T.AP CHl kH(l > MtK 1 Rt ONG DAI HQC H(lSC, P t C J ^ l l i H S ^ "
MOT SO \ LONG MAC TRONG Q l \ DjNH CL A PHAP LUAT N E DOANH NGHIfP \ A HQ'
Trinh Difp Ly' T6M TAT
Md hinh dganh nghiep xd hgi dd duac phd bien rgng rdi vd phdt trien a nhieu quoc gia trin the gidi nhung nhdng ndm gdn day, doanh nghiep xd hgi ngdy cdng du^c quan tdm. tga dieu kien phdt trien tgi Viet Sam. nhdt Id khi khdi niem cdc quven vd nghia vy cua doanh nghiep xd hgi duac quy dinh cu the trgng Lugt Doanh nghiep 2014 vd cdc vdn bdn hudng ddn thi hdnh. Tuv nhien. thuc lien trien khai thi hdnh Lugt Dganh nghiep 2014 thdi gian qua cho ihdv con cd su khdc nhau. vudng mdc trong viec id chue thyc thi Lugt d cdc dja phuang. Bdi viit se chi ra mgt sd vudng mdc Irong cdc quy djnh cua phdp lugt tir do de xudl mgt sd kien nghi nhdm hodn thien cdc quy dinh cua phdp lugt ve doanh nghiep xd hgi.
T u khda: Doanh nghiep xd hdi, phdp lugt Vi^t Nam.
I . D A T V A N D E
Doanh nghipp xa hgi la mgt md hinh "vi xa hpi", la nhdn Id quan frgng trong vipc san se ganh n^ng an sinh xa hgi cho Nha nudc, gdp phan giup dat nudc phat Irian ban vung. Do dd. de lao moi irudng cho md hinh ndy phdt trien, vipc Ihiet lap hp Ihdng phdp luat ve doanh nghipp xa hgi la can thiet. Tren co sd hgc lap kinh nghipm cua cac quoc gia khdc, xudt phdt tir tinh hinh Ihyc tien tai Vipl Nam, nam 2014, Luat Doanh nghiep duge ban hanh, chinh Ihirc ghi nhdn dia vi phap ly ciia doanh nghipp xa hgi, xay dyng cac quy dinh cy ihc \ c md hinh nay, l?o ca sd phap ly cho doanh nghiep xa hpi dianh lap vd hoat dpng t^i Vipt Nam. Tuy nhian. Id mgt md hinh mdi duge phdp luat dua vdo diau chinh nen khi dp dyng vdo thyc lien cdc quy djnh ciia phdp luat vk doanh nghipp xa hdi khdng trdnh khdi ban cha. Do dd. ddi hdi can phai nghien cuu, chi ra cdc vudng mdc trong cdc quy dinh phdp luat. tir do cd nhihig phuong hudng gidi phap hodn ihien khung phdp ly ve doanh nghipp xa hgi nham ndng eao hipu qud diuc hien phdp luat vt doanh nghipp xa hgi, gdp phdn thuc ddy doanh nghiep \a bgi phdt trian.
2 NOI DUNO
2.1. Khdi qudt phdp luat ve doanh nghipp xa hgi 2.1.1. Khdi niem ve doanh nghiep xa hgi
Tren the gidi. mo hinh doanh nghipp xa hpi da ra ddi tir khd Idu vd co Ijch sir phdt trian len dan 4 the ky. Tuy nhien, den nay van chua cd mpt quan diam ih6ng nhdt \kd h nghipp xa hgi. mdi qudc gia. moi td chue I^i cd each dinh nghTa khdc nhau va khd' "
nay. 0 Anh, lai Chien luge phdt men doanh nghipp xa hgi ndm 2002 da djnh -h~
"Doanh nghipp xa hgi la mdt md hinh kinh doanh duge didnh lap nhdm thyc hipn cd 'Khoa Ly lugn Chinh tn • Lugt. Truang Dai hpc Hong Due
T » P CHi KHOA HQC TRLCOG D.fl HQC H 6 N G D l C - S 6 48.2020
