QUYÒN CON NG¦êI TRONG TÝN NG¦ìNG, T¤N GI¸O

(1)

QUYÒN CON NG¦êI TRONG TÝN NG¦ìNG, T¤N GI¸O

¨m 1776, trong Tuyªn ng«n §éc lËp cña n−íc Mü, vÊn ®Ò quyÒn con ng−êi ®· ®−îc ®Ò cËp mét c¸ch râ rµng:

“TÊt c¶ c¸c d©n téc trªn thÕ giíi ®Òu sinh ra b×nh ®¼ng, d©n téc nµo còng cã quyÒn sèng, quyÒn sung s−íng vµ quyÒn tù do”.

N¨m 1791, Tuyªn ng«n Nh©n quyÒn vµ D©n quyÒn cña C¸ch m¹ng Ph¸p còng ®·

nãi: “Ng−êi ta sinh ra tù do vµ b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi; vµ ph¶i lu«n lu«n ®−îc tù do vµ b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi”. Hai b¶n tuyªn ng«n nµy ®· ®−îc Hå ChÝ Minh lµm c¬ së khi khëi th¶o viÕt Tuyªn ng«n §éc lËp cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ trong b¶n Tuyªn ng«n §éc lËp ngµy 2 th¸ng 9 n¨m 1945, khai sinh ra Nhµ n−íc ViÖt Nam ®éc lËp, tù do, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· kh¼ng ®Þnh: “TÊt c¶ mäi ng−êi

®Òu sinh ra cã quyÒn b×nh ®¼ng. T¹o hãa cho hä nh÷ng quyÒn kh«ng ai cã thÓ x©m ph¹m ®−îc; trong nh÷ng quyÒn Êy, cã quyÒn ®−îc sèng, quyÒn tù do vµ quyÒn m−u cÇu h¹nh phóc”. §iÒu ®¸ng nãi lµ trong c¸c b¶n Tuyªn ng«n §éc lËp nµy, quyÒn con ng−êi ®· ®−îc nh¾c ®Õn nh−

mét quy luËt tÊt yÕu mµ t¹o hãa ®· ban tÆng cho mçi con ng−êi. “TÊt c¶ mäi ng−êi

®Òu sinh ra cã quyÒn b×nh ®¼ng. T¹o hãa cho hä nh÷ng quyÒn kh«ng ai cã thÓ x©m ph¹m ®−îc”.

Khi nãi tíi quyÒn con ng−êi, cã nghÜa lµ ®Ò cËp tíi tÊt c¶ c¸c quyÒn lîi g¾n víi mçi c¸ thÓ nh− quyÒn ®−îc sinh tån, quyÒn ®−îc c− tró, quyÒn ®−îc tÞ n¹n, quyÒn ®−îc kÕt h«n, quyÒn ®−îc héi häp, quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o, quyÒn

®−îc h−ëng sù gi¸o dôc, quyÒn ®−îc h−ëng sù gi¶i trÝ, v.v... Tãm l¹i, tÊt c¶ c¸c

Lª §øc H¹nh^(*) nhu cÇu cña con ng−êi ®Òu ®−îc ®Ò cËp vµ g¾n vµo trong côm tõ “quyÒn con ng−êi”.

Bëi ph¹m vi rÊt réng cña kh¸i niÖm nµy, nªn kh«ng ai cã thÓ ®i s©u vµo tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña quyÒn con ng−êi. Bµi viÕt nµy chØ ®Ò cËp ®Õn quyÒn con ng−êi trong tÝn ng−ìng, t«n gi¸o vµ giíi h¹n trong ph¹m vi ViÖt Nam mµ kh«ng ®Ò cËp ®Õn quyÒn con ng−êi trong t«n gi¸o ë c¸c n−íc kh¸c trong khu vùc hoÆc quèc tÕ v× bëi chÝnh vÊn ®Ò rÊt réng cña nã. H¬n n÷a, mçi quèc gia, trong qu¸ tr×nh thùc thi quyÒn con ng−êi, còng cã nh÷ng kh¸c biÖt vµ ®Æc thï riªng.

