HéI NHËP QUèC TÕ Vµ GIAO L¦U V¡N HãA
CñA VIÖT NAM - NH÷NG VÊN §Ò Lý LUËN Vµ THùC TIÔN
vâ v¨n th¾ng(*)
1. Quan ®iÓm më cöa, héi nhËp quèc tÕ ®· sím h×nh thµnh trong t− t−ëng Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. Tõ n¨m 1919, trªn b¸o L'Humanite' (B¸o Nh©n ®¹o) cña §¶ng Céng s¶n Ph¸p, Ng−êi ®· viÕt, xÐt vÒ nguyªn t¾c, tiÕn bé chung phô thuéc vµo viÖc ph¸t triÓn chñ nghÜa quèc tÕ vµ v¨n minh chØ cã lîi khi c¸c quan hÖ quèc tÕ ®−îc më réng vµ t¨ng c−êng.
C¸ch m¹ng th¸ng T¸m n¨m 1945 thµnh c«ng, trong bøc th− göi cho Liªn Hîp Quèc víi t− c¸ch lµ Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, Hå Chñ tÞch viÕt: “...§èi víi c¸c n−íc d©n chñ, n−íc ViÖt Nam s½n sµng thùc thi chÝnh s¸ch më cöa vµ hîp t¸c trong mäi lÜnh vùc. N−íc ViÖt Nam dµnh sù tiÕp nhËn thuËn lîi cho ®Çu t− cña c¸c nhµ t− b¶n, nhµ kü thuËt n−íc ngoµi trong tÊt c¶ c¸c ngµnh kü nghÖ cña m×nh; s½n sµng më réng c¸c c¶ng, s©n bay vµ ®−êng x¸ giao th«ng cho viÖc bu«n b¸n vµ qu¸ c¶nh quèc tÕ; chÊp nhËn tham gia mäi tæ chøc hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ d−íi sù l·nh ®¹o cña Liªn Hîp Quèc. N−íc ViÖt Nam s½n sµng ký kÕt víi lùc l−îng h¶i qu©n, lôc qu©n trong khu«n khæ cña Liªn Hîp Quèc nh÷ng hiÖp ®Þnh an ninh ®Æc biÖt vµ nh÷ng hiÖp −íc liªn quan ®Õn viÖc sö
dông mét vµi c¨n cø h¶i qu©n vµ kh«ng qu©n...” (Hå ChÝ Minh Toµn tËp, 2002, tr.470).(*)Tuy nhiªn, do hoµn c¶nh kh¸ch quan cña ®Êt n−íc trong giai ®o¹n chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc lóc bÊy giê, t−
t−ëng cña Ng−êi ch−a ®−îc triÓn khai mét c¸ch ®Çy ®ñ, song nh÷ng t− t−ëng ®ã
®· t¹o tiÒn ®Ò quan träng cho viÖc h×nh thµnh chñ tr−¬ng, ®−êng lèi cña §¶ng ta trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nãi riªng vµ héi nhËp quèc tÕ nãi chung.
Trong t− t−ëng Hå ChÝ Minh, vÊn ®Ò vÒ v¨n hãa lu«n cã mét vÞ trÝ quan träng. Nh÷ng quan ®iÓm cña Hå ChÝ Minh vÒ v¨n hãa lµ kim chØ nam ®Ó
§¶ng ta ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, s¸ch l−îc ph¸t triÓn v¨n hãa qua c¸c giai
®o¹n x©y dùng ®Êt n−íc. Cã thÓ nãi, Hå ChÝ Minh lu«n suy nghÜ vµ kh¸t väng tiÕn tíi x©y dùng nÒn v¨n hãa x· héi chñ nghÜa, mµ môc tiªu ®· ®−îc nªu ra tõ §Ò c−¬ng v¨n hãa (n¨m 1943). Trong diÔn v¨n khai m¹c Héi nghÞ V¨n hãa toµn quèc lÇn thø nhÊt ®−îc triÖu tËp t¹i Hµ Néi, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®·
nªu lªn nhiÖm vô cña nÒn v¨n hãa ®èi víi sù nghiÖp c¸ch m¹ng ë n−íc ta:
(*) PGS.TS., HiÖu tr−ëng Tr−êng §¹i häc An Giang.
