TfyP CHi Y Hpcyi|TNAMTAP459 - THANG 10 - s 6 1 - 2017 cua Chung toi, cd tdi 26% so tru'dng hdp ndi soi
ho hap CO ghi nhan phan nan ve mui thuoc sevofluran trong phdng soi va 7% eac tru'dng hdp npi soi cd ghi nhan nhan vien y te trong phdng npl soi thay buon ngii do hit thuoc me sevofiuran hd ra moi tru'dng. Cd the do gay me vdi lull ludng ddng khi mdi cao va sir khong can ddi giula dung cu npi soi va dudng thd nen lam khi me thoat ra moi tru'dng phong npi soi kha nhieu.
Can phai co he thong thdng khf tot trong phdng npi soi de giam thieu phdi nhiim ciia nhan vien y t^
vdi khi me gay 6 nhiim phdng thii thuat.
V. KET L U A N
Sir dung sevofluran vdi nong dp khi khdi me la 6% lu'u lu'dng oxy la 5 liVphut va duy tri me nong dp 1 % vdi lu\i lu'dng oxy 2 - 3 lit/phiit, ket hdp vdi gay te tai cho bang xjt dung djch lidocain la phu'dng phap vo cam tu'dng doi an toan eho thii thuat npl sol hd hap d tre em, ft gay bien
chii'ng va tae dung khdng mong muon tren benh nhan, tuy nhien, van cd mot lu'dng khi me sevofluran thoat ra m6i tru'dng nen can eo he thong thong khi phdng noi soi tot de tranh bj phdi nhiem cho nhan vien y te.
TAI UEU T H A M KHAO
1. J.de Blic, V.Marchac va P.Scheinmann (2002), "Complications of flexible bronchoscopy in children: prospective study of 1,328 procedures", EurRespirJ, 20, tr. 1271-1276.
2. K.Z. Chen, M. Ye, C.-B. Hu va X. Shen (2014),
"Dexmedetomidine vs remifentanil intravenous anaesthesia and spontaneous ventilation for airway foreign body removal in children", British Journal of Anaesthesia, 112(5), tr. 892-7.
3. Selma Maria de A.S et al (2012), "Pediatric bronchoscopy". Global perspective on Bronchoscopy, 111-1^^.
4. Soudabeh Haddadi, Shideh Marzban et al (2015), "Tracheobronchial forei-bodies in children:
a 7 year retrospective study", Iranian Journal of Otorhinoiaryngoiogy, 27(5).
NGHIEN CU'U THITC TRANG HO TRCT CUA GIA DINH TRONG PHUC HOI CHU'C NANG CHO NGUCTI KHUYET TAT TAI XA QUE NHAM,
HUYEN T A N YEN, TINH BAC GIANG
Nguyin Thi Thdi', Nguyin Phuong Sinh^
TbiVI TAT
SU ho trd cua gia dinh trong phuc hoi chufc nang eho ngu'di khuyet tat la rat quan trpng giup ngUdi khuyet tat nhanh ehdng hoa nhap xa hgi, dong thdi nang cao chat lu'dng cuoc song. Muc tieu: Mo ta thi/e trang ho trd cua gia dinh trong phuc hoi chuTc nang tai niia cho ngu'di khuyet tat tai xa Que Nham, huyen Tan Yen, tinh Bac Giang nam 2016. Phu'dng phap nghien cuti: Dieu tra mo ta eat ngang dUde thi/c hien tren 247 ngu'di khuyet tat va ngUcfi ho trd chinli trong phuc hoi chirc nSng cho ngu'di^ khuyet tat, sir dung bp eau hdl nh§m tim hieu viec ho trd eua gia dinh trong phuc hoi chirc nang cho ngu'di khuyet tat. Ket qua: Ty le ngUifi khuygt tat dUde ho trd ciia gia dinh trong phuc hoi chirc nSng chi^m' 72,1%, trong do ho trp phuc hoi chii'c ning hoa nhap x5 hpi chiem t / le cao nhat 91%, hS trd phuc hoi chirc nang sinh hoat hang ngay chiem 45,3%, ho trd phuc hoi chirc nang van dong va di chuyen chlem 54,7'%, ho trd phyc hoi chiTe nang giao tiep va ngon nqd chiem ty le thap nhat 45,3%.
