زرا ﯾ ﺑﺎ ﯽ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﺑدرا ﺖﺷد ﯿ
ﻞ ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ GRI
ﻤﺳ ﯿ ﻪ ﻧﺎﻄﻠﺳ ﯽ يزﺮﻣاﺮﻓدﺮﮔ
*
،1
ﯽﻤﺳﺎﻗ ﻦﺴﺤﻣ 2
و1 -*
لوﻮﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و
دﺎﺘﺳا ﯾ رﺎ هوﺮﮔ ﺳﺪﻨﻬﻣو مﻮﻠﻋ ﯽ
زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،بآ ي
ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣو ﯿﻌ ﯽ ، نﺎﮐدرا هﺎﮕﺸﻧاد ،
- 2 يﺮﺘﮐد ﺳﺪﻨﻬﻣو مﻮﻠﻋ ﯽ
،بآ نﺎﻬﻔﺻا ﯽﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد
هﺪﯿﮑﭼ
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ تاﺮﺛا ﯽ
ﻣ رد ﯿ ناﺰ ﺎﻫ هﺮﻔﺳ ﺢﻄﺳ ﺖﻓا ي
ز بآ ﯾﺮ ﻣز ﯿﻨ ﯽ ﻐﺗ و ﯿﯿ تاﺮ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﯾ
يﺰ و
ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺎﭘﯾ راﺪ ﻤﻫا زا ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯿ
ﺖ ﻧاواﺮﻓ ﯽ ﺧا يﺎﻫ لﺎﺳ رد .ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﯿ
ﺮ ﺑدرا ﺖﺷد ﯿ ﻞ ﮕﻤﺸﭼ ﺖﻓا ﺎﺑ ﯿﺮ
ز بآ ﺢﻄﺳ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻣ ﻪﮐ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ ﯽ
ﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺖﺷاد رﺎﻈﺘﻧا ناﻮﺗ ﯽ
ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ﻫ ﯿ ژﻮﻟﻮﺋژورﺪ ﯾﮑ ﯽ ﺪﻣ ﻪﺑ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺤﺻ ﯿ ﺢ
ا ناﻮﺨﺑآ ﯾ ﻦ ا رد .دﺮﮐ ﮏﻤﮐ ،ﺖﺷد ﯾ
ﻦ ﻘﺤﺗ ﯿ
،ﻖ ﻣ ﯿ ناﺰ ﺳآ ﯿ ﺐ ﺬﭘ ﯾ يﺮ ﺖﺷد ﺑدرا ﯿ ﻞ ز بآ ﻊﺒﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ
ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺺﺧﺎﺷ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑGRI ﻘﻣ رد
ﯿ سﺎ ﺎﻫ هداد و ﻪﻧﻻﺎﺳ ي
ﭘ24 ﯿ ﺮﺘﻣوﺰ ﺑدرا ﺖﺷدرد ﻊﻗاو ﯿ
ﻞ ﺎﺑ
كﺮﺘﺸﻣ يرﺎﻣآ هرود لﻮﻃ ) لﺎﺳ25
-1367 ﺳرﺮﺑ (1391
ﯽ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﺘﻧ
ﯾ ﺞ ﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽ
ﻐﺗ ﺪﻧور ﯿﯿ تاﺮ ﺢﻄﺳ زاﺮﺗ
ز بآ ﯾ ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ هزﺎﺑ رد ي ﻧﺎﻣز ﯽ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺳ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﯿﺮ ﻟوﺰﻧ ﯽ ﺷ و ﯿ ﺐ ﻔﻨﻣ ﻂﺧ ﯽ ﻣ ﯽ ا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯾ ﻦ ﺷﺎﻧ ﺮﻣا ﯽ ﺖﺷادﺮﺑ زا
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﺬﻐﺗ ﺶﻫﺎﮐ و ﯾﻪ
ﻣ هﺮﻔﺳ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ دﺪﻋ زا يرﺎﻣآ هرود ياﺪﺘﺑا رد ﺺﺧﺎﺷ راﺪﻘﻣ ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ /07
+0
ﻪﺑ /5 -1 ﺖﺳا هﺪﯿﺳر .
ﺪﻣ ﮏﺷ نوﺪﺑ ﯾﺮ
ﯾ ﺖ ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ رد صﻮﺼﺨﺑ يرادﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﺴﺑ رﺎﺛا نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ و رﺎﻬﺑ لﻮﺼﻓ
ﯿ رﺎ ﯽﻤﻬﻣ
ﮔﻮﻠﺟرد ﯿ يﺮ ﺮﺨﺗ زا ﯾ ﺐ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ .دراد ﻪﻘﻄﻨﻣ
ژاو نﺎﮔ :يﺪﯿﻠﮐ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ
، ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺺﺧﺎﺷ ﯽ
، ﺎﻫ بآ ي ز ﯾ ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ
، ﺑدرا ﺖﺷد ﯿ ﻞ
- 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺒﻃ داﺪﺧر ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯿ
ﯽﻌ ﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ شرﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐزا ﯽﺷﺎﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯿ
ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ﺮﻫ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ نآ تﺪﻣ ﺪﻨﻠﺑ
ﻠﻗا ﯿ ﯽﻤ ا .ﺪﻫد خر ﯾ ﻦ ﺪﭘ ﯾ هﺪ ﻧاواﺮﻓ تﺎﻣﺪﺻ ﯽ
ﺎﻫ ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ار ي
ﻣ دراو بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺶﺨﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ
ﻋ دﻮﻤﻧ ﻪﮐ ،دزﺎﺳ ﯿﻨ
ﯽ نآ
ﺎﻫ لﺎﺳ رد ي
ﺧا ﯿ ﺮ ا زا .ﺖﺳا بآ دﻮﺒﻤﮐ ﯾ