“Chóng ta cÇn biÕn mét n−íc dèt n¸t, cùc khæ thµnh mét n−íc v¨n hãa cao vµ
®êi sèng t−¬i vui h¹nh phóc”, “sè phËn d©n ta ë trong tay ta, v¨n hãa ph¶i soi
®−êng cho quèc d©n ®i”, ph¶i “®em v¨n hãa l·nh ®¹o quèc d©n ®Ó thùc hiÖn ®éc lËp tù c−êng vµ tù chñ”… §ã lµ nh÷ng t− t−ëng quý b¸u, ®Æt nÒn t¶ng cho v¨n hãa n−íc ta sau nµy. T¹i Héi nghÞ ®¹i biÓu nh÷ng ng−êi tÝch cùc lµm c«ng t¸c v¨n hãa quÇn chóng toµn miÒn B¾c lÇn thø nhÊt (11/02/1960), Ng−êi kh¼ng
®Þnh, ®Ó phôc vô sù nghiÖp c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th× v¨n hãa ph¶i cã t−
t−ëng x· héi chñ nghÜa vÒ néi dung vµ d©n téc vÒ h×nh thøc. TÊt c¶ nh÷ng quan ®iÓm nµy ®· t¹o tiÒn ®Ò cho §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø III (th¸ng 9/1960) ®i ®Õn kh¼ng ®Þnh: Ph¸t triÓn nÒn v¨n nghÖ míi víi néi dung x· héi chñ nghÜa vµ tÝnh chÊt d©n téc. §©y chÝnh lµ ph−¬ng ch©m míi ®· chØ ®¹o x©y dùng nÒn v¨n hãa, v¨n nghÖ trong suèt 30 n¨m (tõ 1957 ®Õn n¨m 1986).
2. §¶ng ta còng ®· nhËn thøc rÊt sím vÒ tÇm quan träng cña viÖc më réng giao l−u, hîp t¸c, héi nhËp quèc tÕ nh»m chñ ®éng t×m kiÕm c¬ héi, ®−a ®Êt n−íc ph¸t triÓn. N¨m 1976, khi ®Êt n−íc thèng nhÊt, t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IV, §¶ng ta ®· nhÊn m¹nh vai trß quan träng cña kinh tÕ ®èi ngo¹i trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vµ kh¼ng ®Þnh r»ng, n−íc ta ph¶i kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ trong n−íc víi viÖc më réng quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. Víi chñ tr−¬ng nµy, chóng ta tiÕn hµnh thùc thi hîp t¸c víi c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa trong khu«n khæ Héi
®ång T−¬ng trî kinh tÕ (SEV), sau ®ã, chóng ta thùc hiÖn quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ víi nhiÒu n−íc t− b¶n chñ
nghÜa dùa trªn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng cïng cã lîi.
§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI cña §¶ng (n¨m 1986) më ra mét b−íc ngoÆt cho thêi kú ®æi míi. Quan ®iÓm héi nhËp quèc tÕ cña §¶ng, Nhµ n−íc
®−îc §¹i héi kh¼ng ®Þnh: Muèn kÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc víi søc m¹nh cña thêi ®¹i, n−íc ta ph¶i tham gia sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, tr−íc hÕt vµ chñ yÕu lµ víi Liªn X«, Lµo vµ Campuchia, víi c¸c n−íc kh¸c trong céng ®ång x·
héi chñ nghÜa; ®ång thêi tranh thñ më mang quan hÖ kinh tÕ vµ khoa häc - kü thuËt víi c¸c n−íc thÕ giíi thø ba, c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ t− nh©n n−íc ngoµi trªn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng cïng cã lîi. Quan
®iÓm nµy ®· ®¸p øng ®−îc yªu cÇu cÊp b¸ch tr−íc m¾t ®−a ®Êt n−íc tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ, ph¸
thÕ bao v©y cÊm vËn cña chñ nghÜa ®Õ quèc vµ c¸c thÕ lùc thï ®Þch, ®ång thêi t¹o c¬ së cho viÖc ph¸t triÓn ®−êng lèi më réng quan hÖ hîp t¸c, héi nhËp quèc tÕ sau nµy.
T¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII (n¨m 1991), §¶ng ta më réng chñ tr−¬ng hîp t¸c, héi nhËp quèc tÕ dùa trªn nguyªn t¾c c¬ b¶n trong héi nhËp kinh tÕ lµ: “më réng, ®a d¹ng hãa vµ ®a ph−¬ng hãa quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i trªn nguyªn t¾c gi÷ v÷ng ®éc lËp chñ quyÒn, b×nh ®¼ng, cïng cã lîi”
(§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, 1991, tr.119). Râ rµng, ®©y lµ mét b−íc ®ét ph¸ trong qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ.
Bæ sung vµ ph¸t triÓn chñ tr−¬ng héi nhËp quèc tÕ −u tiªn trong lÜnh vùc kinh tÕ, Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng, Bé ChÝnh trÞ ban hµnh NghÞ quyÕt Trung
−¬ng 3, khãa VII ngµy 29/6/1992. Theo
®ã, NghÞ quyÕt nhÊn m¹nh, chñ tr−¬ng më réng quan hÖ víi c¸c tæ chøc quèc tÕ, trong ®ã khai th«ng quan hÖ víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tiÒn tÖ quèc tÕ nh− Quü TiÒn tÖ Quèc tÕ (IMF), Ng©n hµng ThÕ giíi (WB), Ng©n hµng Ph¸t triÓn ch©u ¸ (ADB), më réng quan hÖ víi c¸c tæ chøc hîp t¸c khu vùc, tr−íc hÕt ë ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng. Vµ Bé ChÝnh trÞ ®·
ban hµnh QuyÕt ®Þnh sè 1005 CV/VPTW, ngµy 22/11/1994 giao cho ChÝnh phñ so¹n th¶o vµ göi ®¬n xin gia nhËp Tæ chøc Th−¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO); theo QuyÕt ®Þnh sè 493 CV/VPTW ngµy 14/6/1996 cña Bé ChÝnh trÞ, n−íc ta ®· göi ®¬n xin gia nhËp DiÔn ®µn Hîp t¸c Kinh tÕ ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng (APEC).
§Õn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc khãa VIII (n¨m 1996), §¶ng ta ph¸t triÓn thªm mét b−íc, ®ã lµ “x©y dùng nÒn kinh tÕ më”, “®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi”, më réng quan hÖ quèc tÕ, hîp t¸c song ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng víi c¸c n−íc, c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ khu vùc, dùa trªn nguyªn t¾c t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ cña nhau, kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau, b×nh ®¼ng cïng cã lîi.
NhËn thøc s©u h¬n vÒ tÇm quan träng cña héi nhËp quèc tÕ khi ®Êt n−íc b−íc vµo thÕ kû míi - thÕ kû XXI, t¹i
§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc khãa IX (n¨m 2001), §¶ng ta chñ tr−¬ng: “Thùc hiÖn nhÊt qu¸n ®−êng lèi ®èi ngo¹i ®éc lËp tù chñ, réng më ®a ph−¬ng hãa, ®a d¹ng hãa c¸c quan hÖ quèc tÕ. ViÖt Nam s½n sµng lµ b¹n, lµ ®èi t¸c tin cËy cña c¸c n−íc trong céng ®ång quèc tÕ, phÊn ®Êu v× hßa b×nh, ®éc lËp vµ ph¸t triÓn”
(§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, 2001,
tr.119); “Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc theo tinh thÇn ph¸t huy tèi ®a néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶
hîp t¸c quèc tÕ, ®¶m b¶o ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ lîi Ých d©n téc, an ninh quèc gia, gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc, b¶o vÖ m«i tr−êng” (§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, 2001, tr.120). §¶ng ta ®· më réng vµ ph¸t triÓn chñ tr−¬ng héi nhËp quèc tÕ qua viÖc ®a ph−¬ng hãa, ®a d¹ng hãa hîp t¸c, ®ång thêi nhÊn m¹nh, ViÖt Nam kh«ng chØ “s½n sµng lµ b¹n” mµ cßn s½n sµng “lµ ®èi t¸c tin cËy cña c¸c n−íc” vµ “chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ”. Vµ chñ tr−¬ng “chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ” ®· ®−îc Bé ChÝnh trÞ cô thÓ hãa b»ng NghÞ quyÕt 07- NQ/TW, ngµy 27/11/2001.