tieu xa hgi. va sir dyng Igi nhudn da tai ddu tu cho myc lieu dd hoac cho cgng d6ng. thay vi tdi da hda Igi nhudn cho cd ddng hoac chii sd hiiu" [8; y.56-64]. Trong khi dd. T6 chue Hgp tac vd phai trien kinh te (OECD) lai phdt trien vd dinh nghia doanh nghiep xa hgi nhu sau: "Doanh nghipp xa hgi la nhimg td chue hoat ddng dudi nhiau hinh thirc phdp ly khdc nhau, van dyng linh than doanh nhdn nhdm dieo dudi ciing liic cd hai myc lieu xd hoi \a kinh la. Doanh nghipp xa hgi thudng cung cdp cac djch \'u xd hgi vd vipc lam eho cdc nhom yau the d ed thdnh ihi va ndng thdn. Ngodi ra, doanh nghipp xa hgi cdn cung cap cdc djch vy cpng ddng, Iran cac ITnh vyc gido dye, vdn hoa, mdi trudng" [7; y.4]. Ngay tai Vipl Nam. hipn nay van cdn ldn lai cdc ludng quan diem xung quanh khdi niem doanh nghipp xa hpi. Theo nghTa rgng, xdc dinh "Doanh nghipp xd hgi Id mgt md hinh kinh doanh, dem l^i Igi nhudn, be ngodi boat dgng nhu doanh nghiep truyen diong khac, chi yau cdu mgt dieu kipn duy nhat Id dgt su mpnh xd hgi d vi tri trung tam, trong khi mye tieu Igi nhudn d6ng vai trd ho Irg" [7; lr.5]. Nguge lai, hieu theo nghia hpp, doanh nghipp xa hgi Id doanh nghipp cd myc tiau, su mpnh ho^t dgng vi xa hgi nan "Doanh nghiep xa hgi phdi ddng ky dudi hinh thirc cdng ty, canh tranh binh dang vdi cdc doanh nghipp khdc" [7; tr.5].
Luat Doanh nghipp 2014 khdng dua ra dinh nghTa ve doanh nghipp xa hgi md dua ra cac tiau chi xde dinh doanh nghipp xa hgi tai Khodn 1 Dieu 10, iheo dd "doanh nghipp xd hgi phdi dap img cac tieu chi sau day:
a) Ld doanh nghipp duge ddng ky thdnh lap theo quy dinh cua Luat ndy;
b) Mye tieu boat dgng nham gidi quyet van da xd hgi, mdi irudng vi Igi ich cgng dong;
c) Sir dyng il nhdt 5 1 % tong lgi nhudn hdng ndm ciia doanh nghipp de tdi dau tu nham Ihyc hipn myc tiau xd hgi, mdi trudng nhu da ddng ky.
Nhu vdy, dya Iran cac tieu chi nay thi cd the thdy doanh nghiep xa hdi co mpt so ddc diam CO bdn nhu sau: (i) Doanh nghipp xd hgi ludn coi muc tiau xa hgi la myc tieu hang ddu, (ii) Doanh nghiep xa hdi phdi cd boat ddng kinh doanh, (tii) Doanh nghiep xa hgi phdi thyc hipn ldi phan phdi lgi nhudn. Tren eo sd nhiing phdn tich tren, co the hieu ve doanh nghipp xd hgi nhu sau: "Doanh nghiep xa hdi Id mdi md hinh kinh doanh thyc hipn ca hai myc lieu xd hpi vd kinh le. Trong dd myc tiau xa hdi Id muc lieu cao nhat, phan Idn lgi nhu^n phdi duge su dyng de tai dau tu cho muc tieu xd hpi do hoac eho cgng dong, thay vi toi da hoa lgi nhudn cho cd dong hoac chu sd hihi".
2.1.2. Cdc quy djnh cda phdp lugt ve doanh nghiep xa hgi
Hipn nay, he thdng phap luat cua cdc qudc gia khdng hodn loan gidng nhau vd quan diam cua moi qudc gia vk doanh nghiep xa hdi la khac nhau nen viec xdy dyng phdp luat diau chinh doanh nghipp xa hgi eiing khdc nhau. Cd qu6c gia xdy dyng phdp iuat doanh nghiep xa hgi nhu mgt bg phdn cua phap luat doanh nghiep thdng thudng (Anh, Italia) nhung ciing ed qu6e gia xdc djnh phap ludt vk doanh nghiep xa hgi Id mdt bp phdn ddc lap nen xay dyng phdp ludi ve doanh nghipp xa hgi dudi mgt dao luat rieng (Han Qudc, Phdn Lan).
6 Viet Nam, phdp luat va doanh nghipp xa hgi Id mdt bd phan cua phap luat doanh nghipp, bao gdm nhirng nhdm quy pham phap luat sau:
Mgt Id. cae quy dinh vk dae trung phap ly eiia doanh nghiep xa hdi. No xdc djnh ro nhung ddc diam cua doanh nghipp xa hgi de phan bipt vdi cdc md hinh khac, xac dinh pham vi, ddi lugng dieu chinh.
