หลักการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพที่เป็นรูปธรรม ในปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน (The Universal Declaration of Human Rights) จ าแนกออกได้อย่างกว้าง ๆ 2 ประเภท คือ ประเภท แรกเกี่ยวกับสิทธิของพลเมืองและสิทธิทางการเมืองซึ่งรวมถึงสิทธิในชีวิต เสรีภาพ และความมั่นคง ของบุคคล อิสรภาพจากความเป็นทาสและการถูกทรมาน ความเสมอภาคในทางกฎหมาย การ คุ้มครองเมื่อถูกจับ กักขัง หรือเนรเทศ สิทธิที่จะได้รับการพิจารณาคดีอย่างเป็นธรรม การมีส่วน ร่วมทางการเมือง สิทธิในการสมรสและการตั้งครอบครัว เสรีภาพขั้นพื้นฐานในทางความคิด มโ น ธรรม และศาสนา การแสดงความคิดเห็นและการแสดงออก เสรีภาพในการชุมนุม และเข้าร่วม สมาคมอย่างสันติ สิทธิในการมีส่วนในรัฐบาลของประเทศตนโดยทางตรงหรือโดยการส่งผู้แทนที่. Education shall be free, at least in the elementary and fundamental stages. Technical and professional education shall be made generally available and higher education shall be equally accessible to all on the basis of merit). การศึกษาจะมุ่งไปทางการพัฒนาบุคลิกภาพของมนุษย์อย่างเต็มที่ เพื่อเสริมพลังการเคารพ สิทธิมนุษยชน และเสรีภาพขั้นพื้นฐานให้แข็งแกร่ง และมุ่งเสริมความเข้าใจ ขันติและมิตรภาพระหว่าง ประชาชาติ กลุ่มเชื้อชาติและศาสนา และจะมุ่งขยายกิจกรรมของสหประชาชาติเพื่อธ ารงสันติภาพ (Education shall be directed to the full development of the human personality and to the strengthening of respect for human rights and fundamental freedoms. It shall promote understanding, tolerance and friendship among all nations, racial or religious groups, and shall further the activities of the United Nations for the maintenance of peace).
และการเคารพสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐานจะต้องได้รับการเสริมสร้าง รัฐที่เข้าร่วมเห็นพ้องต้องกันว่าการศึกษาจะต้องทำให้ทุกคนมีส่วนร่วมในสังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพ ความเข้าใจ ขันติธรรม และมิตรภาพระหว่างประเทศจะต้องได้รับการส่งเสริม และกลุ่มเชื้อชาติ ชนกลุ่มน้อยหรือกลุ่มศาสนาทั้งหมด และความต่อเนื่องของกิจกรรมขององค์การสหประชาชาติในทางธุรกิจ (รัฐภาคีของอนุสัญญานี้รับรองสิทธิของทุกคนในการศึกษา พวกเขาตกลงว่าการศึกษาจะต้องมุ่งไปที่การพัฒนาบุคลิกภาพและความรู้สึกของมนุษย์อย่างเต็มที่ ศักดิ์ศรีและจะเสริมสร้างการเคารพสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐาน พวกเขาตกลงเพิ่มเติมว่าการศึกษาจะช่วยให้ทุกคนมีส่วนร่วมอย่างมีประสิทธิภาพในสังคมเสรี ส่งเสริมความเข้าใจ ขันติธรรม และมิตรภาพระหว่างทุกประเทศและทุกกลุ่มเชื้อชาติ ชาติพันธุ์ หรือศาสนา และส่งเสริมกิจกรรมการรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ ). ของความสามารถด้วยวิธีการที่เหมาะสมทั้งหมด การศึกษาระดับอุดมศึกษาต้องสามารถเข้าถึงได้อย่างเท่าเทียมกันสำหรับทุกคนบนพื้นฐานของความสามารถ ด้วยวิธีการที่เหมาะสมทั้งหมด และโดยเฉพาะอย่างยิ่งโดยการเริ่มให้การศึกษาฟรีอย่างค่อยเป็นค่อยไป)
การศึกษาระดับประถมศึกษาควรได้รับการส่งเสริมหรือเข้มข้นมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้สำหรับผู้ที่ไม่ได้รับหรือสำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาทั้งหมด) รากฐานของเสรีภาพ ความยุติธรรม และสันติภาพในโลก (โดยให้เป็นไปตามหลักการที่ประกาศไว้ใน กฎบัตรสหประชาชาติ การรับรองศักดิ์ศรีโดยกำเนิดและสิทธิที่เท่าเทียมกันและไม่อาจแบ่งแยกได้ของสมาชิกทุกคนในครอบครัวมนุษย์เป็นรากฐานของเสรีภาพ ความยุติธรรม และสันติภาพในโลก)
การก าหนดหลักการที่ส าคัญ 4 หลักการ คือ
ทฤษฎีความต้องการในด้านการศึกษาของพระภิกษุและสามเณร
วิวัฒนาการการศึกษาในทวีปยุโรป
วิวัฒนาการการศึกษาของไทยในยุคการปกครองระบอบประชาธิปไตย
