... M.-~,.K >~chKTTVOadcGia trongcSng-mdhUk&^WtiMfMM&&
NGHIEN CUTJ THTJ NGHIEM MO HINH WRF
D I T B A O Q U Y D A O B A O T R E N K H U V T / C B I E N D O N G
ThS. V5 Van Hoa
Trung tam D u bao K T T V Trung uong
Md hinh WRF da duac nghien cuu vd thu nghiem du bdo tai
Trung tdm Du bdo Khi tuong Thuy van Trung uong tie thdng 9 nam 2006. Bai bdo nay se trinh bay mdt sd ket qua nghien cuu ung dung md hinh WRF du bdo quy dao bdo vdi ngudn ddng luc ARW cho 58 trudng hap nghien cuu ciia 8 can bao hoat ddng tren Biin Ddng nam 2006. Cdc kit qua danh gid sai sd va so sanh vdi sai sd du bdo cua md hinh thdng ke CLIPER dd cho thdy phien bdn nghien cuu cua WRF cd ky ndng du bdo tdt, dac biet la trdng trudng hap cdc can bao cd quy dao cong vd phuc tap. Ngoai ra, mdt xu the sai sd ciing duac tim thdy trong cdc du bdo cua WRF do la thucmg du bdo su chuyen ddng nhanh han va lech viphia trdi so vdi hudng chuyen ddng thuc.
1. Md dau
H o n 10 nam t r d lai day, nhung hieu biet m o i vd khoa hoc k h i quydn da tao ra nhung thay ddi Ion trong dong luc va vat ly cua cac mo hinh du* bao so t r i ca ve quy mo thoi gian va khong gian. Ben canh do, viec bo sung cac nguon thong tin tham sat phi truydn thdng thu nhan dupe t u cac thiet bi quan trac hien dai nhu radar, anh may ve t i n h , . . . . trong cac so do dong hoa so lieu khong nhung tang cuong mang l u d i quan trac ma con nang cao chat lupng cua cac truong ban dau cho cac mo hinh so t r i . H a i cai tien quan trpng trong cau true mo hinh va truong so lieu dau vao nay cung v o i sir phat trien manh me cua khoa hoc may tinh ngay nay da cho phep cac mo hinh d i r bao thoi tiet toan cau ha quy mo d u bao t u vai tram kilomet trong nhung nam trudc day xudng con vai chuc kilomet, hay tham chi la vai kilomet. V d i dp phan giai ngang tinh nay, rat nhieu hien tupng k h i quydn trudc day khong thd dupe nam bat trong cac trudng phan tich va d u bao toan c i u thi nay cd thd dupe giai mpt each hien v d i dp chinh xac cao. Chinh nhung thay ddi l d n trong cac mo hinh du- bao toan cau nay bupc cac md hinh d u bao thoi tiet sd khu vuc phai cd nhdng thay ddi thich hpp de cd the sd dung dupe v d i cac trudng phan tich va dir bao dp phan giai cao cua cac md hinh toan cau. Tuy nhien, m d i mo hinh dy bao sd lanh thd han che v d i cac dac trung ddng luc va vat ly nhat dinh chi cd thd giai dupe cac qua trinh k h i tupng d mpt g i d i han khdng gian ngang n h i t dinh nao dd, ben dudi gidi han
Hpi thao khoa hoc Thanh nien ldn thir II 1
Thanh nien Trung tam KTTV Quoc Gia trong cons tdc phdng chong vd giam nhe thien tai
nay, nhiet dong lire hoc cua mo hinh can phai co nhung thay doi cho phu hop. Cu
the, cac mo hinh thuy tinh chi co the mo phong duac cac hien tuang k h i tuang co quy mo ngang tren 7km. B e co the mo phong cac hien tuang co quy mo ngang d u o i 7km, thi cac mo hinh b i t thuy t m h phai dugc su dung.
