Q AZAQ
UNIVERSITETI
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық
университеті
Апталық 1948 жылдың
20 сәуiрiнен шыға бастады
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ АПТАЛЫҚ ГАЗЕТ №4 (1872) 6 АҚПАН 2023 ЖЫЛ WWW.KAZNU.KZ
4-бет
5-бет 3-бет
Өзгерістер саяси жүйенің эволюциялық жолмен
дамуына жол ашты
Жұмысқа орналасудың жаңа мүмкіндіктері Қаныш атамыздың қыздарына
ұқсап ғалым болдым
Ұлыбританияда жоғары білімнің заманауи трендтері талқыланды
лім беру жүйесінің жай-күйі мен жетістіктеріне тоқталып, Мем ле- кет басшысы алға қойған басым міндеттерге назар аударды.
Өз кезегінде UK international universities директорының орын- ба сары Марк Кросси «Ұлы бри-
тания университеттері және олармен трансұлттық білім беру саласында табысты әріптестік қарым-қатынас орнату» тақы ры- бын қозғады.
Әйгерім ӘЛІМБЕК Әнуар Жанғозин және өзге де
ЖОО өкілдері қатысты.
Шара барысында министр Саясат Нұрбек «Қазақстан жоға- ры білім беру жүйесін дамыту»
та қырыбында баяндама жасады.
Ведомство басшысы жоғары бі-
facebook.com/KazakhNationalUniversity vk.com/kazuniversity i n s t a g r a m . c o m / K A Z NU _ FA R A BI
Лондон университеті
серіктестікті арттыруға дайын
Ұлыбритания астана- сын да ор наласқан жоғары оқу орнының кампусын аралағаннан кейін ҚазҰУ ректоры Жансейіт Түйме- баев Лондон университеті Шы ғыс тану және афри ка- тану мекте бі нің директоры Адам Хабибпен кездесіп, жылы қабылдағаны үшін
ризашылығын білдірді.
ҚазҰУ-дың жеткен жетіс- тік тері мен алдағы жос- пар лары туралы баян- дады.
«ҚазҰУ өзінің ғылыми және білім беру қызметін табысты жалғастыруда.
Тек ұлттық ауқым да ғана емес, сонымен қатар ха- Әл-Фараби
атындағы Қазақ ұлттық универси- те тінің Бас қар ма Төрағасы – Ректо- ры Жансейіт Түймебаевтың Лондон универ- си тетінің Шығыс- тану және афри- ка тану мектебіне ресми сапа ры аясында ынты- мақ тастық туралы меморандумға қол қойылды.
Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ- дың Басқарма төрағасы – Ректоры Жансейіт Түймебаев бастаған
университет делега- ция сы Лондонда өткен ІХ
Ұлыбритания – Қазақстан үкімет- аралық комиссия отырысына қатысты.
Жиында екі ел жоғары білімінің заманауи трендтері мен басымдықтары талқыланды.
Webometrics халық ара- лық рейтингі – бұл интернет- кеңіс тік тегі жоғары оқу орын- да рының тиімділігі туралы ақпаратты ұсынатын уни вер- си теттердің ең ауқымды рей- тингі.
Webometrics рейтингі жо ғары оқу орындарының сайт та рын танымалдылық, ашық тық, артық шы лық, жа- рияла нымдарға дәйек сөз жасау деңгейі сияқты пара- мет рлер бойынша бағалайды.
Рейтинг сонымен қатар әлем нің үздік университет те- рінің ғы лы ми-зерттеу қызме- ті нің нәти же лерін ғылыми мақалалардың дәйексөз ин-
ҚазҰУ ауқымды рейтингте алдыңғы қатарда
Webometrics Ranking of World Universities ха- лық ара лық рейтингінде Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық уни верситеті әлем бойынша 30 мыңнан астам жоғары оқу орындарының ара- сында 1816-орынға жайғасты. Сондай-ақ бұл рейтингте ҚазҰУ Қазақстан ЖОО-лары ара сын- да екінші орынды иеленіп, отандық университет сайт тарының үздік үштігіне енді.
лық аралық деңгейде зият- кер лік әлеуетін көрсетуде.
Университет ғалымдары отандық ғылымды дамы- ту ға өз үлестерін қосуда.
Оқу ордасында 100-ден ас там инновациялық жо- ба дайындалды. Бүгінде олар ды ілгерілету және ком мер цияландыру бағы-
Райгүл ДОСЖАН:
дек сі индикаторы арқылы ба- ғалайды.
Бұл рейтингтің қорытын- ды сы Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың әлемдік ғылыми кеңістіктегі және халық ара- лық білім беру орта сын дағы белсенділігін растайды.
1948-2023
ЖЫЛ
Ауқымды шара жоғары білім беру саласындағы ынтымақ тас- тық арқылы мемлекетаралық байланыстарды нығайту мақ са- тында ұйымдастырылды.
Комиссия отырысына ҚР Ғы- лым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек, ҚазҰУ-дың Бас- қар ма Төрағасы – Ректоры Жансейіт Түймебаев, UK inter na- tio nal universities директорының орынбасары Марк Кросси, «Бо- лашақ» халықаралық бағдарла- ма лар орталығының президенті
тын да жұ мыс жүргізілуде», – деді уни верситет рек то- ры.
Өз кезегінде Адам Хабиб ҚазҰУ-дың жетіс тік- терін жоғары бағалап, Лондон университеті Шы- ғыс тану және африкатану мектебі туралы ақпарат берді. Ұлыбританиядағы үздік 40 ЖОО қатарына кіретін университет ҚазҰУ-мен тығыз қарым- қа ты нас та болып, серік- тес тікті одан әрі арттыруға дайын екенін айтты.
Сонымен қатар ҚазҰУ басшысы Кингс коллед- жін де «Болашақ» және
«500 ғалым» бағ дар ла ма- сы бойынша оқып жатқан ҚазҰУ-дың оқы ту шы-про- фессорлар құра мы ның өкілдерімен кездесті.
Света ӨМІРҒАЛИЕВА
WWW.KAZNU.KZ
2 Q
AZAQ UNIVERSITETI№4 (1872), 6 АҚПАН 2023 ЖЫЛ АПТАЛЫҚ 1948 ЖЫЛДЫҢ 20 СӘУIРIНЕН ШЫҒА БАСТАДЫAqpArAt
Ғалымдарымыз Digital Almaty форумына қатысты
тив тік серіктестері: KEGOC, ВТБ Банкі, Huawei, Halyk Bank мем- лекеттік және квази мем ле кеттік сектор өкілдері.
Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ- дың академиялық мәселелер жөніндегі проректоры Фатима Жақыпова бітірушілерге қош та- су тілегін білдірді. Біздің alma mater-дің мәртебесін көтере отырып, ҚазҰУ түлегі атағына ие болу кор по ративтік әлемге есік ашып қа на қоймай, сапалы орта бере тінін атап өтті. Фатима Надыр қы зы ма гистранттарға мем лекеттік үл гідегі диплом дар- ды, сондай-ақ іс керлік мектебінің бі регей ди зайны бар атаулы сер- ти фи кат тарды салтанатты түрде табыс етті.
