Y HOC VIÉT NAM THÀNG 1 - SO 1/2015
MÒ HÌNH BÈNH C a X i r a N G KHOT TAI KHOA NOI TIM MACH - CO XlTaNG KHOT
BÉNH VIÉN DA KHOA TRUNG IfaNG THÀI NGUYÉN NÀM 2 0 1 1 - 2 0 1 3 Lu-u Thi Bình*, Doàn Anh Thàng*
T O M TAT
Muc tièu: Mò tà thUc trang tình hình bénh ca xUOng khòp tal khoa Nói Tim mach - Cd xUPng khóp Bénh Vién Da khoa Trung Udng Thài Nguyén (BVDKTUTN) trong ba nàm 2011- 2013. Oóì tUpng và phifdng phàp nghièn cù(U: Mó tà tién CIJU két hpp ho! cyu toàn bó càc bénh nhàn dUpe chan doàn bénh Cd xUdng khóp theo ma bènh ICDIO dieu tn tai Wioa Nói Tim mach - Cd xUdng khòp t y thàng 01/2011 dén hèt thàng 12/2013. Két qua: Trong ba nàm, có 1.222 bénh nhàn dudc dièu tri b?nh ve cP xUPng khóp t?l khoa vói 44% bénh nhàn nam và 56%
bénh nhàn nìt, dò tuoi chù yéu trén 50 tuoi (82,3%).
Bénh ttioài hóa khóp chiém tì Ié cao nhàt 55%, tiép dén là bènh viém khòp dang thap (11,8%); gùt chièm 11,2%; loàng xUPng là 4,8%...It gap càc bénh nhàn vièm khóp nhiem khuàn (2,1%). Ty Ié bénh nhàn dUdc chàn doan dung vói chàn doàn ban dau là 57%, có 11% bénh nhàn có t y 2 bènh khóp két hpp. 53,9%
càe bènh nhàn có bènh kèm theo: tàng huyèt àp 40,8%, suy tim 4,1%, dai thào dUòng typ 2 là 3,9%, roì lo?n chuyén hóa lipid 3,4%, bénh ly da day - tà tjàng 3,3%. Két luàn: Hàng nSm có khoàng trén 400 lUpt bènh nhàn màc bénh CP xUPng khóp nhàp vièn diéu tri nói tru tai Khoa Nói Tìm mach - CP xUPng khóp BVOKTUTN. Tuy nhién Mó hình bénh Cd xUPng khóp con don giàn, trong dò hay gap nhàt là thoài hóa khóp và cót song, viém khóp dang thàp và gùt. Tang huyèt àp là bénh Nói khoa kèm theo thUòng gap ò càe bènh nhàn lòn tuoi màc bénh xUdng khóp.
Tókhóa: Bènh CP xUPng khóp, thoài hóa khóp, viém khóp dang thàp, loàng xUPng.
SUMIVIARY
r^lODEL OF RHEUMATIC MUSCULOSKELETAL DISEASES AT THE
CARDIOLOGY & RHEUMATOLOGY DEPARTMENT A T T H A I NGUYEN CENTER
GENERAL HOSPITAL ( 2 0 1 1 - 2 0 1 3 )
* Bó mòn Nói Tn/òng DHYD
** Bènh vIèn truòng Dal hpc Y Thài Nguyén Chiù tràch nhiém chinh; Luii Thi Bình Email: [email protected] Òt: 0915717076 Ngày nhàn bài: 28/10/2014
Ngày phàn bién khoa hoc: 2/11/2014 Ngày duyét bài: 15/12/2014
Objective: Investigate state of rheumatic muscuioskeletal diseases at the Cardiology &
Rheumatoiogy Department at Thai Nguyen center general Hospital. Method: A prospective and retrospectìvely descnptive study, from January 2011 to December 2013. Resuits: During 3 years, there were 1.222 rheumatic muscuioskeletal patients (following ICD 10). Males 44%, females 56%, 82.3% patients aged >50 years old. Osteoathritìs was highest 55%, rheumatold arthritìs 11.8%, gout 11.2%, osteoporosls 4.8% and infeetious arthropathies 2.1%. 57% true dìagnosis with the first dlagnosis. 1 1 % patìents have
> 2 rheumatic dìseases. 53.9% associated medicai diseases: Hypertension 40.8%, diabetes mellitus 3.9%, dyslipidemia 3.4%, gastritis and duodenitis 3.3%. Conclusion: The rheumatic muscuioskeletal diseases at the Canjiology & Rheumatoiogy Department are simple, maily of Osteoathritìs, rheumatoid arthritis and gout. Hypertension is often associated with diseases of the muscuioskeletal system In elderly patients.
