Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті Казахский национальный педагогический университет имени Абая
Kazakh National Pedagogical University after Abai
ХАБАРШЫ ВЕСТНИК BULLETIN
«Филология ғылымдары» сериясы Серия «Филологические науки»
Series «Philological sciences»
№4(62)
А
Ал лм ма ат ты ы, , 2 20 01 17 7
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетi
ХАБАРШЫ
«Филология ғылымдары» сериясы,
№4(62), 2017
Шығару жиiлiгi – жылына 4 нөмiр.
2000 ж. бастап шығады Бас редактор п.ғ.д., профессор, академик
Б.Ө. Сманов
Бас редактордың орынбасары ф.ғ.д., профессор Б.Әбдіғазиұлы
Ғылыми редакторлар ф.ғ.д., проф. С.Ж. Әбішева п.ғ.д., доцент Ж.Т. Дәулетбекова
ф.ғ.к. А.Д. Ибраева Редакция алқасы:
ф.ғ.д., проф.
У.М. Бахтикиреева (Ресей), PhD докторы, проф.
И.З. Белобровцева (Эстония), ф.ғ.д., проф.
Ердоған Алтынкайнак (Түркия), ф.ғ.д., проф.
А.К. Киклевич (Польша), ф.ғ.д., проф.
Нефагина Г.Л. (Польша), магистр, проф.
Нонако Сусуму (Жапония), п.ғ.д., проф.
Н.И. Ишекеев (Қырғызстан), п.ғ.д., проф. Жан Диңжиң (Қытай), п.ғ.д., проф. Чан Дин Лам (Вьетнам),
ф.ғ.к. Ж.А. Қоқанова (жауапты хатшы)
© Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетi, 2017
Қазақстан Республикасының мәдениет және ақпарат министрлiгiнде 2009 жылы мамырдың
8-де тiркелген №10109-Ж Басуға 29.01.2018 қол қойылды.
Пiшiмi 60х84 1/8. Көлемi 40 е.б.т.
Таралымы 300 дана. Тапсырыс 104.
050010, Алматы қаласы, Достық даңғылы, 13.
Абай атындағы ҚазҰПУ Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетiнiң
«Ұлағат» баспасы
М а з м ұ н ы С о д е р ж а н и е
C o n t e n t ТІЛ БІЛІМІ ЛИНГВИСТИКА
LINGUISTICS
Абикеева Б. Тіл құрылымын модельдеу...
Abikeyeva В. Modeling the language’s structure...
Ақбердыева Б.Қ. Тілдегі өріс теориясы: ассоциациялық өріс...
Akberdiyeva B.The theory of field in language: associative field...
Атабаева М.С. Қазақ тіліндегі септік жалғауларының жұмса- лымдық табиғаты жайында...
Atabaeva M. Functional nature of case forms in the kazakh language...
Әбдікерімова Г.А., Базарбекова Н.Ш., Есболаева И.А. Қазақ халқының салт-дәстүрлеріне қатысты тілдік бірліктердің зерттелуі...
Abdikerimova G., Bazarbekova N., Esbolayeva I. The function of ethno-cultural units of the kazakh language in the language environment...
Әбиденқызы А. Қазақ және қытай тілдеріндегі тыйым сөздердің этно-мәдени ерекшеліктері...
Abidenkzy А. Ethno-cultural features of tabulated words in chinese and kazakh languages...
Бакубаева Г.Қ. Шығыс септікті жанама толықтауыштар...
Bakubayeva G. The initial case of an indirect complement...
Божбанбаева М.М. Когнитивный подход к изучению глаголов физического восприятия мира у человека (на материале глаголов зрительного восприятия)...
Bozhbanbaeva М. Cognitive approach to the study of heads of physical perception of peace in human (on the material of verbs of the visual perception)...
Гарибли А.Н. История становления понятия «азербайд- жанского языка»...
Garibli A. The hıstory of development the concept “azerbaijani language...
Есенбаева А.М. Сұраулы сөйлемдердің прагматикалық сипаты..
Yessenbayeva А. Pragmatic character of interrogative sentences...
Жумабеков Қ.Ж. Қазақ тілі мен түрік тілі арасындағы жануарларға қатысты мақал-мәтелдердің өзара сәйкестілігі...
Zhumabekov K. The comprehensive of the proverbs related to the names of animals between kazakh and turkish languages...