Еңлік АҚЖІГІТ Инновациялық технологиялар
индустриясын дамытудың зама- науи жаһандық сын-қатерлерін талқылаған форумда әлемдік халықаралық сарапшылар, IT-қо- ғамдастық, мемлекеттік органдар мен бизнес өкілдері бас қосып, тәжірибе алмасты.
Цифрландыру саласындағы ша раға ҚазҰУ ғалымдары білім беру бағдарламалары мен ғы лы- ми жобаларды таныстырды. Ал- ғашқы ұсынылған жоба – «Же тіл- дірілген IBOX-әмбебап виртуалды құрылғы агентінің платформасы».
Жобаның негізгі мақсаты зерт ха- налық және өнеркәсіптік жаб- дық тардың жұмысын бақылаудың отандық бағдарламалық-аппа- рат тық кешенін әзірлеуге бағыт- тал ған.
Келесі ғылыми жоба «Туризм- нің цифрлық контентін жаңғырту:
мобильді қосымшалар, панора- ма лық 3D турлар, интерактивті кар талар және QR кодтар». Атал- ған жобаның миссиясы – ішкі туризмді дамыту арқылы ел эко- номикасын әртараптандыру және Қазақстанның туристік бағыттары туралы ақпаратты шоғырландыру.
Ал «Al-Farabi сериялы универ- си теттік наноспутниктерді әзірлеу және құру» жобасы бүгінге дейін Al-Farabi-1 және Al-Farabi-2 на но-
Al-Farabi business school биз- нес-білім беру бағдарламасы басқару және бизнес-консалтинг саласындағы қазақстандық және әлемдік тәжірибенің интеграция- сын көрсетеді. Қазіргі заманғы сапалы білім – бұл кәсіби са рап- тама, мықты оқытушылар мен цифрлық технологиялар ғана емес, сонымен қатар оқыту бағ- дар ламаларын әзірлеудің өзекті тәсілдері.
Farabi Business School-ға деген қызығушылық жыл санап артып келеді. Корпоративтік бағдарламалар есебінен «B to C»
және «B to B» тыңдаушылары саны ның өсуі осының көрсет кі ші.
Сондықтан 2021-2022 жыл дар аралығында білім алушы лар дың үлесі 110-нан 250-ге дейін өсті.
Іскерлік мектептің ірі кор по ра- ҒЖБМ) қаржыландыратын бір-
лес кен ғылыми жоба іске асы ры- лу да. Рединг университетінің профес соры Виталий Хуторян- ский – жоба жетекшілерінің бірі.
Сондай-ақ ҚазҰУ делегациясы Уорик университетінің қызме- тімен танысты. ЖОО профессоры, проректор Кристин Эннью 1965 жылы негізі қаланған оқу орны жайлы әңгімеледі. Ол мұндағы не гізгі білім беру бағыттары тура- лы айтып, университеттің ғылыми әзі рлемелерін коммерция лан ды- рудың кейбір жоспарлары туралы мәлімет берді. Уорик университеті M5 Universities білім беру меке- ме лері тобының құрамына кіреді және Еуропалық университеттер қауымдастығының мүшесі болып табылады.
Кездесулер ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігінің ұйым дастыруымен жүзеге асты.
Әйгерім ӘУЕЗХАНҚЫЗЫ де миялық ұтқырлық және жас
ға лым дар мен оқытушыларды ғы- лыми зерттеулерге тарту жөнінде пікір алмасты. ҚазҰУ мен Ұлы- бри танияның жоғары оқу орын- дары арасында ынтымақтастық туралы 10 келісімге қол қойыл- ғаны атап өтілді.
Шетелдік мамандарды тарту бағдарламасы аясында PhD док- то ранттарға дәрістер оқу және ғылыми жетекшілік ету үшін Ұлыбританиядан үш профессор шақырылды. ҚазҰУ-дың гео гра- фия және табиғатты пайдалану, химия және химиялық технология факультеттері Британдық кеңес және Рединг университетімен бірлесіп Қазақстан экологиясы мәселелеріне қатысты халық ара- лық семинарлар өткізді.
Қазіргі таңда ҚазҰУ-да Брай- тон және Рединг универ ситет те- рімен «Гемоперфузияға арналған наноқұрылымды көміртекті ад- сор бенттер» атты ҚР БҒМ (ҚР
Британ білім ордаларымен келісімге қол қойылды
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық универси- те тінің ғалымдары мен білім алушы жастары Алматыда өткен «Digital Almaty 2023: жаңа бол мыстағы цифрлық әріптестік» атты халық- ара лық форумға қатысты.
Қазақстан делегациясын вице-канцлер, Рединг уни вер си- тетінің профессоры Роберт Ван де Ноорт қарсы алып, университет қызметі және ондағы зерттеу лер- дің негізгі бағыттары туралы баян дады. Сонымен қатар Жа- һан дық серіктестік бөлімінің бас- шысы Стив Томас интерна цио- нал дандыру, трансұлттық білім беру және жоғары оқу орын да- рымен серіктестік туралы ақпа- рат пен таныстырды.
Кездесу барысында тараптар білім мен ғылымды дамыту, ака-
Әл-Фараби атын дағы Қазақ Ұлттық уни вер- ситетінің Басқарма Төрағасы – Ректоры Жансейіт Түймебаев бастаған делегация Лондонға жұмыс
сапары аясында Рединг универ ситетіне барды.
Ректор Лондондағы ҚазҰУ докторанттарының
жағдайымен танысты
Іскерлік мектеп түлектері диплом алды
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің Басқарма Төрағасы – Ректоры Жансейіт Түймебаев Лондонға жұмыс сапары аясында King’s College Lon- don колледжінде оқитын ҚазҰУ докторанттарымен жүздесті.
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде Farabi Business School түлектеріне MBA дәрежесіндегі дипломдар салтанатты түрде табысталды.
Әңгіме барысында биология және биотехнология факульте ті- нің 3-курс докторанттары Б.Ге- ниев ская мен М.Ермағамбетова Норвич қаласындағы Джон Иннес орталығында өтіп жатқан оқу және ғылыми-зерттеу жұмыстары туралы баяндады.
Айта кетсек, Лондон корольдік колледжі – Англиядағы ең ірі және беделді университеттердің бірі. Ол 1829 жылы құрылды және әлемдегі білім беру және ғылыми қызмет саласындағы жетекші университеттердің бірі ретінде танылды. Университет студенттер саны бойынша (33 мың) Ұлыбританияда 12-орында.
Сонымен қатар кездесу ба-
ры сын да Жансейіт Түймебаев док то ранттардың Кингс коллед- жін де гі оқу және тұрмыс жағ - дай ларына қанықты.
Университет басшысы білім алушыларға арнаған сөзінде ҚазҰУ әлемдік ғылыми-білім беру кеңістігіне ене отырып, жоғары білікті және бәсекеге қабілетті мамандар даярлап шығаруы тиіс екеніне назар аударды.
Бұл үшін жоғары оқу орны барлық жағдайлар мен мүмкін- дік терді жасап отыр. ҚазҰУ білім алушылары оны дұрыс пайда ла- нуы және өз елінің өркендеуі үшін барлық күш-жігерін жұмсауы тиіс.
