^ma>7ta^ Tza^m TTicxc
NGUYEN MINH TRIET
Xu^n Canh Din Chu tich
2010 Nirdc Cong hoa xa hoi chij nghia Viet Nam
PHAi\I T I C H Q T L (CAC D f A DIEIVl TIIMH T R A I V G 5 D LUQIVG) D I E U KHIEIXI TllVH CHOIVG C H f U D O DOC
IVIHdiVI C U A C A Y L U A [Orysa satit/a L. )
Bui Chi Buu\ Pham Thi Thu Hl^ Nguyin Vilt Cudng^, Nguyin Diic Thuln^, Nguyin TTii Lang^
T6MTAT
Dp doe cua nhom la mot trong nbu'ng noi dung co trong dat phen, gay anh huong den tang truong va phat trien eay liia. Thanh Ipe 50 gidng lua dia phuong voi nong do 30 ppm Al, eac gidng chdng chiu tdt dugc ghi nhan la Kien Giang Lpn, Nep Mong Chim, Nang Me, Nang Thom Cho Dao, Nhen Thom, AS996. Day la nhung vat lieu dugc de xuat lam dong bd trong chuong trinh lai tao gidng chdng chiu dp dpc eua nhom.
Phat trien hai quan the hoi giao BCTv de thuc hien su sip xep thanh manh (fine mapping) tren ban do QTL da CO tu truac, ket qua cho thIy hai chi thi phan tu RM315 va RM210 dinh vi tren nhiem sic the so 1 va so 9 lien ket voi QTL chdng chiu dp doe cua nhom, thong qua gia tri chieu dai ve tuong doi (RRL). Nhung QTL gia dinh nay giai thich bien thien kieu hinh tir 11,85% den 13,8% trong quan the BCjFj ctia OMCS2000 / Kien Giang lpn; va tir 0,46% den 1,44% trong quan the BC.F, eiia OM1490 / AS996. Viing gia dinh co chua cac'dia diem Qoci) RM315 tren nhiem sic the sd 1 va RM215, RM210 tren nhilm sic the sd 9 dugc dl nghi sir dung cho noi dung chpn tao giong lua chdng chiu dp dpc ciia nhom, nha ehi thi phan tii (MAS).
Tir kh6a: Tinh trang sd lugng, dp dpc nhom, chdng chiu, cay lua
I.DATVANDE sit, (2) dd ddc nhdm, (3) dp pH thap, (4) thilu lan, Nang suit cay trdng tren dat chua, dlt phln bi ^ v - (Btru vl Lang, 2003). Tinh trang chdng chiu dd Inh hudng rlt dang k l do nhilu y l u td: (1) dd doc ^dc nhom ciia cay liia tren dlt phln Ddng Thap
Mudi II noi dung chinh trong phan tich nly.
' Vien Khoa hpc ky thuat Nong nghiep miln Nam Do doc nhom duoc xem nhu ylu td han e h l - Tmng tam Dong Thap Muoi, Vien KHKTNNMN u' u 'i-- •• ^- ^ - • - . ^ ,^f , , , , . . 'f . .X ^i . „ , ' , • chinh doi vm su tang truong eua cay trong (Kochian
1995). Cac loli m l cdc, cay lua mach den (rye) dugc xem nhu II cay cd tinh chdng chiu dd ddc nhom tdt nhlt. Aniol vl Gustafson (1984) phlt hien tinh chdng chiu nly d cay liia mach den, dugc dilu khiln bdi nhirng gien chii lire dinh vi tren nhilm sic thi 3R va 6R, vdi nhimg gien khIc dinh vi tren nhiem sic thi 4R. Hai loci (dia dilm) trdi: Altl tren nhilm t h i sd 6R va Alt2 tren nhilm the sd 4R, da duge thilt lap bin dd (Gallego va etv, 1998; Miftahudin va etv, 2002).
Ddi vdi Ilia mi, tinh trang nly duge dilu khiln bdi 2-3 gien troi hoac da gien (Aniol v l Gustafson, 1984).
