Văn hóa & nguồn lực
ôố 1 (29)/2022PHÁT TPlỂN du lích mice tại
THÀNH PHỔ PHÚ QỊỊÓC, TỈNH KIÊN GIANG
TS. Nguyễn Phúc Hùng
Tóm tắt:
Du lịch MICE đang là một trong những xu hướng du lích phát triển mạnh trên thế giới.
Giả trị từ loại hình du lịch này đóng góp tỷ trọng lớn vào sự phát triển kinh tế cùa điểm đền. Trong nghiên cứu này, thành phố Phú Quốc là điếm đen được lựa chọn nhằm đánh giả sự phát triên loại hình du lịch MICE. Nghiên cứu dựa trên những cơ sở lý luận và thực tiên của hoạt động phát triên du lịch MICE đông thời dựa vào kết quả điều tra khảo sát nghiên cứu đối với các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ và khách du lịch nhằm mục đích đánh giá hoạt động kinh doanh loại hình du lịch MICE tại thành phổ Phủ Quốc. Đồng thời, nghiên cứu cũng đưa ra những giải pháp nhăm nâng cao hiệu quả khai thác loại hình du lịch MICE tại thành phô Phú Quôc trong tương lai.
Từ khoá: Du lịch MICE, thành phố Phú Quốc, phát triên du lịch.
1. Đặt vấn đề
Trong xu hướng phát triển du lịch trên thế giới hiện nay, MICE được xem là một trong những loại hình du lịch có tốc độ phát triển mạnh mẽ và đạt được những giá trị to lớn trên thị trường du lịch. MICE là từ viết tắt của loại hình du lịch kết hợp cuộc họp, hội nghị, hội thảo, triển lãm, tổ chức sự kiện hay những chuyến du lịch khen thưởng của các công ty danh cho nhân viên, đối tác của mình.
MICE là từ viết tắt của các từ tiếng anh: Meeting (cuộc họp, gặp gỡ), Incentives (khen thưởng), Conventions (hội nghị) Ị và Exhibitions/event (triễn lãm hoặc sự kiện).
Mặc dù có khá nhiều tên gọi khác nhau thế J nhưng những loại hình này thường được biết I đến với tên gọi khác là MICE Tourism. Theo thống kê của Tổ chức du lịch thế giới (UNWT0, 2019) giá trị thu hồi từ du lịch
MICE trên toàn thế giới hàng năm khoảng 30 tỷ USD và nó có mối quan hệ với các lĩnh vực kinh tế khác, tạo ra giá trị gần 5.490 tỷ USD, chiếm hơn 10% GDP thế giới. So với các loại hình du lịch khác, MICE tạo ra giá trị doanh thu cao gấp 4 đen 6 lần đồng thời còn tạo ra nhiều việc làm, tạo sự giao lưu văn hóa giữa các quốc gia. Theo số liệu điều tra của tô chức hiệp hội, hội nghị thế giới (ICCA) thì chi tiêu trung bình trong các cuộc hội họp quốc tế là 343 USD/ngày/người. Chi tiêu tổng cộng các cuộc họp, du lịch khen thưởng trong nước và quốc tế đạt 280 tỷ USD. Chính vì du lịch MICE đem lại hiệu quả kinh tế cao mà nhiều điểm đến trên thế giới đang xây dựng và tạo nên giá trị thương hiệu với mục đích thu hút các thị trường khách MICE.
‘i TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HỎA TP. Hồ CHÍ MINH 53
ỐỐ1(29)/2O22
Phân tích về sự phát triển thị trường MICE tại Việt Nam hiện nay, nhiều chuyên gia nhận định Việt Nam có tiềm năng rất lớn về loại hình du lịch MICE, trong tương lai Việt Nam sẽ là đối thủ cạnh tranh lớn của Singapore (trung tâm thu hút MICE lớn nhất Đông Nam Á hiện nay). Đồng thời với việc đánh giá là thị trường đi sau so với các thị trường du lịch MICE hiện nay tại khu vực, Việt Nam sẽ vận dụng được những kinh nghiệm giúp thị trường du lịch MICE tại Việt Nam chuyên nghiệp và dễ thành công hơn với ưu thế sẵn có từ cảnh quan thiên nhiên, di sản văn hóa và cơ sở hạ tầng dịch vụ du lịch.
Trong bối cảnh xu hướng và tận dụng thời cơ, Việt nam đang có sự đầu tư về cơ sở hạ tầng, công nghệ trong du lịch đồng thời phát triển các trung tâm mua sắm, hệ thống siêu thị, dịch vụ spa, resort cao cấp nhằm đáp ứng nhu cầu giải trí của du khách
Nghiên cứu này tập trung vào điểm đến thành phố Phú Quốc- là hòn đảo lớn nhất của Việt Nam, nằm trong vịnh Thái Lan.