ﻦ ﺎﺑ ور ﯾ ﺪ ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﮋﺗاﺮﺘﺳا ﯾ ﮏ ا رد ار ﯾ ﻦ ﻣز ﯿ ﻪﻨ ﺮﺘﻤﮐ ﺎﺗ دﺮﮐ ذﺎﺨﺗا ﯾ
ﻦ ا ﻪﺑ ترﺎﺴﺧ ﯾ
ﻦ
ا ﻪﮐ ددﺮﮔ دراو ﺶﺨﺑ ﯾ
ﻦ ﻧ رﺎﮐ ﯿ ﺪﻨﻣزﺎ وﺪﺗ ﯾ ﻦ ﯾ ﺮﺴﮑ ي ﺗرا رد ﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻧﻮﻨﮐ و ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺪﻧور ﺎﺑ طﺎﺒ
ﯽ ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ ﻦ وﺪﺗ ﯾ ﻦ
ﺎﻫدﺮﺒﻫار ﯽﯾ اﺮﺑ ي ﻣ نآ ءﻮﺳ رﺎﺛآ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﯽ
ﺪﺑ .ﺪﺷﺎﺑ ﯾ ﻦ اﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ي ﺎﭘﯾ ﺶ زرا و ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ي
دﺪﻌﺘﻣ ي هﺪﺷ ﻪﺋارا
ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯾ
ﮏ ا زا ﯾ ﻦ ﮔرﺎﮐ ﻪﺑ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﯿﺮ
ي ﻐﺘﻣ ﯿ ﺎﻫﺮ ي دورو ي اﺮﺑ ي ﺗﺎﺒﺳﺎﺤﻣ شور و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽ
ﻣ توﺎﻔﺘﻣ ،نآ ﯽ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ) ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﻪﻣرﻮﺧ يﺪﻤﺣا .(1394
ﺬﻐﺗ اﺪﺘﺑا ،ﺪﺘﻓا ﯽﻣ قﺎﻔﺗا ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ﯾﻪ
ز بآ ﯾ ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ ﺶﻫﺎﮐ
ﯾ
،ﻪﺘﻓﺎ ا ﺢﻄﺳ ﺲﭙﺳ ﯾ
ﯽﺑﺎﺘﺴ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ناﻮﺨﺑآ ﯽﺑد و ﯾ
ﺪﺑﺎ ﺳ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ دﻮﺒﻤﮐ زا ﺎﻫ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ مﺎﻤﺗ ﻪﭼﺮﮔ . ﻪﻤﺸﭼﺮ
ﮔ ﯽﻣ ﯿ
،ﺪﻧﺮ ﺎﻣا
ﻫ يﺎﻫ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯿ
ژﻮﻟورﺪ ﯾ ﯽﮑ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺧﺄﺗ ﺎﺑ ﻷﻮﻤﻌﻣ يزروﺎﺸﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ يﺎﻫ ﯽ
ﯿﺮ ﺪﻨﻫد ﯽﻣ خر ﯽﻧﺎﻣز )
Silva ،
.(2003 رد ﺧا يﺎﻫ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯿ
،ﺮ ز يﺎﻫ بآ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ
،ﯽﻨ هﺮﻬﺑ درﻮﻣ تﺪﺷ ﻪﺑ ﯽﺘﻌﻨﺻ و يﺮﻬﺷ ،يزروﺎﺸﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ فرﺎﺼﻣ ياﺮﺑ
ا .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يرادﺮﺑ ﯾ
ﻦ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﯽﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ،ﻪﻠﺌﺴﻣ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ ا طﺎﻘﻧ ﺮﺜﮐا رد ار ﯾ
ناﺮ ﺪﺸﺗ ﯾ ﺪ ﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﯾ ﺪ بآ ﻪﭼﺮﮔ .
ز يﺎﻫ ﯾ ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ ﯾ ﯽﮑ ﻧد رد ﯽﺑآ ﻢﻬﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯿﺎ
ﺷ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ
،ﺪﻧﻮ ﺴﺑ رد ﺎﻣا ﯿ يرﺎ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﯽﺳرﺮﺑ زا
ﻤﻧ راﺮﻗ ﯽ ﮔ ﯿ ﺪﻧﺮ ) . ،هداز يﺮﻔﻈﻣ و ﯽﺑﺎﯾرﺎﻓ .(1396
ﻪﺑ ﺪﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﯾﺮ
ﯾ ﺖ ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﺛا ﺶﻫﺎﮐ و بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا يرادﺮﺑ هﺮﻬﺑ
ﻣ ،ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺎﺑ ﯽ
ﯾ ﺖﺴ ﺎﭘ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﮐ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ هداد ﯾ
ﺶ زرا و ﯾ ﯽﺑﺎ ﻠﺤﺗ .ﺪﻧﻮﺷ ﯿ
ﻞ
ﺻﻮﺗ ﺐﻠﻏا ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯿ
ﯽﻔ ﻠﺤﺗ ياﺮﺑ و ﺖﺳا ﯿ
ﻞ دﻮﺟو نآ ﯽﻤﮐ ﯾ
ﮏ ﻗد ﺺﺧﺎﺷ ﯿ
ﻖ ﺴﺑ ﯿ رﺎ ﺖﺳا يروﺮﺿ )
Shahid and
Hazarika
، .(2010 رد ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ ﻧد ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯿ
،ﺎ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯾ ﮏ ﻣﻮﻤﻋ فرﺎﺼﻣ ياﺮﺑ ﻊﺒﻨﻣ ﯽ
ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ ﻦ ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ يﺎﻫ
زروﺎﺸﮐ ي ا .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يرادﺮﺑ هﺮﻬﺑ درﻮﻣ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﯾ
ﻦ ز يﺎﻫ بآ ﺶﻨﮐاو ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﻪﺑ ﯽ
