Rhizophagus irregularis ردبش هایگ اب یتسیزمه رد

(1)

ت أ ریث نیلامولگ دیلوت رب مویبوزیر طسوت

Rhizophagus irregularis ردبش هایگ اب یتسیزمه رد

نژورتین حوطس تحت

ینابعش هدیحو قزونز

1

-*

یلع رصان دازرغصا

-2

یدیجم رفعج -3

دنلب یجاح هیقر -4

ناردارب دازهب -5

یکلام یتبقاع یلیل

6

:تفایرد خیرات 07

/ 12 / 1396

:شریذپ خیرات 03

/ 02 / 1397

هدیکچ

چراق طسوت هک تسا هژیو ینیئتورپوکیلگ بیکرت کی نیلامولگ لارمولگ هتسار یاه

اتوکیامورمولگ هدر زا یم دیلوت

نبرک هریخذ رد یدیلک شقن و دوش

هنادکاخ لیکشت رد نینچمه .دراد کاخ نژورتین و یلآ .دراد ییاازسب شقن کاخ رد یبورکیم ینغ عماوج رارقتسا و رادیاپ یاه

رزح بزلاق رد یزشیامزآ

رد لیروتکاف هیاپ

کولب رد زش هازیگ و دزش یحارح رارکت هس اب یفداصت لماک یاه

(Trifolium repense L.)

چرازق ازب

Rhizophagus irregularis

و

یرتکاب

Rhizobium leguminosarum bv. Trifolii

حیقلت ( نژورتین حطس راهچ .دش 0

، 2 , 6 و 10 یلیم رتین مرف هب رلاوم ییایزغ لوزلحم هلیسوب )تا

نادلگ .دش داجیا دلهمور و نموین زا سپ رد ش ناهایگ .دندش یرایبآ ییایغ لولحم اب اه

12 ( نزش رتسب رد نیلامولگ .دش تشادرب هتفه نیلازمولگ و )SG

هشیر ( یا هزادنا دروفدرب شور هب ،کاخ زا جارختسا زا سپ )RG

ناایم نژورتین وطس شیاافا اب .دش یریگ ینعم روح هبSG

( تزفای شهاک یراد 01

/ 0

p<

یروح هب ؛) یلیم ود حطس رد هک

رلاوم 05 / 63 رادقم رد شهاک دصرد یرتکازب روز ح رد .دزیدرگ هدهازشم نژورزتین نودب دهاش رامیت هب ت سنSG

نیلامولگ دیلوت مویبوایر چراق طسوتSG

ینعم روح هب رلاوکسوبرآ یاه ( تفای شیاافا یراد

01 / 0

p<

یرتشیب .) روز ح رد ینزش رتسب رد نیلامولگ رادقم ن

چراق و مویبوایر یرتکاب رادقم .دوب نژورتین نودب حطس رد وAM

حطزس رد .درک ادیپ شیاافا نژورتین تظلغ شیاافا ابRG

10 یزلیم ،نژورزتین رلاوزم

،رفص حطس هب ت سنRG

2 و 6 یلیم شیاافا بیترت هب برس رلاوم 92

/ 12 ، 91 / 11 و 44 / 1 تشاد یدصرد .

هژاو یاه :یدیلک

،رلاوکسوبرآ ،مویبوایر یرتکاب

نژورتین ،نیلامولگ ایروکیم چراق ،دروفدرب

همدقم

1 2 3 54

6

ناوارززف نیلاززمولگ طززسوت هززک تززسا کاززخ نیئتورپوززکیلگ نیرززت

چراق یزم دزیلوت ازتوکیامورمولگ هدر زا لارمولگ هتسار یاه نزیا .دوزش

ناراکمه و تیار طسوت نیئتورپوکیلگ (

49 زیه یور رب ) چرازق یازه

( ایروززکیم 46

و 25 دززش ززشک ) یززتنآ شنززکاو یززسررب رد .

یداززب

نیلازمولگ داد نازشن هزک دمآ تسدب یدهاوش نیلامولگ اب لانولکونوم چراق طسوت ( رلاوکزسوبرآ یازه

7AM

هزشیر هزن و ) دزیلوت هازیگ یازه

یم ( دوش 4 هوهق گنر یاراد نیئتورپوکیلگ نیا .) ازمرق هزب لیامتم یا

1 و 2 - یرتکد یوجشناد هورگ داتسا و

،یزروازشک هدکشناد ،کاخ یسدنهم و مولع

ایر ت هاگشناد

*(

- سم هدنسیون ئ :لو Email: vahideh_shabani@yahoo.com )

3 - ا داتس هورگ

،یژولونومیا هدکشناد

،یکشاپ هاگشناد مولع یکشاپ ایر ت

4 - یهایگ مولع هورگ داتسا

، ایر ت هاگشناد ،یعی ح مولع هدکشناد

5 و 6 - رایشناد رایداتسا و ایر ت یکشاپ مولع هاگشناد ،یژولونومیا تاقیقحت اکرم DOI: 10.22067/jsw.v32i2.70981 7- Arbuscular Mycorrhizal Fungi

ب ( هدو 47 .) نیلازمولگ نژورزتین یزنبرک هرزیجنز ازب ینیئتورپوزکیلگ

راد

یم زا هک دشاب 5

- 3 ،نژورتین دصرد 59

- 36 ،نبرک دصرد 6

- 4 دزصرد

،نژوردیه 49

- 33 و نژیسکا دصرد 1

/ 0 - 03 / 0 لیکزشت رفزسف دصرد

( تسا هتفای 33

یوازح نیزنچمه ،نیلازمولگ .) 8

/ 8 - 8 / 0 نزهآ دزصرد

یم ( دشاب 32 .) شقن و یاظو اه

.تزسا هدزش داهنشیپ نیلامولگ یارب یددعتم ی

رد ار نیلازمولگ شزقن تاعلاطم زا یدادعت کرزحتمریغ

یزازس تاازلف

هایگ و نیگنس ( دندرک شرااگ ییلااپ

12 و 8 ) زارد رزثا ،رگید ییوس زا .

چراق تدم یاه هنادکاخ یرادیاپ یورAM

ازب ط ترزم تزسا نکمم اه

( دشاب چراق طسوت هدش دیلوت نیلامولگ 31

یزم نیلامولگ .) شزقن دزناوت

یرورازب و هایگ طسوت ییایغ رصانع بیج ،یشکهز و هیوهت رد یمهم یم افیا کاخ ( دنک

25 ،هزنادکاخ یرادزیاپ رد نیلازمولگ شقن لیلد هب .)

