NH÷NG §IÓM MíI TRONG §¹I HéI XI

NH÷NG §IÓM MíI TRONG §¹I HéI XI

®¶ng céng s¶n viÖt nam VÒ T¤N GI¸O

rªn 80 n¨m, kÓ tõ khi thµnh lËp ®Õn nay (1930-2011), §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· tiÕn hµnh 11 k× ®¹i héi. Nh÷ng quan ®iÓm vÒ t«n gi¸o cña §¶ng ®Òu ®­îc thÓ hiÖn ë tÊt c¸c c¸c k× ®¹i héi, trong ®ã cã quan ®iÓm nhÊt qu¸n, bÊt biÕn, xuyªn suèt mäi thêi k× c¸ch m¹ng, nh­ng còng cã quan ®iÓm, chñ tr­¬ng vÒ t«n gi¸o ®­îc bæ sung vµ ph¸t triÓn, trong ®ã cã c¶ quan

®iÓm míi so víi c¸c k× ®¹i héi tr­íc ®ã.

T¹i §¹i héi XI, §¶ng ta nªu lªn mét sè quan ®iÓm míi (hiÓu theo nghÜa t­¬ng ®èi) so víi c¸c k× ®¹i héi tr­íc.

T¹i §¹i héi XI, vÊn ®Ò t«n gi¸o ®­îc

®Ò cËp ë hai v¨n kiÖn quan träng, ®ã lµ:

C­¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt n­íc trong thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH (Bæ sung, ph¸t triÓn 2011) vµ B¸o c¸o ChÝnh trÞ t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI.

C­¬ng lÜnh ghi: “T«n träng vµ b¶o

®¶m quyÒn tù do tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ kh«ng tÝn ng­ìng, t«n gi¸o cña nh©n d©n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §Êu tranh vµ xö lÝ nghiªm ®èi víi mäi hµnh

®éng vi ph¹m tù do tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ lîi dông tÝn ng­ìng t«n gi¸o lµm tæn h¹i ®Õn lîi Ých cña Tæ quèc vµ nh©n d©n”⁽¹⁾. Cßn trong B¸o c¸o ChÝnh trÞ t¹i

§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI

NguyÔn §øc L÷^(*)

kh¼ng ®Þnh: “TiÕp tôc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ tÝn ng­ìng, t«n gi¸o phï hîp víi quan ®iÓm cña §¶ng. Ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa, ®¹o ®øc tèt

®Ñp cña c¸c t«n gi¸o; ®éng viªn c¸c tæ chøc t«n gi¸o, chøc s¾c, tÝn ®å sèng tèt

®êi, ®Ñp ®¹o, tham gia ®ãng gãp tÝch cùc cho c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. Quan t©m vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc t«n gi¸o sinh ho¹t theo hiÕn ch­¬ng , ®iÒu lÖ cña c¸c tæ chøc t«n gi¸o

®· ®­îc Nhµ n­íc c«ng nhËn, ®óng quy

®Þnh cña ph¸p luËt. §ång thêi chñ ®éng phßng ngõa, kiªn quyÕt ®Êu tranh víi nh÷ng hµnh vi lîi dông tÝn ng­ìng, t«n gi¸o ®Ó mª hoÆc, chia rÏ, ph¸ ho¹i khèi

®oµn kÕt d©n téc”⁽²⁾.

Nh­ vËy, vÒ t«n gi¸o vµ c«ng t¸c t«n gi¸o, trong c¸c v¨n kiÖn §¹i héi XI,

§¶ng ta nªu lªn mét sè quan ®iÓm c¬

b¶n sau:

Mét lµ, t«n träng vµ b¶o ®¶m quyÒn tù do tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ kh«ng tÝn

*. PGS. TS., Häc viÖn ChÝnh trÞ - Hµnh chÝnh Quèc gia Hå ChÝ Minh.

1. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam.

V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI, Nxb. ChÝnh trÞ Quèc gia - Sù thËt, H., 2011, tr. 81.

2. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI, S®d, tr. 245.

