บทเรียนทองถิ่นภาษาอังกฤษเพื่อพัฒนาทักษะการอานและการเขียนสำหรับ นักเรียนในเขตอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม
Local English lessons for enhancing reading and writing skills for students in the area of Sampran district, Nakhon Pathom province
วิไลรัตน คีรินทร*
บทคัดยอ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาบทเรียนทองถิ่นภาษาอังกฤษจากขอมูลในอำเภอสามพรานจังหวัด นครปฐม และศึกษาผลของการทดลองใชบทเรียนที่มีตอความสามารถในการอานเพื่อความเขาใจการเขียน และ ความคิดเห็นของผูเรียนและผูสอนที่มีตอการเรียนการสอนโดยใชบทเรียนทองถิ่น กลุมตัวอยางเปนนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 จำนวน 45 คน ในภาคการศึกษา 2 ปการศึกษา 2555 จากโรงเรียนนาคประสิทธิ์ เครื่องมือ ที่ใชในการวิจัย คือ บทเรียนทองถิ่นและแผนการจัดการเรียนรู แบบทดสอบการอานและการเขียน และแบบสอบ ถามความคิดเห็นของผูเรียนและผูสอน การวิเคราะหขอมูลเชิงปริมาณใชวิธีหาคาเฉลี่ยและคาความเบี่ยงเบน มาตรฐาน สวนการวิเคราะหขอมูลเชิงคุณภาพใชการวิเคราะหเนื้อหา บทเรียนทองถิ่นที่พัฒนาขึ้นมี 3 บทแผน การจัดการเรียนรูและซีดีประกอบบทเรียน ผลการทดลองใชบทเรียนพบวานักเรียนมีคะแนนดานการอานเพื่อความเขาใจ และการเขียนหลังเรียนสูงกวากอนเรียน โดยคะแนนดานการเขียนเพิ่มขึ้นเพียงเล็กนอย ความคิดเห็นของผูเรียน ที่มีตอการเรียนการสอนโดยใชบทเรียนทองถิ่นในดานเนื้อหา กิจกรรม บรรยากาศในชั้นเรียนและประโยชนที่ไดรับ อยูในระดับมากทุกดาน ซึ่งสอดคลองกับความคิดเห็นของผูสอนทุกดาน ยกเวนดานเนื้อหาที่อยูในระดับปานกลาง คำสำคัญ : บทเรียนทองถิ่นภาษาอังกฤษ ความสามารถในการอาน การเขียนบรรยาย
Abstract
The purposes of this study were to develop English lessons based on local information of Sampran district and to study the consequence of the instruction on students’ reading comprehension and writing abilities and the students’ and teacher’s opinions. The sample was 45 grade 8 students studying in the second semester of the academic year 2012 from Nakprasith School. The instruments used for study and collecting data were local lessons, lesson plans, reading and writing tests and opinion questionnaires for students and a teacher on the utilization of the local lessons. The developed local lessons consist of 3 units, accompanied by lesson plans and a CD of all units. The results of the
รองศาสตราจารย ดร.โปรแกรมวิชาภาษาอังกฤษ คณะมนุษยศาสตรและสังคมศาสตร มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม
lesson implementation reveal that the students’ reading ability scores are higher in the posttest than in the pretest. The writing test scores of the posttests are also a little bit higher than those of the pretests.
The students’ and teacher’s opinions on the English local lessons instruction are found to be at a high level for the aspects of contents, activities, classroom atmosphere and usefulness of the lessons.
However, the aspect of the teacher’s role obtained from the teacher’s questionnaire is rated at a moderate level.
Keywords : English local lessons, reading comprehension, narrative writing
บทนำ