Nguoi ta da xlc dinh dugc mot gien chinh AtlgH dilu khiln tinh trang chdng chiu do dgc nhom, dinh vi tren nhilm sic t h i 4DL, dong gdp 85% biin thien kilu hinh (Riede vl Anderson, 1996). Tang va etv, (2000) da thilt lap ban dd mot gien dilu khiln tinh chdng chiu nhom tren mot n h l n h vai cua nhiem t h i 4H ciia Ilia mach (barley), lien k i t vdi chi thi phan tu (marker) XbcdWl, khoang each lien k i t la 2,1 cM, lien k i t voi marker Xwg464 va Xcdol395, khoang each lien k i t II 2,1 cM. Ddi vdi eay bIp, nhilu phdng thi nghiem ciing da tiln hanh nghien cim tinh trang chdng chiu do dgc nhom, hg ghi nhan tinh trang nly do da gien dilu khiln (Magnavaca va etv., 1987).
Nghien cuu tinh trang nly trong cay liia vin cdn it bao cao. Su dung ky thuat phan tii, Wu vl etv. (2000) da xac dinh dugc nhilu QTL (dia dilm tinh trang sd lugng) cd hen quan d i n tinh chdng chiu nhom, trong mot quin t h i can giao ngau nhien ciia td hgp lai IR1552 / Azucena. Nguyin va etv. (2001) da phat hien 5 QTL dilu khiln tinh chdng chiu nhom, dinh vi rli rIc tren 5 nhiem sic thi, vdi mot QTL chinh thtic dinh vi tren nhilm sic t h i sd 1. Nguyin vl etv.
(2002) tim fhly 10 QTL dinh vi tren 9 nhilm sic thi dilu khiln tinh chdng chiu nhom, tren co sd quin t h i luong boi k i p (DH) ciia td hgp lai CT9993 / IR62266. Nhirng phat hien nly khIng dinh ring: tinh chdng chiu do doc nhom II mot tinh trang phiic tap.
Nguyin Duy Bay vl etv. (2003) da sii dung 171 ddng Fg (ddng can giao tai td hgp = RILs) dugc chgn mot each nglu nhien tii 312 ddng ciia td hgp lai IR64 / Oryza rufipogon (ace. 106424 thu thap tai Trim Chim, dlt phln nang ciia Ddng ThIp Mudi) do tic gil va Ts. Brar (IRRI) thuc hien. CIc ddng RILs dugc tao ra thong qua phuong phip chgn lgc t h i he hat gidng don (single seed descent) cho d i n Fg tai IRRI.
Bd me va con lai dugc thanh lgc nhom trong dung dich dinh duong Yoshida (Yoshida vl etv, 1976).
Nghiem thiic nhom dugc them vio la 0 va 40 ppm Al (tuong duong 1,48 mM), nhom boat dong Al'^* tu AICI3.6H2O d pH 4. Tdng ehilu dii bin dd II 1.755 cM, khoing cich trung binh gitra hai marker II 11,6 cM. Khi xem xet tinh trang chilu dai r l trong dieu kien cd xii ly nhom, tren nhilm sic t h i sd 3, quang giQa hai marker S1845-CD01395 cd mot tuong tac vdi khu vuc dugc xac dinh bdi RG653-RZ828 (tren nhilm t h i sd 6). Trong viec khai thIc chiln luge lira chgn chi thi phan tii (marker-assisted selection), QTL chinh lien kit voi CD01395 dinh vi tren nhiem t h i sd 3 cd the dugc xem nhu iing cii vien de ap dung viec chgn con lai cd gien chdng chiu do dgc nhom (BIy vl etv, 2003).
Muc ti6u nghien cuu
1. Xlc dinh vung QTLs gil dinh lien quan din tinh chdng chiu do ddc nhom (bd sung kit qua da dugc khIng dinh tren nhilm sic t h i sd 3 (BIy vl etv, 2003).
2. Xlc dinh chi thi phan hi d l khuyin cao trong chiln luge chgn gidng nhd microsatellites (ve tinh nhd).
II. VAT UEU VA PHUDNG PHAP l.Vatli$u
Thanh lgc hai quin t h i BC2F2 ctia cac td hgp lai OMCS2000 / Kien Giang Lgn, OM1490 / AS996.
Gidng chuan nhilm IR28.
Gidng chuln khIng AS996.
