Spatial Planning

(1)

Spatial Planning

Vol. 11, No. 1, Ser (40)‎ 2021

Assessing Urban Environmental Sustainability, Case Study: Zahedan City Hossein Yaghfoori ^{1 *}, Diman Kashefidust ², Sedigheh Sargolzayi ³, Sajad Ghasemi ⁴

1-Associate Professor of Geography and Urban Planning, Department of Geography and Urban Planning, Sistan and Baluchestan University, Iran [email protected]r

2- PhD Candidate of Geography and Urban Planning, Department of Geography and Urban Planning, Sistan and Baluchestan University, Iran [email protected]

Abstract

Environmental sustainability assessment represents a set of measures that provide useful information about the effects of the environment on humans and vice versa. Assessing the environmental sustainability of cities is necessary to achieve appropriate urban planning in line with the variables of the natural environment. Considering the role and importance of the environment in the lives of citizens and the existence of environmental problems in Zahedan, the present study aimed to investigate the environmental sustainability of Zahedan city in comparison with its rival cities in the province. The present study was applied and descriptive-analytical in terms of purpose and method. The statistical population of the study was officials, professionals, and related experts in the selected cities of the province. For this purpose, cities with more than 50,000 people (Zabul, Saravan, Iranshahr, Chabahar, and Zahedan) were selected. The Meta-SWOT model was used for data analysis. For many years, the use of the SWOT model has shown that this model, in addition to being based on mental inspirations, lacks predictive power due to avoiding quantification. So, in this study, the Meta-SWOT model was used to eliminate the disadvantages of the SWOT model. The results obtained from environmental sustainability showed that the city of Zahedan had the first rank in the production of waste materials. Also, in terms of macro-environmental factors that need special attention, the development of the use of renewable energy resources and reducing and minimizing the consumption of fossil fuels were the priorities. Factors that rank next included establishing laws for environmental sustainability, increasing funding for environmental clean-up, and optimizing waste management and waste recycling.

Keywords: Environmental, Sustainability, Zahedan City, Meta-SWOT.

r [email protected]

This is an open access article under the CC-BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses BY-NC-ND 4.0) Doi: http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2020.123986.1523

(2)

همانرب یزیر ییاضف

لاس مهدزای هرامش ، لوا پ( ، ی پا ی 04 ،) راهب 0044

:لوصو خیرات 20

/ 40 / 99 :شریذپ خیرات 49

/ 49 / 99

:صص 66 - 04

*

لوئسم هدنسیون

r

[email protected]

This is an open access article under the CC-BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses BY-NC-ND 4.0) Doi: http://dx.doi.org/10.22108/sppl.2020.123986.1523

یشهوژپ هلاقم

یرادیاپ یبایزرا ز

تسی یرهش یطیحم ،

رهش :شهوژپ ةنومن نادهاز

نیسح یروفغی

*

تسود فشاک نمید ،1

ییازلگرس هقیدص،2

،3

یمساق داجس

4

-0 رایشناد

، همانرب و ایفارغج هورگ

یرهش یزیر

، دکشناد ۀ همانرب و ایفارغج

یطیحم یزیر

، ولب و ناتسیس هاگشناد چ

ناتس ناریا ،

r

[email protected]

2 - رتکد یوجشناد ی

یزیر یرهش

یطیحم یزیر

، و ناتسیس هاگشناد

ولب چ ناتس ناریا ،

[email protected]

یرهش یزیر

یطیحم یزیر

[email protected]

یرهش یزیر

یطیحم یزیر

[email protected]

هدیکچ تسیز یرادیاپ یبایزرا ناشن یطیحم

هعومجم ۀدنهد طیحم تاریثأت ۀرابرد ار یدیفم تاعلاطا هک تسا یتامادقا

نااسنا رب تسیز

یم مهارف سکعلاب و یبایزرا .دروآ

یرادیاپ تسیز یطیحم اهرهش یارب یبایتسد هب کی همانرب یزیر اسانم یرهاش و

رد یاع لااح

ماگمه اب یاهریغتم طیحم

یعیبط یرورض هب رظن م ی .دسر اب هجوت هب تیمها و شقن طیحم

تاسیز رد دواجو و نادنورهاش یگدانز

تسیز تلاکشم رهش رد یطیحم

تسیز یرادیاپ یبایزرا یارب رضاح شهوژپ ،نادهاز د اب هسیاقم رد رهش یا یطیحم

یاهرهاش رگی

ناتسا .تسا هدش ماجنا

هب شهوژپ یا و تیهام رظنزا و یدربراک ،فده ظاحل

یفیصوت ،شور نااگربخ ،نلاوئسم ،شهوژپ یرامآ ةعماج .تسا یلیلحت

زا شیاب اب یاهرهش روظنم یا هب .تسا ناتسا ۀدیزگرب یاهرهش رد عوضوم اب طبترم ناسانشراک و 04

، اباز( تایعمج رافن رازاه

.دندش باختنا )نادهاز و راهباچ ،رهشناریا ،ناوارس لدام زا هدافتاسا .داش هدافتاسا تاوساتم لدم زا تاعلاطا یلحت و هیزجت یارب

ناشن تاوس م

ی ینتبم رب هولاع لدم یا دهد یمک زا بانتجا یلد هب ،ینهذ تاماهلا رب ندوب

شیپ تردق ،یزاس رباانب ؛درادن ینیب

یا

ساسا یا رب .دش هدافتسا تاوس لدم یاعم عفر یلد هب تاوساتم زا شهوژپ یا رد ییاناوت و عبانم

یاطیحم نلااک اماوع و ااه

مرن و لدم اب هعسوت دربهار یودت یارب نادهاز رهش رازفا

Meta-SWOT

.دش هدیجنس هسیاقم باق یاهرهش هب تبسن

هب جیاتن تسد تسیز یرادیاپ زا هدمآ یحم

ناشن یط م

ی نادهاز رهش دهد اا تخا دواخ هاب ار تاسخن ةبتر دئاز داوم دیلوت رد

تسا هداد هب ینچمه ؛

یم هک یطیحم نلاک ماوع ظاحل هرهب ةعسوت ،دوش اهنآ هب یصاخ هجوت دیاب

یژرنا زا یریگ و ریذپدیدجت یاه

یژرنا فر م ندناسر قادح هب و شهاک ع هلمجزا .تسا تیولوا رد یلیسف یاه

هبتر رد هک یلماو دوابهب ،دانراد راراق یداعب یاه

تسیز یرادیاپ یارب یتسدلااب یناوق

،یطیحم ازفا کاپ یارب تارابتعا شی هنیهب و طیحم یزاس

تافایزاب و دناماسپ تیریدام یزااس

.تسا هلابز هژاو یاه :یدیلک تسیز یرادیاپ

،نادهاز رهش ،یطیحم تاوساتم

.