ภาษาอังกฤษถูกกำหนดใหเปนภาษาราชการ (working language) เพื่อสื่อสารกันระหวางประชากร ซึ่งจะรวมตัวกันเปนประชาคมอาเซียน (ASEAN community) ในป พ.ศ. 2558 ดังนั้นสถานศึกษาทุกระดับในประเทศไทย จึงมีบทบาทสำคัญในการเตรียมความพรอมใหคนไทย มีความรูและทักษะทางภาษาอังกฤษเพื่อเพิ่มโอกาสใน การเรียนรูจากการแลกเปลี่ยนทางสังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจและการเมือง ในการติดตอสื่อสารหรือเผยแพร
ขอมูลขาวสารของคนในกลุมประเทศอาเซียนนั้นสมาชิก จำเปนตองมีความรูและความเขาใจในดานวัฒนธรรม ของกันและกันเพื่อเอื้อประโยชนในการเรียนรูหรือ ทำธุรกิจรวมกัน การเตรียมความพรอมโดยเฉพาะดาน ความรูหรือความเขาใจเกี่ยวกับชีวิตความเปนอยูรวมถึง บริบทในชุมชนของตนเอง เชน อาหาร วิถีชีวิต แหลงทองเที่ยว หรือภูมิปญญาของคนในชุมชน เปนความรูที่จะชวยให
คนในกลุมประเทศอาเซียนเห็นความสัมพันธของคนใน ภูมิภาคนี้ ซึ่งจะเปนแนวทางหนึ่งในการสรางเครือขาย และการทำงานรวมกัน หลักสูตรแกนกลางสำหรับการศึกษา ขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 ก็มีจุดมุงหมายใหผูเรียน มีจิตสำนึกในการอนุรักษวัฒนธรรมและภูมิปญญาไทย อนุรักษและพัฒนาสิ่งแวดลอม (กระทรวงศึกษาธิการ, 2551) การไดเรียนรูเกี่ยวกับวิถีชีวิตในชุมชนของตนเอง จะชวยเพิ่มพูนความผูกพันหวงแหนวัฒนธรรมและเขาใจ วิถีชีวิตของตนเองมากขึ้น ซึ่งแนวทางหนึ่งในการพัฒนา ผูเรียนเพื่อใหมีความรูและทักษะในการอธิบายเกี่ยวกับ วัฒนธรรมและความเปนอยูโดยใชภาษาอังกฤษ ในการ
ถายทอดก็คือการจัดกิจกรรมการเรียนรูผานการอาน เรื่อง ราวเกี่ยวกับทองถิ่น
ปจจัยสำคัญที่ทำใหผูอานสามารถอานได
เขาใจนั้นประกอบดวย ทักษะในการเดาความหมาย ความรูเรื่องโครงสรางภาษา คำศัพทและวัฒนธรรม ที่ปรากฏในเรื่อง กลวิธีการอานและการพัฒนาความเร็ว ในการอาน (Finocchiaro and Brumfit, 1983: 144) นอกจากนี้หากผูอานไดอานเรื่องที่คุนเคยจะสามารถ ทำความเขาใจคำศัพทที่ไมเคยเห็นมากอนไดงาย และ ในขณะเดียวกันก็สามารถใชความรูเดิมที่มีอยูเพื่อทำ ความเขาใจเรื่องที่อาน โดยไมจำเปนตองรูความหมาย ของคำศัพทยากนั้นๆ (Nation, 1990) ความสามารถใน การอานเรื่องที่คุนเคยแลวเขาใจไดงายกวาการอานเรื่อง ที่ไมเคยพบมากอนนี้เปนหลักการของทฤษฎีโครงสราง ความรูเดิม (Schema Theory) ซึ่งเชื่อวาสมองเปนที่เก็บ และสั่งสมความรูและประสบการณตางๆ ทั้งที่เปน รูปธรรมและนามธรรม ที่มีความเชื่อมโยงกันเปนลำดับชั้น (building block) และเครือขาย (network) เมื่อมีขอมูล ใหมก็จะไดรับการเชื่อมโยงเขากับขอมูลเกาดวย (Rumelhart, 1981) เมื่อผูอานมีความรูเดิมเกี่ยวกับเรื่อง ที่อานอยู ความรูนี้จะชวยใหอานบทอานไดเขาใจงายขึ้น สมิทธ (Smith, 1973: 52) ก็เชื่อวาความรูเดิมมีผลตอ การอานอยางมาก โดยเห็นวาความคิดรวบยอดหรือ ความรูเดิมของผูอานที่นำมาใชในการทำความเขาใจ บทอานนั้นมีความสำคัญมากกวาภาษาที่ปรากฏในขอความ ในบทอาน ดังนั้นวิธีหนึ่งที่ผูสอนจะชวยใหผูอานสามารถ
เขาใจเรื่องที่อานไดงายขึ้นก็คือการใชบทอานที่ผูอานมี
ความรูเดิมอยูแลว ซึ่งแมบทอานจะมีคำศัพทใหมที่นักเรียน ไมรูในปริมาณมากกวาบทอานที่ผูเรียนใชอานอยูก็ตาม ผูอานจะยังสามารถเขาใจบทอานไดโดยใชความรูเดิม เดาความหมายของคำหรือโครงสรางไวยากรณที่ปรากฏ ในขอความ การอานเรื่องที่เกี่ยวของกับความเปนอยูใน ชุมชนของผูเรียนจึงเปนแนวทางหนึ่งที่จะชวยใหผูเรียน สามารถอานเนื้อเรื่องไดเขาใจมากขึ้นและยังชวยใหมี
ความรูเพิ่มเติมเกี่ยวกับชุมชนของตนเอง อันจะนำไปสู
ความสามารถในการพูดหรือเขียนเพื่ออธิบายหรือให
ขอมูลเกี่ยวกับตัวเองและชุมชนมากขึ้น