Гүл ҚҰТТЫБЕКҚЫЗЫ
спутниктерін ұшырған жемісті жоба. Әлемдегі ең беделді уни- вер ситеттер мен коммерциялық ұйымдар осындай шағын ғарыш аппараттарын әзірлеу және құрумен айналысады. Жобаның негізгі мақсаты – наноспут ник- терді әзірлеу саласында сту дент- тер дің білімі мен біліктілігін да- мыту, командалық жұмыс, тайм-менеджмент сынды дағ ды- лар ды жетілдіру.
Айнұр АҚЫНБАЕВА
WWW.KAZNU.KZ
Q
AZAQ UNIVERSITETI №4 (1872), 6 АҚПАН 2023 ЖЫЛ АПТАЛЫҚ 1948 ЖЫЛДЫҢ 20 СӘУIРIНЕН ШЫҒА БАСТАДЫ3
pıkır
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Парла мент- ке келіп, жаңа сайланған сенаторлардың алдында сөз сөй леді. Сенат отырысында елдегі түрлі саяси ре фор- малар, алдағы Мәжіліс пен мәслихат сайлауы, ел бірлігі, ашық қоғам және тағы басқа өзекті мәселелерге тоқтала келе: «Әлемде бұрын-соңды болмаған күрделі геосаяси ахуал кезінде еліміздің тыныштығы мен ырыс-берекесін сақ тау тек өзімізге, бірлігіміз бен ынтыма ғы мызға байла- ныс ты. Тәуелсіздігімізді сақтау және оны ны ғайту аса ма- ңыз ды міндет екенін тағы да еске са ламын. Бұл – хал қы- мыздың басты құндылығы», – деп түйін деуі күн тәртібінде ел тыныштығын алдыңғы сапқа қою қажет екенін ұқтырды.
Осыған орай, «Qazaq universiteti» газеті оқырмандарға ҚазҰУ сарапшыларының ой-пікірін ұсынады.
Өзгерістер саяси жүйенің эволюциялық жолмен дамуына жол ашты
Әлім МЫЛҚАЙДАРОВ, География, жерге
орналастыру және кадастр кафедрасы, г.ғ.к.
Президентіміз жаңа сайланған Сенат отырысында «Басты мақ са- тымыздың бірі – қоғамда өр- кениетті саяси дәстүрді ор нық- тыру. Ол үшін жоғары саяси жауап кершілік мәдениетін қа- лып тастыруымыз керек. Онсыз тұ рақты әрі жан-жақты даму мүм- кін емес» деуінің өзі халықты сауатты саяси мәдениетке шақы- рып отыр.
Президентіміз Қ.Тоқаев жаңа сайланған Сенат отырысында елімізде «Күшті Президент – ық- пал ды Парламент – есеп беретін Үкімет» қағидаты орныға түсті, ендігі кезекте халықтың үніне құлақ асатын ықпалды Парла- мент те, яғни Сенат пен Мәжілісте саяси сауатты депутаттар отыруы керек екенін ескертті.
Қазіргі қазақстандық қоғам мәдениеті жалпылай алғанда деструктивті жағдайда сипат та- лады. Деструктивті жағдай ереже бойынша көзқарас, іс-әрекет, төзімсіздік, агрессивтілік, зор- лық-зомбылықтың пайда бо луы- мен анықталады. Осы негізде әлеуметтік үдерістерде қызығу- шы лық қақтығысы, әлеуметтік әді летсіздік, әртүрлі мәдени келіс пеушілік, адамдардың тұл ға- лық жетілмеуі, дөрекілік, пси хо- логиялық теңсіздік, фанатизм, саяси тұрақсыздық және т.б.
секілді мәселелер себеп болып отыр. Бұл өз кезегінде адам дар- дың сұранысы мен қажеттілігінің, қызығушылығының өркениет тік- ке жатпайтын формасы, мүмкін субъектілердің міндеті негізінде өздері шешетін мәселелерге әре- кетсіздік пен немқұрайдылығы.
Сонымен қатар әлеуметтік жүйе- нің бұзылуы мен тәртіпсіздігі және де белгілі саяси, эконо ми- ка лық, әскери қозғалыстың ше- шуге міндетті технологиясын на- шарлатады.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев: «Біз жаңа саяси мәдениет қа лыптастырып жатырмыз. Түрлі көзқарас, бірақ біртұтас ұлт.
Өзгенің пікірін құрметтеп, диалог жүргізу арқылы ғана еліміз ілгері жылжиды», – деп мәлімдеген болатын. Қоғамның тұрақтылығы мен оның дамуы ең алдымен мемлекеттегі билік жүйелерін реттейтін саяси жүйеге, саяси мәдениетке негізделеді. Алдағы Парламент сайлауында Мәжі ліс- ке үміткерлер бір-бірін жамандап ұпай жинамай, бір-бірінің пікірін құрметтеп, сындарлы диалог жүргізу арқылы сайлауға түсу әр үміткерге сын және саяси мәде- ниетін көрсететін уақыт.
Нәбижан МҰҚАМЕТХАНҰЛЫ т.ғ.д., профессор
Мемлекет басшысы Қасым- Жомарт Тоқаев Парламент Сена- ты ның отырысында сөйлеген сөзінде аса маңызды мәселе – ұлттық құндылық пен азаматтық парызды қайталай анықтауының маңызы өте зор деп санаймын.
Өйткені қазіргі таңдағы күрделі халықаралық геосаяси жағдайда ел тәуелсіздігін сақтау және ны- ғайту басты міндетке айналып отыр ғаны белгілі. Сондықтан Пре зидент «Тәуелсіздікті сақтау және оны нығайту – халқымыздың басты құндылығы» деп атап отыр.
Сондай-ақ Қасым-Жомарт Кемел ұлы «Мемлекетті нығайтып, қоғамның бірлігін арттыру үшін қолдан келгеннің бәрін жасауы- мыз керек» дейді.
Елімізде жүріп жатқан конс- трук тивті реформалар өз нәти же- сін бере бастады. Саяси партия- лар көбейіп, сөз бостандығы ке ңейе түсті. Азаматтарда әртүрлі саяси көзқарастар мен ұстаным- дар болуы заңды. Алайда бар- лығы ортақ құндылықты сақтауға мін детті. «Ортақ құндылығымыз
Нұртәліп ШАРЫПҚАЗЫ, шығыстану факультетінің аға оқытушысы
Мемлекет басшысы Қасым- Жомарт Тоқаев сенаторлардың алдында сөз сөйлеп, қоғамдағы өзекті өзгерістерге, мәселелерге тоқталды. Мәселен, Парламент Мәжілісі және мәслихат депу- таттарының кезектен тыс сай ла- уын өткізуге қатысты ойын ортаға салды.
Қазақстан соңғы 30 жылдан ас там уақыт ішінде көптеген даму кезеңдері мен саяси реформа- лар ды бастан кешірді. Осы тарихи дамудың тізбегінде саяси-демо- кра тиялық жүйе құруға және ашық та еркін қоғам қалып тас- ты руға қадам жасалып жатыр.
Сон дықтан мұны мен өте жауапты кезең дер едім. Бұл Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев- тың жаңа, әділетті Қазақстан құру бастамасы негізінде қолға алы- нуда.
