U
ANH HUONG CUA TO HOP LAI, TUOI CAI SCTA VA KHAU PHAN THl/C AN DEN SINH TRU'ONG TUYET DOI CUA LON
2 ^ PSU"A 42 NGAY TUOI TAI THAI BINH
Biii Quang Hg^', Trdn Quo'c Viet^ vd Nguyen Vdn Diec^
N g a y n h a n b a i b a o : 01/11/2015 - N g a y n h a n b a i p h a n b i e n : 10/11/2015 N g a y b a i b a o d u p c cha'p nhain d a n g : 16/11/2015
T O M T A T
Thi nghidm d u p c tieh h a n h tren 2.665 lpn con lai giua nai Mong Cai (MC) voi due Landrace (L), Yorkshire (Y) va Pietrain (Pi) tir 216 o de trong dieu ki^n chan nuoi nong ho tai Thai Binh de xac dinh anh h u d n g ciia ba ye'u to': to h o p lai, tuoi cai sii'a va khau phan thiir an de'n sinh truong tuyet doi tir so sinh de'n 42 ngay tuoi ciia lpn sua. Thi nghiem d u p c thie't ke theo 3 nhan to': (i) to hpp lai (YxMC, LRxMC va PixMC); (ii) tuo'i cai siia (21 va 35 ngay) va (iii) kha'u phan thiic an (khau phan co m u c nang lupng trao do'i, protein va axit amin cao va tha'p (3265 kCal ME/kg, 2 1 % protein; 1,35% lysine va 3050 kCal ME/kg; 19% protein; 1,21% lysine), vol tong so (3 x 2 x 2) 12 16 thi nghifm. Ket qua cho thay, de khai thac lpn sua liic 42 ngay tuoi dgt toe do sinh truong tuyet doi cao, sii d y n g to h p p lai (PixMC), cai sira liic 21 ngay va nuoi d u o n g b a n g khau p h a n co miic nang lupng trao doi, protein va axit amin cao (3265 kCal/kg; 2 1 % protein; 1,35% lysine) la thich h p p nhat.
Tic khoa: Lan siea, sinh truimg tuyqt doi, to hay Mong Cdi lai, tuoi cai sira. khau phan.
S U M M A R Y
Effects o f c r o s s b r e d s , w e a n i n g a g e a n d d i e l s to a v e r a g e d a i l y g a i n for 42 d a y M o n g C a i c r o s s b r e d s u c k l i n g p i g s
Bm Quang Ho, Tran Quoc Viet and Nguyen Van Due A total of 2,665 piglets from 216 litters of Mong Cai crossbred created by Mong Cai sows with Landrace, Yorkshire and Pietrain boars, raising in smallholders of Thai Binh province, from 2011 to 2014 was used for studying the effects of 3 crossbreds (YxMC, LRxMC and PixMC), 2 weaning ages (21 and 35 days), 2 diets (3265 kCal ME/kg, 2 1 % protein, 1.35% lysine and 3050 kCal ME/kg, 19% protein, 1.21%
lysine) on average daily gain for Mong Cai crossbred suckling pigs from birth to 42 days of age. The results showed that the highest average daily gain for Mong Cai crossbred suckling pigs from birth to 42 days of age being Fi(PixMC) pigs with weaning age at 21 days and diet of 3265 kCal ME/kg, 2 1 % protein and 1.35% lysine.
Keywords: Suckling pigs, average daily gam. Mong Cai crossbreds, weaning age, diets.