Загинайко О.Ю. Батальная лексика в языке А.С. Пушкина...
Zaginaiko O. Military terms in A.S. Pushkin's language...
Исмаилова Ф.К. Модальдылық функционалды-семантикалық өрісі: микроөрістері, құрылымы...
Ismailova F. Functio-semantical area of modality: structures and micro structures...
9 12
12 16
16 23
23
27
27 32
33 36
36
41
41 45
45 50
50 54
54 58
58 64
Казахский национальный педагогический университет
имени Абая
ВЕСТНИК
Серия «Филологические науки»,
№4(62), 2017 Выходит с 2000 года.
Периодичность – 4 номера в год Главный редактор д.п.н., профессор, академик
Б.У. Сманов Зам. гл. редактора д.ф.н., профессор Б.Абдигазиулы
Научные редакторы д.ф.н., проф. С.Д. Абишева д.п.н., доцент Ж.Т. Даулетбекова
к.ф.н. А.Д. Ибраева Редакционная коллегия:
д.ф.н., проф.
У.М. Бахтикиреева (Россия), доктор Ph(D), проф.
И.З. Белобровцева (Эстония), д.ф.н., проф.
Ердоган Алтынкайнак (Туркия), д.ф.н., проф.
А.К. Киклевич (Польша), д.ф.н., проф.
Г.Л. Нефагина (Польша), магистр, проф.
Нонако Сусуму (Жапония), д.п.н., проф.
Н.И. Ишекеев (Кыргызстан), д.п.н., проф. Жан Динжин (Китай), д.п.н., проф. Чан Дин Лам (Вьетнам),
к.ф.н. Ж.А. Коканова (ответ. секретарь)
© Казахский национальный педагогический университет
имени Абая, 2017
Зарегистрировано в Министерстве культуры и информации
Республики Казахстан 8 мая 2009 г. №10109-Ж Подписано в печать 29.01.2018.
Формат 60х84 1/8. Объем 40 уч.-изд.л.
Тираж 300 экз. Заказ 104.
050010, г. Алматы, пр. Достык, 13. КазНПУ им. Абая Издательство «Ұлағат» Казахского
национального педагогического университета имени Абая
Карбозова Б.Д. Қазақ терминологиясында омоним құбылы- сының алатын орны...
Karbozova B. The role of homonymous phenomena in the kazakh terminology...
Kasenov Е. The linguocognitive feature of the concept
«loneliness»in the poetry of I.Zhansugurov...
Қасенов Е.С. І.Жансүгіров поэзиясындағы «жалғыздық»
концептісінің лингвокогнитивтік сипаты...
Керимова Х.Д. Вульгарные слова в фольклоре и проблема их издания...
Kеrimova Kh. Vulgar words in folklore and the problem of their publication...
Қалиев Б. Латын графикасына көшу – рухани жаңғырудың алғашқы баспалдағы...
Kaliev B. Transition to the latin schedule – the initial step of spiritual update...
Қарағұлова Б.С. Қазіргі қазақ тіліндегі сөздік қордың жаңалану (неологизация) мәселесінің когнитивтік-дискурстық мәселесі...
Karagulova B. The cognitive discourse problems of modern Kazakh vocabulary (neologization) recovery...
Қасым Б., Қоқанова Ж.А. Метафоралы аталымдардың танымдық мәні мен жасалу үлгілері...
Kasуm B., Kokanova Zh. Cognitive meaning and formation of metaphorical names...
Koblanova А. Orthopedics lexical-phraseological units...
Қобланова А.Ж. Лексика-фразеологиялық бірліктердің ортологиясы...
Оданова С.А., Шойбекова Ғ.Б. Түркі тілдеріндегі дыбыс алмасулары мен сәйкестіктері...
Odanova S., Shoybekova G. Alterations and conformity of sound in turkic languages...
Сейдалиева Г.О. Стереотиптің әлеуметтік және лингвис- тикалық табиғаты мен мәні...
Seidaliyeva G. Social and linguistic character and importance of stereotypes...
Тымболова А.О., Ибраймова Л.Ә. Синергетика – лингво- мәдени шиеленістерді шешуші құрал...
Tуmbolova А., Ibraimova L. Synergetics – a crucial tool to solve lingvo-cultural conflicts...
Шойбекова А.А., Базарбекова Н.Ш., Тлеубаева С. Түркі тілдеріндегі сын есімнің зерттелуі...