T

T«n gi¸o - vÊn ®Ò lÝ luËn vµ thùc tiÔn

ng­ìng, t«n gi¸o cña nh©n d©n theo quy

®Þnh cña ph¸p luËt.

Hai lµ, chñ ®éng phßng ngõa, kiªn quyÕt ®Êu tranh víi nh÷ng hµnh vi lîi dông tÝn ngưỡng, t«n gi¸o ®Ó mª hoÆc, chia rÏ, ph¸ ho¹i khèi ®oµn kÕt d©n téc.

Ba lµ, t«n träng vµ ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ ®¹o ®øc, v¨n hãa tèt ®Ñp cña c¸c t«n gi¸o.

Bèn lµ, ®éng viªn chøc s¾c, tÝn ®å, c¸c tæ chøc t«n gi¸o sèng tèt ®êi, ®Ñp ®¹o, tham gia ®ãng gãp tÝch cùc cho cho c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.

N¨m lµ, quan t©m vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc t«n gi¸o sinh ho¹t theo hiÕn ch­¬ng, ®iÒu lÖ cña c¸c tæ chøc t«n gi¸o ®· ®­îc Nhµ n­íc c«ng nhËn,

®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

S¸u lµ, tiÕp tôc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ tÝn ng­ìng, t«n gi¸o phï hîp víi quan ®iÓm cña §¶ng trong giai

®o¹n míi cña ®Êt n­íc.

Tõ nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n trªn dÔ nhËn thÊy, ë §¹i héi XI, §¶ng ta vÉn tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh mét sè quan ®iÓm ®·

tõng nªu ra trong c¸c k× ®¹i héi tr­íc, nh­ng còng cã nh÷ng ®iÓm míi nhÊt

®Þnh ®­îc bæ sung, ph¸t triÓn vµ lµm râ thªm. Cho dï ch­a thËt ®Çy ®ñ, nh­ng b­íc ®Çu t¸c gi¶ bµi viÕt nµy m¹nh d¹n nªu mÊy ®iÓm míi vÒ t«n gi¸o trong §¹i héi XI.

VÊn ®Ò thø nhÊt lµ, t«n träng vµ b¶o

®¶m quyÒn tù do tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ kh«ng tÝn ng­ìng, t«n gi¸o cña nh©n d©n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

§©y lµ quan ®iÓm nhÊt qu¸n cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, ®­îc nªu ra vµ t¸i kh¼ng ®Þnh nhiÒu lÇn qua c¸c k× ®¹i héi

§¶ng. Cho ®Õn nay, §¶ng ta ®· tr¶i qua 11 k× ®¹i héi, trong ®ã cã 5 k× ®¹i héi tr­íc vµ 6 k× ®¹i héi cña thêi k× §æi míi, §æi míi quan ®iÓm trªn vÒ c¬ b¶n lµ nhÊt qu¸n.Tuy nhiªn, nÕu nghiªn cøu kÜ sÏ thÊy cã mÊy ®iÓm míi nhÊt ®Þnh. VÝ dô: tõ §¹i héi VIII vÒ tr­íc, v¨n kiÖn §¹i héi chØ nªu

“t«n träng” nh­ng ®Õn 3 k× ®¹i héi tiÕp theo (IX, X vµ XI) kh«ng chØ nªu “t«n träng”, mµ cßn “b¶o ®¶m” quyÒn tù do tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ kh«ng tÝn ng­ìng, t«n gi¸o cña nh©n d©n. Trªn thùc tÕ ®Ó b¶o

®¶m quyÒn Êy mét c¸ch ®Çy ®ñ ®ßi hái ph¶i cã sù chuyÓn biÕn nhËn thøc vµ qu¸n triÖt s©u s¾c quan ®iÓm ®æi míi cña §¶ng trªn lÜnh vùc t«n gi¸o.