1 njghien ciiu sinh - Vi?n Chan nuoi
2B6 m6n Dinh duong va Thiic an - Vien Chan nuoi
»H$i Chan nuoi Vi?t Nam
• TAc gia d^lien h?: ThS. Biii Quang Hp, NCS Khoa 16 - Vign Chan nuoi, Di$n thoai: 0912.695.620;
Email: buiquanghobtc@gmail com
KHKT Chdn nuoi so 205 - thdng 4 ndm 2016 63
70
CHAN NUOI DONG VAT VA CAC VAN DE KHAC
*
1. D^T VAN DE
Trong ma'y thap ky qua, nganh san xua't lon sira 6 Thai Binh ehii ye'u di^a vao chan nuoi nong hg, nguon lpn sira dupe san xua't ra ehu ye'u la nhijng lpn lai giira nai npi Mong Cai (MC) hoac nai lai Fi(ngoai x MC) lai voi due ngoai Landrace (L), Yorkshire (Y), Pietrain (Pi), dupe nuoi theo dieu ki?n timg nong hp, voi phuang thuc cham soc nuoi duong con mang d ^ net truyen tho'ng nen nang sua't chan nuoi san pha'm lpn siia con han che'. Dae diem eua lpn siia la thoi gian nuoi ngan, chi khoang tu 42 de'n 60 ngay tuoi sau khi sirUi. Trong giai doan nay, sinh truong eua lpn sira la mpt qua trinh sinh hpc phue tap, chju anh huong cua ra't nhieu ye'u to' di truyen va ngoai earth tae dpng. O nuoc ta, nhieu nghien euu ve sinh truong ciia lon eon giai doan tir so sinh de'n 60 ngay tuoi dupe quan tam (Dinh Van Chinh va ctv, 1999;
Doan Xuan Tnic va ctv, 2001; Phan Xuan Hao, 2006; Nguyen Van Thang va Dang Vii Binh, 2006). Tuy nhien, cae nghien etiu nay chu ye'u tap trung tren lpn ngoai tai cac ca so chan nuoi eong nghiep, con it nghien cuu ve anh huong cua due giohg, tuoi cai sira va khau phan thiic an cho lpn tap an va sau cai siia de'n sinh truang cua lpn con theo m? va sau cai sira de'n 42 ngay tuoi doi voi lon npi va lpn Iai (ngoai x npi), d?e biet trong dieu ki?n chan nuoi nong hp. Xua't phat tir do, nghien cihi nay dupe tie'n hanh nham xae dinh anh huong cua dtrc gio'ng, tuoi eai siia va khau phan thtic an cho lpn tap an va sau cai sira de'n sinh truang ctia lpn eon trong giai doan theo m? cung nhu 6 giai doan sau eai sira de'n 42 ngay tuoi, qua do giiip cho eae nha chan nuoi co dinh huang trong vi?c li^a chpn to hpp lai, tuoi cai sira, khau phan thiic
an cho Ipn t^p an va sau eai siia thieh hpp nham khai thac lpn siia 6 42 ngay tuoi dat hi^u qua eao nhat.
2. V^T LI$U VA PHlTONG PHAP NGHIEN ClitJ 2.1. Dia diem va th6i gian nghien cmi ^
De tai dupc th^rc hi?n t?i 24 hp gia dinh thupe 2 thon cua xa Thyy Ninh, Thai Thtiy, Thai Binh tir thang 01 nam 2011 den thang 01 nam 2014.
2.2. Vat li#u nghien cmi
- Bay muoi hai lpn nai Mong Cai dang trong giai doan sinh san (ehu ky sinh san thii 2 de'n thli 4) dupc phoi giong voi 3 loai di^c gio'ng Pietrain, Landrace va Yorkshire t?o ra tong so' 2.665 lpn con tir 216 o de da dupc sir dung de khao sat anh hirong cua to hpp lai (TH), tuoi eai siia (CS) va khau phan thiie an (KP) de'n nang sua't lpn siia xua't chuong 42 ngay tuoi.
- Cac nguyen li|u thiic an (ngo, tam, san, cam gao, kho d | u tuong, bpt ca, premix vitamin, khoang va cae axit amin tong hpp) dupc sir dung de phoi hpp khau phan cho lpn con giai doan tap an va sau eai siia.
2.2. Phuong phap nghien cihi
Thi nghidm dupe thiet ke' theo kieu ba nhan to (i) to hpp lai (YxMC, LxMC va PixMC); (ii) tuoi cai siia (21 va 35 ngay tuoi) va (iii) khau phan thiie an (khau phan co miic nang lupng, lysine cao va tha'p), voi tong so (3 X 2 X 2) 12 16 thi nghidm, bo' tri hoan toan ngau nhien, 6 6/16, m6i 6 dupe eoi nhu 1 lan lap Igi. So do thi nghiem dupc trmh bay 6 bang 1.
Thirc an cho lpn dupe san xua't duoi dang vien. Lpn eon dupc an, uo'ng tu do.