Tdkhoa: Phuc hoi chdc nang, ngu'di khuyet tat 'Benh vien Phuc hoi chut nang Bac Giang
^frddng Dai hgc Y-Dddc Thai Nguyen Chju trach nhiem ehinh: Nguyen Phu'dng Sinh Email: [email protected]
Ngay nhSn bai: 11.7.2017 Ngay phan bien khoa hpc: 5.9.2017 Ngay duyet bai: 14.9.2017
SUMIVIARY
RESEARCH ON THE REAL SmJATEON OF FAMILY SUPPORT I N REHABILTTA'nON FOR D I S A B I L i n E S I N QUE NHAN COMMUNE, TAN YEN DISTRICT, BAC GIANG PROVINCE It is important to help people with disabilities to have social integration and improve their quality of life is the family support in rehabilitation. Objectives: To describe the status of family support in home rehabilitation for the people with disabilities in Que Nham commune. Tan Yen district, Bac Giang province in 2016. Research methodology: The investigation was conducted on 247 people with disabilities and primary supporters in the process of rehabilitation.
Using questionnaires to explore family support in rehabilitation for the disabilites, Results: The percentage of people with disability received the family support in home rehabilitation is 72.1%, including the support of social integration was the highest, accounting for 91%, the support for rehabilitation of daily activities made up 45.3%, the support of mobility rehabilitation accounted for 54.7%. In contrast, The support of communication and language rehabilitation was the lowest, constituting at 45.3%.
I.OjBkTV^NBE
Ngu'di khuyet tat la mot doi tu'dng can du'dc sy" quan tam va ho trd dac biet ciia ngu'di than, gia dinh va xa hpi, chiem khoang 6% dan so ca
VIETNAM MEDICAL JOURNAL W l - OCTOBER - 2017 nu'de [6], Khuyet tat neu khong du'dc PHCN va
can thiep y te kjp thdi se tac dong tdi tinh trang sire khde, anh hu'dng den cac chiTe nang sinh hoat, gay han che kha nang tham gia eac boat dpng xa hpi ciia ngu'di khuyet tat.
Muc tieu cuoi ciing eiia qua trinh ho trd NKT la giup ho cd kha nang hda nhap xa hpi, dong thdi nang cao chat hidng cupe song. Vi vay viec danh gia thu'c trang ho trd eiia gia dinh trong phuc hoi chirc nang tai nha eho ngu'di khuyet tat la can thiet. Muc tieu; A/o ta thut trang ho trd cua gia dinh trong phuc hoi chdc nang tai nha cho ngu'di khuyet tat tai xa Que Nham, huyen Tan Yen, tinh Bac Giang nam 2016.
II. D 6 | TU'O'NG VA PHU'aNG PHAP NGHIEN CUI) 1. Do! tu'dng nghien cu'u: Gdm 247 ngu'di khuyet tat va ngu'di ho trd ehinh trong phuc hoi
chirc nang cho ngu'di khuyet tat song tai xa Que Nham, huyen Tan Yen, tinh Bac Giang nam 2016.
2. Phu'dng phap nghien cu'u: Phong van ngu'di khuyet tat va ngu'di ho trd ehinh trong phuc hoi chu'c nang cho ngu'di khuyet tat theo ^ eau hdi. nham tim hieu viec ho trd ciia gia dinii trong PHCN cho NKT
- Chon m i u toan bp 247 ngu'di khuyet tat va ngu'di ho trd chinh trong phuc hoi chirc nang clio ngu'di khuyet tat theo so sach quan ly cua TYT tren dja ban xa Que Nham.
