xuyén AST. Két qua nghién eùu eùa mot so tàc già cho Uiay hàu hét là tàng chi so ALT [2], [6], day là dau hiéu chùhg tò có ton tìiUdng vièm hoai tù gan va du bào nguy ed tìén trién cùa xd gan. Theo Pham Thj Le Hoa già faj faung bình eùa nhóm HBeAg (-): 257 (17-1228) (U/l) (3], có tìiè nhóm bènh nhàn trén eung dupc theo dòi ttiudng xuyén ALT. So sành vói két qua ALT cùa chùng tói tìiay tàng cao hdn, t j tè ALT >80 (U/l, sù khàc biét eó y nghTa ttiòng kè vói p<0,05. Hièp hóì Nghién cùu bènh ban Hoa Ky (AASLD) khuyén cào nén theo doi men gan 3- 6 thàng va sinh thiét gan ò nhùng bénh nhàn trén 40 tuoi de quyét djnh viéc dùng thuòc khàng vìms [7].
Chùng tói thày nóng dò protein màu giàm Ò nhóm HBeAg(-), kèt qua này cung giÒng nhàn xét cùa Dinh DÙC Thàng [5]. Nghìèn cùu cùa ehùng tói chì sò /ybumin huyét tuong giàm duói 35 g/l nhóm HBe/\g (-):
23,8%. Già fai tmng bình nhóm HBeAg (-): 48,1 ± 8,9 g/l. SU khàc biét có y nghTa thóng kè vói p < 0,05. T j le này ró rét ò hai tàe già Doàn Thj Thùy Hóng [3]. Pham Thj Le Hoa [2]. T j Iè Prothrombin giàm có già tri phàn ành mùc dò suy tè bào gan nàng, su hùy hoai ò at té bào gan nàng, tìèn lupng xau cùa bènii. T j iè prothrombin dudi 70% Ò nhòm nghién cùu eùa ehùng tói HBeAg(-): 47,6%.
Nòng dò tìxing bình HBV- DNA nhóm HBeAg (-) (36,4 ± 88,9 X 10^) tìiap hdn nhóm H B e / ^ (+) mot càch eó y nghTa vói p < 0,05. Két qua nghién eùu eùa ehùng tói cùng tudng tu nhu Pham Le Hoa va Nguyln Cóng Long [2],[4]. Nóng dò HBV- DNA cho phép khang djnh su nhàn dòi cùa HBV dàc bièt quan trpng ò bènh nhàn có dot bièn PC.
KÉT L U A N
- T\ ié HBe/\g(-) cao nhat ò ò nhóm bénh nhàn trén 50 tuoi.
• Trièu chù^g làm sàng gap nhiéu nhàt là mèt mÒi, biéng àn, sp àn md, vàng da, phù chàn, xuàt huyèt, nhung khóng cò su khàc biét giua hai nhóm bénh nhàn.
- Lupng men gan AST va ALT; lupng albumin huyét tuong va protein huyèt thanh; fa' té giàm prothrombin nhóm bénh nhàn HBV eò HBeAg(-) cao hdn so vói nhóm có HBeAg(+). su khàc biét eó y nghTa thòng kè vói p<0,05.
- HBV- DNA nhóm HBeAg (-) thap hdn nhóm HBeAg(+). su khàc biét có y nghTa ttiòng kè (p<0,05).
TÀI LIÉU THAM KHÀO
1. Nguyln Thj Kim Chinh (2009), "Dàc diém làm sàng va xét nghiém ò bénh nhàn vièm gan vimt B man có HBeAg àm tfnh va HBeAg dudng tinh". Tap chi Nghién cùu yhoc. tàp 64 (5), 41-45.
2. F'ham TTii Le Hoa, Phan VTnh Thp (2008), "Dac dièm vièm gan siéu vi B man tình HBeAg (-) faén bénh nhàn nói fad tai Bènh vién Nhiét dói". Tap chi Yhoc TP HÓ C/i/M/n/i,tàpÌ2(Ì). 1-8.
3. Doàn Thj Thùy Hong (2008), "Nghìèn cùU moi tUdng quan giù^ nóng dò HBV DNA, dau an HBeAg vói làm sàng va mot so chì so sinh hpc trong màu à bènh nhàn M gan do viém gan B man fa'nh".
4. Nguyln Còng Long (2012), "Dành già dàp ùng dìéu tri viém gan virus B man tlnh có HBeAg (*) va HBeAg (-) bang Entecavir", Luàn vàn tìén sT y hoc, Truòng Dai hoc Y Ha Nói.
5. Dinh Dùc Thàng (2009), "77m hiéu mot só dàc dìém làm sàng. càn làm sàng ò bénh nhàn vìém gan B man tình hoat dóng có HBeAg duang tình va HBeAg àm tình". Luàn vàn bàc sy chuyèn khoa 2, Vièn NCKH Y DUdc làm sàng 108.