یم لیهست ار ینبرک هریخذ ( دنک

53 ( ناراکمه و گیلیر .) 32

دنتفایرد )

نیلامولگ هک 4

- 5 د ار نژورزتین و نبرزک لزک زا دزصرد کازخ ر

یازه

یم صاصتخا دوخ هب ییاواه هزس دزندرک شرااگ اهنآ نینچمه .دهد

یزبورکیم مازمویب نبرزک زا رتشیب رایسب ،لک نبرک رد نیئتورپوکیلگ

(2)

و نیلازمولگ هتزسهآ هزیاجت لیلد هب تسا نکمم تادهاشم نیا .تسا جت و نآ یرادیاپ ( دزشاب کازخ رد عم

30 نارازکمه و نوزسلیو .) (

49 )

یاوتحم رد شهاک دزشر زا تعنامم لیلد هب ار کاخ ینژورتین و نبرک

چراق یاه ینعم شهاک هب ار نآ و دندرک هدهاشمAM

زیه رد یراد

چراق یاه هک دندوب دقتعم اهنآ .دنتسناد ط ترم نیلامولگ تظلغ وAM

یه شهاک چراق یاه

دزه هزب رزجنم نیلازمولگ تظلغ وAM

ر تفر

هنادکاخ رد هدش تظافح نبرک و نژورتین ه

شهازک لزیلد هب گراب یا

هنادکاخ یرادیاپ یم اه

قوف تروصب نیلامولگ .دندرگ هداعلا

یزم یا دزناوت

راشتنا شهاک هب

2O

دنک کمکN

( 26 .)

چراق هک ییاجنآ زا یم دیلوت ار نیلامولگAM

رزه نیاربازنب ،دزنک

دزیلوت یقتزسمریغ روزح هزب ،درایزگب ریثرزت چرازق یور رزب هک یلماع ت این ار نیلامولگ یزم رارزق ریثرت تح

شزشوپ شوزن لازلم یارزب .دزهد

یتزسیامه ،کازخ رد دوجوم ییایغ داوم ،نیمز یربراک رییغت ،یهایگ زسیناگراورکیم ریازس اب لباقتم چرازق رزب هرزیغ و ازه

ایروزکیم یازه

.دنتسه رثؤم رلاوکسوبرآ و

( ناراکمه و یلوی 41

ناایم دندرک شرااگ )

تارثا هایگ ییایغ رصانع تیعضو و دشر ینعم و ت لم

دزیلوت رزب یراد

ازب یتسیامه شیاافا ثعاب ییایغ رصانع دو مک هچرگ .دراد نیلامولگ چراق یمAM

( ددرگ 6 یم ،کاخ ییایغ رصانع یلااب یاوتحم ،) دزناوت

هزیاجت و چرازق نتزفر نیزب زا هطزساو هزب ار کازخ نیلازمولگ ناایم مادنا ( دهد شیاافا ،نآ یاه 21

.)

وکیم کاخ نارادناج یخرب یزم شیاازفا ار ندش یایر

هزک دزنهد

هززجیتن رد .دنوززش نیلاززمولگ دززیلوت شیااززفا هززب رززجنم تززسا نززکمم یرتکاب یرتکاب ناونع هب هک ییاه ایمه یاه

یم هتخانش ایروکیم ر دنوش

( 10 و زیه دزشر ،رورزسا شدزنت کیرحت قیرح زا یقتسم روح هب )

چراق رارقتسا یاه

ریغ روطب ایAM

ب ت لم تارثا اب یقتسم هایگ دشر ر

یزم نیلازمولگ دیلوت شیاافا هب رداق نابایم ( دنزشاب

22 یزخرب هزت لا .)

یرتکاب سیامه رب هدنرادزاب رثا ه اه ( دنراد یایروکیم یت

42 یزخرب .)

سیناگراورکیم زا ار کاخ طیحم هب نیلامولگ یزاسدازآ تسا نکمم اه

چراق رب شنت اقلا هطساو هب (AM

29 ه بیرخت قیرح زا ای ) ی

زه یا

( دننک لیهست یچراق 31

.)

چراق یاه مویبوایر وAM

یم اه طزباور موزگل نازهایگ ازب دزنناوت

یزم هدزیمان ه ناجود یتسیامه هک دننک رارقرب یکرتشم یتسیز .دوزش

چراق یاه یم هاینولک ار هشیر سکتروکAM

موگل حیقلت و دننک ازب ازه

یرتکاب نیا یزم هرگ لیکشت هب رجنم اه

مه نزیا دزیاوف .دوزش یتزسیا

رزصانع لدازعت یرارزقرب و هییغت دو هب ،درکلمع و دشر شیاافا لماش یم هایگ رد ییایغ رتشیب این یتسیامه نیا تارثا لیلد نیمه هب .دشاب

هییغت تیعضو ماسارب و یقتسمریغ تروصب ،هازیگ یا

هزعلاطم دروزم

تنوی میزسورکیم یقتسم تارثا لاح نیع رد .تسا هتفرگ رارق رزب ازه

رگیدکی هیوزس تارزثا لماش چرازق هعزسوت رزب یموزیبوایر یازه

یازه

هنوگ تارثا نینچمه و هشیر نویسااینلک و یایروکیم رزب یچراق یاه

هیوس ییاراک و تیلاعف رد .دنتزسه تزیمها ا ازح ازین یمویبوایر یاه

چراق هلیسوب هشیر نویسااینلک شیاافا تاعلاطم رتشیب یرتکاب وAM

نامامه روح هب یتقو مویبوایر هیام

هدش ینز تزسا هدزش شراازگ دزنا

( 51 یم مویبوایر یرتکاب نیاربانب .) قزیرح زا یقتسمریغ روح هب دناوت

تر زم نیلازمولگ دزیلوت رب نآ تسیامه چراق و موگل هایگ دشر رب ریث ؤ

رث

.دهد شهاک ای شیاافا ار نآ رادقم و دشاب رزنا یلاازب یاضاقت لیلد هب ًلاامتحا نژورتین کیژولویب تی لت ،یژ

یزمن نژورتین بسک یارب ی سانم هار نژورزتین تزظلغ یزتقو .دزشاب

نژورزتین عز نم موزگل نازهایگ ،دشاب لااب کاخ رد )موینومآ ای تارتین(

لهس کزشت و نژورزتین کزیژولویب تزی لت هب ار لوصولا یتزسیامه لی

یم حیجرت ( دنهد

43 .) ت ر ًازصوصخم( یجراخ نژورتین لتخم عبانم ریث

ب )تارتین مرف هب هدزش یزسررب لزماک روزطب یتسیامه تسیس یور ر

( تسا 36 یمازمت رد تارزتین هک تسا هدش هداد ناشن حضاو روح هب .)

