Hoi nghi Khoa hoc ky niem 35 nam Vien Khoa hgc va Cong nghe Viet Nam - Ha Noi 10'2010
DIA CHAT VA TIEM NANG KHOANG SAN BIEN DONG
Nguyen The Tiep, Nguyen Bieu, Nguyen The Hung, Tran Van Tri Tom tat:
Nghien ciru dia chat Bien Ddng trong han ba thap ky qua chii yeu tap trung vdo khu vuc them luc dia cd do sdu dirai 200 m nuac, kit qud dgt dirac Id da cho ra dai mot logt cdc sdn pham ban dd dia chat, dia mgo, dia chdt De Tir, bi ddy tram tich De Tam, kiin tgo, khodng sdn,... a ty le 1:1.000.000 cho todn viing vd cdc ty le chi tiit cho cdc bdn triing thdtn dd dau khi. Nghiin ciru dia chdt vd khodng sdn khu vuc bien sdu chi dirng Igi a mire do khdi qudt, thiiu nhieu thdng tin chi tiet, de gdp phan cung cdp mot sd tu lieu mai vi cau triic dia chdt vd du bdo tiim ndng khodng sdn biin sdu, bdo cdo ndy se giai thieu nhung kit qud mai ciia Di tdi KC.09.18/06-10 thudc chuang trinh nghiin ciru bien giai dogn 2006- 2010 (KC. 09/06-10) nham dinh huang cho cdng tdc nghiin ciru, tim kiim khodng sdn trong thai gian tiip tai.
Mddau
Tir nam 1975 den nay da cd 7 chuang trinh nghien cuu bien cap qude gia trien khai tren viing bien Viet Nam, trong dd 6 chuang trinh do Vien Khoa hgc va cdng nghe Viet nam chii tri dd la: Thuan Hai - Minh Hai (1976-1980), CT.48.06 (1981-1986), 48B (1986-1990), KT.03 (1991-1995), KHCN.06( 1996-2000), KC.09 (2001-2005) va mot chuang trinh ed ma sd KC.09/06-10 do nai khac chu tri.
Nhirng ket qua nghien cuu ve dia chat dugc nghien cim chi tiet tren phan them luc dia, da phat hien dugc mot loat cac bdn triing chira dau va khi. Dia tang dia chat Kainozoi dugc xac lap, cac pha kien tao hinh thanh cac cau tnic cua Bien Ddng dugc phan anh tuong ddi day du, dia mao - De Tir, dja chat cdng trinh da tao ra nhiing ca sd khoa hgc phuc vu cho tim kiem khoang san va xay dung cac cdng trinh bien. Tuy nhien khu vuc bien sau bao gdm sudn luc dia, triing sau Bien Ddng chi mdi dua ra nhirng ket qua mang tinh khai quat ve dia chat chua dap irng cho cdng tac tham dd tim kiem khoang san. Cae van de nghien cim ve dia chat khoang san da dat dugc nhieu thanh tuu ddng gdp cho nganh kinh te phat trien. Trong ITnh vuc tham dd dau khi da xac dinh dugc cac cau tnic tiem nang cua cae be quan trgng nhu sdng Hdng, Phil Khanh, Cim Long, Nam Cdn San, Malay - Thd chu, Tu Chinh - Viing May va theo Tdng cdng ty Dau khi da xac dinh dugc tir 4,0 - 4,5 ty met khdi qui dau. Viing bd va bien ven bd da phat hien dugc mot loat cac loai hinh khoang san kim loai nhu sat, titan, thiec, vang, nhdm, ddng, chi... Cac khoang san vat lieu xay dung nhu eat, sdi, bentonit...
Khu vuc bien sau tir 200 - 50 00m, tiem nang khoang san ve dau khi, bang chay (hydrate gas) dugc danh gia cd trien vgng d cac khu vuc nam tren sudn luc dia tay nam Hoang Sa, ddng Phii Khanh, ddng Phan Thiet, Tu Chinh - Viing May va tay nam Tmdng Sa.
Cac ket haeh sat mangan phat hien dugc d do sau 1000m - 1300m ldp vd Mn phat trien tren basalt d day bat dau tir 2,5 - 2,7 tr. (Pliocen mugn) va d do sau 1900 m tir ldp tram tich sinh vat tudi Pliocen phii tren da vdi Miocen ha -4,0 - 2,7 tr. gan niii lira Dinh Trung lay dugc cac mau dang ket hach Fe-Mn d do sau khoang 1300m va 900m, trong dd FezOs chilm 18,03 - 27,53%, MnO 3,29 - 13,39%, Zn 33,5 - 90,25ppm, Pb 7,98 - 13,24%... Nhirng din lieu tren cho thay cdng tac nghien ciru dia chat va tham do tim kilm khoang san khu vuc biin sau van la muc tieu tmdc mat can phai dat tdi.