Thành phố Phú Quốc hội đủ điều kiện cũng như cơ hội đe phát triển loại hình du lịch MICE tuy nhiên hiện nay thực trạng phát triển loại hình này cũng còn nhiều hạn chế và chưa xứng tầm với tiềm năng đang có. Trước những thách thức trên chúng ta cần đánh giá đúng thị trường du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc nhằm tìm ra những định hướng xây dựng Phú Quốc trở thành diêm đến du lịch MICE có khả năng cạnh tranh trong khu vực. Trong khuôn khổ nghiên cứu '''Phát triển du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang” tác giả mong muốn đưa ra những đánh giá khách quan về hoạt động khai thác du lịch MICE trong giai đoạn hiện tại, đồng thời xây dựng những giải pháp hữu ích góp phần phát triển du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc tinh Kiên Giang.
54
Văn hóa & nguồn lực
2. Tiềm năng phát triển du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang
2.1. Điều kiện tự nhiên
Thành phố Phú Quốc nằm trong vịnh Thái Lan, phía tây nam của Việt Nam, có địa hình phức tạp và bị chia cắt bởi các sông, rạch; nơi có địa hình cao nhất là phía Bắc đảo và thấp dần về phía Nam đảo. Đảo Phú Quốc cùng với các đảo khác tạo thành thành phố Phú Quốc trực thuộc tỉnh Kiên Giang. Toàn bộ thành phố có tổng diện tích 575 km2 (Tổng cục thống kê, 2020). Với vị trí địa lý đặc trưng nằm ở vĩ độ thấp lại lọt sâu vào vùng vịnh Thái Lan, xung quanh biến bao bọc nên thành phố Phú Quốc thời tiết mát mẻ mang tính nhiệt đới gió mùa. Thành phố Phú Quốc có 130 km bờ biển, 4 hướng là biển của vịnh Thái Lan, do địa hình phức tạp, núi bị chia cắt liên tục nên có nhiều suối rạch tạo nên nét đặc trưng riêng.
Những đặc điểm trên có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển du lịch tại thành phố Phú Quốc, đồng thời là điều kiện thuận lợi để khai thác phát triển và thu hút khách đến đây và đặc biệt là khách du lịch MICE, ngoài ra còn tạo sự thuận lợi khai thác hoạt động phát triển du lịch MICE của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ du lịch.
2.2. Điều kiện về văn hoá - xã hội Thành phố Phú Quốc cũng là một vùng sinh thái văn hoá đặc thù, phong phú và đa dạng. Với trên 300 năm phát triển, cư dân thành phố Phú Quốc được hình thành từ nhiều nguồn rất khác nhau, do đó nét văn hoá ớ đây cũng rất đặc biệt, đó là sự hội tụ giao lưu, giao thoa văn hoá gần như cả khắp nơi trên đất nước ta. Trong tiến trình phát triển thành phố Phú Quốc có sự giao lưu cùa nhiều nền văn hoá khác nhau như Hoa, Khmer, Chăm... tạo nên một sắc thái văn hoá dân
TAP CHÍ CỦA DẠI Hộc VĂN HÓA TP. Hồ CHÍ MINH
Văn hóa & nguồn lực
gian riêng biệt. Tại Phú Quốc, Phật giáo là tôn giáo có nhiều tín đồ và có ảnh hưởng nhất với những ngôi chùa có hàng trăm năm tuổi như chùa Sùng Hưng, Sùng Đức, Sư Muôn (còn gọi là chùa Hùng Long)... Phú Quốc được xem là nơi phát tích của đạo Cao Đài. Ngày nay trên đảo có hai Thánh thất Cao Đài ở phường Dương Đông. Một là Thánh thất Dương Đông thuộc Hội Thánh Cao Đài Tòa Thánh Tây Ninh, hai là Thánh thất Cao Đài Hội Thánh thuộc phái Cao Đài Chiếu Minh Tam Thanh Vô Vi.
Thành phố Phú Quốc có hai khu vực trung tâm là Dương Đông và An Thới. Khu vực Dương Đông là trung tâm hành chính, thương mại. Khu vực An Thới là đầu mối giao thông, du lịch sinh thái biển với cảng biển quốc tế. Dương Đông rộng 2518, 9 ha được xác định là đô thị trung tâm của thành phố Phú Quốc. Dự kiến đến năm 2030 đô thị này sẽ có dân số 240 nghìn người, trong đó dân di cư từ đất liền ra khoảng 183 nghìn người, khách du lịch lưu trú khoảng 12 nghìn người. Trong đó, An Thới rộng 1022 ha được định hướng trở thành đô thị cảng quốc tế, là đầu mối kỹ thuật và trung tâm tiếp vận phi thuế quan, đồng thời là trung tâm thương mại, du lịch. Thành phố Phú Quốc có diện tích tự nhiên là 575, 29 km2 và dân số của
Bảng 2.1. Tổng doanh thu tỉnh Kiên Giang
ổố 1 (29)/2O22 toàn thành phố Phú Quốc 18 ngàn với 9 đơn vị hành chính phương Dương Đông và An Thới và 7 cấp xã (Nghị quyết Ban thường vụ quốc hội, 9/12/2020).
2.3. Điều kiện về kinh tế
Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) năm 2019 đạt 93.281,473 tỷ đồng.
Và GRDP bình quân đầu người đạt 54,12 triệu đồng, tương đương 2337 USD. Giai đoạn 2010-2019, thành phố Phú Quốc đạt tốc độ tăng trưởng GRDP hằng năm trên 38%/năm, cao gấp 6 lần mức bình quân chung của cả nước. Con số này tăng dần qua các năm và gần đây nhất là 2019, tổng doanh thu của ngành du lịch trên địa bàn thành phố Phú Quốc đã thu được 12,645 triệu đồng, một con số ấn tượng cho ngành du lịch (Cục thống kê tỉnh Kiên Giang, 2019).