สาระที่ 3 ของกลุมภาษาตางประเทศที่ปรากฏ ในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 (กระทรวงศึกษาธิการ, 2551) มีเกณฑมาตรฐาน ดานการใชภาษาใหสัมพันธกับกลุมสาระการเรียนรูอื่น โดยกำหนดใหใชภาษาตางประเทศในการเชื่อมโยง ความรูกับกลุมสาระการเรียนรูอื่นและเปนพื้นฐานใน การพัฒนา แสวงหาความรู และเปดโลกทัศนของผูเรียน นอกจากนี้สาระที่ 4 ดานภาษากับความสัมพันธกับ ชุมชนและโลก มาตรฐานที่ 2 กำหนดใหใชภาษาตางประเทศ เปนเครื่องมือพื้นฐานในการศึกษาตอ การประกอบ อาชีพและการแลกเปลี่ยนเรียนรูกับสังคมโลก ดังนั้น ในการเตรียมการเพื่อเขาสูประชาคมอาเซียนโรงเรียน ควรพัฒนาผูเรียนใหไดตามมาตรฐานที่กำหนดไวใน หลักสูตร การจัดกิจกรรมใหผูเรียนไดเรียนรูเกี่ยวกับ ชุมชนในดานตางๆ เชน เกษตรกรรมภูมิศาสตร ประวัติศาสตร
เปนตน จึงเปนแนวทางหนึ่งที่จะชวยใหโรงเรียนสามารถ บรรลุวัตถุประสงคของหลักสูตรแกนกลางได
จากความจำเปนที่สถานศึกษาจะตองเตรียม ความพรอมในการพัฒนาประชากรของประเทศเขาสู
ประชาคมอาเซียนและจากมาตรฐานของหลักสูตร แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 จึงเปน แนวทางใหผูวิจัยพัฒนาบทเรียนภาษาอังกฤษที่จะชวย ใหผูเรียนไดเรียนรูเกี่ยวกับชุมชนของตนเองไปพรอมๆ กับการเพิ่มพูนความรูและทักษะทางภาษาอังกฤษดาน
การอานและการเขียนในขณะเดียวกันผูสอนก็สามารถ นำความรูและประสบการณจากการจัดกิจกรรมไปพัฒนา บทเรียนดวยตนเอง รวมทั้งไดเรียนรูกระบวนการพัฒนา หลักสูตรจากขอมูลทองถิ่นไปดวย ซึ่งจะเปนประโยชน
สำหรับการพัฒนาตอยอดไปสูการพัฒนาหลักสูตรอื่นๆ ในโรงเรียนในเขตพื้นที่อื่นตอไปนอกจากนั้นการพัฒนา บทเรียนภาษาอังกฤษจากขอมูลทองถิ่นอำเภอสามพราน ครั้งนี้ยังมุงศึกษาผลที่ไดจากการทดลองใชบทเรียนที่มี
ตอความสามารถทางการอานและการเขียนของนักเรียน และความคิดเห็นของนักเรียนและครูสอนภาษาอังกฤษ ที่ไดมีประสบการณในการใชบทเรียนทองถิ่นภาษา อังกฤษที่พัฒนาขึ้นดวยเชนกัน
วิธีวิจัย
กลุมตัวอยาง
กลุมตัวอยางเปนนักเรียนในระดับมัธยมศึกษา ปที่ 2 ที่กำลังเรียนอยูในภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2555 จากโรงเรียนนาคประสิทธิ์ อำเภอสามพราน จังหวัด นครปฐม จำนวน 1 กลุมที่ไดมาจากการสุมอยางงาย โดยใชหองเรียนเปนหนวยสำหรับการสุม
ตัวแปรที่ศึกษา
ตัวแปรตน ไดแก บทเรียนภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ ทองถิ่นอำเภอสามพรานที่ผูวิจัยพัฒนาขึ้นจำนวน 3 บท คือ Guavas, How to Grow Guava Trees และ Amazing Sampran ประกอบดวยเนื้อเรื่อง กิจกรรมการเรียนการสอน การประเมินผล สื่อการสอนและคูมือครู โดยกระบวน การเรียนการสอนประกอบดวยกิจกรรมกอนอาน ขณะอาน และหลังอานซึ่งบูรณาการกับการพูดและการเขียน สวนขอมูลทองถิ่นเปนขอมูลเกี่ยวกับวิถีชีวิตของชาว อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม โดยใชขอมูลทุนตำบล จากโครงการตำบลผาสุกของมหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม แลวคัดเลือกหัวขอ ฝรั่ง การปลูกฝรั่งและประวัติและ การทองเที่ยวในอำเภอสามพรานมาพัฒนาเปนบทเรียน ตัวแปรตาม ประกอบดวย 1) ความสามารถในการอาน
ภาษาอังกฤษเพื่อความเขาใจ ที่วัดความรูเกี่ยวกับขอมูล ทองถิ่นประเมินดวยแบบทดสอบการอาน 2) ความสามารถ ในการเขียนซึ่งประเมินจากแบบทดสอบการเขียน บรรยายภาพ 2 เรื่อง 3) ความคิดเห็นของผูเรียนที่มีตอ การเรียนดวยบทเรียนทองถิ่นที่ผูวิจัยสรางขึ้นในดาน เนื้อหา กิจกรรมการเรียนการสอนบรรยากาศในหองเรียน และประโยชนที่ไดรับ โดยใชแบบสอบถามความคิดเห็น มีรูปแบบเปนมาตราประมาณคาใหเลือก 5 ระดับ และ 4) ความคิดเห็นของผูสอนในประเด็นเดียวกับแบบสอบ ถามของผูเรียนแตเพิ่มดานบทบาทครูและประเมิน โดย ใชแบบสอบถาม
เครื่องมือวิจัย