64 KHKT Chdn nuoi so 205 - ihdng 4 ndm 2016
t
BSng 1: So do bo tri thi nghi?m
So' Ion nai T h o n l Thon 2 To hop lai Tuoi cai sua Kha'u phan T h o n l Thon 2
1 6 3 3 21 KPI H I HI
2 6 3 3
3 4 6 6 3 3 3 3 YxMC ngay
KP2 H2 H2
35 ngay KPI KP2
H3 H4 H3 H4 5 6 3 3 21 KPI H5 H5
Lo thi 6 6 3 3
nghidm 7 6 3 3 LRxMC ngay
KP2 H6 H6
8 6 3 3 35 ng.iy KPI
H7 H7
KP2 H8 H8
9 6 3 3 21 KPI H9 H9
10 6 3 3
11 12 6 6 3 3 3 3 PixMC
ngay KP2 HIO HIO
35 ngay KPI KP2 H l l H12 H l l H12 Ghi chu: YxMC = Due Yorkshire phoi vdi ndi Mong Cdi, LRxMC = Due Landrace phdi vai ndi Mong Cdi:
PixMC = Due Pietrain phoi v&i ndi Mong Cdi; KPI = Khiiu phdn cd mat do dinh duong thdp; KP2 = Khau phan CO mat do dinh dudng cao; HI, HI... deh Hll Id ho chan nuoi 1, hd chan nuoi 2... den ho chan nuoi 12.- Sau khi cai siia, lan con cita moi ode dugc nuoi tdch biet vai lan me trong 6 chuong neng, nen xi mang, chuong trqi dugc thiel ke'theo kieu chuong ha, thdng thodng tie nhien.
2.3. Cac chi t i e u t h e o d o i -,« n t . i.- - , ' ^ i - - 2.4. P h u o n g p h a p xir l y s o l i ? u C a n l o n v a o s a n g s o m tai c a c t h o i d i e m „ , . . , . , ^ . i- LJ. AXT,-II;A ^I . , •. - , °... , - ._ , ^ ... DO s o lieu d u o c x u ly b a n e A N O V A t h e o s o s i n h , eai s u a v a x u a t e h u o n g 42 n g a y t u o i „ „ , _ , ^ , , , . - , - J c . ^ n i /-inmv
* - ^ - L • L ^ ' ^ "^ ^-'- • , - . . P R O G L M t r e n p h a n m e m S A S 9.1 (2002).
d e t i n h s i n h t n r o n g t u y ^ t d o i c u a l p n s u a t u "^ ^ ' s o s i n h de'n 42 n g a y t u o i ( g / e o n / n g a y ) .
B d n g 2: K h a u p h a n thiic an cho Ipn thi n g h i ? m (%) Nguyen li^u KPTA thap (KPI) KPTA cao {KP2) Ngo
Ta'm g?o te Cam gao loai 1 Kho dau dau tuong tach vo Bpt ca 65% Protein D | u tuong 42% protein Bpt siia Whey Dau dau tuong Bpt da DCP17% P Premix Vitamin-Khoang L-Lysine HCI DL-Methionine L-Threonine L-Tryptophan Cha't axit hoa Muoi an ZnO
KHKT Chdn nudi so 205 - thang 4 nam 2016 65
20,00 30,02 16,50 14,13 3,00 8,00 5,00 0,00 0,48 1,53 0,25 0,20 0,06 0,03 0,00 0,20 0,30 0,30
20,00 27,41 12,96 19,70 3,00 8,00 5,00 0,65 0,44 1,51 0,25 0,20 0,04 0,03 0,01 0,20 0,30 0,30
CHAN NUOI DONG VAT VA CAC VAN DE KHAC
Nguyen li?u KPTA Ihap (KPI) KPTA cao (KP2)
Thanh phan dinh duong/lcg Vat chat kho (%) Nang luong trao doi (I^Cal/lcg) Protein {%)
Lysine Canxi (%) Phot pho de ha'p thu (%) Gia (d/kg)
88,74 3050 19,00 1,21 1,00 0,50 9758
88,79 3265 21,00 1,35 1,00 0,50 10246 3. KET QUA VA THAO L U ^
3.1. Anh hudng ciia di^c giong den sinh truong tuy?t doi ciia lpn sua 42 ngay tuoi
To'c dp sinh truong eua lpn tir so sinh den eai siia va de'n xuat ehuong 42 ngay tuoi dong vai tro quan trpng, khong nhiing anh huong deh nang sua't chan nuoi lpn nai ma con anh huong deh hi^u qua cita ehan nuoi lpn siia va lpn thit sau nay. Lpn con tir so
Bang 3: Anh huong cua d^c giong Yorkshire, Landrace va Pietrain den khd nang sinh trtrthig cila lpn sua lai giua ching voi nai Mong Cai
sinh de'n 60 ngay tu6i co to'c dp sinh tru6ng rat nhanh nhung khong deu qua cac giai doan. Do do, de danh gia chinh xae kha nang sinh truang eua lpn sira ehiing toi tie'n hanh nghien eihi cae chi tieu ve to'c dp tang khm lupng ciia lpn siia qua eac giai doan. Toe do sinh truong cua lpn siia qua cac giai doan dupc trinh bay tai bang 3.