1. Kh¸i niÖm vÒ quyÒn con ng−êi vµ quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o cña con ng−êi.

Nh©n quyÒn hay QuyÒn con ng−êi lµ nh÷ng quyÒn tù nhiªn cña con ng−êi vµ kh«ng bÞ t−íc bá bëi bÊt cø ai vµ bÊt cø chÝnh thÓ nµo.

Mäi con ng−êi ®−îc sinh ra ®Òu b×nh

®¼ng vµ ®−îc T¹o hãa ban cho mét sè quyÒn kh«ng thÓ t−íc bá, nh− quyÒn sèng, quyÒn tù do, quyÒn nãi, quyÒn ng«n luËn, quyÒn lµm giµu, quyÒn ®−îc m−u cÇu h¹nh phóc.

Trong b¶n Tuyªn ng«n §éc lËp cña Hoa Kú, Thomas Jefferson ®· ®−a ra mét nguyªn t¾c c¬ b¶n lµm c¬ së cho sù thµnh lËp chÝnh phñ d©n chñ. Çc chÝnh phñ trong thÓ chÕ d©n chñ kh«ng ban ph¸t çc quyÒn tù do c¬ b¶n mµ Jefferson ®· nªu, mµ chÝnh çc chÝnh phñ ®ã ®−îc lËp ra ®Ó b¶o vÖ çc quyÒn tù do ®ã - çc quyÒn mµ

*. ViÖn Nghiªn cøu T«n gi¸o.

N

(2)

mäi c¸ nh©n hiÓn nhiªn cã do sù tån t¹i cña m×nh.

Theo quan ®iÓm cña c¸c nhµ triÕt häc thêi ®¹i khai s¸ng cña thÕ kØ XVII vµ XVIII th× c¸c quyÒn kh«ng thÓ t−íc bá

®−îc lµ c¸c quyÒn tù nhiªn do T¹o hãa ban cho hä. C¸c quyÒn nµy kh«ng bÞ ph¸

huû khi x· héi d©n sù ®−îc thiÕt lËp vµ kh«ng mét x· héi hay mét chÝnh phñ nµo cã thÓ xãa bá hoÆc “chuyÓn nh−îng” c¸c quyÒn nµy.

C¸c quyÒn kh«ng thÓ t−íc bá bao gåm c¸c quyÒn tù do ng«n luËn vµ biÓu ®¹t, quyÒn tù do tÝn ng−ìng vµ nhËn thøc, quyÒn tù do lËp héi vµ quyÒn ®−îc b¶o vÖ b×nh ®¼ng tr−íc ph¸p luËt. Tuy nhiªn,

®©y ch−a ph¶i lµ b¶n liÖt kª ®Çy ®ñ çc quyÒn con ng−êi mµ çc c«ng d©n cã ®−îc trong mét x· héi. Çc néi dung chi tiÕt vµ çc thñ tôc cña luËt ph¸p liªn quan tíi quyÒn con ng−êi cÇn ph¶i thay ®æi tïy theo x· héi, nh−ng tÊt c¶ çc chÝnh thÓ

®Òu ®−îc giao träng tr¸ch trong viÖc x©y dùng c¸c cÊu tróc x· héi lËp hiÕn, lËp ph¸p ®Ó b¶o ®¶m cho c¸c quyÒn con ng−êi

®ã⁽¹⁾.

Nh− vËy quyÒn con ng−êi ®−îc hiÓu ng¾n gän lµ c¸c quyÒn tù nhiªn mµ T¹o hãa ban cho mçi con ng−êi khi ®−îc sinh ra. Trong tÊt c¶ c¸c quyÒn tù nhiªn ®ã, quyÒn lín nhÊt cña con ng−êi lµ quyÒn

®−îc sinh tån⁽²⁾. Mäi quyÒn tù nhiªn ®ã, mäi c¸ nh©n ®Òu hiÓn nhiªn cã bëi sù tån t¹i cña m×nh. §ã lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n nhÊt trong vÊn ®Ò quyÒn con ng−êi.

VËy, quyÒn tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o lµ g× ?

