2719
әдісі болды. Сондай-ақ мәдениетаралық қарым-қатынаста технологияның дамуы, тілдегі лексикалық қордың өзгеруіне себеп болуы, жаңа терминдердің пайда болуы және олардың басқа шетел тілдерінен мемлекеттік тілімізге аудару мәселесі лингвистер мен аудармашылардың назарын аудармай қоймайды. Осылайша біз секілді болашақ аудармашыларға маңызды болған арнайы мәтіндер тек ақпарат беру көзі ғана емес, тілдегі сөздік қорын жаңа сөздермен кеңейту, аударма жұмыстарында біліктілігімізді жоғарылату, ары қарай бұл салада тәжірибе жинау секілді жоспарларымызды жүзеге асыруға көмектеседі деп нық сенеміз.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. Швейцер А.Д. Перевод и лингвистика. - М.: Воениздат, 1973, 280 с.
2. Комиссаров В.Н., Коралова А.Л. Практикум по переводу с английского на русский. - М.: 1990, 127 с.
3. Daniel Yergin. The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power. Simon and Schuster, 2008, 612 р.
4. Қазына, Мұнай, Ақша және Билік үшін күрестің бүкіләлемдік тарихы. –Алматы, 2014, 633 б.
ӘОЖ 87/35
«ГҮЛДЕР ХАНШАЙЫМЫ» ЕРТЕГІСІНДЕГІ РЕАЛИЯЛАР МЕН ЖАЛҚЫ ЕСІМДЕРДІҢ АУДАРЫЛУ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Бейбітова Айдана [email protected]
Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ Филология факультетінің аударма теориясы және практикасы кафедрасының
магистранты, Нұр-Сұлтан, Қазақстан
Ертегі — баршамызға балалық шақтан белгілі әдебиет туындысы. Ертегіге қатысты зерттеушілер әр түрлі пікір білдіреді. Кейбір ғалымдардың айтуынша, ертегі дегеніміз шынайы өмірдегі құбылыстарға еш қатысы жоқ қиял, ал екінші тарап ертегілердің үлгі- өнеге, тәрбие беруде атқарар маңызы зор дейді. Белгілі ғалым, ертегілерді зерттеуші А.Н.
Афанасьев: «Халық ертегісі — ойдан шығаруға негізделген шытырман немесе тұрмыстық сипаттағы көбінесе прозалық, қиял-ғажайып, эпикалық ауызша көркем туынды». Халық арасында ең көп таралғаны — қиял-ғажайып ертегілер. Ертегілерден халықтың мәдениетін, тілін, танымын байқауға болады [1, 13 б.].
Ертегінің мақсаты – тыңдаушыға ғибрат ұсынумен бірге эстетикалық ләззат беру.
Ертегінің атқаратын қызметі кең: ол әрі тәрбиелік, әрі көркем-эстетик. әдеби қазына.
ертегінің бүкіл жанрлық ерекшелігі осы екі сипатынан көрінеді. Сондықтан ертегілік прозаның басты міндеті – сюжетті барынша тартымды етіп, көркемдеп, әрлеп баяндау. Демек ертегі шындыққа бағытталмайды, ал ертекші әңгімесін өмірде болған деп дәлелдеуге тырыспайды. Ертегінің композициясы бас қаhарманды дәріптеуге бағындырылады, сөйтіп, ол белгілі бір сұлба бойынша құрылады. Мұның бәрі ертегіге идеялық, мазмұндық және көркемдік тұтастық береді. Осы тұтастық бұл жанрға басқа да қасиеттер дарытады:
композиция мен эстетикалық мұраттың бірлігі әрі тұрақтылығы, көркем шарттылықтың міндеттілігі, ауызекі сөйлеу тіліне сәйкестігі, тұрақты тіркестердің қолданылуы, т.б. [2].
Ертегіде қиял мақсатты түрде пайдаланылады, сондықтан ол әсіреленіп, ғажайыпқа айналады және біршама өзінше дамып отырады. ертегідегі ғажайып қиял адамның күнделікті
2720
і ү ұ ү і і, і ұ
ғ ң і ұ і . і і
ә ің і ә і і – і ің і і і ғ , і
ң ұ ә і , ғ ү . і і і
ғ і -ә ің ә і і ғ , -
ң ғ , і ің ғ . і ғ ә і
, і .
і ің ә і і , і і і ,
, і і і. – ү і
і ң і і ұғ . ү
ғ . і ң .
, і , ә і і ғ ә ү
. ғ ғ і . ғ ,
і і , ң і і ің ә . ,
ң і і ү і і і ә і .
і і і і ң і і і . ұ
ә - ( ң ғ ) ә і і і ұ - і і ғ ң
ұ ә ің і і ұ .
ұ ұ Ш ң «Гү р х ш ы ы» і і
ғ ң ұ ғ ғ , ү , ә і і і ғ
і ғ ң . ұ і і :
« ү і ші», « », « қ » ғ і і ә і і і , ғ
« ү і ші – Suyunshi! Glad Things»[3, 42 .], « – toi - wedding»[3, 52 .], « қ – shining
path»[3, 52 .]. і і ү ұ і і і ң
і і , ә і , ә ү і і і і і і. і
ң ү і і і . ғ і і
ү і ә і і і і ғ
ұ ң і .
ә і і і ғ : «А х – Allah»,
«К – Kunzhan», « – Tunzhan», «Шы – Chimkent», « – Suzak».
ұ і і і і ғ , ә ұ
ү ұ ғ і ә ң . , ү і і, ң і і
, і і і ә і . « ү »
і ң і і і , ү і- і , ә і
іңі .
Қ ғ ә р і і і
1. . . . – :
, 1957.
2. ә і. Э . — : « Ltd.» Ш ,
2010 . ISBN 9965-26-096-6
3. Ш . . – : « » Ш , 2015, -
182 .
К 81’25
И К К И И К
3- - ,
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
