1
( زرا و تراظن یبای
غت دنور تاریی
ربراک ی ضارا ی شجنس زا هدافتسا اب رودزا
)
)زاره هضوح:یدروم هعلاطم(
نایفسوی دیمح
1
،
،*
ینامیلس میرک ،2
یمیرک هلا یلو
3
1 - نايفسوي ديمح رود را شجنس سناسيل قوف*
يژولونكت هعسوت و جيورت زكرم ييانب ريز هورگ سانشراك ،ييايفارغج تاعلاطا متسيس و زاره (H.Yousefian@yahoo .com)
2 - يناميلس ميرك
، يراس هاگشناد ييايفارغج تاعلاطا متسيس و رود زا شجنس زكرم داتسا ([email protected])
3 -
، يميرك هلا يلو
،ناردنزام شزومآ و تاقيقحت زكرم يرادزيخبآ و كاخ تظافح شخب يشهوژپ رايداتسا و شزومآ ،تاقيقحت نامزاس
يراس يزرواشك جيورت ([email protected])
غت ريي ربراك ي ضارا ي يكي غت رد مهم لماوع زا ريي
رج ناي ه
،کيژولوردي اسرف
شي وح هض ز عونت مادهنا و يتسي
.تسا
اربانب ني م ي ناوت غت دنور زا علاطا اب ريي
ربراك ي ضارا ي اتسار رد ي اده تي سوكا متسي ،تشادرب مدق لداعت تمس هب يكي
زا
نابم ي دم تيري بط عبانم
،يعي شقن هب طوبرم تاعلاطا ه
ياه غت ريي ربراك ي ضارا ي تسا ريواصت زا هدافتسا اب شهوژپ نيا رد .
تسدنل ياهراوهام 5
لنيتنس و ، 2
ادتبا ليلحت نيا رد دش هتخادرپ زاره هضوح رد يضارا يربراك تارييغت يزاس لدم هب ،
.ديدرگ يزاس لدم فوكرام لدم زا هدافتسا اب همادا رد و ديدرگ صخشم يضارا يربراك تارييغت سررب
ي تسا هداد ناشن اه
م هك زي نا غت تاريي بوخ عتارم رد و
عض عتارم في ك هتشاد شيازفا دنهد ناشن ه
ه خو عضو مي دروم هدودحم رد عتارم
م هعلاطم ي .دشاب اتن هب جي جنز لدم هري دراد هراشا فوكرام هك
ازفا زا ناشن شي
ض عتارم فيع آ لاس هد رد هدني
هدودحم رد
خو عضو هدنهد ناشن هك دراد زاره مي
گ ششوپ يهاي هقطنم رد م
ي دشاب داقم هب هجوت اب ، ري
م ي ناوت ا هنوگني ب ناي هك درك
آ هدني گ ششوپ يهاي عضو زاره هضوح رد ي
سب راي خو مي دراد ن و زاي هب سررب ي دم و تيري م رتهب ي .دشاب
ژاو ناگ :یدیلک تسدنل ،يضارا يربراك 5
لنيتنس ، 2 زاره هضوح ،
1 - همدقم
غت ريي ربراك ي ضارا ي يكي غت رد مهم لماوع زا ريي
رج ناي ه
،کيژولوردي اسرف
شي وح هض ز عونت مادهنا و يتسي
.تسا
اربانب ني م ي ناوت غت دنور زا علاطا اب ريي
ربراك ي ضارا ي اتسار رد ي اده تي سوكا متسي ،تشادرب مدق لداعت تمس هب يكي
نابم زا ي
دم تيري بط عبانم
،يعي شقن هب طوبرم تاعلاطا ه
ياه غت ريي ربراك ي ضارا ي ح( تسا تاي و هداز ،ناراكمه 1335
هاگآ .) ي تاعبت زا
شان ي غت زا تاريي مز حطس ششوپ هدرتسگ ني
هقطنم ره ا ي هراچ و وج يي ا عفر و شهاك تهج رد ني