Мәжіліс пен мәслихат сай ла- уын дағы құрылымдық өзгерістер, талаптар демократиялық құн ды- лық тардың толық сақталып, әді- лет ті сайлау өтуіне барлық мүм- кін діктер жасайды деген се нім деміз. Осы негізде ел мен жер тағдырына жанашыр мем ле-
– қас терлі тәуелсіздігіміз, мем ле- кетшілдік қасиет бәрінен биік тұруға тиіс», – деп атап өтті Мем- ле кет басшысы.
Мақсат анық болмай, іс оңға баспайды. Мемлекет басшысы
«Біздің мақсатымыз – Қазақ стан- ды тұғыры биік, экономикасы қуат ты, рухы асқақ, бірлігі кемел мемлекет ретінде ұрпаққа табыс- тау» дейді. Бұл сөз жайдан-жай айтылмаса керек-ті. Мен мұны қазіргі күрделі кезеңге орай, осындай міндеттер жүктеп отыр деп түсінемін. Ұлттық құндыл ы- ғымыз үшін қызмет ету әрбір қа- зақ стандық азаматтардың пары- зы деп санаймын.
кетшіл азаматтар, білімді жастар Парламентте депутаттық ман дат- қа ие болса, билік пен халық ара- сында алтын көпір рөлін атқарар еді. Елдегі қордаланған мәсе ле- лер дің әділ шешілуіне, мем ле- кеттің бейбіт, өркениетті жолмен да муына, ішкі және сыртқы сын- қатерлерге төтеп беруге лайық заң шығаратынына сенеміз.
Елдің еркін, бейбіт дамуы, Мем лекет басшысының баста ма- сымен әділетті Қазақстанға аяқ басуымыз – бұл демократиялық құндылықтардың қоғамда берік орнап, демократиялық институт- тар дың мемлекетте ашық жұмыс жасауына байланысты. Елдегі сая си реформалар осы игі істер- дің бастауы, негізі деген ойда- мын.
ОРТАҚ ҚҰНДЫЛЫҚТЫ САҚТАУҒА МІНДЕТТІМІЗ
ДЕМОКРАТИЯҒА НЫҚ ҚАДАМ
Ләйла ҚҰДРЕЕВА, химия және химиялық технология факультеті деканының орынбасары
Мемлекет басшысы Қасым- Жомарт Тоқаев Парламент Сена- ты ның отырысында сөз сөйлеп, еліміздің өзгерістерге толы жаңа қоғамға аяқ басқанына ерекше тоқталды. Президент өз сөзінде:
«Басты мақсатымыздың бірі – қо- ғам да өркениетті саяси дәстүрді орнықтыру. Ол үшін жоғары саяси жауапкершілік мәдение тін қа- лып тастыруымыз керек. Онсыз тұ рақты әрі жан-жақты даму мүм- кін емес. Рефе рен думда халық- тың қолдауына ие болған консти- ту циялық ре фор маны жаңа саяси дәуірдің бастауы деуге болады.
Бұл өз герістер еліміздің саяси жүйе сін эволюциялық жолмен да мытуға жол ашты. Әділдік, ашық тық және шынайы бәсе ке реформалардың негізгі арқауына айналды», – деді.
Шынында да, елімізде жүріп жатқан саяси рефор ма лар тек- тен-тек қолға алынып жатқан жоқ. Біріншіден, бұл заман та ла- бы болса, екін шіден, ел мен жер- дің жарқын болашағы үшін жа- салып жат қан игі қадам. Өткен жыл дың күзінде біз, қазақ стан- дықтар, Президентімізді сайлап ал дық, одан кейін жуырда Сенат депутаттарының бір бөлігі та ға- йын далды, енді алдымызда Мә- жіліс пен мәслихат депу тат тарын сайлау науқаны тұр. Әрине, біз ре форма нәтижесін бірден көр- гіміз келеді. Әйтсе де оған уақыт
керек. Қоғам мүшелері осыны түсінуге тиіс.
Біз өз еліміздің, өз жері міздің тағдырына жауап ты мыз. Осыны әр кім түсінуі шарт. Сондықтан осын дай күр делі, алмағайып заманда бір-бірімізді қолдап, берекелі өмір сүруге ұмтылға ны- мыз абзал. Бұл жөнінде Мемле- кет басшысы үнемі айтып жүреді.
Осы жолы Сенаттағы сөзінде де:
«Кез келген саяси мүддеге қара- ған да мемлекетшілдік қасиет әл- де қайда биік тұруға тиіс. Қоғамға ең алдымен әр бір сөзіне және ісіне жауап кер шілікпен қарай- тын саясат кер лер қажет. Сонда аза мат тардың елдік саясатқа де- ген сенімі артады. Ал сенім – бұл аса маңызды құндылық», – деді.
Біз ге сырттан ешкім келіп жақ сы- лық жасамайды. Дамыған, өрке- ниет ті елде өмір сүргіміз келе ме, сондай әділ, ашық, еркін қоғамды өзі міз құруымыз керек. Ол үшін әркім өз жұмысын тиянақты, адал, жауапкершілікпен ат қар са, қоғамның дамуына қос қан үлесі- міз сол болмақ.
ЕЛ МЕН ЖЕР ТАҒДЫРЫНА ЖАУАПТЫМЫЗ
Әлмира ЫСҚАҚОВА, Дене тәрбиесі және спорт кафедрасының меңгерушісі, п.ғ.к., доцент
Президентіміз Қ.Тоқаев Пар- ла мент Сенатының отырысында еліміз дамудың жаңа кезеңіне қадам басқанын тағы да қадап айтты. Мемлекет басшысы жо- ғары палата депутаттарының бір бөлігі сайланғанына және өзінің жарлығымен бірнеше сенатор тағайындалғанына тоқталды.
Олар дың арасында әр аймақтың, соның ішінде жаңадан құрылған облыстардың өкілдері де бар.
Конституцияға енгізілген өзгеріс- тер ге сәйкес, Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшелеріне арнайы квота берілген. Осылай- ша Сенат түрлі санаттағы қоғам өкілдерін барынша қамтыды.
Мемлекет басшысы алдағы Мә жіліс депутаттарының сай- лауы на тоқтала келе, сайлаудың елді бөлетін емес, біріктіретін науқан болуы керек екенін атап өтті. Үміткерлерді қоғамға іріткі салатын әрекеттен аулақ болуға шақырды. Сонымен қатар Қасым- Жомарт Тоқаев «Әртүрлі көз қа- рас, біртұтас ұлт» қағидаты өмір- шеңдігін атап өтіп, сынның не гіз сіз болмауы тиіс екенін және оның нақты фактілерге сүйенуі қажеттігін айтты. «Елімізде саяси радикализм мен экстремизмнің
кез келген түріне орын жоқ. Де- мо кратия – бұл ең алдымен өз сөзің мен ісіңе жауапкершілікпен қарау. Бәріміз бір шаңырақ астында өмір сүріп жатырмыз.