He th6ng nghien curu va d u bao thai tiet W R F (Weather Research and Forecast System, t u nay goi t i t la mo hinh W R F ) la k i t qua cua su hop tac nghien cuu cua mot s6 trung tam nghien cuu ciia M y nhu Phong k h i tuong quy mo nho va vua M M M (Mesoscale and Microscale Meteorology Division) thuoc Trung tam nghien curu k h i q u y l n qudc gia N C A R (National Center for Atmospheric Research), trung tam du bao m o i truong quoc gia NCEP, Co quan k h i tuong khong luc Hoa ky A F W A (US A i r Force Weather Agency), Trung tam phan tich va dir bao bao CAPS (Center for the Analysis and Prediction o f Storms) va cac trung tam k h i tuong quoc te nhu Hoc vien khoa hoc k h i tuong cua Trung quoc C A M S (Chinese Academy o f Meteorological Sciences), Co quan thoi tiet trung uong ciia D a i Loan, Co quan k h i tuong Han Quoc K M A (Korea Meteorological Administration), Ngoai nhung thanh vien sang lap chinh cua W R F neu tren, con co rat nhieu cac hoc vien, truong dai hoc va nha nghien cuu k h i tuong tai M y va tren toan the gioi tham gia vao d u an phat trien mo hinh W R F . Theo thong ke gan day (cho den ngay 13/09/2006) [16] t h i da co 4211 co quan va ca nhan dang k y lam thanh vien va su dung mo Wnh W R F trong nghien curu cung nhu chay nghiep vu. C u the, tai M y mo hinh W R F dang dupe chay nghiep v u tai NCEP (tir nam 2004) va A F W A (tu thang 7 nam 2006).
Tren the gioi, mo hinh W R F dupe chay nghiep v u tai K M A (tir nam 2006), tai A n Dp, Israel va Dai Loan (tir nam 2007). Ngoai ra, mpt so nuoc khac co du dinh sir dung mo hinh W R F trong du bao nghiep v u phai ke den n h u Trung Quoc, N e w Zealand va Brazil. M p t each khai quat, mo hinh W R F la mpt he thdng mo hinh hoa het sue hien dai, linh hoat va t o i u u cho ca muc dich nghien curu ciing nhu chay nghiep vu. Dac biet, mo hinh W R F thuong xuyen dupe cap nhat cac phien ban mod ciing nhu sua chira cac l o i xay ra trong qua trinh cai dat va chay mo hinh. Trong mo hinh WRF, rat nhieu lira chon nguon dpng luc p h i thuy tinh va cac so do tham so hoa vat ly dupe tich hpp. M p t dac diem quan trpng khac cua m o hinh W R F can phai noi den la kha nang mo phong dupe qua trinh k h i quyen co quy mo tir vai met cho den hang chuc kilomet. Ngoai viec umg dung de d y bao thoi tiet, mo Wnh W R F con co the dupe ung dung trong cac nghien curu kW hau, du bao chat lupng khong k h i , mo phong ly tuong hoa cac hien tupng, long ghep v o i du bao song va nghien cuu hoa hoc k h i quyen. H o n nua, W R F la mpt trong rat it mo Wnh du bao s6 t r i tren t h i giai co ho trp ca he thong dong hoa so lieu cung nhu cac cong cu hien thi va danh gia ket qua. Ben canh do, su toi u u hoa trong ma ngudn tinh toan ciia W R F cho
Hpi thao khoa hoc Thanh nien tan thuII 2
Thanh nien Trung tam KTTV Qudc Gia trong cdng tdc phdng chdng vd giant nhe thien tai
phep nguoi su dung co the" chay W R F tren r i t n h i l u loai may tinh v a i cac he dieu hanh khac nhau cung nhu cac may tinh bo song song sir dung bo nha chia se OpenMP hay bo nha phan tan M P I .