Shoybekova А., Bazarbekova N., Tleubaeva C. А study of adjectives in the turkic languages...
Шойбекова А.А., Утегенова Г.Ж., Байжанова Н.А.
Математикалық терминдердің жасалу жолдары...
Shoybekova А., Utegenova G., Baijanova N. Ways of education of mathematical terms...
65 69
70 74
75 79
80 83
83 88
88 92 92 96
97 102
103 107
107 112
113 117
117 121
Kazakh National Pedagogical University named after Abai
BULLETIN
Series «Рhilological sciences»
№4(62), 2017 Editor in chief
doctor of pedag. sc., prof., academician B.U. Smanov
Deputy Chief Editor doctor of philology, professor
B.Abdigaziuly
Scientific editors doctor of philology, professor
S.D. Abisheva
doctor of pedagogical sciences, assistant professor Zh.T. Dauletbekova
candidate of Philology A.D. Ibrayeva
The editorial board members:
doctor of Philology, professor U.M. Bakhtikireeva (Russia),
PhD, professor I.Z. Belobrovceva (Estonia), doctor of Philology, professor Erdogan Altynkainak (Turkey),
doctor of Philology, professor A.K. Kiklevich (Poland), doctor of Philology, professor
G.L. Nefagina (Poland), master, professor Nonako Susumu (Japan), doctor of pedagogical sciences, professor N.I. Ishekeyev (Kyrgyzstan),
doctor of ped. sc., professor Zhan Dingzhing (China), doctor of pedagogical sciences, professor Chan Din Lam (Vietnam), сandidate of Philology Zh.A. Kokanova
(Executive secretary)
©Kazakh National Pedagogical University named after Abai, 2017
Registered in the Ministry of Culture and Information of the Republic of Kazakhstan 8 May 2009 №10109-Zh/Ж
Signed in print 29.01.2018.
Format 60x84 1/8.
Volume 40 teaching and publishing lists Number of copies 300, Order 104.
050010, Almaty, Dostyk avenue 13, KazNPU named after Abai Publishing House “Ulagat” of the Kazakh National Pedagogical University
named after Abai
ӘДЕБИЕТТАНУ ЛИТЕРАТУРОВЕДЕНИЕ
LITERATURE
Азизова Дж.Х. Источники библиографической информации наследства общенационального лидера независимого Азербайд- жана Гейдара Алиева...
Azizova J. Sources of bibliographic information of the inheritance of the national leader of independent Azerbaijan Heydar Aliyev...
Aliyeva A. Azerbaijan in the works of french writers and travellers....
Алиева А.И. Француз жазушылары мен саяхатшыларының шығармаларындағы Әзірбайжан...
Асадова В.И. Ахмед Камал и журнал «Фуюзат»: статьи и рецензии Asadova V. Ahmed Kamal and the journal «Fuyuzat»: articles and reviews...
Ahmadova S. Content and motives of Nadim's literary heritage...
Ахмедова C. Надим әдеби мұрасының мазмұны мен мотивы...
Ахметова Ж.А. Алашорда қайраткерлерінің Ташкенттегі әдеби және ғылыми істерінің алғышарттары...
Akhmetova Zh. Prerequisities of literaru and scientific activities of Alashordas figures in Tashkent………..
Әбдіқалық К.С., Тулекова М.А. Махамбет толғауларының текстологиясы...
Abdikalyk K., Тulekova М. Textologiya of Мakhambet`s works…..
Базылова Б.К. Типология жанра исторического романа...
Bazylova B. Typology of the genre of the historical novel...
Бисенғали З.Қ. Жыраулар поэтикасы және Қалнияздың ақындығы………
Bisengali Z. Poetiks of these pieces zhyrau – Kalniyaz...
Jamile Chichek (İsbendiyarova) Azerbaijani love eposes of classical traditionand the twentieth century...
Джамиля Чичек (Исбандиярова) ХХ ғасырдағы әзірбайжан романтикалық дастандарының классикалық дәстүрі...
Ержанова С.Б., Абуова А.Е. Антикалық дәуірдегі әдеби- эстетикалық ұғымдардың қалыптасуы...
Erjzanova S., Аbuova А. The formation of a literary-aesthetic concept...
Ломова Е.А., Сапаргали Н.М. Роль повествователя- рассказчика в произведениях М.Погодина и Н.Павлова...