1. Khai quat dia mao day bien
- Them luc dia khu vuc nghien cim la be mat lire dia bi ngap nude cd do sau nam trong gidi han tir 0 - 200m nude, d phia ngoai do sau nay ed su bien ddi dot bien ve do ddc cua day bien. Cd cau tnic vd granit ddng nhat thuoc kieu vd luc dia. Qua trinh sut chim dang bac thang eiia mong granit da tao ra mot loat cac triing tich tu tram tich. cac dia hao cd be day tram tich dat den 8000m - 9000m va cac khdi nhd the hien su tuong phan rd net tren dia hinh day bien. Cac qua trinh ddng lire dja mao hien dai dac tmng cho ddi bien ven bd do do cac thanh phan vat chat tao nen dia hinh thudng thd, xen ke cac thanh phan min cd nghTa la tinh phan di rat rd ret trong mdi trudng ddng lire khac nhau.
- Sudn luc dia la mot dai bao quanh them luc dia, keo dai tir do sau 200m den 3500m ed noi den 4000m. Cau tnic thi sudn luc dia cd mat cua ldp vd luc dia hoac a luc dia. Ngoai cac tudng tram tich cd ngudn gdc luc nguyen, sudn luc dia cdn xuat hien cac thanh tao cacbonat, cac phun trao bazan. Ldp granit khu virc sudn luc dia cd chieu day tir 8- 10km.
Sudn luc dia dugc hinh thanh ehii yeu bdi cac cau tnic doan tang do cac dirt gay kinh tuyen khdng che hoac cac oan vdng va
cac khdi nhd nang cao tao nen (hinh 1).
- Chan luc dia Bien Ddng la mot dai hep khdng lien tuc, phan bd dudi chan sudn luc dia bat dau tir do sau tir 2500m - 4000m. Dia hinh chan luc dia tuong ddi phang, do ddc tmng binh tir 0,01'' din 0,03^. Chung thudng la cac ddng bang tich tu tren cac triing cd do day tram tich tir 1000m - 4000m. Cau tmc vd granit bi vat nhd dan va giam manh chi cdn tir 2000m - 3000m va hau nhu bien mat khi tiep giap vdi triing sau Bien Ddng, chiem hau het ddi tach gian. Cau tnic thi vuc bien tham cd cau tnic vd trai dat la vd dai duong (vd bazan), phan tren be mat bazan la ldp tram tich Kainozoi cd be day mdng tir vai tram met den vai nghin met. Qua trinh md rgng dien tich cua day bien hoan toan do hoat ddng ciia ddi tach gian trong hai giai doan 37 trieu nam va
C\A MAO OfOMOtPttOlCXiY
-i
1
! •, ' i ' ""••-
--^
•v
' ^ ^\ "^
^
--sr
^ _-* ' -(
<^> t HA
— ---
"^ ~
X - -
>
\
~
\
'•<£. ^ ' ^ '
' - V
^ \ ^
^ v s
-x
V . f
r"--' y - ' y i
~ .«.•'; ^
' _ • - ^
, • ; * * > ' — ^
^ *-^"'*
• ^
-
f^
i \
—
^ ^
-
y
-
1 ^
^ '^' ,r
^ *^ _ —
1 i
- - - ' ^•
'
•^ _
1
1
1
^t i
% j/A
^<' i '"
«~*
"" -1-^
— — „ . ""L^ f
- -»_
/ '
Hinh 1: Ban dd dia mgo viing biin Viet nam vd cdc viing ki can. Nguyin Thi Tiep
17 trieu nam ve tmdc.
Lich sir phat trien dja hinh: Trong lich sir hinh thanh Bien Ddng dja hinh cd ngudn gdc bien chi mdi xuat hien each day khoang 32 trieu nam sau khi triing bien ddng la mot thung king giua niii bi nude bien tran vao tir phia Ddng Bac. Dia hinh day bien da trai qua 3 giai doan Idn dd la: Giai doan Eocene - Miocene, Pliocene - De tir vd giai dogn Holocene - Hien dgi - tuong irng vdi cae thdi ky hoat ddng tach gian (tien tao rift, thdi ky tao rift va sau tao rift).
Hoi nghi Khoa hoc ky' niem 35 nam Vien Khoa hgc va Cong nghe Viet Nam - Ha Noi 10/2010
Sir dan xen eiia cac kieu kien tnic hinh thai cua khdi luc dia cd Tmdng Sa va cac kieu kien tnic hinh thai vuc tham bien sau cd vd dai duong ndi len tinh tuong phan khac biet ve kien tnic hinh thai cua mot bien ria.
cac kieu kien tnic hinh thai dja hinh da sd phat trien cd tinh chat ke thira cua cac cau tnic phat trien tir Kainozoi, trong dd mot sd kieu KTHT dia hinh tich tu da xda nhda cau triic ben dudi bang cac qua trinh san bang theo phuang thirc agradation va progradation.