Сондықтан әрбір азамат, кез келген қоғам қайраткері, барша саяси күш ел болашағы үшін өзінің тікелей жауапкершілігін сезінуі қажет. Барлық отан да сы- ма айтарым: әлемде бұрын- соңды болмаған күрделі геосаяси ахуал кезінде еліміздің тыныш- тығы мен ырыс-берекесін сақтау тек өзімізге, бірлігіміз бен ынты- ма ғымызға байланысты», – деді Мемлекет басшысы.
Президентіміз Қ.Тоқаевтың пі- кірін университет оқытушысы ретінде толық қолдаймын. Біз білім беріп отырған студентте рі- міздің саяси сауатты болуына атсалысамыз.
БІРЛІК БАР ЖЕРДЕ ТІРЛІК БОЛАДЫ
ЖАҢА
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЗАМАНАУИ
МӘДЕНИЕТ
WWW.KAZNU.KZ
4 Q
AZAQ UNIVERSITETI№4 (1872), 6 АҚПАН 2023 ЖЫЛ АПТАЛЫҚ 1948 ЖЫЛДЫҢ 20 СӘУIРIНЕН ШЫҒА БАСТАДЫızdenıs
Райгүл ДОСЖАН:
Ауылда оқып жүріп, 5-сы- нып та қалаға, жазғы каникулға кел ге нін де анасы, танымал қа ламгер Сәу ле Досжан екі сің лі сімен бірге Райгүлді ҚазҰТУ-ға, атақты Қа ныш Сәт- баевтың 100 жылдық ме рей- тойына орай, ескерткіштің ашы луына алып барды. Сол кез де Қаныш атамыздың үш қызын дүйім жұрт алдына шығарып та ныс тырады. Үш әпкеміз де ғы лым да өз жолын тапқан мықты маман екен.
«Сонда анам: «Сен дер де халық үшін еңбек еткен жазушы әке- ле рің нің 100 жылдық мерей- то йын да Қаныш ата мыз дың қыздарындай ғалым ретінде танылып, Дүкенбай Досжан- ның абы ройын арттырыңдар.
Қаныш атамыздың жақсылығы жұ ғысты болсын», – деп бата- сын берген еді. Сол бата қабыл болды ма, сіңлім екеуміз: бі- реуі міз эко но мика, екіншіміз меди цина ғы лы мының док то- ры атандық. Кенже сіңлім де ғылым тізгінін ұстайды деген үміт бар. Кейде сол жағ дайды апалы-сіңлілі үшеуміз ана мыз- бен отырғанда еске алып кү- ле міз», – деп ағынан жары ла- ды Райгүл Дүкенбайқызы.
Жалпы, Райгүлдің ғылыми қы зы ғушылығы кәсіпорын ме нед ж менті, инновациялық ме недж мент, тұрақты даму мә се лелері, кәсіпорындарда ме неджмент тәуе келін енгізу және жобаларды басқару ісі- мен байланысты.
Ол осы уақытқа дейін бір- не ше ғы лыми жобаларға қа- тыс ты. 2020 жылы тапсырған жоба сы мен жас ғалымдарға арналған грантты ұтты. Жоба
«Тұрақты да му иннова ция ла- ры ның эконо ми калық тиім ді- лігі және Қазақ стан Рес пуб- ликасында кәсіп орын ды тиімді басқару тұр ғы сынан зерт теу»
деп аталады. Зерттеу объек тісі ретінде елдегі кә сіпорын дар- дың инновациялық менедж- мен тінің тұрақты даму үлгі- лерін қарастырды. Жұмыстың мақ саты – тұрақтылыққа не-
гіз делген инновацияларды (sustainability-led innovation) олардың экономикалық негіз- де месі тұр ғы сы нан зерттеу және Қазақ стан дағы кәсіп- орын дарды тиім ді бас қару. Тұ- рақты даму инно ва ция ла ры- ның эконо ми ка лық негізі қай да жатыр, сон дай-ақ тиімді кә сіп орын менедж мен тін қа- лай құруға болады де ген зерт- теу сұрақтарын алға қойды.
Ғылыми жұмыс нәтижелері ре тінде шетелдердегі тұрақты инно вацияларды басқару тә- жі ри бесін талдау негізінде Қа зақ стан да тұрақты иннова- ция ны дам ы тудың негізгі ке - дер гілерін анық тап, қа зақ- стан дық компа ния лардағы тұ рақ ты инновация менедж- мен тінің сегіз кейсін жа са ды.
Олардағы тұрақты инно ва ция- ларды басқарудың арнайы үл- гі сі әзірленіп, кейстерді қол да- ну бойынша методикалық нұс қау лық дайындалды. Жо- баға қатыс қан топпен халық- ара лық ға лым дар, компания өкілдерінің қаты суымен екі дөң гелек үстел, бір мастер- класс және халық ара лық ғы- лы ми конференция ұйым дас- ты рылды.
«Өзімді кемел ғалым дең- гейі не жеттім деп айта алмай- мын, ізденіс жолындамын.
Ме ніңше, ғалым еңбексүйгіш, ізденімпаз, креативті, сыни ойлай алатын адам болу керек.
Қай маман дық тың тізгінін ұс- тасаң да, еңбек сүй гіш бол ма- саң мақсатыңа жет пейсің. Сол сияқты ғылымда да қажырлы ең бектің арқасында ғана де- геніңе жетесің. Жақсы мақала жа зу үшін кем дегенде 20 ғылыми әдебиетке шолу жасау керек болса, ауқымды ғылыми зерттеу үшін 100-ден астам ғы- лыми еңбекпен танысып, мақ- сат-мүддесі бір мықты ғалым- дар тобын құрып, жүйелі жұ мыс істеу арқылы ғана нәти же ге жетуге болады. Ізденіп, тың та- қырып тар ға барып, зерт теудің жаңа әдіс-тәсіл дері мен танысу, креативті ойлау, сыни ойлау –
Қаныш атамыздың қыздарына ұқсап ғалым болдым
Райгүл Досжан кішкентай кезінен сабақ беріп, мұғалім болуды армандайтын. Мектепте математи ка ны жақсы оқып, оқу озаты атанды. Олим пиадаларға қатысып, белсенділік таныта тын.
5-6 сыныпта оқып жүргенінде матема тика пәнінің мұғалімі Сүйімқан апайы жоғары сынып оқу шыларының сабағына шақырып сабақ бергізетін. «Содан
аудитория алдында сөйлеп тұратыным көз алдыма елестеп, қиялға берілетінмін. Жоғары сыныпта қаржыгер маманды ғына деген ниетім оянып, Narхоz уни вер- ситетіне түстім. Оқу орнын үздік бітірген соң, ұстаздарымның шақыруымен сол оқу орнында ассистент болып еңбек жолымды бастадым. Ұстаздар дың, белді ғалым дар дың ортасында жүріп ғалым болуды мақсат еттім», – дейді жас ғалым Райгүл Досжан.
Қазақ ұлттық университеті филология факультеті
«Әдебиеттану» мамандығының 1-курс студенттері Абай ілімі пәнінің оқытушысы Гүлжан Ыбырайқызының
ұйымдастыруымен «Абай ілімі»
пәні бойынша «Абай ілімінің құрамдас бөлімі: ақыл, қайрат, жүрек» атты пәнаралық ашық тәрбие сағатын өткізді.
ғалымды үздіксіз жетілдіретін факторлар деп са най мын», – деген ойымен бө лісті Райгүл Досжан екеуара әңгімеде.