بولطمان دنور کي
ترورض
غت هك ارچ تسا تاريي
مز حطس ششوپ ني
لگنج صوصخب ادز
يي هقطنم ره رد ا
ي م ي دناوت هب ط رو قتسم مي غ و ميقتسمري رب
ارف و اهدركراك ياهدني
ژولوكا کي وح هض ثأت تحت شري اهرتماراپ رب و ي
داصتقا ي عامتجا ي س و يساي ناسنا عماوج ي
ثأت راذگري
دسا( دشاب ي
،ناراكمه و 1333
عمج نوزفازور دشر .) تي
زا کي هصرع رب راشف ،فرط اه
ي بط يعي ازفا ار شي فرط زا و هداد
د رگي هرهب رادرب ي غ يلوصاري غت و ريي ربراك ي اه رخت ببس بي
ا سوك متسي اه همانرب هزورما .تسا هدش ر
يزي دم و تيري بط عبانم يعي
2
ن دنمزاي تسد يباي قد تاعلاطا هب قي
ناكم ي نامز رد اه ي لاوتم ي غت صوصخ رد تاريي
ربراك ي ضارا ي ردب( تسا ي
و
،ناراكمه 1332 سوكا .) متسي اه پ روط هب هتسوي غت لاح رد ريي
م ي
،دنشاب ا ني غت ريي شان تسا نكمم ي
آرف زا هدني يا بط يعي
گ ششوپ يهاي لاوت لثم(
ي و ) اي لاعف زا لصاح ياهتي
ناسنا ي دبت لثم لي ربراك ي مز ني غ و هري اپ .دشاب شي غت ريي آرف دني عت نيي
توافت عضو رد اه تي
يش کي اي دپ هدي رط زا قي هدهاشم اهنامز رد نآ ي
م توافتم ي دشاب 1989 ( Singh, اربانب .) ني م ي ناوت
غت دنور زا علاطا اب تاريي
ربراك ي ضارا ي اتسار رد ي اده تي سوكا متسي تاعلاطا و رامآ نتشاد .تشادرب مدق لداعت تمس هب
دم همزلا ،ماگنهب تيري
حص حي هصرع اه يعيبط ي .تسا
يكي نابم زا ي دم تيري بط عبانم
،يعي هشقن هب طوبرم تاعلاطا اه
ي
غت تاريي ربراك ي ضارا ي تسا هتفرگ تروص ناهج وروشك لخاد رد ياه شهوژپ هرامش و
فارگاراپ همه لوا طخ .دوش يراذگ اه
ةزادنا هب يگتفروت ياراد دياب 7cm
/ 0 .دشاب
2 - هنيمك .دراد رارق لمآ ناتسرهش بونج رد ناردنزام ناتسا رد زاره هضوح عافترا
هضوح 300 رتم و هنيشيب عافترا نآ
5110 رتم تسا طسوتم. رادقم يگدنراب هنلااس هنيمك زا رادقم 320 يليم رتم رد
،شخب
ًابيرقت يزكرم هضوح ات نيرتشيب دح
1013 يليم رتم رد
،شخب يقرش هضوح رد تسا ناسون
،نينچمه. طسوتم
يامد هقطنم زا هنيمك رادقم 5 ةجرد يتناس دارگ
ات نيرتشيب رادقم
1 / 23 ةجرد يتناس دارگ .تسا ريغتم طسوتم
يامد ةنلااس هقطنم دودح 8 ةجرد تناس ي دارگ هبساحم هدش
تسا طسوتم. ريخبت ةنلااس هقطنم دودح 1300 يليم رتم تسا نيرتشيب. ياهزور
نادنبخي هناهام
قلعتم هب يد تسا و
نيرتشيب دادعت
زور نادنبخي تبث
هدش رد لاس
،هقطنم رد 115
زور تسا و رب ساسا تاميسقت بآ
يياوهو ءزج قطانم همين
يپتسا درس رد ةيحان ناريا ناروت بوسحم م ي دوش .