Còng cÇn nãi thªm r»ng, ngay ë §¹i héi II (1951), §¶ng ta cã nªu:“ T«n träng vµ b¶o vÖ quyÒn tù do tÝn ng­ìng”⁽³⁾. Theo t«i,

“b¶o vÖ” vµ “b¶o ®¶m” kh«ng ph¶i lµ nh÷ng kh¸i niÖm ®ång nhÊt. S¾c lÖnh 234 do Hå Chñ tÞch kÝ n¨m 1955 ngay ë §iÒu 1, Ch­¬ng I còng nªu: ChÝnh phñ ®¶m b¶o quyÒn tù do tÝn ng­ìng vµ tù do thê cóng cña nh©n d©n. Kh¸i niÖm “b¶o ®¶m” vµ

“®¶m b¶o” lµ t­¬ng ®ång, nh­ng ®©y lµ S¾c lÖnh cña ChÝnh phñ, ch­a ph¶i lµ quan

®iÓm cña §¶ng trong ®¹i héi.

ë §¹i héi XI, kh¸i niÖm tÝn ng­ìng, t«n gi¸o cã sù ph©n biÖt râ: “tù do tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ kh«ng tÝn ng­ìng, t«n gi¸o cña nh©n d©n”⁽⁴⁾. Cho ®Õn §¹i héi IX vÉn nªu: “Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch t«n träng vµ b¶o ®¶m quyÒn tù do tÝn ng­ìng, theo hoÆc kh«ng theo t«n gi¸o nµo, quyÒn sinh ho¹t t«n gi¸o

3. §¶ng Céng s¶n ViÖt nam. V¨n kiÖn §¶ng toµn tËp, tËp 12, 1951, Nxb. CTQG, HN 2001, tr. 440.

4. §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn §¹i héi §¹i

biÓu toµn quèc lÇn thø XI, Nxb. ChÝnh trÞ Quèc gia -

Sù thËt, H., 2011, tr. 81.

b×nh th­êng theo ®óng ph¸p luËt”⁽⁵⁾. Vµ ngay c¶ §¹i héi X còng chØ nªu vµ nh¾c l¹i: “Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch t«n träng vµ b¶o ®¶m quyÒn tù do tÝn ng­ìng, theo hoÆc kh«ng theo t«n gi¸o cña nh©n d©n, quyÒn sinh ho¹t t«n gi¸o b×nh th­êng theo ph¸p luËt”⁽⁶⁾.

Trong ng«n ng÷ v¨n b¶n th­êng dïng kh¸i niÖm “tù do tÝn ng­ìng” lµ theo nghÜa réng, nghÜa lµ bao gåm c¶ tù do t«n gi¸o, ®ã lµ: Tù do tÝn ng­ìng vµ tù do thê cóng tøc lµ ®¶m b¶o quyÒn tù do vÒ thùc hµnh t«n gi¸o; quyÒn theo hoÆc kh«ng theo mét t«n gi¸o nµo; tù do gi¶ng ®¹o t¹i c¸c c¬ së t«n gi¸o; quyÒn in Ên ph¸t hµnh kinh s¸ch, ®µo t¹o gi¸o sÜ,v.v… NghÜa lµ tù do tÝn ng­ìng kh«ng ph¶i chØ trong ph¹m vi tù do t­ t­ëng, lùa chän ®øc tin mµ c¶ t«n träng nh÷ng ho¹t ®éng t«n gi¸o ®Ó thÓ hiÖn ®øc tin

®ã. Tuy nhiªn ®Ó tr¸nh sù hiÓu lÇm kh«ng cÇn thiÕt, §¹i héi XI lÇn nµy nªu râ, kh«ng chØ t«n träng vµ b¶o ®¶m niÒm tin t«n gi¸o (tÝn ng­ìng) mµ c¶ ho¹t

®éng t«n gi¸o thÓ hiÖn niÒm tin Êy. Theo Ph¸p lÖnh TÝn ng­ìng, T«n gi¸o th× ho¹t

®éng t«n gi¸o lµ viÖc truyÒn b¸, thùc hµnh gi¸o lÝ, gi¸o luËt, lÔ nghi, qu¶n lÝ tæ chøc cña t«n gi¸o.