Tai Viet Nam, mo hinh s6 phan giai cao thuy tinh H R M [5,7] b i t d i u chay nghiep v u de du bao thai t i l t va mo hinh chinh ap W B A R du bao quy dao bao tir nam 2002 tai T T D B K T T V T U " . Ben canh do, mot s6 mo hinh ta ap khac cung da va dang dugc nghien cuu cho bai toan du bao thai t i l t tai T T D B K T T V T L f nhu mo hinh E T A [3]. Trong du bao thai tiet nghiep vu, da co rat nhieu cong trinh nghien cuu nang cao chat luong d u bao cua mo hinh H R M [2,6,8,9,10] va dem lai nhieu ket qua het sue kha quan. Cho den nay H R M van la mo hinh so t r i thuy trnh duy nhat duoc chay nghiep v u tai T T D B K T T V T U ' . D o i v a i cong tac du bao bao, mot so ket qua nghien cuu nhu lua chon toi uu cac so do cai xoay, truong dong dan hay ung dung du bao t6 hop da cho thay su cai tien chat lugng d u bao quy dao bao [11,12,13,14], Tuy nhien, chat lugng dir bao quy dao bao cua cac mo hinh chinh ap doi k h i van chua dap ung dugc d u bao nghiep vu nhu trong truong hop cac con bao co quy dao cong va phuc tap. Ngoai ra, mot han che khac ciia cac mo hinh chinh ap noi chung la khong co kha nang du bao dugc cuong do bao. N h u vay, co the noi trong tuong lai gan viec irng dung cac mo hinh thuy tinh va chinh ap dir bao thoi tiet va bao 6 Viet N a m la khong con phu hop. Tir thang 9 nam 2006, mo hinh WRF da dugc nghien cuu va chay thu nghiem tai Phong Nghien cuu ung dung, T T D B K T T V T U ' . Ngoai ra, cung da co mot s6 cong trinh nghien cuu ung dung W R F du bao thoi t i l t cho khu vuc Viet Nam [1,4]. Bai bao nay se trinh bay mot s6 k i t qua nghien cuu thu nghiem mo hinh WRF dir bao quy dao bao cho 58 truong hop ciia 8 con bao hoat dong tren B i i n Dong nam 2006. Cac k i t qua danh gia c h i t lugng du bao quy dao bao dua tren mo hinh W R F da cho t h i y nhung t i n hieu kha quan trong viec ung dung mo hinh WRF vao d u bao nghiep vu.
2. Cau hinh ;mo hinh WRF va mo ta tap so lieu nghien cum
2.1. Cau hinh md hinh WRF sir dung trong nghien cuu
Trong nghien curu nay chung t o i su dung mo hinh W R F va chuong trinh ban d i u hoa chuin SI phien ban 2.1.2. Do khuon k h i han hep ciia bai bao, chung t o i khong trinh bay chi t i l t ve c i u true mo hinh WRF, nhiet dong lire hoc, tham s6 hoa vat ly va cac phuong phap s6 su dung trong W R F , ban doc co t h i tham khao trong [17]. M o t so dac tinh chinh cua he t h i n g W R F dugc su dung trong nghien cuu nay nhu sau:
- Nguon dong luc: A R W
- Tham so tham so hoa doi luu: so do Kain-Fristch
Hdi thao khoa hoc Thanh nien tan thir II 3
Thanh nien Trung tam KTTV Quoc Gia trong cdng tdc phdng chdng vd giant nhe thien tai
- Tham sd tham sd hoa vi vat ly may: so do Lin
- Tham so tham so hoa buc xa: so clo R R T M cho buc xa song dai va Dudhia cho buc xa song ngan
- Tham sd tham s6 hoa lop bien: so do Y S U
- Tham sd tham s6 hoa bk mat: so dd Monin-Obukhov - So do tich phan theo thoi gian: Runge-Kutta bac 3
- He toa do t h i n g dung: he toa do ap suit thuy tinh theo dia hinh r\ (hinh 1) - Bieu kien bien: didu kien chi dinh (hinh 2). B i e u kien bien nay duoc biet den nhu la dieu kien bien giam dir. Trong mo hinh A R W , dieu kien bien chi dinh duoc sir dung cho ludi tho ngoai cung hoac cho cac bien phu thuoc thdi gian trong trudng hop ludi ldng. Trong trudng hop l u d i thd ngoai cung, vung chi dinh (specified zone) duoc xac dinh hoan toan bdi noi suy thdi gian t u cac trudng phan tich hoac du bao ben ngoai. B o rdng cua vung nay cd the duoc dat tuy chon va thudng cd gia tri la 1. Vung thu hai duoc goi la vung giam d u (relaxation zone). Trong vung nay, gia t r i cua md hinh se dupe dieu chinh ve phia gia t r i d u bao quy md ldn.