(3)

04 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس

دزای مه هرامش ، لوا پ( ، ی پا ی 04 ،) راهب 0044

م همدق ام هزورما هک یناهج یگدنز نآ رد

م ی

،نآ ةجیتن هک تسارگرهش ییایند ،مینک شریذاپ و یاعیبط طیاحم زا یرود

دوبن ةتساوخان لداعت

اه تئشن ی طابترا زا هتفرگ

میهارابا( یرهاش یاهاضف و ناسنا نوزومان ،ینااکدرا یرایجم و هداز

0340 : 03 یسآ و ) طیحم رب هک تسا ییاه

دراو تسیز م

ی ور یا زا ؛دروآ ا

ی هد اه و هر ی تافا ااه یی مزلا تاسا هااک

یاثاریم راباربرد یوان یشور دناشاب

درتاسگ ینیاشنرهش هاک ۀ

و مود یناااهج جاانج زا سااپ شرتااسگ

ۀدانیازف

لاعف تای یاه یتعنص تیلاعف ؛تسا هدوب نآ دجوم یتعنص یاه

یا ز هک ی تخاسر اه تامدخ و شهااک ار یرهش

و هداد

شیازفا جوم ز تاعیااض

ی تس حم ی ط ی ( تسا هدش

Connelly, 2007: 260

) ؛ یب کش یکی زا یمهم ئاسم ناسنا هک

ۀوحن ،تسا هجاوم نآ اب هب شرگن

سرتسدرد یژرنا عبانم زا هدافتسا و

ماعت یب عبانم و هراهب ۀواحن ایا زا یرادراب

.تسا عبانم دشر

ۀدنیازف تیعمج اهرهش هب یلد دایلاوم نازایم ندوبدایز رگید یوس زا و ترجاهم

، فرا م عباانم

و

شیازفا گدولآ ی اهرهش رد ار اه شیازفا

هداد تسا (

Hosam et al., 2016: 498

مهرب جوم دنور یا .) ندروخ

لداعت

یدا تقا و

نورد یعامتجا اهرهش

و لداعت کیژولوکا هقطنم

ا هجیتنرد هک هدش ی هاصرع

ااه ی یاعیبط ار راب هزور راه

نانکاس جنت ؛تسا هدرک هب

ینایب رد هرهب یپ رادرب یب ی تخیسگراسفا تلاخد و هیور ة

لاعف تی یاه اسنا ن ی رد ، و ششوپ

ب یضارا یربراک ه

یمزرس یاضف رد هژیو لوحت و رییغت

،نارااکمه و یشلاط( تسا هتفرگ تروص 0394

: 90 ایا .)

رما قفاوم اب لوصا رادیاپ ةعسوت اهرهاش

و طیاحم تاسیز .دواب داهاوخن ةعاسوت قاقحت

نزاواتم و رادایاپ و اهرهاش

طیحم تسیز رد دنمزاین تدمدنلب حلاصا و یرگنزاب

طباور دوجوم یب یازجا س متاسی یااه ةاطبار ،یرهاش رهاش

ااب

طیحم تسیز و رهش ریاس اب اهرهش و قطانم ناهج تسا (

Kabisch et al., 2016: 661

.)

هد رد یرادیاپ ة

0944 هب ةباثم یاشنکاو باقمرد

طیحم یناهج ئاسم هعاسوت و تسیز

داش حراطم (

Connelly,

2007: 262

.) رد هتسجرب یفده ،یرادیاپ همانرب

ر عاقاورد ؛تاسا هدواب هتاشذگ ةاهد هاس یط ییاضف و یطیحم یزی

هعومجم ا زا ی همانرب اه اای شهااک ،نآ یاتاسار رد هاک تسا یعامتجا و یدا تقا ةعسوت یهست فده اب نوگانوگ ی

سوکعم یتح ندرک

سآ ی تسیز یاه رارق هجوت نوناک رد یطیحم

هتفرگ تسا میهاربا(

یفشاک و هداز ،تاسود

0394 :

2 ) تسیز یرادیاپ یبایزرا . نااشن یطیحم

هاعومجم ۀدانهد تاریثأات ۀراابرد ار یدایفم تاعلاطا هاک تاسا یتاماداقا

طیحم یم مهارف سکعلاب و ناسنا رب تسیز یا .دروآ

عون رب یبایزرا تبثم راثآ

یفنم و رب ناسنا طیحم

دیکأت یم دنک و

سا یشور هک ت

نا ختم و ناسانشراک یارب

نایب و یلحت راثآ تیلاعف ۀدمع یام رااک هاب یاطیحم یاه

دانرب اات ااب

،تخانش ماوع

راذگرثا راثآ و دننک ییاسانش ار یطیحم یفنم

ار هب قادح .دنناسرب

اب هجوت هب تیمها و شقن طیحم

تسیز رد

،نادنورهش یگدنز یا فده

شهوژپ هک تسا نآ ار ناداهاز رهاش

ااب

یاهرهش هب ناتسچولب و ناتسیس ناتسا

ظاحل تیلباق ،عبانم یبایزرا یسناتپ و تاناکما ،اه

و اه فرظ تی ااب دواجوم یاه

تسیز یرادیاپ هب هجوت یطیحم

زا شیب اب یاهرهش یاربانب ؛دنک هسیاقم و یبایزرا ، 04

، باز ماش تیعمج رفن رازه

بایزرا نادهاز و راهباچ ،رهشناریا ،ناوارس .دندش ی

(4)

یبایزرا ریثأت صخاش ینیع مرف یرهش م رب نازی هدایپ یور هلحم نانکاس

، ةنومن شهوژپ : ةقطنم 00 ناهفصا رهش

و نویعیفش هرهز ینامز رداهب

/ 09

شور شهوژپ یسانش رظنزا رضاح شهوژپ شور

یفیصوت ، هب و یلیلحت

هاناخباتک شور اب هنیمز یا رد .تسا یدربراک ،فده ظاحل ،یا

یسررب( یشیامیپ شور اب و یفیصوت تاعلاطا هداد ،)هبحا م و ینادیم یاه

ةعماج .دش یروآدرگ یلیلحت شخب یاه

،شهوژپ یرامآ 34

و ناگربخ ،ناسانشراک زا رفن ناسانشراک

هدافتسا لدم .تسا هدش

ت یارب تااعلاطا ایلحت و هیزج

ةئارا و تسیز یرادیاپ یبایزرا یاهدربهار .تاسا تاواساتم ،رهاش یطیحم

اماکت لدام ایا رد تاواس لدام ةاتفای

همانرب ریااس ااب هاسیاقم رد نادهاز رهش هاگیاج ،نآ زا هدافتسا اب هک تسا یدربهار یزیر رظندام یاهرهاش