VÊn ®Ò thø hai lµ, chñ ®éng phßng ngõa víi nh÷ng hµnh vi lîi dông tÝn ng­ìng, t«n gi¸o ®Ó mª hoÆc, chia rÏ, ph¸ ho¹i khèi ®oµn kÕt d©n téc.

Chèng lîi dông t«n gi¸o ®­îc thÓ hiÖn ë mäi k× ®¹i héi. Nh­ng vÊn ®Ò nµy ë §¹i héi XI cã hai ®iÓm ®¸ng l­u ý:

Mét lµ, “chñ ®éng phßng ngõa” víi nh÷ng hµnh vi lîi dông tÝn ng­ìng, t«n gi¸o chø kh«ng ph¶i thô ®éng ®i “ch÷a ch¸y” hay “gi¶i quyÕt t×nh thÕ”. C¸c k×

®¹i héi tr­íc, §¶ng ta ®Òu nªu râ cÇn ph¶i ®Êu tranh ®èi víi bän lîi dông tÝn ng­ìng, t«n gi¸o, tuy cã c¸ch diÔn ®¹t kh¸c nhau.VÝ dô: §¹i héi II nªu “nghiªm trÞ”, §¹i héi III nªu “Nhµ n­íc cÇn trõng trÞ”, §¹i héi IV nªu “chèng”, §¹i héi V nªu “nghiªm trÞ”, §¹i héi VI nªu “c¶nh gi¸c, kiªn quyÕt vµ kÞp thêi chèng”, §¹i héi VII nªu “nghiªm cÊm vµ ng¨n chÆn”,

§¹i héi VIII vµ §¹i héi IX ®Òu nªu

“nghiªm cÊm”, §¹i héi X nªu “®Êu tranh ng¨n chÆn”. §Õn §¹i héi XI: “§Êu tranh vµ xö lÝ nghiªm ®èi víi mäi hµnh ®éng vi ph¹m tù do tÝn ng­ìng, t«n gi¸o vµ lîi dông tÝn ng­ìng t«n gi¸o lµm tæn h¹i

®Õn lîi Ých cña Tæ quèc vµ nh©n d©n” (C­¬ng lÜnh bæ sung) vµ ®iÓm míi ë ®©y lµ: “Chñ ®éng phßng ngõa, kiªn quyÕt

®Êu tranh víi nh÷ng hµnh vi lîi dông tÝn ng­ìng, t«n gi¸o ®Ó mª hoÆc, chia rÏ, ph¸ ho¹i khèi ®oµn kÕt d©n téc” (B¸o c¸o ChÝnh trÞ). ThiÕt nghÜ viÖc “Chñ ®éng phßng ngõa” lµ vÊn ®Ò míi ®­îc nªu ë

§¹i héi lÇn nµy. ViÖc “chñ ®éng phßng ngõa” kh«ng ®Ó x¶y ra hiÖn t­îng lîi dông t«n gi¸o vÉn tèt h¬n nhiÒu so víi

®Ó sù viÖc x¶y ra buéc ph¶i xö lÝ. Muèn chñ ®éng phßng ngõa ®­îc tèt, tr­íc hÕt ph¶i quan t©m ®Õn nhu cÇu vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ng­êi d©n cã tÝn ng­ìng, t«n gi¸o; ph¶i cã nh÷ng quan ®iÓm míi phï hîp, cã hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ång bé vµ øng xö ®óng ®¾n víi t«n gi¸o.

Hai lµ, nh÷ng hµnh vi lîi dông tÝn ng­ìng, t«n gi¸o ®Ó mª hoÆc, chia rÏ, ph¸ ho¹i khèi ®oµn kÕt d©n téc.

5. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam . V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX , Nxb. CTQG, H., 2001, tr. 128.

6. Xem: B¸o c¸o ChÝnh trÞ cña Ban ChÊp hµnh Trung

­¬ng khãa IX t¹i §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø

X cña §¶ng, Hµ Néi, ngµy 10 th¸ng 4 n¨m 2006.