6. A-Mahtab M. Rahman S, Khan M, Md Kamal, Al Mamun A(2007), "HBeAg negatìve chronic hepatitis B witìi persistently normal serum transaminase and low HBV DNA can cause significant liver disease". Indian J Gastroenterol voi 26, pp 297.
7. Asian - Pacific consensus statement on managament Hepatìtìs B: a 2008 update.
8. Kim TH, Kim YS, Yeom JJ, Cho E.Y., et al (2004),
"Relevaney between liver injury, serum HBV-DNA, and infaahepatìc HBeAg in young male chronic HBV caniers".
Korean J Gasbxjenterd, vo\ 44pp 84-92.
DÀNH GIÀ TÌNH HOP LY VE LUA CHON THUÒC VÀ UÉU DÙNG TRONG DIÉU TR! DÓNG KINH TRÉN BÈNH NHÀN NOI TRÙ TAI BÉNH VIÉN TÀM THÀN NGHÉ AN NÀM 2012
KIÉU MAI ANH, N G U Y È N CÀNH PHl3 Truiàng Dai hgc Y khoa Vinh TÓM TAT
Mue tìéu: 1- Khào sàt thuc tmng sùdung thuóe (càc thuócAuang tàc thuóc/ADRJ trén bènh nhàn dòng kinh nói tìù; 2- Dành già tình hgp /j? ve li/a chgn ihuóc va liéu dùng trén bénh nhàn dòng kinh nói trù. Dóì tuang va phuong phàp: nghién eùu mó tà hói cùu trèn 136 bénh àn cùa bénh nhàn dóng kinh duac diéu tri nói tn) tal B$nh vién Tàm thàn Nghé An narri 2012, dành già két qua thu duac dua trén mot só tài lièu chinh thóng ve sù dung tiìuóc. Két qua: Càc thuóe èéu trì sù dung nhìéu bao góm Phenobartxtal 61,31%, Valproat 48,91%. Phenytdn 40.15%; tuong tàe thuóe gap ò 32.35% tóng só bénh àn, cao nhét là mùc dò 3, thép
nhét là mùe dò 1, mùc dò 2 chìém phàn Iòn; tàc dung khòng mong muón gap ò 11,76% b$nh àn, phàc dò gap ADR phan Idn có dìùa phenobarbìtal và/hoSc Phenytoin. Liéu dùng Carbamazepin va Gabapentìn 100% phù hgp liéu khuyén cào; phenobarbìtal, Phenytoin, Valproat có tjr le phù hgp ve liéu thap hon;
tp Ié chì dlnh phù hap khuyén cào chung là 49,58%
(can cuc bò là 61,9%, can toàn thè là 46,94%). Két luàn: Ben canh nhùng thành qua dà dat duac ve vi$c sùdung thuóe tmng diéu tri dóng kinh, bénh w$n (àn chù y còng tàc theo dòi ADR va tUOng tàe thuóe de có nhùng diéu chinh phù hdp.
Tùkhóa: Sùdung thuóe. thuóe khàng dóng kinh.
S U M M A R Y
EVALUATION OF APPROPRIATE INDlCATìON AND DOSAGE ON INPATIENT TREATMENT OF EPILEPSY AT NGHE AN MENTAL HOSPITAL IN 2012
Objectìves: 1- Sur/ey on the adual status of dmg use (dmgs /drug interadions /ADRs) in patients with epilepsy; 2- Evaluatìon of appropriate drug chdce and dosage in patients with epilepsy at Nghe An Montai Ho^ital. Sutyeds and Methods: descrìption rdrospedive study on 136 case-meords of eplleptìe patìents in 2012, evaluated the dmg use resuits based on autììenic references. Resuits: Dmgs most used induded phenobartììtaì (61.31%), Vaìproate(48.91%).
Phenytdn (40.15%); prevalence of drug Interadicms wem 32.35%. with levels 1 to 3 and majorìty in the level 2, whidì mainly ovemome was dose adjustment or monitorìng dmg coneentrations in plasma; adverse effeds o f antìepileptìc dmgs had 11.76%, in whìch 10.29% regìmen induded phenobarbìtal and/or Phenytoin. The reseamh also mvealed that Cartjamazepine and Gabapentìn dosage were 10(M suitabìe for the recommended starting dose, that pmpdion of phenobarbìtal. Phenytoin, Valproate were iQwen appmpnata ìndication rate were 49.58%
according to 2012 NICE recommendation. mainly due to being low prìce and available of phenobarbial and Phenytdn. while NICE recommended Valproate and Carbamazepine for inìtlal thempy. Condusion: Besides gained achievements on dmg using in the tmatment of epilepsy. monitorìng ADRs and drug Interactìons ìs necessary for the hospital to make sultable adjustments.