QuyÒn tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o lµ mét trong nh÷ng quyÒn chÝnh trÞ d©n sù,

®−îc ghi nhËn trong Tuyªn ng«n ThÕ giíi vÒ QuyÒn con ng−êi n¨m 1948, vµ ®−îc t¸i kh¼ng ®Þnh trong C«ng −íc Quèc tÕ vÒ c¸c QuyÒn D©n sù vµ ChÝnh trÞ cña Liªn HiÖp quèc n¨m 1966.

§iÒu 18: Ai còng cã quyÒn tù do t− t−ëng, tù do l−¬ng t©m vµ tù do t«n gi¸o; quyÒn nµy bao gåm c¶ quyÒn tù do thay ®æi t«n gi¸o hay tÝn ng−ìng vµ quyÒn tù do biÓu thÞ t«n gi¸o hay tÝn ng−ìng qua sù gi¶ng d¹y, hµnh ®¹o, thê phông vµ nghi lÔ, hoÆc c¸

nh©n hoÆc víi ng−êi kh¸c, t¹i n¬i c«ng céng hay t¹i nhµ riªng⁽³⁾.

ViÖt Nam ®· tham gia vµo c¸c v¨n kiÖn ph¸p lÝ quèc tÕ quan träng nµy, vµ

®−îc chuyÓn t¶i râ nÐt trong luËt thùc

®Þnh.

Trong luËt ph¸p quèc tÕ, quyÒn tù do tÝn ng−ìng vµ t«n gi¸o bao gåm çc vÊn ®Ò: Tù do cã, theo hoÆc thay ®æi mét t«n gi¸o hay tÝn ng−ìng do ç nh©n lùa chän; tù do bµy tá tÝn ng−ìng hoÆc t«n gi¸o mét m×nh hoÆc trong céng ®ång víi nh÷ng ng−êi kh¸c, c«ng khai hoÆc kh«ng c«ng khai d−íi çc h×nh thøc nh− thê cóng, cÇu nguyÖn, thùc hµnh vµ truyÒn gi¶ng. Tuy nhiªn, çc v¨n kiÖn ph¸p lÝ quèc tÕ còng kh¼ng ®Þnh: “Tù do tÝn ng−ìng vµ t«n gi¸o còng kh«ng ph¶i lµ tuyÖt ®èi, çc nhµ n−íc cã thÓ h¹n chÕ çc tù do nµy nÕu ®ã lµ cÇn thiÕt ®Ó b¶o vÖ an ninh quèc gia, trËt tù x· héi, søc khoÎ,

®¹o ®øc cña céng ®ång, hoÆc b¶o vÖ quyÒn lîi Ých hîp ph¸p cña ng−êi kh¸c khái bÞ x©m h¹i”⁽⁴⁾.

Nh− vËy, ph¸p luËt quèc tÕ còng thõa nhËn quyÒn nµy kh«ng ph¶i lµ tuyÖt ®èi, c¸c quèc gia cã thÓ giíi h¹n, nÕu sù giíi h¹n ®ã lµ cÇn thiÕt cho an ninh quèc gia,

®¹o ®øc x· héi vµ b¶o vÖ quyÒn c¬ b¶n cña ng−êi kh¸c.

Nh÷ng h¹n chÕ vÒ quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o, ®−îc quy ®Þnh trong c«ng −íc quèc tÕ, ®Òu ®−îc c¸c quèc gia thµnh viªn ¸p dông trong ph¸p luËt n−íc m×nh. Theo ®ã, c¸c lo¹i h×nh tæ chøc, ho¹t 1. Kh¸i niÖm Nh©n quyÒn trong tõ ®iÓn më Wikipedia.

2. Tuyªn ng«n vÒ nh©n quyÒn 1948.

3.Tuyªn ng«n vÒ nh©n quyÒn 1948.