III. KET QUA NGHIEN CU'U
Nghien eiru du'dc tien hanh tren 247 ngi/cil khuyet tat va ngu'di hd trd chinh PHCN eho NKT tai xa Que Nham, huyen Tan Yen, xac djnh viec ho trd phuc hoi chiTc nang ciia gia dinh trong phuc hdi cliu'c nang eho ngu'di khuyet tat:
Bangl. Thdng tin vH ngu'di khuyet tat Yeu t o
Gidi tfnh Dan tpc
Trinh dp hoc van
Nam NQ- Kinii Khac Tieu iioc
THCS THPT Sd cap nqhi TC/ CD/ DH hoc tr6 len
Chi/a di hoc
n 142 105 247 0 100
51 14 4 7 71
T y Je »/o 57,5 42,5 100 0 40,5 20,6 5,7 1,6 2,8 23,7
*Nhin xet: Ty le NKT nam gap 1,4 lan niT. Ve trinh do hoe van so ngu'cfi hoc tieu hoe chiem 40,5%, tiep den la kliong di hpc chiem 28,7%, trung hgc cd sd chiem 20,6%, T H P T ' 5 , 7 % , TC/CD/eH 2,8%, thap nhat la sd cap nghe 1,6%.
Bang 2. Dang khuyet tit Pang khuyet tSt cua NKT
Khuyet tat van donq Khuyet tat ve nghe/ndi hoac nghe va ndi ket hdp
Khuyet tat ve nhin Khuyettat ve hoe
£)5nq kinh Hanh vi xa la (tam than kinh)
n 105 48 61 52 25 35
TvleVo 42,5 19,4 24,7 21,1 10,1 14,2
*Nhan xet: Trong cae dang khuyet tat thi dang khuyet tat van dong chien ty ie cao nhat, chiem 42,5%, tiep den la khuyet tat nhin chiem 24,7%, khuyet tat hoc chiem 21,1%, thap nhat la dang khuyet tat dpng kinh chiem 10,1%.
Bang 3. Thong tin ve ngu'di ho trd Yeu t o Moi quan he v6i
NKT
Tuoi Gidi tinh
Bd/me Vd/chbnq Anh/chi/em Khac (qhi ro): con
< 2 4 25-54
> 5 5 Nam Nii-
n 86 91 19 51 0 146 101 91 156
Tv le »/o 34,8 36,8 7,7 20,6 _
0 59,1 40,9 _
6,8 63,2
TAP CHI Y HOC VIJT NAM TAP 459 - THAHG 10 - SO 1 - 2017 Dan toe
Trinh dp hpc van cua Ngu'di ho trd
ngu'di h§ trd
Tlnh trang hon nhan
Kinh Khac Tieu hoc Trunq hoc cd sd Trunq hoc pho thonq Trunq cap/ Cao danq/ Dai hoc trd ien
Chu^ di hoc Nonq dan (chan nudi, tronq trot)
Conq chu'c nha nu'de Budn ban Lam nqhe thu conq Lao donq tu' do/iam thue
Hu'u tri, nqhi mat su'c Khdnq nqhe nqhiep/that nqhiep
Chi^a bao qid ket on Danq cd vd/chdnq
Gda Lv di/ly than
240 0 69 143 23 09 03 213 06 06 01 10 07 04 02 232
11 02
100 0 27,9 57,9 9,3 3,6 1,2 86,2 2,4 2,4 0,4 4,0 2,8 1,6 0,8 93,9
4,5 0,8
*Nhinxet:J'i le ngu'di ho trd PHCN la vd/ehong chiem 36,8%, tiep den la bo/me chiem 34,8%, thap nhat ia^anh/chj/em chiem 7,7%. Ty le ngu'di ho trd nd gap 1,7 lan nam gidl. Trinh do hoc van eua ngu'di ho trd chii yeu la^trung hpc ed sd, chiem 57,9%, tiep theo la tieu hoe chiem 27,9%.' Nghe nghiep chii yeu ciia ngu'di ho trd la ndng nghiep, chiem 86,2%.