Keywords: Dmg use; antiepìleptìe dmgs; AEDs.
DÀTVÀNDÉ
Là mot nhóm bénh ty rat nàng cùa he thàn kinh nói chung. cùa nào nói rièng, dòng kinh hién dang dudc xem là vàn de thòi su vói ehuyén ngành tàm thàn than kinh. Bènh càn thdi gian dièu fai tàu dai, chì phf dièu trj tòn kérn. Tai Vièt Nam só bènh nhàn dupe dièu faj ttiành còng bang phuong phàp phIu ttiuàt cdn rat ft.
hàu hèt dèu phài dùng thuòc khàng dòng kinh kéo dai.
faong dó ^ é u faj nói fa-ù dòng mot vai fa^ quan trpng vì sé quyèt djnh vàn de lya chpn phàc do va liéu dùng trong d\é\i tri duy fai ngoaì fa^. Nghìèn cùu này dupc thue hién vói mue faèu:
1- Khào sàt thi/c tr^ng sÙ dgng tìiuÓc (càc thuÓc/tuang tàc thuÓc/ADR) trén bénh nhàn dòng kinh nói tnj tg/ Bành vién Tàm thàn Nghè An nàm 201Z
2- Dành già tình hgp /y ve ii/a chgn thuóe va liéu dùng trén b^nh nhàn dóng kinh nói tìù tai Bénh vièn Tàm tiìSn Ngh$ An nàm 2012.
DÒI T U p N G V À PHUONG PHÀP NGHIÉN CCOJ 1. D o i t u p n g n g h ì è n cÙu
Bénh à n cùa 136 bénh nhàn dà dupe chèn doàn màc bénh dóng kinh dièu faj n ^ fad tai Bènh vièn Tàm ttiàn Nghè An trong nàm 2012.
T7èu chu&t lifi chgn:
- Dupe kèt luàn chàe d i a n màc dòng kinh: Chèn doàn dóng kinh bang làm sàng két ttpp dìèn nào dò eho thèy faiéu chùng làm sàng dièn hình: Bénh nhàn phài có i l nhàt t ù 2 cdn faò lén càch nhau t r ^ 24 gid, dìèn nào dò dién hình hoàc bièn dòi khóng dàc hiéu.
- Tnidng hpp chì chùhg kièn hoàc xàc djnh dupc có ecm trén làm sàng o i n g dupc dua vào nghìèn cùu.
- Khóng rói Ioan tàm faiàn m a n fa'nh (ngoài con).
- Thòi gian dìéu fai nói trù 1 tuén trd lén.
Tìéu chuén Ioai ù-ù".
- P h y n ù c ó tìiai.
- Làm sàng khóng d i ^ hình.
2. Phuong phàp nghién cùu ZI. Thiét ké nghién cùu
Nghién cùu theo phuong phàp m ó t à hói cùu trén bènh àn eùa toàn bò bénh nhàn d à p ùng dù tìéu chuan lua chpn. Tòng cóng ttiu dupc 136 bénh àn. S o lièu ttiu thàp dupe x ù ly thòng ké y hpe trèn mày tfnh bang F^àn mèm Excel. SPSS 15.0.
2.2: Phuong phàp dành già k& qua - E)ành già ve t t ^ chpn thuóe khàng dóng kinh hpp ty dya ttieo hudng d i n cùa Vièn sue khòe v a t h ù nghiém làm sàng Anh NICE (Natìon Instìtute for Health and ClinKal Excellence) nàm 2012.
- Dành già l i ^ dùng d y a v à o huóng d i n ve l i ^ dùng faiuÓe khàng dóng kinti dya tìieo tài liéu "Manuaì of antìefxleptìc drug themp/, eùa Chuong trình Bénh dòng kinh toàn dièn {Comprehensive Epilepsy Progmm) eùa Dai hpc Virginia Hoa Ky nàm 2009 [5].
- Dành già faidng tàc bàt Ipi: Dya ttieo phàn m è m kièm faa faJPng tàe ttiuÓc Stockiey's D m g Interactìons.
Tham khào thém tài liéu Phannacothempy nàm 2008 (4], T u o n g fàc thi^ va chù y khì dììdinh' cùa Bó Y t è nàm 2006 [1J.
K^QUÀVÀBÀNLUAN 1. D|c dièm nhóm bènh nhàn 1.1. B0C di6n tuoi va giói
Bang 1. Phàn b ò tuoi eùa nhóm bénh nhàn faong màu nghién cùu
TuiS
<10 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69
>70 T6ngs6
S5 bénh nhàn Nam
13 17 17 23 11 5 5 1 92(67,65%)
NO 5 7 10 13 4 3 1 1 44(32,45%)
TltKl 18 24 27 36 15 8 6 2 136
TJI«%
13i 17,6 19,9 26.5 11,0 5,9 4,4 1,5 100,0 Dò tuoi bung bình eùa nhòm bènh nhàn nghién cùu là: 29,2 ± 16,6 tuÒJ. Khi phàn dò tuÒi theo càc nhòm càch nhau 10 fajÒi, t^ tè bènh nhàn faong nghién cÙU tàng dàn. eao nhèt là nhóm 30-39 tuoi (chièm 26,3%) va giàm dàn ò càc nhòm tuoi eàng lén cao.