Nền kinh tế thành phố Phú Quốc là nền kinh tế năng động với đa dạng các ngành nghề. Trong đó, dịch vụ đang là xu hướng phát triển, ngành du lịch đã đóng góp một khoảng 30% vào ngân sách tỉnh và nhà nước (Sở du lịch Kiên Giang, 2019). Năm 2019, tổng doanh thu của ngành du lịch trên địa bàn thành phố Phú Quốc đã thu được 12,645 triệu đồng, một con số ấn tượng cho ngành du lịch.
à thành phố Phú Quốc (Đơn vị: Triệu đồng)
(Nguồn: Sở Du lịch tình Kiên Giang, 2019)
Chi tiêu 2015 2016 2017 2018 2019
Tổng thu từ du lịch: 7.373.723,4 9.952.873,8 11.296.719,0 16.208.146,3 18.595.712,5 Khách quốc tế 3.855.327,8 5.023.881,2 6.054.819,8 10.033.037,5 11.560.944,4 Khách nội địa 3.518.395,6 4.928.992,5 5.241.899,2 6.175.108,8 7.034.768,1 Riêng: Phú Quốc 4.424.234,0 6.270.310,5 7.342.867,4 10.859.458,0 12.645.084,5
TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HÓA TP. Hồ CHÍ MINH 55
ỔỐ1(29)/2O22
Văn hóa & nguồn lực
2.4. Điều kiện về cơ sở vật chất phục vụ du lịch MICE
về chất lượng, hệ thống cơ sở lưu trú của đáo cũng đã có bước phát triên khá nhanh. Khả năng cạnh tranh với các thành phố khác trong khu vực không ngừng được nâng cao. Cạnh tranh quốc tế và cạnh tranh trong nước là yếu tố tích cực thúc đẩy các cơ sở lưu trú không ngừng đa dạng hóa và nâng cao chất lượng dịch vụ khách sạn thông qua đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất kỹ thuật, đổi mới trang thiết bị cũng như bồi dường nâng cao trình độ nghiệp vụ, ngoại ngữ của đội ngũ quản lý và nhân viên phục vụ.
về cơ sở lưu trú, tính đến cuối năm 2019, tông sô cơ sở lưu trú du lịch của thành phố Phú Quốc là 726 cơ sở, với 22.654 phòng. Trong đó, 6 cơ sở được xếp hạng 4 sao, với 841 phòng và 12 cơ sở được xếp hạng 5 sao, với 7.498 phòng còn lại là cơ sở được xếp hạng 1, 2, 3 sao, cùng các nhà nghi và các loại hình cơ sở lưu trú khác. Ngoài ra, còn nhiều khách sạn tiêu chuẩn 4-5 sao sắp đưa vào hoạt động nhằm đảm bảo đáp ứng đầy đủ nhu cầu của du khách phù họp với đối tượng khách của du lịch MICE. Các dự án đầu tư cho cơ sở lưu trú được triển khai đồng bộ trên cả địa bàn, hạn chế những khách sạn, nhà nghi tự phát, gây ảnh hưởng đến bộ mặt chung của ngành du lịch. Nâng cao chất lượng của các cơ sở lưu trú qua từng năm, có các đợt kiếm tra đánh giá xếp hạng sao đê đàm bảo chất lượng phục vụ. Các khách sạn, resort 5 sao có thể kể đến như: Salinda Resort, Vinpearl Resort Spa Phú Quốc, Vinpearl Phú Quốc Resort & Golf Phú Quốc, Thiên Thanh Resort,,., đang là điểm sáng thu hút khách du lịch trong và ngoài nước đến với thành phố Phú Quốc.
56
về cơ sở dịch vụ ăn uống, thành phố Phú Quốc chưa có nhiều nhà hàng cao cấp, phục vụ chuyên nghiệp, các nhân viên có chuyên môn cao còn chưa nhiều. Điều kiện về dịch vụ ăn uống cũng là sự quan tâm đối với các khách du lịch MICE, những khách MICE thường có nhu cầu khám phá những đặc sản, những món ăn mang văn hóa của nơi mà họ đi đến. Các đặc sản nổi tiếng trong Việt Nam và cả trên thế giới như nước mắm thành phố Phú Quốc, rượu sim, gỏi cá trích,...
được coi là một thế mạnh chỉ riêng thành phố Phú Quốc có được thu hút khách du lịch đến với Đảo Ngọc.