ﺑ ﺎﻫ ﯿ ﺶ
ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﻬﻣ ﺪﺣ زا ﯽ
ﻠﻗا ﯿ ﻤ ﯽ ﺑﺎﻨﻣ ﺶﻫﺎﮐ تﺪﻣ زارد رد ﻊ
ﺮﻃ زا ار بآ ﯾ
ﻖ ﮑﺸﺧ ﯿ ﮔﺪ ﯽ ﺮﺟ ﯾ نﺎ ﺤﻄﺳ يﺎﻫ ﯽ
و
زﯾ ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ا ﻪﺑ ﻪﮐ دراد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﯾ
ﻦ ﺪﭘ ﯾ هﺪ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ﻫ ﯿ ژﻮﻟﻮﺋژورﺪ ﯾﮑ ﯽ ﻣ ﯽ ﻮﮔ ﯾ ﺪﻨ ) ،1999 Calow نارﺎﮑﻤﻫ و .(
بآ ﺎﻫ ي
زﯾ ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻣﺎﺗ شزرا ﺎﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯿ
ﻦ ا رد بآ ﯾ ناﺮ ﺖﺤﺗ يﺎﻨﻬﭘ و هرود لﻮﻃ ،تﺪﺷ ﺖﯿﺻﻮﺼﺧ ﻪﺳ ﺎﺑ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺮﻫ .ﺖﺳا نﺎﻬﺟ و
را نآ ﻊﺒﺗ ﻪﺑ و ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ .دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﻣ ،نآ عﻮﻗو زا ﻞﺒﻗ و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﻗد ﺎﺑ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺑﺎﯾز
رﺎﺴﺧ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ تا
ﻢﻬﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ بآ ﻪﭼﺮﮔ .ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﮏﻤﮐ نآ زا ﻞﺻﺎﺣ
راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﯽﺳرﺮﺑ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﺮﻣا دﻮﺷ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﯿﻧد رد ﯽﺑآ ﯽﻤﻧ
) دﺮﯿﮔ و ﯽﻧﺎﻤﯾا
،نارﺎﮑﻤﻫ .(1390
حﻼﻄﺻا ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺢﻄﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﮑﻣ ﺖﯿﻌﺿو ﻒﯿﺻﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ بآ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻊﻗاو ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ يﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز .ﺪﻨﮐ ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﺖﻓا ،ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺪﻣﺎﯿﭘ ناﻮﻨﻋ ﯽﻫﺪﺑآ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺢﻄﺳ ﺲﭙﺳ ،يﺮﯿﮕﺑآ اﺪﺘﺑا ﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ هﺮﻔﺳ
ا بآ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ار ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﻦﯿﻨﭼ .ﺪﻨﮐ ﯽﻣ
ز بآ ﻊﺒﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ .ﺪﻨﻣﺎﻧ ﯽﻣ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﺼﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑGRI ﯽ
ﻔﻣ ﯿ ﺪ ﺎﭘ ياﺮﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ و ﯾ
ﺶ ﭘ و ﯿ ﺶ ﺑ ﯿﻨ ﯽ ﻌﺿو ﯿ ﺖ
ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ﻣز و بآ ﯿ ﻦ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ،نارﺎﮑﻤﻫ و رﻮﭘ ﻞﺿﺎﻓ)
(1396 زرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ . ﯾﺑﺎ
ﯽ ﻧﺎﻣز ي ﻪﻄﺑار ﯽ
، ﻧﺎﮑﻣ ﯽ
ﺑﯿ ﻦ ﺮﺟ ﯾ نﺎ ﺤﻄﺳ ﯽ
، ﮔﺪﻧرﺎﺑ ﯽ ز بآ و ﯾ ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ رﺎﺗ يﺎﻫ هداد زا ﯾ
ﺨ ﯽ ﻧﻻﻮﻃ ﯽ ﻦﻣ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ تﺪﻣ -
هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا لاﺪﻨﮐ
ﺳرﺮﺑ رد .ﺖﺳا ﯽ
ﺑ ي ﻪﻄﺑار ﯿ
ﻦ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ز بآ ﺢﻄﺳ و ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﯾ ﮑ ﯽ ﻟاﺮﺘﺳا يﺎﻫ ﺖﺷد زا ﯿﺎ
ا ﻪﺑ ﯾ ﻦ ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﺳر ﯿ ﻪﮐﺪﻧﺪ ﺑ ﯿ ﻦ
ﮔﺪﻧرﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﯽ
ﻌﻣ ﯿ رﺎ ز بآ ﺢﻄﺳو هﺪﺷ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻃﺎﺒﺗرا ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻖﻤﻋ ﻢﮐ ﯽ
ﺎﭘ ياﺮﺑ .دراد دﻮﺟو يﻮﻗ ﯾ
ﺶ ﭘ و ﯿ ﺶ ﺑ ﯿ ﯽﻨ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ
ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ ﺺﺧﺎﺷ ﯾﺎ GRI
ز بآ ﻊﺒﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ
،ﯽﻨ ﻂﺳﻮﺗ Mendicino نارﺎﮑﻤﻫ و
