Copyright©2021, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially.
Doi: 10.22108/TBJ.2020.126629.1145
Journal of Taxonomy and Biosystematics E-ISSN: 2322-2190
Document Type: Research Paper Vol. 13, Issue 1, No.46, Spring 2021, P:2 Received: 24/12/2020 Accepted: 27/12/2020
https://ui.ac.ir/en
Ant Fauna of Fig Orchards of the Estahban Area with the Report of Tapinoma Karavaievi (Hymenoptera: Formicidae) as a Predator of Fig Pollinator Wasps
Haniyeh Kiyani
M. sc, Faculty of Agriculture, Department of Plant Protection, Shiraz University, Shiraz, Iran [email protected]
Kambiz Minaei
*Corresponding author: Professor, Faculty of Agriculture, Department of Plant Protection, Shiraz University, Shiraz, Iran
Hamid Zare
Fig Research Station, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Estahban, Iran [email protected]
Abstract
The fig fruit (Ficus carica L.), as an important agricultural product, is consumed fresh or dried worldwide.
Fars and the Estahban county, with more than 95% of fig orchards, are the most important edible fig- producing areas in Iran. The interaction between figs and their mutualisms especially wasps is affected by ants. Considering the rich fauna of ants in Estahban fig orchards, as well as some reports indicating the direct and indirect damages by ants, the fauna of ants in fig gardens in the Estahban area was studied during 2018- 2019. Eleven species in 8 genera and 3 subfamilies were recognised. Among the collected species, Cataglyphis livida, C. livida, Lepisiota dolabellae, M. caducus, M. ebeninus, P. koshewnikovi, Tapinoma karavaievi, and T. destructor have been reported for the first time from Fars province. Furthermore, this study revealed that Tapinoma karavaievi acts as a predator of the fig wasp causing possible damages to fig orchards. This is the first record of possible damage of this species to the fig in the world.
Key words: Pest, Iran, Pollination.
کیتامتسیسویب و یمونوسکات
، لاس هدزیس م هرامش ، و لهچ شش م ، راهب 1400 حفص ، ه 26 - 17
یشهوژپ :هلاقم عون
هلاقم تفايرد :
04 / 10 / 1399 ياهن شريذپ
:ی 07 / 10 / 1399
Copyright©2021, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they cannot change it in any way or use it commercially.
Doi: 10.22108/TBJ.2020.126629.1145
هچروم نوف غاب یاه
ۀچروم ۀنوگ شرازگ اب هارمه )سراف( نابهتسا ریجنا یاه
(Hymenoptera:
Formicidae) Tapinoma karavaievi
هدرگ روبنز رگراکش هاگیاج رد ریجنا ناشفا
ح ینایک هینا
، دشرا یسانشراک هورگ
هایگ یکشزپ
،
،یزرواشک هدکشناد هاگشناد
زاریش ، زاریش ا ، ي نار
ییانیم زیبماک
،*
هورگ داتسا هایگ
یکشزپ ، ،یزرواشک هدکشناد هاگشناد
زاریش ، زاریش ا ، ي نار سم(
و )تابتاکم لو
،عراز دیمح رايداتسا
نامزاس ،سراف یعیبط عبانم و یزرواشک شزومآ و تاقیقحت زکرم ،ریجنا تاقیقحت هاگتسيا ت
،تاقیقح آ رت و شزوم يو
ج
ناريا ،نابهتسا ،یزرواشک [email protected]
هدیکچ جنا ی ( ر
Ficus carica L.
) هزات فرصم یارب مهم یلوصحم یم هتخانش ناهج حطس رد کشخ و یروخ
ناتسا .دوش
زا شیب اب نابهتسا ناتسرهش و سراف 95
غاب دصرد یاه جنا ی کاروخ ر ی مهم سه ناريا رد ریجنا ۀدننکدیلوت نيرت .دنت
هچروم اه یور ب شنکمهرب ی
جنا ن ی اس و ر ي مه ر يز جنا ناتس ی هب ر يو ثأت اهروبنز هژ ی
م ر ی راذگ جوت اب .دن وارف هب ه نا ی
هچروم اه رد جنا ی ناتسر اه نچمه و ی شرازگ دوجو ن یياه
نبم ی قتسم تراسخ رب ی
غ و م ی قتسم ر ی م نآ اه هب نا ج ی ر
، ا ي ن
ط شهوژپ ی لاس یاه 1397 ات 1398 حم اب رو ي سررب ت ی هچروم نوف غاب رد اه
اه ی جنا ی نابهتسا ناتسرهش ر تروص
اتن ساسارب .تفرگ ي
ا ج ي شهوژپ ن
، 11 ز هس و سنج تشه هب قلعتم هچروم هنوگ ي
اسانش هداوناخر یي
.دش نیب رد
هنوگ عمج یاه یروآ
هنوگ ،هدش یاه
Messor caducus
،
M. ebeninus
،
Pheidole koshewnikovi
و
Trichomyrmex destructor
زا ۀداوناخريز
Myrmicinae
، هنوگ اه ی
Lepisiota dolabellae
و
Cataglyphis livida
زا ۀداوناخريز
Formicinae
ۀنوگ و
Tapinoma karavaievi
زا ۀداوناخريز
Dolichoderinae
ارب ی نیتسخن رد راب
شرازگ سراف ناتسا
؛دش هب هولاع علاطم ۀ ۀنوگ داد ناشن رضاح
Tapinoma karavaievi
ياج رد رگراکش هاگ روبنز
هدرگ ناشفا یجنا ر غاب هب یلامتحا تراسخ ثعاب ریجنا یاه
م ی دوش وگ یلامتحا تراسخ شرازگ نیتسخن نيا . ۀن
Tapinoma karavaievi
یم بوسحم ناهج حطس رد ریجنا هب .دوش
هژاو :یدیلک یاه ،تفآ
،ناريا هدرگ .یناشفا
18 و یمونوسکات
،کیتامتسیسویب لاس
دزیس مه هرامش و لهچ شش ،م راهب 1400
همدقم جنا ی ا ن ا ب ر ملع
ی
Ficus carica L.