4. C«ng −íc Quèc tÕ vÒ c¸c QuyÒn D©n sù vµ ChÝnh trÞ.

(3)

®éng t«n gi¸o “¶nh h−ëng ®Õn an ninh quèc gia, trËt tù x· héi” ®Òu kh«ng ®−îc phÐp ho¹t ®éng, thËm chÝ cßn bÞ lo¹i bá, nh− Trung Quèc trÊn ¸p Ph¸p Lu©n c«ng, mét tµ gi¸o chØ trong mét thêi gian ng¾n ®· khiÕn h¬n 1.700 ng−êi Trung Quèc tin theo tù tö hoÆc bÞ bÖnh t©m thÇn; NhËt B¶n còng ®· lo¹i trõ gi¸o ph¸i A-Um, mét tµ gi¸o ®· dïng h¬i ®éc tÊn c«ng ga tµu ®iÖn ngÇm, v.v...

2. Quan ®iÓm cña §¶ng, Nhµ n−íc ViÖt Nam vÒ quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o

Quan ®iÓm cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam thÓ hiÖn t− t−ëng Hå ChÝ Minh víi tÝn ng−ìng t«n gi¸o. H¬n nöa thÕ kØ qua, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam vÒ t«n gi¸o ®−îc x©y dùng trªn c¬ së nhËn thøc vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò t«n gi¸o theo quan ®iÓm cña chñ nghÜa M¸c-Lª-nin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh. Khi MÆt trËn ViÖt Minh ®−îc thµnh lËp, trong M−êi chÝnh s¸ch cña ViÖt Minh (1941), vÊn ®Ò tù do tÝn ng−ìng

®· ®−îc ®Ò cËp tíi:

“… Héi hÌ, tÝn ng−ìng, b¸o ch−¬ng Häp hµnh, ®i l¹i cã quyÒn tù do”⁽⁵⁾ Vµ, ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp n−íc, Nhµ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· v¹ch ra nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng

®¾n vÒ t«n gi¸o. Trong cuéc häp Héi ®ång ChÝnh phñ l©m thêi ngay sau ngµy ®éc lËp, Hå Chñ TÞch ph¸t biÓu: “HiÖn nay nh÷ng vÊn ®Ò g× lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch h¬n c¶? Theo t«i, cã 6 vÊn ®Ò:… VÊn ®Ò thø s¸u: Thùc d©n vµ phong kiÕn tiÕn hµnh chÝnh s¸ch chia rÏ ®ång bµo gi¸o vµ ®ång bµo l−¬ng, ®Ó dÔ thèng trÞ. T«i ®Ò nghÞ ChÝnh phñ ra tuyªn bè: TÝn ng−ìng tù do vµ l−¬ng gi¸o ®oµn kÕt”⁽⁶⁾.

Trong lêi kÕt thóc buæi lÔ ra m¾t cña

§¶ng Lao ®éng ViÖt Nam, Hå Chñ TÞch ph¸t biÓu:

“Chóng t«i xin nãi râ ®Ó tr¸nh mäi sù hiÓu lÇm:

VÊn ®Ò t«n gi¸o th× §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam hoµn toµn t«n träng quyÒn tù do tÝn ng−ìng cña mäi ng−êi”⁽⁷⁾.

N¨m 1954, trong Th− chóc mõng ®ång bµo C«ng gi¸o nh©n dÞp N«en, Hå Chñ TÞch viÕt: “Nh©n dÞp nµy, t«i xin nh¾c l¹i cho ®ång bµo râ. ChÝnh phñ ta thËt thµ t«n träng tÝn ng−ìng tù do…”⁽⁸⁾.

Vµi th¸ng sau, trong Héi nghÞ nh÷ng ng−êi C«ng gi¸o yªu Tæ quèc, yªu hßa b×nh (8/3/1955), Hå Chñ TÞch mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh chÝnh s¸ch l©u dµi vµ ch©n thµnh cña §¶ng, ChÝnh phñ ®èi víi t«n gi¸o: “HiÕn ph¸p ®· ghi râ chÝnh s¸ch tù do tÝn ng−ìng, ChÝnh phñ nhÊt ®Þnh lµm

®óng nh− vËy. Ph¶i v¹ch trÇn nh÷ng luËn ®iÖu xuyªn t¹c cña bän ®Õ quèc vµ bÌ lò tay sai hßng lõa dèi, chia rÏ ®ång bµo, nh− chóng nãi “ChÝnh phñ cÊm ®¹o”, vµ nhiÒu ®iÒu v« lÝ kh¸c”⁽⁹⁾.