لکش 1 هشقن هدودحم هعلاطمدروم
3 - قیقحت شور
هداد اه ريواصت لماش هافتسا دروم شهوژپ نيا رد هك ي هراوهام
ا هب ي دادعت ود تسدنل ريوصت ميرف 5
هب طوبرم TM تسوگآ
1388 ريوصت يرگيد و هراوهام
ا تسوگآ لاس هب طوبرم ود لنيتنس ي 2011
م ي و دشاب هدنجنس زا نيا رد هدافتسا درومDEM
ASTER .تسا هدمآ تسدب
لنيتنس هدوب ريواصت يدنب هقبط 1
يرادرب هنومن زا دعب هدش تراظن يدنب هقبط شور تسدنل و
تسدنل يارب 5
و Sentinel-1 رازفا مرن طيحم رد
Envi هب تقد .ديدرگ هدافتسا ريوصت ود ره رد لامتحا رثكادح شور زا
تسدنل يارب ريواصت يدنب هقبط زا مادك ره يارب هدمآ تسد 5
يلك تقد ياراد 81,2
اپاك بيرض و 83,23
يارب و هدمآ تسدب
لنيتنس ريواصت 1
يلك تقد 88,38
اپاك بيرض و 87,85
هقبط ريز ريواصت تسا هدمآ تسد هب ريواصت زا کي ره يدنب
هشقن
ناريا
هشقن
ناردنزام هضوحهشقن
زاره
3
ردار يا هراوهام 7
فيعض عتارم ،بوخ عترم ،هدش هتخاس يضارا ،راز هچتخرد و عرازم ،لگنج ،يبآ ياه هنهپ ،فرب(سلاك ار (
لكش دوش يم لماش 2
و 3 لوادج و 1 و 2 .دهد يم ناشن هياپ لاس رد ار سلاك ره دصرد و تحاسم
لکش 2 هدش تراظن یدنب هقبط هشقن لاس یضارا یربراک
1811 Error! No text of specified style in document. هقبط هشقن
یضارا یربراک هدش تراظن یدنب 2112
لاس رد يربراك ره تحاسم هك هداد ناشن هتفرگ تروص ياه يسررب هب هجوت اب 2011
لودج تاصخشم اب ربارب 2
ررب .دشاب يم
عتارم لودج نيا قبط دصرد اب بوخ
53,32 رب غلاب تحاسم 238444,31
و هترشاد زارره هرضوح رد ار مهرس نيرترشيب راتكه
دصرد اب يبآ ياه هنهپ 0,22
تحاسم و 301
اب فيعض عترم بيترت هب ياه يربراك رگيد و تسا هتشاد دوخ هب ار رادقم نيرتمك
رادقم 24 اب عرازم و راز هچتخرد دصرد 38712
، 1 رادقم اب لگنج ، 4,11
ارب هدش هتخاس يضارا ، 0,11
ياره هربتر ياراد درصرد
.دنا هدوب يدعب
لودج 1 لاس یربراک دصرد و تحاسم لودج 2112
هرامش لسکیپ رادقم یربراک مان راتکه هب تحاسم دصرد
1 481114 لگنج 11388332 43212612
2 8821118 بوخ عترم 231444332 883822114
3 2423186 فیعض عترم 81888311 243626821
4 22284 یبآ هنهپ 812312 13226622
8 12182 فرب 412311 13122184
2 826111 هعرزم و راز هچتخرد 31612362 83621268
6 21813 هدش هتخاس 2423332 13218143
لودج 2 لاس زا یضارا یربراک تاریغت یسررب 1811
لاس ات 2112
يسررب دروم متيآ لگنج بوخ عترم هدش هتخاس يبآ هنهپ فرب راز هچخرد
هعرزم و فيعض عترم
لگنج 8,31 147,42 7,38 0 225311,1 5,4 11,43
4
بوخ عترم 13727,37 8,55 313 0 325,21 2813,83 1038,54
هدش هتخاس 711,83 23387,34 3111,25 51,21 1313,81 10177,32 102,15 يبآ هنهپ 42,75 133032,1 14555,37 131,17 7584,84 21113,18 2,11
فرب 24,75 103 171,34 0 47,73 1111,33 0,45
غاب 0 23,11 0 . 453,31 0 0
هعرزم و راز هچخرد 0 75,51 1,21 823,14 1,03 3,51 0
فيعض عترم 550,8 73231,27 2301,52 14,21 15540,11 8381,73 0,54
سلاك ره عومجم 15122,07 230140,4 21523,32 1074,78 251233,5 43713,12 1215,27 سلاك ره تارييغت 1334,1 37548,3 20851,38 251,14 250773,5 33541,2 1214,73 ريواصت رد سلاك توافت 3277,08 -54012,7 13058,4 -115,33 -250750 -4257,3 38325,57
- هجیتن گ ی یر
لودج هدهاشم اب و هتفرگ تروص ياه يسررب هب هجوت اب 1
و 2 هك دهديم ناشن زا بوخ عتارم رد تارييغت نازيم
رادقم 230321,24 هب راتكه
238444,31 لاس رد راتكه
2011 زا فيعض عتارم ريداقم نآ رانك رد و تسا هديسر
رادقم 20543,7 هب راتكه
38555,88 دروم هدودحم رد عتارم ميخو عضو دنهد ناشن ريداقم نيا .تسا هتفاي شيازفا راتكه
هب هجوت اب دشاب يم هعلاطم هرامش لودج
3 هد رد فيض عتارم شيازفا زا ناشن دراد هراشا فوكرام هريجنز لدم جياتن هب هك
رادقم هب روكذم لودج اب ريداقم نيا دراد زاره هدودحم رد هدنيآ لاس 110000