- Sai phan ngang: su dung ludi xen ke Arakawa-C
Hinh 1. He toa do ap suit thuy tinh theo Hinh 2. Cac vung chi djnh va giam du trong dia hinh r\ dieu kien bien xung quanh cua mo hinh A R W
2.2. Md td mien tmh todn
Bd cd the nam b i t dupe nhung con bao hinh thanh t u phia B d n g cua Philipin va di chuyen vao bien Bdng, trong nghien cdu nay chung tdi lua chon m i n h tinh toan bao phu mien dia ly nhu dupe t h i y trong hinh 3. Tam l u d i tinh toan cd toa dp
17.1°N va 112.05°E v d i sd nut ludi theo vT hudng va kinh hudng la 114 nut. B p phan giai ngang dupe lira chon la 28km, sd muc t h i n g dung la 31 va budc thoi gian tich phan la 120 giay. M u c ap suit cao n h i t (bien tren cua m d hinh) cd gia t r i la 50hPa. Phep c h i l u dupe chon la Mercator v d i toa dp diem t h i p n h i t ben gdc trai mien tinh toan la 2.47°N va 97.17°E. V d i midn tinh toan nay, t i t ca cac trudng hpp cd thd cd cua 8 con bao hoat dpng tren bien B d n g trong nam 2006 se dupe su dung trong nghien cdu nay.
Hdi thao khoa hoc Thanh nien tan thu II 4
Thanh niin Trung tam KTTV Qudc Gia irons cdng tdc phdng chdng va giam nhe
2.3. Mo ta tap so lieu nghien cuu
Trong nghien cuu nay, chung t o i sir dung mo hinh W R F de chay thu nghiem du bao quy dao cho 8 con bao hoat dong tren bien Dong trong nam 2006. Bang 1 dua ra mot sd dac tinh cua 8 con bao va tdng s6 cac thoi diem nghien curu tuong ung ciia tirng con bao. N o i chung, chi cac truong hop ma tam bao nam trong phia Tay ciia kinh do 126°E va d i vao k h u vuc bien Dong m o i dugc lua chon trong nghien curu nay. Ve mat quy dao, chi co con bao Chanchu va Cimaron la co quy dao phuc tap, cac truong hop con lai co quy dao thang hoac cong don gian. D o han che ve tap so lieu thai gian thuc cua mo hinh toan cau GFS do phan giai ngang l ° x l ° , nen trong nghien cuu nay tap s6 lieu truong phan tich 6 gio mot ciia GFS lam dieu kien ban d i u va dieu kien bien cap nhap theo thoi gian cho mo hinh W R F . Tir bang 1 co the t h i y tdng sd cd 58 truong hop dugc nghien cuu. Cac ket qua danh gia sai sd du bao quy dao bao va so sanh v d i sai sd du bao cua md hinh quan tinh k h i hau CLIPER (Climate and Persistance) cho cac han dvr bao t d +12h cho den +72h se dugc trinh bay d muc tiep theo. Dang quy dao quan t r i e cua 8 con bao nam 2006 dugc minh hoa trong hinh ve 4.