Nam chi«n 67,65% uu ttié hdn so vói nù. T^ le nam màc bénh cao nù hdn 2,1 làn.
1.ZLo^can
Bang 2. T ^ Ié Ioai con ddng kinh theo bang phàn Ioai nàm 1981 cùa ILAE
Loaiam Cucbo
Cycbodonlhuàn CucbOphOctap Toàn Ihl hoà Ihii phàt
S<BN 6 8 5
T9lé%
4,41 1 5,88 14,0 3«8 1
Y HOC THVC HÀNH (967) - SÓ 6/2015
Toàn I h l
Con vana Màt tmong lue
CocOng Giàtca CocOnoHxigiàt Khòng phàn Ioai
T6nqslS
4 1 3 7 83 17 136
2,94 0,74 2,21 5,15 61,03
73,5
12,5 100,0 C d n d ó n g k i n h t o à n t h e c h i ^ u u t h è v d i t ^ tè 7 3 , 5 % . t r o n g d ó c o n d ò n g k i n h c o e ù n g - e o g i à t g a p p h à n Idn t r o n g n g h i é n c ù u ( 6 1 , 0 3 % ) . c à c c o n k h à c g a p v ó i t j té t h ^ h o n . C d n d ó n g k i n h c y c b ò c h i è m 1 4 , 0 % . T r o n g n g h i é n c ù u c ù a c h ù n g t ó i k h ó n g c ó t n J d n g h p p n à o d u p c g h i n h à n tà c d n c o t h à t t r é t h o .
2 . T h u c t r a n g sur d u n g t h u ò i c 2.1. Càc tììuóc dìéùtrjchbìh
De càt con hoàc giàm tàn só va mùc dò con dóng kinh, bènh nhàn trong màu nghìèn cùu dupc sù dung ttiuòc khàng dóng kình {A£Ds- Antìepiìepsy dmgs) cu thèthu dupe nhu sau.
Bang 3. Ty le thuóe khàng dóng kinh sù dung trong màu nghién eùu
TI1U&
Cariiamazepin Phenobaibital Flienyloìn
Valpioat (àabapentìn
Stf bành nhàn 8 84 55 67 6
T » l è % 5,85 61,31 40,15 48,91 4,38 Phenot}arì3Ìtal d u o c s Ù d u n g n h i e u n h à t , c h i è m 6 1 , 3 1 % , tìép d ó là V a l p r o a t ( 4 8 , 9 1 % ) v a Phenyfaiin ( 4 0 , 1 5 % ) . D a y là e à e t h u ó e d U d e s ù d u n g n h i é u ò c h à u A d à c b i é t là c à c n u d e D ó n g N a m A . V i é c l y a d i p n ttiuóe k h à n g d ò n g k i n h , n g o à i y è u tÒ c h u y è n m ò n , c o n p h y t h u ò c t ^ t n h i é u v à o s ù s i n e ò e ù a t h u ò c . k h à n à n g k i n h t è . s u c h à p n h à n t h u ò c e ù a t i é n h n h à n . H o n n ù a p h a n tón b é n h n h à n d ó n g k i n h k h ó k i è m d u p e v i è c l à m , s o n g p h y t h u ò c v à o gìa d i n h n é n g i à ttiành d i é u trj là y é u t è q u a n t r o n g , s ù s i n c ó e ù a ttiuòc s é l à y é u t ó g i ù p b è n h n h à n d i é u tri t h u d n g j o i y è n h d n . V i v à y phenobiarbìtal v a P h e n y t o i n d o g i à r è h o à c d U d c p h à t m i è n phf n è n g d p p h à n l à m t à n g d à n g k è t y té l y a c h p n h a i t h u ò c n à y t r o n g d i è u t r i . T h u Ò c d i ò n g d ó n g k i n h Ioai m d i n h u G a b a p e n t ì n , l a m o t r ì g i n , t o p i r a m a t , t e v e t ì r a c e t a m , o x c a r b a m a z e p i n , . . . b a u h è t d u p e s ù d u n g d c à e n u d e p h à t faièn, it e ó m à t ò e à e n u d e d a n g l ^ à t faién. T a i B è n h v i è n T à m t h a n N g h é An c h i c ó Gabapenfan là t h u ó e t h è h e h a i d u y n h à t d ù d c d u a v à o s ù d u n g n h u n g v à n c o n d e d à t . C à e t h u ó e c h ò n g d ó n g k i n h Ioai m ó i d i ù y è u d u p c s ù d u n g ò c à e n u d e p h à t faièn, ft d ù n g d c à c n u d e d a n g p h à t faièn. T a i B è n h v i é n T à m t h à n N g h è A n , eh) e d G a b a p e n t ì n là t h u ò c t h è l i è h a i d u y n h a t d ù p c d u a v à o s ù d y n g n h u n g v à n c o n d e d à t , e h i eó 6 b \ i d n g h d p v d i 4 , 3 8 % .