Trong B¸o c¸o ChÝnh trÞ t¹i §¹i héi X cña §¶ng cã nªu: “§Êu tranh ng¨n chÆn c¸c ho¹t ®éng mª tÝn dÞ ®oan, c¸c hµnh vi lîi dông tÝn ng­ìng, t«n gi¸o lµm ph­¬ng h¹i ®Õn lîi Ých chung cña ®Êt n­íc, vi ph¹m quyÒn tù do t«n gi¸o cña nh©n d©n”⁽⁷⁾. ë §¹i héi XI thay kh¸i niÖm

“mª tÝn dÞ ®oan^” b»ng “mª hoÆc, chia rÏ, ph¸ ho¹i khèi ®oµn kÕt d©n téc”. Kh¸i niÖm “mª tÝn dÞ ®oan” vµ “mª hoÆc” lµ cã sù kh¸c nhau.

VÊn ®Ò thø ba lµ, t«n träng nh÷ng gi¸ trÞ

®¹o ®øc, v¨n hãa tèt ®Ñp cña c¸c t«n gi¸o.

Trong NghÞ quyÕt 24-NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ n¨m 1990, lÇn ®Çu tiªn §¶ng ta thõa nhËn “®¹o ®øc t«n gi¸o cã nhiÒu

®iÒu phï hîp víi c«ng cuéc x©y dùng x·

héi míi”. §Õn ChØ thÞ 37-NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ n¨m 1998, c«ng nhËn: “Nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸, ®¹o ®øc tèt ®Ñp cña t«n gi¸o ®­îc t«n träng vµ khuyÕn khÝch ph¸t huy”. ë Héi nghÞ lÇn thø V Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng kho¸ VIII cßn nªu c¶

môc 8 vÒ “chÝnh s¸ch v¨n ho¸ ®èi víi t«n gi¸o”. Vµ t¹i §¹i héi IX, §¶ng ta chÝnh thøc kh¼ng ®Þnh trong B¸o c¸o ChÝnh trÞ:

“Ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ tèt ®Ñp vÒ v¨n ho¸ vµ ®¹o ®øc cña t«n gi¸o”⁽⁸⁾. Mét lÇn n÷a, t¹i §¹i héi X, §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam l¹i nh¾c l¹i quan ®iÓm nµy: “Ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa, ®¹o ®øc tèt

®Ñp cña c¸c t«n gi¸o”.

§iÓm míi vÒ vÊn ®Ò nµy lµ ë chç, t¹i

§¹i héi XI §¶ng ta kh«ng chØ nªu: “Ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ ®¹o ®øc, v¨n hãa tèt

®Ñp cña c¸c t«n gi¸o” mµ cßn cÇn “t«n träng” (C­¬ng lÜnh) nh÷ng gi¸ trÞ Êy.

§©y lµ c¸ch diÔn ®¹t mét quan niÖm míi lÇn ®Çu tiªn ®­îc ®­a vµo v¨n kiÖn

§¹i héi XI, cßn tr­íc ®ã chØ thÊy trong

nguyªn t¾c thø nhÊt cña ChØ thÞ 37- NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ n¨m 1998:

“Nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa, ®¹o ®øc tèt ®Ñp cña t«n gi¸o ®­îc t«n träng vµ khuyÕn khÝch ph¸t huy (N§L nhÊn m¹nh)”. Muèn ph¸t huy, tr­íc hÕt cÇn t«n träng nh÷ng gi¸ trÞ ®¹o ®øc vµ v¨n hãa vèn cã cña t«n gi¸o. T«n träng gi¸o chñ, chøc s¾c, tÝn

®å, c¸c tæ chøc t«n gi¸o ®· c«ng nhËn;

t«n träng c¬ së thê tù, kinh s¸ch, lÔ nghi vµ nh÷ng ho¹t ®éng t«n gi¸o kh¸c.

VÊn ®Ò thø t­ lµ, ®éng viªn^… c¸c tæ chøc t«n gi¸o sèng tèt ®êi, ®Ñp ®¹o, tham gia ®ãng gãp tÝch cùc cho cho c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.