Hinh 3. Mien tinh toan cua mo Hinh 4. Quy dao quan trie cua 8 con bao dugc nghien hinh WRF curu trong nam 2006. (tam bao dupe ve qua 12 gid)
Bang 1. M d ta dac trung cua 8 con bao nam 2006 va sd trudng hop nghien cdu S T T Ten bao D3 qudc te Dang quy dao T r u o n g hop
nghien cuu
1 Chanchu 0601 Quy dao cong gay khuc 9
2 Jelawat 0602 Quy dao don gian 6
1 3 Prapiroon 0606 Quy dao don gian 4
4 Xangsane 0615 Quy dao don gian • 7
1 5 Cimaron 0619 Quy dao dang that nut 14
6 Chebi 0620 Quy dao cong gan that nut 4
7 1 Durian 0621 Quy dao cong 8
8 | Utor 0622 Quy dao cong 6
Tdng sd trucmg hop nghien cdu
^ ni — r- — - - - 58
Hpi thao khoa hoc Thanh nien lan thwll 5
Thanh nien Trung tam KTTV Qudc Gia trong cdng tdc phong chdng vd giant nhe thien tai
3. M o t so k e t q u a n g h i e n c u u b a n d a u
Cac ket qua danh gia sai so dir bao khoang each tam bao trung binh cho cac han dir bao tu +12h cho den +72h cho tung con bao va cho toan bo mua bao dupe trinh bay trong cac hinh 5. Trong cac do thi sai so nay, cac con so ben trong ngoac tren true hoanh chi tong so truong hpp nghien cuu cho tung han dir bao tren tdng so 8 con bao nghien cuu va sai so du bao trung binh (Average) cua mua bao dupe l i y trung binh tren tap mau nay. T u hinh 8 co the thay sai so d u sai so trung binh cho
r r
toan mua bao la rat kha quan v o i sai so d u bao +24h, +48h va +72 tuong ung chi la 118, 189 va 293km. Sai sd d u bao trung binh Ion n h i t t i m t h i y trong truong hpp cua cac con bao Jelawat va Cimaron. Nguyen nhan dan den sai so d u bao Ion trong truong hpp cua con bao Jelawat la do sai so Ion trong v i t r i tam bao phan tich cua truong phan tich mo hinh toan cau GFS. Cu the, sai so v i t r i tam bao phan tich cua bao Jelawat la 165km, trong k h i doi v o i gia t r i nay doi v d i cac con bao khac n o i chung la nho hon 60km. D o i v o i con bao Cimaron, sai s6 d u bao l d n t i m t h i y tai cac thoi diem dir bao trudc 36h va 48h so v d i thoi d i l m b i t d i u xay ra c h u y l n dpng that nut. Tuy nhien, cac du bao t d thdi diem trudc 24h va tai thoi d i l m xay ra chuyen dpng that nut lai cho sai so nho hon. Mac du khong b i t dupe quy dao that nut, nhung dy bao t d W R F cung cho t h i y sir c h u y l n dpng cham lai va l u i n q u i n xung quanh v i t r i tam phan tich ban dau (xem hinh 6). Trong k h i do, tai hai thoi diem nay, cac san p h i m dir bao cua mpt s6 trung tam dir bao va mo hinh dir bao so hau nhu khong mo phong dupe chuyen dpng that nut nay ma p h i n l d n du bao di theo cac hudng Tay, Tay B i c hoac Tay N a m (xem hinh 7).
T u hinh 5 cung co t h i t h i y , sai sd du bao khoang each tam bao cho 2 con bao anh hudng true t i l p d i n Viet Nam la kha nho (sai s6 du bao +24h, +48h va +72h tuong dng la 57, 146, 175km va 89, 156, 265km cho bao Xangsane va Durian).
Ngoai ra, cac k i t qua t h i n g ke cho t h i y sai s6 v i t r i tam bao phan tich trung binh la 63km. Day la mpt trong nhung nguyen nhan gay ra sai s6 d y bao quy dao bao. T u hinh 5 cung co the nhan t h i y nhung con bao co sai s6 du bao ldn thudng co sai so v i t r i tam bao phan tich ldn va d i i u nay cung dung trong trudng hpp du bao v d i so lieu thoi gian thuc. Day cdng la mpt v i n d l khd khan trong d u bao nghiep v u bao v i chung ta b i t bupc phai su dung tap s6 lieu thoi gian thuc. D o do, ddi hdi phai cd nhung bien phap x d ly dac biet nhu la su dung so d l cai xoay nhan tao hoac tang cudng tham sat dia phuong thdng qua so dd ddng hoa sd lieu d l nang cao c h i t lupng cua cac trudng d i u vao cho md hinh W R F . Cac hinh ve 8a va 8b minh hoa cac ket qua du bao cho tat ca cac trudng hpp nghien cdu cua cac con bao Chanchu va Xangsane. Cac k y hieu bao cd mau xanh am chi cac thoi d i l m dupe nghien cdu.