107
T.\P CHi KHOA HQC TRlTbNG P » l HQC H6M. » l j ^ ^ ^ i ^ j S i ^ "
Hai la, cdc quy dinh \ e hinh thuc phap ly ciia doanh nghipp xd hgi. Hinh thirc phdp ly cua doanh nghipp xd hgi la cdch thuc td chue theo quy djnh eiia phdp ludt-
Ba Id, cdc quy dinh ve thanh lap. id chue vd chdm din ho^l dgng ciia doanh nghipp xd hpi. Phdp luat quy dinh cy tha trinh ty, thii tyc thdnh Idp, td chirc cung nhu cham dul boat dpng ciia doanh nghiep xd hgi.
Bdn Id. cac quy dinh ve quyan va nghia vy cua doanh nghipp \a hpi. Cdc quy dyih ndy xdc djnh cdc quyan ma doanh nghipp xa hgi duge hudng, duge phap ludt g^' ^^^ ^^
bdo vp de tao diau kipn cho doanh nghiep xa hgi tham gia vao cdc mdi quan hp, tdn tai vd phdt Irian. Ddng thdi, quy dinh cdc nghTa vy md doanh nghipp xa hgi phdi thyc hipn vdi cdc chii tha khac de dam bdo hoat ddng ciia doanh nghipp xa hgi khdng xdm hai dan quyen Igi hgp phdp eiia ede chii tha dd, khdng xdm hai den quyen lgi cua Nhd nudc.
Ndm Id, ede quy dinh ve kiam tra, gidm sdt hoat dgng ciia doanh nghipp xa hgi.
Cdc ngi dung nay chii yeu duge quy dinh trong Luat Doanh nghipp nam 2014. Ban c^nh dd cdn duge quy dinh yong cac van ban phdp luat nhu Nghi dinh sd 96/2015/ND-CP da quy dinh chi tiat mgt sd dieu eiia Luat Doanh nghipp (sau ddy ggi tdi la Nghi dinh so 96/2015/ND-CP); Thdng tu so 04/2016 TT-BKHDT quy dinh vh cac Biiu mdu van bdn sir dyng trong dang ky doanh nghiep \ a hgi dieo Nghj dinh 96/2015/ND-CP (sau day ggi ldi la Thdng lu sd 04/2016/TT-BKHDT). Ngoai ra, de hudng dan cac quy dinh chung khdc cua Ludi Doanh nghipp 2014, cdc co quan ed tham quyen da ban hdnh mgi sd vdn ban hudng din khde nhu Nghj dinh cua Chinh phii so 78,20!5/ND-CP ngay 14/09/2015 va Dang ky doanh nghipp. Thong lu so 20/2015^Tr-BKHDT ngdy 01/12/2015 cua Bd Kk ho^ch va ddu Ur Hudng ddn vk Dang ky doanh nghiep hay Nghj dinh sd 50/20I6/ND-CP ngay 01/06/2016 cua Chinh phii quy dinh ve xu phat vi pham hdnh chinh frong ITnh vyc ke hoach dau lu.
2.2. Thyc trang phdp luat ve doanh nghipp xa hpi
2.2.1. Thue trgng cdc quy dinh ve dgc Irung phdp ly cua doanh nghiep xd hgi Ludi Doanh nghipp 2014 khdng dinh "doanh nghipp xa hgi Id doanh nghiep", diau dd co nghia, mgt doanh nghipp xd hgi yudc hel phdi ddm bdo dap img cdc dae diam ciia doanh nghipp. Trong khi do, "doanh nghipp" duge hieu Id "16 chirc cd ten rieng, cd ldi sdn, cd try sd giao dich. duge ddng ki didnh lap dieo quy dinh ciia phdp luat nhdm myc dich kinh doanh"^
"Kinh doanh" Id vipc "thyc hien lien tuc mpt, mgi sd hoac tdt ca cdc cdng doan cua qud Oinh ddu tu, lir sdn xudl dan lieu thy sdn phdm hoac cung img dieh vy yan thj Uudng nhdm myc dich sinh lgi"' Nhu vdy, myc dich sinh lgi la ddc diSm ndi bat da phdn bipl giiia doanh nghipp vd to chue ndi chung. Muc dich ndy da duge dat ra khi cdc nhd ddu tu co y tudne thanh Idn doanh nghiep. la >cu lo cdn ban. quyat dinh den sy ra ddi vd hoat ddng ciia doanh nehiao "mdt thupc tinh khdng the tdch rdi eiia doanh nghipp" [2; y.31 -36] vd la "dich cudi ciing ciia cdc nha kinh doanh" [2; y.31-36], E>kn ddy ed the Uidy ro, vdi quan diam vk "doanh nghiep" vd "k" h doanh" nhu tren nau dp dung vdo doanh nghiep xa hgi sa khdng phii hgp vdi bdn chdt ' hinh nay. Bdi ddi \ di doanh nghipp xa hgi, ngay tir Uong y tudng thdnh lap cho din khi th' h -'Xem tgi: Khodn 7 Dieu 4 Ludi Doanh nghiip 2(114