2. Phuong p h i p
Thanh lgc do dgc cua nhom theo phuong phip thanh lgc ciia Buu va Lang (2003). Mot dong chgn 40 hat va cho vao trong tii sly tir 1-2 ngay (dl pha vo mien trang). Ngam cac goi hat trong nude Im trong 2 ngly va li cho nay m l m tren dia petri. Chon nhirng hat mgc m l m khoe, ddng deu d l cho k i t qui chinh xlc (dtmg nhirng hat moi nhii mlm d l cho hat vao tim mdp d l ding hem).
Thilt k l tim dp hinh khdi chu nhat: 40 cm x 30 cm X 2 cm (tuy loai khay nhua ma ta sii dung thilt k l cac tam dp cho phii hgp). Tren mdi tim dp, tao nhiing Id trdn dudng kinh khoing 2 cm. Mat dly ciia tim dp diing ludi cudc bao lai d l giCr hat liia. Chuyin cle hat gidng nay mlm vao cic Id (mdi Id cho vao mot hat) tren tam dp d l trong khay nhua. Mdi khay nhua chiia 5 ht nude elt, khii khoing. Mdi gidng dugc bd tri thinh mdt hing. Ddi voi cac hat mlm ra r l dai ta phii ghim re cua chung xudng cac Id ciia luoi cudc neu
NONG NGHIEP VA PHAT TRIEN NONG THON - SO 1 - THANG 1/2010
khong r l se mgc khong theo chilu mong mudn, gay bat lgi khi do chilu dai cua r l .
Ky thuat thanh lgc tinh chdng chiu ciia nhom trong moi trudng dinh duong co nhilu thuan lgi hon ngay tren dlt chua, bdi vi r l t khd kilm tra ndng do nhom chinh xac trong dlt chua ndi din su thay ddi pH llm Inh hudng din dang nhom hda tan va miic do gay dgc hai trong dlt, Co 3 ky thuat thanh lgc nhom trong moi truong dinh duong: chilu dai r l tuyet ddi, su phuc hdi sinh trudng ciia r l va nhugm mau khi phln ung voi hematoxin. Nhtmg ky thuat do chilu dai r l tuyet ddi la phd biin nhlt. Sau khi co dugc chilu dii r l tuyet ddi nguoi ta con diing phip hnh chilu dii r l tuong ddi de llm gilm bdt sir sai biet vl di truyin ciia su sinh trudng r l liia. Khai niem vl chilu dai tuong ddi dugc xem II ti sd ciia chilu dai r l d hai mue dd nhom khac nhau.
Ma dugc trdng trong dung dich ciia Yoshida va etv. (1976). Tiln h i n h thanh lgc hai khay cung liic, tlie ta CO hai nghiem thirc. Mot nghiem thirc phlt trien trong dung dich dinh duong m l khong co ndng do nhom vl mot nghiem thiic trong dung dich dinh duong vdi ndng do 30 ppm Al (3 ngay sau khi cho dung dich dinh duong thi mdi cho Al vio). 4 ngay sau khi cho hat gidng nly m l m vao khay thi mdi cho dung dich dinh duong vao (dl cho cay con phat triln dn dinh). Duy tri pH = 4 b i n g elch cii 3 ngay dilu chinh mot lln bdi NaOH IN va HCl IN. Sau khi cho vio dung dich dinh duong 30 ppm Al^* tii 2 - 4 tuln, tiln hinh do ehilu dii r l tdi da eiia 8 cay ma/mdi gidng. Chilu dii tuong ddi ciia r l (RRL - Relative root length) dugc tinh bang cong thiie sau:
Trung binh chieu dai rl tdi da (mm) a 30 ppm Al RRL=
Tmng binh chilu dai rl tdi da (mm) o- 0 ppm Al Phuong phip dinh g i l kilu hinh
Ddi voi chi tieu vl chilu dii than va chilu dii r l ciia mdi gidng ta co t h i dung thudc d l do true tilp.
Chi tieu vl khdi lugng than (tuoi vl kho) va khdi lugng r l (tuoi vl kho) duoc dinh gia bing each: thuc hien can khdi lugng kho bing elch sly miu frong hi sly trong 4 ngay. Can rieng miu r l liia va miu than chdi.
Phan tich phuong sai ctia 50 gidng ltia dia phuong, ddi voi RRL va gia tri trung binh dugc so sanh bing sir sai khac co y nghia nhd nhat (LSD) tren gidng chdng chiu AS996 lam ddi chiing.
