Thuc tieh - IQnh nghiSm
Ddo tao ndng cao chat luang nguon nhdn luc cho bien, dao
O HOANG NHA'T TH6'NG VAn phdng T6ng ct,ic Biin vi Hii dio
V
ipc tAng cudng vA ning cao chAt lupng ngudn nhAn Ipc cho phAt tridn kinh tdbidn, dio tfl Vlpt Nam ddi hdl spphdl hpp chft che tdchii truong diing din cua Dang, spquAn ty ciia NhA nudc tdt cic chuang trinh dio tao chuydn sAu cua cAc trudng dfi hpc gin vdi nhu cdu tht^ tdcua cic doanh nghipp vA cAc td chdc xA hpi - nghd nghlpp khie.Thi ky 21 dUdc xem Id "the ky cua dai dytmg' vd Viet Nam cung nhu cac qudc gia cd biln deu rdt quan tam den bien dao, coi trpng vifc xdy dung chien lupc bien. Viet Nam nam trong sd 10 nUdc tren the gidi cd ehi so cao nha't ve chieu dai bd bien (cU 100 km' thi ed 1 km bd bien), md ra 3 hudng Ddng, Nam va Tay; cd vung bien vfi them lyc dia rpng Idn, dien tfeh vupt qua mdt trieu km'. Idn gap 3 lan dien tfch dat lien; cd hdn 3.000 hdn dao Idn, nhd, gan bd va xa bd, chay sudt tU vjnh Bac Bp tdt vjnh Thai Lan. Doc biln cd nhieu vinh dep (Ha Long, Van Phong, Cam Ranh, Nha Trang...) va cd 90 cang bien Idn nhd va gan 100 (3ia diem cd the xay dung cang, ke ca eang trung chuyen qudc te, 125 bai bien cd canh quan dep, trong dd cd 20 bai bien dat tieu chuan qudc te de' phat tnen du Ijch bien. Ven bien cd nhieu ioai khoang san lam vat lieu xay dung. Tdng tru lupng dau khf du bao dia eha't cija toan them luc dia khoang 10 ti tan dau quy doi, tnlf lupng khai thac 4-5 ti tan, tru lUdng khi ddng hanh 250- 300 ti m'. TrO lupng hai san khoang 3-3,5 trieu tan...
Nhung con sd, Idi vfin tren dupc cdc thdy cd gido lift ke gidi thieu b trong trudng hpe, thdng qua cac bat giang cd lien quan d l nhieu the he hpe sinh, sinh vien biet vdi myc dich hudng cho cac em Idng ty hao ve da't nude ta cd "RUng vang bien bac". Nhung tU chuyen giao dye y thUe bao ve ehCi quyen bien dao, gido due nhdn thUc ve viec khai thac tai nguyen bien den chuyen hudng nghiep eho edc em ve nhiJTig ngdnh kinh te bien van cdn khoang each qua Idn... Do vdy cU moi mua tuyen sinh. cac trudng dai hpc ed ddo tao lien quan phyc vu cho phat trien kinh te bien, dao lai thie'u sinh vien dau vao. Mot trong nhCing nguyen nhan can ndi den la trong mua tuyen sinh cac hpc sinh it dupc thay ed djnh hudng theo cac nganh kinh le bien. Lau nay, nhieu bai bao trong va ngoai nude da ndi den thuc trang thieu nhan cdng tay nghe cao cho nganh dau khf. mdt nganh kinh le bien chu luc ci!ia Viet Nam, Chuyen gia dau khi hien nay phan Idn Viet Nam phai thue tU nu6c ngoai. Nhung khdng chl cd nganh cdng nghiep dau khi cCia Viet Nam ludn phai ddi
mat vdi van de thieu ngudn nhan lyc chat lupng cao; ma ngdnh du ljch biln - ngdnh kinh te dang thu hut hdn 73% lupt khach du ljch qudc te den Viet Nam, tdc dp tdng trudng trung binh 12,6%/nam, cung trong tinh trang thieu ngudn nhan luc cdtay nghe...