KTHT dia hinh the hien tinh phan bac tuong irng vdi cac thdi ky dao ddng ciia muc nude bien trong sudt Neogen - De tir.
Trong qua trinh phat trien cac kieu kien tnic hinh thai day bien da xay ra it nhat 5 lan phun trao niii liia lien quan den cac dirt gay sau va cac chu ky kien tao dd la cac thdi ky Miocen mugn, Pliocen, Pleistoeen giira, Pleistocen mugn va Holocen.
Chuyen dgng thang dirng ciia vd trai dat va qua trinh tach gian Bien Ddng la nguyen nhan tao ra cac kien tnic hinh thai bac II nhu them luc, sudn luc dia, vuc tham bien sau va ddi chuyen tiep la chan luc dia.
2. Dac diem dja chat
Tir han ba thap ky qua nhiing nghien cim dia chat da cd nhieu thanh qua, dieu dd dugc the hien qua cac san pham ban dd sau:
- Nam 1987, tac gia Liang Dehua chu bien ban dd Dia chat, Wu Jimin chu bien ban dd cac Be tram tich Kainozoi, He Liansheng la tac gia cua ban dd Kien tao,...
- Ban dd bdn triing Kainozoi bien Viet Nam, Nguyen Giao, 1995.
- Ban dd dia chat Pliocen - De Tir them luc dja Viet Nam ty le 1:1 000 000 (Nguyen Bieu, nnk).
- Ban do dia chat De Tir Bien Ddng va ke can ty le 1:1 000 000 (Tran Nghi, nnk, 2003)
- Ban do tram tich day Bien Ddng, Nguyen The Tiep, 2003.
- Ban dd dia chat quan dao Tmdng Sa va ke can ty le 1:500 do TS. Nguyen The Tiep lam chu nhiem, 2007.
- Ban dd dia chat Biin Ddng va kl can ty le 1:1 000 000 (Trln Nghi, nnk, 2007).
- Ban dd tram tich day bien Viet Nam va cae viing ke can ty le 1:1.000.000, Pham Huy Tiln, TrSn Nghi, 2001.
- Ban do kien tao Bien Ddng, Ho Dac Hoai, Le Duy Bach, 1990.
- Ban dd cac be De Tam viing bien Viet Nam va ke can ty le 1:2.000.000.
- So do Tmng tam va cac ria cua Bien Ddng Viet Nam vdi cac he thdng tuang tac ddng lire (Phan Tmng Dien), hinh 3.
- Cac be De tam tren them luc dja Vict Nam va cac viing lan can thudc ria Tay Biin Ddng (Phan Tmng Dien), hinh 4.
- Ban dd dja chat viing biin sau ty le 1:1.00.000 (DT KC.09.18/06-10), 2010.
- Ban dd cSu tnic viing biin nude sau ty le 1:1.000.000 (KC.09.18/06-10)
- Ban dd du bao tilm nang khoang san biin sau ty le 1:1.000.000 (KC.09.18/06-10), 2010, hinh 2.
Khac vdi cac ban dd dia chat cua cac tac gia tmdc kia, ban dd dja chat viing bien sau da phan anh dugc cac da mdng am hgc tir Tien Cambri den Creta ha tao nen mdng da thanh phan tmdc chu ky rift Kainozoi hoat ddng.
Trai qua thdi gian, cac da nay hien nay cd noi dugc dang len nhu d hai ddi nang ria cac rift hoac bi phii bdi ldp mdng hay day tram tich Kainozoi tiiy theo tirng noi, hinh 2.
^•^ l > 0 3I/S. <L 1^ t>1.-Y B l £ ^ K.IILJ V V t ^\J<i<i. 'SAS. l i l t Ts l>t'>-N<. W I* ^ A 10">-1
Tram tich Kainozoi trong viing bao gdm Eocen, Oligocen, Miocen ha, Miocen tmng, Miocen thugng, Pliocen va De tir. Giiia cae phan vj nay tdn tai bat chinh hgp, trong dd bat chinh hgp Miocen tmng la quan trgng mang tinh khu vuc toan Bien Ddng xay ra trong thdi gian dai 3-5 trieu nam (Huschison, 2007).
Hoat ddng magma phun trao xay ra manh me vao cudi Mesozoi, vao giai doan tien rift - Eocen xay ra yeu dt song xay ra manh me vao Miocen
tmng, Miocen thugng, Pliocen va De tir
' 'J
•i ' • 1"xy
^y
Hinh 2: Bdn dd dia chdt viing biin sdu. DT KC.09.18/06-
3. Dia dong luc Bien Dong
Bien Ddng hien nay ed dac diem nhu mot bien ria kieu be sau cung vdi ldp phii tram tich Pliocen va De tir nam dudi do sau muc nude khoang 3,5 - 4 km va ke gdi tren mdng vd dai duang. Trong sudt thdi ky Oligocen va Miocen sdm - giiia, be nay da dugc hinh thanh va phat trien nhu mot tmng tam cang gian vdi viec ximt hien trong cac ddi sdng niii ngam chii yeu la basalt dai duong (tudi 17-32 tr.n.).