Phuang phip dinh gi^ kilu gien nhd chi thi phan tii' SSR.
Chuong trinh MAPMARKER/EXP ver.3,0 (Lander va etv, 1987) dugc su dung de phan tich ban dd lien k i t gien voi h i m Kosambi (Kosambi 1944).
Chuong trinh MAPMARKER/QTL version 1.1 duoc su dung d l xlc dinh elc loci (dia diem) Inh hudng din nhung tinh trang sd lugng muc tieu tren cd sd phan tich bin dd each quang (Paterson va etv., 1988;
Lincoln vl etv., 1992), Sii dung LOD score = 3.0 lam nguong chgn lgc su hien dien QTL (cac dia diem tinh trang sd lugng) tren co sd khoang each tdng sd ciia bin do, va khoang each trung binh giii'a nhirng marker (chi thi phan tii) (Lander va Botstein, 1989).
Biin thien kilu hinh dugc giai thich bdi tit c l QTL thong qua mo hinh phuong trinh da tuyln trong MAPMARKER/QTL. Tuong tic giua nhiing loci tren bin dd dugc the hien b i n g each sii dung QTLMapper version 1.0 (Wang va etv., 1999).
III. KET QUA VA THAO LUAm
1. Dinh g i l vat Mu phuc vu cho chon gidng chdng chiu doc nhom
Su dung 50 gidng liia dia phuong chdng chiu phln dugc thu thap tai DBSCL d l danh gil, tim miu gidng phln iing chdng chiu vdi do dgc nhom. Cac gidng chdng chiu tdt bao gdm: Pokkah, Kien Giang Lgn. Bio cao truoc day ciia Vien Lua ddng bing song Clin Long cho rang, gidng liia ndi Ba Slo (Ddng Thap Muoi), Ning Phudc-(Tii Gilc Long Xuyen) diu thi hien tinh khIng do dgc nhom rat tdt. Gidng Ba Chiic va Tlu Niit phd bien a vung Tay Song Hau va Tii Giac Long Xuyen cung t h i hien tinh khIng nhom. Gidng Sa Quay thuoc nhdm liia mua som - phd hiln d An Bien (Kien Giang), trdng tren dlt nhilm man va than biin, cung dugc ghi nhan cd tinh khIng (Buu, 1987).
Kit qua thanh lgc (dilu kien lie e h l vdi 30 ppm Al) cho fhly cd 31 gidng bieu hien tinh chdng chiu nhom trong giai doan ma (62,0% miu thii nghiem).
Dd la: Kien Giang Lgn, Nip Mong Chim, Nang Me, Nang Thom Cho DIo, Nhen Thom (bing 1).
Mot sd gidng cd k h i nang mang gien chdng chiu do dgc ciia nhom nhung khong mang gien khang man nhu gidng: Mdng Chim, Tam Sic, Nang Thom Chg DIo, Nhen Thom, Ning Me, Hai Sung. Tuy nhien, gidng vira chiu man va vira chiu do dgc nhom dugc ghi nhan II: Kien Giang Lgn, Mahsuri, Tii Nguyen, Nhd thom, Ning Qudt, Trang Trdn. Day II nhirng ngudn vat lieu cho gien qui can chii y trong lai tao d l cai tiln trong ngan h i n g gien liia d ddng b i n g song Clin Long.