مهم زا ر ت ي ن
غاب تلاوصحم ی
ند ی ا .تسا ا ي ن ها یگ داونا خ ه ب ق لعتم ۀ
توت ( ناناس
Moraceae
و تسا ) د زا
ي را ا جن پ رد زابر ۀ
ار ب نا هج ی
لخاد فر صم ی
ي ا ها گياج رد لو صحم
ی
تاردا ص ی ت شک ا .ت سا هد ش ي
ت خرد ن ه ب
هژيو رد
حاون ی سمرگ ی ر ی ن و ی هم سمرگ ی ر ی نچمه و ی د ن سب ر ی را ی
م تشک لدتعم قطانم زا ی
دوش (
Faghih, 2018
ا .) ي نار
کرت روشک زا سپ ی
ه ر يازجلا و شکار م ،رصم ، ب
ی رت ش ي ن
م ی ز حط س ناز ي
ت شک ر د یلوت و
جنا ی دو خ ه ب ار ر
( ت سا هداد دا صتخا
Faostat, 2018
.) ب ی زا ش 95
غاب دصرد یا ه
جنا ی کارو خ ر ی
ا ي سرا ف نات سا رد نار
دراد رار ا .
ا نات سرهش ا ب سرا ف نات سا رد ع ااو نابهت س
ز حطس ي ب تشک ر ی
زا ش 25 م و را تکه رازه ی
لوت ناز ی د
بی زا ش 20 جنا نت رازه ی
ه ب ار رو شک لوا اقم کشخ ر
( ت سا هداد دا صتخا دو خ
Ahmadi et al., 2018
.)
ه ب لد ی اذ غ شزرا ل یي
دا يز دا صتاا شزرا و ی
جنا ی ر
د کشخ ي
سررب ،م ی ا ي زا لوصحم ن هبنج
گا نوگ یاه نو
مها ی و ت ي هژ ا دراد ی .
سب ،ل ماکت د نور رد ی
را ی ه لمجزا تار شح زا
هچروم تروص هب ،اهروبنز و اه اه
ی فلتخم ی جنا ا ب ی رد ر
هدوب طابترا دنا
جنا . ی طبار اهروبنز اب ر ه
یا مه ز ي ت س ی دراد
جنا نآ رد هک ی
ارب ر ی هدرگ ناشفا ی رو بنز هب هتسباو ت سا
ن ا هروبنز و ی
ن ز ی ناد مخت د نمزا اه
ی ل گ جنا ی ر د ن
(
Harrison, 2014
)
؛ ا ما ه چروم رو ضح اه
رد ت خرد
م اهنآ عفد و اهروبنز تشحو ثعاب ی
( دو ش
Lin et al.,
.)2018
ه چروم اه
ه ب ق لعتم یتار شح ۀداونا خ
Formicidae
تسار و ۀ
Hymenoptera
زا و ناوارف ر ت ي ن
نیمز ۀر ک یور تادو جوم ا
د ن (
Triplehorn and
Johnson, 2005; Ward, 2007
.) نا نآ از جا زا ی ادج
یي ذ پان ي سوکا ر ی مت س اه ه ب يو و ر گ قطا نم رد هژ
لگنج یا ه سمرگ ی ر ی م بو سحم ی
دنو ش تلاما عت و
ز ي دا ی گ اب ی .دنراد ناها هچروم
اه م هب ی ناز ناياش هجو ت ی
جنا رد ی ناتسر اه ي ت فا یم دنو ش و یور ب شنکمهر ب ی
ن
جنا ی ا س و ر ي مه ر يز جنا نات س ی
ه ب ر يو ثأ ت ا هروبنز هژ ی
ر
م ی راذگ ( د ن
Wilson and Holldobler, 2005; Bain
et al., 2014
) ه ک یرو ط ه ب ؛ 10
ه چروم زا سن ج ،اه
یاهرگراکش جنا روبنز
ی فرعم ر ی هد ش دنا (
Bain et al.,
.)2014
جنا روبنز ی
مهم زا ر يرت ه تارشح ن م
ز ي جنا ا ب تس ی
ر
م بو سحم ی
دو ش و ار ب ی هدرگ نا شفا ی وت و ل ی جنا د ی ر
کاب ی ف ی رورض ت ی
.تسا شهوژپ رد یا ه
پ ی ش ی طا بترا ن
بی هچروم ن اه
و یاهروبنز جنا
ی لک ش ه ب ر یاه
فلتخم ی
راکش و رگراکش هلمجزا(
ي مه ۀطبار ا ز
ي ت س ی صوت ) ی ف
جنا تخرد .تسا هدش ی
مه ر ز ي تس ی سب ی صاصتخا را ی
ا ب
ا هروبنز ی هدرگ ( دراد نا شفا
Cruaud et al., 2010
.)