ميخو عضو هدنهد ناشن هك هديسر راتكه
آ هك درك نايب هنوگنيا ناوت يم ريداقم ،دشاب يم هقطنم رد يهايگ ششوپ رايسب يعضو زاره هضوح رد يهايگ ششوپ هدني
.دشاب يم رتهب تيريدم و يسررب هب زاين و داد ميخو يتاعلاطم ةرود رد ،تساديپ تارييغت يزاسراكشآ جياتن زا هك هنوگ نامه
شرتسگ اهلاس يضارا رد بيرخت نيرتشيب هدش هتخاس يضارا
تسا هدوب راد بيش ،بوخ يعترم ب دناوت يم دنور نيا ةمادا
ه
ياه بيسآ ديدشت و يطيحم تسيز
شيازفا حطس رتشيب هچ ره يهايگ ششوپ نودب قطانم
اب هتبلا .دوش رجنم هقطنم رد
فده بلغا هكنيا هب هجوت
؛تسا دوجوم دنور ةمادا هژيو هب فلتخم ياهويرانس ياهدمايپ يبايزرا ،يربراك رييغت ينيب شيپ جياتن
نآ هب تبسن فلاتخا مغر هب ينيب شيپ نيا
،داتفا دهاوخ قافتا هدنيآ رد هچ دناوت يم
هدنيآ رد اه يربراك تيعضو يارب يرادشه
دشاب . هدافتسا دروم عبانم
1 . ،یزاین ؛ص ،یخرآ ی
،مداژن بیدا و 1931
نکت زا هدافتسا اب یهایگ ششوپ رییغت شیاپ ، کی
یاه هضوح رد رود زا شجنس
رشن ،ملایا دس هی
هرود ،هعسوت و ایفارغج : 3
هرامش , یپایپ
;42 هحفص زا 141
هحفص ات 191
.
4 . دسا ی ش م ؛ ری رجنس
،ی گ و م ،م
،یلی ،ر ،م 1939 زرا ، یبای ناسنا تارثا ی
غت رب تاریی ضارا ششوپ ی
لگنج ی هعلاطم(
دروم ی لوا ،)دابآدومحم و لمآ رهش هدودحم : نی
امه شی لم ی حم تشادهب
،طی حم و تملاس طی
ز تسی اپ
،رادی ،نادمه
زرا نمجنا نابای
حم طی ز تسی هش هدکشناد ،هناتمگه دی
،حتفم
9 . ردب
،ی دهاز ؛ب ی ب
،یگدی ،ف ،راوخشتآ و ا ،شخبرنه ؛ر 1934
زرا ، یبای غت تاریی ربراک ی ضارا ی واصت زا هدافتسا اب ری
هراوهام ا ی دروم هعلاطم ی
جارخ هضوح
،ی مود نی امه شی لم ی اپ هعسوت رادی زرواشک ی حم و طی ز تسی ،نادمه ،ملاس
دنا مه تکرش ناشی
حم طی ز تسی ،ادرف
8
4. Cassman,T.N. and G.A. sanchez- Azoefeifa. 1999. Satellite remote sensing of landuse changenin a meditrranean metropolitan region and itspriphery assessment of conveservion politics throuph corine landcover data and markov models, forest systems 19, 315- 328.
5. Coppin, P. R., & Bauer, M. E. (1996). Digital change detection in forest
6. Darwish, T., Faour,G., (2008). Rangeland degradation in two watersheds of Lebnon. Lebanese Science Journa. 9: 71-80.
Monitoring and evaluation of land use changes using remote sensing
(Case Study: Haraz Basin)
Abstract
Land use change is one of the most important factors in changing the hydrological، erosion and destruction of biodiversity. Thus، with the guidance of land use changes in the balance of the ecosystem to step up، one of the principles of natural resource management، land use change is about maps.In this study، using satellite images of Landsat 5 and Sentinel 2، to modeling land use changes in the Basin Haraz examined in the analysis of the land use changes were determined and then using the Markov model was modeled.Studies have shown that the amount of changes of good pasture and poor pastures Increased that show that the dire situation in the study area are meadows.Results Markov Chain Model refers demonstrated an increase in the meadows poor in the next ten years in the range of Haraz، which reflects the dire state of vegetation in the region، according to figures shows it stated that the future vegetation in the basin Haraz very serious situation and needs and aimed to better management.
Keywords: Land use، Landsat 5، Sentinel 2، catchment Haraz