เครื่องมือสำหรับเก็บขอมูล ประกอบดวย แบบ ฟอรมการสัมภาษณขอมูลทองถิ่นบทเรียนทองถิ่น และ แผนการจัดการเรียนรูซึ่งใหรายละเอียดวิธีสอนและ การจัดกิจกรรม เฉลยคำตอบ แนวทางการวัดและ ประเมินผลการทำกิจกรรมของนักเรียน พรอมซีดี ซึ่ง พัฒนาโดยผูวิจัยและผานการตรวจสอบความถูกตอง ทางภาษาอังกฤษโดยอาจารยเจาของภาษา เครื่องมือ ที่พัฒนาขึ้นไดรับการประเมินความสอดคลองของความ เที่ยงตรงตามเนื้อหาจากผูเชี่ยวชาญดานการสอนภาษา อังกฤษจำนวน 3 คน โดยมีการแกไขปรับปรุงตาม คำแนะนำกอนนำไปทดลองใชสวนเครื่องมือวิจัย ประกอบดวยแบบทดสอบความสามารถในการอานเพื่อ ความเขาใจและการเขียนบรรยาย แบบสอบถามความ คิดเห็นของนักเรียน และแบบสอบถามความคิดเห็นของ ผูสอนเกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนโดยใชบทเรียน ทองถิ่น ในดานการหาคุณภาพเครื่องมือดานความสอดคลอง ของเนื้อหากับวัตถุประสงคของแบบทดสอบการอาน และการเขียนพบวามีคาเฉลี่ยเทากับ .87 สวนแบบสอบ ถามความคิดเห็นของผูเรียนและผูสอนพบวามีคาเฉลี่ย โดยรวมเทากับ .92
กระบวนการวิจัย
กระบวนการพัฒนาบทเรียนและการศึกษา ผลของการนำบทเรียนไปทดลองสอนมีขั้นตอนที่สำคัญ ดังนี้
1) การพัฒนาบทเรียนทองถิ่น เนื้อหาของ บทเรียนภาษาอังกฤษไดมาจากการหาขอมูลจากทองถิ่น ของนักเรียนจากโรงเรียนวัดบางชางใต (ซึ่งตั้งอยูเขต อำเภอสามพราน) แลวนำขอมูลมาเขียนบรรยายเปน เรียงความ โดยครูสอนวิชาภาษาไทยเปนผูคัดเลือก ชิ้นงานที่เหมาะสมเพื่อใหผูวิจัยนำมาแปลเปนภาษา อังกฤษจำนวน 3 บท ตอจากนั้นผูวิจัยออกแบบกิจกรรม เพื่อพัฒนาทักษะอานและเขียน โดยรูปแบบกิจกรรม เปนการบูรณาการการอาน การพูดและการเขียน โดยมี
แผนการจัดการเรียนรู และซีดีประกอบบทเรียน เพื่อ อำนวยความสะดวกแกผูสอน
2) การทดลองใชบทเรียนทองถิ่น ผูวิจัยนำ บทเรียนทองถิ่นภาษาอังกฤษที่ไดรับการปรับปรุงแกไข ไปใหผูสอนวิชาภาษาอังกฤษที่โรงเรียนนาคประสิทธิ์
อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ไดศึกษาและทำ ความเขาใจรวมกันกอนนำไปใชสอนนักเรียนในระดับ ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 2 จำนวน 45 คน โดยใชเวลาสอน บทเรียนละ 3 คาบๆ ละ 50 นาที รูปแบบการสอน ประกอบดวยกิจกรรมกอนอานขณะอาน และหลังอาน เพื่อใหผูเรียนไดฝกทักษะการอานไปพรอมๆ กับเรียนรู
คำศัพทและโครงสรางไวยากรณในบทอาน รวมทั้งไดฝก พูดและเขียนเกี่ยวกับเรื่องที่อาน
3) การรวบรวมและวิเคราะหขอมูลผูวิจัย ดำเนินการทดสอบผูเรียนกอนเรียนดวยแบบทดสอบ ความสามารถในการอานเพื่อความเขาใจและการเขียน และทดสอบหลังเรียนดวยแบบทดสอบชุดเดิม นอกจากนี้
นักเรียนทำแบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับการเรียน การสอนดวยบทเรียนทองถิ่น เมื่อเสร็จสิ้นการเรียน การสอนครูสอนภาษาอังกฤษทำแบบสอบถามความคิดเห็น เกี่ยวกับการเรียนการสอนดวยบทเรียนทองถิ่นดวย เชนกัน ตอจากนั้นวิเคราะหขอมูลเชิงปริมาณโดยการหา
คาเฉลี่ยและคาความเบี่ยงเบนมาตรฐาน สวนการวิเคราะห
ขอมูลเชิงคุณภาพจากแบบสอบถามปลายเปดใชการวิเคราะห
เนื้อหา ผลการวิจัย
การศึกษาผลของการพัฒนาบทเรียนทองถิ่น ภาษาอังกฤษในเขตอำเภอสามพรานที่มีตอความสามารถ ในการอานเพื่อความเขาใจและการเขียน เมื่อมีการวิเคราะห
ขอมูลเชิงปริมาณและคุณภาพแลวผลการวิจัยมี ดังนี้
การพัฒนาบทเรียนทองถิ่น
บทเรียนทองถิ่นภาษาอังกฤษที่ผูวิจัยพัฒนาขึ้น ประกอบดวยบทเรียน 3 บท คือ บทที่ 1 เรื่อง Guavas บทที่ 2 เรื่อง How to Guava Trees และบทที่ 3 เรื่อง Amazing Sampran ใชเวลาสอนเรื่องละ 3 คาบ รูปแบบ การจัดการเรียนการสอนแตละบทประกอบดวยกิจกรรม กอนอาน ระหวางอานและหลังอานกิจกรรมกอนอานมี