Trong V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII (1996) cã ghi: “§ång bµo theo ®¹o vµ c¸c vÞ chøc s¾c t«n gi¸o cã nghÜa vô lµm trßn tr¸ch nhiÖm c«ng d©n ®èi víi Tæ quèc, sèng “tèt ®êi, ®Ñp

®¹o”⁽⁹⁾. §¹i héi IX, §¶ng ta nh¾c l¹i:

§ång bµo theo ®¹o vµ chøc s¾c t«n gi¸o cã nghÜa vô lµm trßn tr¸ch nhiÖm c«ng d©n ®èi víi Tæ quèc, sèng “tèt ®êi ®Ñp

®¹o”. §Õn §¹i héi X nhÊn m¹nh tr¸ch nhiÖm cña §¶ng, chÝnh quyÒn, MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam vµ ®oµn thÓ nh©n d©n:

“§éng viªn, gióp ®ì ®ång bµo theo ®¹o vµ c¸c chøc s¾c t«n gi¸o sèng "tèt ®êi,

®Ñp ®¹o”. Nh­ vËy, ®Õn §¹i héi X ®· x¸c

®Þnh râ chñ thÓ cña c«ng t¸c t«n gi¸o vËn, nh­ng cßn kh¸ch thÓ chñ yÕu vÉn chØ trong ph¹m vi lµ tÝn ®å vµ chøc s¾c c¸c t«n gi¸o.

7. Xem: B¸o c¸o ChÝnh trÞ cña Ban chÊp hµnh Trung

­¬ng khãa IX t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X cña §¶ng, Hµ Néi, ngµy 10 th¸ng 4 n¨m 2006.

8. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, Nxb. CTQG, H., 2001, tr. 128.

9. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu

toµn quèc lÇn thø VIII, Nxb. Sù thËt, H.,1996, tr. 126.

§Õn §¹i XI t¸i kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm trªn vµ cã bæ sung thªm ®èi t­îng n÷a cÇn ®éng viªn lµ “c¸c tæ chøc t«n gi¸o”

®· ®­îc Nhµ n­íc c«ng nhËn. Tæ chøc t«n gi¸o lµ tËp hîp nh÷ng ng­êi cïng tin theo mét hÖ thèng gi¸o lÝ, gi¸o luËt, lÔ nghi vµ tæ chøc theo mét c¬ cÊu nhÊt

®Þnh ®­îc Nhµ n­íc c«ng nhËn. Tr­íc khi cã Ph¸p lÖnh TÝn ng­ìng, T«n gi¸o Nhµ n­íc ta ®· c«ng nhËn 16 tæ chøc t«n gi¸o cña 6 t«n gi¸o. Tõ khi cã Ph¸p lÖnh TÝn ng­ìng, T«n gi¸o Nhµ n­íc ta ®·

t¨ng c­êng xem xÐt vµ c«ng nhËn thªm 17 tæ chøc cña 7 t«n gi¸o. Nh­ vËy, ë ViÖt Nam cho ®Õn th¸ng 6 n¨m 2011 ®· cã 33 tæ chøc cña 13 t«n gi¸o kh¸c nhau ®­îc Nhµ n­íc c«ng nhËn vÒ tæ chøc.

Tæ chøc t«n gi¸o cã vai trß quan träng trong viÖc l·nh ®¹o céng ®ång cã t«n gi¸o hµnh ®¹o theo h­íng “tèt ®êi ®Ñp ®¹o”, nh­

“sèng phóc ©m gi÷a lßng d©n téc” (C«ng gi¸o), “®¹o ph¸p , d©n téc vµ CNXH” (PhËt gi¸o), “phông sù Thiªn Chóa, phông sù Tæ quèc” (Tin Lµnh gi¸o),v.v… Nh÷ng n¨m qua do ®­îc sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, sè c¸c tæ chøc t«n gi¸o ®­îc c«ng nhËn ngµy mét gia t¨ng. C¸c tæ chøc t«n gi¸o thùc hiÖn ®­êng h­íng hµnh ®¹o