Điêm tham quan tại thành phố Phú Quốc ngày càng thu hút khách du lịch, mỗi ngày thường có khoảng trăm đến cả ngàn khách tùy theo độ hấp dẫn của điểm du lịch đó như: Suối Tranh, Suối Đá Bàn, Dinh Cậu... Từ cuối năm 2019, thành phố Phú Quốc tiếp tục triển khai các quy hoạch chi tiết 22 khu du lịch, với tổng diện tích 5.172 ha, trong đó có 11 khu sinh thái, 2 khu du lịch hỗn họp, 2 khu phức họp Bãi Trường, 3 khu du lịch ngoài chức năng khác và 4 sân golf. Điểm nhấn là các quần thể phức hợp nghi dường - vui chơi giải trí đẳng cấp quốc tế do các tập đoàn lớn đầu tư như: quần thể Vinpearl Phú Quốc, vườn thú Vinpearl Safari Phú Quốc, VinWonder Phú Quốc,... của Tập đoàn Vingroup); khu phức hợp JW Marriott ở phía Nam đảo kết họp thành chuỗi du lịch - giải trí đẳng cấp từ An Thới ra Hòn Thơm với cáp treo vượt biển dài nhất thế giới (gần 8km) của tập đoàn Sun Group,...Điều đặc biệt là khu casino Corona đầu tiên cho phép người Việt vào để vui chơi giải trí trong thời gian thí diêm 3 năm do tập đoàn Vingroup đầu tư với kinh phí gần 1 tỷ USD cho giai đoạn đầu và 2 tỷ USD cho giai đoạn tiếp theo.
TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HÓA TP. HÒ CHÍ MINH
Văn hóa £r nguồn lực
2.5. Điều kiện cơ sở hạ tầng
về cơ sở hạ tầng đường hàng không theo quy hoạch cảng hàng không quốc tế Dương Tơ là cảng hàng không quốc tế cấp 4E (mã theo tiêu chuẩn của tổ chức hàng không dân dụng quốc tế ICAO) đảm bảo tiếp nhận các máy bay tầm xa như B777, B747 - 700; Đường hạ cất cánh của sân bay dài 3.000m, đáp ứng yêu cầu khai thác các loại máy bay thân lớn, tầm xa có hệ thống thân đỗ máy bay đáp ứng 14 vị trí đỗ. Ngoài ra, các càng hàng hải ở thành phố Phú Quốc ngày càng được nâng cấp, khẳng định đây là con đường tiếp cận truyền thống đến với thành phố Phú Quốc. Các cảng hàng hải lớn có thể kế đến như: Cảng Dương Đông, cảng An Thới, cảng Vịnh Đầm,...về đường xá tại địa bàn, các con đường huyết mạch của thành phố Phú Quốc như đường Trần Hưng Đạo, đường 30 tháng 4, đường Cách mạng Tháng 8, đường Nguyễn Trung Trực,... ngày càng được đầu tư về mặt cảnh quan, đèn tín hiệu, bảng đèn trang trí.
Tại thành phố Phú Quốc, điều kiện về phương tiện vận chuyển bằng đường thuỷ, đường hàng không và đường bộ đều được khai thác. Đối với vận chuyển bằng đường hàng không, sân bay quốc tế Phú Quốc khai thác tốt các tuyến nội địa và phát triển các tuyến quốc tế kết nối tới các thị trường trọng điếm như Nga, Ý, Siem Reap (Campuchia), Quảng Châu (Trung Quốc),... về vận chuyển đường biển, có hơn 40 phương tiện chở khách và 15 phương tiện tàu phà chở ô tô kết nối từ cảng Rạch Giá hoặc Hà Tiên với Phú Quốc, về vận chuyển đường bộ, các tuyến đường đã và đang được chỉnh trang để đảm bảo đáp ứng nhu cầu vận tải khách du lịch tham quan các khu, điểm du lịch. Ngoài ra, để đảm bảo cho việc di chuyển đi tham quan tự do du khách còn có thể lựa chọn xe điện,
TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HÓA TP. HÒ CHÍ MINH
ốố 1 (29)/2O22 xe taxi, xe ô tô và nhiều phương tiện công cộng khác.
về hệ thống thông tin liên lạc đối với thành phố Phú Quốc do nằm xa đất liền thông tin liên lạc là điều hạn chế, nhưng trong nhiều năm trở lại đây, thành phố Phú Quốc đã nỗ lực khắc phục hạn chế đó bằng nhiều chính sách khác nhau như hợp tác với các nhà mạng di động hỗ trợ tăng cường phủ sóng đối với các thiết bị khi ra đảo, tránh tình trạng mất tín hiệu mạng khi ra đảo, tăng lượng đường truyền internet tốc độ cao tạo điều kiện phát triển chung ngành kinh tế, đặc biệt là ngành dịch vụ phụ thuộc rất nhiều vào công nghệ và mạng internet
3. Thực trạng hoạt động khai thác du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc
Du lịch MICE đang là xu hướng của ngành du lịch và thành phố Phú Quốc là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất có tiềm năng phát triển mạnh mẽ. Trong đó, loại hình du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc đóng góp khoảng 20% vào doanh thu du lịch tại địa bàn tỉnh (Phòng Quản lý Du lịch tỉnh Kiên Giang, 2019).