Bang 4: Thttc trang hS trd PHCN tai niia eho NKT Su' hd trd va
PHCN chd NKT
Hd trd va PHCN cho NKT
Cd Khdnq
Ho trd, PHCN van donq va di chuyen Ho trd, PHCN qiad tiep va nqdn nqij Ho trd, PHCN sinh hoat hanq nqay
Ho trd, PHCN hoa nhap xa iidi
n 178 69 135 95 112 162
T * le »/o 72,1 27,9 75,8 53,3 62,9 91,0
*Nhin xet: Cd 7 2 , 1 % cd hoat ddng ho trd phuc hoi chu'c nang tai nha gap 2,6 lan so khdng co SLT ho trd PHCN cho NKT tai nha. PIHCN hda nhap xa hpi chiem ty le cao nhat 9 1 % , ho trd PHCN van dpng va di chuyen chiem 78,8%, hd trd PHCN sinh hoat hang ngay chiem 62,9%, ho trd PHCN giao dep va ngon ngu' chiem ty le thap nhat 53,3%.
Bang 5. Ly do khong lid trd va PHCN eho NKT
U do khong h6 t r d va PHCN cho N K T " Ty le p/o
Vl NKT khonq co nhu cau 45
65,2
^ Khong co thdi gia _ 23,2
Khong biet tap nhd the nao
*Nhan xet: Trong so 69 ngu'di ho trd chinh khdng ho trd cho NKT ed 65,2% ngu'di ho trd chfnh tra Idi lydo khong ho PHCN la do NKT khdng cd nhu cau, tiep theo la khdng ed thdi gian 23,2%, thap nhat ta khong biet tap nhu' the nao, chiem 11,6%.
Bang 6. Hd trd PHCN trong sinh boat hang ngay Ho t r d PHCN
trong sinh hoat hang ngay
Ty le % trong so co ho trd f n = 1 1 2 ) '_
Giup NKT an uong Giup NKT lam ve sinh ea nhan
Giup NKT biet each dai tien
31,3
Gliip ngu'di biet each cdl, mac quan ao
* Nhan xet: Irong so 112 NKT ed nhu eau ho trd PHCN trong sinh hoat hang ngay, ty le ngu'di hc' trd chi'nh cao nhat la giup NKT an uong chiem 93,8%, tiep theo la giiip NKT lam ve sinh ea nhan chiem 84,8%, giup NKT biet each mac quan ao chiem 50,9%, giup NKT biet each dai tien 31,3%.