Nude ta da ed mdt ehien lupe blln de djnh hUdng cho phat triln kinh te bien va xac djnh The ky 21 la the ky cua dai dUdng. Vdy, de thue hien dupe myc tieu da ddt ra, dao tao nhan lue eho phat trien kinh te bien van ta yeu td lien quyet. Nhiftig thuc te tnen khai vdn chua xac dinh, di dung hudng mong dpi nay. Mudn lam dupc, the he di trude, eae thay cd giao can djnh hudng eho hpc sinh ngay tU edn ngoi trong ghe nha trudng.
Hang nam, cU gan mua tuyen sinh, cac trudng cdng lap phai bo ra rat nhieu kinh phi de quang ba thUdng hieu nhung npi dung tu van tuyen sinh xuat hien tren cae kenh truyen thdng dai ehung, nhung hau nhu It ndi den eac nganh kinh te bien. Cac trudng dai hpc moc ra nhu nam nhUng nam gan day nhung cung chay theo cac nganh
Tdi nguyen vo Moi traong | Kjf 2-Thang 9/2012 2 9
ddo tao thdi thupng. Hpc sinh phd thdng cQng ndp don 6 at vdo cdc ngdnh thdi thupng nhu kinh t l , tfil chfnh, ngdn hdng, ludt, bdo chf, edng nghf thdng tin... Vd sd tn.fdng ddo tao nhdn l i ^ cho cdc ngfinh kinh t l biln hlfn d Vifit Nam cQng khdng nhilu.
Thdi thupng lfi t h i nhung khi ra tn/dng lai khdng cd vifc Idm, nlu cd nhilu ngudi lfim khdng dung nghi dupc dfio tao. Trong khi dd, theo thd'ng kd cOa Hdi Khoa hpc ky thufit kinh t l biln Vift Nam, cfi nUdc dang cin hdn 1.000 thuyen vidn. 800 thuyln trudng.
mdy trudng. thOy thi^ Ifinh nghi phye vy tren tdu biln trong vd ngoai nUdc. Ngodi hdng hdi, nhilu ITnh vuc kinh t l biln khde cung dang thieu nhdn lUc tram trpng nhung sd tn/dng cd dao tao nhdn luc cho ngdnh ndy cdn han chl.
Nhu cdu Idn la vay song den nay, cdc trudng dao tao nganh ndy vin khd khan ^ong edng tde tuyIn sinh. Thuc trang tren se gay anh hudng den chi tieu "kinh t l bien va ven bien ddng gdp khoang 53- 55% tdng GDP cCia ca nude vao ndm 2020 Mdc du. diim chuin dau vao cua cac trudng dao tao cac nganh nghe lien quan den kmh te bien van d mUc vUa phai, eung ehl 13 -15 diem eho khd'i A, va 16- 17 diem cho khdi B. nhung cac em cung khdng mSn ma...
Nhin mot each cu thi, cd the ndi rang, cae em hpc smh phd thdng hien nay chi dddc giao due ve tinh yeu. Idng tU hao ve biln.
dao CLia To qudc chung ehung, it dupc djnh hudng v l cac nganh kinh le bien Giao vien, ddc biet la giao vien lam cdng tac chu nhiem d trudng Irung hpc phd thdng, khdng cd nhieu ngudi co the giup cac em biet them nhung nganh dao tao, nhu: Cdng nghe hda dau, dau khf, dieu khien tau bien. khai thac may tau bien, bao dam an loan hang
hdl. difn tdu thOy. mdy tfiu thOy.
thilt k l thfin tfiu thCiy, ddng mdi vfi sCia chua tdu thOy, xfiy dung cdng trinh thily vfi thim lyc dja...
Gido dye cho hpc sinh nhfn thCfc dU(?c vai trd cda blln, ddo nudc ta trong vlfc phfit triln kinh t l , dn djnh an nlnli chfnh trj vSn cdn nfing nhQng bdi hpc ly thuyit 6i cdc em "cUthl hoc thudc bdl", biln, ddo Vift Nam dang rit cdn cdc thiy cd chi cho cdc em hpc sinh thiy con dudng. III dl d l thi;c hifn trfich nhifm vdi biln, d^o qud hUdng.