2.2. Tàn suSt va mùe d^ cùa tuong tàc bét Igf lién quan AEDs
B a n g 4 . J^ Ié v a m ù c d ò faJOng t à e c ù a A E D s Càp l h u & phòi bop Mùc dò
KhònqcótulTOIàc C^ tuong tàc Phenobariiital
Valproat Valproat
f^henvtoin Phenvloin Phenobarbìtal
1 2 2
SÒBN 92 44 16 21 6
T j l è % 67,65 32,35 11,76 15,44 4,41
Phenobaibìlal Carbamazepin Carbamazepin Valproat Phenvtoln
Diazeoani Diazepam Phenytoin Diazepam Dozepam
1 3 1 2 2
5 3 2 1 1
3.68 f 221 .fi 1.47 , ' 0.74 vfc
0.74 . r Mùc dó tuang tàc: 1- cÓn theo dói, 2- càn thàn trgng, 3- càn nhàc nguy co/lgl k:h ' •
Có 32,35% bènh àn có tuong tàc, thàp nhat là m &
dò 1 cao nhat là mùc dò 3. Càe tUdng tàc mùc óo^
eliièm phan lón, trong dò nhìéu nhat là tuOng t|c Valproat - Phenytoin (15,44%), fa'èp thep là tUdng tàc phenobarbital-Phenyfa3Jn (11,76%).
Hàu qua càc hjdng tàc tìong nghién cùù phàn Iòn tàm tàng dóc fa'nh hoàc giàm nòng dò thuÒc trong huyét tUdng. De khàc phyc càc tuung tàe này, qua tham khào tài liéu ehinh tìióng [1] cho thày viéc theo dói làm sàng va nÓng dò thuoc trong huyèt tudng de diéu chinh lièu eho phù hdp dòng vai fa-ò ehù dao. Thuèc an thàn gay ngù nhù diazepam khi dùng phòi hpp vói càc AEDs có thè làm tàng tàc dung Ùc che ttiàn kinh trung UOng lén qua mùc, vì vày can hìéu ehình tiéu va hèt sùc ehù y khuyén bènh nhàn trành dùng vói mpu hay che pham c h i ^ nldu.
Càp tuong tàc hay gap nhàt là Valproat - Phenybain vói 15,44%. Phòi h ^ aiuòc fa-èn làm sàng ttiudng àp dyng cho nhùng bènh nhàn thàt bai veri ddn tri lièu. Tuy nliién theo NICE càp phÒi hpp này chì dUdc chì djnh giói han cho mot sò tìudng hpp nhu sau, kèm theo phài cò su bòi chan tnióe khi ehi djnh [6]:
- Cdn dòng kinh cyc bó khóng dàp ùhg ddn trì tièu làn UiÙ nhàt, thù hai, va tiéu phàp kèt hpp làn dàu tìieo khuyén cào.
- Cdn dóng kinh eo cùng eo giàt toàn thè hóa khóng dàp ùng ddn tri tièu lan thù nhàt, thù hai, va tièu phàp kèt hdp làn dàu faieo khuyén cào, dòng thdi Ioai cdn này khóng kèm theo eó cdn vàng. cdn giàt ed.
Càe Ioai cdn con lai khuyén cào khóng khuyén dùng Phenytoin.
Càp tuong tàc thÙ hai hay gap là phenobartììtaì - Phenytoin vói 11.76% Tuong tàc này d mùfe dó 1. de khàc phyc càn chù y Uiòi dièm dùng va fajy theo tÙhg faVóng hpp aéu ehình liéu a i a 2 ttiuóe khi phói hdp.
Cung faieo khuyén cào eùa NICE. càp phÓì hpp này hoàc thuòc phenobarisitat ehi nén dùng trong truòng hpp duy nhàt là [6]:
- Con dóng kinh cyc bò khóng dàp ùhg ddn fai lièu làn ttiù nhat, thÙ hai, va liéu phàp kèt hpp làn dàu theo khuyén cào. Va khì chì djnh nhù vày cQng càn có si/
bòi chan.