Keywords: Rheumatic muscuioskeletal diseases, osteoatliritis, rheumatoid arthritis, osteoporosls.
I. OÀT V À N DE
Càc bénh ed xUdng khóp có ty Ié màc bénh ngày càng già tàng, di kèm vói nò là già tàng ty Ié càc bién chù'ng eùa bénh. Nhóm bénh này tiidòng gay dau và gay bién dang khòp, làm giàm vàn dóng, sinh boat, màt khà nàng lao dòng, nhièu trUòng hdp dan dèn tàn phé, ehi phi cho vièc diéu tri càe bénh xUdng khóp rat eao, tiéu tón hàng ty $ moi nàm, dac bièt làm giàm so ngày cóng lao dòng cùa ngu'òi bénh [6], Theo nghièn cyu tal My thóng ké vcR càc bénh nhàn là ngUòì tru'dng thành cho ket qua: bénh eó ty le ty vong cao nhàt trong 10 nguyén nhàn bénh tat hàng dau gay t y vong là nhóm bénh ly tìm mach, bénh có ty Ié gay tàn phé cao^ nhat tronglO nguyén nhàn bènh tàt hàng dau gay tàn phé là nhóm bénh iy xUdng khóp. Thóng kè ve ty le màc càc bénh xUdng khdp cho thày: Co 2 1 % ngyòi triróng thành (46,4 triéu ngdòi) màc bènh xydng khdp. Bénh thoài hóa khdp eó ty le cao nhàt, tiép dén là bénh viém khdp dang thàp, bénh gùt và viém cót song dinh khdp [3,5,7].
Y HOC VIÈT NAM THÀNG 1 - 5 Ò 1/2015
Tuy nhién càe nghièn culi tal Viét Nam ve thyc trang bénh ly ed xddng klidp con rat it.
Nhàt tà tal Thài Nguyén, cho dèn nay nhóm bénh ly này van chUa dddc quan tàm nghièn eùXi dùng myc, vièc chàn doàn con nhièu han che, trong diéu trj con nhiéu bàt càp... De biiàc dàu glàl quyèt vàn de này, chùng tòi thày rat càn thiét phài eó mot nghièn culi ve tình hình bénh ed XUdng khdp dièu tri noi trù tal BVOKTUTN - Day là bénh vién tuyèn Trung ddng có qui mò lón nhàt tai khu vyc, có khoa chuyén ve Nói Tim Mach - Cd xddng khóp. Vì vày chùng tói tièn hành nghièn culi de tài này nhàm muc tièu:
Khào sàt mó hinh benh Cd xódng khóp tal khoa Nói Tim Mach - Cd xódng khóp binh vién Ba Khoa Trung óóng Thài Nguyin trong 3 nàm 2011-2013.
II. Ofii TyQNG VÀ PHUaNG PHÀP NGHIÈN CLTU
* OSI tu'dng nghièn cù'u: Bénh nhàn và B^nh àn cùa càc bénh nhàn dddc ctian doàn xàc djnh bènh ly ed xddng khdp dièu trj tal khoa Nói tìm mach - Cd xydng khdp, bènh vién da khoa Trung ddng Thài Nguyén ty ngày 01/01/2011 dén ngày 31/12/2013.
* Phu'dng phàp nghièn cù'u: Mó tà.
- Thiét kè nghièn cyu: T|én cyu kèt hdp hoi cyu - Phu'dng phàp ehpn mau: Thuàn tièn. Cd mau:
Toàn bò.
- Chi tièu nghièn CÙIJ:
+ Càc thòng tln chung: Tuoi, gidl, dàn toc, dja dU, nghè nghiép.
+ Ty Ié càe bénh ed xUdng khdp tai khoa.
-•- Dac diém theo tuoi, gidl eùa càc bénh ed xUdng khdp thUÒng gap.
+ So ngày nàm vién trung binh eùa tùYig bénh ed xddng khdp
-1- Ty Ié càc bènh nhàn có 1 bénh ed xddng khdp ddn thuàn, có ty 2 bénh trò lén
+ Ty Ié càc bènh nhàn có bénh nói khoa khàc kèm theo.