เปาหมายเพื่อตรวจสอบความรูของนักเรียนเกี่ยวกับ เรื่องที่จะเรียนและเพื่อใหความรูพื้นฐานเกี่ยวกับเรื่องที่
จะสอน รวมถึงกระตุนความสนใจของผูเรียน ประกอบดวย กิจกรรมที่หลากหลาย เชน การอภิปราย การทบทวน ความรูเดิม การออกเสียงคำศัพทใหม การเดาความหมาย คำศัพท การจับคูภาพกับคำอธิบาย การใหความรูทาง ไวยากรณที่เกี่ยวของ การถามคำถามนำกอนอานแตละ ยอหนา เปนตน กิจกรรมระหวางอานประกอบดวย การเดาเรื่องที่จะอาน การพิจารณารูปภาพแลวอภิปราย รวมกัน การลำดับเนื้อเรื่อง การตอบคำถามเพื่อแสดง ความเขาใจเนื้อเรื่อง เปนตน สวนกิจกรรมหลังอาน ประกอบดวย การเติมขอมูลที่อานลงในแผนภูมิหรือ ตาราง การจับคูรูปภาพและคำอธิบาย การเขียนประโยค เกี่ยวกับเรื่องที่อาน การเขียนเรื่องเกี่ยวกับตัวเองและ นำเสนอหนาหอง เปนตน สวนแผนการจัดการเรียนรู
มีรายละเอียดเกี่ยวกับวิธีสอนตามขั้นตอนตางๆ เฉลย คำตอบในแบบฝกและซีดีเสียงประกอบบทเรียน
ความสามารถในการอานเพื่อความเขาใจ ผลการเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยกอนและหลัง การทดลองสอนดวยบทเรียนทองถิ่น โดยใชแบบทดสอบ การอานเพื่อความเขาใจแบงออกเปน ขอสอบแบบโคลซ (cloze test) การจับคูคำอธิบายกับภาพ และการแปล คำศัพท พบวานักเรียนมีคะแนนเฉลี่ยดานการอานจาก แบบทดสอบโดยรวมหลังการทดลองสูงกวาคะแนน เฉลี่ยกอนการทดลอง
ความสามารถในการเขียนบรรยาย การวิเคราะหความสามารถในการเขียน บรรยายภาพของนักเรียนพิจารณาจากระดับ (band) คะแนนเฉลี่ยของงานเขียนกอนและหลังการทดลอง 2 ชิ้น คือ การเขียนบรรยายเกี่ยวกับฝรั่งและ สถานที่
ทองเที่ยวในอำเภอสามพราน ซึ่งไดรับการตรวจโดยวิธี
วิเคราะห (analytical scoring system) โดยพิจารณา ความสามารถดานเนื้อหา การเรียบเรียง ไวยากรณและ คำศัพท โดยผูวิจัยตรวจงานแตละชิ้น 2 ครั้งแลวนำระดับ คะแนนมาเปรียบเทียบกัน หากคะแนนตางกันผูวิจัย จะตรวจงานชิ้นเดิมซ้ำ ซึ่งเมื่อพิจารณาระดับคะแนนเฉลี่ยรวม ของการเขียนบรรยายเกี่ยวกับฝรั่งและบรรยายสถานที่
ทองเที่ยวกอนและหลังการทดลองพบวา มีคะแนนเพิ่มขึ้น เพียงเล็กนอยทั้ง 2 หัวขอ และเมื่อเปรียบเทียบคะแนน จากการเขียนทั้งสองหัวขอพบวาคะแนนจากการเขียน เรื่องสถานที่ทองเที่ยวสูงกวาคะแนนจากงานเขียนเกี่ยวกับ ฝรั่งเล็กนอย
แบบสอบถามความคิดเห็นของผูเรียน และผูสอน
การวิเคราะหแบบสอบถามความคิดเห็นของ ผูเรียนและผูสอนเกี่ยวกับการเรียนการสอนโดยใช
บทเรียนทองถิ่นในเขตอำเภอสามพรานดวยการหาคาเฉลี่ย จากแบบสอบถามพบวาผูเรียนมีความเห็นเกี่ยวกับเนื้อหา กิจกรรม บรรยากาศในหองเรียนและประโยชนที่ไดรับใน ภาพรวมอยูในระดับมาก สวนความคิดเห็นของผูสอน
พบวามีความคิดเห็นในระดับมากเชนกันในดานกิจกรรม บรรยากาศในหองเรียน ประโยชนที่ไดรับ และบทบาทครู
สวนดานเนื้อหาอยูในระดับปานกลาง การอภิปรายผล
ผลการวิจัยที่ไดจากการวิเคราะหขอมูลจาก แบบทดสอบและแบบสอบถามสามารถอภิปรายผลได
ดังนี้ ผลการวิเคราะหขอมูลจากแบบสอบถามและแบบ ทดสอบการอานทำใหสามารถสรุปไดวาบทเรียนทองถิ่น ที่พัฒนาขึ้นมีความเหมาะสมสำหรับใชในระดับมัธยมศึกษา ตอนตนทั้งนี้เนื่องจากนักเรียนสามารถอานเนื้อเรื่องได
เขาใจเพิ่มขึ้นหลังการทดลอง แมบทอานจะเปนเรื่องที่ไม
เคยเรียนมากอน ทั้งนี้ขอมูลจากแบบสอบถามทำใหรูวา นักเรียนมีความรูเดิมกอนเรียนเกี่ยวกับเรื่องในทองถิ่น อยูในระดับมาก ซึ่งตามทฤษฏีความรูเดิม (Schema Theory) การที่ผูเรียนมีความรูเกี่ยวกับเรื่องที่จะอาน จะชวยใหเขาใจบทอานไดมากและเร็วขึ้น ทั้งนี้เพราะ ผูเรียนเขาใจเนื้อเรื่องอยูแลว ทำใหสามารถคาดเดา โครงสรางประโยคและคำศัพทยากบางคำได แมจะเปน คำศัพทใหมก็ตาม ดังนั้นแมในแบบสอบถามนักเรียน จะเห็นวาการเรียนเรื่องเกี่ยวกับทองถิ่นเปนเรื่องยาก มากกอนการทดลอง แตการมีความรูเดิมเกี่ยวกับการ ปลูกฝรั่งชวยใหนักเรียนชอบบทเรียนในระดับมาก เชนกันหลังการทดลองจึงอาจกลาวไดวาการพัฒนา บทอานจากเรื่องใกลตัวสามารถสรางแรงจูงใจในการอาน ไดมาก เนื่องจากผูเรียนมองเห็นความสำเร็จในการอาน เรื่องซึ่งมีสวนชวยใหการอานเรื่องที่ไมเคยเห็นมากอน (unseen text) ประสบความสำเร็จไดมากกวา