یم داجیا للاتخا یتسیامه لیکشت لحارم .دنک

یرتکاب نیاربانب زت قزیرح زا موزیبوایر یاه

ر و ،هازیگ دزشر رزب ریث

ت قیرح زا یقتسم روح هب نژورتین وطس ر

یر نویزسااینلک رزب ریث هزش

ت قیرح زا یقتسمریغ روح هب و ایروکیم چراق طسوت ر

یتسیامه رب ریث

ورتین تی لت و مویبوایر یم نژ

ؤم نیلامولگ دیلوت رب دناوت یارزب .دشاب رث

زت ،نژورزتین یزلآ و ییایمیش دوک فرصم شهاک لالم ر

رزب یزت لم ریث

نآ زهم رایزسب شقن و نیلامولگ دیلوت و یایروکیم یتسیامه دراد ازه

( 40 .) رب موکعم رثا دیاب کاخ رد رفسف و نژورتین هب یسرتسد تیلباق یایخلزصاح تروزص رد نازهایگ هک ارچ .دشاب هتشاد نیلامولگ تظلغ

ت هب زاین ،کاخ یلااب ر

چرازق طزسوت ییایزغ رزصانع نیم دزنرادنAM

( 34 زت هزب ت زسن ار دوزخ شناد ام هک تسا هم رایسب نیاربانب .) ر

ریث

تکاب هلمج زا لتخم لماوع دزیلوت رزب نژورزتین وطس و مویبوایر یر

هتفای زونه هک ارچ . یهد شیاافا ،نیلامولگ .دنتزسین یعطق و لسم ،اه

هتفای ماسارب شزقن و یزل ق یازه

نزیا زا فدزه کازخ رد نیلازمولگ

ت یسررب شهوژپ ر

یرتکاب ریث

R.trifoli

رزب نژورتین لتخم وطس و

چراق طسوت نیلامولگ دیلوت یمAM

.دشاب

وم شور و دا اه

یرتکاب هیامداز هیهت یرتکازب هیوس

Rhizobium leguminosarum bv. Trifolii

زا

هشیر لازخ و یزازسادج رد زش هایگ یاه ( دزش یزازس

37 زا سزپ .)

هرگ ،ینوفعدض یزلیم کزی یواح شیامزآ هلول هب اه

لیرتزسا بآ رزتیل

هشیش هلیم اب و هدش لقتنم یزلیم زهد کی .دش هل لیرتسا یا

رزتیل زا

تزشک طیزحم یور رب هرگ نویسنارسوس

YMA1

رد دروزگنک یوازح

یرتپ یرتپ .دش شخپ لیرتسا پول کمک اب و لقتنم شید شید

رد ازه

یامد 25 ات 28 یتناس هجرد دزشر هدهازشم ازب و دزش یرادزهگن دارگ

1- Yeast-Manitol-Agar

(3)

ینلک .دزش هیهت تنلسا یرتکاب یرادهگن روظنم هب ،جال و یریش یاه

ز ،یلصا تشک زا ل ق هتفه ود یرتکازب تنلسا تشک زا یرتکاب هیامدا

عیام تشک طیحم رد

YEMB1

هیام روتازبوکنا رکیزش رد و هدزش ینز

یامد رد یقفا 28

یتناس هجرد یرتکاب تیعمج لوصح ات و لقتنم دارگ

/ml

109

.دش ریلکت چراق هیامداز هیهت یاه

AM

چراق

Rhizophagus irregularis

هاگزشناد یژولویب نامتراپد زا

س دنول ،لیرتسا طیارش تحت ،یچراق هیامداز هیهت یارب .دیدرگ یخا د و

نادلگ لخاد یچراق هیامداز یاه

2 و تزیلاوکیمرو رتسب یواح ی ولیک

یمجح طلاتخا ت سن( تیپوکوک 1:1

هازیگ ازب و دزش هفازضا لیرتسا )

هگن هام راهچ تدم هب هناخلگ طیارش رد و ترذ نازیاپ رد .دندزش یراد

اوززه تمززسق ،هرود نززیا و هدززش عززطق کاززخ حطززس زا ترذ هاززیگ یی

یه لماش ،نادلگ لخاد تایوتحم هشیر و رورسا ،اه

یایروزکیم یازه

نویزسااینلک دزصرد .دزش هدافتزسا یلصا شیامزآ رد هیامداز ناونع هب هشیر یچراق هیامداز رد اه

( دندش نییعت اه 2

.)

ینادلگ تشک تهج هیهت رتسب تشک ینادلگ زا نش لیرتسا تشرد رو ع

هتفای زا

کلا ود یلیم

،یرتم یراع زا نیلامولگ و هدافتسا روزظنم نیا یارب .دش

کیردیرلکدیسا اب وشتسش ادتبا 3

رفازب ازب جارختزسا سرزس و لازمرن

یدس تارتیس 50

یلیم ( رلاوم 8 = تعازس کی تدم هب ولاکوتا ،pH

یامد رد 121C

راشف و 1 / 1 هازیگ یاهریزب زا .تفرگ ماجنا )رفسمتا

س رد ش ( دیف

Trifolium repens L.

م زا هدش هیهت ،) ؤ

تازقیقحت هسس

لگنج

،روشک عتارم و اه چرازق نابایم هایگ ناونع هب

Rhizophagus

irregularis

یگدوزلآ فیزح روظنم هب .دیدرگ هدافتسا یحطزس یازه

هزحوغ و لیرتسا رطقم بآ اب وشتسش راب نیدنچ زا دعب اهریب یزازسرو

لوناتا رد 70 ح/یمجح( دصرد تدزم هزب )یمج

30 لزخاد هزب ،هزیناث

تیرلکوریه لولحم 5

/ 0 دصرد هد دودح هقیقد هد زا دعب و دنتفای لاقتنا

.دزندیدرگ وشتسش ًلاماک لیرتسا رطقم بآ اب راب 30

زا دزعب ریزب ددزع

هززناوج ،یززنز و دززیدرگ تززشک نادززلگ رد 10

چراززق هززیامداز مرززگ

ززی رد کزاززن هززیلا تروززص هززب ک

یتناس ناسکی تهج .دش شخپ اهریب ریز یرتم ،اهرامیت یزاس

10 مرگ

هناوج زا دعب .دش هفاضا دهاش رد چراق دقاف لیرتسا تشک رتسب زا یزنز

هچهایگ رارقتسا و ،اه

گنرزس هلیزسوب هدش هیهت یرتکاب نویسنارسوس

زا ،یرتکازب نودزب یازهرامیت رد .دزیدرگ قیرات هشیر یاپ رد لیرتسا م تشک طیحم یازپ هزب گنرزس هلیزسوب یرتکازب نودزب لیرتزسا عیا

هشیر تدزم هزب ناهایگ .دش قیرات اه 3

زور کزی ، هازم ازب نازیم رد

( ییایززغ لوززلحم 24

) ( نژورززتین حطززس راززهچ یواززح 0

, 2 , 6 و 10

1- Yeast extract-Manitol Broth

یلیم ( )رلاوم 14 نیگنازیم و یزعی ح رون اب هناخلگ طیارش رد و یرایبآ )

هنازور یامد 28

یتنازس هزجرد هنا زش و دارزگ

15 یتنازس هزجرد دارزگ

ییاوه شخب ،ههام هس دشر هرود ندش یررس زا دعب .دندش یرادهگن هشیر زا مرگ کی و دیدرگ تشادرب ناهایگ تشک رتسب زا یرادقم و اه

دزصرد نییعت تهج .تفرگ رارق هدافتسا دروم نیلامولگ جارختسا تهج گنر ،نویسااینلک هزشیر یازیمآ

فای رزییغت شور زا هدافتزسا ازب ازه هزت

کم کینامروک ( وارگ

18 نویزسااینلک دزصرد نیزیعت تهج .دش ماجنا )

هشیر ( هک زش طوزطخ عحازقت شور زا اه

GIM2

( دزش هدافتزسا ) 27

.)