) (2008 ﺮﺑﻻﺎﮐ رد ﯾ يﺎ اﯾ ﻟﺎﺘ ﯿﺎ
ﺎﻣزآ ﯾ ﺶ ﺺﺧﺎﺷ نﻮﻨﮐﺎﺗ .ﺪﺷ ﺪﺟ ناﻮﻨﻋGRI
ﯾ ﺮﺗﺪ ﯾ ﻦ دﺮﺑرﺎﮐ و ي ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺒﺷ هداد لﺎﺳ40
ﯿ ﻪ ﺎﻣزآ هﺪﺷ يزﺎﺳ ﯾ
ﺶ هﺪﺷ
.ﺖﺳا ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﺴﻓ ﺖﺷد ناﻮﺨﺑآ يﺎﻬﺼﺧﺎﺷ
ﮔﺪﻧرﺎﺑ ﯽ ﻌﻣ ﯿ رﺎ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ،هﺪﺷ
زﯾ ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻠﺑﺎﻗ و ﯿ ﺖ اﺪﻫ ﯾ ﺖ ﺮﺘﮑﻟا ﯾﮑ ﯽ ﻌﻣ ﯿ رﺎ هﺪﺷ ) نارﺎﮑﻤﻫ و ﻒﯿﺻ ﻂﺳﻮﺗ .ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ (1391
ﺎﭘ ياﺮﺑ ﯾ ﺶ آ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ب
ز ﯾ ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ اﯾ ﻦ د يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ زا ﺮﺘﻬﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﯾ
ﺮﮕ ﺖﺳا . ناﺮﺤﺑ بآ ﯾﮑ ﯽ ﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯾ ﻦ ﻞﺋﺎﺴﻣ
ﺪﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯾﺮ
ﯾ ﺖ ﻧﺎﺴﻧا ﻊﻣاﻮﺟ ﯽ
ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽ
ﺮﻘﺗ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯾ
ﺎﺒ ﻣﺎﻤﺗ ﯽ دﻮﺟو نﺎﮐرا ي
ﺑ ﺢﻄﺳ رد ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯿ
ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﯽ
، ا ﻪﻘﻄﻨﻣ ي
،
ﻠﻣ ﯽ ﺣﺎﻧ و ﯿ ﻪ ا ي ﻧو ﮏﺸﺧ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ار ﯿ
ﻪﻤ ﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﮏﺸﺧ ﯿﺮ
ﻣ راﺮﻗ ﯽ ا ﺎﺑ .ﺪﻫد ﯾ ﻦ ا لﺎﺣ ﯾ ﻦ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ترﻮﺻرد
ﺴﺑ تارﺎﺴﺧ ،مواﺪﺗ ﯿ
هدﺮﺘﺴﮔرﺎ ﻫ ،يزروﺎﺸﮐ يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟرد ار يا
ﯿ ژﻮﻟورﺪ ﯾ ﮏ ﻋﺎﻤﺘﺟاو ﯽ - هﺎﮔ و ﺖﺷاﺬﮔ ﺪﻫاﻮﺧ يﺎﺟ ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا
ﻏ تاﺮﺛا ﯿ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﯿ ﻢ ﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺪﺣﺎﺗ نآﺮﻀﻣ و ﯽ
ﻧﺎﻬﺟ ناﺮﺤﺑ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽ
ﺪﺒﺗ ﯾ ﻞ ا رﻮﺸﮐ .ﺪﻧﻮﺷ ﯾ
ناﺮ ﻌﻗﻮﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﯿ
ﺖ ﻓاﺮﻐﺟ ﯿﺎ ﯽﯾ
ﻣﻮﻤﻋ شدﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺧ صﺎﺧ ﯽ
ﺻﻮﺼﺧ و ﻮﺟ ﯿ
تﺎ ﺘﺴﭘ ﯽ ﺎﺑ تروﺎﺠﻣ رد و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﻬﺟ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﺑﺮﻤﮐرد دﻮﺧ يﺪﻨﻠﺑ و
ﻠﻗا ياراد يا هرﺎﺣ ﺐﻨﺟ رﺎﺸﻓ ﺮﭘ ﯿ
ﻢ ﻧ و ﮏﺸﺧ ﯿ
ﻪﻤ ﻣ ﮏﺸﺧ ﯽ ﺘﻧ رد ؛ﺪﺷﺎﺑ ﯿ
،ﻪﺠ ﺑ رد ﯿ ﺮﺘﺸ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ رﺎﭼد ﺎﻫ لﺎﺳ ﯽ
ﺪﺷ ﯾ هﺪﺷ ﺪ
ﺖﺳا . ﺳ ﺮﺑ ﮏﯾ رد ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ﺑدرا ﺖﺷد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ناﻮﺨﺑآ ﯽﺑﺎﺘﺴﯾا ﺢﻄ
ﯿ ﻞ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و
ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﻊﺒﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ و ﺎﻫﺮﺘﻣوﺰﯿﭘ رد بآ زاﺮﺗ يﺎﻫ هداد ﻌﺗ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋژورﺪﯿﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑGRI
ﯿﯿ ﻦ
ﺎﻫ لﺎﺳ ي رﺎﻣآ هرود رد ﺮﺗو ﮏﺸﺧ ي
ﺳرﺮﺑ و ﻪﻟﺎﺳ25 ﯽ
ﻣ ﯿ ناﺰ ز بآ هﺮﻔﺳ ﺢﻄﺳ ﺖﻓا ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﻞ ﺎﻫ ﺖﺷادﺮﺑ ي
ﺑ ﯽ ور ﯾﻪ
زروﺎﺸﮐ ي ﺘﻌﻨﺻ و ﯽ .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
- 2 :ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
-2 - 1 ﻌﻗﻮﻣ ﯿ ﺖ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ
ﺑدرا ﺖﺷد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯿ
ﻞ ﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽ
اﯾ ناﺮ ا .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو ﯾ
ﻦ ﻓاﺮﻐﺟ ضﺮﻋرد ﺖﺷد ﯿﺎ
ﯽﯾ ﻪﺟرد38
و ﻗد3 ﯿ ﻪﻘ ﺎﺗ و ﻪﺟرد38 ﻗد27
ﯿ ﻪﻘ ﻟﺎﻤﺷ ﯽ ﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ و ﯿﺎ
ﯽﯾ و ﻪﺟرد47 ﻗد55
ﯿ ﻪﻘ ﺎﺗ و ﻪﺟرد48 ﻗد20
ﯿ ﻪﻘ ﻗﺮﺷ ﯽ هﺪﺷ ﻊﻗاو
ﺑدرا ﺖﺷد .ﺖﺳا ﯿ
ﻞ ﺑﺮﻏ ﺶﺨﺑ تﺎﻋﺎﻔﺗراﺮﺑ فﺮﺸﻣ ﯽ