دااعبا رد

،یدنمشزرا ،یبایمک نازیم( یتباقر لقت

دی ،یریذپان غ

باقری و عبانم ینیزگیاج لباق

تی .تسا هدش ییاسانش )اه

همانرب یارب یرازبا ،تاوساتم کینکت یدربهار یزیر

همانرب رد هبور یلخاد هب یجراخ و یجراخ هب یلخاد ماوع یدربهار تفایهر ود اب یدربهار یزیر

هاک میتسه ور

هب ماع هب هب مدع ای یریگراک

یریگراک لباق

تی اه ( تسا هتسباو یطیحم درخ و نلاک ماوع و تاناکما و

Agarwal et

al., 2012: 13

هک تسا راوتسا رواب یا رب رضاح هاگدید .) اناوت

یی ،اه لباق تی ،نامزااس راه سرتاسدرد تاناکما و اه

یم رامش هب نآ ۀدننکزیامتم ماع و تیزم رادایاپ و تدامدنلب یراترب نآ هب و دور

ام ی ( داشخب

Akio, 2005: 126

؛)

زا روظنم لباق

تی ،شناد ،تاناکما و اه و

یگژی ییاراد ،اه اه

راایتخا رد هوراگ کای رد هاک تسا یبسن تیزم عون ره و

کمک نآ ۀدنیآ طیارش دوبهب هب و دراد م

ی ینراب ۀدیقع هب .دنک (0

2444 تااناکما و عباانم هک یتروص رد ) هافلؤم

ااه ی

دنمشزرا بایان ،ندوب و یریذپاندیلقت ،ندوب

ةاناگراهچ طیاراش راگید ناایب هاب ای ینیزگیاج باقریغ هتاشاد ار VRIO

،ناراکمه و یردب( دنراد هاگنب یارب ار هتسویپ یتباقر تیزم داجیا تیلباق ،دنشاب 0390

: 23 .)

لکش - 1 : عبانم رب ینتبم هاگدید زا قفوم دربهار کی داجیا یاهرایعم

VIRO

1barney

(5)

نامه راب یانتبم تاواساتم لدام ،یالخاد هاب ینوریب تفایهر رظنم زا ،تسا هدش هداد ناشن لااب کش رد هک هنوگ

هک تسا عبانم و تاناکما 0

فلؤم دنمشزرا یلصا ة بایان ،ندوب

یهدنامزاس باق ،ندوب رظندام ار یریذاپاندیلقت و ندواب

رارق م ی قفوم دربهار کی ققحت رد هدشدای ماع راهچ .دهد راب ینتبم

و عباانم ۀوقلااب ناوات لباق

تای ااه رثؤام عاقاو

یم هاب ،دنتاسه طیاحم ااب طابترا رد هک یلماوع ،تاوساتم لدم رد .دوش ییااسانش یالخاد اماوع زا ازاجم ترواص

م ی یارب .دنوش اسانش

یی شور زا ماوع

PESTELH

م هتفرگ هرهب ی

نآ سااسارب هک دوش

، الخاد اماوع ی

ااسانش یی

م ی دنوش ا . ی نتبم شور ی

احم اماوع رب طی

ز ،یتاسی داا تقا

،ی س ،یاسای عاامتجا

،ی نونااق و هاناروانف ی

تاسا رد و

اسانش یی تصرف لامتحا تارطخ و اه ی

م ؤ تسا رث (

Bloomberg, 2012: 2

هب رضاح یلحت ینچمه ؛) یباایزرا روظنم

یم هدافتسا لاح نامز و نلاک داعبا رد طیحم ( دوش

Jones and Hill, 2013: 335

.)

شهوژپ ةدودحم هعلاطم ۀدودحم ااب هسیاقم رد نادهاز رهش ،هدش

ناتاسا یاهرهاش راگید س

ناتاسی و ( ناتاسچولب ،ناواراس ، اباز

)راهباچ و رهشناریا ناتسا .تسا

س دودح اب ناتسچولب و ناتسی 044042

تحاسم عبرمرتمولیک یلاماش ضرع یب

20

و هجرد 3 ات هقیقد 30 و هجرد 29 یقرش لوط و هقیقد 04

و هجرد 09 اات هقیقد 63

و هاجرد 24

هداش عاقاو هاقیقد

ناتسا یا .تسا 09

،ناتسرهش 34

،یرهش زکرم 04

،شخب 000 و ناتسهد 9240

یاایرد هاب بونج زا و دراد اتسور

،نامع زا ناتسا هب برغم زا ،یبونج ناسارخ ناتسا هب لامش ناتسکاپ یاهروشک هب قرشم زا و نامرک و ناگزمره یاه

سناغفا و یهتنم نات م

ی .دوش

(6)