§Ó ph¸t triÓn ®−êng lèi, chñ tr−¬ng quan hÖ, héi nhËp quèc tÕ ®· ®−îc x©y dùng tõ c¸c ®¹i héi tr−íc, t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X (n¨m 2006),
§¶ng ta kh¼ng ®Þnh: Chñ ®éng vµ tÝch cùc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ®ång thêi më réng hîp t¸c quèc tÕ trªn c¸c lÜnh vùc kh¸c. Trong bèi c¶nh toµn cÇu hãa vµ c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ bïng næ, t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI (n¨m 2011) võa qua, §¶ng ta
®· ph¸t triÓn quan ®iÓm “Chñ ®éng vµ tÝch cùc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ®ång thêi më réng hîp t¸c quèc tÕ trªn c¸c lÜnh vùc kh¸c” thµnh “Chñ ®éng vµ tÝch cùc héi nhËp quèc tÕ” (§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, 2011, tr.235-236). Quan ®iÓm míi nµy ®· thÓ hiÖn tÇm nh×n chiÕn l−îc toµn diÖn cña §¶ng, x¸c ®Þnh râ b−íc ®i vµ lé tr×nh héi nhËp cña ViÖt Nam víi khu vùc vµ thÕ giíi. ViÖt Nam tham gia vµo tiÕn tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ theo tinh thÇn ph¸t huy tèi ®a néi
lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, b¶o ®¶m ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ lîi Ých d©n téc, gi÷ v÷ng an ninh quèc gia, gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc, b¶o vÖ m«i tr−êng.
Ngµy 10/4/2013, Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng ®· ban hµnh NghÞ quyÕt sè 22-NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ vÒ héi nhËp quèc tÕ. Cã thÓ nãi, ®©y lµ lÇn
®Çu tiªn trong lÞch sö, §¶ng ta cã mét nghÞ quyÕt riªng víi tªn gäi “héi nhËp quèc tÕ”. Môc tiªu cña héi nhËp quèc tÕ
®−îc NghÞ quyÕt nªu râ: “Héi nhËp quèc tÕ ph¶i nh»m cñng cè m«i tr−êng hßa b×nh, tranh thñ tèi ®a c¸c ®iÒu kiÖn quèc tÕ thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n−íc nhanh vµ bÒn v÷ng, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n; gi÷ v÷ng ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ vµ b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa; qu¶ng b¸ h×nh ¶nh ViÖt Nam, b¶o tån vµ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc; t¨ng c−êng søc m¹nh tæng hîp quèc gia, n©ng cao vÞ thÕ, uy tÝn quèc tÕ cña ®Êt n−íc; gãp phÇn tÝch cùc vµo sù nghiÖp hßa b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ vµ tiÕn bé x· héi trªn thÕ giíi”
(Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng, 2013, tr.6-7).
Trong phÇn ®Þnh h−íng chñ yÕu, NghÞ quyÕt còng nªu râ: VÒ v¨n hãa, x·
héi, gi¸o dôc - ®µo t¹o, khoa häc - c«ng nghÖ, y tÕ vµ c¸c lÜnh vùc kh¸c, cÇn lång ghÐp c¸c ho¹t ®éng héi nhËp quèc tÕ trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ triÓn khai chiÕn l−îc ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc nµy.