®óng ®¾n: Ých n­íc, lîi ®¹o. §· cã nhiÒu tÊm g­¬ng cña c¸c vÞ chøc s¾c, tÝn ®å c¸c t«n gi¸o võa lµm trän bæn phËn cña mét tÝn ®å t«n gi¸o võa chu toµn tr¸ch nhiÖm cña mét c«ng d©n ®èi víi Tæ quèc. §ång bµo cã ®¹o h¨ng h¸i ho¹t ®éng x· héi gãp phÇn xøng ®¸ng vµo sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc. Nhµ n­íc ta còng ®· ra søc ®éng viªn, khuyÕn khÝch, gióp ®ì vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ®ång bµo cã

®¹o tham gia ngµy mét s©u réng vµo nh÷ng ho¹t ®éng: kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi, nh©n ®¹o, tõ thiÖn.

VÊn ®Ò thø n¨m lµ, quan t©m vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc t«n gi¸o sinh ho¹t theo hiÕn ch­¬ng, ®iÒu lÖ cña c¸c tæ chøc t«n gi¸o ®· ®­îc Nhµ n­íc c«ng nhËn, ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt.

VÒ c¸c tæ chøc t«n gi¸o, §¹i héi §¶ng lÇn thø X nªu: “C¸c tæ chøc t«n gi¸o hîp ph¸p ho¹t ®éng theo ph¸p luËt vµ ®­îc ph¸p luËt b¶o hé”⁽¹⁰⁾. Trong B¸o c¸o ChÝnh trÞ ë §¹i héi lÇn nµy nªu râ: “Quan t©m vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn (N§L nhÊn m¹nh) cho c¸c tæ chøc t«n gi¸o sinh ho¹t theo hiÕn ch­¬ng, ®iÒu lÖ cña c¸c tæ chøc t«n gi¸o ®· ®­îc Nhµ n­íc c«ng nhËn,

®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt”⁽¹¹⁾.

Nhµ n­íc ta kh«ng chØ c«ng nhËn, b¶o hé mµ §¶ng ta cßn quan t©m vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc t«n gi¸o Êy sinh ho¹t theo hiÕn ch­¬ng, ®iÒu lÖ cña c¸c tæ chøc t«n gi¸o theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §iÒu nµy thÓ hiÖn tÇm nh×n míi cña §¶ng ®èi víi c¸c tæ chøc t«n gi¸o hîp ph¸p.

VÊn ®Ò thø s¸u lµ, tiÕp tôc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ tÝn ng­ìng, t«n gi¸o phï hîp víi quan ®iÓm cña §¶ng trong giai ®o¹n míi cña ®Êt n­íc.

§Ó cho nh÷ng quan ®iÓm, chñ tr­¬ng cña §¶ng ®i vµo cuéc sèng, mçi khi

§¶ng ta ®­a ra nh÷ng quan ®iÓm vÒ t«n gi¸o th× Nhµ n­íc kÞp thêi thÓ chÕ hãa b»ng nh÷ng v¨n b¶n ph¸p quy. VÝ dô, ngµy 16/10/1990, Bé ChÝnh trÞ ra NghÞ quyÕt sè 24-NQ/TW th× n¨m 1991, Thñ

10. Xem: B¸o c¸o ChÝnh trÞ cña Ban ChÊp hµnh Trung ­¬ng khãa IX t¹i §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X cña §¶ng, Hµ Néi, ngµy 10 th¸ng 4 n¨m 2006.

11. §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn §¹i héi §¹i

biÓu toµn quèc lÇn thø XI, Nxb. ChÝnh trÞ Quèc gia -

Sù thËt, H., 2011, tr. 81.

t­íng ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 69, ngµy 02/7/1998 Bé ChÝnh trÞ ra ChØ thÞ sè 37-CT/TW th× n¨m 1999, Thñ t­íng ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 26, ngµy 12/3/2003 t¹i Héi nghÞ lÇn thø B¶y Ban ChÊp hµnh Trung ­¬ng kho¸ IX,

§¶ng ta ra NghÞ quyÕt sè 25-NQ/TW vÒ c«ng t¸c t«n gi¸o, th× ngµy 29/6/2004, Chñ tÞch n­íc TrÇn §øc L­¬ng kÝ lÖnh c«ng bè Ph¸p lÖnh TÝn ng­ìng, T«n gi¸o,

®­îc ñy ban Th­êng vô Quèc héi khãa XI th«ng qua ngµy 18/6/2004. Ngµy 01 th¸ng 3 n¨m 2005, ChÝnh phñ ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 22/2005/N§-CP h­íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña Ph¸p lÖnh TÝn ng­ìng, T«n gi¸o.