.دش نییعت لادلجک شور هب هشیر و ییاوه شخب نژورتین تظلغ نیلامولگ شجنس هنومن زا مرگ کی ،نیلامولگ جارختسا تهج رد نزش و هزشیر یاه

هلول یواح یاه 8

یلیم تارتیس رفاب رتیل 50

یلیم ( رلاوزم 8

= هزب )pH

یازمد رد تعاس کی تدم 121C

لزخاد یلاوزتم هرود هزس یزح و

ژوفیرتنازس زا دعب هرود ره زا لصاح ییور هراصع .دنتفرگ رارق ولاکوتا تدم هب 10 رد هزقیقد 10000g

طوزلخم زه ازب ، ( دندزش

7 زا دزعب .)

هنومن ،نیلامولگ جارختسا و هشیر یاه

یازمد رد نزش 70C

کزشخ

هزادنا یارب .دنتشگ نیزوت و هدش هدزش لاصا شور زا نیلامولگ یریگ

( دروفدرب لک نیئتورپ شجنس 50

.دش هدافتسا )

یرامآ هیزجت و یشیامزآ حرط کوزلب رزح هزیاپ رد لزیروتکاف رح بلاق رد شیامزآ نیا یازه

.دزش مازجنا رارزکت هس رد یفداصت لماک تزسا دروزم یازهروتکاف

هداف

( نژورتین حطس راهچ :زا دندوب دنترا ع 0

، 2 , 6 و 10 یلیم مرف هب رلاوم

چراق حطس ود ،)تارتین

نودزب دهاش و

یرتکاب( یرتکاب حطس ود ،)چراق

R.trifoli

.)یرتکازب نودزب دهازش و

هداد عیزوت ندوب لامرن نومزآ ( سنایراو هیاجت سرس و اه

ANOVA

)

هسیاقم و هداد نیگنایم هورگ و اه

مرن زا هدافتسا اب اهنآ یدنب راافا

IBM

SPSS 16.0

مرن اب اهرادومن .دش ماجنا راافا

Microsoft Excel

سر

.دش ثحب و جیاتن

( نش رتسب رد نیلامولگ )SG

هداد سنایراو هیاجت اه

زت نژورزتین رادقم شیاافا هک داد ناشن ر

ریث

ینعم رادقم رب یراد حطس ردSG

01 / 0 رادزقم نیرتشیب .تشاد دصرد

یلیم رفص حطس ردSG

توازفت هزک دزیدرگ هدهازشم نژورزتین رلاوم

ینعم ناازیم نژورزتین وطزس شیاافا اب .تشاد رتلااب وطس اب یراد

یزنعم روزح هبSG

یروزح هزب ؛تزفای شهازک یراد حطزس رد هزک

2

2- Gridline Intersect Method

(4)

یلیم ،نژورتین رلاوم 05

/ 63 رادزقم رد شهازک دصرد هزب ت زسنSG

امیت چرازق و نژورتین لباقتم رثا .دیدرگ هدهاشم نژورتین نودب دهاش ر

تر ینعم ریث ( تشاد نیلامولگ دیلوت یور رب یراد

P<0.01

یروزح هزب .)

هب رفص زا نژورتین حطس شیاافا اب هک 10

یزلیم یازهرامیت رد رلاوزم

لکش( تفای شهاک نش رتسب نیلامولگ رادقم چراق نودب و چراق یاراد 1 م نیرتشیب .) ( نیلامولگ رادق

4 / 140 )نش مرگ کی یازا هب مرگورکیم

ینعم فلاتخا و دوب چراق یاراد و نژورتین نودب حطس رد ریاس اب یراد

تظلغ یچرازق نیئتورزپ ،نیلازمولگ هک ییاجنآ زا .تشاد نژورتین یاه ازب هسیاقم رد یرتشیب نیلامولگ یاراد یچراق یاهرامیت نیاربانب ،تسا

چراق نودب یاهرامیت زا شیب .دندوب

80 کاخ نیلامولگ یاوتحم دصرد

هطساو هب یه ی چراق یاه یزم کازخ دراو رلاوکزسوبرآ یازه .دنوزش

چراق نیا هک یلماع ره نیاربانب ت تحت ار اه

ر یم ،دهد رارق ریث رزب دناوت

م این نیلامولگ دیلوت ؤ

یم رظن هب ًلاامتحا .دشاب رث شیاازفا ازب هزک دسر

تلکسا ،هشیر رد نژورتین یم هشیر هب ییاوه تمسق زا هک هنبرک یاه

نژورزتین دزیلوت و یندعم نژورتین بیکرت( نژورتین سیلوباتم رد دنسر یم فرصم )یلآ هزب هزشیر زا یرزتمک هزنبرک داوزم هزجیتن رد و دنوش

یه یم صاصتخا نش رتسب رد رقتسم یلولس جراخ یاه دیلوت ایل ،دبای

یه زا نیلامولگ نش رتسب رد رقتسم یاه

نژورزتین حطزس شیاازفا اب

یم شهاک یم ناشن تاعلاطم .دبای

هعرام تاشیامزآ رد هک دهد دنلب یا

یاهدوک دربراک ،تدم و شیاازفا ب زس بزیترت هزب ییایمیزش و یزلآ

مویلسیم هعسوت شهاک چراق یجراخ یاه

یزم رلاوکزسوبرآ یازه دوزش

( 13 یززنعم شیااززفا ب ززس یززلآ یاززهدوک دربراززک .) و لززک کارززت راد

دنز ه یه ینام کاخ رد اه یم یسر یاه

( دوش 17 رد یکدنا تاعلاطم .)

رت اب هطبار دوک ریث هدزش ماجنا نیلامولگ دیلوت رب نژورتین ییایمیش یاه

( تسا 1 هدرکن ه ارا رامیت ود نیب یراوتسا و تباث هطبار و ) زا یخرب .دنا

هداد یزم ناشن هدش رشتنم یاه ب زس نژورزتین یهددوزک هزک دزنهد

شیاازفا زیه شیاازفا ،یچراززق یازه نیلازمولگ

یرادززیاپ شیاازفا و

هنادکاخ یزم تزشرد یازه ( دوزش

45 ،دوزک دربرازک زا سزپ نیاربازنب .)