TiÕp ®Õn, Hå Chñ TÞch chØ ®¹o rÊt s¸t viÖc so¹n th¶o S¾c lÖnh vÒ vÊn ®Ò t«n gi¸o vµ sau khi c«ng bè (ngµy 14/6/1955), Ng−êi th−êng xuyªn theo dâi d− luËn ®Ó cã sù chØ ®¹o thùc hiÖn ®óng ®¾n.

S¾c lÖnh vÒ vÊn ®Ò t«n gi¸o cã 5 ch−¬ng, 16 ®iÒu ®Ò cËp tíi viÖc b¶o ®¶m quyÒn tù do tÝn ng−ìng; vÒ nh÷ng ho¹t

®éng kinh tÕ, v¨n hãa x· héi cña çc t«n gi¸o; vÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt cña çc t«n gi¸o; vÒ quan hÖ gi÷a chÝnh quyÒn nh©n d©n vµ çc t«n gi¸o. Cã thÓ nãi néi dung c¬ b¶n cña S¾c lÖnh ®· thÓ hiÖn tÝnh chÊt l©u dµi, ch©n thµnh vÒ chÝnh s¸ch t«n gi¸o. §ã lµ chiÕn l−îc cña çch m¹ng chø kh«ng ph¶i ®èi s¸ch nhÊt thêi.

5. Hå ChÝ Minh, Toµn tËp, TËp III, S®d, tr.152.

6. Nh÷ng mÈu chuyÖn vÒ ®êi ho¹t ®éng cña Hå Chñ TÞch, Nxb Sù thËt, H, 1970, tr.121-122.

7. B¸o Nh©n d©n, 25/3/1951.

8. B¸o Nh©n d©n, 24/12/1954.

9. DÉn theo: Hå ChÝ Minh vÒ vÊn ®Ò t«n gi¸o tÝn ng−ìng, Nxb Khoa häc xN héi, H, 1996, tr. 41.

(4)

Trong thêi k× x©y dùng chñ nghÜa x·

héi, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh cµng coi träng viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch t«n gi¸o. Ng−êi hiÓu r»ng, kh«ng thÓ cã ®éc lËp tù do khi nh©n d©n vÉn cßn ®ãi khæ. Theo c¸ch nãi cña Hå Chñ TÞch th× “nguyÖn väng cña

®ång bµo gi¸o d©n lµ “phÇn x¸c no Êm, phÇn hån thong dong”. Muèn nh− thÕ th×

ph¶i ra søc cñng cè hîp t¸c x·, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng thu nhËp cho x· viªn,

®ång thêi ph¶i ®¶m b¶o tÝn ng−ìng tù do.

Hå Chñ TÞch ®ßi hái c¸n bé lµm c«ng t¸c MÆt trËn “ph¶i chÊp hµnh ®óng chÝnh s¸ch t«n träng tù do tÝn ng−ìng ®èi víi tÊt c¶ c¸c t«n gi¸o”⁽¹⁰⁾.

Quan ®iÓm ®ã cña Hå Chñ TÞch tiÕp tôc ®−îc cñng cè, ph¸t triÓn vµ ®−îc thÓ hiÖn xuyªn suèt qua c¸c HiÕn ph¸p (1946, 1959, 1980, 1992) còng nh− c¸c v¨n b¶n kh¸c cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam.

Sau §¹i héi VI cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1986), t×nh h×nh ®Êt n−íc cã nh÷ng biÕn ®æi vÒ nhiÒu mÆt vµ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau, trong ®ã cã nguyªn nh©n më cöa vµ héi nhËp quèc tÕ, t¸c ®éng cña kinh tÕ thÞ tr−êng, nªn trong sinh ho¹t tÝn ng−ìng, t«n gi¸o còng ph¸t sinh nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p: mét sè ng−êi ®· lîi dông tÝn ng−ìng, t«n gi¸o ®Ó hµnh nghÒ mª tÝn dÞ ®oan, th−¬ng m¹i hãa lo¹i ho¹t ®éng nµy; c¸c ho¹t ®éng truyÒn gi¸o cña mét sè tæ chøc t«n gi¸o bªn ngoµi, c¸c phÇn tö thï ®Þch ë trong n−íc vµ ngoµi n−íc lîi dông tÝn ng−ìng, t«n gi¸o ®Ó kÝch ®éng tÝn ®å tiÕn hµnh ho¹t ®éng chèng ®èi nhµ n−íc, nh»m ph¸

ho¹i khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc, ¶nh h−ëng tiªu cùc tíi trËt tù, an toµn x· héi.