Pha tach gian dien hinh dau tien da xay ra vao Oligocen tmng (32 trieu nam) va pha tach gian cdn dugc tiep tuc tdi Miocen sdm (17 trieu nam). Day bien md rgng cue dai vao cudi Miocen sdm va trong Miocen giiia ciing vdi sir hinh thanh cac tap da carbonat Miocen day phii rgng tren ca cac ria trong dd cd ca viing dao Palawan hien nay). Qua trinh tach gian thue sir bi ket thiic vao cudi Miocen giua va khi dd ciing khdng cdn sir gian day Bien Ddng.
Tach gian da md rgng day be ve phia ria ciing vdi sir hinh thanh cac be De tam do cang gian.
Bien Ddng trudng thanh khi dat tdi trang thai can bang vao cudi Miocen giira dau Miocen mugn do pha don ep dau tien tir cac ddi hut chim Philippine va Java bao phia ngoai. Phan phia ddng tich hoat ddng kien tao tich circ vdi cung ddng dat niii lira Dai Loan - Luson the hien rd tir Pliocen tdi nay.
Hoi nghi Khoa hgc ky' niem 35 nam Vien Khoa hgc va Cong nghe Viet Nam - Ha Noi 10 2010
Phia Ddng Nam va Nam thudc kieu chuyen tiep trong Pliocen va De tir tir kieu tich cue Palawan tdi kieu thu ddng Bomeo - Natuna phia Nam. Lien quan vdi ria nay cdn cd cac khdi luc dia ngam thoai hoa Tmdng Sa - Reed Bank do bi ehiie chim dan dudi cung Palawan trong Pliocen va De tir. Mot sd be De tam cd tiem nang dau khi Idn thudng nam ke ven dao Borneo.
Phan Tay va Tay Bac cd sir uu the ciia kieu thu dgng trong dd cac be De tam Idn dugc hinh thanh dudi tac ddng cang gian va banh tmdng day Bien Ddng trong Oligocen - Miocen.
4. Cau true dia chat
He thdng cac be De Tam dugc nghien cim ky phan bd d Bien Ddng bao gdm: Be bac vinh Bac Bd, be Sdng Hdng, Nam Hai Nam, Hoang Sa, Phii Khanh,Ciru Long, Nam Cdn San, Malay-Thd Chu, Tu Chinh-Viing May, nhdm be tmdng Sa.
nong
5. Tai nguyen khoang san A - Khodng sdn viing bien
Nhom khoang san sat va hop kim sat
- Sdt Thach Khe (31.Fe) ed dang thau kinh nhieu chan phan bd dgc ven bien d viing DB tinh Ha TTnh. Tu khoang sat Thach Khe thudc kieu n^udn gdc skam cd thanh phan chu yeu la magnetit (50-95%) vdi ham lugng trung tdng trir lugng va tai nguyen tren 554 tr.t., trong dd tren 320 tr.t. cd ham lugng Fe > 60% dang dugc khao sat kha thi phat trien md.
- Nickel. Mot sd tu khoang nickel nhu Buenavista, Rio Tuba dgc ven bien Tay Nam dao Palawan, Philippin cd ngudn gdc phong hda tan W du. Tdng tai nguyen dat 343 ngan tan ^
Pb+Zn, My Dire (37.Pb-Zn), Quang Hinh 3: Trung tdm vd cdc ria ciia Biin Ddng Binh cd 7 than quang hinh dang phire Viet Nam vai cdc hi thdng tuang tdc ddng lire tap, gdm sphalerit la chinh, ciing vdi (Phan Trung Diin)
galenit, chalcopyrit, vdi ham lugng
Pb+Zn = 2,16 - 7,46%. Tdng tai nguyen dat khoang 100 ngan tan Pb+Zn.
Nhom khoang san kim loai nhe - Nhom. Quang nhdm d viing gan biin Tmng Bd thudc kieu bauxit laterit cd ngudn gdc phong hda tan du chii yeu tir da bazan Neogen. Cae diem quang deu cd quy md nhd. Nhdm tu khoang Trudng Thg, tdng tai nguyen dat tren 1 tr.t..
Tai Van Hda, tinh Phu Yen gdm cac diem quang Tuy An, An Xuan, San Dinh, Kim San vdi tdng tai nguyen thudc loai nhd.