Жас ғалым 1999 жылы Т.Рыс құлов атындағы Қазақ эко но ми калық университетіне (Narхоz) түсіп, оны 2003 жылы аяқтады. 2006 жылы Абылай хан атындағы Қазақ халық ара- лық қатынастар және әлем тілдері универ с и тетінде «Ау- дар ма ісі» мамандығын оқып, білім алды. Одан кейін Еур а- зия лық нарық институтында
«Қаржы» мамандығы бойынша магистр дәрежесін алғаннан соң, ҚазҰУ-ға докторантураға түсті. 2015 жылы «Шағын және орта кәсіпкерліктегі жоба лар- дың тәуекелдерін басқару» та- қы ры бын да «Жобаларды бас- қа ру» мамандығы бойынша док торлық диссертациясын қор ғап, филосо фия докторы (PhD) ғылыми дәрежесін алды.
Өткен жылы экономика ма- ман дығы бойынша қауым дас- ты рылған профессор (доцент) ғылыми атағын иемденді.
2009 жылдан бері универ- си тет тің Экономика және бизнес жо ғары мектебі Қаржы және есеп кафедрасында қыз- мет атқа рып келеді.
Райгүл Дүкенбайқызы ка- фе дра меңгерушісінің ғылыми- инно ва циялық қызмет және халық ара лық байланыс бо- йын ша орын басары қыз ме тін атқарды. Ол кафедраның ғы- лым және халықаралық бай ла- ныс ісінде әрқашан белсенді болуға тыры са ды. Оған ғылы- ми-тәжірибелік конферен ция- л ар, дөңгелек үстел, студенттік пікірсайыс ұйым дас тыру ұнай- ды. Өткен жылы сту дент терге атаулы шәкіртақы тағайындау бастамасын қолға алды. Білім алушыларға тарихи та ғылым, ұлттық тәрбие беру мақ са тын- да үнемі беделді ақын-жазу- шы лармен кездесу, ғалым дар- дың көшбасшылық дәрісін ұйым дастыруды жақсы көреді.
Бұл да екінің біріне бұйыр ма- ған қасиет.
Әрдайым біліктілікті арт- тыру үшін ғылыми-әдістемелік семи нар лар мен конферен- ция ларға қатысып жүреді. Эк- зетер уни вер ситетінде (Экзе- тер қ., Ұлы бри тания), Кастилла ла манш университетінде (Сю- дад Реал қ., Испания), Шопрон универси те тінде (Шопрон қ., Вен грия), Падуа универ си- тетінде (Падуа қ., Италия), Айдын университетінде (Ыс- там бұл қ., Түркия), тағылым - дама дан өтті. Сондай-ақ Малай зия, Польша, Ұлы бри та- н ия, Вен грия, БАӘ, АҚШ елде- рін дегі ха лық аралық конфе- рен цияларға қатысты.
2017 жылы ҚазҰУ-дың үз- дік жас ғалымы ретінде таныл- ды. Университеттің 80 жылды- ғына орай, білім ордасының дамуына қосқан үлесі үшін мерейтойлық төсбелгімен ма- ра патталды. 2018 жылы Clean Tech «Таза техно ло гиялар – қор шаған ортаны қор ғау, инновациялар және басқару жүйелерінің технологиялары өңір лік және жергілікті эконо- ми калық даму құралы ретінде»
(Реховот, Израиль) атты халық- ара лық тренингіне грант жеңіп алды. 2018-19 жылдары «Ру- ха ни жаңғыру» мемлекеттік бағ дар ла масы аясында қазақ тіліндегі «100 кітап» жобасына қатысты («Personal Finance»
оқу лығы, ғылыми редактор,
«Economics», аудармашы).
ERASMUS + жобасы бойынша 598506-EPP-1-2018-1-PT-EP- PKA2-CBHE-JP Engineering Educators Pedagogical Training (ENTER) «Тұрақты даму» тақы- ры бын да дәріс жүргізді.
Жалпы, мақалалар (Sco- pus деректер базасы, импакт фак торы жоғары журналдарда, БҒМ БҒСБК басылымдарында, кон ферен цияларда) мен оқу құрал да ры, монографияларды қоса алғанда, 80-нен астам жария ла ным авторы, Хирш индексі – 7 (Scopus).
«Ғылым саласында қол жет кізген кішігірім жетістігім болса, ол ұстаздарымның ар- қасы. Сон дықтан ұстазда ры ма әр қа шан алғысымды білдіріп жүре мін. Б.Ер мекбаева, Р.Са- ғие ва, Э.Ыдыр ыс ова, А.Құл са- риева апай ларды, академик С.Саты бал дин, О.Сәбденұлы, С.Мақыш ағай лар ды атап өтер едім. Аталған ғалымдардың бірі мамандығым бойынша ба- ғыт-бағдар берсе, басқалары жалпы оқытушы-ға лым бол мы- сы мен адами қа сиеттерін ұш- тастырып, маған үлгі болған тұлғалар. Бақилық болған Сая- бек Тәттібекұлының ғылымға же телеп, білгенін үйреткенін ешқашан ұмытпаймын», – дейді Райгүл Досжан.
Ал біз өз тарапымыздан Рай гүл Дүкенбайқызына ғы- лым жолында тынымсыз ізде- ніс пен биік белес тілейміз.
Гүлзат НҰРМОЛДАҚЫЗЫ
Ашық сабақтың мақсаты – білімгерлердің Абай ілімімен сусындап, рухани бай, та ным- дық өрісін кеңейтуге мүмкіндік жасау. Сабақ барысында студенттер білім мен өнерді ұштастыра отырып, өздерінің сегіз қырлы, бір сырлы екенін барынша танытты. Сергіту сәтінде «Желсіз түнде жарық ай» әні топтың қатысуымен орындалды. Алғашқы сөз кезегі абайтанушы-ғалым, доцент Ләйлә Жұматай- қы зына беріліп, ол өз сөзінде Абайдың руха- ни әлеміне, кеңістігіне тоқталып, студент- терге сәттілік тіледі. Абай ілімінің құрамдас бөліктері бойынша топ студенттері Ғаниза Бөкенбай, Нұргүл Әжімбетова, Оралбек Нұрмұхаммед ақыл, қайрат, жүрек сипатта- ма ларын жан-жақты ашып, арнайы тоқталып өтті.
Ашық сабаққа «Түркітану» мамандығының студенттері де белсене қатысып, «Абайдың кісілік кодексін» жатқа айтып, келген қонақтарды сүйсінтті. Бұл сабақта ән де, күй де, қара өлең де болды. Перизат Балғын- баева, Нұрмұхаммед Оралбек, Айсұлу Орын- басар күмбірлеген қазақтың қара дом бы- расымен күй тартса, Фарида Рашид, Таңнұр Жеңіс, Радомира Айтасқызы, Темірлан Азат, Нұргелді Әсіпбай Абай атамыздың қара сөздері мен өлеңдерін ерекше тебіреніспен, ыстық махаббатпен орындап шықты. Со- нымен қатар Ақтілек Қасен, Айгерім Қасым- хан қоңыр дауыспен Абай әндерін орындап, көптің көңілінен орын алды.
