VIII
สารบัญ
หนา บทคัดยอภาษาไทย... I บทคัดยอภาษาอังกฤษ... IV กิตติกรรมประกาศ... VII สารบัญ... VIII บทที่
1 บทนํา... 1
ความเปนมาและความสําคัญของปญหา... 1
วัตถุประสงคของการศึกษา... 4
สมมติฐานของการศึกษา... 4
วิธีดําเนินการศึกษา... 5
ขอบเขตของการศึกษา... 5
ประโยชนที่คาดวาจะไดรับ... 6
นิยามศัพท... 6
2 แนวคิด ทฤษฎี และมาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับบทบาทของพนักงานสอบสวน ตอการไกลเกลี่ยขอพิพาทคดีอาญาในชั้นสอบสวน... 7
แนวคิด ทฤษฎีที่เกี่ยวของ... 7
1. แนวคิดเกี่ยวกับความขัดแยง... 8
2. แนวคิดเกี่ยวกับการยุติขอพิพาทหรือขอขัดแยง... 12
2.1 การประนีประนอมยอมความ หรือ การประนีประนอม (Compromise) 13 2.2 การไกลเกลี่ยขอพิพาท การสรางความปรองดอง การเปนคนกลาง การประนอมขอพิพาท (Conciliation)... 13
2.3 การไกลเกลี่ยขอพิพาท/การไกลเกลี่ยโดยคนกลาง (Mediation)... 15
2.4 การอนุญาโตตุลาการ หรือ การตัดสินโดยคนกลาง (Arbitration)... 16
2.5 การประนอมขอพิพาททางอาญา (Criminal Mediation)... 16
2.6 การดําเนินคดีอาญาอยางไมเปนทางการ (Informal Justice)... 17
IX
สารบัญ (ตอ)
หนา บทที่
2 (ตอ)
2.7 กระบวนการยุติธรรมทางเลือก การแกไขขอพิพาททางเลือก การแกไข ขอพิพาทอีกทาง ทางเลือกในการแกไขขอพิพาท (Alternative Dispute
Resolutions หรือ ADRs)... 18
2.8 กระบวนการยุติธรรมคูขนาน (Parallel)... 19
3. แนวคิดเกี่ยวกับหลักนิติธรรม... 21
4. แนวคิดเกี่ยวกับการผันคดีอาญา (Diversion)... 23
4.1 หลักการในการผันคดีในชั้นตํารวจ... 23
4.2 หลักการในการผันคดีในชั้นพนักงานอัยการ... 25
4.3 หลักการในการผันคดีชั้นศาล... 29
4.4 หลักการในการผันคดีของราชทัณฑ... 30
5. แนวความคิดเรื่องงานยุติธรรมเชิงสมานฉันท... 34
6. แนวคิดเกี่ยวกับการไกลเกลี่ยขอพิพาท... 46
3 กฎหมายหรือระเบียบที่เกี่ยวของกับการไกลเกลี่ยขอพิพาทคดีอาญาโดยพนักงาน สอบสวน 75 กฎหมายที่เกี่ยวของกับอํานาจของพนักงานสอบสวน... 75
ความหมายของพนักงานสอบสวน... 77
ปรัชญาในการสอบสวน... 77
หลักการสอบสวนคดีอาญาในประเทศไทย... 80
1. หลักการสอบสวน... 81
2. การสอบสวน... 82
2.1 การรวบรวมพยานหลักฐาน... 83
2.2 การใชมาตรการบังคับ... 84
หลักเกณฑการใชดุลพินิจของพนักงานสอบสวนในประเทศไทย... 88
รูปแบบและวิธีการไกลเกลี่ยของพนักงานสอบสวน... 91
X
สารบัญ (ตอ)
หนา บทที่
3 (ตอ)
คุณสมบัติของพนักงานสอบสวน... 92
จรรยาบรรณของพนักงานสอบสวน... 93
การไกลเกลี่ยขอพิพาทคดีอาญาของพนักงานสอบสวนตามแนวทางกระบวนการ ยุติธรรมเชิงสมานฉันทในประเทศไทย... 95
4 วิเคราะหมาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับบทบาทพนักงานสอบสวนตอการไกลเกลี่ย ขอพิพาทคดีอาญาในชั้นสอบสวนและรางพระราชบัญญัติการไกลเกลี่ยขอพิพาท คดีอาญาในชั้นสอบสวน... 98
ปจจัยที่สงผลตอการไกลเกลี่ยขอพิพาทคดีอาญาของพนักงานสอบสวน... 98
1. การปฏิบัติงานของพนักงานสอบสวน... 98
2. ระยะเวลาการสอบสวน... 100
3. สวัสดิการและคาตอบแทน... 101
วิเคราะหปญหาในการปฏิบัติงานของพนักงานสอบสวน... 103
1. ปญหาจากการใชอํานาจของพนักงานสอบสวน... 103
2. ปญหาการถูกแทรกแซงการปฎิบัติหนาที่ของพนักงานสอบสวน... 105
3. ปญหาปริมาณสํานวนการสอบสวนในความรับผิดชอบของพนักงาน สอบสวน... 105
4. ปญหาอัตรากําลังคนของพนักงานสอบสวน... 107
วิเคราะหปญหารางพระราชบัญญัติไกลเกลี่ยขอพิพาทคดีอาญาในชั้นสอบสวน พ.ศ... 108
1. ผลดีและผลเสียของการไกลเกลี่ย... 108
2. หลักการของรางพระราชบัญญัติไกลเกลี่ยขอพิพาทคดีอาญาในชั้น สอบสวน พ.ศ... 109
XI
สารบัญ (ตอ)
หนา บทที่
5 บทสรุปและขอเสนอแนะ... 112
บทสรุป... 112
ขอเสนอแนะ... 115
บรรณานุกรม... 116
ภาคผนวก... 121
ภาคผนวก ก รางพระราชบัญญัติไกลเกลี่ยขอพิพาทคดีอาญาในชั้นสอบสวน พ.ศ. ... 122
ภาคผนวก ข เอกสารการศึกษาที่เกี่ยวของ... 130
ประวัติผูวิจัย... 136