Nhom khoang san kim loai cff ban
- Thiec. Cac tu khoang thiec phan bd d nhieu nai tai Ddng Nam Tmng Quoc, Viet Nam, ban dao Malaysia thudc cac ngudn gdc nhiet dich, skarn, sa khoang, v.v..., nhung phSn
Idn dgc ven bien khu vuc nay ehii yeu la sa khoang.
i=Ill£L
Diem quang Binh Nhan phan bd d viing bd biin, each Phan Thilt gan 40 km vl phia DB va mot sd vanh phan tan hoac diem quang d cae viing biin ndng ven bd, nhu ban dao San Tra (Thira Thien Hul - Da Nlng), Thien Ai, La Gi, Cu Tri, Ke Ga, v.v... (Phan Thilt) chua dugc danh gia.
- Dong d Viet Nam, md ddng Dire Bd, Quang Nam (52.Cu), dugc khai thac tir lau, nhung den nay van chua dugc phat trien lai. Quang ddng d day thudc loai sulfur cd ham lugng (%) nhu sau: Cu = 3,76; Zn = 3,37; Pb = 3,10. Quang cd dang khdi phan bd trong da niii liia metaandesito-bazan xen da phien thach anh - mica Neoproterozoi- Cambri.
- Chi-kem. Mot sd tu khoang ehi-kem d Bac Tmng Bd thudc loai quang sulfur ngudn gdc nhiet dich gdm 2 tu khoang. Tu khoang Quan Son (27.Pb-Zn), Thanh Hda, cd 18 than quang dang thau kinh, thanh phan chii yeu la sphalerit, vdi ham lugng Pb+Zn
= 13,01%.
- Titan. Quang titan sa khoang ven bien kha phd bien dgc dai bd bien
ndng, ven cic dao d phan phia Ddng rr ; ^ r.- ^- i/ - - • -
, , - . XT * ' U--u - - '. Hinh 4: Ban do khoang san va nang lirang Bien Viet Nam, trong cac bai hoac con cat. „ , , -; r^^ ^^ ^ .,
Dong (nguon KC.09.24) Hien cir khoang 60 tu khoang
va diem quang, tap tmng nhieu nhat d mien Tmng, cd thanh chu ylu la ilmenit: 53-97 va it han cd zircon: 1,2-25; mtil: 0,05 - 15; monazit: 0,05 - 9,4; leucoxen, anatas, v.v... Tdng trii lugng va tai nguyen la 22 tr.t.
Ddi ven biin Qudng Ninh - Thanh Hda. Tu khoang cd ham lugng quang cao, tmng binh la 100-150 kg/m^ nhung tdng tru lugng va tai nguyen nhd, khoang 90 ngan tan TiOz-
Ddi ven biin Nghi An - Thira Thiin Hiii. Cac tu khoang titan cd tdng tru lugng va tai nguyen g k 7,5 tr.t.. Dac biet md Ky Khang (39.Ti), Ha TTnh cd quy md Idn han ca vdi tdng trir lugng va tai nguyen dat din 1,6 tr.t., ham lugng ilmenit thay ddi khoang 20 - 147 kg/m\
zircon: 2,3-18,5 kg/m^ v.v...
Ddi ven biin Dd Ndng - Khanh Hda. Tdng trii lugng va tai nguyen sa khoang trong dai nay dat khoang 3,5 tr.t., trong dd md D I Gi (60.Ti), Binh Dinh dat din 1,65 tr.t.. 6 md nay, ilmenit dat 1,57 tr.t., zircon: 32,5 ngan tan, mtil: 19,8 ngan tan, v.v... Cac tu khoang Md Dire (55.Ti), Qimng Ngai, Phii Cat, Binh Djnh, Tuy Hda (70.Ti), Phu Yen cd tilm nang Idn nhung chua dirge tham dd.
Ddi ven bien Binh Thuan - Bd Ria - Viing Tdu. Cd tdng tru lugng va tai nguyen dat khoang 10 tr.t., trong dd nhdm md Ham Tan (87.Ti), Binh Thuan dat 1,9 tr.t. ilmenit vdi ham lugng 20,14 - 29 kg/m^ va 5,55 - 175,43 kg/nr\ zircon dat 442 ngan tan.
Hoi nghi Khoa hgc ky' niem 35 nam Vien Khoa hgc vd Cong nghe Viet Nam - Ha Noi 10 2010
Tai nguyen nang luong
a. Dau mo vd khi ddt tu nhien. Dau md va khi ddt dugc hinh thanh trong cae be tram tich De tam d Viet Nam da dugc tham do, danh gia trii lugng va tai nguyen dau khi cho tirng md va tirng be vdi cac sd lieu vira cdng bd nhu sau:
Bi Sdng Hdng: cd tdng trir lugng va tai nguyen dau khi du tinh den 1,1 ty m"* dAu quy ddi.