'Xem tgi: Khoan 16 Dieu 4 Luat Doanh nghiip 2014
T » P CHi KHOA HQC TRLONG D VI HQC H 6 N G Dl C - S 6 48.2020
lap vd xuyen suot qua trinh boat dgng, cdc nha sang lap ludn xac dmh muc tieu cao nhat la gidi qu\ei vdn de xa hgi, mdi trudng vi lgi ich cgng ddng. Tuy la mgt mo hinh ed ihyc hipn boat dgng kinh doanh vd cd die sinh Igi, nhung myc dieh sinh lgi cho chu sd hihi khdng phai la myc dich cudi cimg cua doanh nghipp xa hgi, neu ed lgi nhuan thi lgi nhudn thu duge phai duge idi dau tu, phdn phdi cho vice thyc bien muc tieu xa bgi ndi tren.
Hipn nay, doanh nghipp xa hgi cdn hay bi nham lan \di trdch nhipm xa hgi eiia doanh nghiep (Corperate Social Responsibilities - CSR). Tuy nhien, cd vk ly thuyet vd thyc tien, hai khdi nipm nay la khac nhau. Trdch nhiem xa hgi eiia doanh nghipp (CSR) Id "mgt phong irdo ty v^n dgng, ty ndng cao nhdn thuc ciia cdc doanh nghipp da rang huge cdc ho^t dpng kinh doanh cua minh theo cae liau chudn dao due kinh doanh" [7; y.l6]. Bdt ky doanh nghipp nao cung dau phdi cd CSR vd cae doanh nghipp cam kel CSR vdn cd the la nhimg doanh nghipp thdng thudng, nen cd nhimg trudng hgp thyc hipn CSR nhung mye lieu ldi da hda lgi nhu^n van Id chu dao, nhihig tac dgng xd hpi khi thyc hipn CSR khdng phai Id myc tieu cao nhdt ma Id each ung xir mang linh nghTa vy ddi vdi cgng ddng, vdi eac chu the, ddi tugng cd lian quan. Cdn doanh nghipp xa hgi lai Id mgt md hinh kinh doanh, nhimg khdng vi lgi nbu^n ma ludn hudng den vipc gidi quyat cae van de xd hgi. Myc lieu xa hgi Id myc tiau cao nhat, gan lian va xuyan sudt yong qud trinh ton lai vd boat dgng ciia doanh nghipp. Ndi cdch khdc, trong khi doanh nghipp xd hgi la mdt md binh kinh doanh vi xa hpi thi CSR Id cdch img xu cua doanh nghiep nan ro rang khong the ddng nhat hai khdi nipm ndy vdi nhau. Do dd, mgt doanh nghiep Ihdng thudng dii thyc hien yach nhipm xa hpi cao den ddu eiing khdng the la doanh nghiep xa bgi bdi sy khde bipt rdt rd rdng ve ban chdl vd mye dich ciia chti sd hihi doanh nghiep khi thdnh lap.
Mdt khdc khdi nipm "Doanh nghipp xa hgi la doanh nghipp" cdn dan den tinh trang khong ddng nhdt trong he ihdng phdp luat. "Doanh nghipp" duge thdnh lap nhdm thyc hipn chirc nang kinh doanh vdi myc liau chinh Id t^o ra Igri nhuan cho cac nhd ddu tu vdo doanh nghipp nen "doanh nghipp" duge Dieu 75 Bg luat Ddn sy 2015 xap vdo nhdm phap nhdn thucmg m^i*. Trong khi dd, doanh nghipp xd hgi lai ed nhihig ddc diam phii hgp vdi quy djnh t?i Diau 76 Bg ludi Dan su 2015 - Id mdi phdp nhdn phi tiiuong mai, "van ed the lim kiam Igi nhu^n nhung dd khdng la myc deu chinh vd diau quan trong Id neu cd lgi nhudn thi khdng duge chia cho ede thanh vian". Nhu vay, nau xuat phdt tir gdc dg eiia Luat Doanh nghipp, doanh nghipp xa hgi phdi la phdp nhdn thuong mai, nhung neu xuat phat tir
"Lu^l chung" Bg luat Dan sy, thi doanh nghipp xa hgi lai thda man la phdp nhdn phi thuong mai. Dilu nay cho thdy vdi each nhdn dien yan cua Luat Doanh nghiep da dua dan sy mau thuan giiia Luat Doanh nghipp vdi Bd luat Dan sy khi xac djnh tu each phap ly ciia doanh nghipp xd hgi, gay khd cho vipc nghian ciiu ciing nhu quan ly.