Cac chi tieu Dom vj D^c giong
S o o d e theo doi o 72 TKL tir SS den CS g/con/ngay 187,29"
TKL tit CS de'n 42 ngay tuoi g/con/ngay 307,20"
TKL tir SS deh 42 ngay tuoi g/con/ngay 213,37"
188,18"
305,60"
213,20»
190,48' 320,66"
220,25"
0,96 5,31 0,61
<0,05
<0,05
<0,01
i »
Trong giai doan theo me, to'c dp sinh truong ciia Ipn eon phij thupe chu ye'u vao kha nang tiet sua ciia lpn me. Trong giai do^n tir so sinh deh cai siia to'c dp sinh truong cao nha't a to hpp lpn lai Fi(PixMC) d?t 190,48 g/eon/ngay, tha'p nhat la to' hpp lpn lai Fi(YxMC) dat 187,29 g/con/ngay va trung gian la to hpp lpn lai Fi(YxMC) dat 188,18 g/eon/ngay. Ket qua nay eho tha'y, a giai do^n truoc cai sua, su khae biet ve toe dp sinh trudng cua lpn con 6 eae to hpp lpn lai la khong nhieu (P<0,05) co the do dan nai o tat
ea cac 16 d6ng deu nhau ve lira de va Tura nuoi duong, nen ke't qua nay la rat hpp Iy.
Ke't qua ciia nay tuong duong vol gia trj 180,97; 188,38; 185,26 g/con/ngay cua 3 to hpp lai LR(YxMC), (LRxY)(YxMC), Du(YxMC) dupc cai siia 6 31-32 ngay nuoi t^i Bae Giang eua Bill Thi Kim Oanh (2009).
Giai doan sau eai siia deh 42 ngay tuoi, to'c dp sinh truong eiia lpn eon tang len ro ret so voi giai dogn truoc eai sira, dao dpng trong phgm vi 305,60-320,66 g/con/ngay.
Khac voi giai dogn truoc cai siia, 6 giai doan
KHKT Chdn nudi so 205 - thdng 4 ndm 2016
nay sir khac biet ve t6'c dp tang kh6i lupng cua to hpp lpn lai Fi(PixMC) bieu hi^n ro ret so voi cac to hpp lpn lai Fi(YxMC) va Fi(LRxMC), nhung kh6ng eo sy khac bi?t ve to'c dp tang kh6i lupng 6 2 to hpp lpn lai Fi(YxMC) va Fi(LRxMC) (P>0,05). Dieu nay eho tha'y, to hpp lpn lai Fi(PixMC) co kha nang thich ung to't hon so voi 2 to hpp Ipn lai Fi(YxMC) va Fi(LRxMC) co the do khoi lupng so sinh to hon nen siic khoe tot hon.
Theo doi to'c dp sinh truong ciia lpn con tir so sinh de'n giet mo a 42 ngay tuoi cho tha'y, sinh truong trung binh a i a dan lpn Mong Cai Iai nuoi tai Thai Binh dao dpng tir 213,20 de'n 220,25 g/eon/ngay. 6 ea 2 tuoi cai siia khae nhau, to hpp lai Fi (PixMC) deu eo to'c dp sinh truong tir so sinh de'n xua't chuong 6 42 ngay tuoi eao hem so vol 2 to hpp lpn Iai khae. Mac dii, gia tri trung binh ve to'c dp sinh truong ciia to hpp lpn lai Fi(PixMC) cao hon so voi to hpp lai Fi(YxMC) va Fi(LRxMC) kh6ng nhieu (6,88- 7,05 g/con/ngay tuong duong 3,12-3,20%), song su sai khae nay eo y nghla tho'ng ke ro r?t (P<0,01). Su sai khae kh6ng co y nghla thong ke ve to'e dp sinh truong giira to hpp lpn lai Fi(YxMC) va Fi(LRxMC). So vai ket qua nghien ciiu eua Biii Thi Kim Oanh (2009), toe dp sinh truong ciia lpn con tir so sinh de'n 60 ngay tuoi ciia ba to hpp Iai LR(YxMC), (LRxY)(YxMC), Du(YxMC) nuoi tai Bac Giang dat tuong ling la 252,39; 254,31 va 257,30 g/ngay thi ke't qua cua chiing toi tha'p hpn la do gio'ng lpn MC trong cac to hpp Iai 6
nghien ciiu nay chiem 50% so voi chi 25% a nghien ciiu eiia Biii Thi Kim Oanh.