ﻪﺘﺷر هﻮﮐ ﻗﺮﺷ ﻪﻨﻣاد داﺪﺘﻣا رد و (ﺶﻟﺎﺗ تﺎﻋﺎﻔﺗرا) زﺮﺒﻟا ﯽ
.دراد راﺮﻗ نﻼﺒﺳ
دوﺪﺣ نآ ﺖﺣﺎﺴﻣ ﮐ990
ﯿ ﺮﺘﻣﻮﻠ ﻣ ﻊﺑﺮﻣ ﯽ ا رد ﻪﻧﻻﺎﺳ شرﺎﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ .ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
هﺎﮕﺘﺴ ﺳ ﯿ ﺘﭘﻮﻨ ﯿ ﮏ ﺑدرا ﯿ ﻞ دوﺪﺣ ﻣ304 ﯿﻠ ﯿ ﺮﺘﻤ ﻣ ﯽ
ا رد .ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
ﻦ ﺮﺗ نارﺎﺑ ﺮﭘ ﺖﺷد ﯾ
ﻦ درا لﺎﺳ هﺎﻣ ﯾ
ﺖﺸﻬﺒ ﺮﺗ نارﺎﺑ ﻢﮐ و هﺎﻣ ﯾ
ﻦ ﻣ .ﺖﺳا دادﺮﻣ هﺎﻣ نآ ﯿ
ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ا ﻪﻧﻻﺎﺳ يﺎﻣد ﯾ
هﺎﮕﺘﺴ
ﺳ ﯿ ﺘﭘﻮﻨ ﯿ ﮏ ﺑدرا ﯿ ﻞ ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد9 ﯽ
و ﺖﺳا داﺮﮔ ﯾﮑ
ﯽ ﺣاﻮﻧ زا ﯽ ﺳدﺮﺳ ﯿ ﺮ اﯾ ناﺮ ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽ
رد هﺪﺷ ﺖﺒﺛ يﺎﻣد ﻞﻗاﺪﺣ ،دﻮﺷ
اﯾ هﺎﮕﺘﺴ ﺳ ﯿ ﺘﭘﻮﻨ ﯿ ﮏ ﺑدرا ﯿ ﻞ /8 - 33 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯿ
داﺮﮕ يﺎﻫزور داﺪﻌﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﯾ
ناﺪﻨﺒﺨ ﻞﮑﺷ .ﺖﺳا لﺎﺳ رد زور130
ﻌﻗﻮﻣ1 ﯿ ﺖ
ﻓاﺮﻐﺟ ﯿﺎ ﯽﯾ ﺑدرا ﺖﺷد ﯿ ﻞ ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽ .ﺪﻫد
ﻞﮑﺷ
- 1 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ
-2 - 2 ﻘﺤﺗ شور ﯿ
ﻖ
ﺲﭘ ﺑدرا ﺖﺷد ﮏﯿﺘﭘﻮﻨﯿﺳ و ﯽﺠﻨﺴﻧارﺎﺑ يﺎﻬﻫﺎﮕﺘﺴﯾا ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ رﺎﻣآ و تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ زا ﯿ
ﻞ ﺺﻗﺎﻧ يﺎﻬﻫداد يزﺎﺳزﺎﺑ ﻪﺑ ماﺪﻗا
ﻌﺗ و يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ .ﺪﺷ ﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ و ﻞﺿﺎﻔﺗ شور ﻪﺑ ﯿﯿ
ﻦ ﻌﺿو ﯿ ﺖ رد ﯽﺘﺑﻮﻃر زﻮﺗ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑGRI
ﯾ ﻊ هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا لﺎﻣﺮﻧ
ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .ﺖﺳا ﺮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ ياﺮﺑGRI
ﺎﭘﯾ ﻪ ياﺮﺑ تﺪﻣ زارد رﺎﻣآ ﯾ
ﮏ ﮔ ﯽﻣ ترﻮﺻ ﺺﺨﺸﻣ يرﺎﻣآ هرود ﯿ
دﺮ ا . ﯾ ﻦ رﺎﻣآ
زﻮﺗ ﻪﺑ تﺪﻣ زارد ﯾ
ﻊ شزاﺮﺑ (ﺎﻣﺎﮔ) ﺐﺳﺎﻨﻣ يرﺎﻣآ ﯾ
ﺖﻓﺎ ﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﻊﺑﺎﺗ . ﯿ
ندﺮﮐاﺪ ياﺮﺑ ﺎﻫ هداد ﯽﻌﻤﺠﺗ لﺎﻤﺘﺣا ﯾ
ﮏ
اﯾ هﺎﮕﺘﺴ ﻌﻣ هﺎﻣ ياﺮﺑ و ﯿ
ﻦ ﻘﻣ و ﯿ سﺎ ﺺﺧﺎﺷ .دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﯽﻧﺎﻣز ﯾGRI
ﮏ راﺪﻘﻣ ﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ لﺎﻣﺮﻧ ﯿ
ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ و ﺮﻔﺻ
ﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ﯿ
رﺎ ﯾ ﮏ ﺑ .ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻐﺗ ﺮﺑ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ﺮﺛا تﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪ
ﯿﯿ تاﺮ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻤﮐ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ
،ﯽﻨ ﺮﺿ ﯾ ﺐ ﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯿ
ﻦ
ﺺﺧﺎﺷ ﻣ ﺎﺑGRI
ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ز بآ ﺢﻄﺳ عﺎﻔﺗرا ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ ﻘﻣ رد ﯿ سﺎ ﺧﺄﺗ لﺎﻤﻋا نوﺪﺑ و لﺎﻤﻋا ﺎﺑ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻧﺎﻣز يﺎﻫ ﯿﺮ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﻧﺎﻣز
.ﺪﺷ
لوﺪﺟ
- 1 ﻌﺿو ﯿ ﺖ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ﻟﺎﺳﺮﺗو ﯽ راﺪﻘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺎﻫ ﺪﻨﻣ) GRI
ﯾ ﺴ ﯿ ﻮﻨ ،نارﺎﮑﻤﻫ و (2008
ﺮﯾدﺎﻘﻣ GRI ﺖﯿﻌﺿو
تﺎﻘﺒﻃ
ﺮﺘﺸﯿﺑ و2 ﺪﯾﺪﺷ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻟﺎﺳﺮﺗ
1
/5 ﺎﺗ1 /99 1 ﺪﯾﺪﺷ ﯽﻟﺎﺳﺮﺗ
2
ﺎﺗ1 /49 1 ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻟﺎﺳﺮﺗ
3
/99 ﺎﺗ0 /99 -0 رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
4
-2 - 3 ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ (GRI)
رد اﯾ ﻦ ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ ﻐﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ﯿﯿ