§¹i héi IX lÇn ®Çu nªu tõng b­íc hoµn thiÖn luËt ph¸p vÒ tÝn ng­ìng, t«n gi¸o. §¹i héi XI nªu râ lµ “ tiÕp tôc” thay cho “tõng b­íc hoµn thiÖn”, kh«ng chØ luËt ph¸p mµ c¶ chÝnh s¸ch vÒ tÝn ng­ìng vµ t«n gi¸o. ViÖc tiÕp tôc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ tÝn ng­ìng, t«n gi¸o ®­îc ®Æt ra th­êng xuyªn, liªn tôc. §©y lµ ®iÓm míi quan träng thÓ hiÖn c¸ch t­ duy biÖn chøng vÒ hiÖn t­îng t«n gi¸o, tÝn ng­ìng cña

§¶ng ta.

NhËn thøc lµ mét qu¸ tr×nh, t­ duy míi cña §¶ng vÒ t«n gi¸o còng lµ mét qu¸ tr×nh, kh«ng thÓ coi nhËn thøc ë mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh lµ hoµn toµn ®óng

®¾n víi mäi giai ®o¹n lÞch sö. Qu¸ tr×nh

®æi míi t­ duy t«n gi¸o ®Ó phï hîp víi x· héi ®­¬ng ®¹i cÇn ph¶i b¶o l­u vµ kÕ thõa nh÷ng nh©n tè hîp lÝ ®· ®­îc ®Ò cËp vµ cÇn h¬n lµ ph¶i bæ sung, ph¸t triÓn nh÷ng ®iÓm míi phï hîp víi hoµn c¶nh lÞch sö míi. §ã còng lµ yªu cÇu míi

®Æt ra cho c¸c nhµ lÝ luËn vµ ho¹ch ®Þnh

®­êng lèi chÝnh s¸ch ®èi víi t«n gi¸o, tÝn ng­ìng thêi ®­¬ng ®¹i.

Tr¶i qua 6 k× ®¹i héi cña thêi k× §æi míi ®Êt n­íc, viÖc kÕ thõa, ph¸t triÓn, bæ sung quan ®iÓm vÒ t«n gi¸o trong c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng qua c¸c k× ®¹i héi lµ xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn c¸ch m¹ng ViÖt Nam, tõ bèi c¶nh quèc tÕ vµ ph¸t triÓn lÝ luËn mµ “ng­êi m¸c-xÝt ph¶i biÕt chó ý

®Õn toµn bé t×nh h×nh cô thÓ”⁽¹²⁾.

VÊn ®Ò t«n gi¸o ®­îc nªu trong B¸o c¸o ChÝnh trÞ t¹i §¹i héi XI ®· thÓ hiÖn mét lé tr×nh ®æi míi t­ duy cña §¶ng trªn lÜnh vùc t«n gi¸o. Cã nh÷ng quan

®iÓm ®­îc t¸i kh¼ng ®Þnh, hoÆc bæ sung trong c¸c v¨n kiÖn cña c¸c k× ®¹i héi tr­íc, nh­ng còng cã nh÷ng ®iÓm ®·

®­îc nªu ra trong c¸c v¨n b¶n cña §¶ng, nh­ng sÏ lµ “míi” so víi v¨n kiÖn cña c¸c k× ®¹i héi toµn thÓ tr­íc ®ã./.

12. Lªnin Toµn tËp, tËp 17, Nxb. TiÕn Bé. M. 1979,

tr. 518.