Tir ket qua nay cho tha'y Ipn due gio'ng Pietrain cho kha nang Iam tang khoi lupng 6 con lai tgo thanh cao hon so voi lpn due gio'ng Yorkshire va Landrace. Dieu nay cho tha'y, to hpp lpn lai Fi(PixMC) eo uu the'lai ve tang kho'i lupng cao hon Fi(YxMC) va Fi(LRxMC). Nguyen van Diic va ctv (2008) eho bie't uu the'lai cac tinh trgng san xua't cua cae to hpp lai Fi(LRxMC), Fi(YxMC) va Fi(PixMC) nuoi tai cac nong hp D6ng Anh - Ha Npi tuy kh6ng eao, song co y nghla thuc tien lon. Trong cac to hpp MC lai, nhirng dac tinh xa'u ciia Ipn MC da dupe cai thien va nhiing uu diem van dupc duy tri, ro net nha't Iat6hpplaiFi(PixMC).
3.2. Anh htrdng ciia tuoi cai sfta den sinh truong tuy?t doi ciia lpn siia 42 ngay tuoi
Cai siia la mot sir ki?n gay stress nghiem trpng va gay nen nhieu thay doi eua h^ tho'ng dg day, rupt 6 Ipn con theo chieu huong ba't Ipi. Trong giai doan nay. Ion con buoc vao giai doan khung hoang khong chi do san lupng siia 6 Ipn nai giam mpt each sinh ly, khong dap ling dii nhu cau dinh duong ngay cang tang ciia lpn con ma con do su cai siia thuong dupc thuc hien vao thoi diem nay.
Ket qua khao sat to'c dp sinh truong cua lpn con nu6i tai Thai Binh voi 2 dp tuoi cai siia khac nhau (21 va 35 ngay tuoi) dupc trinh bay 6 bang 4.
B a n g 4: A n h h u c m g cua t u o i cai s u a d e n toe d p s i n h t r u a n g c u a Ipn sira
Chi tieu Tuoi cai siia
21 ngay 35 ngay SEM So'Sde theo doi
TKL tit SS den CS (g/con/ngay) TKL tir CS den 42 ngay tuo'i (g/con/ngay) TKL tir SS den 42 ngay tuo'i (g/con/ngay)
108 108
201,02^ 176,28" 0,96 <0,01 240,25" 382,06'' 5,31 <0,01 220,63'^ 210,58" 0,61 <0,01
KHKT Chdn nuoi sd'205 - ihdng 4 ndm 2016
CHAN NUOI DONG VAT VA CAC VAN DE KHAC
Ke't qua theo doi toe dp stnh truong eiia Ipn con 6 ba to hpp lai cho thay, tuoi cai siia anh huong ro r?t de'n toe dp sinh trudng eiia Ipn 6 tat ca cac giai dogn (P<0,01). Phan tich toe dp sinh truong cua Ion con qua cae giai doan cho tha'y; giai dogn tir so sinh den cai sua (21 va 35 ngay), Ipn con dupe eai sira 6 21 ngay tuoi eo to'c dp sinh truong cao hon so voi cai siia 6 35 ngay tuoi (P<0,01). Trong giai doan nay, toe dp sinh truong ciia Ipn con phu thupe ehu ye'u vao kha nang tie't siia eiia Ipn nai. San lupng siia ciia lpn nai tang dan trong vai ngay dau sau khi de, dgt cue dai vao thai diem 21 de'n 28 ngay sau khi de, sau d6 bat dau giam, to'e dp giam nhanh ke tir tuan thii 4 ciia chu ky tie't siia (Hitoshi Milkami, 1994).
Vi vgy, sau 21 ngay tuoi Ipn con buoc vao giai doan khiing hoang do san Iupng siia 6 Ipn nai giam mpt each sinh ly, trong khi lpn eon moi lam quen voi thiic an tap an, luong thiie an thu nhgn ehua nhieu khong dap iing dli nhu cau dinh duong ngay cang tang cua lpn con lam cho Ipn con sinh truang cham lai va CO the ngirng sinh truong. Nhu vay, phai trai qua giai doan khimg hoang ve dinh duong cho nhu cau phat trien, voi tuoi eai siia eao hon, lpn con dupe cai siia 6 35 ngay tuoi CO to'c dp sinh truong binh quan dat 176,28 g/eon/ngay, tha'p hon so voi lpn con dupc cai siia p 21 ngay (201,02 g/eon/ngay) la hoan toan hpp ly.