Lomova E., Sapargali N. The part of the narrator of M.Pogodin and N.Pavlov...
Матай Б. Ай Чиннің шығармашылығы және оның тәрбиелік мәні...
Matay B. The creativity of Аi Сhin and his educational meaning...
Найманбаев А.А. Мифологиялық дискурстағы ортақ сарын...
Naymanbaev A. The general motive in the mythological discourse....
Sabriyya Y. The problem of man and society in the novel “Elizabeth Costello” by J.M. Coetzee...
Сабрия Ю.И. Дж.М. Кутзее «Элизабет Кастелло» романындағы адам мен қоғам мәселесі...
123 127 128 131 131 136
136 139
140 144
145 149
149 153
154 159
159 166
167 171
172 175
176 179 179 183
183 190
Садыглы А.А. Художественное отражение психологии человека в рассказах Мир Джалала...
Sadigli A. Artistic reflection of human psychology in the stories of Mir Jalal…...
Сұлтанбекова Ж.К. Дулат Исабековтың «Әпке» пьесасының тақырыптық-идеялық ерекшелігі...
Sultanbekova Zh. Thematic and ideological feature of Dulat Isabekov’s play «Apke» («elder sıster»)...
Таңжарықова А.В., Қуандық З.Е. Ақын-жыраулар поэзиясындағы Мұхаммед пайғамбар хадистерінің танымдық және тағылымдық сипаты...
Tanzharykova А., Kuandyk Z. Knowledge and influence of hadith of prophet Muhammed in akyn-zhyrau’s poetry...
Тенбаева А.М. О культурных аспектах тенденции визуализации современной поэзии...
Tenbayeva A. On cultural aspects of visual tendency in modern poetry...
Тұрымбетова Ж.А., Сәтбай Г.Қ., Берікболова П.К. Түрік және қазақ ақындары шығармашылығындағы музыка аспабының рөлі...
Turymbetova Zh., Satbay G., Berikbolova Р. Role of musical instruments in the works of turkish and kazakh poets...
Shukurova J. Аziz Dowlatabadi and his tezkire “Sukhanvarani- Azerbaijan” (azerbaijani poets).. ...
Шукюрова Ж.С. Азиз Довлатбади және оның «Соханверани Әзірбайжан» шығармасы («әзірбайжандық ақындар»)...
ПЕДАГОГИКА МЕН ӘДІСТЕМЕ МӘСЕЛЕЛЕРІ ПРОБЛЕМЫ ПЕДАГОГИКИ И МЕТОДИКИ PEDAGOGY AND METHODOLOGY PROBLEMS Abzalbekkyzy А., Yeleussiz А. Challenges of reading and pronouncing english vowel combinations...
Абзалбекқызы А., Елеусіз А. Ағылшын тіліндегі үйлесімді дауысты дыбыстардың оқылуы мен айтылуындағы қиындықтар..
Алдашева К.С. «Қазақ тілі» оқулықтары мен оқу бағдарламаларындағы жаңа сөздердің қамтылуы...
Aldasheva K. New words reporting in workbooks and educational programs «Kazakh language»...
Ахметова Г.Ш. Формирование эмпатии студентов педагогических специальностей в фокусе лингвокульту- рологической методологии...
Akhmetova G. Formation of the empathy of the pedagogical department students in the in focus of liguocultural methodology...
Ашенова А.Т., Ахметова Қ.А. Қазақ тілін оқыту барысындағы кешенді қадамдар...
Achenova A., Ahmetova K. Complex methods for leaming of kazakh language...
Әбжан Г.М. Отансүйгіштік тәрбиенің жас ұрпаққа берер тәлімі...
Abzhan G. Patriotic education of younger ones...
191 197
197 202
202 207
207 211
211 215
216 219
221 224
225 230
231 234
234 238
238 241
Балтабаева Ж.Қ. Ойшыл ғалымның өміршең тұжырымдары....
Baltabaeva Zh.Viable conclusions of the thinker scientist...
Бекеева Н.Ж. Кәсіби тілдік дағды қалыптастырудағы бейнематериалдарды пайдаланудың белсенділік пен уәждеме тудыру әсері мен интеграциялылығы...
Bekeyeva N. Activation, motivation and integration of the use of video materials in the formation of a professional language skill...
Бораш Р.Б., Баусариева С.Т. Лириканы сын тұрғысынан ойлау технологиясы арқылы оқыту әдістері...