2.2.2. Thuc trgng quy dinh ve ddt ten daanh nghiep
Tan doanh nghipp la mgt yong nhimg diau kien quan trgng khi thanh lap doanh nghipp. Khodn 2 Dilu 4 Nghj dinh so 96/2015/ND-CP da quy dmh. theo dd, ngodi viec phdi tuan thu cac quy dinh v l dat tan ciia doanh nghiep. phdp luat khuyan khich doanh nghipp xa hgi ed Ihl b l simg them cym tir "xd hgi" vdo tan riang ciia doanh nghipp. Rd 'Khodn 1. khodn 2 Dieu 75 Bg lugt Ddn su 2015
T f P C H l K H O V H(.K TRI ITNt.DSl H<.K H O M . OI ' .S<l4«J02p
rang, qu; dinh bd sung cum tir "xd hgi" vdo ten doanh nghipp la quy dtnh nhdm phdn bip doanh nghiep xa hgi vdi cdc loai hinh khdc ngay lir ten ggi. nhung qu> dinh nJ> duge \ay dung dudi dang mgt quy pham tiiv nghi - tire viec cd tham cym tir "xa hgi" vao len doann nghipp hay khdng la do y chi ciia chu doanh nghipp - da ddm bao quyen ty do kinh doanh ciia doanh nghiep. E>di vdi doanh nghiep \d hgi. phdp ludi cho phep hg lya chgn \icc co hay khdng bd sung cym tir "xd hpi" vdo ten doanh nghiep. The nhung hipn nay. cd Lu^l Doanh nghipp 2014 va cac van bdn hudng ddn thi hanh chua cd quy dinh ndo cam hay h^n cbl cdc doanh nghiep ihdng thudng sir dyng cym lir "xd hgi", bp qud Id thyc le cd the se tin lai nhimg nhd dau tu lgi dyng cac cym lir ndy yong viec d^t ten eho doanh nghipp cua minh do Nha nudc, cdng chung vd ddi tac nhdm ldn ve chu the nhdm kinh doanh khdng ldnh m?nh. Khi dd myc dich phdn biet cac lo^i hinh doanh nghipp se khdng duge dam bao.
2 2 3 Thyc trgng quy dinh ve quyen vd nghia vu cua daanh nghiep xd hgi Nha nudc khuyin khich vd lao diau kien cho cdc td chue, cd nhdn thdnh lap doanh nghipp xa bgi cd muc lieu hoat ddng nhdm gidi quyet cac vdn de xa hgi, mdi trudng v i Igi ich cgng dong: Doanh nghipp \a hgi duge budng cdc uu dai va hd tig ddu tu theo quy dinh ciia phdp ludi. \'i du nhu: Chii sd hihi doanh n ^ i e p , ngudi qudn ly doanh nghipp xa hgi duge xem xet. l?o thuan lgi v a ho yg Uong vipc cap giay phep, chimg chi v a gidy chimg n h ^ cd lian quan iheo quy djnh ciia phdp ludt; Quyen duge hudng cdc uu ddi vd hd trg ddu tu: Khodn 2 Dieu 2 Nghi dinh sd 96/2015 \ D - C P quy dinh "Doanh nghiep xa hdi duge hudng cac uu dai va ho trg ddu tu theo quy dinh ciia phap ludi". Vdi quy dinh ndy, Nghi dinh sd 96/2015/ND-CP chua dua ra hirdng dan ehi tiet v c nhihig uu dai. hd irg rieng eho doanh nghiep xa hgi ma xac dinh vipc hudng cdc uu dai. bd trg ciia doanh nghiep xd hdi phdi cdn cir vdo ludt ehuyen ngdnh.