تاﺮ ﻧﺎﮑﻣ ﯽ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ﻫ ﯿ ژﻮﻟﻮﺋژورﺪ ﯾﮑ ﯽ ﺺﺧﺎﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﻨﻬﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﺸﻘﻧ ﺖﺷد ردGRI
ﺑدرا ﯿ ﻞ ﻬﺗ ﯿ ﻪ دﺮﮔ ﯾ ﺪ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ . ArcGIS
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ﺺﺧﺎﺷ ﺑدرا ﺖﺷد لﺎﺳ ﺮﻫGRI
ﯿ ﻞ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﯿﺮ ﺎﻣآ هرود لﻮﻃ رد ﺎﻫ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ عﻮﻗو ير
ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ اﯾ ﻦ رﺎﻣآ زا ،ﺖﺷد ﭘ هﺎﭼ دﺪﻋ24
ﯿ يﺮﺘﻣوﺰ هدﺎﻔﺘﺳا
ز بآ ﺢﻄﺳ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ عﺎﻔﺗرا ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ .ﺪﺷ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ ﻠﺤﺗ يﺎﻫراﺰﺑا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ،ﺖﺷد ﯿ
ﻞ ArcGIS10 ﺮﺛا ﺢﻄﺳ
ﭘ يﺎﻫ هﺎﭼ ﯿ
يﺮﺘﻣوﺰ ﺗ شور ﻪﺑ ﯿ ﻦﺴ ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ ﻌﺿو .ﺪﺷ ﯿ ﺖ د زا ﺎﻫ هداد ﯾ
هﺎﮔﺪ رﻮﻣ ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ د
ﺳرﺮﺑ ﯽ لﺎﻣﺮﻧ ياﺮﺑ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﻏ يﺎﻫ هداد يزﺎﺳ ﯿ
لﺎﻣﺮﻧﺮ راﺰﻓا مﺮﻧزا ArcGIS
ﺑدرا ﺖﺷد رد ،ﺎﻫ هداد يزﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ زا ﺲﭘ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﻞ ﺺﺧﺎﺷ اﺮﺑGRI
ي
ﻃ ﺖﺷد ناﻮﺨﺑآ ﯽ
رﺎﻣآ هرود ي ز ﻪﻄﺑار زا ﻪﻟﺎﺳ25 ﯾﺮ
ﺳﺎﺤﻣ ﻣ ﻪﺒ ﯽ .دﻮﺷ ﻂﺑاور ﻦﯾا رد Di
ا ﺢﻄﺳ ﻖﻤﻋ شزرا : ﯾ
ﺑﺎﺘﺴ ﯽ هرود رد ي
ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ، ﻣ :D ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ا ﺢﻄﺳ ﻖﻤﻋ ﯾ
ﺑﺎﺘﺴ ﯽ ، ﻌﻣ فاﺮﺤﻧا :S ﯿ
رﺎ ﺎﻫ هداد و ﺎﻫ هداد داﺪﻌﺗ :n ي
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
= ∑ ( ) (1)
GRI = (2) - 3 ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ :
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ ﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽ
ﻐﺗ ﺪﻧور ﯿﯿ تاﺮ ز بآ ﺢﻄﺳ زاﺮﺗ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ هزﺎﺑ رد ي ﻧﺎﻣز ﯽ ) -1367 (1391 ﻪﻟﺎﺳ25
ﺳ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﯿ ﺮ ﻟوﺰﻧ ﯽ و
ﺷ ﯿ ﺐ ﻔﻨﻣ ﻂﺧ ﯽ ﻣ ﯽ ا ﻪﮐ .ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
ﻦ ﺷﺎﻧ ﺮﻣا ﯽ ﺑ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﯿ
ﺮﺘﺸ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﺬﻐﺗ ﺶﻫﺎﮐ و ﯾﻪ
ﻣ هﺮﻔﺳ ﯽ ﺰﺋﺎﺣ ﻪﭽﻧآ .ﺪﺷﺎﺑ
ﻤﻫا ﯿ ﺖ ﻣ ﯽ ا ،ﺪﺷﺎﺑ ﯾ ﻦ ﻐﺗ ﻪﮐ ﯿﯿ تاﺮ ز بآ ﺢﻄﺳ زاﺮﺗ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ اﺮﺑ لﺎﺳ ﺮﻫ رد ي
ﺎﻫ هﺎﭼ ي ﭘ ﯿ ﺮﺘﻣوﺰ ي ﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ
ا و ﺪﺷﺎﺑ ﯾ ﻦ
ﻟد ﻪﺑ ﺮﻣا ﯿ ﻞ ﺮﺿ ،ﺪﻧزﺎﺳ عﻮﻧ رد فﻼﺘﺧا ﯾ
ﺐ رﺬﮕﺑآ ي
، ﺷ ﯿ ﺐ ﻫ ﯿ ﻟورﺪ ﯿ ﮑ ﯽ ﻣ و ﯿ ناﺰ ز بآ هﺮﻔﺳ زا توﺎﻔﺘﻣ ﺖﺷادﺮﺑ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد
ﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ .ﺪﺷﺎﺑ دﺎﻘﻣ ﯾﺮ ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻘﻣ ردGRI
ﯿ سﺎ ﻧﺎﻣز ﯽ ﻪﻧﻻﺎﺳ لوﺪﺟ رد ﻞﯿﺑدرا ﺖﺷد رد .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺶﯾﺎﻤﻧ2
لوﺪﺟ - 2 ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﯽﻧﺎﻣز سﺎﯿﻘﻣ ردGRI
ﻪﻧﻻﺎﺳ
لﺎﺳ GRI
ﯽﺘﺑﻮﻃر ﺖﯿﻌﺿو
لﺎﺳ GRI ﯽﺘﺑﻮﻃر ﺖﯿﻌﺿو
-1367 1368
-1368 1369
-1369 1370
-1370 1371
-1371 1372
-1372 1373
-1373 1374 0.07
0.39 0.03 1.03 0.91 0.93 0.47 1.02 0.96 رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻟﺎﺳﺮﺗ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
-1380 1381
-1381 1382
-1382 1383
-1383 1384
-1384 1385
-1385 1386
-1386 1387 -0.1 -0.12
0.02 0.19 -0.06
0.01 -0.06
0.01 رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
/49 - 1 ﺎﺗ -1 ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ
5
/99 - 1 ﺎﺗ /5 -1 ﺪﯾﺪﺷ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ
6
- ﺮﺘﻤﮐو2 ﺪﯾﺪﺷرﺎﯿﺴﺑ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ
7
-1374 1375
-1375 1376
-1376 1377
-1377 1378
-1378 1379
-1379 1380 0.02
0.11 -0.08
0.04 -0.02
-0.15 ﯽﻟﺎﺳﺮﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
-1387 1388
-1388 1389
-1389 1390
-1390 1391
-1391 1392 -0.06
0.01 -0.06
-0.53
1.5 - رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
رﺎﺠﻨﻬﺑ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺪﯾﺪﺷ
اﺮﺑ ي ﺎﻤﻧ ﯾ ﺶ ﻐﺗ ﺮﺘﻬﺑ ﯿﯿ تاﺮ ﻧﺎﻣز ﯽ ﺺﺧﺎﺷ وGRI
ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ﻫ ﯿ ژﻮﻟﻮﺋژورﺪ ﯾﮑ ﯽ ﻐﺗ رادﻮﻤﻧ ﯿﯿ تاﺮ ﻧﺎﻣز ﯽ ﺪﺷ ﻢﺳر نآ ﻞﮑﺷ)
(2 ﻪﮐ ،
ﻌﺿو نﺪﺷ ﺮﺘﻬﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ نآ دﻮﻌﺻ ﯿ
ﺖ ﻌﺿو نﺪﺷ ﺮﺗﺪﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ نآ لوﺰﻧ و ناﻮﺨﺑآ ﯿ
ﺖ .ﺖﺳا ﻦﯾا ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻞﮑﺷ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
رد ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺳ زا ﺎﻣا .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﻟﺎﺳﺮﺗ ﺖﻟﺎﺣ رد و لﺎﻣﺮﻧ ﺖﯿﻌﺿو ياراد يرﺎﻣآ هرود ياﺪﺘﺑا لﺎﺳ10
ل لﺎﺳ ﺎﺗ يرﺎﻣا هرود10
رد و لﺎﻣﺮﻧ ﺖﻟﺎﺣ رد بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯿﻌﺿو هرود ما23 ﯽﻣ ﺪﯾﺪﺷ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺖﻟﺎﺣ رد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز با ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯿﻌﺿو ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ لﺎﺳ2
.ﺪﺷﺎﺑ
- 4 ﻪﺠﯿﺘﻧ ﮔ ﯿ يﺮ
ﺑدرا ﺖﺷد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ناﻮﺨﺑآ ﯽﺑﺎﺘﺴﯾا ﺢﻄﺳ ﺮﺑ ﮏﯾ رد ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ﯿ
ﻞ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و
ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﻊﺒﻨﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ و ﺎﻫﺮﺘﻣوﺰﯿﭘ رد بآ زاﺮﺗ يﺎﻫ هداد ﻌﺗ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋژورﺪﯿﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑGRI
ﯿﯿ ﻦ
ﺎﻫ لﺎﺳ ي رﺎﻣآ هرود رد ﺮﺗو ﮏﺸﺧ ي
ﺳرﺮﺑ و ﻪﻟﺎﺳ25 ﯽ
ﻣ ﯿ ناﺰ ز بآ هﺮﻔﺳ ﺢﻄﺳ ﺖﻓا ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﻞ ﺎﻫ ﺖﺷادﺮﺑ ي
ﺑ ﯽ ور ﯾﻪ
زروﺎﺸﮐ ي ﺘﻌﻨﺻ و ﯽ .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺳ ﯿﺮ ﻧ ﻟوﺰ ﯽ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ تﺪﺷ ﯽ
ﻫ ﯿ ژﻮﻟﻮﺋژورﺪ ﯾﮑ ﯽ ﺑدرا ﺖﺷد ناﻮﺨﺑآ ﻊﺿو نﺪﺷ ﺮﺗﺪﺑ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﯿ
ﻞ
ﺖﺳا ﻪﮐ ﺪﻣ ﺎﺑ ﺮﮔا ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺤﺻ ﯿ ﺢ ا زا ﯾ ﻦ ﮔﻮﻠﺟ ﺮﻣا ﯿ يﺮ ﺬﭘﺎﻧ ناﺮﺒﺟ تﺎﻌﺒﺗ دﻮﺸﻧ ﯾ
يﺮ ﻣرﺎﺑ ﻪﺑ ار ﯽ .دروآ ﺪﻣ ﮏﺷ نوﺪﺑ ﯾﺮ
ﯾ ﺖ ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ
ﺴﺑ رﺎﺛا نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ و رﺎﻬﺑ لﻮﺼﻓرد صﻮﺼﺨﺑ يرادﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﯿ
رﺎ ﮔﻮﻠﺟرد ﯽﻤﻬﻣ ﯿ
يﺮ ﺮﺨﺗ زا ﯾ ﺐ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ .دراد ﻪﻘﻄﻨﻣ
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﭘ ياﺮﺑ ﯾ ﺶ آ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ب
ز ﯾ ﻣزﺮ ﯿ ﯽﻨ ﺺﺧﺎﺷ .ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻣارﺎﮐ و ﺪﯿﻔﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣGRI
ﻪﻧﻻﺎﺳ ﯽﻧﺎﻣز سﺎﯿﻘﻣ ردGRI ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻧﺎﻣز تاﺮﯿﯿﻐﺗ رادﻮﻤﻧ- 2ﻞﮑﺷ
ﻊﺑﺎﻨﻣ
- 1 ﻪﻣرﻮﺧآ يﺪﻤﺣا
،.م ، ﺮﮔ ﻪﺣﻮﻧ ،.ا ، ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻧﺎﻤﯿﻠﺳ
،.م ، ﻣﺮﯿﻤﺳ ﯽﯾﺎﻃ ) .م ،ﯽ
.(1394 ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾﺰﺑآ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽﺳرﺮﺑ
يﺎﻫ وSWI سرﺎﻓ نﺎﺘﺳا ﻪﻣاﺮﺧ ﺖﺷدوﺮﻣ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ هدوﺪﺤﻣ ناﻮﺨﺑآ ردGRI
. ناﺮﯾا بآ و يرﺎﯿﺑآ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ
، )6 :(21 -105 .118
-2 -1.5 -1 -0.5 0 0.5 1 1.5
0 5 10 15 20 25