ه چروم اه رد لر تنک یا هروبنز غ
ی هدرگ ر ش قن نا شفا
مهم ی دنراد
؛ ب ت سا هد ش خ شم هک یروط ه زا ر گا
ه چروم دورو اه
ه ب نا تخرد نا
ج ی ،دو ش ت عنامم ر
اهروبنز ی غ ی هدرگ ر هب ناشفا تدش اهنآ هب لمح ه یم د ننک
و یلوت ا هروبنز ل ثم د ی
هدرگ ور نا شفا ی
شها ک ا هنآ
م ی ي ( دبا
Castro et al., 2015; Lin et al., 2018
)
؛ ا ما
ا دوجو اب ي
ن ، خرب رد ی اوم ع ا ه چروم اه ه ب ا هروبنز ی
درگ ه ناشفا ین م هلمح ز ی نک ا هک دن ي شها ک ثعاب دوخ ن
روراب ی جنا ناتخرد ی
مک شهاک و ر ی
ک و ی ف ی لو صحم
م اهنآ ی ؛دوش یارب مو ب دار فا نابهت سا ۀ قطنم رد لا ثم ی
ار ب ی گو لج ی ر ی ه چروم ترا سخ زا روبنز ه ب اه
ا ه ی
هدرگ و د ساف ت شوگ نا تخرد فار طا رد ،نا شفا
اهدنام سپ ی
اذ غ داو م یي
رار ا یم د نهد ا ا ب و ي را ک ن
هچروم نوف غاب یاه رازگ اب هارمه )سراف( نابهتسا ریجنا یاه ۀچروم ۀنوگ ش
(Hymenoptera: Formicidae) Tapinoma karavaievi
ح ناراکمه و ینایک هینا 19
ه چروم اه ا هروبنز راک ش زا ی
هدرگ نا شفا فر ص رظن
م ی ( دننک
Faghih and Sabet Sarvestani, 2001
.)
اج هب هجوت اب ي
و هاگ ي ژ ۀ جنا لوصحم ی
د ک شخ ر ي
م
چمه و رو شک داصتاا رد نابهتسا ن
ی ش قن ه ب ه جوت ا ب ن
ه چروم اه رد ل حارم يز ت س ی هدرگ تار شح نآ نا شفا
،
سررب ی هچروم نوف نابهت سا ناتسرهش رد اه
ه ب یرور ض
یم ر ظن اجنا تا علاطم نير خآ سا سارب .د سر هد ش
نونکات 251 و هداونا خريز ت فه زا ه نوگ 37
زا سن ج
هچروم ( ت سا هد ش ت بث ناريا رد اه
Pashaei Rad et
al., 2018; Khalili Moghadam et al., 2019
؛) اما اب
ا ني شخب نو ف زو نه لاح ا ه
ی سب رای ز یدا ي رو شک زا
ا ا جنا زا لبا .تسا هدنام هتخانشان ي
نونکا ت ه علاطم ن
،
ه ی چ هنوگ یشهوژپ ه ب
ید ج روط ا سانش دو صخرد
یي
هچروم نوف یاه
جنا ی ا هروبنز ا ب اهنآ طابترا و ر ی
جنا ی ر
دو ب ه تفرگن تروص
؛ اربا نب ي نم ض ر ضاح ۀ علاطم رد ن
فرعم ی هچروم نوف یاه
جنا تشک قطانم ی
نات سرهش رد ر
ه چروم ،نابهتسا اه
یي ا هروبنز ه ب ه ک ی
هدرگ رد نا شفا
اي م دراو همدص ناتسرهش ن ی
دننک زین فرعم ی .دش
شور و داوم اه
لا س ی ط شهوژپ نيا یاه
1397 ا ت 1398 ه ب روظنم
یسررب هچروم نوف انش و اه
ا س یي ه چروم اه ی رگراک ش
جنا روبنز ی
ر غاب رد ا ه ی جنا ی ر نابهت سا .د ش ا جنا
ا ي ن
ار ش بو نج رد نات سرهش ی
سرا ف نات سا .دراد رار ا
هنومن یرادرب رد نامز ا ه و رد ل صف یاه ف لتخم ا جنا
دش ت یلاعف ناز یم ه ب ه جوت ا ب ا ما ؛ ه چروم
اه فد ه و
رتشیب ،شهوژپ ه نومن
رادرب ی اه ل صف رد هدرگ
و ینا شفا
هب نایم رد زور کي تروص تعا س نیب
10 ود ا ت حب ص
.دش اجنا رهظزادعب هنومن
رادرب شور هب ی ف لتخم یا ه
هب و زا یفداصت روط غاب
اه اجنا توافتم ی دش
. نيا یارب
زا رو ظنم گرب
ا ه ، می هو ا ه ، هخا ش اه فاک ش ، ه نت
اه و ه چروم و ديدزاب ریجنا ناتخرد هشير و هاوط فارطا
ه یا
اهنآ یور عمج
روآ ی د ش ت خرد ر ه یار ب . 15
ا ت 60
.دش فرص تاو هقیاد هچروم نتفاي یارب
رگراک ش یاه
،ر یجنا رو بنز نا مز رد
هدرگ نا شفا زا( ی 15 ا ت دادر خ
15 )هامریت هچروم اه را نک ا ي ن ي آ ل گ فار طا ه ک یي
هنزور اه ور خ و دورو ر ظتنم و دنت شاد ع مجت ریجنا ی
ا هنآ راک ش و رو بنز ع مج ،د ندوب
ه ب ؛د ش یروآ هولاع
هلت یبآ یبسچ یاه ه ب نازرواشک هک گنر
لر تنک روظنم
ه چروم یم هدافت سا رگراک ش یاه و ینیبزا ب ،د ندرک
ه چروم ه ب یاه اد ، سچ یور زا رو بع نا مز هداتفا
عمج روآ داد عت یور ه ک ت سا یروآداي هب زلا .دش ی
ه نومن ،نا تخرد زا یدود عم ت فاي یا
.د شن ه نومن یاه
عمج یروآ هد ش رد ه شیش یاه ک چوک یوا ح
ل کلا
ک یلیتا 75 د صرد و ر ک ا ب لما ش ق یاد تا صخشم
،لحم سردآ خيرات
تعاس و عمج
روآ ی هاگ شيامزآ ه ب
زاری ش هاگ شناد یزروا شک ۀدکشناد یکشزپهایگ شخب دش لقتنم هب .