2.3. D0C di&n tàc dung khóng mong mu&n (ADR) trong màu nghién cùu
Bang 5. Càc hai ADR duac ghì nhàn trong bgnft àn Loaì phàc dócó ADR
Sé BNcó
ADR
Biéu h i ^ ADR (N)
E)aunhacd3u(1) Giàmfafnli«(2) Ngila(l) Thay « i càm xùc
hành vi (1) SÓBN khOr«
ADR
Da tri lìàii
Phenytoin Valproat (^bapentin
Phenobarbìtal + Phenytoin
Phenobarbìtal +Valproat
2 1 1
6
1 NgOa(l) NhOcdaud)
DauiSàu Non. buon non Nhùc dàu chòng
màt(3) Nòn(1) Giàm tri nha (1) Tliay S& càm xùc
hành v i d i Thay dòì càm xùc
hànhvì
33 40
Biéu d61. U&i diJng AEDs so vdi khuyén cao [5]
Carbamazepin va Gabapentìn là hai thuòc có lièu dùng 100% nàm tìong khoàng khuyén cào. Càe ttiuóe phenobarbìtal, Phenytoin va Valproat tuy dupe si!r dyng vói t^ té eao fadn làm sàng nhung lai cò s u phù hpp v i lièu thàp. fajy nhién d day phàn Idn eh! eò tìèu Ididi dàu vUdt trén mùc khuyén cào va v l n d à m bào khóng cao hdn lièu tòi da. Viéc cho liéu khòi dàu eao có thè do kinh nghiém làm sàng cùa bàc sy khi ma liéu cù dà
khòng con dàp Ùng. Theo nhièu tài liéu v e Uiuòc. nhóm thuòc khàng dòng kinh c ó khà nàng gay ra nhiéu tàe dung khóng mong muÓn trèn làm sàng nén vièc d i p n liéu càn hèt sÙC thàn tnsng.
3.Z T^ Ig Igà chgn thuÓc khàng dóng kinh so vói khuyén cào NICE 2012 [6]
Chùng tòi khòng dành già viéc tua chpn thuóe trèn nhùng bènh nhàn thuòc nhóm dóng kình khóng phàn Ioai va tàn so cdn trèn 1 thàng. Nhóm con lai trén ed sò dòi chièu vói huóng d i n I I ^ chpn thuoc cùa NICE nàm 2012 thu dUdc két qua nhù sau:
lOii sù dung nhóm thuóe khàng dóng kình de kiem soàt cdn thudng gay ra nhièu tàe dung khòng mong muón, gap ò 11,76% sò bénh àn trong nghién eùu.
Day là yèu tó làm giàm su tuàn thù dièu trj vón eó y nghTa rat quan trpng trong dièu fai dóng kinh. Do vày càn phàt hién som càe bièu hièn ADR này de cò nhijmg fai vàn Iqp thòi cho ngudi bénh. Nhùng biéu hièn dau dàu chóng màt ò bang 5 bénh nhàn dupe eliì djnh dùng thém thuòc pyracetam. gìnkgo bìloba. Vói hai tmdng hpp bénh nhàn non, buon non. mot dupc xÙ ty bang càdì thay thuòc, mot dupe xù ly bang dùng thém atropin. Hai taióng hpp bènh nhàn ngùa khi dang dùng phenobarbìtal. Phenytoin dupc chuyèn sang dùng Valproat. thèy kièm soàt dupc cdn ngay trong tuan ttieo dói tìép dò va hèt càe trìéu chùhg non, ngùa. Ty té xuàt hièn tàc dyng khòng mong muÒn ò nhóm ddn tri tìèu va da trì liéu khàc nhau khóng eó y nghTa thóng ké (p>0,05). Hàu hèt càc truòng hdp xuat hìèn ADR gap ò phàc dò sù dung phenotiarbital và/hoàe Phenytoin (14/16 tìudng hpp).
3. Dành già tfnh hpp ly ve Ipa chpn thuòc va lièu dùng
3.1. Lièi dùng
Thyc hièn dành già liéu dua Uieo liéu thuÒc dùng trong ngày cùa nhóm bénh nhàn nghién cùu, chùng tòi thu dupc kèt qua n h ù sau:
Bang 6. T ^ Ié <^ì dinh p h ù hap Loalcon Con cuo bò Con
toàn IhS
Concnciìnqtcqiàttoànthéhòa Convangi^thiJc
Con giàt or Con co c i ^ tàng Injonq lue
Coti màt tmong lue Tònqsò
khuven cào StfBN
(n) 13 37 2 4 2 1 59
S9BN xét(N) 21 83 4 7 3 1 119
Tfie 61,90
%
44,58 50,00 57,14 66,67 100%
49,58 Ty té chì ^ n h phù hdp khuyén cào chung là 49.58%. Cdn eo cùng c o giàt toàn thè hóa là Ioai c o n chièm phan Idn trong nghién eùu (83/119 trUdng hpp ghi nhàn ioai con) thì ty té phù hpp ttiàp hon (44,58%).