Sau eai siia, to'c dp sinh truong eua Ipn eon tang Ien ro ret so voi giai doan truoc eai siia bieh dpng tir 240,25 den 382,06 g/con/ngay. Trong giai doan nay, lpn eon da hoan toan quen voi thiic an tgp an, an nhieu hon dap ling cho nhu eau phat trien nhanh cua lpn eon. Khac voi giai doan truoc eai siia, trong giai doan nay lpn con dupc cai siia 6 35 ngay tuoi co t6c dp sinh truong eao hon so voi cai siia o 21 ngay tu6i (P<0,01). Theo ehiing toi, nguyen nhan chinh cua su khae bi?t nay la do co sy khac nhau ve s6'ngay sau cai sua, lpn con dupc cai siia 6 21 ngay co s6'
ngay tuoi eai siia nhieu hon so voi eai siia 6 35 ngay tuoi (7 ngay).
Nhin chung, sinh trucmg eiia lpn eon hoan toan tuan theo quy luat sinh truong kh6ng dong deu qua cac giai dogn. Phan tieh to'c dp sinh truong ciia lpn siia trong ea giai doan nuoi tiii nghidm tir so sirJ\ de'n xuat chuong 42 ngay tuoi cho tha'y: lpn siia khi dupe cai siia a 21 ngay tuoi eo toe dp sinh truong cao hon so voi cai sira 6 35 ngay tuoi (P<0,01). Cy thC cai siia 6 21 ngay tuoi cho t6'e dp sinh truang eua lpn siia de'n 42 ngay tuoi la 220,63 g/con/ngay cao hon so voi 210,58 g/con/ngay khi dupe cai sira 6 35 ngay tuoi (4,55%).
Nhu vgy, viee khao sat thoi gian eai sira hpp ly khong ehi quan trpng d6i voi ehan nu6i lpn con ma con co y nghla sinh hpc va ldnh te' dae biet doi voi nganh san xua't thit Ipn siia. Trong dieu ki^n chan nuoi n6ng hp nhu 6 Thai Binh hien nay cai sira lpn con 6 21 ngay tu6i da lam tang to'c dp sinh truong ciia lpn siia (42 ngay tu6i) so voi eai siia 6 35 ngay tuoi.
3.3. Anh hucmg cua khau phan thiic an dung cho lpn con tgp an va sau cai sira den sinh truong tuy^t doi tir so sinh den 42 ngay tuoi ciia lpn siia
Chiing ta biet rang, qua trinh sinh truong va phat trien eiia lpn con giai doan sau cai siia doi hoi day du ve nhu cau dinh duong dge bi|t la protein. Thye cha't, nhu eau protein cua Ipn con chinh la nhu cau ve eac axit amin. Ne'u bo' sung khong day dit eac axit amin thie't ye'u cho lpn eon, ke ca ve mgt s6' lupng va ty 1# cac axit amin, se dan deh sinh truong eiia lpn eon bi anh huong, lpn chgm lon, anh huang de'n kha nang san xua't cua cae giai doan tie'p theo. Ket qua khao sat anh huong ciia khau phan thiic an cho Ipn con giai dogn tap an va sau cai sua de'n to'c dg sinh truong cita lpn siia nuoi tai Thai Binh dupc trinh bay o bang 5.
68 KHKT Chdn nuoi so 205 - thdng 4 nam 2016
Bing 5: Anh hu6ng ciia khau phan thiic an den toe dp sinh truang lpn siia c h i tieu
So' 6 d^ theo doi TKL tir SS den CS (g/con/ngiiy) TKL tir SS den 42 ngay (g/con/ngay) TKL tir SS deh 42 ngay (g/con/ngay)
Khau phan KPI
108 188,47 303,76' 212,23'
thuc an KP2 108 188,83 318,55"
218,98"
• S E M
0,96 5,31 0,61
P
0,85
<0,01
<0,01 Ke't qua cho tha'y tir so sinh de'n eai siia
(21 va 35 ngay), sy khac nhau ve to'c dp sinh truong ciia lpn eon dupc sir dyng hai kha'u phan thiie an khac nhau la kh6ng ro ret.
Trong giai dogn nay, sinh truang eiia Ipn con phy thupe chil ye'u vao siia m? vi Iiic nay Ipn con moi lam quen vol thiic an tap an chiing an rat it, do vgy anh huong ciia thirc an de'n sinh truong ciia lpn con ehua nhieu. Ke't qua nay ciing cho tha'y cha't lupng dan lpn nai Mong Cai trong nghien ciiu ciia chung t6i la kha dong deu.