روظنم فافش زاس ،ی یتخ س ناز یم ه ب هتسب
هب ،اهنآ لوکیتوک تدم
5 ات 15 ساتپ رد هقیاد 5
دصرد
هگن و هداد ترارح .دندش یراد
هنومن اه و شتسش زا س پ
یارب ،رطقم بآ اب بآ
گ ی ر ه ب ی ترت ی فرظ رد یا ه
ا ب کیلیتا لکلا یواح ه جرد
اه ی 30 ، 70 و 96 د صرد
تد م هب ادکره 5
یاز جا سپ س ؛د نتفرگ رار ا ه قیاد
پ و کخا ش ،ینا هد تا عطا هلمجزا رظندم ر يز رد ا ها
رد و اد ج سن پ زا هدافت سا ا ب و ووک سورکیموئرتسا هرطا .دش هداد رارا ريوه لولحم زا یا نوآ رد اهديلا سا
یامد اب 40 ات 50 ۀجرد یتناس دارگ نآ زا س پ و کشخ
ا ب و یر یگزرد ،ت بوطر دض یتعنص كلا زا هدافتسا اب .دش یرادهگن ديلاسا ۀبعج نورد تاصخشم لماک رد یياسانش ه نومن
اه و یرو ن ووک سورکیم زا هدافت سا ا ب
.دش اجنا رگراک رشا ساسارب ه نوگ یخ شت یار ب
،اه
يا سانش یاهد یلک ر بتعم ی
(
Collingwood 1985;
20 و یمونوسکات
،کیتامتسیسویب لاس
دزیس مه هرامش و لهچ شش ،م راهب 1400
Radchenko 1992; Collingwood 1996;
Collingwood and Agosti, 1996; Bolton, 2003
)
هدافتسا .دش ،یيا سانش یيا هن دیيأت یارب ه نومن
اه ب یار
ر تکد
Borowiec
ۀ مه .د ش لا سرا نات سهل رو شک رد
ه نومن اه سکلک رد ی
نو ع ااو تار شح ش خب رد
زاری ش هاگ شناد یزروا شک ۀدک شناد یک شزپهایگ یم یرادهگن دنوش
.
ثحب و جیاتن هچروم نوف غاب یاه
نابهتسا ریجنا یاه
زا یسررب نيا رد 375
عمج ۀنومن یروآ
لما ش( هدش
زا شیب 2200 دع )هچروم د 11
ه ب ق لعتم ه چروم ه نوگ
ت فه دادعت .دش یياسانش هداوناخريز هس و سنج تشه یار ب و دو ب د يدج سرا ف نات سا نو ف یار ب ه نوگ نیتسخن لود ج( د ش شرازگ ناتسا نيا زا راب 1
ۀ نوگ .)
Cataglyphis fici
هب زین ایند یارب ناتسا نیمه زا یگزات
شرازگ و فیصوت دش
(
Salata et al., 2021
) دوجو اب .
ه کنيا ه نومن رادرب ی اه غاب زا ا هنت شهوژ پ ن يا رد یا ه
ه نوگ داد عت ،د ش ا جنا نابهت سا ۀ قطنم ر یجنا یاه
عمج یروآ هولاع ،سراف ناتسا رد .دوب ریگمشچ هدش ر ب
اجنا ر گيد ۀعلاطم ود ساسارب ،ینونک ۀعلاطم ،هد ش
23 زا ه چروم ه نوگ
13 ۀداونا خريز ه س و سن ج
Formicinae
،
Myrmicinae
و
Dolichodrinae
عمج ( دوب هدش شرازگ و یروآ
Torabi et al., 2017;
Farajollahzade et al., 2018
ۀ علاطم رد نی نچمه ؛)
ه چروم نو ف ،یهبا شم ۀ نوگ ر یجنا یاه
Ficus
benguetensis
یور زا ه نوگ ه س و ی سررب ناويا ت رد
( د ش یفرعم ریجنا
Lin et al., 2016
ا ب .) ن يا با ستحا
هنوگ اه هنوگ دادعت ، شرازگ یاه
ه ب سراف ناتسا رد هدش
31 رد .دیسر ددع دود حم تا علاطم رو شک
ی رد ۀ نیمز
یياسانش نو ف
ه چروم اه رد نات سا یياه با زا ل ی ،نار هت
ناتسزوخ تروص یارش ناجيابر آ و
ت سا هتفرگ و
ا ت
لماک ندش ۀل صاف یدا يز دراد . ا ب ه جوت ه ب دهاو ش و
نتسم تاد
،دوجوم راظتنا یم دور دادعت هنوگ اه رد
،ناريا
دودح 400 ات 500 هنوگ ( د شاب
Paknia et al., 2008;
Firouzi et al., 2011
و ) هک اجنآ زا شیب
زا 70 هنوگ
هچروم رد ناتسنمرا اب
تع سو 30 راز ه رتمو لیک ع برم
شراز گ هد ش
دو ب (
Radchenko and Alipanah,
)2004
، ن يا عو نت رد ا نار ي ا ب تحا سم 1624000
رتمولیک عبرم و ا ب دو جو عو نت
،ی میلاا رود زا را ظتنا
تسین .