D l cdng tdc ddo tao ngudn nhdn lyc phyc vy phfit triln kinh le biln dupe diu tu bdi bdn ngay tU khi cfic em cdn ngdi trdn ghi nhfi ta/dng, phdt triln manh md hdn nljfa, can cd mdt sd giai phdp cy t h i sau:
Mdt Id. diy manh cdng tde thdng ke, du bdo v l nhu edu ngudn nhfin luc. Oi cd mdt chiin lupe phfit triln ngudn nhfin luc dung ddn, dilu quan trpng nhat Ifi phai du bdo dung nhu cau cCia xa hdi.
Cdng tac dU bfio phai dua tren cfic sd lieu tin cdy. cd phUdng phdp phdn tfch. ddnh gia sd lieu tdt d l tU dd dua ra nhUng dd bdo chfnh xdc nhdm dinh hudng phfit triln cho hoat ddng ddo tao ngudn nhdn luc.
Trong du bdo, cdn chi ra nhu ciu ngudn nhan tuc ciia tUng ngdnh vdi sd tupng ey thi, ydu edu bdng d p . trinh dd tuong Ung d l tU dd cd mdt ke hoaeh ddo tao rd rfing nhfim dap Ung nhu ciu. 6 Vift Nam. ddy dd Chung ta cung thdy nhOng du bdo tren cfic phUOng tifn tnjyln thdng dai chung, nhung thudng thien v l vd dodn. ehua xac thuc va ehua phan anh dung hifn thuc, Chinh vi edng tdc dU bdo ehua dap Ung dupe yeu cdu ndn d nudc ta tinh trang thUa vfi thieu nhdn luc rdt phd bie'n va gay lang phf Idn.
Hai la, td chUc ddo tao theo nganh nghi phu hpp. Do sU phat Irien rat nhanh cOa cdc ITnh vUe lien quan de'n kinh te biln, dao va
tfnh bao phCi Idn (IHn quan din hiu khip cdc fTnh vyc) nfin ngudn nhfin lyc phyc VM phfit triln kinh t l blln. ddo c6 mft ddc thiJ ngh^
nghifp rit rd. VI vfiy, khi dfio tao ngudn nhdn li/c c i n xfic dinh ngfinh nghi hofic nhdm nganh nghi cho dCing d l tao dilu kifin thufin loi cho ngudi hpc vfi ngudi tuyin dyng. Tfip trung md ngay nhiJfng ngfinh mdi c6 nhu cdu cao.
Hifn nay. mft s5 ngfinh vd finh vut rdt cdn nhung chua c6 chuydn ngdnh ddo tao. nhU: Quan ly tdng hpp vung bd. qudn ly mi ro, khai thde vft lifu hda phim trong ni/dc biln. cdng nghf hda ly trong khai thde nudc ngpt tU biln, cdng nghfi khai thde nfing lupng biln (sdng biln. thuy trilu, IhOy nhift)... Bfly Id nhDng fi'nh virc rdt d n cho mfit nin kinh te biln hifn dai.
Ba la, xac dinh ro tidu chu^
dfio tao, 6 Viet Nam, hifn cd r^t nhieu don vi tham gia ddotao ngu6n nhdn lyc vdi nhilu cap dd ktiac nhau nhung chua thdng nhdt ve tieu chudn. Oilu nfiy dSn d ^ tinh trang
"trdng den Ifin Ifn' vd bfing dp khdng dupc cdng nhfin. dfic biet la trong b6i cfinh hdi nhfip qudc tS ngay cang sdu rdng. Vf dy, mdt mfiy tmdng hay thuy^ tm6ng thi khong ch? Ifim vifc d Viet Nam md moi trudng boat ddng ctia hp mang tfnh qu6c te Vi vdy, d n thdng nhat v^
ndi dung ehuisig Uinh, quy trinh d ^ tao vfi edc^ thUc ddnh gia ehat lucmg ddo tao. Viet Nam d n chpn lya va triln khai dao tao dua tren cac teu chuin qude l l .
Cdn ddi ty If ddo tao theo bfic vd nganh nghi. Cde dia phUdng d n phdi hpp vdi cdc tn/dng dai hpe de xem xet. danh gia can thfin chien lUde phat triln vd sUthaycf6i nhu d u ngudn nhdn luc theo ti^g giai doan de dieu chinh ty If sinh vien dau vao cho lUng nh6m nganh va bae hpc, bao dam hSi hod ngudn cung cho thi trUdng,"
3 0 Toi nguyen vg Moi truong | Ky 2 • Thing 9/2012