یه یلآ یاهدوک صوصخب چراق

یصخشم رادقم هب رلاوکسوبرآ یاه

یم شیاافا رادقم .دبای

نیلامولگ لاعف زا سپ یه یزاس

،یچرازق یازه

یم شیاافا ( دبای

16 ره هجیتن رد .) زیه رد رزییغت هنوگ

یچرازق یازه

یژر زا یشان ؤم نیلامولگ رادقم رب یهددوک یاه

رد نیلازمولگ .تسا رث

زیه قیرح زا هدش دازآ نیلامولگ ،نش رتسب یزم یچرازق یازه

.دزشاب

ازت نژورزتین وطزس شیاازفا ازب هزک داد نازشن شیامزآ نیا جیاتن 6

یلیم یلع رلاوم هشیر نیلامولگ شیاافا غر

مولگ ،یا رد هدزش دازآ نیلا

یچرازق زیه یرادزیاپ نازمز نیگنازیم .تسا هتفای شهاک نش رتسب هاتوک رایسب ( نیلازمولگ زا )هازم ات زور( رت

42 - 7 یزم )لازس زا و ،دزشاب

یه رگید فرح لزخاد بلغا لوکیزو و لوکسوبرآ ،یلولس لخاد یاه

و دنراد رو ح هشیر یماگنه

یم هیاجت چراق یه هک نیلازمولگ ،دوزش

رد یم دازآ کاخ ( ددرگ

39 یه ناایم نیاربانب .) ریدازقم ،رادزیاپ یازه

نییعت یه هیاجت تعرس و یه رد نیلامولگ نیلازمولگ ناایم هدننک

.دوب دهاوخ کاخ رد هدش دازآ لیدز ت و رزییغت نازمز تدزم هب هجوت اب

تدم ،کاخ رد نیلامولگ تارییغت هدهاشم یارب تسا نکمم ،نیلامولگ یرتشیب نامز ( دشاب زاین نژورتین یهددوک

11 .)

نزش رتزسب نیلازمولگ دزیلوت رزب این چراق و یرتکاب لباقتم تارثا ینعم هنوگ هب .دوب راد نیلامولگ دیلوت مویبوایر یرتکاب رو ح رد هک یا

چراق طسوت یاه

یزنعم روح هبAM

لکزش( تزفای شیاازفا یراد 2

.)

زت چراق نودب یاهرامیت رد یرتکاب رو ح ر

یزنعم ریث د شیاازفا رد یرا

یچرازق نیئتورزپ ،نیلامولگ هک ییاجنآ زا هت لا .تشادن نیلامولگ رادقم روز ح ،یچرازق یازهرامیت رد یزلو .تزسا یعی ح رما نیا ایل ،تسه شیاافا ثعاب یرتکاب 71

/ 25 زت .دزش نیلازمولگ رادقم رد یدصرد ر

ریث

یرتکاب ازما .تزسا هدشن یسررب نیلامولگ دیلوت یور رب مویبوایر یاه

یرتکاب قزیرح زا یقتزسم روزح هزب ار نیلازمولگ دیلوت تسا نکمم اه

( یایروکیم یتسیامه شیاافا 3

ت قیرح زا یقتسمریغ روطب ای ) ر

تاریث

یا دیفم یرتکازب ن ( نازبایم هازیگ رزب ازه

22 و تزهتب .دزنهد شیاازفا )

( ناراززکمه 5

موززیبوایر ،دززندرک شرااززگ ) یززم اززه

قززیرح زا دززنناوت

یلپ س جراخ یاهدیراکاس یه هب یلول

نآ زا و دن سچب چراق یاه هزب اه

هلیسو ناونع .دزننک هدافتزسا هازیگ هزشیر یور نویزسااینلک یارزب یا

یزلپ دزیلوت هلیسو هب ار ایروکیم رارقتسا مویبوایر نینچمه اهدیراکازس

یم شیاافا یزلپ یازنآ اتنزس هب رجنم هک دهد

لزحم رد زازنورتکلااگ

نیدزب و هدزش یگدوزلآ یهزست ب زس بزیترت

ذوزفن ل هززب چرازق یرییزپ

لولس یم هشیر یاه ( دوش

38 .)

سنایراو هیاجت یزنعم هزناگ هس لباقتم تارثا

نازشن هزک دوزب راد

یم ( نش رتسب رد نیلامولگ رادقم نیرتشیب دهد 2

/ 159 هزب مرزگورکیم

چرازق رازمیت هب طوبرم )نش مرگ یازا

Rhizophagus irregularis

،

راک مدع و مویبوایر یرتکاب رو ح رد یم نژورتین دوک درب

لودج( دشاب

2 .) هشیر نیلامولگ ( یا

)RG

رب نژورتین رثا ینعمRG

راد دیدرگ رادقم . وطزس شیاافا ابRG

حطزس رد نیلازمولگ رادزقم نیرتزشیب .درزک ادزیپ شیاافا نژورتین 10

یلیم ( نژورتین رلاوم 63

/ 16 یلیم یلیم یازا هب مرگ کزشخ نزو مرزگ

رد .دیدرگ هدهاشم )هشیر حطزس

10 یزلیم نیلازمولگ ،نژورزتین رلاوزم

،رفص حطس هب ت سن 2

و 6 یزلیم شیاازفا بزیترت هزب برزس رلاوزم

92 / 12 ، 91 / 11 و 44 / 1 لکززش( تززشاد یدززصرد 3

فلاتززخا هززک ،)

ینعم وطس نیب یراد 6

و 10 یلیم رادقم شیاافا .تشادن دوجو رلاوم

زش شراازگ ازین رزگید تاعلاطم رد نژورتین وطس تحت نیلامولگ هد

یلع .تسا ( ناراکمه و دازرغصا

1 حطزس شیاافا اب هک دندرک شرااگ )

روزح هب کاخ لک نیلامولگ و جارختسا هداس نیلامولگ رادقم ،نژورتین ینعم روکیم یاهرامیت رد یراد .تزفای شیاافا یایروکیمریغ و یای

ود

ار نژورزتین وطزس تزحت نیلازمولگ شیاافا تسا نکمم ریز لامتحا

(5)

لوا .دهد حیضوت نزکمم لک نیلامولگ شیاافا هک تسا نیا لامتحا نی

شیاافا یعمجت رثا تسا یاتنسوتف تلاوصحم .دشاب موادم روح هبN

هشیر قیرح زا یهایگ مادنا هب اه

یم لاقتنا یچراق یاه اتدزمع و دزنبای

لولزس هراوزید رد نیلازمولگ اتنزس یارب هدافتزسا رورزسا و زیه یازه

یم .دنوزش رف نزیا یزح رد آ

ن ،دزنی لیکزشت رد یزمهم شزقن نژورزتی

( دراد نیئتورپوکیلگ 11

)

.

لکش 1 - ( نژورتین حوطس شنکمهرب رثا 0

، 2 ، 6 و 10 یلیم چراق و )رلاوم (AM

وNM دیلوت رب )یزیروکیم و یزیروکیمریغ بیترت هبM

نش رتسب رد نیلامولگ نیگنایم .)نش مرگ یازا هب مرگورکیم(

اف کرتشم فرح کی لقادح یاراد یاه ینعم فلاتخا دق

دنچ نومزآ شور هب راد هنماد

اد یا دنتسه دصرد کی لامتحا حطس رد نکن

Figure 1- Interaction of Nitrogen levels (0, 2, 6 and 10 mM) and AM fungi on sand glomalin production (g/g sand). Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range test at the level p< 0.01

لکش 2 - ( مویبوزیر یرتکاب شنکمهرب رثا وB0

چراق و )مویبوزیر یرتکاب اب حیقلت و یرتکاب نودب دهاش بیترت هبB1 (AM

وNM بیترت هبM

گورکیم( نش رتسب رد نیلامولگ دیلوت رب )یزیروکیم و یزیروکیمریغ نیگنایم .)نش مرگ یازا هب مر

دقاف کرتشم فرح کی لقادح یاراد یاه

ینعم فلاتخا هنماددنچ نومزآ شور هب راد

Figure 2- Interaction of rhizobium bacterium and AM fungi on sand glomalin production (g/g sand). Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range test at the level p< 0.01

نیززیعت یارززب دروززفدارب شور زا هززعلاطم نززیا رد رززگید فرززح زا دش هدافتسا نیلامولگ هراصع هکنیا اب.