Таңнұр Қуаныш пен Бибінұр Асланбек те шараны барынша қызықты өткізіп, жүргізу- шілік қырларынан танылды. Сабақ бары сын- да Абай ілімі бағыты бойынша интеллек- туалды ойын ойнатылып, студенттер таным көкжиегін кеңейте түсті.
Ашық әңгіме сағатына қатысқан ұстаздар Жолдас Мәмбетов, Ерхан Кәрбозов, Бибігүл Дәулетқызы өз пікірлерін айтып, ұйымдас- тырушыларға ерекше бағасын берді. Жас әдебиеттанушылардан болашақ зерттеуші, ақын, жазушы шығатынына сенетіндерін айтып, үлкен қолдау білдірді. Сабақ соңында
«Көзімнің қарасы» әні шырқалып, Гүлжан Ыбырайқызы барлық студенттерге Абайдың қара сөздері және даналық сөздері жинақ- талған кітапты, арнайы дайындалған «Абай- дың кісілік кодексі» жадынамасын естелікке сыйға тартты. Тағылымға толы, әсерлі әдеби- танымдық кеш болды.
Шоқан ШОРТАНБАЙ, топ куратор-эдвайзері
Тәрбие сағаты Абай іліміне
арналды
WWW.KAZNU.KZ
Q
AZAQ UNIVERSITETI №4 (1872), 6 АҚПАН 2023 ЖЫЛ АПТАЛЫҚ 1948 ЖЫЛДЫҢ 20 СӘУIРIНЕН ШЫҒА БАСТАДЫ5
Кез келген мемлекеттік ор- ган ның кәсіби сапасы, бас қа ру- дың заманауи әдіс-тәсілдерін қол дануы, міндеттерді іске асыру мемлекеттік қызметкердің білімі мен білігіне тікелей байланысты.
Елімізде жас мамандардың мем- лекеттік қызметке орналасуы
ерек ше маңызды мәселе екені белгілі. Ел Президенті Қасым- Жомарт Тоқаев мемлекеттік қыз- мет ке орналасуға артық ке дер- гілерді жою және мемлекеттік қызметтен шығу тәртібін жеңіл де- туді тапсырған болатын. Осыған байланысты «Мемлекеттік қыз- мет туралы» заңына толықтырулар мен өзгерістер енгізілді. Биылдан бастап мемлекеттік грантпен оқу орындарын үздік аяқтаған түлек- тер аудан мен ауылдарда төменгі лауазымдарға конкурстық ірік- теу сіз тікелей тағайындалады.
Мем лекетіміз жас мамандардың мемлекеттік қызметке орнала- сып, тәжірибе жинақтауына кең мүмкіндіктер беріп отыр.
ҚазҰУ Экономика және биз- нес жоғары мектебінің профес- сор лық-оқытушылық құрамы мем лекеттік органдар, бизнес және ұлттық экономика салалары үшін кәсіби басқарушы кадрлар- ды даярлауда көшбасшы екені рас. Менеджмент кафедрасында үш деңгейдегі даярланып жатқан
«Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандықтарының мақ- са ты кең ауқымды аналитикалық және практикалық дағдылары бар бәсекеге қабілетті жоғары бі лікті мемлекеттік және жер гі- лікті басқару менеджерлерін даяр лау болып отыр. «Мемле кет- тік және жергілікті басқару» ма- ман дықтарының білім беру бағ- дарламаларының негізі – әлемдік тәжірибе мен мемлекеттік және жергілікті басқару саласындағы кәсіби мамандарды даярлаудың үздік отандық дәстүрінің синтезі.
Бүгінде бәсекеге қабілетті
Жұмысқа орналасудың жаңа мүмкіндіктері
Еліміз дамудың жаңа кезеңіне бет алған кезде Мем- лекет тік қызмет істері агенттігі жергі лікті атқарушы және орталық орындаушы орган- да рына мемлекеттік қызмет жүйесін жетілдірудің жаңа тетіктерін енгізуде.
Өйткені мемлекеттік басқаруды дамы ту- дың 2030 жылға дейінгі даму стра те- гия сында ұзақ мерзімдік ба сым- дықтардың бірі – кәсіби мемлекет құру. Мем ле кеттік қызмет халықтың әлеуметтік-эконо- ми калық әлеуетін арттыруға, яғни жергілікті жерде тұрғын дар дың өмір сүру деңгейін жақ сартуға, олар- дың талабы мен мақсаттарының орын далуына мүм кіндік жасауға міндетті мемлекеттік жүйе.
Ұрпақ тәрбиесін қай заманда да көзден таса, көңіл- ден қағаберіс қал дыруға болмай- ды. Бүгінгі бала ертеңгі дара тұлға.
Бұл туралы Алаштың арда ұлы Ахмет Байтұрсынұлы
«Балам деген жұрт болмаса, жұртым дейтін бала қайдан болсын» деп өсиет айтқан еді. Адамзат пайда болғалы бері жас ұрпақты тәр- бие леу ісі адам алдын да тұрған міндет тер дің ішінде басты орын алады.
ҚазҰУ-дың куратор- лық қызметі де осыған негізделген.
Студент тер дің ұлтты жақсы көру қасиетін да мыту мақсатында келелі іс-шаралар жиі ұйымдасты ры- лып тұрады. Жас- тарды ұлтқа қызмет етуге тәрбиелеу үшін рухани байлығымыз – тіліміз, дініміз, салт-дәстүріміз, тари хымыз, одан басқа да құндылық- та рымыз жетерлік.
«Мем лекеттік және жергілікті бас қару» мамандықтарын даяр- лау ға оқу орнының деңгейі жо ға- ры болуына және студенттердің жан-жақты білім алуына отандық және шетелдік ғалымдар тер төгу- де. Алыс шетелдердің уни вер си- теттерімен: АҚШ, Индонезия, Ис- па ния, Италия, Малайзия, Ни дер ланды, Польша, По р ту га- лия, Түркия, Ұлыбритания, Фин- лян дия, Франция, Чехия, сонымен қа тар жақын шетелдердің: Өз- бекстан, Ресей (Белгород, МГИМО, Оңтүстік-Орал, Пенза, РУДН, РЭУ), Түрікменстан, Украи- на жоғары оқу орындарымен ын- тымақтастық меморандумға қол қойылып, 35 шетелдік ғалыммен ғылыми жұмыстар атқарылуда.
Оқу бағдарламалары да үнемі жетілдіріліп, жұмыс берушілердің талаптары мен ұсыныстары еске- рі луде.
Университет деңгейінде жо ға- ры білікті кадрларды даярлаудың үздік отандық дәстүріне сүйене отырып, факультет мемлекеттік қыз мет үшін кадрлар даярлаудың әлемдік жетекші орталықтарының стандарттарына сәйкес, студент- тер дің құзыреттілігін қалып тас- тыруға ұмтылуда. Сондай-ақ стра- те гиялық міндетті жаңа үлгідегі саяси элитаны дайындауда ака- де миялық білім сапасы тұрғысы- нан да, оның құндылық бағдар- ла ры тұрғысынан да көреді.
Әри не, ар-намыс, мемлекет мүд- десі алдыңғы орында тұрады.