Cd t h i t h i y , trong trudng hpp con bao Chanchu cac d y bao kha t h i n g n h i t v d i nhau
Hdi thao khoa hoc Thanh nien tan thir II 6
Thanh nien Trung tam KTTV Qudc Gia trong cdng tdc phdng chdng vd giam nhe thien tai
va deu mo ta dugc su chuyen huong cua con bao len phia Bac. Ket qua tuong tir cung co the thay trong truong hop con bao Durian ngoai tru mot vai dir bao dau tien.
D Chanchu • Jelawat a Praplroon a Xangsane • Cimaron o Chebl • Durian D Utor • Average
FOOh (58) F12h (58) F24h (58) F36h (58) F48h (58) Han dir bdo (tdng so trud-ng ho-p)
Hinh 5. Sai so du bao tam bao trung binh ciia tung con bao nghien cuu ya cua toan bo 8 con bao (Average). Cac con s6 trong ngoac tren true hoanh chi tong s6 truong hop
nghien cuu ciia han du bao do f -
LL • is •* | i ! ! j i
x | j $ j \ A j
• \
] _ j i j j J
1 ! j 1A Vhlft.
! I fx \
IOCE IME Hee it'2E fi*E USE n'«c i^oe iS I/<E
Hinh 6. So sanh quy dao du bao va quan trac tai cac thai diem dir bao 12Z 31/10/2006 (a) va 00Z 01/11/2006 (b) d6i voi con bao Cimaron (0619)
Mil ; **
Hinh 7. So sanh quy dao du bao ciia mot so trung tam qu6c te va mo hinh s6 trj tai cac thai diem dir bao 12Z 31/10/2006 (a) va 00Z 01/11/2006 (b) (ky hieu bao mau xanh) d6i
voi con bao Cimaron (0619) voi quy dao quan trie.
Hpi thao khoa hoc Thanh nien tan thu II
Thanh nien Trung tam KTTV Quoc Gia trong cdng tdc phdng chong vi giant nhe thien tai
Hinh 8. Cac quy dao dy bao cua mo hinh WRF tai 9 thdi diem ciia con bao CHANCHU (a) va 7 thoi diem nghien cdu cua con bao XANGSANE (b) (ky hieu bao mau xanh) va
quy dao quan trac tuong ung (mau do)
Cac ket qua so sanh sai so du bao v i t r i tam bao cho 8 con bao nghien curu giua cac d u bao cua W R F va mo hinh thong ke C L I P E R duoc dua ra trong hinh 9. D o han che ve mat so lieu sai so du bao cua mo hinh CLIPER, nen chi co cac han du- bao +24h va +48h duoc tien hanh so sanh cho tat ca cac trudng hop co the co cua mo hinh CLIPER. T d hinh 9 co t h i t h i y sai s i d u bao +24h trung binh cua W R F la tot hon mot chut so v d i CLIPER, nhung doi v d i han dur bao 48h t h i sai so cua W R F la nho hon nhieu (sai s6 du bao 24h va 48h cua A R W va CLIPER tuong ung la 126, 269km va 120, 204km). Hay noi each khac, mo hinh W R F co k y nang dur bao, han cang dai thi ky nang du bao cang cao. Tuy nhien, de co the ket luan chac chan ve k y nang du bao cua mo hinh W R F can phai co them nhieu nghien curu hon nua cho cac con bao khac. N o i chung, cac ket qua danh gia sai s i d u bao v i t r i tam bao cua mo hinh WRF da cho t h i y mot tin hieu kha quan ve kha nang du bao bao cua mo hinh nay, dac biet la viec mo phong duoc cac trucmg hop chuyen hudng cua con bao (nhu bao Chanchu, Durian va Cimaron). H o n nua, cac danh gia con cho t h i y co mot khuynh hudng sai so kha ro trong dir bao quy dao cua W R F (thudng du bao ve phia trai so v d i chuyen dong thuc va nhanh hon so v d i thuc te). Dac trung sai so nay'se la mot tin hieu kha quan