/ 00

لکش - 2 : )ناگدنراگن :میسرت( ناتسچولب و ناتسیس ناتسا ییایفارغج تیعقوم

شهوژپ یرظن ینابم هد رد یرادیاپ موهفم ة

0944 هب ةباثم ا هدی هر و یتفای درتسگ ینیشنرهش رباربرد ۀ

مود یناااهج جاانج زا سااپ و

نآ زا یشان یاهدمایپ ( دش حرطم

Connelly, 2007: 262

.) رد هتسجرب یفده ،یرادیاپ همانرب

ر ییاضف و یطیحم یزی

؛تسا هدوب هتشذگ ةهد هس یط عقاورد

هعومجم ا زا ی هامانرب ااه نوگاانوگ ی ااب

فداه و یداا تقا ةعاسوت یهاست

سوکعم یتح ای شهاک ،نآ یاتسار رد و یعامتجا ندرک

سآ ی یاه ز تسی زکرم رد یطیحم هجوت

راراق تاسا هاتفرگ

(

Orenstein, 2017: 245

) تسیز یرادیاپ . هب هک تسا یعوضوم ،یطیحم

نراق یناایاپ ةاهد هاس لواط رد هژایو روط

تلود و نارگشهوژپ هجوت متسیب زا اهرهاش هزوراما هک ییاجنآ زا .درک لج ار اه

ماهم رات راب راذاگریثأت اماوع ی

یم بوسحم یرادیاپ

،رادیاپ یاهرهش و یرهش رادیاپ ةعسوت عوضوم رضاح ر ع رد ،دنوش مهم

یرادایاپ ماع یرت

تسیز یم رامش هب یطیحم رد اهرهاش تایعمج ۀدانیازف داشر یناایب هب ؛دیآ

هاهد ااه شرتاسگ ،نآ ورایپ و رایخا ی

لاعف تی شهاک جوم یتعنص یاه ز

تخاسری تاسیز تاعیاض دیلوت و طیحم رب راشف شیازفا و یرهش یاه

یاطیحم

یلد هب ناباتش دشر اب اهرهش رضاح لاح رد .تسا هدش اب یعیبط طیحم یرخت

رحب ا ن اه تسیز ی یدداعتم یاطیحم

هداش هاجاوم ( دانا

Hosseinzadeh, 2004: 15

مهراب راب هولااع و ) ندرواخ

یعاامتجا لدااعت یداا تقا

،رهاش نورد

(7)

مهرب ندروخ لداعت کیژولوکا هقطنم

ا ی هصرع اه ی یعیبط نانکاس رب ار هصرع ،زین هک تسا هدرک جنت

یا رما قفاوم اب

لوصا سوت ةع رادیاپ و طیحم تسیز ور یا زا ؛تسین یبایتسد

هب رادایاپ ةعسوت طیاحم

تاسیز رد تدامدنلب دانمزاین

یرگنزاب طباور

نایم یازجا س متسی یاه نورد اب هقطنم و رهش طیحم

تسیز و قطاانم نااهج تاسا (

Kabisch et al.,

2016: 661

.) هلیسو ،یرادیاپ یبایزرا یبایزرا و ییاسانش یارب یا

تسیز راثآ شجنس ای تسایس رییغت نازیم و لامتحا ،یاطیحم

یم فیرعت یعامتجا و یدا تقا ( دوش

George and Kirkpatrich, 2003: 3

تایبرجت و تایبدا رد یرادیاپ یبایزرا .)

یم هدافتسا فلتخم ةنیمز ود رد هعسوت یبایزرا هب لوا ؛دوش

پ تفرشی هب مود و یرادیاپ هب یبایتسد یارب اه شلاات

ااه

هژورپ یرادیاپ یبایزرا و یسررب یارب حراط ،ااه

یودات یناواق اای ااهدرکیور ،ااه دراد هرااشا اراجا زا شیاپ ۀداش

(

Emanuel, 2007: 20

)

.

موهفم یرادیاپ یرهش زا کی وس زا یروآون یاه ینف ماهلا هتفرگ و زا یوس رگید زا تفرشیپ یاه ینف رذاگ هدراک

تسا . یروآون یاه هناروانف هب روط یریگمشچ ینعم

یرادیاپ ار

و هدیشخب دوبهب هب

ثحب یاه یرایسب ۀراابرد ییاایوپ

تاضراعت و

تیولوا یاه دوجوم ثلثم

،یعامتجا یدا تقا

و کیژولوکا رجنم

هداش تاسا (

Rotmans et al., 2000:

17; Berke and Conroy, 2000: 23

.)

هراهب رد هاک تسا نادنورهش زاین اب قباطم و ملاس یرهش داجیا ،رادیاپ یرهش ةعسوت زا فده زا هدافتاسا و یرو

هب و یژرنا دیآ رامش هب یگدنز یارب سانم یناکم ،درکراک و شقن ظاحل

(

Elkin et al., 2001: 119

).

دایاب تیاهنرد

تاسیز هاگدید ظاحلزا یرهش یرادیاپ درک نایب عم هاب یاطیحم

هانوگره رد یاعیبط عباانم و ریااخذ هاب هاجوت یاان

لاعف تی و تاناکما ،یعیبط ریاخذ زا تظفاحم هب مامتها و یناسنا یاه لباق

تی همانرب دنیارف رد طیحم یاه یرهاش یزیر

( تسا

Diamantini and Zanon, 2000: 29

.)

(8)

/ 03

لکش - 3 : لدم ساسارب شهوژپ لحارم

META-SWOT Agarwal et al., 2012: 17(

)

هتفای شهوژپ یاه تسیز یرادیاپ یبایزرا ناتسچولب و ناتسیس ناتسا یاهرهش رد یطیحم

اب هدافتسا زا تاوساتم کینکت

تسیز یرادیاپ یبایزرا یارب رد ،ناتسچولب و ناتسیس ناتسا ۀدیزگرب یاهرهش یطیحم

یتسخن هلحرم

تاسا مزلا

عبانم و ابقر یانبمرب .دوش ییعت ینامز قفا و ییاسانش مشچ دنس

زادنا 0040 ۀرود ، ینامز همانرب یزیر .داش ییعت رد

یا هلحرم تسا مزلا فادها

رثؤم تسیز یرادیاپ رب ار یطیحم

درمشرب و سپس یا ار فاداها رد

هاس طاس ( ،لاااب

و طسوتم ) ییاپ

تیولوا یدنب .درک تیولوا یا هرهب اب یدنب

.تافرگ تروص یفلد کینکت زا یریگ زا ساپ تایاهنرد

تیولوا مرن دراو تاعلاطا ،یدنب .دش رازفا

کش

،ریز فادها و ةجرد تیولوا و تیمها ناشن ار اهنآ

م ی .دهد

(9)

لکش - 4 : نییعت فادها تسیز یرادیاپ یارب هدش

نادهاز رهش یطیحم

لوا ماگ : اسانش یی م لماوع ؤ اپ رب رث یرادی ز تسی حم یطی

رد یمه هلحرم و رد ماگ

،دعب ماوع رثؤم تسیز یرادیاپ رب یاطیحم

داش ییااسانش .

هاک ااجنآ زا ایا

عباانم و

ییاناوت اه نزو و تیمها یناسکی

،دنرادن دیاب اهنآ ار نزو یدنب درک . هعومجم نزو اه تااناکما و عباانم ایا هاب هاک یی

.تسا دص اب ربارب ،تفای صی خت یاراب

نزو یدانب ایا اماوع زا شور افلد ی هراهب هاتفرگ کاش .تاسا هداش 0

ناشن ۀدنهد رثؤم ماوع رب

تسیز یرادیاپ نادهاز رهش یطیحم

تسا

.