Tuy nhian, ihyc trang hp thong phdp ludi cua Viet Nam hien nay cdn thiau tinh ddng bg, nhieu quy dmh cua phdp ludt chuyen ngdnh chua kjp ddi mdi hoac khdng thdng nhdt vdi ludt chung. \av nen, thyc le. nhung chinh sach uu dai. ho yg ddu tu cua doanh nghiep xd hdi chi dimg I91 d mire gidng vdi doanh nghiep tiidng diudng, khdng cd gi khde bipl. Theo do, nhu mgi doanh nghipp khde. khi lien hdnh boat ddng kmh doanh nhimg ngdnh nghi uu ddi ddu tiJ ho§e t ^ nhiing dia ban uu dai ddu lu hoac cd quy md ldn... Ihudc d6i lugng uu dai ddu tu, Doanh nghipp \a hgi se duge budng cdc uu ddi dau tu vl thul sudt, tbul nhap khdu vd tiln su dyng dat. lian ihue ddt. thue ddt theo quy dinh ciia phdp ludt.
Ludt Doanh n ^ i p p 2014 dd ghi nhan cdc doanh nghipp xd hgi co quyIn duoc huy ddng vd nhdn lai ug tir cdc cd nhan. doanh nghiep, td chue phi chinh phii vd cdc id chue khdc ciia Vipt N.ini. nudc ngodi de bu ddp chi phi qudn ly va hoat dgng xa hgi nhung cac td chirc tai yg, V icn ug (ddc bipt la cdc quy ddu hr) Uiudng cd nhimg yeu cau riang chat che doi vdi cac td chue, cdc dy dn nhdn \ icn trg. veu cau phdi thyc hipn nhieu thii tyc de dam bdo viec thuc hipn dy dn khd ihi, myc tieu xd bgi dat hipu qud. Chdng han. ddi vdi Quy ddu lu Oxfarm mdt uong nhimg dieu kien de quy ndy xem vet ddu tu vdo mgt doanh nghipp xa hgi Id yeu cau doanh nghipp phdi cd doanh diu hang nam ni 6 ty ddng ud lan vd t\ sudt binh tgi 6n dinh- hav Lotus Impact thi lai xem xet nhung yeu id co ban nhu heh sir doanh nghipp, nang luc doanh nghiep vd tinh kha thi ciia md hinh kinh doanh trudc khi quyat djnh dau tu [5] irony kh' d ' cdc doanh nghipp xd hpi d nudc ta phan ldn cd quy mo vira vd nhd. 70% doanh nghien '
TAP CHI KHOA HQC TRI (1\G D \ l HQC H 6 N G Dl C - S 6 48.2020
dudi 20 nhan vien, ndng lyc quan tri cdn nhieu ban cha nen khi lam hd so da nghi vipn irv.
ldi trg thudng khdng ddp inig duge cdc yeu cdu cao ciia cac quy ddu tu.
M$t khdc, mac dii Uong nhiing nam qua chiing ta ludn ddv manh cdi cdch thii tyc hdnh chinh nhung van thiau mdt co sd ha tang ddng bd, cbira cd co cha nao da cap nhat, cdng khai cac thdng tin, yau cdu cua ede td chirc phi chinh phu hay cdc quy ddu tu mgt cdch cd bp thong, thay vdo dd cdc thdng lin ve cdc ngudn idi trg. vipn trg lai tdn t ^ mgt cdch riang le, vyn vdi. Do dd, cdc doanh nghipp xa hgi, nhdt Id nhimg doanh nghipp cdn non tre roi vdo the bj dgng khi ndm bdt thdng tin, xdy dyng ke hoach, thudng phdi ly minh "boi", buy dgng vipn trg nhung bj lir choi vi khdng dat yeu cdu vd phdi bdt ddu lai, rdt ldn kem ve mat thdi gian, nhdn lyc, do dd ngudn vdn cua cdc doanh nghiep xa hgi chii ylu la vdn cua chii sd hihi vd lgi nhu^n thu duge tir ho^l dpng kinh doanh. vdn tu tdi trg, vipn Ug chi chiam mdt phan nhd.