Бакалавриат бағдарламалары шеңберінде кәсіптік оқыту сту- дент терге отандық және шетелдік мемлекеттік басқару, сондай-ақ басқару тәжірибесі саласында арнайы білім беруді қамтиды.
Бакалавриаттағы білім іргелі ғылыми пәндерді терең меңгеруге
ғана емес, сонымен бірге топта жұмыс істеу дағдыларын, оның ішінде көшбасшылық қасиеттерді қа лыптастыруға, мақсат қою және оған жетудің әдіс-тәсіл де- рі ар қылы заманауи тиімді құ- рал дарын табу қабілетін да мы- туға бағытталған. Кафедраның білім беру бағдарламаларының ерек ше лігі – бірқатар оқу пән- дері ағыл шын тілінде оқы ты- лады. Ба ка лавриат, магистра- ту ра, докто ран тураның білім беру бағдар ла малары страте- гия лық ба сым дықтарға және мемле кет тік басқару тәжірибе- сінің қажет ті ліктеріне, жұмыс бе ру шілердің талабы, сұра ны- сы, мақсаттарына сәйкес үнемі жетілдіріледі.
Мемлекетіміз Менеджмент ка фе драсында үш деңгейдегі даяр ланып жатқан «Мемлекеттік және жергілікті басқару» маман- дық тарын бітіруші түлектерімізге ауқымды мүмкіндіктер беріп отыр. Ол – жас мамандардың 17 облыстың 164 ауданындағы 6300 ауылдық аймаққа оралуына, өңірлерде кадр тапшылығын азай туға және мемлекеттік қыз- мет ке орналасып, тәжірибе жи- нау. Биыл «Мемлекеттік және жергілікті басқару» маман дық- тарын үздік бітіретін түлектеріміз осы жеңілдіктер негізінде жұмыс- қа орналаса алады.
Оңалбек АБРАЛИЕВ, Менеджмент кафедрасының профессоры, экономика ғылымының докторы
Осы орайда, білім алу шы лар- ды тарихи деректермен ақпа рат- тандыру, ұлтты сүюді дамыту мақ-
сатында Экономика және бизнес жоғары мектебі Қаржы және есеп кафедрасының ұйым дас ты- руымен алаштанушы-ғалым, ба- ла лар жазушысы, әдебиет сын- шысы, мемлекеттік «Дарын»
жас тар сыйлығының лауреаты, Қазақстан жазушылар одағының мүшесі Елдос Тоқтарбайдың «Ұлт- ты сүю формуласы» тақыры бын- дағы қоғамдық дәрісі студент тер- дің ерекше қызығушылығы, қызу талқылауымен жоғары деңгейде өткізілді. Ізденуші жас ғалым Елдос Тоқтарбай: «Жер бетіне сый май кеткен Алаш арыстарын кеу деме сыйдырып, жүрегіме жер ледім», – дейді. 24 жасында
«Дарын» сыйлығының иегері ата- нып, 25 жасында 9 кітаптың ав- торы болған Елдос Тоқтар бай дың дәрісін тыңдап отырып, дәл ал ды- мызда Алаш арыстарының өзі отыр ғандай, сол Ахмет Байтұр- сынов пен Міржақып Дулатов өзі дәріс оқып тұрғандай тамаша сезімде болдық. Осы кездесудің өтуіне мұрындық болған Қаржы және есеп кафедрасының PhD, қауымдастырылған профессоры, асылдың сынығы, тектінің ұрпағы Райгүл Дүкенбайқызына алғысы- мыз ды білдіреміз.
Ұлттық патриотизм – бұл ұлт- тың ішіндегі жеке адамның асыл кейпі мен болмысы, өз халқына
Ұлтты сүю формуласы
деген сүйіспеншілігі, шыққан тегі, территориясы, тілі, тұрмыс-тір- шілігі, мінез-құлқы, психоло гия- лық және этнографиялық ерек- ше ліктері қалыптасқан ерекше қасиет.
Өткен тарихымызды ұмытпай, бүгінгі кезеңмен байланыстыра білсек, біздің ұтарымыз көп. Ең алдымен балабақшадан бастап, университет қабырғасында да жастарға ұлтжандылық, отан сүй- гіштік, бауырмалдық, достық се- зімдерін түсіндіріп, оларды ұлт-
тық қасиеттерге баулу әрбір оқы тушының ғана емес, ата-ана- ның да адамдық парызы деп бі- леміз. Заманымыздың заңғар жазушысы Ғабиден Мұстафин
«Енді ұлтшылдықпен емес, ұлт- сыз дықпен күресетін бола сың- дар» деп айтқан өсиетін естен шығармаған абзал.
Ұлтжандылық, отансүйгіштік – әрбір адамға керек қасиет.
Адам бойында бұл қасиеттер бол- маса, елінің азаматы, өз хал- қының адал ұлы мен қызы болу
мүмкін емес. «Ата-бабамыздың ама натына қиянат жасамай, әрқайсымыз ұлтқа адал қызмет етіп, ұлтты сүю формуласын, яғни тіл мен ділді, салт-дәстүрді сүюге міндеттіміз», – дейді ізденімпаз ғалым Елдос Тоқтарбай.
Гүлназым СҰПЫҒАЛИЕВА, Әлия ТҰРМАХАНБЕТОВА, Қаржы және есеп кафедрасының аға оқытушылары
serpın
WWW.KAZNU.KZ
6 Q
AZAQ UNIVERSITETI№4 (1872), 6 АҚПАН 2023 ЖЫЛ АПТАЛЫҚ 1948 ЖЫЛДЫҢ 20 СӘУIРIНЕН ШЫҒА БАСТАДЫЗаң академиясының академигі атанды
лып қалыптасуына әсері зор.
Мы салы, Ақсай қаласында ор- наласқан «Қарашығанақ Пе тро- лиум Оперейтинг Б.В.» ком- паниясында студенттер кен орнын өндірудегі ең озық тех но- логиялармен жете танысты.
Назым СМАҒҰЛОВА, Физикалық химия, катализ
және мұнайхимия кафедрасының доценті, х.ғ.к.
Өткен жылы Ғылым және жо- ға ры білім министрлігі құ рыл ған бо латын, ол белсенді жұмыс істеу де.
2020 жылы ҚР Ұлттық заң ака демиясы құрылды. Бұл акаде- мия елдің саяси және құқықтық өміріне араласу мақсатында кә- сіби заңгерлердің, ғалым дар дың, практиктердің басын бірік ті реді.
Академияның мақсаты – Қа- зақстан Республикасының эконо- ми калық, әлеуметтік, мемлекет- тік-құқықтық және мәдени да муын қамтамасыз ету үшін аса маңызды және болашағы бар ғылыми-зерттеулер мен ғылыми- техникалық әзірлеу жұмыстарын жүзеге асыру. Академия құра-
мында 33 академик және екі кор- респондент-мүше бар.
ҚР Ұлттық заң академиясының президенті – заң ғылымының кан дидаты, профессор Бақытжан Қуандықов.
Заң ғылымы мен заң білімін дамытуға сіңірген зор еңбегі үшін заң факультетінің деканы, заң ғылымының докторы, профессор
Жоғары оқу орындарындағы жүйе