Bang 1. Thanh loc nhdm b nong do 30 ppm Al ctia e l c giong lua dia phucmg (RRL: chilu dii tuong ddi)
Stt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
Ma so 1268 1241 1286 1319 1362 1352 1331 1312 1564 1597 1548 1652 1656 1694 1719 1694 0536 0535 0538 1657 1731 2117 1567 1231 1287 1273 1336 1353 1367 1349 1549 1594 1590 1661 1610 1660 1650 1664 1732 1711 1480 1579 1726 1715 0534
Ten giong Nep Mong Chim Tam Sic
Nang Thom cha Dao Nhen Thom
Nang Me Kien Giang Lon Hai Sung Mahsuri Nep
Mong Chim Roi Tai Nguyen
Nang Thom cha Dao Tai Nguyen
Nang Thom Chg Dao Nang Thom doe Nang Thom chg Dao Nho Thom
Nang Thom Thanh Tra Nang Thom Chg Dao Nep Huong
TrIng Hoa Binh Doc Nang Quat
TrIng Tron Thiem Dia Doc Phung TrIng Con TrIng Tai Nguyen Bong Dinh K260 Tep TrIng Pokkali Nep Vo Dira Tram Bong Thin Nong Mua Nang Huang Vang Nghe Tieu Doi Mot Bui Liin Nang Tra Ron Nang Tra Doc
Nong nghiep Chum Ddc Ca Dung Phen
Liin Kien Giang 2 TrIng Tep Doc Soi Da Ddc Nanh Chon OMCS2000 OM1490
IR28 (chuan nhilm) AS996 (chuan khang)
RRL 1,3 1,2 1,1 1,2 1,3 1,3 1,0 1,1 1,2 1,1 1,0 1,2 1,1 1,2 1,0 1,0 1,1 1,0 1,0 1,1 1,2 1,0 1,0 1,1 1,0 1,0 1,2 1,0 1,0 1,1 1,2 0,9 0,7 0,8 1,0 0,9 0,9 0,6 0,7 0,8 0,7 0,6 0,6 1,0 0,7 0,7 0,9 1,0 0,6 1,1
Ghi chu K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K K N N N N N N N N N N N N N N N N N N K
Dilu tra da hinh tren ddng vat lieu bd me vl quin t h i lai hdi giao BC2F2 [OMCS2000 / Kien Giang Lgn] vdi 190 ddng.
a) Danh gid kieu hinh
Do chilu dli r l tuyet ddi trong moi truong dinh dudng Yoshida -t- 30 ppm AI cua vat lieu bd me vl 190 dong con lai, vdi 5 lln lap lai.
Gidng ddi chirng nhilm IR28 cd chilu dli re tuong ddi (chi sd RRL) la 0,56; ddng me OMCS2000:
0,60; gidng ddi chung khIng AS996: 1,1; dong bd Kien Giang Lgn: 1,3.
Phan bd chuan dugc ghi nhan vdi kilu hinh nghieng lech (skewness) ciia me II 62,63%, ciia bd la 37,36%, thap hon gap doi so vdi gidng me. Dilu nay cho fhly hudng chgn gidng tilp theo se rlt khd khan nlu dung lai danh gia b i n g kilu hinh va loai bd cac c l t h i b i t thuan lgi. Trong quin t h i nay chua ghi nhan su phan ly vugt trgi ciia con lai so voi bd me vl tinh chdng chiu do doc nhom.
40 33.
30- 25
S o c a y 20
15 10- 5 0
1 2 3 4 5 RF
(^
6 7 L
M^
8 9 10
K: khdng, N: nhiem
Hinh 1. Tin suat biin thifen chilu dli tuong ddi cua rl (RRL) tr^n quin thi con lai BC2F2 ciia OMCS2000
/ Kiln Giang, vdi ndng d6 nhdm 30 ppm.
Dilu tra da hinh tren ddng vat lieu bd me va quan thi lai hdi giao BC2F2 IOM1490 / AS996] voi 138 ddng.
b) Ddnh gid kieu hinh
Do chilu dli r l tuyet ddi trong moi trudng dinh duong Yoshida -1- 30 ppm Al ciia vat lieu bd me va 138 dong con lai, voi 5 lln lap lai.
Gidng ddi chiing nhilm IR28 cd chilu dli r l hfong ddi (chi sd RRL) II 0,56; ddng me OM1490:
0,68; dong bd AS996: 1,1.
Phan bd chuln dugc ghi nhan voi kilu hinh nghieng lech ciia me la 49,27%, ciia bd la 50,72%, con
NONG NGHIEP VA PHAT TRIEN NONG THON - SO 1 - THANG 1/2010
lai phan ly vugt troi ehilm 10,86%. Dilu nay cho fhly, huong chgn gidng tilp theo se gap thuan lgi trong truong hgp td hgp lai nay. Chiln luge thilt k l mot bin do lien k i t gien tii' quin t h i co tinh chit nghieng lech nhu vay (skewness) da dugc Wang va etv.