•I- Ty Ié càc bénh nói khoa ò càc tiénh nhàn eó bénh kèm theo.
-I- Thyc trang chan doàn bénh ed xutìng khdp.
* Phu'dng phàp thu thàp so lieu: Càc ehi tìèu nghièn cyu cùa doi tUdng nghièn culi dddc lày theo mau bénh àn chung thong nhàt cho tat eà cac bènh nhàn nghièn culi, có ma bénh ICDIO, so lUu try theo quy djnh.
- Càc bénh nhàn dièu trj tal khoa Tìm mach - Cd xu'dng khdp trong nani 2013 du'dc hòì b^nh, khàm bénh và làm càc xét nghièm thich hdp glùp chàn doàn xàc dinh càc bénh ed xu'dng khóp theo ma bénh ICDIO.
- Noi culi toàn bó ho sd bènh àn bénh nhàn màc bénh Cd xUdng khóp (dà ddde chàn doàn theo ma bénh ICDIO) tai phòng lUu try ho sd bénh àn cùa bènh vlén DKtLTTN nàm 2011-2012,
* Xù* ly so liéu: So llèu thu thàp dddc xù ly theo thuàt toàn thong kè Y hpc.
III. KÉT QUA NGHIÈN CCrU
3.1. Dac diém chung nhóm bènh nhàn nghièn cù'u Biéu dò 1. Dac diém ve gioì
Nhànxéflì Ié bénh nhàn nff gap nhièu hdn nam.
Bang 1. Dac diém ve tuoi Tuoi
<30 tuoi 30-49 50-69
>=70 Tónq
N 32 185 624 381 1.222
2,6
%
15,1 51,0 31,3 100
Nhin xit: Benh nhan bi benh ed xu'dng khdp tai khoa gap nhiéu nhat ó do tuoi tu' SO- 69, chièm ty le 51,0%.
Y HOC VIÉT NAM THÀNG 1 - S O 1/2015
Bing 2, Phàn bó dól tu dnq nqhien ciru the Bàc dié'm
Dàn toc
Nghé nghiép
Bjadu'
Kinh Tàv Dàn toc khàc
Tri thùc Cónq nhàn Làm ruònq Nqhé tu' do HUu tri Thành thi Nóng thòn
) dan toc, nqhe nqhie n = 1.222
1107 68 47 111 32 407 167 500 690 532
p, dia di/
90.6
%
6.6 3.8 9.1 3.1 33,3 13,6 40,9 56,5 43,5 Nh$nxét:J<i Ié bénh nhàn gap nhiéu d dSi tu'dng dàn toc kinh (90,6%), huli tri (40,S
3.2.0$c diém mó hinh b$nh ed xu'dng khóp tal khoa trong 3 nàm Biéu àSZ Ty Ié càc bénh ed xu'dng khóp trong 3 nàm (2011-2013)
, - ? p .
^ 0 ' .„•=«•
^«^ ^ ò ' ^T*- rf* .<
.J> li? iCW ^«^
Nh$n xét: Nhóm bénh thoài hóa khóp chiém ty Ié cao nhàt (55%) trong dò THCS là 30.8%, THK ngo^i vi là 24.2%. Viém khóp dang thàp có ty Ié cao nhàt trong nhóm bénh viém khóp tu' mién (11.8%). Bènh gùt dùng hàng thij 3 (11,2%) trong so càc bénh khóp diéu tri nói trù. Có 2,2% bénh vièm khdp chùa rò nguyén nhàn, bénh nhàn loàng xu'dng chiém ty le 4,8%.