รูปแบบการพัฒนาบทเรียนที่มีกิจกรรมกอน อานและขณะอานเพื่อกระตุนใหผูเรียนนำความรูเดิม มาชวยในการเรียนมีสวนชวยใหผูเรียนรูสึกวาบทเรียน เปนเรื่องใกลตัวและสามารถมีสวนรวมได ทำใหสนใจ เรียนเนื่องจากสามารถแลกเปลี่ยนขอมูลกับเพื่อนได
นอกจากนี้ขอมูลจากแบบสอบถามพบวานักเรียนเห็นวา บทอานชวยเพิ่มพูนความรูเกี่ยวกับทองถิ่นในระดับมาก
และนักเรียนสามารถนำความรูที่เรียนไปใชประโยชนได
มากเชนกันปจจัยดังกลาวอาจชวยกระตุนใหนักเรียน ตั้งใจเรียนมากขึ้น นอกจากนี้หลังเรียนนักเรียนเห็นวา ตนมีความรูเกี่ยวกับเรื่องในทองถิ่นเปนภาษาอังกฤษใน ระดับมาก และการเรียนเรื่องเกี่ยวกับทองถิ่นทำให
นักเรียนภูมิใจในทองถิ่น การเรียนเรื่องเกี่ยวกับทองถิ่น ยังทำใหนักเรียนอยากเรียนรูเรื่องอื่นๆ ที่เกี่ยวกับทองถิ่น ในระดับมากอีกดวย จากความคิดเห็นของนักเรียน จึงอาจใหขอสรุปเกี่ยวกับบทเรียนที่พัฒนาขึ้นไดวา เปน บทเรียนที่สามารถเพิ่มความรูเกี่ยวกับทองถิ่นและยัง กระตุนใหนักเรียนอยากเรียนรูเกี่ยวกับทองถิ่นเพิ่มมากขึ้น คะแนนดานความสามารถทางการอานของนักเรียนที่สูงขึ้น หลังการทดลองสอนดวยบทเรียนทองถิ่นนี้สามารถอธิบาย จากทฤษฏีความรูความเขาใจ (Cognitive Theory) ที่เชื่อวา จิตใจคนเราประกอบดวยระบบรวมทางความคิด ซึ่ง เรียกวา ความรูเดิม (schemata) ความรูเดิมนี้หมายถึง แนวความคิดที่สัมพันธกันเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง (Rumelhart, 1977) ในกรณีบทเรียนทองถิ่นเรื่องการปลูกฝรั่ง และการทองเที่ยวในอำเภอสามพราน ความรูเดิมของ นักเรียนเกี่ยวกับเรื่องทั้งสองประกอบดวยประสบการณ
ทั้งหมดที่นักเรียนแตละคนมีหรือไดเรียนรูเกี่ยวกับเรื่อง ดังกลาว ดังนั้นเมื่อตองอานเรื่องเกี่ยวกับการปลูกฝรั่ง และการทองเที่ยวในอำเภอสามพราน ก็จะนำความรูและ ประสบการณที่ไดสั่งสมมาใชในการทำความเขาใจบทอาน เชน รูวาลักษณะทางกายภาพของฝรั่งหรือสวนฝรั่งเปน อยางไร รูวากระบวนการปลูกฝรั่งมีอะไรบาง หรือรูวา สถานที่ทองเที่ยวในสามพรานมีอะไรบาง แตละแหงมี
อะไรเปนจุดเดน เปนตน ความรูเดิมนี้ชวยผูเรียนไดมาก ในการแปลความบทอาน นั่นคือ ผูอานจะใชประสบการณ
ของตนเองคาดเดาความหมายของขอความที่อานหรือ ใชการสรางภาพหรือจินตนาการ แนวคิดนี้สอดคลองกับ แฮริสและซีเพย (Harris &Sipay, 1990) ที่เห็นวาภูมิหลัง และความเขาใจทางวัฒนธรรมจะทำใหผูอานเขาใจเรื่อง ที่อานไดงายขึ้น ความรูเดิมจึงนาจะเปนปจจัยสำคัญที่ชวย ใหนักเรียนสามารถอานเรื่องไดเขาใจงายขึ้น
ผลจากการอานบทเรียนทองถิ่นเกี่ยวกับอำเภอ สามพรานที่ชวยใหนักเรียนมีพัฒนาการทางการอานเพื่อ ความเขาใจนี้สอดคลองกับงานวิจัยในรูปแบบเดียวกัน เชน อัจฉราวรรณ ศิริรัตน (2549) ซึ่งใชขอมูลทองถิ่น เมืองกาญจนบุรีสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3 อมรรัตน นัดดาหลง (2551) ซึ่งใชขอมูลจากจังหวัดตราด สำหรับนักเรียนระดับชวงชั้นที่ 4 เปนตน ซึ่งแสดงใหเห็น วาความรูที่นักเรียนมีอยูแลวเกี่ยวกับเรื่องที่อานชวยให
สามารถอานบทอานไดเขาใจเร็วขึ้น จากการวิเคราะห
แบบสอบถามพบวานักเรียนเห็นวาตนเองมีความรูเกี่ยว กับขอมูลทองถิ่นกอนเรียนในระดับมาก นั่นคือมีความรู
เกี่ยวกับเรื่องที่อานอยูแลวเปนภาษาไทย นอกจากผูอาน จะใชประโยชนจากความรูเดิมแลวผูอานแตละคนยังมี