Bªn c¹nh ®ã, trong c«ng t¸c qu¶n lÝ nhµ n−íc, hÖ thèng bé m¸y qu¶n lÝ nhµ n−íc vÒ t«n gi¸o ch−a ®−îc kiÖn toµn cñng cè, lùc l−îng c¸n bé cßn nhiÒu bÊt cËp, c«ng t¸c tham m−u cßn h¹n chÕ, dÉn

®Õn t×nh tr¹ng mét sè cÊp ñy, chÝnh quyÒn c¬ së cã n¬i võa cã biÓu hiÖn kh¾t

khe, l¹i võa cã biÓu hiÖn bu«ng láng; cã n¬i chñ quan, gi¶n ®¬n trong qu¶n lÝ, kh«ng kÞp thêi ®Êu tranh víi nh÷ng hµnh vi lîi dông tÝn ng−ìng, t«n gi¸o vi ph¹m ph¸p luËt. V× vËy, dÔ t¹o s¬ hë cho phÇn tö xÊu lîi dông vÊn ®Ò t«n gi¸o g¾n víi vÊn ®Ò d©n téc, tuyªn truyÒn t− t−ëng d©n téc hÑp hßi, ®ßi li khai, g©y ®iÓm nãng ®Ó bªn ngoµi lîi dông, kÝch ®éng xuyªn t¹c, vu c¸o ViÖt Nam vi ph¹m nh©n quyÒn vµ quyÒn tù do t«n gi¸o.

Tr−íc t×nh h×nh ®ã, Nhµ n−íc ViÖt Nam cho ban hµnh Ph¸p lÖnh tÝn ng−ìng, t«n gi¸o. §©y lµ mét viÖc lµm rÊt kÞp thêi vµ rÊt cÇn thiÕt. Trong qu¸ tr×nh x©y dùng c¸c v¨n b¶n liªn quan ®Õn tÝn ng−ìng, t«n gi¸o, ®Æc biÖt lµ Ph¸p lÖnh tÝn ng−ìng t«n gi¸o, c¸c nguyªn t¾c lu«n

®−îc tu©n thñ lµ: TiÕp tôc quan ®iÓm ®æi míi trong c«ng t¸c t«n gi¸o theo tinh thÇn NghÞ quyÕt 24 (1990), NghÞ quyÕt

§¹i héi IX cña §¶ng vµ ®Æc biÖt lµ nh÷ng néi dung vÒ c«ng t¸c t«n gi¸o ®−îc x¸c

®Þnh trong NghÞ quyÕt 25/NQ, ngµy 12/3/2003, Héi nghÞ lÇn thø 7 Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng khãa IX. Ph¸p lÖnh tÝn ng−ìng t«n gi¸o ®−îc x©y dùng dùa trªn c¬ së tæng kÕt s©u réng qu¸ tr×nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ tÝn ng−ìng, t«n gi¸o vµ c¸c ph¸p luËt kh¸c liªn quan lÜnh vùc nµy.

Ph¸p lÖnh tÝn ng−ìng, t«n gi¸o bao gåm 6 ch−¬ng 41 ®iÒu. §èi t−îng ®iÒu chØnh cña Ph¸p lÖnh lµ hai lo¹i ho¹t

®éng: ho¹t ®éng tÝn ng−ìng vµ ho¹t ®éng t«n gi¸o.

Nh»m thÓ hiÖn ®−êng lèi, chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam ®èi víi lÜnh vùc tÝn ng−ìng, t«n gi¸o trong thêi k× ®æi míi, Ph¸p lÖnh ®· c«ng bè mét c¸ch hÖ thèng quyÒn vµ nghÜa vô c¬ b¶n cña c«ng d©n vÒ tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o. Ng−êi d©n 10. B¸o Nh©n d©n, 31-8-1962.