لودج 1 - تسرهف هنوگ اه یياسانش ۀچروم ی رد هدش
جنا ی ناتسر اه هداوناخريز کیکفت هب نابهتسا ناتسرهش ی اه
ز ي هداوناخر اه و هنوگ اه ی طوبرم
Dolichoderinae Formicinae
Myrmicinae
Tapinoma karavaievi* Emery Lepisiota dolabellae Forel*
Messor caducus Victor*
Plagiolepis pallescens Forel M. ebeninus Santschi*
Cataglyphis livida*
Monomorium abeillei Andre
C. nodus Brulle M. kusnezowi Santschi
Pheidole koshewnikovi Ruzsky*
Trichomyrmex destructorJerdon*
هچروم نوف غاب یاه رازگ اب هارمه )سراف( نابهتسا ریجنا یاه ۀچروم ۀنوگ ش
(Hymenoptera: Formicidae) Tapinoma karavaievi
ح ناراکمه و ینایک هینا 21
یاییهروبنز رگراکییش ۀییچروم ریییتالف یییسررب هدرگ ناشفا
سررب ی اه نی ب رد داد نا شن ه علاطم ن يا زا لصاح ی
ه چروم اه
یياسانش ی ۀ نوگ ،هد ش
Tapinoma
karavaievi
، یا هروبنز رگراک ش ۀنوگ هدرگ
نا شفا رد
ی ناوارف نيرت شیب یاراد ه نوگ نيا نینچمه ؛تسا ریجنا رد دو ب سچ اه رد ه لت یار ب ه ک یي ه ب ندی سر ری سم
هویم هدافتسا ریجنا یاه م
ی دش .
هدرگ نا مز رد رتشیب هنوگ نيا ت خرد یور ینا شفا
ر یجنا یا هروبنز ل صف نيا رد نینچمه ؛دش تفاي ریجنا ه ب طو برم ه نوگ ن يا زا تادها شم رت شیب .د ندوب لا عف ه ک یلا ح رد ؛دو ب ر یجنا نا تخرد ۀنت زا نتفرلااب اگنه رياس هنوگ اه نيا رد نا تخرد یور یر تمک ددر ت ل صف
.دنتشاد ریجنا
سنج
Tapinoma Foerster, 1850
ه نوگ سن ج ه ب ق لعتم یاه
Tapinoma
،كا خ رد
ۀاا س و ندی سوپ لا حرد یها یگ داو م ريا س و بو چ ناهایگ شآ ی هنا یم ه ب تار شح ن يا ۀ نلا ۀزاد نا .دنزا س
هک تسا گرزب یردا م
ی دناوت ۀ کلم د صدنچ زا شی ب
لا ب نود ب رت شیب رد یرگترا غ .د هد یا ج دو خ رد ار
هنوگ اه ه ک یرو ط ه ب ؛ت سا هد ش هد يد سن ج نيا ی
ه نوگ ی خرب هت ش ا ب اه
ک شپش و اه ۀ طبار اه
مه ز ي ت س ی
هدافت سا یياذ غ ع بنم یار ب ا هنآ کل سع زا و د نراد یم ( د ننک
Shattuck, 1992
عو نت .) ه نوگ ا ن يا رد ی
رتشیب و تسا دايز سنج هنوگ
اه شنکارپ .د نراد ینا هج
رامآ نيرخآ ساسارب سررب
ی اه هنوگ دص دودح ،نونکات
( نات سناغفا یاهروشک رد سنج نيا زا
Collingwood,
قبا س یولا سوگوي ،ه یکرت ،نات سراغلب ،ینابلآ ،)1961
(
Agosti and Collingwood, 1987
نات سبرع ،) ( یدوع س
Collingwood and Agosti, 1996
ن مي ،)
(
Collingwood and Van Harten, 2001
تارا ما ،)
( ی برع ۀد حتم
Collingwood et al. 1997
ه یکرت و )
(
Ozdemir et al. 2008
ت سا هد ش شراز گ )
(
Radchenko, 2005
نار يا رو شک رد نی نچمه ؛)
ه نوگ ( نار هت رد سن ج ن يا زا یياه
Paknia et al.,
نات سزوخ ،)2008 Soleymannezhadian and
Dezhakam, 2001)
( ده شم و )
Ghasemi et al.,
.تسا هدش شرازگ و یياسانش )2000
ۀنوگ
Tapinoma karavaievi Emery, 1925
کخاش یاراد هنوگ نيا 12
ند ب گ نر .ت سا یدنب
مک ش ش سوت کاا س .تسا نشور یهاگ و هریت یکشم کي کاا س یاراد .ت سا هدش هدیشوپ یاهد نب و ید نب
ن شور ا پ یيا هتنا راد و مرپ یند ب و ت سا ند ب زا رت
.د
عمج ی ت اه ا هرن یل سانت متسیس ساسارب شقف هنوگ نيا ی
کیکفت ي و كرت شم تایصوصخ رياس رد و ريذپ نا سک
،نارگشهوژپ زا یرایسب .دنتسه عمج
ی ت اه ا پورا برغ ی
ار
T. simrothi
و عمج ی ت ا ه ار ا پورا رر ش ی
T.
karavaievi
مان ی هد د نا یيا پورا ناگدن سيون . ه نوگ
اه ی
و هنایمرواخ ،اپورا ار اقيرفآ لامش
T. simorth
م ی دنمان ؛
ا ن زا ی سور ناگدن سيون ه ک ت سا یلا ح رد نيا
T.
karavaievi
یار ب عمج ی ت ا ه ،نات ساازا ،زا قفا ی
هدرک هدافت سا نار يا و نات سنمکرت د نا
،ن يا دو جو ا ب ؛
ن يا ر ن دار فا ل ثم دیلوت متسیس عمج
ی ت ا ه هاگت سد ا ب ،
سن ج یاهرن یلسانت
T. simrothi
ياقم ت سا هد شن ه س
(
Lech Borowiec
)لوا ۀدن سيون اب یصخش تابتاکم ، .