Trong hoạt động khai thác du lịch, thành phố Phú Quốc đã được chọn làm điểm đến lý tưởng của du lịch MICE, tổ chức nhiều sự kiện trong nước cho các công ty kinh doanh lớn như tour du lịch MICE kết hợp với nghỉ dưỡng với chủ đề “Refresh” của Cty CP vàng bạc đá quý Phú Nhuận PNJ do Cty du lịch SASCO travel thực hiện vào ngày 20/7/2020, với 550 khách đây là khởi đầu thuận lợi sau mùa dịch Covid 19 kéo dài. Với sự kiện quốc tế, Phú Quốc là điểm đến tổ chức các sự kiện mang tầm vóc quốc tế như các cuộc thi sắc đẹp như “Miss Grand International 2017” (Hoa hậu Hòa bình thế giới năm 2017) vào tháng 10/2017 và chung kết “Hoa Hậu Biển Việt Nam Toàn cầu
57
ỒỐ1(29)/2O22
Văn hóa & nguồn lực
2018” vào tháng 4/2018. Các hội nghị, hội thảo quốc tế “Giải thưởng du lịch thế giới 2019 World Travel Awards (WTA)” tháng 10/2019; “Hội nghị Hiệp hội Vườn thú Đông Nam Á” khai mạc vào tháng 11/2019. Từ đó, hiệu quả hoạt động kinh doanh du lịch MICE tại các công ty dịch vụ lữ hành du lịch rất khả quan trong địa bàn tỉnh Kiên Giang.
Biểu đồ 3.1. Tổng lượt khách du lịch đến thành phố Phú Quốc giai đoạn 2015 - 2019
Nguôn: Sở Du lịch tỉnh Kiên Giang, năm 2019 Biểu đồ trên thể hiện du lịch Phú Quốc đang phát triển với tốc độ “phi mã” xét theo lượt khách. Tính từ năm 2015 thành phố Phú Quốc ghi nhận có 913 nghìn lượt khách.
Đây được xem là mốc khởi đầu thuận lợi của ngành du lịch thành phố Phú Quốc trong sự quan tâm của nhà nước với hòn đảo ngọc.
Năm 2019 con số này tăng lên 5,1 triệu lượt Bảng 3.1. Số liệu lượt khách du lịch đến
khách du lịch đến thành phô Phú Quôc, doanh thu đạt 18.595 tỷ đồng. Đóng góp 44%
vào GRDP trong nền kinh tế của tỉnh Kiên Giang là cơ sở thúc đẩy các ngành kinh tế khác của tỉnh.
3.1. Thị trường khách MICE
Đối với khách quốc tế, theo thống kê từ năm 2015 đến 2019, khách quốc tế đã tăng khoảng 500 ngàn lượt khách. Giai đoạn tăng trưởng cao nhất là từ 2017- 2018 và tăng gấp 1,6 lần so với cùng kỳ năm trước (lượt khách du lịch quốc tế), đây là khoảng thời gian du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc phát triển mạnh, doanh thu đóng góp của du lịch MICE vào thời gian này là 54% tổng doanh thu của du lịch năm 2018 (hơn 8752 tỷ đồng). Thị trường khách quốc tế đóng góp khoảng 9551 tỷ đồng với chỉ khoảng 600 ngàn lượt năm 2018, điều nảy phán ánh được thị trường khách quốc tế là nguồn thu ngoại tệ lớn. Đặc biệt là loại hình du lịch MICE với đối tượng là những khách có khả năng chi tiêu nhiều, đòi hòi dịch vụ tot. Neu chỉ tính riêng khách quốc tế năm 2018, thì trung bình mỗi khách quốc tế đến thành phố Phú Quốc đã chi tiêu khoảng 16 triệu đồng/ khách (khoảng 690 USD).
tỉnh Kiên Giang và thành phố Phú Quốc
Nguôn: Sở Du lịch tỉnh Kiên Giang, 2019 CHỈ TIÊU
Đon vị tính
Thực hiện qua các năm
2015 2016 2017 2018 2019
Tổng số lượt khách lượt 4.364.666 5.637.282 6.079.179 7.710.930 8.780.484 Khách quốc tế lượt 242.868 309.793 368.207 596.992 713.291 Khách nội địa lượt 4.121.798 5.327.489 5.710.972 7.113.937 8.067.193 Riêng: Phú Quốc lượt 913.212 1.446.913 2.954.133 4.041.129 5.106.665
58 TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HÓA TP. HÒ CHÍ MINH
Văn hóa & nguồn lực
Theo kết quả khảo sát của tác giả, khách quốc tế đến với thành phố Phú Quốc đến từ nhiều thị trường khác nhau trên thế giới, nhung tập trung nhiều là thị trường Tây Âu và Mỹ (chiếm 65%); khách du lịch Nhật Bản chiếm 30% số lượng khách của thị trường Châu Á tới đảo. Gần đây, thị trường khách Nga có xu hướng tăng nhanh. Năm 2019, do ảnh hưởng của dịch Covid 19 tác động mạnh về ngành du lịch của Việt Nam, vì vậy ngành du lịch thành phố Phú Quốc cũng có sự ảnh hưởng lớn đặc biệt là thị trường khách MICE.
Biêu đồ 3.2. Thị trường khách quốc tế đến thành phố Phú Quốc
Thi 1'ựónạ kMacn quôc te
Nguồn: Kết quả khảo sát của tác giả, 2/2021 Cũng theo kết quả khảo sát của tác giả với 24 công ty du lịch đang kinh doanh dịch vụ du lịch MICE tại địa bàn chi ra thị trường rộng lớn từ khách Châu Á chiếm 53,8%, tiếp đến là Châu Mỹ 26,9%, đến châu Âu 15,4% và cuối cùng là Châu úc 3,8%.