(1994) d l xult. Tru'oc tien, nhirng marker muc tieu cimg thugc v l nhom lien k i t da dugc xac dinh fren CO sd bin dd cd mat do cao v l lien kit di truyin trong cay ltia (Causse va etv.; 1994, Harushima va etv., 1998; Temnykh va etv., 2001), Sau do, ti le tai td hgp, •vi tri thti tu tren nhilm sic t h i dugc xac dinh bing lenh "ba dilm - Three Point" va "hang thii' nhlt - First Order" trong phln m l m chuong trinh may tinh, d LOD = 3,0 tren co sd sd lieu ciia quin t h i RIL.
Hinh 2. Tin suat biin thifin chilu dli tuorng ddi ciia rl (RRL) tr6n quin thi con lai BC2F2 cua OM1490 / AS996, vdi ndng dd nhdm 30 ppm.
c) Ddnh gid kieu gien
Nghien cii'u trudc day da xem x l t 13 gien ling cu vien dilu khiln tinh chdng chiu do dgc nhom theo ngudn sd lieu GenBank, trong dd cd 4 gien (30,8%) dugc tim fhly bilu hien da hinh giira bd vl me (IWiAf Oryza rufipogon), quin t h i RILg vdi tdng chilu dli bin dd II 1.755 cM, khoing each trung binh giQa hai marker la 11,6 cM (BIy va etv., 2003). Cac chi thi phan tii SSRs lien k i t voi QTL g i l dinh dilu khiln tinh chdng chiu dd dgc nhom dugc tim fhly tren nhiem sic thi sd 1, 9 va 11 tren quin the RILg. Tir do giup cho viec xlc dinh markers trong viing muc tieu va xem xet nhting markers theo ngi dung sip xIp thanh minh - fine mapping tren quin t h i con lai dang phan ly.
Quin thi BC2F2 ciia OMCS2000/ Kien Giang Lgn duge dinh gil voi 190 ddng. Kit qui da hinh voi cac bang ddng hgp va di hgp tii (hinh 3 va 4) cho fhly RM315 ti-en nhilm sic thi sd 1 va RM201 ti-en nhilm sic the sd 9 hen kit k h i chat voi QTLs muc tieu dilu khiln tinh chdng chiu do dgc nhom. Dilu nly phii hgp vdi bao cao timde day cua BIy va etv. (2003).
" T ^ T T W W P i i S ^
gyjry:V--T^- A' /i.,.r:i«*fr
'rifm
r ' < • • ; • ' r,,/
Si.'- -- -
i^-^i^^Amd?-
Ui^
Hinh 3. San pham PCR (phan ung theo chudi trung hop) tai locus (dia dilm) RM315 [motif (AT)4
(GT)10] trIn nhilm s i c thi sd 1, quin thi BC2F2 cua OMCS2000 / Ki6n Giang L6n
i^ii, )& *- '^ "^...pp'Ai ""V^-W
^
- j ^ ' . .-' J = -^J•^:J^:i:^,«|5
::; •Tt-tp"'!-
r ^
Hinh 4. San phlm PCR (phln ung theo chuoi trimg hgp) tai locus (dia dilm) RM315 [motif (AT)4 (GT)10] tr^n nhilm s l e thi sd 1, quin thi BC2F2 eua OM1490 / AS996
2. Phln tich QTL chdng chiu dd ddc cua nhdm Dinh gil QTL chdng chiu dd ddc cua nhom tren quin t h i lai hdi giao ciia OMCS2000 / Kien Giang Lgn cho thay cd 3 QTLs: qRRL-1 tren nhilm sic t h i sd 1, qRRL 9a, qRRL9b tren nhilm sic t h i sd 9 (bing 2) lien k i t vdi cle chi thi SSR tuong iing; RM315, RM215, RM210. Gil tri R^ cho thay nhung QTLs nly giii thich duoc su biin thien kilu hinh chip n h | n fu- ll,85% din 13,8%. Dilu nly ciing tuong tu vdi nghien cun ciia Xu vl etv. (2006),
Bang 2, QTLs li6n quan tdi chilu dli rl tuong ddi (RRL) tr^n quin thi BC2F2 cua OMCS2000 /
Ki6n Giang Lpn QTL
qRRL-1 qRRL-9a qRRL-9b
Nhilm sle the 1 9 9
Markers
RM315 RM215 RM210
LOD
3,12 2,19 3,50
R- (%) 11,85 13,06 13,80
Anh huong tinh cong
0,32 0,31 0,16 Danh gil QTL chdng chiu do ddc ciia nhom tren quin t h i lai hdi giao ciia OM1490 / AS996 thong qua gil tri R^ cho thay nbu'ng QTLs nly giai thich dugc sir biin thien kilu hinh r l t thap (ttr 0,46% din 1,44%)
(bing 3).