§Èy m¹nh hîp t¸c song ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng vÒ v¨n hãa, x· héi, khoa häc - c«ng nghÖ, gi¸o dôc - ®µo t¹o, tr−íc hÕt lµ x©y dùng céng ®ång v¨n hãa - x· héi ASEAN, tËp trung vµo ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, nhÊt lµ nguån nh©n lùc chÊt
l−îng cao. Tranh thñ sù hîp t¸c, hç trî quèc tÕ, tiÕp thu tri thøc, nhÊt lµ tri thøc vÒ qu¶n lý vµ khoa häc - c«ng nghÖ, tiÕp thu tinh hoa v¨n hãa cña nh©n lo¹i.
T¨ng c−êng qu¶ng b¸ h×nh ¶nh ®Êt n−íc vµ con ng−êi ViÖt Nam víi b¹n bÌ quèc tÕ (Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng
§¶ng, 2013).
3. LÞch sö ViÖt Nam chøng minh r»ng, ho¹t ®éng ngo¹i giao, héi nhËp quèc tÕ cña d©n téc ta tõ x−a ®Õn nay, kh«ng cã thêi kú nµo lµ kh«ng in ®Ëm dÊu Ên cña v¨n hãa. ChÊt v¨n hãa ®−îc thÓ hiÖn râ rµng nhÊt trong tinh thÇn hßa hiÕu cña d©n téc, trong chiÕn l−îc
“ngo¹i giao t©m c«ng” cña cha «ng ta, trong nh÷ng c©u chuyÖn vÒ sø thÇn §¹i ViÖt lÊy th¬ ca ®Ó giµnh th¾ng lîi trong
®èi ngo¹i (Xem: Ph¹m Gia Khiªm, 2009). NhËn thøc ®−îc ®iÒu nµy, trong ho¹t ®éng thùc tiÔn, §¶ng vµ Nhµ n−íc ta nh÷ng n¨m qua ®· ®Èy m¹nh ho¹t
®éng ngo¹i giao v¨n hãa, qu¶ng b¸ h×nh
¶nh ®Êt n−íc trong thêi kú héi nhËp ra n−íc ngoµi. T¹i Héi nghÞ Ngo¹i giao lÇn thø 25 (n¨m 2006) vµ lÇn thø 26 (n¨m 2008), c«ng t¸c ngo¹i giao v¨n hãa ®·
kh¼ng ®Þnh ®−îc chç ®øng cña m×nh trong c«ng t¸c ®èi ngo¹i thêi kú míi, nh− mét b«ng hoa n¨m c¸nh ®Çy ®Æn - biÓu t−îng cña N¨m Ngo¹i giao V¨n hãa 2009. Bªn c¹nh ®ã lµ hµng lo¹t dÊu Ên
®¸ng nhí cña ngo¹i giao v¨n hãa ViÖt Nam. N¨m 2009, Cï Lao Chµm vµ V−ên quèc gia Mòi Cµ Mau ®−îc UNESCO c«ng nhËn lµ Khu dù tr÷ sinh quyÓn cña thÕ giíi; Méc b¶n triÒu NguyÔn cña ViÖt Nam lÇn ®Çu tiªn ®−îc c«ng nhËn lµ Di s¶n t− liÖu trong ch−¬ng tr×nh Ký øc thÕ giíi; Quan hä B¾c Ninh vµ Ca trï ®−îc c«ng nhËn lµ Di s¶n v¨n hãa phi vËt thÓ cña nh©n lo¹i. N¨m 2010, 2011, nhiÒu di s¶n v¨n hãa cña ViÖt Nam ®· ®−îc
UNESCO c«ng nhËn nh−: Khu Di tÝch Trung t©m Hoµng thµnh Th¨ng Long vµ Di tÝch Thµnh nhµ Hå ®−îc c«ng nhËn lµ Di s¶n v¨n hãa thÕ giíi; Héi Giãng ë
®Òn Phï §æng vµ ®Òn Sãc ®−îc c«ng nhËn lµ Di s¶n phi vËt thÓ ®¹i diÖn cña nh©n lo¹i; 82 Bia TiÕn sÜ V¨n MiÕu - Quèc Tö Gi¸m, Hµ Néi ®−îc c«ng nhËn lµ Di s¶n t− liÖu thÕ giíi...