Borash R., Bausarieva S. Methods of teaching the lyries in tenns of critical thinking technology...
Golovchun A., Zhumabekova G. Contemporary technologies for teaching english language in kazakh and russian-speaking groups of university students...
Головчун А.А., Жумабекова Г.Б. Университеттің қазақ және орыс тілдерінде оқитын топ студенттеріне ағылшын тілін оқытудың заманауи технологиялары...
Дәулетбекова Ж.Т., Каваклы М. Тілді оқыту үдерісінде
тұлғаның құндылықтық бағдары мен ақпараттық
құзіреттіліктерін қалыптастыру жолдары...
Dauletbekoba Zh., Kavakli M. Ways of formation of person value orientations and information competence of students in the learning language process...
Zhumabekova G., Golovchun A. The usage of the rhymes in the process of foreign language acquisition by children of secondary school...
Жумабекова Г.Б., Головчун А.А. Орта мектеп оқушыларының шетел тілдерін меңгеру үрдісінде рифмдерді пайдалану...
Күркебаев К.Қ., Еселбаева Д.Н. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тіл саясаты...
Kurkebayev K., Yeselbayeva D. State language policy of the Republic of Kazakhstan...
Оразбаева Ф.Ш., Абдреш А. Жазылым әрекетін жүзеге асыру әдістемесі...
Orazbaeva F., Аbdresh А. The technique of realization of the subscription...
Рахметова Р.С. Студенттің өздік жұмыстарын ұйымдастыру...
Rakhmetova R. Organization independent work of students...
Серикова С.К., Сабирова Д.А. Интерактивная модель обучения литературе в школе...
Serikova S., Sabirovа D. Interactive model learning of literature in schools...
Urazayev E., Adibayev A. Interactive Methods in Teaching English Language in Specialized (Military) Education Institutions: Case Study of Cadets’ Group Discussion as an Effective Vocabulary Usage Approach...
Уразаев Э.У., Адибаев А.М. Арнайы (әскери) жоғарғы оқу орындарында ағылшын тілін оқытудың интерактивті әдісі:
сөздік қорларын пайдалана отырып тиімді тәсіл ретінде курсанттар тобының пікірталасын тақырыптық зерттеу...
241 245
245 250
250 254
255
258
258
263
263 266
267 272
272 276
277 281
281 285
285
288
АУДАРМАТАНУ ПЕРЕВОДОВЕДЕНИЕ
TRANSLATION
Мизамхан Б.М., Жаксылыкова А.Б. Көркем аудармада ұлттық нақышты жеткізу мәселесі...
Mizamkhan B., Zhaxylykova A. The problem of rendering national peculiarities in literary translation...
Мырзаханов Т.А. Понятийная и языковая картина мира стран англоязычного мира, отражаемая в финансово-экономическом дискурсе...
Myrzakhanov T. Conceptual and linguistic world view of the english-speaking countries reflected in the financial and economic discourse...
ЖУРНАЛИСТИКА JOURNALIST
Ахмедова А.Н. Исторические тенденции развития азербайджанского телевидения и радио...
Ahmedova A. Historical trends in Azerbaijan television and radio...
Тұрсын Қ.Ж., Байбеков А.Н. Цифрлық телевизия: даму үдерістері мен перспективасы...
Tursyn К., Baibekov А. Digital television: perspectives and development process...
БІЗДІҢ АВТОРЛАР...
НАШИ АВТОРЫ………...
OUR AUTHORS………..
289 293
293
298
299 303
303 310 311 314 317
Білім және ғылым саласындағы бақылау Комитеті Алқасының (2003 жылғы 26 маусым №433-3 ж бұйрығы) шешімі негізінде Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршы журналының «Психология» сериясын психология ғылымдары бойынша диссертациялардың негізгі ғылыми нәтижелерін жариялайтын басылымдар тізбесіне енгізілгені туралы хабарлайды.
На основании решения Комитета по контролю в сфере образования и науки (приказ №433-3 ж от 26 июня 2003 г.) Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Психология» внесен в перечень изданий для публикаций основных научных результатов диссертаций по психологическим наукам.
On the basis of decision of Committee for control in sphere of education and science (order №433-3 ж from June 26.2003) Bulletin of Abai Kazakh national pedagogical university, series «Psychology» is included into the list of issues to publish the basic scientific results of dissertation of psychological sciences.