(10)

/ 00

لکش - 5 : تسیز یرادیاپ رب رثؤم لماوع یطیحم

هسیاقم داعبا ییاسانش :مود ماگ هزادنا دحاو نییعت و یا

یریگ

نامه هنوگ و تاناکما ،عبانم توافت و زیامت جوم هک دش ییاسانش یداعبا لوا ماگ رد ،دش هراشا هک لباق

تای ااه

م ی داعبا تخانش ،مود ةلحرم .دندش اقم

هسی یلصا ماوع سپس ؛تسا یا قفوم

تی لباق(

تی رد )عباانم و تااناکما ،ااه

داعبا اقم هسی هتسد یا ةشقن و یدنب اقم

هسی یم میسرت یا تاسیز دااعبا تسا مزلا یاربانب ؛دوش

ااب یرادایاپ و یاطیحم

تیلباق و تاناکما هب هجوت جارختسا یاه

هدش رااک رب ینتبم لدم یا تیهام هکنیا یلد هب .دنوش باختنا ،لوا ماگ رد

اقم هسی تسیز یرادیاپ ةنیمزرد هک دنوش ییاسانش ییاهرهش دیاب همادا رد ،تسا یا راماش هاب ناداهاز ایقر یطیحم

یم هب شاخ و رهشناریا ،ناوارس ،راهباچ ، باز رهش جنپ ور یا زا ؛دنور نم رد یلصا یابقر ةلزنم

.دندش ییاسانش هقط

(11)

لکش - 6 : هسیاقم داعبا ییاسانش بیقر یاهرهش و یا

هعلاطم یاهرهش هلحرم یا رد ،تاناکما ساسارب هدش

اناوت یی تیلباق و اه یاسررب یااه

جناپ فایط رد هداش ییاات

یم هسیاقم ابقر رگید اب )فیعض رایسب و فیعض ،طسوتم ،بوخ ،بوخ رایسب(

هب تبسن نادهاز رهش هاگیاج و دنوش

تیلباق ساسارب یقر یاهرهش رگید هتخانش یاه

ییعت هدش م

ی .دوش

(12)

/ 04

لکش - 7 : رظنزا دوخ بیقر یاهرهش اب نادهاز رهش ةسیاقم تیلباق و عبانم

دوجوم یاه

رد

،همادا داعبا زا کیره یب طابترا دیاب اقم

هسی یا اب عبانم و ییاناوت اه .درک ییعت ار ةشقن هنیمز یا رد

اقم هاسی یا

میسرت م ی نایب هک دوش ۀدننک

تیعضو ابقر

تبسن هب نامزاس و فده هعلاطم .تسا هدش

(13)

لکش - 8 .:

هسیاقم ةشقن هعلاطم رهش هاگیاج ،یا

هسیاقم یاهرهش هب تبسن هدش هدش

تیولوا هسیاقم ةشقن میسرت و یرادیاپ ةسیاقم ساسارب اهرهش یدنب یا

یم هئارا ریز رادومن لاق رد یلحت یشیپ حارم زا صاح جیاتن نامه .دوش

نااشن یاجورخ لودج رد هک هنوگ

ش ،یرادیاپ دعب رد ،تسا هدش هداد لداعم یزایتما اب راهباچ ره

63 / 3 ، گرزب رت راماش هاب ناداهاز رهش یارب یقر ی

م ی لدااعم یانزو هک تسا نادهاز یقر یمود ،شاخ رهش .دیآ 0

/ 3 ةالحرم رد .تاسا هداد اا تخا دواخ هاب ار

یاهرهش ،یدعب ا

رهشناری ( نزو اب 46 / 3 نزو اب( ناوارس ،) 43

/ 2 نزو اب( باز و ) 0

/ 2 رد یترت هب ) ر

هبت ااه یداعب ی

رارق م ی تسیز دعب رد ینچمه ؛دنریگ نزو اب ناوارس رهش ،یطیحم

40 / 3 بوسحم نادهاز رهش لوا یقر ، م

ی .دواش

رد اهرهش ریاس هبتر

اه نزو اب شاخ رهش یترت هب هک دنراد رارق یدعب ی 60

/ 3 نزو اب راهباچ ، 6

/ 3 نزو اب رهشناریا ،

20 / 3 نزو اب باز و 3

.دنتسه

لکش - 9 : هسیاقم نازوا نادهاز رهش رباربرد ناتسا گرزب یاهرهش یا

ییاناوت یبایزرا تیلباق و اه

عبانم رب ینتبم ةیرظن ساسارب اه

(14)

/ 09

،عبانم رب ینتبم ةیرظن ساسارب هلحرم یا رد اناوت

یی تیلباق و اه هس یانبمرب اه

فلؤم بایان ة ندوبریذاپاندیلقت ،ندوب

باقریغ و هدیجنس ینیزگیاج

م ی یا .دوش هفلؤم

اه رد ط فی ( یم هدیجنس )فلاخم یلیخ ات قفاوم یلیخ ینتفگ .دنوش

هلحرم یا رد تسا فلؤم

دنمشزرا ة ( ندوب

،تاسین یجراخ ماوع اب هطبار رد یلعف ةسیاقم هکنیا یلد هب )v

یباایزرا

من ی ره یبایزرا یارب .دوش هفلؤم

، شسرپ اه حرطم ریز ی م

ی :دوش

0 . مک یبای ( یابقر ؛)R

؟دنرادن ار راک یا ماجنا ناوت ام

2 . لقت یریذپاندی (

یا دیلقت ناوت ام یابقر ؛)I

لباق تی

؟دنرادن ار اه

3 . باقریغ اج ینیزگی ( هب ماوع یا زا ؛)O

ةباثم طخ ناربج یشم هتفرگ هرهب هدننک

م ی

؟دوش

لکش - 11 : ییاناوت و عبانم یبایزرا عبانم رب ینتبم هاگدید ساسارب اه

شجنس یدربهار بسانت ( یجراخ ماوع ،هلحرم یا رد

PESTEL

تاسیز یرادیاپ رب رثؤم ) راضاح ایلحت .داش هاعلاطم رهاش یاطیحم

هب تخانش روظنم تصرف

اه و تاسا راذاگریثأت ،دایآ دواجو هاب هعومجم ره رد دراد لامتحا هک یتارطخ و دوجوم ی

(15)

یم یبایزرا لاح نامز رد نلاک داعبا رد ار طیحم ( دنک

bloomberg, 2012: 2; Jones and Hill, 2013: 335

یا رد .)