یياسانش ت یعمج ه کنيا ه ب ه جوت ا ب شهوژ پ رد هد ش
تساک ساسارب ینونک ،ت سا هدو ب یسنجریغ دارفا اي اه
میمصت ا ب ؛ت سا راو شد رایسب هنوگ ۀرابرد یعطا یریگ
22 و یمونوسکات
،کیتامتسیسویب لاس
دزیس مه هرامش و لهچ شش ،م راهب 1400
ساسارب و نيا دوجو شرازگ
اه لامتحا ،ناريا رد یلبا ی
دوجو ۀنوگ
T. karavaievi
.تسا رتشیب جيا تن سا سارب
ی سررب زا ل صاح
Kalili-Moghadam
،نارا کمه و
ۀ نوگ یکیمونوسکات تیعضو
T. karavaievi
نار يا رد
ا هنآ ۀ علاطم سا سارب ار يز ؛دراد زاین ددجم یرگنزاب هب ۀ نوگ یل سانت مت سیس ا ب ه نوگ ن يا یل سانت مت سیس
T.
simrothi
ه ب و ت سا هبا شم رای سب ر ظن
م ی د سر ه ک
عمج ی ت ا ه ش قف ه نوگ ن يا ی ناريا ی لک ش
اه ی
ۀ نوگ زا یکيکو لوفروم
T. simrothi
( دنت سه
Kalili-
Moghadam et al., 2019
.)
ۀ نوگ
T. karavaievi
،ه یکرت یاهرو شک زا
،نات سناغفا ،ناجيابر آ ،ناتسنمرا ،ناتسکبزا ،ناتسنمکرت ( نار يا و نات ساازا
Pashaei Rad et al., 2018;
Antwiki, 2020
ار ه نوگ ن يا .ت سا هد ش شراز گ )
Pashaei Rad
زا ناراکمه و كراپ
اه قطا نم یلگنج ی
هدرک شرازگ نارهت ناتسا و یلامش ( د نا
Pashaei Rad
et al., 2018
.)
غاب گرزب ها گياج رد نابهت سا ر یجنا یا ه نير ت
یدا صتاا ت یمها زا نار يا رد ک شخ ریجنا ۀدننکدیلوت رو خرب یرای سب غاب ن يا رد .ت سا راد
ۀ عومجم ،ا ه
هتخانش هد ش .دراد دو جو د یفم و ر ضم ناياپد نب زا یا
ینبم یلدت سم شراز گ هناف سأتم ه چروم ش قن ر ب
یاه
غاب رد دوجوم رد ن يا ؛دوبن تسد رد نابهتسا ریجنا یاه
غاب ن يا رد ه چروم یریگم شچ دادعت هک تسا یلاح ا ه
هنوگ ،هعلاطم نيا رد .دش هديد نتفرلاا ب اب هک هچروم یا
هتخانش روبنز راکش و تخرد زا هدرگ ۀد ش
ر یجنا نا شفا
هدرگ نامد نار یلا متحا شها ک ثعاب یم ینا شفا
،دو ش
تیعمج نینچمه ؛دش یياسانش رد ا هراب ه نوگ ن يا یاه
ی ط ه نومن رادرب ی اه و ر یجنا ا ب میقت سم طا بترا رد
یا هروبنز هدرگ
نا شفا م ن يا .د ش یبا يدر نآ ا ب ه چرو
رد یلامتحا للاتخا و روبنز زا هيذغت هدرگ
نا شفا ر یجنا ی
ر یجنا لو صحم ه ب ی فیک و ی مک تراسخ داجيا ثعاب یم یا هروبنز ا ب ه نوگ ن يا طابترا زا .دوش هدرگ
نا شفا
ر یجنا ه ی چ ه نوگ سا سارب .ت شادن دو جو ی شرازگ
ناز یم هلا سره ، و س و لوا ناگدن سيون ینیع تادهاشم وت یدايز مس فر صم ه چروم ن يا ه یلع نازرواشک شس
یم و تراسخ دروآرب یارب یرتشیب ۀعلاطم نياربانب ؛دوش
یم داهن شیپ نآ لر تنک ه جیتنرد زا هد شداي ۀ نوگ .دو ش
،نات سنمرا ،نات سکبزا ،نات سنمکرت ،ه یکرت یاهرو شک ( ناريا و ناتساازا ،ناتسناغفا ،ناجيابر آ
Pashaei Rad
et al., 2018; Antwiki, 2020
رد .تسا هدش شرازگ )
زا هنوگ نيا زین ناريا كراپ
اه و یلامش قطانم یلگنج ی
تم سا اه ت سا هد ش شراز گ نار هت نات سا زا یي
(
Pashaei Rad et al., 2018
ن يا زا ل با ا ت ا ما ؛)
دوصخرد شهوژپ ز
ي تس سانش یتا علاطا ه نوگ نيا ی
هنوگ هچرگا .دوبن تسد رد زا یياه
10 رد هچروم سنج
گراکش شقن هدرگ روبنز ر
دو ب هدش شرازگ ریجنا ناشفا
(
Bain et al., 2014
سن ج ،)
Tapinoma
یار ب ،
نیتسخن هد شداي ت سرهف ه ب و دوب هعلاطم نيا لصاح راب
.دش هدوزفا هنومن یسررب یاه :هدیش
11 ،دد ع 7 / 11 / 1379 ؛
25 ،دد ع 8 / 3 / 1398 ؛ 40 ،دد ع 29 / 3 / 1398 ؛ 33 ،دد ع
15 / 4 / 1398 .