To'e dp sinh truong ciia lpn eon tang len ro ret a giai dogn tir eai siia de'n 42 ngay tuoi, binh quan dgt 311,29 g/con/ngay. Lpn con sau eai sira dupe an khau phan co mat dp dinh duong cao cho tot dp sinh truong binh quan 318,55 g/con/ngay cao hon so vd'l lpn con sau cai sua dupe sir dung khau phan thiic an co mgt dp dinh duong tha'p cho to'c dp sinh truong binh quan 303,76 g/con/ngay.
Sy khac bi?t nay co y nghla th6'ng ke.
Ne'u tinh tir so sinh de'n xuat chuong 42 ngay tuoi cho tha'y lpn siia co to'c do sinh truong tuong d6i cao, bie'n dpng trong khoang 212,23-218,98 g/con/ngay va khau phan thiic an co anh huong ro ret de'n to'c dp sinh truong ciia lpn siia (P<0,01). Lpn eon tap an va sau eai siia duoc an khau phan co mat dp dmh duang cao cho toe dp tang khoi lupng eao hon 3,08% so voi Ipn con dupe an khau phan thiie an eo mat dp dinh duong tha'p. N h u vgy, khi lpn eon tap an va sau cai siia dupc an khau phan thiic an eo mat do dinh duang cao, t6'c dp sinh truang luon cao hon so voi sir dung khau phan thiie an co mgt dp dinh duong 6 miic tha'p.
Da CO mpt s6' e6ng trinh nghien eiiu ve Iinh vyc nay tuy nhien, ke't qua nghien cuu cita eac tac gia rat khac nhau: Tran Quoe Viet va ctv (1999), da xae dinh miic nang Iupng thieh hpp trong khau phan cho Ipn eon sau cai siia co 20% protein th6 va nang lupng trao doi 3250-3350 kCal/kg; La Van Kinh va Vuong Nam Trung (2003) cho thay khau phan to't nha't eho lpn eon giai doan theo me CO mgt dp dinh duong 3300 kCal ME/kg;
22,5% protein th6. Thai Yang Xaichou (2008) nghien ciiu xay dung eong thtic thire an h6n hpp cho lpn con gio'ng ngogi sau cai siia tir 21 de'n 56 ngay tuoi da xac dinh dupe khau phan thiic an co mat dp dinh duong 3250 kCal ME/kg; 22,50% protein tho; lysine 1,35%
CO toe dp tang khoi lupng cao hon so voi khaiu phan eo mat dp dinh duong 3300 kCal ME/kg; CP 23,51%; lysine 1,47%. Nhu vay, voi Ipn eon mat do nang lupng, ty 1? protein va lysine hpp ly la rat quan trpng.
4. KET LUAN
Sinh truang tuyet doi tir so sinh de'n xua't ehuong 42 ngay tuoi cua Ipn sira 6 eac to hpp lai Fi(YxMC), Fi(LRxMC), Fi(PixMC) dat 213,37; 213,20; 220,25 g/con/ngay, cao nhat 6 to hpp Iai Fi(PixMC) va eo sy sai khac ro ret so voi cac to hpp lai khae (P<0,01). Sy sai khae ve sinh truong tuy?t doi giira 2 to hpp Iai Fi(YxMC) va Fi(LRxMC) kh6ng co y nghla tho'ng ke.
Trong dieu ki?n chan nuoi nong hp nhu 6 Thai Binh hi?n nay, de chan nu6i lpn sua dgt sinh truong tuy?t doi cao nen sir dyng to' hpp lpn Fi(PixMC), cai siia 6 21 ngay tuoi va sir dyng khau phan thiic an cho Ipn eon tap
KHKT Chdn nudi sd'205 - thdng 4 ndm 2016 69
CHAN NUOI DQNG VAT VA CAC VAN DE KHAC
an va sau eai siia eo mgt dp dinh duong 6 miic 3265 kCal ME/kg, 21% protein tho, 1,35% lysine.
TAI LIEU THAM KHAO
1 Dinh Van Chinh, D^ng Vii Binh, Nguyen Hai Quan, Phan Xuan Hao va Hoang Sy An (1999), Ket qua buoc dau xac dinh kha nSng sinh san cua lpn ndi Landrace va F(Landrace x Yorkshire) co cac kieu gen Halolhan khac nhau nuoi l^i Xl' nghiep thtrc an chan nuoi An Khanh, Ket qua nghien cuu KHKT Khoa Chan nuoi • Thii y, 1996-1998. Trang: 9-11.
2 Nguyen Van Diic, D?ng Dinh Trung, Nguyen Van Trung, Vu Chi Cuong va J.C. Maillard (2008), D?ic di5'm ngoai hinh, sinh san, sinh truong, chat lugng th)t cua giong lgn den Lung Pii Ha Giang. Tap chi KHCN Chan Nuoi, So d|c bi?t: 90-99.