،ییاتاسیا و ییاایوپ نازیم ،یراذگریثأت نازیم ،ینوریب و یجراخ ماوع تخانش اب هلحرم ةاجرد و شیازافا لاامتحا

یرارطضا یبایزرا ماوع یا ندوب

م ی .دوش

نزو 

اب هسیاقم رد ماوع یا تیمها :یهد شلاچ طسوتم رادقم

چ هب اه تسا نازیم ه (

؟)ییایوپ و ییاتسیا

دح هچ ات ماع یا :یراذگریثأت 

؟تسا راذگریثأت نامزاس تیقفوم رب

همانرب ۀرود رد :شیازفا ةجرد 

یزیر

،هدش

؟دبای شیازفا هدشدای ماع دراد لامتحا نازیم هچ هب

یرارطضا ةجرد 

؟تسا زاین دروم دح هچ ات ماع یا :ندوب

لکش - 11 : یطیحم لماوع راذگریثأت

(16)

/ 60

ییاناوت یریذپریثأت و ینابیتشپ ریثأت نازیم ،دعب ماگ رد یدرابهار اسانت ناامه ای یطیحم ماوع زا تاناکما و اه

یم یبایزرا صخاش دایز مجح یلد هب تمسق یا رد .دوش

یایودود تاسیاقم زا هنومن دنچ ،اه ( اماوع

PESTEL

)

.تسا هدش هدروآ

لکش - 12 : ییاناوت و عبانم بسانت فادها اب اه

یدربهار ةشقن میسرت :رخآ ةلحرم میاسرت یدربهار ةشقن ، بق حارم ةسیاقم و تامیم ت هب هجوت اب هلحرم یا رد ام

ی ،یاجورخ ةاشقن رد .دواش

جنر اه ی ناشن یبآ ۀدنهد

لباق تی ییاناوت و اه ناشن یجنران و اه

یلماوع .تسا یطیحم نلاک ماوع ۀدنهد تمس هب هک

ۀزادانا .دنتاسه یدرابهار اسانت ااب و یزگیااج اباقریغ ،یندشندیلقت ،بایمک ،شزرااب ًاتبسن ،دنراد یامت تسار بابح نایب اه ینایب هب ؛تسا فادها اب اهنآ سانت ةجرد ۀدننک ار اهنآ رارطضا ةجرد یطیحم نلاک ماوع بابح ۀزادنا

شیامن هب م

ی اب تمس هب هک یلماوع .دراذگ هاب .دانراد ار یدربهار سانت زا یرتلااب ةجرد ،دنراد یامت لا

یالک رواط

بابح زا هتسد ود ره یارب نایب هک اه

ییاناوت و عبانم ۀدننک رد یرایگرارق ،تاسا یاطیحم نلااک ماوع ینچمه و اه

ناشن ،هشقن یلااب و تسار تمس .تسا هرمن و زایتما یرتلااب ۀدنهد

(17)

لکش - 13 : تسیز رادیاپ یدربهار ةشقن ناتسچولب و ناتسیس ناتسا یاهرهش یطیحم

تسیز یرادیاپ یارب نلاک یرورض ماوع یب رد یدربهار ةشقن یا ساسارب ،ناداهاز رهش یطیحم

داوام نازایم

.دراد رارق لوا ةبتر رد هدشدیلوت دئاز تادوجوم یمامت ییاذغ ةخرچ دراو اذغ و اوه ،بآ هار زا داوم یا

ۀراک کاس

یم یمز ناربج تارطخ و دنوش

راب هب ار یریذپان یم

تاررقم زا یهاگآ یاربانب ؛دنروآ دائاز داوام اب طابترا رد دیدج

و تسا یرورض ًلاماک م

ی قادح دیاب تسیز یرادیاپ یارب دئاز داوم تیریدم رد درادناتسا یاه

راراق رظندام یاطیحم

هب .دریگ یلک تروص عمج نوزفازور دشر اب

یاساسا تلاکاشم زا یاکی هب دئاز داوم عفد ،ینیشنرهش شرتسگ و تی

هب و رشب و یگدیچیپ یلد هب .دش دهاوخ یدبت نانیشنرهش هژیو

تیلاعف عونت یمن رگید ناسنا ۀرمزور یاه

طاقف ناوت

کاش نوداب هاک تاسا داماج دئاز داوم تیریدم مهم ناکرا زا تفایزاب و شزادرپ هکلب ؛دوب هلابز عفد رکف هب شاقن

رد زین یمهم یم رظن هب .دراد یدا تقا ةخرچ

ینونک طیارش رد دسر تایلاعف ااب هالباقم یارب

هار ااهنت زااجمریغ یااه

رب مکاح طیارش اب سانتم یملع لوصا اب ینتبم یبایزاب متسیس کی داجیا ، کمم ئااسم زا .تاساهاتسور و اهرهش

زا تیاضر ،دوش هجوت نآ هب دیاب یا زا سپ هک یرگید رهاش رد زوانه زاین ئااسم یا .تسا بلاضاف و هلابز عفد

هب نادهاز رد ضعم کی ةباثم

یم یقلت فارطا یاهرهش و رهش ار نلاوئاسم ۀژایو مامتها و هجوت هنیمز یا رد و دوش

یم یژرنا زا هدافتسا شرتسگ ،یطیحم نلاک ماوع یب یا رد .دبلط یژرنا زا هدافتسا قادح و ریذپدیدجت یاه

ااه ی

تسیز یرادیاپ یارب یتسدلااب یناوق دوبهب .تسا تیولوا رد رهش طس رد یلیسف

،یطیحم ازافا

یاراب تاراابتعا شی

(18)

/ 63

هنیهب و طیحم یزاسکاپ هابتر رد هاک تاسا یلماوع هلمجزا هلابز تفایزاب و دنامسپ تیریدم یزاس

راراق یداعب یااه

.دنراد

هجیتن یریگ طیحم و یعیبط عبانم اب هراومه هک تسا لاعف یلماع ،ناسنا متسیسوکا راتخاس و دراد راک و رس تسیز

یاه

متسیسوکا هب ار اهنآ و یراکتسد ار یعیبط هب .تسا هدرک یدبت یعون م یاه

یلک روط لاعف

تی هب ییاه ناسنا ةطساو

یم ماجنا یمزرس ةنهپ رد جوم نآ یکیژولوکا تامازلا و دوش

م ی هب هجوت اب هعسوت عون ةنیمزرد هقطنم ره دوش

و تاناکما ،ییاناوت دودحم

تی دوجوم یطیحم یاه حجرا

تی ؛دشاب هتشاد یتوافتم یاه ا

ز ا یبایزرا تسا مزلا ور ی

ناوت و ولوا تی یشور ،کیژولوکا ناوت یبایزرا .دریذپ تروص یناسنا تیلاعف و هعسوت عون ره یارب قطانم یدنب