ازت هزتفر راکب یدس تارتیس ریگ

نزیا ازب ،تزسا یصاصتخا یدودح نیلازمولگ یارزب شور نزیا لازح

نیئتورپ رگید نیاربانب ،تسین یصاصتخا و نیلازمولگ ازب ط ترزم یازه

نیئتورپوکیلگ هزادنا این اه

یم یریگ ( دوش 8 نیئتورزپ ،بزیترت نیا هب .)

یهددوک طسوت هک رگید یاه یم شیاافا N

هزادنا شور رد ،دبای یریگ

(6)

یم دراو دروفدارب دنوش

لگنج رد تاعلاطم.

یاه ( اکزسلاآ یلامش 40

و )

لگنج ( ازکیرمآ هدزحتم تلاازیا ،یلامزش یانیلوراک رد کود یاه 11

)

رد یهجوزت لزباق شیاازفا ازب نژورتین یهددوک شیاافا هک داد ناشن هزب نیلازمولگ شیاافا نیاربانب .تسا هارمه ایروکیم چراق نویسااینلک ندش هفاضا تلع

ندوازفا زا لاخ رثا کی ناونع هب تسا نکممN

ن دزیلوت رزب ازین چرازق و یرتکاب یلصا رثا .دشاب موادم نژورتی ردRG

ینعم دصرد کی حطس لکش( دوب راد

4 .)

لکش 3 - هشیر نیلامولگ دیلوت یا

( نژورتین فلتخم حوطس رد یزیروکیم دیفس ردبش هایگ 0

، 2 ، 6 و 10 .)رلاوم یلیم نیگنایم

کی لقادح یاراد یاه

ینعم فلاتخا دقاف کرتشم فرح هنماددنچ نومزآ شور هب راد

Figure 3- The Production of root glomalin (g/g root) in different levels of nitrogen (0, 2, 6 and 10 mM). Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range test at the level p< 0.01

لکش 4 - ( مویبوزیر یرتکاب یلصا رثا وB0

چراق رثا و )مویبوزیر یرتکاب اب حیقلت و یرتکاب نودب دهاش بیترت هبB1 (AM

،NM ریغ بیترت هبM

هشیر نیلامولگ رادقم رب )یزیروکیم و یزیروکیم یا

( هشیر مرگ یازا هب مرگورکیم )

ایم. نیگن فلاتخا دقاف کرتشم فرح کی لقادح یاراد یاه

ینعم هنماددنچ نومزآ شور هب راد دنتسه دصرد کی لامتحا حطس رد نکناد یا

Figure 4- The main effect of rhizobium bacterium and AM fungi on root glomalin content (g/g root). Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range test at the level p< 0.01

(7)

هشیر نویسازینلک دصرد سنایراو هیاجت جیاتن ماسا رب ،

زلتخم وطس رثا دزصرد رزبN

حطس رد هشیر نویسااینلک 5

ینعم دصرد وطس شیاافا اب .دیدرگ راد

شیر نویسااینلک دصرد نژورتین هزب ،تزفای شیاازفا دهاش هب ت سن ه

( نویززسااینلک دززصرد نیرتززشیب هززک یروززح 01

/

٪34 راززمیت رد ) 6

یلیم یلع هک دوب نژورتین رلاوم شهاک غر

2 / 12 حطزس رد یدزصرد

10 یلیم حطس هب ت سن رلاوم 6

یرازمآ فلاتخا ،نژورتین رلاوم یلیم

ینعم ( یراد 01 / 0

P<

حطزس نیب ) 10

یزلیم ( نژورزتین رلاوزم 36

/ 30

وطس اب )دصرد 2

یزلیم ( رلاوزم 73 / 31 ( دهازش و ) 99

/ 30 هدهازشم )

رتهب ترا ع هب .دیدرگن رت اهنت هن نژورتین وطس شیاافا ،

رزب یفنم ریث

چرازق طزسوت هزشیر ندزش یایروکیم

هزشیر نویزسااینلک شیاازفا هزب رزجنم دهاش هب ت سن هکلب ؛تشادن وطس لباقتم رثا .دیدرگ نویزسااینلک دزصرد رزب ازین چراق و نژورتین

ینعم هشیر ( دش راد

05 / 0

p<

( نویزسااینلک دزصرد نیرتزشیب .) 02

/ 68

تظلغ و چراق یاراد یاهرامیت هب طوبرم )دصرد 6

یلیم نژورتین رلاوم

لکش( دوب 5

هایگ طسوت نآ بیج و کاخ رد نژورتین یرادقم رو ح .)

نبرزک نازیرج دازجیا و اتنزسوتف شورش یارب هزشیر تمزس هزب

و ازه

تزهج هشیر فارحا طیحم هب یدنق تا یکرت تروص هب نآ یزاسدازآ چراق بیج .تزسا یرورض و مزلا اهنآ اب یتسیامه و رلاوکسوبرآ یاه

رتزسب رد نژورزتین دوز مک هب هجوت اب نژورتین نودب حطس رد نیاربانب هشیر تمس هب نبرک نایرج و اتنسوتف تعرس ینش

و هدوزب ایچازن ازه

صرد ( نارازکمه و وزیل .تسا ک نویسااینلک د 20

هزک دزندرک نازیب )

ندزش قزیقر و هازیگ دشر شیاافا بجوم نژورتین دوک طسوتم وطس یم هایگ رفسف تظلغ ترادیهوبرک دیلوت اب هایگ نیاربانب .دوش

بجوم ،اه

یم رصانع رگید و رفسف بیج شیاافا یارب نویسااینلک کیرحت .دوش

یراو هیاجت هب هجوت اب سنا

هداد اه رب چراق و یرتکاب لباقتم ترثا ،

( هشیر نویسااینلک دصرد 05

/ 0

p<

ینعم ) یرتکازب روز ح .دزیدرگ راد

ینعم شیاافا ثعاب نیرتزشیب .دیدرگ هشیر نویسااینلک دصرد رد یراد

( چراق و یرتکاب رو ح رد نویسااینلک دصرد 50

/ 65 لکش( دوب )دصرد

6 اینلک شیاافا ،تاعلاطم رتشیب رد .) چرازق هلیسو هب هشیر نویسا

یازه

هیام نامامه روح هب یتقو مویبوایر یرتکاب و یایروکیم هدش ینز

دزنا

چرازق ازب نازمامه روزح هزب ایوزس نازهایگ یتقو .تسا هدش شرااگ هیوس و ایروکیم یمویبوایر تناتوم یاه

Nod-

لیکزشت ییازناوت دقاف(

و )هرگ

Nod+

هزیام )هرزگ لیکزشت ییاناوت یاراد(

دزش یزنز هزنوگ ،دن

یموززیبوایر

Nod+

رززب یگدززننک کززیرحت رززثا یززصخشم روززح هززب

هیوزس هزک یلازح رد ،تشاد یایروکیم نویسااینلک یموزیبوایر یازه

Nod-

ازب ازهنت هدمآ لمع هب تاشیامزآ ماسارب .دنتشادن یریثات چیه یاهروتکاف شیاازفا ار هزشیر زا اهدزی ونوولاف حزشرت ناایم هکNod

یم دننک کیرحت رثا ،دنهد ایروکیم چراق نویسااینلک یور رب یگ

هشیر

یم ناشن ( دنهد 51 .)