ความรู ความเขาใจ และทักษะในการหาเหตุผลและ สรางความเขาใจในบทอานอีกดวย จึงนับไดวาการอาน เรื่องใกลตัวสามารถชวยใหเขาใจเรื่องที่อานไดงาย ดังจะเห็น ไดจากคะแนนเฉลี่ยของแบบทดสอบการอานที่สูงขึ้น หลังไดรับการสอนดวยบทเรียนทองถิ่นเรื่องฝรั่งและ สถานที่ทองเที่ยวในอำเภอสามพราน
รูปแบบของการจัดกิจกรรมในบทเรียนก็มีสวนชวย ใหผูอานมีคะแนนดานการอานเพื่อความเขาใจสูงขึ้น เชนกันในบทเรียนทองถิ่นนี้มีการจัดกิจกรรมกอนอาน และขณะอานเพื่อชวยใหนักเรียนระลึกถึงความรูและ ประสบการณที่มีอยูและนำมาแลกเปลี่ยนกับเพื่อน ดังนั้น ผูที่ไมมีประสบการณจึงสามารถเรียนรูจากเพื่อนรวมหอง ได กิจกรรมดังกลาวครอบคลุมถึงความรูทางสาระและ คำศัพท ซึ่งจะชวยใหนักเรียนสามารถอานบทอานไดเขาใจ มากยิ่งขึ้น เพราะคำศัพทที่อาจลืมไปแลวเมื่อมีการทบทวน ทำใหผูเรียนไดเพิ่มเติมความรูเกี่ยวกับคำศัพทนั้นๆ ใน ตางบริบท ทำใหจำคำศัพทไดดีมากขึ้นดวย เห็นไดจาก ความคิดเห็นของผูสอนที่กลาววา พัฒนาการของนักเรียน ที่เห็นไดชัดเจนคือ ความรูดานคำศัพท โดยจากการตรวจ แบบทดสอบพบวานักเรียนสามารถทำคะแนนสวนนี้ได
เพิ่มขึ้นมาก ดังนั้นการจัดกิจกรรมที่เหมาะสมผนวกกับ การกระตุนความรูเดิมจึงชวยพัฒนาความเขาใจในการอาน
ผลการตรวจงานเขียนบรรยายภาพของนักเรียนชี้ใหเห็นวา คะแนนเฉลี่ยดานการเขียนเพิ่มขึ้นเล็กนอยในทุกดาน คือ ดานเนื้อหา/การเรียบเรียง ดานไวยากรณและคำศัพท
โดยดานเนื้อหา/การเรียบเรียงมีคะแนนนอยที่สุด ซึ่ง เหตุผลสำคัญที่ทำใหคะแนนดานการเขียนไมเพิ่มมาก เหมือนคะแนนดานการอานอาจเปนเพราะทักษะเขียน เปนทักษะที่ยากแกการพัฒนาในชวงเวลาสั้นๆ นอกจากนี้
การฝกเขียนในระหวางเรียนบทเรียนทองถิ่นยังมีไมมากพอ เนื่องจากบทเรียนมีวัตถุประสงคเนนทักษะอานมากกวา ทำใหมีเวลาในการฝกเขียนนอยและผูสอนไมไดสอน หลักการเขียนโดยตรง ผูเรียนเพียงเห็นตัวอยางงานเขียน จากบทอานเกี่ยวกับฝรั่งและสถานที่ทองเที่ยว ดังนั้น พัฒนาการทางการเขียนที่ดีขึ้นเล็กนอยหลังการสอน 3 บท จึงสมเหตุสมผลกับระยะเวลา 3 สัปดาห ที่ใชสำหรับ การเรียนบทเรียนทองถิ่นภาษาอังกฤษซึ่งหากบทเรียน สามารถพัฒนาใหมีจำนวนบทเรียนมากขึ้นหรือสามารถ สอนไดตลอดภาคเรียนโดยสงเสริมใหผูเรียนไดมีการอาน และเสริมดวยการเขียนก็เปนไปไดวาจะสามารถชวยให
นักเรียนไดเพิ่มความสามารถในการเขียนได
ในดานองคประกอบในการเขียนพบวาความรู
เดิมเปนปจจัยสำคัญที่สงผลตอความสามารถในการเขียน ของนักเรียนเชนเดียวกับความสามารถในการอานเพื่อ ความเขาใจ จากการตรวจงานเขียนพบวา นักเรียนสวนใหญ
อธิบายเกี่ยวกับฝรั่งโดยใชคำศัพทและไวยากรณระดับ พื้นฐาน (basic level) ซึ่งตางจากการเขียนบรรยาย สถานที่ทองเที่ยวที่นักเรียนใชโครงสรางไวยากรณใน ระดับที่สูงกวา หากเปรียบเทียบความรูเดิมระหวางการอาน บทอานเกี่ยวกับฝรั่งกับบทอานเกี่ยวกับแหลงทองเที่ยว จะเห็นวานักเรียนสวนใหญไมเคยอานงานเขียนเกี่ยวกับ ฝรั่งที่เปนภาษาอังกฤษ ดังนั้นการนำองคประกอบใน การเขียนโดยเฉพาะ คำศัพทไปใชเปนเรื่องที่ทำไดไมงายนัก การที่นักเรียนพบคำศัพทและการบรรยายเกี่ยวกับฝรั่ง เปนครั้งแรกในบทเรียนทองถิ่น ทำใหยังไมสามารถนำ ไปใชไดคลองแคลวนัก นอกจากนี้คำศัพทเกี่ยวกับ การปลูกฝรั่ง เชน กระบวนการปลูกฝรั่ง เปนคำศัพทใหม