Bing 3. QTLs lifen quan tdi chilu dli rl tuomg ddi (RRL) tr6n quin thi BC2F, cua OM1490 / AS 996
QTL
qRRL-1 qRRL-9a qRRL-9b
Nhilm sic the
1 9 9
Markers
RM315 RM215 RM210
LOD
3,12 2,19 3,50
Subien dong
(%) 1,44 0,46 0,86
Anh huong eong tinh
(additive effect)
0,40 0,41 0,41 IV. KET LUAN
1. Do dgc ciia nhom cd trong dlt phln gay anh hudng din tang trudng, phlt triln vl llm gilm nang suit lua. Tinh trang chilu dli r l tuong ddi RRL dugc xac dinh cd Inh hudng Ion d i n tinh chdng chiu do ddc nhom.
2. Thanh loc voi ndng dd 30 ppm Al, cac gidng chdng chiu tdt dugc ghi nhan la Kien Giang Lon, Nip Mdng Chim, Ning Me, Ning Thom Chg DIo, Nhen Thom, AS996.
3. Phat trien hai quin t h i hdi giao BC2F2 OMCS2000 / Kien Giang Lgn va OM1490 / AS996 de thuc hien su sip xIp thanh m i n h (fine mapping) tren bin dd QTL da co tir truoe.
4, Ba QTL gil dinh tren nhilm sic the sd 1 va 9 giii thich dugc biin thien kilu hmh tu 11,85% din 13,8% trong quin thi BC2F2 ciia OMCS2000 / Kien Giang Lon.
5. Ba chi thi phan hi: RM315 dinh vi tren nhilm sic t h i sd 1 va RM215, RM210 dinh vi tren nhilm sic t h i sd 9 lien k i t voi QTL chdng chiu do doc ciia nhom dugc d l nghi sii dung chgn tao gidng liia chdng chiu dd dgc cua nhom nhd chi thi phan tu (MAS).
TA! UEU THAIVl KHAO
1. Aniol A, 1. P. Gustafson, 1984. Chromosome location of genes controlling aluminum tolerance in wheat, rye, and triticale.Can J Genet Cylol 26:701- 707.
2. Bay N. D., D, S. Brar, B. C. Buu, N. V. Tao, P.
N. Luong, H. T Nguyen, 2003. Identification and map]Mng of the QTL for aluminum tolerance introgressed from new source, Oryza rufipogon Grift, into indica rice (Oryza sativa L.). Theor. Appl. (ienet, 106:583-593.
3. Bui Chi Biiu, Nguyin Thi Lang, 2003. Co sd di truyin tinh chdng chiu ddi voi thiet hai do moi trudng ciia cay lua. TP Hd Chi Minh: NXB Nong Nghiep.
4. Bui chi Buu, 1987, Nghien ciiu mot vii dac tinh quan trgng ctia cac gidng liia nude sau dia phuong d ddng b i n g song Cuu Long cho cong tac chgn gidng. Luan an PTS Khoa hgc Nong nghiep.
Vien KHKTNNVN, Ha Ngi. 112 pp.
5. Gallego F. J., B. Calles, C. Benito, 1998, Molecular markers linked to the aluminum IdlcTance geneyl/^7 in rye.Theor. Appl. Genet. 97:1104 - 1109.
6. Kochian L V., 1995. Cellular mechanisms ol aluminum toxicity and resistance m plants, .Annii, Rev. Plant Physiol. Plant Moi, Biol. 46:237-260.
7. Kosambi D. D., 1944. The estimation of map distance from recombination values. Ann. Eugen.
12:172-175.
8. Lander E. S., D Bostein, 1989. Mapping Mendelian factors underlying quantitative traits using RFLPhnkage maps. Genetics 121:185-181.
9. Linder E. S., P (ireen, J. Abrabamson, A.
Barlow, D. J. Daly, S. E. Lincoln, L Newburg, 1987.