Jt "5 800
11
I I 400
O Oa phai hi6n n Chua phai hi6n
S6ng h i n g Phu Khanh Cir Ta Chirth- Vung May
Malay-Th6 Chu
720 BSong H6ng nCuu long
• Malay-ThiChu
• Phu Khanh DNam Con Son DTu Chinh-Vung May
Hinh 5: Trir luang vd tiem ndng dau khi a cdc be Di Tatn (Tran Dire Chinh & nnk).
Hinh 6: Tiim ndng du bdo thu hdi dau khi (Trdn Dire Chinh & nnk).
Bi Phil Khdnh: theo tai lieu dia vat ly, khoan tham dd va ddi sanh dia chat, cd the du bao tiem nang thu hdi dau khi khoang 400 tr.t. dau quy ddi.
Bi Cim Long: tren 10 md dau khi da dugc tham dd va khai thac. Be cd tdng trii lugng va tiem nang dau khi thu hdi la 800-850 tr.t. dau quy ddi.
Bi Nam Cdn San: cd tdng trir lugng va tiem nang dau khi khoang 900 tr.t. dau guy ddi, trong dd khi chiem uu the. Da cd 20 phat hien dau khi nhu cac md dau Dai Hiing, Rdng Ddi, Mdc Tinh, Hai Thach, Thien Nga, Lan Dd - Lan Tay cd trir lugng va tiem nang la 215 tr.t. dau quy ddi. Ngoai ra, tiem nang chua phat
hien cd the dat den 680 tr.t. dau quy ddi. Be Malay - Thd Chu cd cac nhdm md dau khi dgc Kim Long, Ca Voi - Ac Quy, U Minh - Phu Tan - Khanh My, Dam Dai - Hoa Mai - Nam Can - Nggc Hien. Phan chdng lan viing thda thuan thuang mai - CAA (Commercial Arrangement Area) Bunga Pakma - Orkid - Kekwa - Raya giira Viet Nam va Malaysia cd tiem nang khi thu hdi dat din 1,9 TCF (54 ty m^ khi).
Be Tir Chinh- Viing Mdy: theo danh gia ciia Chuang trinh VlTRA-1 cho tiem nang ciia be ed the dat tdi 800-900 tr.t. dau quy ddi, cdn CONOCO va PIDC danh gia 3 cau tao triln vgng trong be cd the dat 630-1600 tr.t. dAu quy ddi, hoac 10 TCF (285,7 ty m^) din 30 TCF (857,1 ty m^) nlu la khi.
Nhdm be Truang Sa: tiem nang dau khi du bao ciia nhdm be nay khoang 3330-6680 tr.t.
dau quy ddi.
Be Hodng Sa: muc do dieu tra cdn rk thap. Tiem nang dau khi du bao thu hdi khoang 7 TCF (198 ty m^), chu ylu la khi.
Hinh 7: Sa dd phan bd cdc cau true tiim ndng. (KC.09.18/06-10)
B-Tiem ndng khodng sdn bien sdu
Khoang san bien sau tir tmdc den nay chua dugc quan tam nghien cim do dd hiem thay cac cdng trinh cdng bd dii ehi la du bao ve tiem nang. Tir nam 2008 din nam 2010, de tai cap Nha nude ma sd KC.09.18/06-10 da tien hanh nghien cim cAu tnic dia chat lam ca sd khoa hgc cho du bao tiem nang khoang san bien sau do Nguyin Thi Tiep lam chii nhiem da cd nhirng ket qua budc dau giiip cho chimg ta cd nhirng dinh hudng trong tim kiem va tham dd tai nguyen khoang san va nang lugng d day bien cd do sau tir 200m tdi 5000m.
Day la ngudn tai lieu mdi bd sung chi tiet hda ve cau tnic dia chat va tiem nang khoang san tren ban dd khoang san bien Ddng.
Dua vao viec phan tich tren 20.000 km myen dia chan 2D, 3D, lien ket vdi cac tai lieu Id khoan, dia tang dia chan cua cac be Phu Khanh, be Tu Chinh - Viing May, nhdm be Tmdng Sa, cac ban dd cau tnic cua cac tang mdng va ndc cua Oligocene, Miocene, ban dd cau tnic kien tao dugc thanh lap.