(5)

cã quyÒn theo hoÆc kh«ng theo mét t«n gi¸o nµo, ®−îc tù do bµy tá ®øc tin t«n gi¸o cña m×nh, ®−îc thùc hµnh c¸c nghi thøc thê cóng, cÇu nguyÖn vµ tham gia c¸c h×nh thøc sinh ho¹t phôc vô lÔ nghi t«n gi¸o, häc tËp gi¸o lÝ, ®¹o ®øc t«n gi¸o, tÝn ®å ®Òu b×nh ®¼ng tr−íc ph¸p luËt, ®Òu

®−îc h−ëng mäi quyÒn c«ng d©n vµ cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn nghÜa vô c«ng d©n.

C¸c tæ chøc t«n gi¸o ë ViÖt Nam ®Òu b×nh ®¼ng tr−íc ph¸p luËt. Nhµ n−íc b¶o

®¶m quyÒn tù do tÝn ng−ìng, tù do t«n gi¸o, ®ång thêi ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa ®¹o ®øc t«n gi¸o, g×n gi÷ nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng cña tÝn ng−ìng, t«n gi¸o. Nhµ n−íc kh¼ng ®Þnh viÖc b¶o hé c¬

së vËt chÊt, tµi s¶n cña c¬ së tÝn ng−ìng, t«n gi¸o nh− chïa, nhµ thê, th¸nh ®−êng, th¸nh thÊt, ®iÖn, ®Òn, am, miÕu, trô së tæ chøc t«n gi¸o, tr−êng t«n gi¸o, kinh bæn vµ c¸c ®å dïng thê cóng cña tÝn ng−ìng, t«n gi¸o. Nhµ n−íc nghiªm cÊm viÖc ph©n biÖt ®èi xö v× lÝ do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o; vi ph¹m quyÒn tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o cña c«ng d©n; lîi dông quyÒn tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o ®Ó ph¸ ho¹i hßa b×nh,

®éc lËp, thèng nhÊt ®Êt n−íc, kÝch ®éng b¹o lùc ®Ó tuyªn truyÒn chiÕn tranh⁽¹¹⁾.

“LuËt ph¸p ViÖt Nam chÝnh lµ ý chÝ vµ nguyÖn väng cña h¬n 86 triÖu ng−êi d©n ViÖt Nam. HiÕn ph¸p vµ LuËt ph¸p ViÖt Nam lu«n ®¶m b¶o quyÒn tù do tÝn ng−ìng ®èi víi nh÷ng ng−êi theo t«n gi¸o vµ kh«ng theo t«n gi¸o”⁽¹²⁾.

HiÕn ph¸p n¨m 1992 cña ViÖt Nam còng ®· kh¼ng ®Þnh: “C«ng d©n cã quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o, theo hoÆc kh«ng theo mét t«n gi¸o nµo, c¸c t«n gi¸o

®Òu b×nh ®¼ng tr−íc ph¸p luËt, nh÷ng n¬i thê tù cña çc tÝn ng−ìng, t«n gi¸o ®−îc ph¸p luËt b¶o hé”. Quy ®Þnh nµy cña HiÕn ph¸p ®−îc cô thÓ hãa trong çc bé luËt cña ViÖt Nam, nh− §iÒu 47 cña LuËt D©n sù n¨m 2005 quy ®Þnh: “Ç nh©n cã quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o theo

hoÆc kh«ng theo t«n gi¸o nµo, kh«ng ai

®−îc x©m ph¹m tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o, hoÆc lîi dông tÝn ng−ìng t«n gi¸o ®Ó x©m ph¹m lîi Ých cña nhµ n−íc, lîi Ých c«ng céng, quyÒn lîi Ých hîp ph¸p cña ng−êi kh¸c”.