عمج یدنب
نات سا مهم نابهت سا نات سرهش و سرا ف ز کرم نير ت
یم بو سحم رو شک رد یکارو خ ر یجنا دیلوت رد .دو ش
اي شهوژپ ن
، 11 هچروم هنوگ غاب نيا زا
عمج اه و یروآ
ه نوگ ن يا نی ب رد .ت سا هد ش یيا سانش سا سارب ،اه
اجنا تادها شم ،هد ش
ۀ نوگ
Tapinoma karavaievi
هچروم نوف غاب یاه رازگ اب هارمه )سراف( نابهتسا ریجنا یاه ۀچروم ۀنوگ ش
(Hymenoptera: Formicidae) Tapinoma karavaievi
ح ناراکمه و ینایک هینا 23
رگراک ش رو بنز
هدرگ نا شفا یجنا ر و ت سا غاب ه ب یا ه
یم دراو ترا سخ ر یجنا ،ه علاطم ن يا زا شی پ ا ت .د نک
ا ي یغا ب تلاو صحم ه ب ه نوگ نيا تراسخ زا یشرازگ ی سررب ،ن يا دو جو ا ب ؛ت سا هدو بن ت سد رد ی عارز هدرگ رو بنز ه ب ه نوگ نيا تراسخ ه ب زا ین ر یجنا نا شفا
ل ماوع ت سا ن کمم نو چ ؛دراد ی لیمکت تا علاطم اجيا رد یرگيد .دنشاب هتشاد شقن یتراسخ نینچ د
یرازگساپس زا
نانکراک اي
قحت هاگتس ی
جنا تاق ی نابهت سا ر ه ب
هژ يو
ه ب یرفعج ملسم رتکد یااآ ن يا ۀ یلوا ر ط نداد لیلد
هاگتسيا نآ نانکراک رياس و راک هب
کمک رطاخ هک یياه
ه نومن رد یم یرازگ ساپس ،د نداد ا جنا یرادرب
.دو ش
هنومن سانش یاه یيا
رو شک زا سيوور ب چ ل رتکد ار هدش
ینادرد ا نا شيا شلا ت زا ه ک د ندرک د یيأت نات سهل یم هی صوت ۀ ئارا ا ب ز ین سان شان رواد ود .دو ش و اه
.دنتشاد یمهم شقن هلاقم نيا دوبهب رد دوخ تایحصت
عبانم
Agosti, D., & Collingwood, C. A. (1987). A Provisional List of the Balkan Ants (Hym. Formicidae) with a Key to the Worker Caste Including the European Species without the Iberian. Mitteilungen der Schweizerischen Entomologischen Gesellschaft, 60, 261-293.
Ahmadi, K., Gholizdeh, H., Abadzadh, H., Hatami, F., Hussein Pour, R., & Kazemifard, R (2018).
Agricultural Statistics: Horticultural Products. Tehran: Ministry of Agriculture, Department of Planning and Economy, Center for Information and Communication Technology (in Perssian).
Antwiki (2020) Iran Antwiki. Available from http://www.antwiki.org/wiki/Iran (Accessed 3 October 2020).
Bain, A., Harrison, R. D., & Schatz, B. (2014). How to Be An Ant on Figs. Acta Oecologica, 57, 97- 108.
Bolton, B. (1994). Identification Guide to the Ant Genera of the World. Cambridge, Massachusetts:
Harward University Press.
Bolton, B. (2003). Synopsis and Classification of Formicidae. Memoirs of the American Entomological Institute, 71, 1-370.
Bolton, B., Alpert, G., Ward, P. & Naskrecki, P. (2006). Bolton's Catalogue of Ants of the World.
Cambridge: Harward University Press.
Castro, R. R. D. S., Rezende, A. C. C., Roque, R. A., Justiniano, S. C. B., & Santos, O. D. A. (2015).
Composition and Structure of the Fig Wasp Community in Amazonia. Acta Amazonica, 45(4), 355- 364.
Collingwood, C. (1985). Hymenoptera: Fam Formicidae of Saudi Arabia. Fauna of Saudi Arabia, 7, 230-302.
24 و یمونوسکات
،کیتامتسیسویب لاس
دزیس مه هرامش و لهچ شش ،م راهب 1400
Collingwood, C. A. (1961). The Third Danish Expedition to central Asia. Zoological Results 27.
Formicidae (Insecta) from Afghanistan. Videnskabelige Meddelelser fra Dansk Naturhistorisk Forening, 123, 51-79.
Collingwood, C. A. (1988). The Ants (Hymenoptera: Formicidae) of the Wahib sands, Oman. Journal of Oman Studiea, 3, 361-366.
Collingwood, C. A., & Agosti, D. (1996). Formicidae (Insecta: Hymenoptera) of Saudi Arabia (Part 2). Fauna of Saudi Arabia, 15, 300-385.
Collingwood, C. A., & Van Harten, A. (1994). A General Guide to the Ants (Hymenoptera:
Formicidae) of Yemen. Yemen: Yemeni-German Plant Protection Project.
Collingwood, C. A., & Van Harten, A. (2001). Additions to the Ant Fauna of Yemen (Hymenoptera:
Formicidae). Esperiana, 8, 559-568.
Collingwood, C. A., & Van Harten, A. (2005). Further Additions to the Ant Fauna (Hymenoptera:
Formicidae) of Yemen. Zoology in the Middle East, 35, 73-78.
Collingwood, C. A., Tigar, B. J., & Agosti, D. (1997). Introduced Ants in the United Arab Emirates.
Journal of Arid Environments, 37, 505-512.
Cruaud, A., Jabbour‐Zahab, R., Genson, G., Cruaud, C., Couloux, A., Kjellberg, F., & Rasplus, J. Y.
(2010). Laying the Foundations for a New Classification of Agaonidae (Hymenoptera:
Chalcidoidea), A Multilocus Phylogenetic Approach. Journal of Cladistics, 26, 359-387.
Faghih, H. (2018). A Comprehensive Book on Fig. Shiraz: Farhangestan Adab Publication (in Persian).
Faghih, H., & Sabet Sarvestani, J. (2001). Fig, Planting/Cultivations, and Harvesting. Shiraz:
Rahgosha Publication (in Persian).
Faostat (2018). Food and Agriculture Organization of the United Nations, Statistical Databases.