3 Phan Xuan Hao (2006), Danh gia nang suat sinh san cua Ign nai ngogi Landrace, Yorkshire va FlfLandrace x Yorkshire) doi bo me, Tgp chi Khoa hpc Ky Ihugt Nong nghiep, 2.120-125
4 Hitoshi Milkami (1994), Manual of Feeding Managemenl for Pigs (I). Japan Livestock Technology Associalion. P. 103-105.
5. La Van Kinh va Vuomg Nam Trung (2003), Xac djnh khau phan ihirc Sn cho heo con giai doan Iheo me. T^ip chi Nong nghiep va Phat trien nong thon, 8: 986-987.
6. Bill Thi Kim Oanh (2009), DSnh gi^ nSng suS't sinh san ciia lgn nai Fl(Yorkshire x Mong CSi) vi nang suat, chai lugng th|t ciia mgt s8 tS hpp lai trong dieu kien chan nuoi nong hp tgi mOl sff huyin mien niii thupe tinh Bac Giang Luan vSn Thgc sy n&ng nghidp. Truong Dgi hgc Nong nghiep 1 Ha Ngi,
7 Thai Yang Xaichou (2008), Xay dyng cong thurc Ihiic an hon hpp cho lpn con gio'ng ngogi sau cai sua. Lu^n v5n Thgc sy nong nghiep. Trucmg Dgi hgc Nong nghiep 1 Ha Ngi.
8 Nguyen Van Thang v^ Dgng Vii Binh (2006), Nang sua'l sinh san, nuoi thjl va chat Iupng th)l ciia lpn n Mong Cai phoi giong vol dye Pietrain va Yorkshire.
Tgp chi Khoa hpc Ky thugt nong nghiep, 3: 235-241.
9 Doan Xuan Tnic, Tang Van Linh, NguySn Thai Hoa vi Nguyen Thj Huang (2001), Nghien cuu chgn lge, xay dung dan lgn hgi nhan giong Yorluiiire va Landrace dong me co nang sua't san xual cao tgi xi nghiep giong vgt nu6i My Van. Bao cao khoa hpc Chan nuoi - Thli y 1999-2000, Phan chan nuoi gia siic, Tp Ho Chi Minh. Trang; 152-158.
10. Tran Quoc Vift, Vu Duy Giang va Ninh Thi Len (1999), Miic nang lupng va ty le Lysine/NL thich hpp trong thuc an hSn hpp cho lpn con giong ngogi giai doan theo me va sau cai sira trong dieu kien M i ^ Bac Viet nam Ke^ qua nghien cuu KHKT Chan nuoi 1998- 1999. Nha xua't ban Nong nghiep. Trang: 75-82.
KHAO SAT TINH HINH CHAN NUOI BO S C A VA NGUON THU'C AN CHO GIA SUC TAI HOP TAC XA EVERGROWTH, SOC TRANG
(, %-i'H^
Luc Nhdt Huy ', Nguyen Vdn H&n vd Nguyen Trong Ngie '*Ngay nhan bai bao; 11/01/2016 - Ngay nhan bai phan bi?n: 20/01/2016 Ngay bai bao dupc chap nhan dang: 28/02/2016
TOM T A T
Khao sat thyc hi^n tai hpp tac xa chan nuoi bo siia Evergrowth nhlim danh gia tinh hinh ch3n nuoi bo sua cung nhu nguon thiic 5n cho gia siic tai dja phuong. Ke't qua dieu tra ve tinh hinh chin nuoi bo sua cho tha'y, ve co ca'u dan, chie'm da so la bo dang trong giai do?n cho sua (43,65%), san lupng sua trung binh d^t 11,3 kg/con/ngay. Hau het cac hp chii dpng dupc nguon thiic 5n va co tham gia t^p huan ky thugt chan nuoi (100%), tuy nhien chi co 65% so hp tham gia t?p hua'n moi truong va cung chi 20% so' hp sir dyng biogas de xii h' cha't thai. Nguon thiic 5n tho xanh tai dja phuang kha da
' Khoa Nong Nghidp & Sinh hoc tmg dung, Truong Dgi hpc Can Tha
• Tac gia de lien h§: PGSTS. Nguyin Trpng Ngu, Khoa Nong nghiep & Sinh hpc iing dyng - Truong D?i hpc Can Tho. Di?n thoai: 0989828295; E-mail: [email protected]
KHKT Chdn nuoi so 205 - thdng 4 ndm 2016
70