وNM دصرد رب )یزیروکیم و یزیروکیمریغ بیترت هبM

نیگنایم .هشیر نویسازینلک ینعم فلاتخا دقاف کرتشم فرح کی لقادح یاراد یاه

ب راد هنماددنچ نومزآ شور ه اد یا

کی لامتحا حطس رد نکن

دنتسه دصرد

Figure 5- Interaction of Nitrogen levels (0, 2, 6 and 10 mM) and AM fungi on root colonization (%). Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range test at the level p< 0.01

(8)

لکش 6 - ( مویبوزیر یرتکاب شنکمهرب رثا وB0

چراق و )مویبوزیر یرتکاب اب حیقلت و یرتکاب نودب بیترت هبB1 (AM

وNM بیترت هبM

نیگنایم .هشیر نویسازینلک دصرد رب )یزیروکیم و یزیروکیمریغ ینعم فلاتخا دقاف کرتشم فرح کی لقادح یاراد یاه

نومزآ شور هب راد

هنماددنچ اد یا دنتسه دصرد کی لامتحا حطس رد نکن

Figure 6- Interaction of rhizobium bacterium and AM fungi on root colonization (%). Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range test at the level p< 0.01

هشیر و ییاوه مادنا نژورتین تظلغ یزنعم هزشیر و ییاوزه مادنا نژورتین تظلغ رب چراق یلصا رثا راد

(

p<0.01

نازهایگ رد هزشیر و ییاوزه مادزنا نژورتین تظلغ .دیدرگ ) بیترت هب( یایروکیم 149

/ 2 و 510 / 2 رزیغ نازهایگ زا رتزشیب )دصرد

بیترت هب( یایروکیم 975

/ 1 و 20 / 2 وطس لباقتم تارثا .دوب )دصرد

یزنعم هزشیر شزخب نژورزتین تزظلغ رب این چراق و نژورتین دوزب راد

(

P<0.01

یزنعم ییاوزه مادزنا نژورزتین تزظلغ رب یلو ) ازب .دزشن راد

نژورزتین تزظلغ چرازق یاراد یازهرامیت رد ،نژورزتین حطس شیاافا ینعم روح هب هشیر شخب ظلغ نیرتمک .تفای شیاافا یراد

نژورتین ت

( هشیر 768 / 1 ایروکیم چراق بایغ رد و نژورتین دقاف حطس رد )دصرد

( هشیر نژورتین تظلغ نیرتشیب و 075

/ 3 حطزس رد )دصرد 10

یزلیم

لکش( دش هدهاشم ایروکیم چراق رو ح و نژورتین رلاوم 7

شیاازفا .)

هدوت نایرج اب نآ تکرح و ،کاخ لولحم نژورتین تظلغ تمس هب یا

م هایگ هشیر نآ دزشر شیاازفا و هایگ نورد هب رصنع نیا نایرج بجو

یم هزمادا بیزج ،رصنع نیا تظلغ ندش قیقر و دشر شیاافا اب ،دوش

یم چرازق زا هدافتسا .دبای بیزج حطزس شیاازفا ازب رلاوکزسوبرآ یازه

هشیر یه قیرح زا اه و رفزسف ،نژورزتین تیادزه بجوم یجراخ یاه

و هازیگ نورد هزب رزگید رزصانع زا یرایسب یزم دزشر شیاازفا

.دنوزش

چراق نژورزتین لازقتنا و بیزج( یقتسم قیرح ود هب رلاوکسوبرآ یاه لولحمازن نژورتین لید ت و یلآ تا یکرت حشرت( یقتسمریغ و )لولحم نژورزتین بیزج شیاازفا بزجوم )نآ لاقتنا سرس و لولحم هب کاخ یم ( دنوش 23 هدزننک لیدز ت هزک زاتتنزس نیمازتولگ تیلاعف نینچمه .)

یم نژورتین یلآ مرف هب موینومآ هشیر رد ،دشاب

زا رتشیب یایروکیم یاه

یایروکیم ریغ ( تسا

19 .) هزشیر و ییاوزه مادزنا نژورتین تظلغ رب یرتکاب لماع یلصا رثا

ینعم یزنعم روح هب یرتکاب رو ح .دیدرگ راد و ییاوزه مادزنا رد یراد

شیاافا ب س بیترت هب هشیر 65

/ 9 و 5 / 3 نژورتین تظلغ رد یدصرد

وطس و یرتکاب لباقتم رثا .دیدرگ یرتکاب نودب دهاش رامیت هب ت سن دوزب راد یزنعم هشیر و ییاوه شخب نژورتین تظلغ یور رب نژورتین ( 01 / 0

p<

ات رفص زا نژورتین وطس شیاافا اب .) 2

یلیم حیزقلت ،رلاوم

رتکاب اب هایگ ینعم شیاافا ب س ،مویبوایر ی

مادزنا نژورتین تظلغ راد

نزیا هزک یروزح هزب ،دزش یرتکازب نودزب یاهرامیت هب ت سن ییاوه و رفزص حطس رد شیاافا 2

یزلیم بزیترت هزب رلاوزم 78

/ 31 و 99 / 31

روز ح هزشیر شزخب رد .دوب یرتکاب نودب یاهرامیت هب ت سن دصرد و رفزص حطس رد یرتکاب 6

یزلیم زت رلاوزم ر ریث یزنعم تزظلغ رد یراد

نژورزتین حطزس رد یلو ،تشادن نژورتین 2

و 10 یزلیم ب زس رلاوزم

ینعم شیاافا لکش( دش یرتکاب نودب رامیت هب ت سن راد

8 ک رادقم .)