de ap dung cac phuong phap t h i n g ke hieu chinh sau mo hinh nhu loc Kalman de nang cao c h i t luong d u bao Cua W R F . Ben canh cac nghien cdu danh gia sai so dir bao quy dao, chung toi cung t i l n hanh mot vai khao sat sai so dir bao cudng do (khong trinh bay d day). N o i chung, k y nang du bao cudng do bao cua mo hinh WRF la t h i p do trudng phan tich cua cac mo hinh GFS mo phong xoay phan tich thudng yeu hon nhieu so v d i thuc te. D o do, cac k i t qua dur bao cudng do bao t d W R F cung thudng cho yeu hon so v d i xoay bao thuc. Tuy nhien, cac phan tich ky ludng da cho t h i y viec mo phong x u t h i thay d i i cudng do
Hpi thao khoa hoc Thanh nien ldn thu II 8
Thanh nien Trung tam KTTV Qudc Gia trong cong tdc phdng chdng vd giam nhe thien tai
bao ciia W R F la kha phu hop so v o i thuc te. Van de d day la lam sao de cai tien dugc chat lugng ciia truong ban dau.
Hinh 9. Ket qua so sanh sai so dir bao v i tri tam bao +24h (a) va +48h (b) cua mo hinh WRF so vdi mo hinh CLIPER. Con so ben trong ngoac tren true hoanh chi s6 trudng hop
duoc sd dung trong so sanh
4. Ket luan va kien nghi
Bai bao nay da trinh bay mot so ket qua ung dung mo hinh WRF dur bao quy dao bao cho khu vuc Bien Dong. Cac ket qua danh gia sai so d u bao da cho thay trien vong trong viec ap dung mo hinh phi thuy tmh W R F vao du bao nghiep v u bao. Tuy nhien, van con rat nhieu van de can phai nghien curu va x u ly ddi v d i cac trucmg so lieu dau vao va trong mo hinh W R F de nang cao chat lugng du bao t u mo hinh nay. Tren co sd thanh cong ban dau cua nghien curu nay cung nhu mot vai nghien cdu trudc do, chung toi dir kien de xuat mot so hudng nghien cdu tiep theo cho ca bai toan du bao thoi tiet va du bao bao nhu sau:
- Nghien cuu ung dung he thong dong hoa so lieu 3 D V A R trong he thong WRF de cai tien chat lugng so lieu dau vao cho W R F va nghien cuu ung dung so do cai xoay ba chieu de khac phuc nhung sai so trong xoay phan tich cua mo hmh toan cau.
- Khao sat do nhay cua du bao bao tdi cac so do tham sd hoa vat ly nhu tham so hoa doi luu, v i vat ly may, ldp bien,.... va v d i cac dang so lieu dau vao khac nhau nhu cua mo hinh GME,-GSM, TLAPS, E C M W F ,
- Nghien cdu ung dung loc Kalman de hieu chinh cac ket qua du bao bao (quy dao va cudng do) t u WRF. Xay dung he thdng du bao to hop cho mo hinh W R F dua tren cac phuong phap cay nhieu L A F , n h i l u dong m d hinh va danh gia k i t qua cho du bao bao va thdi t i l t .
Hpi thao khoa hoc Thanh nien tan thir II 9
Thanh nien Trung tam KTTV Qudc Gia trong cdng tdc phong chdng vd giant nhe thien tai
Tai lieu tham khao
1. Chu Thj Thu Huong. Nghien cuu thu nghiem dur bao mua thai han tu 1 den 3 ngay cho khu vuc Trung bo Viet Nam bang mo hinh WRF. Tap chi K T T V s6 550, tr 34-42, 10/2006 2. Do Le Thuy va ctv. Nghien curu nang cao chit luong du bao bang mo hinh H R M va ung dung vao dur bao thoi tiet nghiep vu. Bao cao tong ket de tai cap Bo, 210 tr, 12/2006.