MAI^MAKER: an interactive computer package for constnicting primary genetic linkage maps of
NONG NGHIEP VA PHAT TRIEN NONG THON - SO 1 - THANG 1/2010
ex|)<>nmonlal and natural populations. Genonucs 1:174-1«1.
^^10. Magnacava R., C. O, Crardnc^r, R. B. Clarlc, 1987. Inheritance of alununum tiilcranci^ in maize. In;
Gabelman H. W., Loughman B, C. (eds): (renetic asi)ects of ])lant mineral nutrition. Maitinus Nijhoft' Publishers, Dordrecht, The Netherlands, pp 201-212.
11. Miftahudin G., J. Scoles, J. P. Ciustalson, 2002. AFLP markers tightly linked to the aluminum tolerance gene AltS in \ye (Secale cereale L.).Theor.
Appl. Crenet. 104:626-631.
12. Nguyen V. T , B. I). Nguyen, S. Sakarung, C.
Matincz, A H. Paterson, A H. NguycMi, 2002. Mapping genes controlling Al tolerance in rice: comiiaring different genetic backgrounds. Moi. Genet.
Genomics,
13. Ng-uyen V. T , M. D. BUITOW, H . T Nguyen, B.
T. lx\ T. D. Le, A H. Paterson, 2001. Moleculai- mapping of genes confen-mg aluminum tolerance in rice (Oiyza satlua L).Tlieoi-. Ajipl. Genet. 102:1002-1010.
14. Paterson A. H., E. S. Linder, J. D. Hewitt, S.
Paterson, S. Lincoln, S. D. Tankley, 1988. Resolution of quantitative traits into Mendelian factors by using
a compkHc^ linkage map of restriction ii-agiiicnl length iiolymonAisms. Nature 335:721-726,
15. Riede C, R„ J, A, Anderson, 1996, Linkag(^ of RFLP markcn-s to an akiminum l()l<n-anc(> m wheat.
Crop Sci. 36: 905-909.
16. Tang Y., M. E. Sorrels, L V, Kochian, 1), F, Gan'in, 2000. Identification of RPTP markers linke^d to barley aluminum tolerance gene Alp . Crop Sci, 40:778-782Wang va etv., 1999.
17. Wu P., C. D . Liao, B. Hu, K. K, Yi, W, Z, Jin, J. J. Ni , C. He, 2000. QTLs and epistasis for aluminum tok>i-ancc in rice {0>yza sativa L.) al different seedling stages.Theor, Ap])l. Genet.
100:1295-1203.
18. Xu Y. J., M. Wan, L Jiang, L L Lm, N, Su, H.
Q. Zhai, J. F. Ma, 2006, QTL analysis of aluminum resistance in rice (Oryza sativa L ) . Plant Soil 287:375-383.
19. Yoshida S., D. A. Forno, J. A, Cock, K. A, Gomez, 1976, l^dDoratoi-y manual for i^lant physiological sludi(>s of rice. 3rd cdn. International Wee Research Institute, Manila, The Philipjiines,
QTL (QUANTTPATrVE TRAIT LOCD ANALYSIS OF ALUMINUM TOLERANCE IN RICE ORYSA SATIVA. L VIA MARKER-ASSISTED SELECTION
Bui Chi Buu, Pham Thi Thu Ha, Nguyen Viet Cuong, Nguyen Due TTiuan, Nguyen Thi Lang
" Summary
Aluminum toxicity is considered as one of the main causes of low yield in rice. In this study, 50 traditional varieties were screened under Al toxicity stress of 30 ppm Al in Yoshida solution. Kien Giang Lon, Nep Mong Chim, Nang Me, Nang Thom Cho Dao, Nhen Thom, AS996 in the rice gene pool of CLRRI exhibited good donor for Al toxicity tolerance. Two BCjF, populations from the cross of OMCS 2000 / Kien Giang Lon and OM1490 / AS996 were used for fine mapping. The putative QTLs related to the relative root length (RRL) closely linked to RM315 and RM210 located in chromosome 1 and 9, respectively. Three QTLs namely qRRL-1, qRRL-9a, qRRL-9b, which were detected on chromosome 1 and chromosone 9 explained the phenotypic variation of 11,85% -13.8% in OMCS2000 / Kien Giang Lon.
Keywords: Status, quantity, aluminium toxicity, resistance, rice plant
Ngudi phan bi6n: GS.TSKH. Tran Duy Quy