یارب سانم و یبایدادعتسا

ولوا تی هب اب هک تسا هقطنم ره تاناکما اب سانتم یدنب ةئارا و شور یا یریگراک

ولوا تی و اهدادعتسا اب سانتم تیلاعف یاه لباق

تی رادیاپ ةعسوت ،نآ یاه هقطنم

ا یم ققحت ی .دبای

لاس زا 2442

متسیسوکا ،هعسوت هاگدید زا قع ةتسد راهچ هب اه

شزاس ،هداتفا تفای

شرورپ و یعیبط ،ه هتفای

میسقت هدش یدنب ،راتخاس .تسا درکلمع و دنیارف ،راتخاس شخب هس ۀدنریگربرد متسیسوکا ای اضف ره رظن یا زا .دنا

هب راتخاس یدبت .تساضف ای متسیسوکا رد راظتنا دروم یدربراک ای دربراک درکلمع ،متسیسوکا یکیژولوکا عبانم بت دنیارف کی دنمزاین درکلمع همین ،یعیبط( ید

ناسنا ای یعیبط زا .تسا )تخاس

تیفرظ و ناوت دروآرب رظن

متسیسوکا یم بوسحم هعسوت دنیارف نامه اه

طیحم رد رگا یاربانب ؛دوش هرهب یطیحم ناوت اب سانتم

یرادرب

صا ،دریگ تروص امرس

هی ( یم رادیاپ )یکیژولوکا عبانم ،رادیاپ ةعسوت رد ور یا زا ؛دنام

عفر و تعیبط اب یزاسمه

تیدودحم مه و نآ رب مکاح یاه

نایرج ندرکاون نآ اب هدشذاختا یاهوگلا و هعسوت یاه

.دراد یدایز تیمها

همانرب نردم کینکت ،تاوساتم رامش هب یدربهار یزیر

م ی زا بانتجا و کیتامتسیس هاگدید اب کینکت یا .دیآ

میم ت یریگ فر ار تاوس لدم صقاون ،ینهذ یاه یم ع

یلخاد هاگدید و عبانم رب ینتبم رضاح تفایهر .دنک یجراخ

ققحم ینامز رادیاپ ةعسوت و هسیاقم دهد ناشن دراد یعس تاوساتم لدم ینچمه ؛تسا م

ی دوش زا یرهش قطانم هک

اناوت یی یسناتپ و تاناکما ،اه و اه

فرظ تی یب یاه .دننک هدافتسا کش یرتهب هب دوخ ریظن

شهوژپ یا رد س

تسا هدش یع مرن زا هدافتسا اب

هدشدای رازفا تیلباق ،عبانم

یسناتپ ،تاناکما ،اه و اه

فرظ تی یاه

تسیز یرادیاپ هب هجوت اب نادهاز رهش رد دوجوم همانرب یارب ام ینامز قفا ساسا یا رب .دوش یبایزرا یطیحم

یزیر

لاس 0040 و عبانم سپس ؛دش ییعت تیلباق

دوجوم یاه سیز یرادیاپ

ت یاهرهش ریاس و نادهاز رهش رد یطیحم

ةشقن لاق رد صاح جیاتن تیاهنرد .دش هسیاقم اهرهش رگید اب نادهاز رهش و ییاسانش یقر اقم

هسی ود اب یا دعب

تسیز .دش هئارا یرادیاپ و یطیحم

یم ناشن جیاتن دهد

نزو اب راهباچ رهش ،یرادیاپ رظنزا 63

/ 3 گرزب ، یارب هقطنم رد یقر یرت رهش

هعلاطم هدش

( یم رامش هب )نادهاز اب شاخ رهش و دور

نزو 0 / 3 رارق مود ةبتر رد م

ی ،رهشناریا یترت هب اهرهش ریاس ؛دریگ

(19)

تسیز دعب رد ینچمه ؛دنتسه باز و ناوارس نزو اب ناوارس یطیحم

40 / 3 گرزب ، هعلاطم رهش یارب یقر یرت هدش

یم رامش هب نزو اب شاخ رهش و دور

60 / 3 چ ، نزو اب راهبا 6

/ 3 نزو اب رهشناریا ، 20

/ 3 نزو اب باز و 3

، ابقر یدعب ی

هعلاطم رهش یارب یارب بولطم یاهدربهار و یودت ماوع زا کیره یکیژتارتسا سانت تیاهنرد ؛دنتسه هدش

تسیز رادیاپ ةعسوت هتفای ساسارب .دش جارختسا یطیحم

شهوژپ یاه رادیاپ یارب نلاک یرورض ماوع یب رد

ی

تسیز

،نادهاز رهش یطیحم

؛دراد رارق لوا ةبتر رد هدشدیلوت دئاز داوم نازیم رهش دنامسپ تیریدم نامزاس یاربانب

و تازایتما زا دیاب نادهاز امح

تی هب یتلود یاه یروانف ةنیمزرد هیامرس بذج و لاغتشا داجیا روظنم

یارب

عمج ها هب ندیسر یارب کش نودب .دنک هدافتسا هلابز یروآ هب نامزاس فاد

امح تی دیرخ .تسا زاین یتلود یاه

یشام عمج یارب زاین دروم تلاآ ةنیزه و هلابز یروآ

شزومآ اه زا کیکفت یارب یمومع ی أدبم

و روشورب ةیهت و

همانرب اه ی هناسر ا یتسدلااب یناوق دوبهب .دراد زاین تلود تیامح ای دمآرد هب ناتسچولب و ناتسیس ناتسا طس رد ی