Tren co sd phan tich ve dja chat, cau tnic kien tao, dia tang dia chan lam co sd du bao tiem nang ve dau khi. Cac dang bay da dugc phat hien thdng qua ket qua minh giai tai lieu dia chan va phan tich cac ban dd cau triic mdng trudc Kainozoi, ndc Mioxen giua va ndc Mioxen tren, chiing tdi da phat hien hang loat cac cau tao cd trien vgng (hinh 7):
- cac khdi mdng nhd cao va bi chdn viii bdi bdi cac tram tich Oligoxen va trd thanh cac bay chira dau hoac khi;
- Cac ddi nhd cao ciia cac thanh tao hat thd trong Oligocen va Miocen va dugc bao phii bdi cac tram tich hat min da trd thanh cac bay cd kha nang tich tu dAu khi;
- cac cau tao ke dirt gay la cac bay da dugc phat hien nhilu nhAt trong cac dang bay d khu virc nay va day ciing la ddi tugng can quan tam cua khu vuc;
- Cac bay phi cau tao nhu thau kinh cat, cac turbidite ciing dugc phat hien.
Dua vao cac tai lieu phan tich tren cd the khoanh viing triln vgng dAu khi khu vuc bien sau vdi cac dac tmng tieu bieu nhu sau:
- Vimg CO tiem ndng phat hien dAu khi nhat trong khu vuc bien nude sau ciia Viet Nam la vimg cd day du cac chi tieu chi vl dac dilm he thdng dau khi nhu sinh, chira, chAn, bay va sir di cu cua dau khi thuan Igi, cac viing cd tilm nang dd chiing tdi da khoanh dugc 3 vimg khac nhau (hinh 11):
V '-<.:.-:-,
^i^,i
- Viing Ddng bAc bl Phu Khanh - Ddng Nam be Sdng Hdng va Tay Nam nhdm bl Hoang Sa.
- Viing Ddng Nam bl Phu Khanh, Ddng bac be Nam Cdn Son va viing Nam triing ddng khu vuc nghien cim.
- Viing Tmng tam khu vuc Tu Chinh - Vung May va Tay Nam Trudng Sa.
^-tj
3 S E ^ S ? ! ' V . > O I I ~ » » . . C ! S
*:'V>!f-<^r''9H^giff.:fi
Hinh 8: Sa dd du bdo tiitn ndng dau khi khu vuc biin sdu tren 200m (KC. 09.18/06-10)
Hoi nghi Khoa hgc hi- niem 35 nam Vien Khoa hgc vd Cong nghe Viet Nam - Ha Noi 10/2010
- Viing it CO tiem ndng la viing it hoac khdng phat hien cac bay dau khi. neu cd thi kha nang chAn d day vung khdng dugc tdt hoac nam xa khu virc tdn tai cac tap da sinh hoac viing cd nhilu hoat ddng tan kiln tao nhu hoat ddng marma niii lira tre v.v...
- Viing qud it hoac khong co tiem ndng dau khi la khu vuc gan nhu khdng tdn tai cac tieu chi ve he thdng dau khi, dd la viing nude sau bien tham thudc ddi tach gian bien ddng, viing nay dugc hinh thanh do qua trinh tach gian Bien Ddng vao thdi ky Mioxen giua, chiem hau het dien tich phan Tmng tam Bien Ddng, vdi chieu sau nude bien tir 4000m den 5000m, day la khu vuc cd vd dai duang dugc bgc Id vdi ldp bazan dien hinh, phii tren ldp bazan la mot ldp tram tich tre ed chieu day mdng tir vai tram met den tren 1500 met nhung khdng qua 3000met.
Tiem ndng hydrate gas
Dieu kien hinh thanh hydrate gas bao gdm mot loat cac yeu td nhu: do sau dia hinh day bien, nhiet do, ap suat, dieu kien dia hda, tinh chat ca ly cua cac tang tram tich, ngudn cung cap khi metan, dieu kien binh on kien tao va cac dieu kien ddng lire khac
Cac phan tich dia chan 2D da phat hien cac be mat phan xa md phdng be mat dia hinh day bien ( BSR ) cd dau hieu eiia cac tang chira hydrate gas d cac khu vuc Hoang Sa, sudn luc dia mien Tmng, Tu Chinh-Viing May va Trudng Sa,...
Qua phan tich dia chan xac djnh cac mat phan xa md phdng dja hinh day bien cdng vdi xac dinh tinh chat tmyen sdng ciia cac ldp dat da, cac dieu kien dia hinh, nhiet do day bien, dia nhiet va dja hda ciia khu vuc ban do tiem nang hydrate gas dugc thanh lap.
1-Viing dugc danh gia cd trien vgng nhat (Loai A) vdi cac dac diem sau:
Viing nay cd chieu sau nude tren 500m, cd cae be tram tich khi (cd ngudn cung cap khi ddi dao); Viing cd day bien tuong ddi yen tTnh (cd it hoac khdng cd cac hoat ddng kien tao, nam trong viing sudn ddc hoac chan sudn ddc ciia them luc dia. Cae tram tich day la biin vdi ban sau den sau va cac tram tich tang ndng chu yeu cat bdt va set.
Viing cd trien vgng loai A bao gdm: Dia hao Ddng dia liiy Tri Tdn - Tay QD Hoang Sa, Bac va Ddng be Nam Cdn Son va tay bac viing Tu Chinh.