Bang 7. Ho trd PHCN trong van dong va di chuyen
H6 trd PHCN trong v | n dong va di chuyen Ty le % trong so co ho trd (n = 135 ) Hu'dng dan di chuyen/thay doi tu'te tren glu'dng
VIETNAM MEDICAL JOURNAL H°1 - OCTOBER - 2017
Tru'c tiep tap thay doi td the tren glu'dng 51,9
Tap luyen eae khdp chong eo cuYig, co rut
Xoa bop chong loet 20,0
Mua/lam dung cu giup NKT di chuyen
81,5
Ho trd NKT van donq va di chuyen tronq nha _
72,6
Ho trd NKT van ddng va di chuyen quanh lang xom 65,2*Nhin xet: Ty le ho trd tap luyen eae khdp chong co eii'ng, co rut, chiem 83,0%, tiep den la mua/lam dung cu giiip NKTdi chuyen, chiem 81,5%, tiep den la ho trd NKT van dpng va di chuyen trong nha, chieni 72,6% ho trd NKT van ddng va dl chuyen quanh lang, chiem 65,2%, ho trd trut tiep tu' thay doi tu' the tren ^iu^dng, chiem 51,9%, Hu'dng dan di ehuyen/thay doi tu' te tren gllrdng, chiem 40%, thap nhat la hd trd xoa bop chong loet 20%. Tren tdng sd nhu'ng ngu'di duHc ho ^ PHCN tai nha trong ITnh viTc nay
Bang 8. Ho trd PHCN trong ngon ngd va giao tiep Ho trd PHCN trong ngdn ngu' va giao tiep
Luyen noi/phat am Noi cham de tao dieu kien cho NKT ndi
I^di NKT cunq tudi vao chdi DUa NKT den nhuliq dia diem vui chdi conq conq DUa NKT tham gia vad cac nhom ban hoac cau iac bd
Dua NKT den nha ban chdi Cho NKT dl chdi
Tao dieu itien cho NKT boc 16 mdnq muon cua minh Tim hieu each giao tiep cua N T
n 24 53 72 70 26 67 68 76 69
Ty le^o/o trong so c o l i o t r d Cn=951
25,3
55,8 1 75,8 5 73,7 i 27,4 1 70,5 i 71,6 J 80,0 1 72,6 I B
*Nh3nxet:TY le cao nhat la hd trd tap dieu kien cho NKT hoc 16 mong muon cua minh dat thed mdi NKT cung tudi vao chdi 75,8%, tim hieu_cach giadtiep cua NKT dat 72,6%, h o t d d u ^ NKT nhutig dja diem vui chdi cong cong dat 73,7%, h5 trd cho NKT di chdi dat 71,6%, hd trd du^a NKTdS nha ban chdi dat 70%, hd trd noi cliam de tzio dieu_kien cho NKT ndi dat 55,%, thap nhat ia i u ^ ndi/phat am 25,3%. Tren tong so nhffng ngu'di du'dc hd trd PHCN tai nha trdng tinh vUc nay.
Bang 9. Ho trd PHCN trong hda nhap xa hdl Noi dung ho trd PHCN trong hoa nhap xa hoi
Ty ie % trong so CO ho tra ( n = 162) Khuyen khich NKT di hoc hay hoc nqhe
Tim cac trUdng hay nghe phii hdp vdi NKT
15,4 60,5
Du^ NKT den trUdnq
13,0
Mua do dung/dung cu hpc tap
HUdng dan NKT hpc d nha
6,8
*Nhan jfet-Ty le_chiem cad nhat ia hd trd NKT tim cac tru'dng hay nqhe phu hdp vdi NKT ciiiem 55,8%, tiep thed la hd trd khuyen khich NKT chiem 14,0%, thap nhat ia hd trd mua do dijng dung cu hoc tap, chiem 6,2%. Tren tong so nhifng ngu'di dUdc ho trd PHCN tai nha trdng ilnh vUc nay.
Bang 10. Cac hoat dpng PHCN trong ho trd NKT tham gia hoat dgng hda nhap m hoi Noi dung hoat dong PHCN trong hd trd NKT tham gia
hoat dgng hoa nhap xa hoi
Ty ie Vo trong sfi co h6 t r a ( n= 162) Donq vien, khuyen khich NKT manh dan tham qia 85,2
Tim cac hoat dong de du'a NKT den tham qia 14,6
Cung tham qia vdi NKT tronq cac hoat dpng 40,7
*Nhan xet: Ty ie dpng vien, khuyen khich NKT manh dan tham gia hoat dong xa hoi ia cao ntiat 85,2%, tiep thed ia tim cac hdat dong de duS NKT den tharii gia dat 84,6»/o, thap nhat ia ciing tham gia vdi NKT trong cac hoat dpng chiem 40,7%. Tren tdng so nhffng ngu'di du'dc hd trd PHCN tai nlia trdng ITnh vu'c nay
iV. BAN LU/llN
1. Thdng tin chung ve NKT nam nhieu hdn nLJ*
chiem 57,5%. dieu nay phii hdp vdi nghien cu'u cua Vp Ngpc Dung tren dia ban xa Trung NghTa,
huyen Yen Phpng, tinh Bac Ninh (59,3%) [31.