Dựa vào kết quả nghiên cứu có thể thấy rằng thị trường khách đang được mở rộng như châu Âu, Châu Mỹ ngoài thị trường truyền thống là Châu Á với những nét tương đồng về văn hóa, dễ dàng phục vụ hòa nhập. Phần lớn thị trường Châu Á chủ yếu từ các nước Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản chiếm hơn 70% các nước đồng văn với Việt Nam, các nước Thái Lan, Malaysia, Indonesia chiếm khoảng 20%. Còn đối với các thị
ỗổ 1 (29)/2O22 trường Châu Mỹ, Châu Âu là thị trường mới mẻ và ở tại các nơi này đều phát triển mạnh du lịch MICE với kinh nghiệm lâu năm dễ dàng nắm bắt tâm lý khách du lịch tại thị trường của họ. Đặc biệt là Mỹ, Pháp, Anh, đây là những nước dần đầu trong ngành du lịch MICE, với các thành phổ lớn tổ chức nhiều sự kiện trong năm như Viên (Áo), Paris (Pháp), Berlin (Đức), Washington D.c (Mỹ).
Thực trạng này cũng là một khó khăn cần được giải quyết cho du lịch MICE tại Việt Nam nói chung và thành phố Phú Quốc nói riêng.
Tốc độ tăng trưởng khách nội địa tăng đều qua các năm trên toàn địa bàn tỉnh Kiên Giang, giai đoạn 2015 - 2019 tăng khoảng 4 triệu lượt khách và tăng gấp 2 lần so với năm 2015. Thị trường du lịch MICE cho khách nội địa, cho các công ty, doanh nghiệp muốn tổ chức sự kiện, hội nghị, hội thảo hoặc đơn giản là workshop với mục đích cho cán bộ, nhân viên của công ty mình nghỉ dưỡng, thư giãn, kích thích năng suất lao động. Con số thống kê được công ty du lịch TNHH Dịch vụ Du lịch Phú Quốc Green Travel, có khoảng 58 sự kiện, hội thảo, hội nghị lớn nhỏ được tổ chức vào 9 tháng đầu năm 2019 (chưa kê các workshop, sự kiện nhỏ).
Năm 2019, thành phố Phú Quốc đã đón trên 5 triệu triệu lượt du khách trong và ngoài nước. Thị trường khách du lịch nội địa có sự đa dạng thành phần từ nhiều vùng miền khác nhau. Theo số liệu của phòng Quản lý du lịch tỉnh Kiên Giang, khách nội địa đến nhiều nhất ở khu vực miền Bắc chiếm khoảng 49%, miền Nam là 36% còn lại là khu vực miền Trung năm 2018. Tổng kết
TẠP CHÍ CỦA ĐẠI HỌC VĂN HỎA TP. Hồ CHÍ MINH 59
I
ổố 1 (29)/2O22
tháng 8/2020, ở tỉnh Kiên Giang thu được từ khách nội địa là 215.414 lượt khách, thu về doanh số chung 4002 tỷ. Theo kết quả khảo sát từ du khách, tất cả 100% du khách đều
Văn hóa & nguồn lực
khẳng định Phú Quốc có đủ điều kiện, tiềm năng để phát triển ngành du lịch MICE và sẽ trớ lại thành phố Phú Quốc khi có cơ hội.
Chi tiêu ĩỵ I)ong tung ìớạỊ hinh MICE
Biêu đô 3.3 và 3.4. Chi tiêu của khách du lịch và tỷ trọng từng loại hình MICE tại thành phô Phú Quôc Nguôn: Kêt quá khảo sát của tác giả, 2/2021
3.2. Kết quả hoạt động kinh doanh về thị trường MICE
Các công ty dịch vụ lữ hành tại tỉnh Kiên Giang đang khai thác rất mạnh mẽ thị trường du lịch MICE. Theo khảo sát các công ty du lịch tại thành phố Phú Quốc và thành phố Rạch Giá, doanh thu từ du lịch MICE đóng góp rất lớn vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Theo báo cáo doanh thu về du lịch của tỉnh Kiên Giang giai đoạn 2015 - 2020, năm 2020 doanh thu du lịch của
các công ty lữ hành tăng 314.000 triệu tỉ VNĐ và tăng gấp 3 lần so với năm 2015. Các công ty có thị trường khách MICE từ 25% - 50% đây là các công ty lấy du lịch MICE làm trọng điểm để phát triển, các khách hàng quen thuộc tại đây, có đầy đủ các trang thiết bị phục vụ nhu cầu du lịch MICE của khách hàng.
Biểu đồ 3.5. Doanh thu của các công ty du lịch Kiên Giang (Đơn vị: Triệu VNĐ)
Nguôn: Sở Du lịch tỉnh Kiên Giang, năm 2020 Hoạt động kinh doanh cùa các cơ sở
lưu trú tại tỉnh Kiên Giang tăng trưởng đều
qua các năm từ năm 2015 đến năm 2020 tăng khoảng 2.954 tỷ VNĐ và tăng gấp 3 lần so
GO TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HÓA TP. Hồ CHÍ MINH
Văn hóa s nguồn lực
với cùng kỳ (Biểu đồ 3.5). Từ đó, ta tinh được du lịch MICE tại các cơ sở kinh doanh đóng góp khoảng 590 tỷ VNĐ vào hoạt động kinh tế của tính Kiên Giang, cho ngành kinh tế toàn tỉnh và phần lớn kinh phí nhằm mục đích nâng cao chất lượng phát triển du lịch tại thành phố Phú Quốc.