Bing3.JWs\ gian nàm diéu tri nói trù càc bénh có xUdnq khdp Bènh
Tlioài hóa Cót song Khóp ngoal vi Viém khdp danq thàp Gùt
Vièm khdp khàc (chua rò chan doàn) Loànq xùdnq
Vièm quanh khóp vai Viém xùdnq khdp nhiém khuàn
Thòi gian nàm vièn trung bình 9,6±6,60 8.8±3.83 9,9±4,19 7,7±3.39 9,5±4.77 9,9±4,73 9,3±4.31 8,4±3.86
Y HOC VIÉT NAM THÀNG 1 - SO 1/2015
Hoai ty vò khuàn chóm xddnq dui Bènh Iv ohàn mèm canh khdo Viém cót sona dinh khdo Viém khdp phàn ynq
9,3±3,54 7,8±5,47 10,1±4,91
B,3±2,87 Bing 4. Phàn bó ty Ié theo tuoi và qidl
Bénh Thoài hóa cót song Thoài hóa khdp nqoai vi
Viém khdp dang thàp Gùt Loàng xu'dng Viém quanh khóp vai Vièm xUdnq khdp nhiém khuan
Hoai tu' chóm xùdnq dui Bénh ly phàn mèm quanh khdp
Viém cót sonq dinh khóp
< 3 0 0,5 0,9 2,9 0,6 0 0 13,3
0 5,0 31,6
cùa 10 bénh xu'dng khdp thUòng gap Tuo'
30-49 10,4 6,0 16,5 18,7 0 10,5 46,7 27,3 40,0 42,1
(%)
50-6952,9
• 54,4 59,4 47,3 52,2 50,0 30,0 63,6 40,0 21,1
>70 36,2 38,7 25,7 33,4 47,8 39,4 10,0 9,1 15,0 5,3
Gidl Nam
34,5 38,4 27,6 93,2 20,3 36,8 50,0 86,4 35,0 78,9
C%) NO*
65,5 61,6 72,4 6,8 79,7 63,2 50,0 13,6 65,0 21,1 Nh$nxét!
- Loàng xddng chi có ò bénh nhàn ty >50 tuoi. Càc bénh vièm khóp phàn ùìig, vièm còt song dinh khóp, vièm xu'dng khóp nhiém khuàn gap nhièu d dò tuoi 30-49.
-Thoài hóa khdp, viém khóp dang thàp, loàng xUdng gap ò ny nhiéu hdn. Bénh gùt, vièm cót song dinh khóp, hoai ty vò khuan chóm xu'dng dui gap ò nam gioì nhièu hdn.
Bing 5. Ty le bénh nhàn ed xùdnq khdp màc b<
Dàc diè'm bénh két hdp So bénh có xu'dng
khóp/Bénh nhàn Bénh nói khoa két hdp
1 bénh
>2 bènh Có Khóng có Tóng
»nh két hdp N 1088
134 695 527 1.222
89,0
% 1
11,0 53,9 46,1 100 Nh$nxét:
-Da so bénh nhàn (89%) chi màc mot bénh ed xtrdng khdp ddn thuàn.
- Có hdn 53,9% bénh nhàn có bénh ed xu'dng khdp kèm theo bénh nói khoa khàc.
Bing 6. Oàc dié'm càc bénh nói khea ohól hdp B^nh phóii hdp
Tànq huyét àp Suy tim Dal thào dùònq type 2 Rói Ioan chuyén hóa llpid
Bénh da day- tà tràng Bènh mach vành
Suy thàn Bénh khàc
n=1.222 499
50 48 41 40 20 16 68
40,8
%
4,1 3,9 3,4 3,3 1,6 1,3 5,6 /VA^nx^t-Trong so càc
bénh nhàn).
Y HOC VitT NAM THÀNG 1 - SO lapis
Bing 7. Ty Ié chàn doàn dùng bénh tal ed sd khàm bénh ban dau Bènh Cd xu'dng khóp [ n=1.222
Chàn doàn dùng
Chàn doàn khòng dùng tai ed so khàm bénh ban dau
(tuyén trtfde hoàc tai phòng khàm) 43,0
NhinxétiTy Ié bénh nhàn du'dc chàn doàn dùng ngay tu' dàu (ó tuyén tru'óc, tal phòng khàm) mól chi chiém 57%.
IV. BAN LUAN
4.1. Dac diém càc bénh Cd xu'dng khdp thu'dng gap
Trong thdi gian 3 nam (1/2011-12/2013) tal khoa Nói Tim mach - Cd xu'dng khóp có 1222 tn/óng hdp bénh nhàn màc bènh ly ed xu'dng khdp dùdc dieu tri. Qua nghièn cùu chùng tòi nhàn thày ty Ié bénh nhàn nii* (56%) cao hdn nam (44%). Dò tuoi cùa bénh nhàn gap nhiéu nhàt là 50-69 tuoi (51,0%). Bòi ttfdng là càn bó huU hi chiém ty Ié cao nhat 40,9%. Càc ty ié thóng kè này cung phù hdp vói càc nghièn cùu khàc, vói phu nù* à dò tuoi càng cao thi càc roi Ioan ve chuyén hóa (dàc biét là tai xu'dng, sun khdp) càng cao do si/ suy giàm nhanh cùa hormon sinh due ó do tuoi tièn man kinh [1,2,3].