Theo danh gia ciia bd Pham Kieu Oanh - Gidm ddc Trung tdm Ho y g sang kien phyc vy cgng ddng CSIP, "Cdc doanh nghipp xd hgi rdt khd huy dgng ngudn vdn vay ngdn hdng vi khdng cd tdi sdn, nhd xudng tha chdp do phdn ldn doanh nghiep xa hgi bo^t dpng d quy md nhd hoge neu cd vay duge thi lai suat vay eiia ngdn hdng cao hon nhieu kha nang sinh ldi eiia doanh nghipp xd hgi vd do ddc Ihii nan ihdi gian hoan vdn keo ddi hon cac dy dn thdng thudng" [6]. 0 Vipt Nam hipn nay, cdc td chiic tin dung chiam sd lugng ldn Id ngdn hang thuong m^i, chi cd mpi bp phdn nhd Id nhimg ngdn bang cd myc dieh ho trg phdt trian xa hgi thugc sd hiru nhd nudc: Ngdn hdng Ndng nghipp vd Phdt irian Nong ihdn Agribank, Ngdn hang Chinh sdch xa hgi Vipt Nam VBSP. Nhung, vi doanh nghiep xa hgi duge xdc dinh lu each phdp ly Id mpt doanh nghiep nan dii co thyc hien hoai dgng xa hgi, khi ihyc hipn vay vdn ngan hdng, doanh nghiep xd hgi vdn phdi thyc hipn theo eo che nhu mgt doanh nghipp thong thudng. Mdt sd trudng hgp cd dy dn hd trg vay vdn uu ddi, cdp von cho doanh nghipp xa hgi song dieu kipn qud ngdt ngheo dan den sd lugng cdc dy an xa hgi duge duypt cdp vdn la qud il so vdi nhu cdu. Chang han. hien nay Quy hd yg doanh nghipp nhd va vira - Bg Ke hoach vd Dau lu dang nien khai chuong trinh ho yg ddu tu eo ban eho cdc doanh nghipp nhd vd vira vdi nhieu ITnh vyc. De duge xem xet vay von tir quy, doanh nghipp dau phdi ddp iing cdc yau cdu bao gdm: phai la doanh nghiep nhd va vira cd thdi gian hoai dpng tren 02 ndm ke tir khi dang ky doanh nghiep; phai dap ung tiau chi tai Dilu 6 Thdng tu sd 13/2015/TT-BKHDT; ddng thdi, phuong dn san xudt kinh doanh vay vdn phai da dau tu co bdn phuc vy sdn xudt [1]. Mac dii phuong an vay vdn rdt hdp dan nhung cdc doanh nghiep xa hgi mdi duge tiianh lap theo Ludt EXianh nghiep 2014 kho long ddp img.
2.3. Mpt so kien nghi
TTiii- nhdt. cdc nha ldm luat can xdc dinh ddc tnmg phdp ly cua doanh nghiep xd hgi cho phii hgp vdi bdn chdl cua doanh nghipp xa bgi thay vi xde dinh bdn chdt doanh nghipp xd hgi Id doanh nghiep, Vipl Nam nan hgc lap quy dinh cua nudc Anh, xdc dinh ro doanh nghipp xd hgi khdng phai la doanh nghiep md la md hinh cd thue hien boat ddng kinh doanh.
Thd hai. ddi vdi quy dinh vl dat ten doanh nghiep xa hgi. Nhu da phdn tich d phan tren, quy dinh ve ten doanh nghiep xa hgi cua phdp luat Viel Nam hipn hanh my da cd dinh hudng de nhdn dipn doanh nghipp xa hdi, song chua rd rdng, chat che. Thiat nghi. de tranh gay nhdm lan. phdp ludt nen quy dinh cac doanh nghiep xa hgi cd iha sir dung cum lir "xa
T.AP CHi KHOA HQC T R U I N G D^l HQC H 6 N C IH t _ s O j g j H "
hgi" bode "doanh nghiep xd hgi" khi dat ten doanh nghipp. E)ong thdi quy djnh cae doanh nghipp thdng thudng, khong dang ky thdnh lap doanh nghiep xa hgi thi khdng duge su dyng cym lir tren, neu vi pb^m thi cdn bj xir phat vi pb^m.
Thir ba. ddi vdi cdc quy dinh ve uu dai, ho trg doanh nghipp xa hgi can sua dot Iheo hudng tdng eudng sy uu ddi, hd trg ddnh rieng eho doanh nghipp xd hgi. Nhd nuoc can xem \ci quy dinh tham sy uu ddi, hd irg eho doanh nghipp \a hgi nhu hd trg ddo 190, boi dudng cho lyc lugng lao ddng. ho irg mua uu dai hang hda, dich vy ciia doanh nghipp xa hgi tu cac td chirc cdng, cd chinh sdch gidm hoac miln trir thua hoge hd trg bdo hiem xa hgi cho cdc doanh nghipp xa hgi, chinh quyan cd the cung cap y g cdp bode khodn vay khi mua dat, cho thua ddt... Cdi thien tiep can ngudn vdn tdi chinh vd da d^ng hda cdc hinh Ihirc ddu tu nhu: phdt yiln djch vy cdng, xay dyng Quy ddu tu m^o hiem, Chuong trinh Ddu tu xa hpi de cung cdp vdn vd tdng khd ndng thanh lodn cho cac id ehiic trung gian ddu lu V a cdc doanh nghipp xd hpi, khuyin khich dau tu vdo doanh nghipp xa hgi, l|ip hudn ve qudn ly tdi chinh; tao dieu kipn hgp tac giiia doanh nghiep xa hgi vdi chinh phu.