Theo kế hoạch đến năm 2020, ngành du lịch Kiên Giang giải quyết việc làm cho 14.000 lao động trực tiếp. Trong đó, thành phố Phú Quốc có gần 2.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch và các dịch vụ có liên quan. Tuy nhiên, tính đến thời điểm này số lao động làm việc trong lĩnh vực này tại thành phố Phú Quốc chỉ khoảng 12.312 người, đáp ứng chưa tới một nưa nhu cầu.
Biểu đồ 3.6. Trình độ lao động trong du lịch tại thành phố Phú Quốc (Đơn vị %)
■ Qua đa*íao ■ 02Qv*đa®
Trinhđộ lao động
20t5 2ÔIK 2Ot? 2C18 2014
(Nguôn: Sở Du lịch tỉnh Kiên Giang, năm 2020)
4. Đánh giá về kết quả nghiên cứu hoạt động phát triển du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc
Theo kết quả nghiên cứu và khảo sát với 312 khách du lịch có sử dụng dịch vụ du lịch tại thành phố Phú Quốc và 24 công ty 1 kinh doanh dịch vụ du lịch lữ hành có cung cấp các dịch vụ phục vụ loại hình du lịch
'TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HÓA TP. Hồ CHÍ MINH
ỔỐ1(29)/2O22 MICE (Tháng 2/2021 tại Phú Quốc) trên địa bàn đạt được thành công nhất định.
Nghiên cứu đã chỉ ra được những điều kiện đảm bảo cho sự phát triển du lịch MICE về cơ sở hạ tầng, vật chất kỳ thuật, con người,... các yếu tác động với du lịch MICE - một loại hình du lịch còn mới tại thành phố Phú Quốc. Nghiên cửu đã thu thập được các số liệu về doanh thu, lượng khách đến với thành phố Phú Quốc trong giai đoạn 2015 - 2020 qua loại hình du lịch MICE từ đó đưa ra nhận định xác đáng đối với thực tế. Trong đó, hơn 48% khách du lịch đánh giá cao về điều kiện cơ sở vật chất hạ tầng, 58% cho rằng Phú Quốc đáp ứng các điều kiện về kinh tế, 52% đánh giá tốt về điều kiện xã hội phù họp để phát triền du lịch MICE ( Kết quả khảo sát của tác giả 2/2021). Từ các đánh giá về tiềm năng tương quan với thực trạng kinh doanh, dễ dàng thấy được các đơn vị kinh doanh dịch vụ tại thành phố Phú Quốc chưa có nhiều chính sách kinh doanh hợp lý cho loại hình du lịch MICE. Theo kết quả nghiên cứu, tỷ trọng đóng góp theo từng loại hình du lịch MICE (biểu đồ 3.3) cũng chỉ ra mức độ phát triển khác nhau trong từng loại hình từ đó có thể định hướng phát triển một cách phù họp với tình hình thực tiễn tại địa phương.
Nghiên cứu đã đánh giá tương đối khách quan về hoạt động phát triển du lịch tại thành phố Phú Quốc là cơ sở đề xuất giải pháp, kiến nghị đối với cơ quan có liên quan trong việc phát triển du lịch.
5. Giải pháp đối vói phát triển du lịch Mice tại thành phố Phú Quốc
Căn cứ vào cơ sở và định hướng phát triển chung trong chiến lược phát triển du lịch tỉnh Kiên Giang trong đó có định hướng
61
ổố 1 (29)/2O22
phát triển du lịch thành phố Phú Quốc. Đồng thời, tỉnh Kiên Giang cũng đã triển khai thực hiện Quyết định số 147/QĐ-TTg của Thù tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030 đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triên du lịch tại tỉnh Kiên Giang nói chung và thành phố Phú Quốc nói riêng. Trong đó, loại hình du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc cần tập trung vào các vấn đề như:
Đầu tiên, cân giải quyệt vân đề vê liên kêt đê phát triên thị trường MICE. Việc liên kết với các thị trường MICE phát triển khác trên thế giới cũng như các vùng lân cận trong nước là biện pháp để phát triển MICE trong giai đoạn hiện tại và định hướng mở rộng trong tương lai
Tiếp theo nên tổ chức hoạt động hiệu quả các trung tâm xúc tiến phát triên du lịch.
Trên cơ sở này, đảm bảo được mục đích quảng bá hình ảnh của du lịch MICE đồng thời nâng cao khả năng hoạt động và cạnh tranh trong việc tổ chức MICE tỉnh Kiên Giang và thành phố Phú Quốc đến với thị trường trong và ngoài nước.
