهاک نیرتشیب و دصرد 61
/ 17 نیرتشیب دیشمج تخت هاگتسیا رد و نزدورد دس هاگتسیا رد دصرد
نازیم هب هیوناژ هام رد شیازفا 79
/ 7 هاک نیرتشیب و دصرد نازیم هب ربماسد هام رد ش
21 / 22 دصرد تسا . حلاف قیقحت رد و یکلاک
( ناراکمه 1400
لدم ،)
GFDL-ESM4
تحت ود ره یویرانس
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
هدنیآ هرود رد ار امد شیازقا و شراب شهاک
یم ناشن .دهد اساهر شهاک ،هدش یسررب هاگتسیا ود ره رد شراب شهاک و امد شیازفا هب هجوت اب نایرج مجح شهاک و نزدورد دس زا یز
یم راظتنا دروم هدنیآ هرود رد رک ی هناخدور .دشاب
فلتخم یاهویرانس تحت ناوخبآ مجح تارییغت یسررب ویرانس جیاتن 1
و 2
لاس یط یلاسکشخ لیلد هب ریخا یاه یب تشادرب ،شراب شهاک و هقطنم رد یپایپ یاه
نیب لداعت مدع هب رجنم ینیمزریز عبانم زا هیور
تشدورم تشد رد نیمز تسشنورف هلمج زا یتلاکشم زورب ثعاب تیاهنرد و ینیمزریز بآ عبانم هیلخت و هیذغت -
ک .تسا هدش همارخ شها
نایرج زا ذوفن ،شراب زا ذوفن شهاک ثعاب هعلاطم دروم هقطنم رد امد شیازفا و یگدنراب هیذغت و یحطس یاه
بآ تسا هدش ینیمزریز یاه .
ورنیا زا ریثأت تشدورم ناوخبآ هیذغت رب میلقارییغت -
لاس ات میلقا تارییغت هبساحم اب .دیدرگ یسررب همارخ 1425
هداد تحت شراب یاه ریثأت
ویرانس ود
SSP1-2.6
و
SSP5-8.5
هب تشدورم تشد لامش رد نزدورد ینزخم دس .دمآ تسد -
ا رک هناخدور یور رب همارخ هدش ثادح
یزرواشک بآ نیمات نزدورد دس ثادحا یلصا فده .تسا 112
تسیز بآ زاین نینچمه و تسد نییاپ یزرواشک یضارا راتکه رازه یطیحم
یم ناگتخب هچایرد ءوس .دشاب
یب تشادرب ،بآ عبانم تیریدم تیلاعف ،ینیمزریز بآ عبانم زا هیور
یلاسکشخ موادت یناسنا یاه ه
ههد یا
بجوم ،ریخا ناگتخب هچایرد تیاهن رد و نزدورد دس تسد نییاپ رد هناخدور ندش کشخ و دس تسدلااب رد بآ عبانم دیدش تفا و شهاک