Víi ph−¬ng ch©m “®−a ViÖt Nam ra thÕ giíi vµ thÕ giíi ®Õn víi ViÖt Nam”, c¸c ®Þa ph−¬ng trªn c¶ n−íc ®· cã nhiÒu ho¹t ®éng nh»m ®Èy m¹nh viÖc qu¶ng b¸ h×nh ¶nh ®Þa ph−¬ng m×nh, næi bËt lµ c¸c sù kiÖn: §ªm Giao l−u v¨n hãa Quan hä, Festival Cµ phª Bu«n Ma Thuét, Festival BiÓn t¹i Nha Trang, LÔ héi Hoa §µ L¹t, Liªn hoan H¸t then
§µn tÝnh t¹i B¾c K¹n,… Ngoµi ra, chóng ta ®· ban hµnh ®−îc LuËt C¬
quan §¹i diÖn ViÖt Nam ë n−íc ngoµi, ChØ thÞ vÒ viÖc t¨ng c−êng c«ng t¸c ngo¹i giao v¨n hãa. Ban ChØ ®¹o Ngo¹i giao V¨n hãa ra ®êi ®· t¹o ra xung lùc míi cho ngo¹i giao v¨n hãa ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh héi nhËp quèc tÕ. Theo
®ã, nhiÒu ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy
®· cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng trong c«ng t¸c ngo¹i giao, qu¶ng b¸ h×nh ¶nh
®Êt n−íc ra quèc tÕ vµ thu hót ng−êi ViÖt Nam ë n−íc ngoµi tham gia, gãp phÇn g×n gi÷ gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng, b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc, lµm cÇu nèi th¾t chÆt t×nh c¶m g¾n bã gi÷a c¸c kiÒu bµo h−íng vÒ quª h−¬ng, nguån céi: Dù ¸n D¹y tiÕng ViÖt, CÇu truyÒn h×nh Xu©n Quª h−¬ng, Ch−¬ng tr×nh Ngµy ViÖt Nam, TuÇn ViÖt Nam, Tr¹i hÌ ViÖt Nam, GÆp gì thanh niªn, sinh viªn kiÒu bµo…
Nh÷ng ho¹t ®éng trªn ®· t¹o tiÒn ®Ò quan träng cho v¨n hãa ViÖt Nam tiÕp
tôc gÆt h¸i nh÷ng thµnh c«ng tèt ®Ñp.
Chóng ta ®· x©y dùng ®−îc ChiÕn l−îc Ngo¹i giao v¨n hãa ViÖt Nam ®Õn 2020 (Xem QuyÕt ®Þnh sè: 208/Q§-TTg, ngµy 14/02/2013 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ vÒ viÖc phª duyÖt chiÕn l−îc ngo¹i giao v¨n hãa ®Õn 2020), x¸c ®Þnh râ nhiÖm vô träng t©m cña c«ng t¸c nµy lµ triÓn khai mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng phôc vô n¨m ViÖt Nam lµm Chñ tÞch ASEAN vµ c¸c lÔ kû niÖm n¨m ch½n, n¨m trßn thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao víi 50 ®èi t¸c trªn thÕ giíi. Chóng ta ®·
tæ chøc h¬n 10 tuÇn v¨n hãa ViÖt Nam t¹i c¸c n−íc: Ph¸p, Nga, Trung Quèc, Hµn Quèc… vµ c¸c ch−¬ng tr×nh nghÖ thuËt quèc tÕ: Toyota classic, Hennessy hay §¹i nh¹c héi ViÖt - NhËt… t¹o ra
®−îc bé mÆt míi, ®a d¹ng trong lÜnh vùc v¨n hãa, gãp phÇn t¹o nªn tiÕng vang
®èi víi b¹n bÌ quèc tÕ.