Chì djnh phù hpp khuyén cào NiCE cùa màu nghién eùu thàp ehù y é u d o hién tal phenobarbial va Phenytoin ttiòa man dUdc tìéu chi già thành rè va san có tai tiénh vién. V e diéu này, tuy danh myc càc thuÒc chòng dòng kinh tai tiénh vìén eung n h u nhiéu ed sò diéu fai dóng kinh tuyèn tình khàc chua dupc day dù n h ù danh mue ma NICE dua ra trong khuyén cào cùa mình, song ben canh càe UiuÓc mói chua thòng dyng tai Vìét Nam vàn cò nhùng thuòc thay thè có già trj tuong duPng ma trong nude dà dùng phÒ bién n h ù Valproat, Cartiamazepin. D a y là hai thuòc dUpc nhàn manh va UU tién dùng nhàt bao phù hàu n h u càc Ioai cdn eó t j tè cao fa^n làm sàng. Thèm vào d ó néu lya chpn thuòc ttieo khuyén cào sé giùp trành dupc càc tudng tàe kè trén. N h ù vày tatóc vàn de này. bénh vién càn xày dung phàc dò chuàn cho tùng Ioai con dóng kinh de phù hpp vdi dàe dièm cùa bènh vién, dàe biét càn xem xét I I ^ chpn Valproat v a Carbamazepin trong diéu fai khòi dàu (cPn cuc bó. cdn co cùng co giàt toàn ttié, edngiàteP...).
KÈTLUAN
Qua nghìèn cùu bènh àn eùa 136 bénh nhàn dóng kình dupe diéu trj nói trù tai Bènh vién Tàm thàn Nghé An trong nàm 2012, ctiùng tòi rùt ra mot sò kèt luàn sau:
Thuc trang sùdung thuóe:
- Càe thuóe i^éu trj sù dyng nhièu bao gòm phenobarbìtal 61,31%, Valproat 48.91%. Phenytoin 40,15%.
• TUdng tàe thuóe gap ò 32,35% bènh àn, eao nhàt là mùc dò 3, thàp nhàt là mùc dò 1, miJic dò 2 chièm phàn Idn.
- Tàc dyng khdng mong muòn gap ò 11.76% bénh àn, phàc dò gap ADR phàn Idn có ehùa phenotiartjìtal và/hoàe Phenytoin.
Y HOC THVC HÀNH (967) - SÓ 6/2015
Lya chpn thuòc va liéu dùng:
- Liéu dùng Cartiamazepin va Gabapentìn 100%
phù h ^ lièu khuyén cào. Càe thuoc ed ^ Iè phù hpp ve liéu thàp hdn tà: phenobartììtaì, Phenytoin. Valproat
- TJ té ehi dinh phù hop khuyén cào NICE chung là 49,58% (cdn cuc bò là 61,9%, con toàn ttiè là 46.94%).
TÀI U$U THAM KHÀO
1. Bó Y tè, Tumg tàc tìiuóc va mot só chù y khi chi dfnh(20Ó6), NXB Y h o c
2. Le EÙc Hinh. 'Sù dung thuoc trong diéu fai bènh d&ng kinh*. Duoc làm sàng va Oéu tìi. (2001), NXB Y hoc, fa. 220-245.
3. Hoàng Khành, Nói tién kinh, (2009), Taióng Dal hpc Y dupe Huè, tr.153-195.
4. Joseph T.Dipiro. Robert L.Talbert, Gary C.Yee, Gaiy R.Matzke, Barbara G.Vt/ells, L.Michaet Poseym, 'Epilepsy' tiy Susan J. Rogers and Jose E. Cavazos, Phannacothempy - A Phatiìophysmkigic Approach - seventìì edition. (2008). McGraw^HUI. p.927-948.
5. Nathan B. Fountain, M.D.. 'Manuel of antìepileptìc drug thempy. (2009), Comprehensive Epilepsy Program, University of Virginia.
6. Natìon Instìtute for Health and Clinical Excellence (2012), The efxìepsies: the diagnosis and management of the epllepsles in addts and children In primary and secondary cam - NICE clinical guidelices 137.0.