Càc bènh nhàn d khu vùc thành thi dén nhàp vién VÓI ty Ié cao hdn (56^5%), có Ié do dàc tinh cùa nhóm bénh ly xu'dng khdp it có tinh chat càp cùlJ, nàng né, nguy kjch tói tinh mang... nèn càc bénh nhàn ó khu vùc nóng thòn khi có bénh di khàm thudng du'dc d i u tri ó càc bénli vién tuyèn dùói theo dùng tuyén, chi có mot so tnlàng hdp nàng, khóng dièu tri du'dc mól chuyén tói bènh vién DKTUtM.
Day là Ijénh man tinh thu'dng gap d ngùól trung nièn và ngu'òi có tuoi. Két qua nghièn cùu cùa chùng tòi cùng phù hdp vói cóc nghièn cùu trong và ngoài nu'óc, cho thày ty le nff giói cao hdn nam gidl. Theo cac nghièn cùu trén thè giói, dién hinh tal My cho thày eó 21% ngu'òi trùóng thành có bénh ly ve khóp, trong dò 8-16,4% dàn so và 30-45,7% bènh nhàn b| thoài hóa khóp [4, 7]. Tal Vièt Nam, theo thóng ké mdl nhàt cùa By.Thóng Nhàt thoài hóa khóp chiém 57,4% càc bénh ve ed xu'dng khóp nói trù [1]. Càc Vi tri tiiùóng bj thoài hóa khdp là còt song thàt lùng, cpt song có và khdp gol. Trong nghièn cùu này, ty ié thoài hóa còt song (thàt lutig, có) chiém ty Ié cao nhàt 30,8%, thoài hóa khóp ngoal vi (khdp gói, khdp hàng, khdp có tay....) chiém tv le 24,2%.
Viém khdp dang thàp dùng thù' 2 trong nhóm càc bénh khdp thuòng gap, chiém ty le 11,8% tàp trung nhiéu d dò tuoi 50-69, thóng kè cùa Bv. Chd Rày ciing cho kèt qua tu'dng tu' [2].
Day là bénh khóp viém man tinh theo ed che tu' mien thu'òng gap ó phu nff tuoi trung nièn. Theo càc nghièn cùu trén thè giói cho thày bènh có ty Ié 1-2% dàn so [7]. Nghièn cùu cùa chùng tòi cung gap chù yéu ty Ié bénh nhàn nD* (72,4%), tuoi tàp chung nhiéu ó do tuoi 50-69. Két qua này cung phù hdp vói y vàn ve bènh.
loàng xWtfng thu'òng dién bién àm tham, triéu chù'ng nghèo nàn nhutig hàu qua rat nàng né. Gay xu'dng do loàng xi/dng có the gay tàn tàt và tu vong. Dau do loàng xu'dng hoàc do bién chùng cùa loàng xu'dng ành hu'óng nhiéu dèn chat lùdng cuòc song và su' phàt trién kinh tè, xà hói [6]. Ty Ié loàng xu'dng trong nghièn cùu này khóng cao - 4,8%, chi gap d dól tu'dng >50 tuoi, nO' chièm ty Ié 79,7%. Có le do diéu kién chan ddàn ó BVDKTUTN con chuS dàp ùtig, chàn doàn chù yéu dùa trén hinh ành xquang (do chu'a có mày do màt dò xu'dng) nén gàn nhu* chi phàt hlén dùdc bénh ó gial doan muòn .
Vièm xu'dng l(hdp nhiém khuàn cùng gap vói ty Ié 2,1%; v| tri thu'òng gap là khdp gol, hàng.
Trong nghièn cùu này, ty Ié viém xùdng khdp nhiém khuan là tu'dng dùdng giffa nam và nS. Ty le nhóm bènh viém xu'dng khóp nhiém khuan, do laocùa chùng tòi thàp hdn càc nghièn cùu khàc [1,2] có thè con do nhiéu trùdng hdp van con chu'a dùdc chi dinh nhiilig xét nghiém thich hdp de phàt hlén nguyén nhàn.