Trinh dp hdc van cu NKT cap nhat la tieu hoc chiem 40,5%, tiep den ia chUa di hdC 28,7%.
Trdng cac dang khuyet tat thi dang khuyet tai
TAP CHi Y HOC VIET NAM TAP 459 - THANG 10 • SOI -2017 van dpng chien ty le cao nhat, chiem 42,5%, cao
hdn nghien ciTu ciia Pham Van Han tren dja ban xa Vfnh Hong, Hiing Thang huyen Binh Giang, Hai Du'dng (34,1%) [4], tiep den la khuyet tat nhin chlem 24,7%, khuyet tat hpc chlem 21,1%, thap nhat la dang khuyet tat ve dpng kinh chiem 10,l%i.
Ve gidi ty le ngu'di hd trd chii yeu la nd gap 1,7 lan nam gidi, chiem 72,1%. Oieu tuWng du'dng vdi nghien culi ciia Nguyen Anh Tuiin tren dia ban huyen Gia Lam, Ha Npi" (65,32%) [7], Ve dp tuoi, nhdm tuoi 25 -54, chiem 59,1%, nhdm tuoi > 55, chiem 40,9%. Nghe chii yeu cua ngu'di ho trd eho NKT la lam rudng chlem 86,7%.
2. Thye trang ho trd PHCN cho NKT tai nha Theo ket qua nghien cu'u ciia ehiing tdi thu du'dc tren tong so ngu'di ho trd chinh PHCN tai nha eho NKT thi: Ket qua nghien ciTu cd 178 ngu'di ho trd chinh ed hoat dong hd trd phuc hoi chii'c nang cho ngu'di khuyet tat chiem ty le 72,1%. Ty le tu'dng du'dng vdi nghien ciTu eua Vd Ngoc Dung tren dja ban xa Trung NghTa, huyen Yen_ Phong, tinh Bac Ninh (74,%) [3].
Trong dd hd trd NKT trong hda nhap xa hdi ed 6/
le eao nhat ( 91%), ho trd PHCN van ddng va di chuyen chiem 78,8 %, ho trd PHCN sinh boat hang ngay chiem 62,9 %, ho trd PHCN giao tiep va ngdn ngi? chiem ty le thap nhat 53,3%..
Trong so 69 ngu'di khdng ho trd PHCN cho NKT cd 65,2% ngu'di ho trd chinh tra ldi ly do khdng ho trd vi NKT khdng cd nhu eau, tiep theo ia khong ed thdi gian 23,2%, thap nhat la khong biet tap nhu" the nao chlem 11,5%.
Trong ho trd PHCN trong sinh boat hang ngay, b/ le ngu'di ho trd ehinh eao nhat ia giiip NKT an u'dng chiem 93,8%, tiep theo ia giiip NKT lam ve sinh ea nhan chlem 84,8%, giup NKT biet each mac quan ao chiem 50,9%, giiip NKT biet each dai tien 31,3%
Trong ho trd PHCN van dpng, di chuyen thi , t / le ho trd tap luyen cac khdp chong eo cu'ng, CO riit, chi€m 83,0%, tiep den la mua/lam dung cu giup NKT di chuyen^ chiem 81,5%, tiep den la ho trd NKT van dpng va di chuyen trong nha, chiem 72,6% ho trd NKT van dpng va di chuyen quanh lang, chiem 65,2%, ho trd tru'c tiep tu"
thay doi tu' the tren glu'dng, chiem 51,9%, Hu'dng dan di chuyen/thay ddi tu" te tren glu'dng, chiem 40%, thap nhat la ho trd xoa bop chong loet 20%. Tren tong so nhiJng ngu'di du'dc ho trd PHCN tai nha trong ITnh VLTC nay
Trong ho trd PHCN ngdn ngii' giao tiep thi ty le eao nhat la ho trd tao dieu kien cho NKT bpc 16 mong muon eiia minh dat 80%, tiep theo mdi
NKT cimg tuoi vao chdl 75,8%, tim hieu each giao tiep ciia NKT dat 72,6%, hd t d du'a NKT den nhtTng dia diem vui chdi cong cpng dat 73,7%, ho trd eho NKT di chdi dat 71,6%, hd trd du'a NKT den nha ban chdi dat 70%, hd trd ndi cham de tao dieu kien eho NKT ndi dat 55%, thap nhat la luyen ndi/phat am 25,3%.