KHAO SÀT MÒI UÉN QUAN GIÙA NON-HDL CHOLESTEROL vón XU VÙA DÒNG MACH CÀNH TRÈN SIÉU ÀM OT NGU6l DAI THÀO DUÙNG TYP 2
TOM TÀT
Mgc tìéu nghién eùu Xàc dinh tì /# xo vùa dòng mgch (DIA) cành va khào sàt m& lién quan giùa non- HDL-C da vói xa vQa DM cành ò bénh nhàn dai thào duòng typ 2. DÒf turìng va phuang phàp nghién cùu:
Thiét ké nghién cùu mó tà càt ngang dà duac thuc hién trèn 198 b$nh nhàn dai thào duòng typ 2 dang diéu tri tgl khoa tim mgch va khoa nói tiét bénh vién Nguyén Trai tmng khoàng thòi gian tùtìiàng 10/2010 dén thàng 8/2012. Màu màu duge léy vào sàng som (nhin dóì It nhét 12 giò) de do duòng huyét, HbAIC, md màu theo qui dfnh chuén. NÒng dò chdeterd, HDL-C, LDL-C, trìglycerìde. non HDL-C duac do tn/c tìép. B^nh nhàn duge sièu àm dòng mach cành eùng hoàc truòc sau ngày làm xét nghi$m 1 ngày. Két qua: Tìlé xd vùa DM cành tìén b$nh nhàn dai thào duòng typ 2 khà eao (81,8%). Màng xa vùa tàp tìung chù yéu ò chd diia dòi dòng mgch ^nh. Trén bénh nhàn DTD typ 2. non- HDL-C lién quan có j? nghia vói xd vùa DM cành. Két luàn: Cò mÒf lién quan giùa non-HDL-C va xa vùa DM cành trén bénh nhàn dai thào duòng. Vi vày, non-HDL- C có thè dòge xem xét de sù dgng nhu mot mue tìèu dìéu tri va dành già nguy ca tìm mach trén bénh nhàn dàìtiìàodUÒngtyp2.
Tùkhóa: Xa vùa dóng mgch cành, dai thào duòng typ 2.
SUMMARY
ASSESSMENT OF ASSOCIATÌON BETWEEN NON-HDL CHOLESTEROL WITH CAROTID ATHEROSCLEROSIS ON ULTRASOUND IN TYPE 2 DIABETES MELUTUS
Objedives: This study eaxam/ned whether pmvatenee of carotid atherosderosl and assodatìon between norhHDL-C and carotid atherosclerosis in type 2 diabetes mdl^js. Methods: Cross-sectìonal descriptive researdì conducted on 198 patì'ents diagnosed type 2 diabetes mellitus ho^aiizing at heart or enckxyinai ware/ of Nguyén Trai hosfOal from Ocf 2010 to Aug 2012. The t^ood samf^es were taken in the earìy momìng (at lead a 12-h ovemlght fast) and
DÀO THj THANH BÌNH - B^nh vifn Nguyén Trai LUU THj HÓNG - D^hgc YHà n^i
analyzed to determine serum tdal dìolesterd, HDL-C, LDL-C, trìglycerìde. non HDL-C, glycemìa. HbAIC.
Each subjed was examìned carotid ultrasound at the same day or after one day. Resuits: The prevalence of carotìd atherosderosìs in type 2 diabetes mellitus ìs high (81.8%). The plaques appears mainly in bihircation of cardid arterìes. Non-HDL cholesteml has a signifìcant assodatìon with carotìd atherosclerosis in type 2 diabetes mellitus. Condusion: This study showed an assodatìon between non-HDL-Cholesterol and cardid athemsdemsis in type 2 diabetes mellitus.
Non-HDL chdesteid couid be used as an aim of tmatment and assess cardlovacular risk in type 2 diabetes mellitus.
Keywords: Carotìd atherosclerosis. type 2 diabetes mellitus.
DÀTVÀNDÉ
Bènh nhàn dai ttiào dudng typ 2 (DTD typ 2) có nhiéu nguy co bènh tìm mach. Ngudi bj DTD typ 2 khóng eó Uén si!r bénh tìm mach có eùng nguy co nhu ngudi khóng DTD typ 2 nhùng có faén sù bénh tìm mach. Ngoài ra, bènh nhàn DTD typ 2 hoàc tìèn DTD typ 2 thudng có dàc dièm ròi Ioan lipid màu eùa hói chùng chuyen hóa. Rèi Ioan lipid màu (RLLM) cÒ dièn ò ngudi DTD typ 2 ed dang tàng faiglycerìdes, giàm HDL-C va LDL tuong dèi bình ttiUdng vdi uu Uiè càe phàn tù LDL nhò dàe.
Xo viJia là mot qua trình phùe tap, lién quan nhiéu yèu tó, bao gòm mièn djch. dóng màu. nói faèt tò, he ttiòng mach màu va RLLM là yèu tò nguy ed hàng dàu cùa faèn trình xO vua mach màu va bièn có mach vành.
Càc nhà nghién cùu dà kèt luàn rang bièn chùng nàng né cùa DTD typ 2 có thè dupc phòng ngùa hay tìi hoàn bang càch diéu tìi tich cyc tình trang tàng dudng huyS va càe YTNC tìm mach.
Tàng LDL-C là mot yèu tè nguy ed bénh mach vành va hién dupe xem là myc tìèu dièu trf faèn phàt trong phdng ngùa va dièu tri bènh fam mach (1). Non- HDL-C dupc fa'nh bang hiéu sÒ giùa cholesterol toàn