یارب تسیز یرادیاپ هنیهب و طیحم یزاسکاپ یارب تارابتعا شیازفا ،یطیحم

هلابز تفایزاب و دنامسپ تیریدم یزاس

هبتر رد هک تسا یلماوع زا

؛دنراد رارق یدعب یاه ینچمه

یا رد ب ناتسا طس رد یطیحم نلاک ماوع ، ی دیاب هک

یژرنا زا هدافتسا شرتسگ ،دوش اهنآ هب یصاخ هجوت دیدجت یاه

یژرنا فر م ندناسر قادح هب و ریذپ یلیسف یاه

.تسا رهش طس رد ریذپدیدجت یژرنا عبانم رظنزا ناتسچولب و ناتسیس ناتسا

، هنیجنگ یژرنا زا یا ون یاه

و انثتسا زا یکی یی

یرت

ناتسا اه ی دیشروخ رون بوخ رایسب شبات و تسا روشک ،

ینچمه و ناتسا یا لامش رد رمتسم یاهداب شزو

وم ج اه ی رد حاوس رد رتم راهچ عافترا اب ناشورخ ی

ناتسا یا بونج رد نامع یا

، نیمز یگمه ة

یارب ار یبسانم

ژرنا زا هدافتسا ی

یاه .تسا هدرک ایهم ون اهداب

ی 024 لاس رد هراومه ناتسیس لامش رد هزور اه

ی مشچ رد هتشذگ

هب یلحم مدرم ةباثم

محازم ماع کی و

بس راشتنا درگ و رابغ لج هو هدرک

؛تسا اما رگا یبروت دیلوت یقرب رد یا

هقطنم اپرب

،دوش اب هدافتسا زا یا

،تیلباق رد یلاح هک ناتسناغفا هب

تدش دنمزاین مأت ی قرب و یژرنا

،تسا م ی ناوت

هب یروآزرا تسد

تفای و یارب ی ناتسا یا رگید تلاکشم زا یکی ینع

هار هب یراکیب دیسر ئمطم یلح

ریسم رد و

تسیز یرادیاپ ماگ یطیحم

.تشادرب یرثؤم یاه

عبانم 0 - میهاربا یفشاک ،یسیع ،هداز ( ، مید ،تسود

0394 ،) یرادیاپ یبایزرا هقطنم

ا ؛زبس داصتقا درکیور اب ی

یبرغ ناجیابرذآ ناتسا :یدروم ةعلاطم یرهش شیامآ و ایفارغج ،

هقطنم ا ۀرامش ،ی 24

،نادهاز ، 0

- 04 .

2 - میهاربا هداز

، ع

،یسی ناکدرا یریجم ( ،اضرلادبع ،ی

0340

،) ناهکدرا یرههش یضارا یربراک یبایزرا ،

الجم ة

هعسوت و ایفارغج ۀرود ،

4 ۀرامش ، 0 ،نادهاز ، 03

- 64

.

(20)

/ 60

3 - ( ، یسح دیس ،ینیرحب 0346

رادیاپ ةعسوت و یزاسرهش ،) ۀرود ،تفایهر ةلجم ،

4 ۀرامش ، 04 ،ناراهت ، 24

-

39 .

0 - یابذ ،یابارل ،ااضردمحم ،یناواضر ،یالع دیاس ،یردب ( ،دامحا ،نااکلم ،للها

0390 ،) یرازهبا ،تاوهساتم

همانرب یارب کیژتارتسا نایغم یاتسور :هعلاطم دروم ؛رادیاپ یرگشدرگ یزیر

، لجم همانرب ة ةعاسوت و یزیر

لاس ،یرگشدرگ 0

ۀرامش ، 03 ، ،ناردنزام 29

- 04 .

0 - یشلاط ، یفط م ،یمتسر ، هاش

یتخب

، یلع یربکا

، یعامسا ، یناداجو

( ،ااضردیمح ، 0394

،) لهماوع نیهیبت

موهب درکیور اب یضارا یربراک تلاوحت رب یداینب رثؤم یهسایس یهسانش

؛ هعلاطم ة ناتهسرهش :یدروهم

نادمه همانرب ، ۀرود ،یدبلاک ةعسوت یزیر 6

ۀرامش ، 2

،نارهت ، 90 - 004 .

6- Agarwal, Ravi, Grassl, Wolfgang, Pahl, Joy, (2012). Meta-SWOT: introducing a new strategic planning tool, journal of business strategy, 33, 12- 21.

7- Akio, Tokuda, (2005). The Critical Assessment of the Resource-Based View of Strategic Management, International Affairs, 3, 125- 150.

8- Berke, hilip, Conroy, Maria Manta, (2000). Are we planning for sustainable development?, American Planning Association. Journal of the American Planning Association, Winter 2000, 66, 1, ABI/INFORM Global, 21- 33.

9- Bloomberg, (2012). SWOT, PESTEL, Porter’s 5 Forces and Value Chain, 1- 16.

http://cfcdn.ivoryresearch.com/wp-content/uploads/2013/04/Bloomberg-Business- sample1.pdf.

10- Diamantini, C., Zanon, B., (2000). Planning the urban sustainable development the case of the plan for the province of Trenton, Italy, Environmental Impact Assessment.Rev. Vol 20.

11- Elkin, Maclaren, D., Hillman, M., (2001). Reviving the city: towards sustainable urban development. Friends

12- Emanuel, K., (2007). Comment on "Sea surface temperatures and tropical cyclones in the Atlantic basin" by Patrick J. Michaels, Paul C. Knappenberger, and Robert E. Davis, Geophys. Res. Lett., 34, doi: 10.1029/2006GL026942.

13- George, Clive, Kirkpatrick, Colin, (2003). "A Methodology for Assessing the Effectiveness of National Sustainable Development Strategies", Impact Assessment Research Centre (IARC) Working Papers 30582, University of Manchester, Institute for Development Policy and Management (IDPM).

14- Gillespie, A., (2007). Foundations of Economics - Additional chapter on Business, Oxford University Press.

15- Gunlley, S., (2007). Mapping sustainable development as a contested concept, Local Environment 12 (3), 259- 278.

16- Hosam, K., El Ghorab, Heidi, I., A., Shalaby, (2016). "Eco and Green cities as new approaches for planning and developing cities in Egypt", Alexandria Engineering Journal, 495- 503.

(21)

17- Hosseinzadeh, SR., (2004). Environmental crises in Metropolises of Iran, Sustainable city book, Wit Press, England.

18- Isoherranen, V., (2012). Strategic analysis frameworks for strategic orientation and focus, University of Oulu, Oulu.

19- Jones, G., Hill, C., (2013). “Strategic Management Theory: An Integrated Approach”.

20- Kabisch, Nadja, Michael Strohbach, Dagmar Haase, Jakub Kronenberg, (2016). Urban green space availability in European cities, Journal of Ecological Indicators 70 (11), 586- 596, https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2016.02.029.

21- Orenstein, Daniel E., Shach-Pinsley, Dalit, (2017). "A Comparative Framework for Assessing Sustainability Initiatives at the Regional Scale", World Development, Elsevier, Vol 98 (C), pages 245- 256.

22- Rotmans, J., Kemp, R., van Asselt, M.B.A.‚ Geels, F.W.‚ Verbong, G., Molendijk, K., (2000).

Transitions &Transition Management: the case of an emission-poor energy supply, Maastricht: ICIS (International Centre forIntegrative Studies).