Avaialable from http://www.fao.org.
Farajollahzade, S., Ramezani, L., & Mohammadi, S. H. (2018). Biodiversity of Ants (Hymenoptera:
Formicidae) in some Parts of Shiraz. Proceeding of National Conference on Agricultural Industry and Commercialization, Ahwaz, Iran. pp. 1-5. (in Persian).
Firouzi, F., Rad, S. P., Nezhad, S. H., & Agosti, D. (2011). Four New Records of Ants from Iran:
(Hymenoptera: Formicidae). Zoology in the Middle East, 52, 71-78.
Ghahari, H., & Collingwood, C. A. (2011). A Study on the Ants (Hymenoptera: Formicidae) of Southern Iran. Calodema, 176, 1-5.
Ghasemi, M., Haji Zadeh, J., & Alipanah, H. (2000). A Study of the Ants (Hymenoptera:
Formicidae) of Pome Fruit Orchards (Apple, Pear, Quince) in Mashad. 14th Iranian Plant Protetion Congress, Isfahan, Isfahan, Iran. Isfahan University of Technology. P. 260.
Harrison, R. D. (2014). Ecology of a Fig ant-plant. Acta Oecologica, 30, 1-9.
هچروم نوف غاب یاه رازگ اب هارمه )سراف( نابهتسا ریجنا یاه ۀچروم ۀنوگ ش
(Hymenoptera: Formicidae) Tapinoma karavaievi
ح ناراکمه و ینایک هینا 25
Khalili-Moghadam, A., Borowiec, L., & Nemati, A. (2019). New Records of Ants (Hymenoptera:
Formicidae) from the Chaharmahal va Bakhtiari Province of Iran with Taxonomic Comments.
Polish Journal of Entomology, 88, 163-182.
Lin, S. Y., Chou, L. S., & Bain, A. (2018). Sugar Secretion and Ant Protection in Ficus Benguetensis:
Toward a General Trend of Fig–ant Interactions. Acta Oecologica, 90, 168-172.
Lin, S. Y., Di Giusto, B., Bain, A., & Chou, L. S. (2016). Variation of Ant Community Structure on Ficus Benguetensis. Taiwania, 61, 49-57.
Moradloo, S., Fard, R. N., Rad, S. P., & Taylor, B. (2015). Records of Ants (Hymenoptera:
Formicidae (from Northern Iran). Journal of Zoology in the Middle East, 61, 168–173.
Ozdemir, I., Aktaç, N., Toros, S., Kilinçer N., & Gurkan. M. O. (2008). Investigation of the Associated between Aphid and Ants on the Wild Plants in Ankara Province (Turkey). Munis Entomology and Zoology, 3, 606-613.
Paknia, O. (2006). Distribution of the Introduced Ponerine Ant Pachycondyla Sennaarensis (Hymenoptera: Formicidae) in Iran. Myrmecologische Nachrichten, 8, 235-238.
Paknia, O. (2010). Diversity and Species Composition of Ants in Arid and Semi-arid Regions of Iran.
Master’s Thesis, Faculty of Natural Science of the University of Ulm, Baden-Württemberg, Germany.
Paknia, O., & Kami, H. G. (2007). New and Additional Records for the Formicid Fauna (Insecta:
Hymenoptera) of Iran. Journal of Zoology in the Middle East, 40, 85-90.
Paknia, O., Radchenko, A., Alipanah, H., & Pfeiffer, M. (2008). A Preliminary Checklist of the Ants (Hymenoptera: Formicidae) of Iran. Myrmecological News, 11, 151-159.
Pashaei Rad, S., Taylor, B., Torabi, R., Aram, E., Abolfathi, G., Afshari, R., ... & Seiri, M. (2018).
Further Records of Ants (Hymenoptera: Formicidae) from Iran. Journal of Zoology in the Middle East, 64, 145-159.
Radchenko, A. G. (1992). Ants of the Genus Tetramorium (Hymenoptera, Formicidae) of the Fauna of the USSR, Report 2. Zoologicheskii Zhurnal, 7, 50-58.
Radchenko, A. G. (2005). Monographic Revision of the Ants (Hymenoptera: Formicidae) of North Korea. Annales Zoologici, 55, 127-221.
Radchenko, A. G., & Alipanah, H. (2004). The First Record of the Subfamily Aenictinae (Hymenoptera, Formicidae) from Iran. Vestink Zoologii, 38, 75-78.
Salata, S., Kiyani H., Minaei K., & Borowiec L. (2021). Taxonomic Review of the Cataglyphis livida Complex (Hymenoptera, Formicidae), with a Description of a New Species from Iran. Zookeys, 1010, 117-131.
Shattuck, S. O. (1992). Review of the Dolichoderine ant genus Iridomyrmex Mayr with descriptions of three new genera (Hymenoptera: Formicidae). Journal of the Australian Entomological Society, 31, 13-18.
26 و یمونوسکات
،کیتامتسیسویب لاس
دزیس مه هرامش و لهچ شش ،م راهب 1400
Torabi, R., Pashaei Rad S. H., & Shokri, M. R. (2017). Faunistic Investigation of Ant (Hymenoptera:Formicidae) in the vicinity of Shiraz. Journal of Environmental Sciences, 15, 75-91 (in Persian).
Triplehorn, C. A., & Johnson, N. F. (2005). Borror and Delong’s Introduction to the Study of Insects.
7th Edition. Thompson Brooks/Cole.
Ward, P. S. (2007). Phylogeny, Classification, and Species-Level Taxonomy of Ants (Hymenoptera:
Formicidae). Zootaxa, 1668, 549-563.
Wilson, E. O., & Holldobler, B. (2005). Eusociality: Origin and Consequences. Proceedings of the National Academy of Sciences, 102, 13367-13371.