Hoai tu vò khuàn chóm xu'dng dui thuóc nhóm bénh hoai tu xu'dng khóng do vi khuan ma do tinh trang giàm càp màu dan dén thiéu dùSng, hoai tu xu'dng. Bénh có thè gap d mpi lùa tuoi, niiung phan lón càc tru'dng hdp gap 6
•nam gidl, duól 50 tuoi tón thu'òng có the gap d 1 ben hoàc cà 2 ben. Trong nghièn cùu cùa chùng tói bénh chièm ty ié 1>5%, nam nhiéu hdn nù*, dò tuoi thu'dng gap là 30-69.
Y HOC VIET NAM THANG t gOI/2015 Viém cót song dinh khdp có ty Ié t)énh trén
thè gidl khoàng 0,1-1% dàn so, Phàn Lan 0,15%, My 0,25% [5,7]. Trong nghièn cùU này, ty Ié mac bénh là 1,3 %, gap nhiéu d lù^ tuoi 30-49, ty Ié bénh nhàn nam nhiéu hdn ny (chiém 78,9%), két qua eùa nghièn culi rat phù hdp y vàn và vói càc nghièn cùU khàc [2,3,5,6,7].
nói gian dieu tri: (Bang 3) Nói chung so ngày nàm dièu trj eùa nhóm bénh nhàn màc bènh Cd xu'dng khdp khòng dai. Nhóm bénh có so ngày Óìèu trj eao hdn càc nhóm khàc thu'òng gap trong càc bénh ly viém còt song dinh khòp (10,1±4,91), vièm khdp dang thap (9,9±4,19), loang xu'dng (9,9±4,73), thoài hóa cót song(
9,6±6,60), thòi gian dièu trj gùt trung bình ngàn hdn là 7,7±3,39 ngày diéu này có the giài thich do càc b?nh nhàn vào vién vdi tình trang cùa cdn gùt eàp, néu bénh chàn doàn dùng dièu tri sé có dàp ùìig ngay trong nhyng ngày dau. Két qua cùa chùng tòi cung khà phù hdp vói két qua nghièn cùlj cùa Le Thj Hué tal khoa nói Cd XUdng Khdp bénh vièn Thong Nhat [1].
Có 53,9% bènh nhàn ed xu'dng khóp có bènh nói khoa khàc kèm theo, diéu này eó the ly giài do b'nh chat ve mò hình cùa Khoa là có hai chuyén khoa lón két hdp (Tim mach - Cd xUdng khdp), dong thdi con có yéu tó khàc là tuoi cùa càe IJénh nhàn là khà eao (82,3% bénh nhàn
>50 tuoi) - day là doi tu'dng có nhieu rol bénh ly lién quan dèn tìm mach và rol Ioan chuyén hóa.
Trong càc bénh kèm theo, thddng gap nhàt là tàng huyèt àp chièm ty Ié 40,8%, ngoài ra con 1 so bénh khàc cOng thu'òng gap suy tim(4,l%), dai tliào du'òng( 3,9%), rói Ioan chuyén hóa lipid (3,4%), day là nhyng bénh thu'dng gap d ngddì lón tuoi. Bènh da day - tà tràng (3,3%), ean nguyén eùa bénh thddng là bién chù^g eùa vièc dieu trj bènh xu'dng khóp khóng dùng chi djnh, khóng dùng eàch - thuòng két hdp trén nhyng bènh nhàn eó tién sy bénh khdp làu nàm, dà sy dung và lam dung nhiéu thuóc khàng vièm. Sy xuàt hlén cùa nhièu bénh ly trén ngUdi lòn tuoi làm ành hdòng rat nhièu dèn cupe chat Iddng song cùa bènh nhàn.
4.2. ThM'c trang chSn doàn mot s6 bènh khcFp t^i khoa Noi Tim mach - Cd xu'dng khdp
Qua nghièn CÙIJ 1222 bénh nhàn chùng tòi nhàn tìiày da so càc tru'dng hdp bénh nhàn dèn vièn bénh dà ó gial doan mupn, trièu^ chùtig thyòng rÓ nén nhièu bénh nhàn dddc chàn doàn chi dya trén triéu chùtig làm sàng.