391J 350 4 ^ 4^0 HQiy trno flijo UfO y^O 7^0 D'j|f> 9^0 QpO (»^0 J 1 OftO 1 ISv , 7»«=»'^ , 1300 T l-»60 1603 _ fj 0
1 \ A s^ ? . '
^~-&
1 ^ r*?;.'
•B •m
«-V
Khu vuc Hoang Sa (tuyin dia chan AW3)
, ^ - 1 ' ^ -*v
Qui Nhan
^rf J
Tu chinh - Vung May niioh^mji Jj2:ii^ui;i4ixii;ia.m4a:ijaaixijyjnj4-Kiri
1 M Vit i ; ^ s.
MatcAtdiachanCT93-15
Mat cat dia chan TC93-42 Tmdng Sa Hinh 9: Cdc mat cat dia chdn the hien be mat BSR 2 - Vimg trien vgng tuang ddi (Loai B): cd chieu sau nude biin tren 500 m. Cd cac be tram tich cd kha nang cung cap khi. Viing chii yeu nam trong viing sudn luc dia (viing sudn thoai), cd trAm tich day la biin silic bien sau, biin vdi ban sau den sau va cac tram tich ndng la cat bdt set.
Viing day biin cd cac hoat ddng tan kien tao nhu hoat ddng maema, niii lira tre, ddng chay ngam, hai luu.
Viing triin vong tuang doi {Logi B): Phan Ddng be Phii
Khanh, Ddng quAn dao Hoang Sa va nhdm be Tmdng
Sa, phAn TN va Nam bl Tu Chinh - Vung May. Hinh 10: Sa dd du bdo hydrate gas viing bien sdu trin 200m nude
(KC.09.18/06-10)
Hoi nghi Khoa hgc kv niem 35 nam Vien Khoa hgc vd Cong nghe Viet Nam - Ha Noi 10/2010
3- Vimg dugc danh gia cd trien vgng thap (Loai C): viing cd chieu sau nude tren 4000m. Viing thilu hoac ngheo va xa ngudn cung cap nguyen lieu khi. Tram tich day chii yeu la set bien sau sinh vat. Day bien cd nhieu hoat ddng tan kien tao nhu hoat ddng maema, niii lira tre, ddng hai luu...
Vimg triin vong thap (Logi C): gdm toan bd dien tich ddi tach gian Bien Ddng.
4- Viing dugc danh gia hoan toan khdng cd trien vgng {Logi D)
Viing cd chieu sau nude nhd (< 500 m - chu yeu 0 m den 200m), mac dii ed ngudn cung cap khi ddi dao tir cac be khi, nhung khdng du dieu kien tao ap suat va nhiet do thich hgp cho su hinh thanh va tich tu cua hydrat khi bien.
Vimg khdng cd triin vong (Logi D) bao gdm phan them liic dia bi ngap nude, phan tren cua sudn luc dia bao quanh them luc dia cd do sau phan bd tir 200-500 met nude.
TAI LIEU THAM KHAO
1. Nguyen Bieu, Cii Minh Hoang, Nguyen The Tiep, Vii Trudng San. Dia chat hydrate metan d sudn tay va tay nam Bien Ddng. Tap chi KHCN bien 2010.
2. Dac diem cau tnic dia chat va tiem nang khoang san bien sau nam Viet Nam, DT.KC.09.18/06-10: Nguyen Thi Tiep, 2010.
3. Tran Dire Chinh, Nguyen Van Dac, Trinh Xuan Cudng, 2005. Ket qua hoat dgng tim kiem tham do dau khi cua Tdng cdng ty Dau khi Viet nam: Ca hdi va thach thirc. TT BC Hdi nghj KHCN 30 nam DAU khi VN, 2005.
4. Phan Tmng Dien, 2005, Tdng quan ve he thdng be De Tam tren ria tay Bien Ddng Viet Nam. TT BC Hdi nghi KHCN 30 nam DAU khi VN, 2005.
5. Le Nhu Lai, Phiing Van Phach & nnk, 2002, Ban dd cau tnic kien tao Kainozoi Bien Ddng
6. Nguyen The Tiep, Nguyen The Hiing, Tran Hiru Than, Tran Dang Hiing, 2010. Danh gia tiem nang khoang san dau khi va khi hydrate viing bien nude sau Viet Nam.
7. Nguyen The Tiep, & nnk, 2009, Dja mao viing bien Viet nam va cac viing ke can. Tap Atlas Dieu kien tu nhien va mdi trudng vimg bien Viet Nam va ke can.
8. Tran Van Tri, Nguyen Bieu, Nguyen The Tiep & nnk 2007. Ban dd tai nguyen khoang san va nang lugng. Atlas KC.09.24, Nguyen The Tiep chii nhiem.