یزم دزشر هدزنهد شیاازفا و هدننک شورش ناونع هب نژورتین رد ،دزشاب

طزسوت نژورزتین تزی لت هدزنرادزاب ناوزنع هزب نآ دایز رادقم هک یلاح یرتکاب یزم لزمع مویبوایر یاه ( دزنک

15 زسیناکم و لزیلاد .) یازه

تدم زا یگدنرادزاب یگنوگچ و تزسا هزتفرگ رارق هعلاطم دروم شیپ اه

( نوسلیو راهظا هب انب 44

ندیزسرن رزثا رد هشیر رد هرگ لیکشت مدع )

هرگ هب اتنسوتف لوصحم یم اه

هارزمهب لزصاح تاردیهوبرک اریز ،دشاب

ق یندعم نژورتین هازیگ دشر فرصم هب هرگ لیکشت رد نتفر راکب زا ل

یم ( ناراکمه و سکیپ .دسر 28

یم ناشن ) هیام هک دهد

ازب دوزخن ینز

هیوس لیلد هب ،نژورتین کیژولویب تی لت شیاافا رب هولاع بسانم یاه

تافزسف هدننک لح داوم نینچمه و )نیسکا( دشر نومروه دیلوت یازه

هیوس نیا طسوت لولحمان نکمم ،اه

شور اب تسا زا رزیغ یرگید یاه

(9)

.دنوش دوخن لوصحم شیاافا ب س این تی لت و ییاوزه مادزنا نژورزتین تظلغ رب این یرتکاب و چراق لباقتم رثا

ینعم هشیر ( دیدرگ راد

P<0.01

هیام .) رد موزیبوایر یرتکاب اب هایگ ینز

ینعم شیاافا ثعاب ،چراق رو ح مدع و ییاوه مادنا نژورتین تظلغ راد

ر وزت روز ح ،دزش حیزقلت ایروزکیم چراق اب هایگ یتقو یلو ،دش هشی أ

م

ینعم شهاک ثعاب چراق و یرتکاب دش هشیر و ییاوه مادنا نژورتین راد

لکش(

9 نژورزتین تظلغ هباشم نژورتین رادقم تارییغت دنور نوچ و ،) یمن شهاک نیا ،دوب

اررف .دشاب تقر رثا لیلدب دناوت -

موبرلیو و وتارس

( 9 شرااگ ) هزیام نازهایگ رد نژورزتین رادقم هک دندرک ازب هدزش یزنز

هنوگ چراق یاه ی ازهنآ ازت تفای یرتشیب شیاافا مویبوایر وAM

هزک

هیام مویبوایر اب طقف هب طوبرم نژورتین رادقم نیرتشیب .دندوب هدش ینز

هیام مویبوایر و ایروکیم چراق اب نامامه هک دوب ییاهرامیت هدزش یزنز

.دندوب

وNM نژورتین تظلغ رب )یزیروکیم و یزیروکیمریغ بیترت هبM

نیگنایم .)دصرد( هشیر ینعم فلاتخا دقاف کرتشم فرح کی لقادح یاراد یاه

هنماددنچ نومزآ شور هب راد اد یا

دصرد کی لامتحا حطس رد نکن

دنتسه

Figure 7- Interaction of nitrogen levels (0, 2, 6 and 10 mM) and AM fungi on nitrogen concentration in root (%). Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range test at the level p< 0.01

لکش 8 - ا ( نژورتین حوطس شنکمهرب رث 0

، 2 ، 6 و 10 یلیم ( مویبوزیر یرتکاب و )رلاوم وB0

یرتکاب اب حیقلت و یرتکاب نودب بیترت هبB1

نیگنایم .)دصرد( هشیر )ب و )دصرد(ییاوه مادنا نژورتین تظلغ )فلا رب )مویبوزیر ینعم فلاتخا دقاف کرتشم فرح کی لقادح یاراد یاه

هب راد

نچ نومزآ شور هنمادد

Figure 8- Interaction of nitrogen levels (0, 2, 6 and 10 mM) and rhizobium bacterium on nitrogen concentration (%) in a) shoot and b) root. Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range

test at the level p< 0.01

ب فلا

(10)

وNM تظلغ )فلا رب )یزیروکیم و یزیروکیمریغ بیترت هبM

ییاوه مادنا نژورتین نیگنایم .)دصرد( هشیر )ب و )دصرد(

ح کی لقادح یاراد یاه ینعم فلاتخا دقاف کرتشم نیتلا فر

نومزآ شور هب راد

هنماددنچ دصرد کی لامتحا حطس رد نکناد یا

Figure 9- Interaction of nitrogen levels (0, 2, 6 and 10 mM) and AM fungi on nitrogen concentration (%) in a) shoot and b) root. Means followed by the same letters are not significantly different according to Duncan’s multiple range test at the level

p< 0.01

لودج -1 ( نژورتین حوطس رثا ،N0

،N1 وN2 بیترت هبN3 0 ، 2 ، 6 و 10 یلیم چراق و )رلاوم (AM

وNM )یزیروکیم و یزیروکیمریغ بیترت هبM

( یرتکاب و وB0

رتکاب نودب بیترت هبB1 نژورتین تظلغ ،)نش مرگ یازا هب مرگورکیم( نش رتسب نیلامولگ دیلوت رب )مویبوزیر یرتکاب اب حیقلت و ی

ییاوه مادنا د(

)دصرد( هشیر نژورتین تظلغ و )دصر

Table 2- Effect of nitrogen levels (0, 2, 6 and 10 mM), AM fungi and hizobium bacterium on sand glomalin production (g/g sand), nitrogen concentration in shoot (%) and nitrogen concentration inroot (%)

اهرامیت Treatments

گ نش رتسب نیلامول

Sand glomalin

gPr/gDW( )

غ ییاوه مادنا نژورتین تظل N concentration in shoot (%)

هشیر نژورتین تظلغ N concentration in root (%)

N0

B0 NM 46.97c 0.84i 1.570ij

M 121.16b 1.530h 2.183efg

B1 NM 48.82c 1.867fg 2.157fg

M 159.2a 1.607gh 1.353j

N1

B0 NM 10.86de 0.9967i 1.747hi

M 12.39 de 1.903 fg 2.483 de

B1 NM 16.66 de 2.277 cde 2.303 ef

M 20.06 d 1.987 ef 2.247 efg

N2

B0 NM 6.77 e 2.337 bcd 2.960 gh

M 9.173 de 2.613 ab 2.940 bc

B1 NM 12.66 de 2.230 de 2.407 ef

M 11.29 de 2.063 dfe 2.727 cd

N3

B0 NM 5.713 e 2.560 abc 2.317 ef

M 9.063 de 2.867 a 3.303 a

B1 NM 11.09 de 2.697 a 3.137 ab

M 14.34 de 2.597 ab 2.847 c

ینعم فلاتخا یاراد نوتس ره رد کرتشم فورح اب دادعا ( راد

p<0.01 دنشاب یمن )

Means in each column followed by same letter are not significantly different at p<0.01

هجیتن یریگ طزسوت هدزش اتنزس نیلامولگ زا هدافتسا اب کاخ رد نبرک بیسرت

چراق یاه هم ریسم کیAM

نتخادزنا ماد هزب یارزب

CO2

رفزسمتا یم

یم یزرواشک حیحص تیریدم .دشاب چراق هعسوت هب دناوت

یاه

AM

تسیسوکا رد زیلوت شیاافا هب رجنم هجیتن رد و دنک کمک کاخ یاه

د

( ددرگ نیلامولگ 30

وزت حیزقلت ،ازم جیازتن ماسا رب .) أ

چرازق ازب هازیگ م