3. KET LUAN
Doanh nghipp xa hgi la mgt md hinh kinh doanh thyc hipn cd hai myc tiau xa hgi vd kinh la, trong dd mye tieu xa hgi la myc tiau cao nhdt, Igi nhudn duge sir dyng da ldi dau tu cho myc tiau xa hgi dd hoac cho cgng ddng, thay vi tdi da hda Igi nhudn cho cd ddng ho^c ehii sd hiiu. Vdi myc tieu eao cd ciia minh, doanh nghiep xd hgi cd vai trd quan trgng trong vipc ihiic dav \a hgi phdt tnen, bdo ddm phdt trien ben virng. Do dd, viec xdy dyng vd hoan thipn hp diong phdp luat vl doanh nghipp xa hgi Id can thilt d l lao dyng mdi trudng phdp ly cho mo hinh ndy boat dgng va phdt trien.
TAI LIEU THAM KHAO
[ 1 ] Thuy Hien (2017), Tiip tyc hd tr^ tdi chinh doi vdi doanh nghiep nhd vd vua, lai dia chi: htlp://www.baomoi.com/tiep-tue-ho-yo-tai-chinh-doi-voi-doanh-nghiep-nho-va- vua c 21760272.epi, ngdy truy cap 25/7/2019.
[2] Vu Thj Hoa Nhu (2015). Hodn thien quy dinh phdp lugt Viit Nam vi Doanh nghiep xd hgi. Tap chi Ludi hgc. (03).
[3] Qudc hgi (2014). Ludt Daanh nghiep so 68/2014/QH13, khda XI!!. ky hgp thir 8 thdng qua ngdy 26 thdng 11 ndm 2014.
[4] Quoc hgi (2015). Bg lugt Ddn sy so 9I/20I5/QHI3, khda XUI, ky hgp thir 10 thdng qua ngd} 24 thdng 11 ndm 2015.
[5] Dire Tam (2015), Doanh nghiep xd hgi thim diiu kien hogt dgng, Thdi bdo Kinh l l Sdi Gdn, l?i dja chi: http:/,v.-ww.ihesaigontimes.vn/125011/Doanh-nghiep-xa-h ' them-dieu-kicn-hoat-dong.hlml, ngay truy cap 14 6'2019.
[6] Thu Trang (2017), S}<r ldi cho Doanh nghiep xd hgi phdt triin, Trung tam Ho Sang kian Phdi Irian Cgng ddng, Hd Ngi. T?i dja chi: http://csip.vn/chi-tiet/mo-l ' cho-doanh-nghiep-xa-hoi-phal-trien-72.himl.
T \ P CHI KHOA HQC TRrCTNG D.\l HQC H 6 N G Dl C - SO 48.2020
[7] Vipn Nghian cim. Qudn ly Kinh ta Trung uong CIEM (2016). Diin hinh Doanh nghiep xd hgi tgi Viet Nam,Hgi ddng Anh Viet Nam. Trudng Dai hgc Kmh l l Qudc ddn. HdNgi, 2016, tldd chu thich l , y . 4 .
[8] UKGovemment (2013). .-I Guide to Legal Farm for Social Enterprise.
SOME PROBLEMS IN THE LAWS ON SOCL\L ENTERPRISES
Trinh Diep L>
ABSTRACT
TTie model of social enterprises has been widely popularized and developed in manv countries around the world, but in recent years, social enterprises have been increaslnglv paid attention lo and promoted to develop in Vietnam, especially when the concept of rights and obligations of social enterprises is specified in the Enterprise Law 2014 and its Instructional embedded documents However, the actual Implementation of the Enterprise IMW 2014 shows that there are still differences and obstacles in organizing the implementation of the Law in localities. The article will point out some problems in the provisions of the law, thereby giving some suggestions to improve the law.
KejTVords: Social enterprises, Vietnamese law.
* .\gdv ngp bdi: 27/11/2019; Ngdy gui phdn bien: 9/1/2020: Ngdy duy it ddng: 4/3/2020
113