Đồng thời, xây dựng và phát triên hình ảnh du lịch MICE tại thành phổ Phú Quốc thông qua các phương tiện truyền thông truyền tải hình ảnh và thông điệp các thị trường mục tiêu nhằm khẳng định giá trị và thương hiệu về thị trường MICE cũng như khả năng đáp ứng nhu cầu của điểm đến thành phố Phú Quốc.
Giải pháp về đa dạng hoá sản phàm tạo ra những sản phẩm mới hấp dẫn như những chương trình tour kết hợp với MICE hoặc tạo ra nhiều lễ hội, sự kiện thành phố
62
Văn hóa & nguồn lực
Phú Quốc nên tạo nhiều sự kiện lễ hội diễn ra trong năm và có sự dàn trải trong các mùa để tránh tình trạng ứ đọng khách vào một mùa cao điểm...
Những giải pháp khác như tăng cường đào tạo nguôn nhân lực và thu hút vòn đầu tư nước ngoài đế khai thác tiềm năng điểm đến thị trường du lịch thành phố Phú Quốc. Đồng thời, kêu gọi các nhà đầu tư xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng, các loại hình dịch vụ như khu mua sằm, khu giải trí nhằm đa dạng hoá hoat động liên quan đến loại hình du lịch MICE.
6. Kết Luận
Thành phố Phú Quốc có nhiều tiềm năng về du lịch MICE nhưng có xuất phát điểm muộn hơn so với các thành phố trong khu vực về phát triển du lịch MICE. Nghiên cứu “Phát triển du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang”, đã có một số đóng góp cơ bản như sau:
Đầu tiên, bằng việc nghiên cứu các tài liệu mới nhất và đáng tin cậy của UNWTO, ICCA... Nghiên cứu đã phân tích vai trò của du lịch MICE đối với kinh tế, xã hội theo những quan niệm gần đây nhất.
Thứ hai, nghiên cứu đã đưa ra bức tranh toàn cảnh về phát triển du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc, đặc biệt là những tồn tại, hạn chế để từ đó đề ra các giải pháp khắc phục giúp thành phố Phú Quốc phát triên mạnh hơn loại hình du lịch này.
Thứ ba, nghiên cứu đã đưa ra các giải pháp mang tính thực tiễn phù hợp với tình hình của điểm đến thành phố Phú Quốc.
Các giải pháp đề ra cụ thể tập trung vào các vấn đề: Liên kết để phát triển thị trường
TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HÓA TP. Hồ CHÍ MINH
Văn hóa & nguồn lực
MICE, thành lập trung tâm xúc tiến phát triển du lịch MICE, xây dựng và phát triển hình ảnh du lịch MICE tại thành phố Phú Quốc, xây dựng thêm khu mua sắm, giải trí cao cấp thu hút khách du lịch MICE, phát triển sản phẩm mới, phát triển đào tạo nguồn nhân lực.
Tác giả mong muốn dựa trên những giải pháp nêu trên, thành phố Phú Quốc có thể khai
ổố 1 (29)/2O22 thác, áp dụng một cách phù hợp để từ đó tìm một hướng đi đúng đắn và hiệu quả, đưa du lịch MICE từng bước tăng trưởng và phát triển, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chiến lược của nền du lịch tỉnh Kiên Giang và xa hon là Việt Nam trong thời gian tới.
Chú thích:
1. Nguyễn Đình Hòa (2009), Du lịch MICE: Loại hình du lịch đầy triển vọng, Tạp chí Du lịch Việt Nam, Số 9, tr.51-52; số 10, tr.26-27.
2. Nguyễn Văn Lưu (2008), Thị trường du lịch, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.
3. Phùng Đức Vinh (2008), Phát triển loại hình du lịch MICE: Một hướng đi cần thiết ở Bà Rịa - Vũng Tàu, Tạp chí Du lịch Việt Nam, số 5, tr.49-50.
4. Sở Du lịch tỉnh Kiên Giang (2019), Bảo cảo kết quả kỉnh doanh du lịch, phát triển du lịch Kiên Giang giai đoạn 2015 - 2019.
5. Tổng cục Du lịch Việt Nam, Báo cáo tong kết các năm từ 2015-2019.
6. Tổng Cục du lịch Việt Nam (2008), Cơ sở khoa học và giải pháp phát triển loại hình du lịch MICE tại Việt Nam, Đồ tài khoa học cấp bộ, Hà Nội.
7. Trịnh Xuân Dũng (2004), Giáo trình Tâm lý du lịch, Nxb Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
DEVELOPMENT OF MICE TOURISM IN PHU QUOC CITY, KIEN GIANG PROVINCE
Nguyen Phuc Hung Ph.D
Summary:
MICE tourism has been one of the fastest growing tourism trends in the world. The value from this type of tourism contributes a large proportion to the economic development of the destination. In this study, Phu Quoc city is the destination chosen to evaluate the development of MICE tourism.
The study is based on the theoretical and practical foundations of MICE tourism development activities as well as on the results of surveys and research on service businesses and tourists for the purpose of assessing MICE tourism business in Phu Quoc city. Thus, the study also offers solutions
to improve the efficiency of MICE tourism in Phu Quoc city in the future.
Keywords: MICE tourism, Phu Quoc city, tourism development.
TẠP CHÍ CỦA DẠI HỌC VĂN HÓA TP. Hồ CHÍ MINH
I B3