Ho trd PHCN trong hda nhap xa hoi t / le chlem cao nhat la ho trd NKT tim eac tru'dng hay nghe phu hdp vdi NKT chiem 55,8%i, hep theo la ho trd khuyen khich NKT chiem 14,0%, thap nhat la ho trd mua do dimg dung cu hpc tap, chiem 6,2%.
V. KET L U A N
Gidl tinh ciia ngu'di NKT nam nhieu hdn nu' chiem 63,2%. Trinh dp chii yeu la tieu hoe chlem 40,5%, tiep den la ehUa di hpc 28,7%. Ty le dang khuyet tat thi dang khuyet tat van dpng chiem ty le eao nhat, chiem 42,5%, tiep den la khuyet tat nhin chiem 24,7%, khuyet tat hpc chiem 21,1%, thap nhat la dang khuyet tat ve dpng kinh chiem 10,1%. Ve gidi eiia ngu'di hd trd eliii yeu la niT chiem 63,2%. Ve dp tuoi, nhdm tudi 25 -54, chiem 59,1%, nhdm tuoi > 55, chiem 40,9%, Nghe chii yeu ciia ngu'di ho trd eho NKT la lam rupng chlem 86,7%
TAI UEU T H A M KHAO
1. Nguyen Lu'dng Bau (2005), Thut trang tinh hinh ngu'di khuyet tat va hoat dong ciia chddng^ tinh phuc hdl chut nang du'a vao cong dong tai huyen Tan Yen, tinh Bac Giang nam 2005, Dai hoc_Y Thai Binh.
z. Bo Y te ( 2008), " Hu'dng dan quan ly va thut hien Phuc hoi chut nang di/a vao cong don^', Quyet dinh so 1149/QO-BYT ngay 01 thang 4 nam 2008 Ha noi, 2008.
3. Vo Ngoc Dung (2010), Nhu csu va thut trang phuc hoi ch'ut nang ngu'di khuyet tat tai nha tren dia tian xa Trung nghia, huyen Yen Phong, tinh Bac Ninh nam 2010, Dai hoc Y te cong cong. Ha Ngi.
*i. Pham Van Han (2010), Thifc trang tan tat vd nhu C3U PHCN cho NTT tai 2 xa Hiing Thang va Vfnh Hong huyen Binh Giang tinh Hal Dudng nam 2010 5. Nguyin t h j Huyen Ngan (2014),^ Thi/c trang va
mot so yeu to lien quan den sif ho trd cua ngu'di cliam sdc chfnh trong viec phuc hoi chut nang tai nha cho ngu'di khuyet tat tai phu'dng Tan Ha, thanh pho Tuyen Quang, nam 2014. Luan van thac sy Y te cong cong, Oai hoc Y te cong cpng.
6. UNFPA (2011), Ngddi kliuyet tat d Viet Nam: Plot so ket qua chu yeu td long dieu tra Dan so va Nha d VietJVam 2009.
I. Nguyen Anh Tuan (2007), Thdc trang va nhu cau cham soc tre khuyet tat van dong tai nha tren dia ban huyen Gia Lam nam 2007, Luan van thac s? Y te cong cpng, dai hpc y te cong cong.