3. Do Ngoc Thing. Thu nghiem biin ddi, cai tidn so do tham so hoa doi luu Kain-Fristch trong mo hinh ETA. Tap chi K T T V s6 530, tr 28-37, 2/2005.
4. D§ Huy Duong. Budc d i u nghien cuu va thd nghiem mo hinh WRF d l du bao thdi tiet han vua d Viet Nam. Tap chi KTTV, s6 528, tr 13-21, 12/2004.
5. Kieu Thj Xin, Le Cong Thanh, Phan Van Tan, Do Le Thuy. Mo hinh du bao s6 phan giai cao H R M va thd nghiem ap dung dir bao thdi t i l t khu vuc Dong Nam A-Viet Nam.
Tap chi KTTV, s i 488, tr 36-44, 8/2001.
6. Kieu Thj Xin va ctv. Nghien cuu du bao mua ldn bing cong nghe hien dai, phong chong lut bao, giam nhe thien tai. Bao cao ket qua thuc hien d l tai K H C N doc lap cap Nha nude, 317 tr, 2005.
7. Le Cong Thanh va ctv. Xay dung he thing nghiep vu H R M tren he may tinh song song hieu nang cao. Bao cao k i t qua du an ung dung t i l n bo ky thuat cip Bo, 146 tr, 2003
8. Le Due, D6 Le Thuy, Nguyen Thi Anh Dao, Vo Van Hoa. Ban d i u hoa bing loc so trong cac mo hinh khi tuong. Tap chi KTTV, s i 542, tr 1-13, 2/2006.
9. Le Due, D6 Le Thuy, Luong Hong Trung. Xay dung trucmg i m cho mo hinh HRM tu so lieu ve tinh dja tinh dura tren phuong phap b i i n phan 3 chilu (3D-Var), Phin I . Co sd khoa hoc va phucmg phap thuc hien. Tap chi KTTV, s i 555, tr 22-32, 3/2007
10. Le Due, Do Le Thuy, Luong H6ng Trung. Xay dung trudng i m cho mo hinh H R M tu so lieu ve tinh dia tmh dua tren phuong phap biin phan 3 chieu (3D-Var), Phin I I . Mot s i ket qua tinh toan. Tap chi KTTV (du kien so 557, 5/2007).
11. Vo Van Hoa. Lira chon profin gio tiep tuyln doi xung gia t i i uu cho mo hinh chfnh ap du bao quy dao bao WBAR. Tap chi KTTV s i 535, tr 28-35, 7/2005.
12. Vo Van Hoa. Lira chon muc dong din t i i uu cho mo hinh chinh ap dir bao quy dao bao WBAR. Tap chi KTTV so 536, tr 6-19, 8/2005.
13. Vo Van Hoa. D u bao quy dao xoay thuan nhiet ddi dura tren dir bao to hop hang nghin thanh phin. Tap chi KTTV s i 547, tr 7-18, 7/2006.
14. Vo Van Hoa, D§ Le Thuy, Nguyen Chi Mai. Cac phuang phap tao nhieu dong trong du- bao to hop quy dao xoay thuan nhiet ddi. Phin I I : Mot s i k i t qua nghien cuu. Tap chi KTTV s i 543, tr 21-31, 3/2006.
15. Vo Van Hoa. Khao sat do nhay cua cac so d l tham s i hoa d i i luu trong mo hinh WRF tdi ket qua du bao bao. Bao cao ket qua hop tac nghien cuu giua Hoc vien nghien cuu khi tugng METRI cua Han Quoc va Trung tam K T T V Qulc gia. 8/2006.
16. Joe Klemp, 2006: The Advanced Research WRF (ARW): Overview and Status.
17. William C. Skamarock, etc, 2005: A description of the advanced research WRF ver2.
Hpi thao khoa hoc Thanh nien ldn thu II 10