และยากสำหรับการเรียนรู นักเรียนจำเปนตองมีการฝก ใชภาษาทั้งในการพูดและเขียน รวมทั้งตองมีการพบ คำศัพทดังกลาวในบทอานเกี่ยวกับฝรั่งอีกหลายครั้งกวา จะจำไดในระดับที่สามารถนำไปใชในการเขียนได ใน ทางตรงกันขามนักเรียนสวนใหญเคยอานงานเขียน เกี่ยวกับแหลงทองเที่ยวในหนังสือเรียนภาษาอังกฤษ แมจะไมไดเปนเรื่องเกี่ยวกับทองถิ่นก็ตาม นักเรียนมัก คุนเคยกับคำศัพทพื้นฐานเกี่ยวกับการทองเที่ยวอยูแลว เชน tourists, tourist attractions, famous, near, far เปนตน นอกจากนี้นักเรียนสวนใหญมีประสบการณใน การทองเที่ยวทำใหคุนเคยกับชื่อสถานที่ทองเที่ยว โดยเฉพาะในอำเภอสามพราน ซึ่งมักมีชื่อภาษาอังกฤษ กำกับดวย ทำใหนักเรียนรูสึกคุนเคยกับการเขียนเกี่ยวกับ สถานที่ทองเที่ยวมากกวาจึงเขียนไดในปริมาณมากกวา และดีกวาการเขียนเกี่ยวกับฝรั่ง
เหตุผลสำคัญที่มีสวนทำใหนักเรียนสามารถ เขียนบรรยายสถานที่ทองเที่ยวไดดีกวาเขียนบรรยาย เกี่ยวกับฝรั่งหลังการทดลองนั้นอธิบายไดจากแนวคิด ของทฤษฎีความรูเดิม ซึ่งเชื่อวาความรูเดิมที่ผูเรียนแตละ คนไดสั่งสมมานั้นจะถูกนำมาใชในการเขียนดวย ใน กรณีนี้จะเห็นวานักเรียนสวนใหญมีประสบการณดาน การทองเที่ยวไปในสถานที่ตางๆ โดยเฉพาะในอำเภอ สามพรานมากกวาประสบการณเกี่ยวกับฝรั่ง จากการ ตอบคำถามปลายเปดทำใหทราบวานักเรียนจำนวน หนึ่งไมไดมีประสบการณเกี่ยวกับการปลูกฝรั่งมากอน แมวาจะอาศัยอยูในชุมชนที่มีการปลูกฝรั่งก็ตาม แต
เนื่องจากอำเภอสามพรานเปนชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท ทำใหบางครอบครัวดำเนินชีวิตแบบคนในเมืองมากกวา จึงขาดการมีปฏิสัมพันธกับคนจากหมูบานเดียวกัน การขาด ประสบการณจึงนาจะเปนสาเหตุสำคัญที่ทำใหนักเรียน ไมสามารถเขียนบรรยายเกี่ยวกับฝรั่งไดมากนัก โดยเฉพาะ เกี่ยวกับการปลูกฝรั่ง แมวานักเรียนจะไดอานจากบทอาน ที่ไดรับการสอนไปก็ตาม เมื่อพิจารณาสาระในการเขียน พบวามีนักเรียนจำนวนไมมากนักที่เขียนบรรยายถึง กระบวนการปลูกฝรั่ง เชน การหอฝรั่งดวยถุงพลาสติก
หรือการโรยปุยรอบๆ ตน เปนตน สวนใหญนักเรียน จะบรรยายเปนประโยคโดดๆ แสดงถึงการขาดความรู
หรือประสบการณที่จะนำเสนอ ซึ่งแตกตางจากการเขียน บรรยายเกี่ยวกับสถานที่ทองเที่ยวที่เขียนตอเนื่องเปน เรื่องราวมากกวา
เมื่อพิจารณาลักษณะการเขียนของนักเรียน สวนใหญพบวานักเรียนบรรยายเกี่ยวกับฝรั่งในรูปแบบ การเขียนเปนประโยคใหครบ 5 ประโยค ไมตอเนื่องกับ ประโยคขางหนาหรือขางหลัง นั่นคือ การเขียนขาด ความเปนเอกภาพ (unity) ในขณะที่การเขียนบรรยาย สถานที่ทองเที่ยวมีนักเรียนจำนวนหนึ่งที่เขียนเรื่องเปน ความเรียงตอเนื่องกัน ซึ่งอาจเปนเพราะเนื้อหาที่กำหนด ใหเขียนเกี่ยวกับสถานที่ทองเที่ยวเอื้อใหมีการสรางตัว ละคร (ซึ่งสวนใหญเปนผูเขียนเอง) เพื่อใหสัมพันธกับ สถานที่ทองเที่ยว ซึ่งเมื่อนักเรียนบางคนสอดแทรก ประสบการณของตนลงไปในงานเขียน ทำใหเขียนไดมาก และเปนธรรมชาติ นาอาน สวนการเขียนบรรยายเกี่ยวกับ ฝรั่งเปนเรื่องที่ยากแกการเรียบเรียงใหเปนเรื่องราวตอเนื่อง จึงยากจะผูกเขากับตัวละครหรือบริบทที่เปนสิ่งแวดลอม อื่นๆ ทำใหนักเรียนสวนใหญใชวิธีบรรยายเปนประโยค เดี่ยวที่ไมสัมพันธกันนัก ดังนั้นจึงอาจกลาวไดวาการกำหนด หัวขอสำหรับงานเขียนสามารถเปนตัวกำหนดความยากงาย ในการเขียน ตลอดจนรูปแบบการเขียน หัวขอบางประเภท (เชน เรื่องฝรั่ง) อาจเปนหัวขอที่ไมเหมาะสำหรับการกำหนด ใหเขียนบรรยาย เปนตน ในภาพรวมจะเห็นไดวา ผูเรียน มีพัฒนาการในการเขียนบรรยายสถานที่ทองเที่ยวดีกวา การเขียนเกี่ยวกับฝรั่ง โดยเฉพาะในการนำคำศัพทและ ตัวอยางการเขียนในบทอานของบทเรียนทองถิ่นมาใช
ในการเขียน จึงอาจกลาวไดวาการไดเห็นตัวอยางงาน เขียนจากบทอานประกอบกับความรูเดิมเกี่ยวกับเรื่อง ใกลตัวชวยใหผูเขียนสามารถสรางงานเขียนของตนเอง ไดอยางอิสระมากกวาการเขียนเรื่องที่ผูเขียนไมคุนเคย ผลการวิเคราะหความคิดเห็นของผูเรียนและ ผูสอนเกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนโดยใชบทเรียน ทองถิ่นเกี่ยวกับขอมูลในอำเภอสามพรานพบวา ใน