- Bang kèt qua 7 cho thày chi eó 57% bénh nhàn khi nhàp vién dUdc chàn doàn dùng vói chàn doan ban dàu. Có tdi 43% càe bénh Cd xUdng khdp khi vào nhàp vién du'dc chàn doàn khàc vdi chàn doàn ban dàu (tal phòng khàm hoac cùa tuyén tru'óc). Kèt qua cùa nghièn cyu dà cho thày thiiC trang chàn doàn bénh có xUdng khdp con nhiéu bàt càp, dàc biét là càc bénh vién tuyén dUóì, rat nhièu bènh bj chàn doàn sai, hoàc khóng dUde chàn doàn, nhièu bénh trén làm sàng là nhyng mat bénh van thu'òng gap nhutìg. chua thày có chàn doàn, hoac co ty Ié rat it trong 3 nàm nghièn culi nhU: Vièm khóp phàn ùtig, viém màng boat djeh khóp gol trong liénh cành vièm màng boat dieh khòng dac hièu, nhJng hói chùtig thuóc nhóm bénh ly phan mèm canh khóp, mot so bènh trong nhóm bénh ty mièn...
- Trong so càe bènh nhàn nàm vién eó 77 trdòng hd^ bénh nhàn cho tói^khi ra vién van chda có chàn doàn bénh cu the, ma chàn doàn khi ra vién thu'òng van ghi là dau khòp hoac viém khdp chung chung - nhyng trdòng hdp này chùng tòi tam xèp vào nhóm eàe bénh khóp khàcjchóa rò nguyén nhàn (Biéu do 2). Tuy nhién sau khi thong ké ty Ié bènh theo bénh àn, chùng tòi (K tièn hành chan doàn hÓi eùtj so bénh nhàn này chi dya trén càc dy liéu ma bènh àn da co thi thày ràng có nhièu trddng hdp trong so này có thè chàn doàn dddc bènh: Thoài hóa khóp (llBn), Viém khòp phàn ùhg (10 Bn), Viém màng boat dlch khòng dac hiéu (12 Bn), Gùt (5 Bn), Vièm kliàp dang thap (4 Bn),yièm còt song di'nh khóp (3 Bn), hoai tó vò khuan chóm xódng dui (2 Bn)...\iòn de càc bénh nfeàn chùò du'dc chàn doàn dùng trUdc khi ra vien co nhièu yéu tó, trong dò eó yéu tó do thiéu tran^ thiét b| ky thuàt và xét nghiém phue vu cho chan doàn....
V. KET LUÀN
- Mò hinh bénh ed xu'dng khóp con ddn giàn. Ty le bénh thoài hóa khóp là cao nhàt, trong dò thoài hóa còt song chiem ty Ié cao hdn thoài hóa khòp ngoal vi. Viém khóp dang thàp ddng dau trong nhóm bènh khdp vièm nguyén nhàn ty mièn, con bénh gùt djTng dau trong nhóm bènh khóp do rói Ioan ehuyen hóa.
- Dac diém djeh té cùa càc bènh thu'dng gap glÒng vói càe nghièn culi trddc dò: thoài hóa khdp gap ò ny nhièu hdn nam và ò ngu'òi trén 50 tuoi chiém da so. Bénh Gùt, viém còt song dinh khòp gap d nam nliléu hdn ny, viém khóp dang thàp th'udng gap ò ny giói tuoi trung nién, - Thtì gian nam vlén trung bình-cùa càc bénh thuòng khóng qua Ì0 ngày, gópjihàn giàm chi phi diéu trj và nguy ed nhiem khuan bénh vién.
Y HOC VIÉT NAM THANG 1 - SO 1/2015 - Tì Ié bénh nhàn màc phòi hdp t y hai bènh ed
xu'dng klidp ehiém 1 1 % . Có 53,9% bènh nhàn ed XUdng khóp có bénh nói khoa khàc két hdp, trong dò ty Ié bénh nhàn màc bènh kèm theo cao nhàt là tàiig huyét àp, chièm ty Ié 40,8%.
- So bénh nhàn dddc chàn doàn dùng t y tuyèn ed sd hoac tai phòng khàm là 57%. ty Ié chan doàn sai hoac ehda dUdc chàn doàn ò tuyèn dddl và tal phòng khàm ià khà eao. Nhièu bénh ly có the chu^ dddc chàn doàn ò gial doan som, mot so bénh khòng dUdc chàn doàn dùng trUóe khi ra vién do bénh vlén con thiéu phu'dng t i | n chàn doàn và xét nghiém, trinh dò chuyén mòn sàu cùa mot so bàc sy chUa dàp ùtig.