- 2 .ع ،ﯽﻧاراﺪﻨﻔﺳا ﯽﺒﻟﺎﻃ .م ،ﯽﻧﺎﻤﯾا )
.(1390 بآ هﺮﻔﺳ ﺢﻄﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ رﺎﺛآ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﺷد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ دﺰﯾ دﺎﺑﺎﻬﺑ
ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ وSPI .GRI ناﺮﯾا بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ﻦﯿﻣرﺎﻬﭼ .
-3 ) .ا ،يﺪﻋﺎﺴﻣ ،.ح ،هذازﺪﻤﺤﻣ ،.م ،ﻒﯿﺻ .(1391
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺛﺄﺗ ﯿ ﺮ ﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﯽ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﺴﻓ ﺖﺷد ناﻮﺨﺑآ
يﺎﻬﺼﺧﺎﺷ ﮔﺪﻧرﺎﺑ
ﯽ ﻌﻣ ﯿ رﺎ ز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ،هﺪﺷ ﯾ
ﻣزﺮ ﯿﻨ ﯽ ﻠﺑﺎﻗ و ﯿ ﺖ اﺪﻫ ﯾ ﺖ ﺮﺘﮑﻟا ﯾﮑ ﯽ ﻌﻣ ﯿ رﺎ هﺪﺷ .بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﻪﻠﺠﻣ . :5
-45 . 59
-4 ) .ج ،،هداز يرﺮﻔﻈﻣ ،.م ،ﯽﺑﺎﯾرﺎﻓ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﯽﺷور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋژورﺪﯿﻫ ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺺﺧﺎﺷ .(1396
ﺮﯾد ﺖﺷد :يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ) ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز -
ا ﻪﻠﺠﻣ .(ﺮﻬﺷﻮﺑ نﺎﺘﺳا ناﺪﺑآ ،يژﻮﻟورﺪﯿﻫﻮﮐ
)4 :(3 -737 . 748
- 5 ) .ج ،يرادرﻮﺧﺮﺑ ،.م ،ﯽﺻﺎﺼﺘﺧا ،.ح ،داﮋﻧ ﯽﮑﻠﻣ ،.م ،رﻮﭘ ﻞﺿﺎﻓ .(1396
ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ناﻮﺨﺑآ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺮﺑ بﻼﯿﺳ ﺶﺨﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ
يﺎﻫ
،SDI وGRI )SPI دﺰﯾ تاﺮﻫ ناﻮﺨﺑآ :يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،مﻮﺒﮑﺸﺧ .(
)7 :(1 -95 . 107
6- Calow, R. Robins, N. Macdonald, A. and Nicol, A. 1999. Planning for groundwater drought in Africa. In: Proceedings of the International Conference on Integrated Drought Management:
Lessons for SubSaharan Africa. IHP-V, Technical Documents in Hydrology, 35: 255–270.
7- Mendicino, G., A. Senatore and P. Versace. 2008. A groundwater resource index (GRI) for drought monitoring and forecasting in a Mediterranean climate. Journal of Hydrology, 357(3-4): 282-302.
8- Silva. V.P.R., 2003, On climate variability in northeast Brazil, Journal of Arid Environment, 54(2), 256-367
9- Shahid, S. and M. K. Hazarika. 2010. Groundwater Drought in the Northwestern District of Bangladesh. Water Resource Management, 24(10): 1989-2006.
Assessment of Groundwater Resources of Ardabil Plain Using the GRI index
Abstract
Investigating the effects of drought on the level of underground aquifers and changes in groundwater resources is very important in the planning and sustainable management of water resources of each region. In recent years, Ardebil Plain has faced a dramatic drop in groundwater levels which could be expected to help with the proper management of the aquifer through a hydrogeological drought. In this research, the drought vulnerability in Ardebil plain was investigated using the GRI groundwater source index in annual scale and 24-pisometers data in Ardabil, with a combined statistical period of 25 years (1339-1396). The results of the study of the process of underground water level changes in the time period indicated a downward trend and a negative line slope. This is due to a greater withdrawal of groundwater resources and a reduction in table nutrition.
So the index value has reached from +0.07 to -1.5 at the beginning of the statistical period. Undoubtedly, the optimal management of exploitation, especially in the spring and summer, is a very important step in preventing the destruction of groundwater resources in the area.
Keywords: drought, drought index, ground water, Ardabil plain