T¹i Héi nghÞ Tæng kÕt 15 n¨m (1998-2013) thùc hiÖn NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø 5, Ban ChÊp hµnh Trung
−¬ng §¶ng khãa VIII, ngµy 8/8/2013, vÒ
“X©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n hãa ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®· b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc”, Thñ t−íng NguyÔn TÊn Dòng ®· cã bµi ph¸t biÓu chØ ®¹o. Theo
®ã, Thñ t−íng yªu cÇu ph¶i x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch hµnh ®éng phï hîp thùc hiÖn “ChiÕn l−îc ph¸t triÓn v¨n hãa ®Õn 2020” nh»m ph¸t huy néi lùc,… héi nhËp quèc tÕ ®Ó chñ ®éng héi nhËp v¨n hãa, võa tiÕp thu tinh hoa v¨n hãa nh©n lo¹i, võa gi÷ ®−îc b¶n s¾c v¨n hãa tèt
®Ñp cña d©n téc, lµm giµu truyÒn thèng v¨n hãa d©n téc, ®ång thêi cã ®ãng gãp tÝch cùc vµo kho tµng v¨n hãa nh©n lo¹i.
Nh− vËy, bªn c¹nh viÖc ph¸t triÓn quan
®iÓm vÒ héi nhËp quèc tÕ nãi chung,
§¶ng ta kh¼ng ®Þnh vµ ®Ò ra chñ tr−¬ng
héi nhËp v¨n hãa thÕ giíi hiÖn nay víi néi dung râ rµng h¬n vµ cô thÓ h¬n.
Cã thÓ nãi, héi nhËp quèc tÕ vµ giao l−u v¨n hãa lµ mét xu h−íng tÊt yÕu cña ViÖt Nam trong thêi ®¹i ngµy nay. Tõ nhËn thøc ®Õn hµnh ®éng, chóng ta ®·
cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc vµ ®· gÆt h¸i ®−îc nh÷ng thµnh qu¶ quan träng, gãp phÇn qu¶ng b¸ h×nh ¶nh ViÖt Nam ra thÕ giíi, t¹o ®−îc uy tÝn trªn tr−êng quèc tÕ. Kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c, chóng ta cÇn ph¶i x¸c ®Þnh, ngo¹i giao v¨n hãa lµ mét “søc m¹nh mÒm” hay “quyÒn lùc mÒm”, lµ mét trong ba trô cét quan träng (chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa) trong tiÕn tr×nh héi nhËp ®−¬ng ®¹i, gãp phÇn thiÕt thùc vµo viÖc qu¶ng b¸ hiÖu qu¶
h×nh ¶nh mét ®Êt n−íc ViÖt Nam t−¬i
®Ñp, th©n thiÖn vµ giµu tiÒm n¨ng ®Õn b¹n bÌ quèc tÕ
TµI LIÖU THAM KH¶O
1. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1991), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
2. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc
lÇn thø IX, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
3. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2011), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
4. Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (2013), NghÞ quyÕt sè 22-NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ vÒ héi nhËp quèc tÕ, ngµy 10/4/2013.
5. Hå ChÝ Minh Toµn tËp, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2002.
6. Ph¹m Gia Khiªm (2009), DÊu Ên cña n¨m Ngo¹i giao V¨n hãa 2009, http://www.vietnamplus.vn/dau-an-cua- nam-ngoai-giao-van-hoa-2009/35176.
vnp.
7. Thñ t−íng ChÝnh phñ (2011), QuyÕt
®Þnh sè: 208/Q§-TTg ngµy 14/02/2011 vÒ viÖc phª duyÖt ChiÕn l−îc Ngo¹i giao V¨n hãa ®Õn 2020.
8. Thñ t−íng ph¸t biÓu t¹i Héi nghÞ Tæng kÕt 15 n¨m thùc hiÖn NghÞ quyÕt T¦ vÒ v¨n hãa, thutuong.chinhphu.vn/Home/Thu-tuong -phat-bieu-tai-Hoi-nghi-Tong-ket-15- nam-thuc-hien-Nghi-quyet-TU-ve-van- hoa/20138/19352.vgp