TÀI UgU THAIVl KHÀO
1. Le Thj Hu^, Ngó Thè Hoàng, Nguyln OÙc Gòng (2013). khào set mò hinh bénh tàt tai Khoa Nói CdXu&ng Khóp Bénh Vién Thóng Nhat nàm 2Ó12-2013. Tap ehi Y hoc Thành pho Ho Chi Minh, 14 (3):263-9
2. Le Anh Thu" và cpng sy* (2005), M5 hình bènh t$t cùa Khoa Nói Cd Xu'dng Khóp Bènh Vién Chd Ray nhubg nam dau tìieky 21. Thành tuU Bénh
vièn Chd rSy, nh&ng nSm dàu the ky 21 (2001- 2005)^
3. Nguyln Thu Hien (2001), Ngtììèn cuti mó hình bénh tàt tai khoa Ca xuiJng khóp Bénh vièn Badi Mai 10 nàm (1991-2000), Luàn vàn tot ngh'ièp bàc sy y khoa, trUòng Dai hoc Y Ha Noi.
4. Charles G. Helmick*", DavidT. Feison^ Reva C. Lawrence^ et al. (2008), Estimates of the prevalente of arthritis and other rheumatic conditions in the United States: Part I. Arthritis &
Rheumatism, volume 58, Issue 1, pages 15-25.
3. Chopra A, Abdel-Nasser A. (2008), Epidemiology of rheumatic musajloskdeà disorders in the deveioping world. Best Pract Res din Rheumatol. 22(4):583-604.
D. Darmawan } . (2007), Worìd Health Organization-Internatìonal League ofAssoóatìons fyr Rheumatoiogy Community Oriented Program ior Contmi of Rheumatic Disease. Clin Rheumatol 26(6):853-7.
7. Wong Rose, Davis Aileen M., Badley Elizabeth, Grewal Ramandip, Mohammed Malaika (2010), '^Prevaience of arthrìtìs and rheumatic diseases around the worìd a growing burden and Impiications far Health Care Needs' (Published online).
NGHIÈN CirU KET QUA DIEU TR! CAN THIEP NOI MACH DOI v a i DI DANG DÒNG - TINH MACH NÀO BANG ONYX
l A I BÈNH VIÉN HirU NGHI DA KHOA NGHÉ AN
TOM TAT
M^c tìèu: Dành già kèt qua dièu tri can thJép nói mach dói vói dj dang dpng-tình mach nào (DDDTMN) sy dyng Onyx. Phu'dng phàp: Nghièn culi tièn cùU dUpe tìén hành tal bénh vién \\ù\s nghj Da khoa Nghé An nhàm dành già hiéu qua diéu trj khi sy dung phudng phàp can thièp nói mach sy dung Onyx doi vài DDDTMN, thòi gian bJ" thàng 11/2011 tói tìiàng 6/2014, gom 32 bénh nhàn. Két qua: Có 60 iupt can thiép thuyén tSe mach sy dung Onyx da dUpe thUc hièn, moi bénh nhàn dUdc can thièp t y 1 tói 4 lUPt, bung bình là 1,88 lupt/bénh nhàn. Hlén tupng xuàt
* Bénh vién Hiju Nghi Da khoa Nghé An Chiù tràch nhiém chinh: DUPng Dinlì Chinh Email: [email protected] Ot: 0913513809 Ngày nhàn bài: 23/11/2014
Ngày phàn bién khoa hpc: 28/11/2014 Ngày duyét bài: 18/12/2014
Duong Dinh Chinh*, Nguyén Thanh Long*
huyèt eàp tinh sau tìiuyén tàc eó triéu chùtig quan sàt thay ò 2 truòng hpp (6,2% so bénh nhàn). Gay tSc hoàn toàn DDDTMN dat dUdc ò 25% càc tnTòng hpp, kèt qua gay t i c trong khoàng 99% t * 80% chiém 37,5% so bénh nhàn, gay tàc 79% tòi 60% chléin 15,6% và so bénh nhàn gay tàe dUdì 60% chièm ti le 21,9%. Sau 1 thàng ké t y khi dieu tri, tì Ié di chùtig và tì le \ii vong lan lUpt là 9,4% và 0%. Kèt lu|n: Onyx rat thich hpp trong dièu tri gay tac DDDTMN vói tì 1?
di chùng và t y vong thàp.
S U M M A R Y
ENDOVASCULAR TREATMENT OF BRAIN ARTERIOVENOUS MALFORMATIONS
USING ONYX: I N I T I A L RESULTS AT GENERAL FRIENDSHIP HOSPITAL
OF NGHE AN
Objective: To evaluate resuits of treatment endovascular intenrentìon for brain arteriovenous