LuËt Tè tông H×nh sù n¨m 2003 quy

®Þnh tè tông h×nh sù tiÕn hµnh theo nguyªn t¾c mäi c«ng d©n ®Òu b×nh ®¼ng tr−íc ph¸p luËt, kh«ng ph©n biÖt d©n téc nam n÷, tÝn ng−ìng t«n gi¸o. Nh− vËy ph¸p luËt n−íc ta mét mÆt thõa nhËn vµ b¶o vÖ quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o, mÆt kh¸c nghiªm cÊm c¸c hµnh vi lîi dông t«n gi¸o g©y ph−¬ng h¹i cho lîi Ých x· héi, lîi Ých ng−êi kh¸c, hoÆc chia rÏ sù

®oµn kÕt gi÷a nh÷ng ng−êi cã ®¹o víi ng−êi kh«ng cã ®¹o hoÆc gi÷a nh÷ng ng−êi cã ®¹o víi nhau. VÊn ®Ò nµy ph¸p luËt

®Þnh râ: “Kh«ng ai ®−îc lîi dông tÝn ng−ìng t«n gi¸o ®Ó x©m ph¹m lîi Ých cña nhµ n−íc, lîi Ých c«ng céng, quyÒn lîi Ých hîp ph¸p cña ng−êi kh¸c. Hµnh vi chia rÏ ng−êi theo t«n gi¸o víi ng−êi kh«ng theo t«n gi¸o, chia rÏ c¸c tÝn ®å t«n gi¸o víi chÝnh quyÒn nh©n d©n, víi c¸c tæ chøc x·

héi cÊu thµnh téi ph¹m h×nh sù”. Nh÷ng hµnh vi ®ã sÏ bÞ xö lÝ, tuú theo tÝnh chÊt møc ®é vi ph¹m mµ tiÕn hµnh ¸p dông c¸c h×nh thøc xö lÝ thÝch hîp, mµ h×nh thøc xö lÝ cao nhÊt lµ xö lÝ h×nh sù. §iÒu 129, Bé luËt H×nh sù n¨m 1999, quy ®Þnh vÒ téi x©m ph¹m quyÒn héi häp, lËp héi, quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o cña nh©n d©n.

Phï hîp víi quy ®Þnh cña C«ng −íc Quèc tÕ vÒ QuyÒn D©n sù vµ ChÝnh trÞ, vÒ nh÷ng giíi h¹n cã thÓ ¸p ®Æt víi quyÒn nµy, ph¸p luËt ViÖt Nam bªn c¹nh viÖc

11. B¸o Nh©n d©n, ngµy 21 th¸ng 7 n¨m 2004.

12. Website cña ChÝnh phñ, trÝch néi dung trao ®æi cña Thñ t−íng NguyÔn TÊn Dòng t¹i buæi tiÕp ®oµn ñy ban Tù do T«n gi¸o Quèc tÕ Hoa Kú do «ng Michael Lewis Cromartie, Chñ tÞch ñy ban dÉn ®Çu chiÒu 23/10/2007.

(6)

kh¼ng ®Þnh quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o, còng ®· quy ®Þnh: “Kh«ng ai ®−îc x©m ph¹m tù do tÝn ng−ìng hoÆc lîi dông tÝn ng−ìng t«n gi¸o ®Ó lµm tr¸i ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc” (§iÒu 70, HiÕn ph¸p 1992); “Chèng mäi hµnh vi x©m ph¹m tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o hoÆc lîi dông tÝn ng−ìng t«n gi¸o ®Ó lµm tr¸i chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ n−íc”

(§iÒu 13, LuËt Tæ chøc ChÝnh phñ). Bé luËt D©n sù 1995 còng quy ®Þnh cÊm nh÷ng hµnh vi x©m ph¹m tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o vµ c¸c hµnh vi lîi dông tÝn ng−ìng t«n gi¸o. Nh− vËy, HiÕn ph¸p vµ c¸c luËt thùc ®Þnh cña ViÖt Nam ®Òu

®Æt ra c¸c giíi h¹n vÒ quyÒn nµy, trªn c¬

së ®ã c¸c hµnh vi bÞ cÊm ®−îc cô thÓ hãa trong NghÞ ®Þnh 26/CP-1999 cña ChÝnh phñ. §ã lµ c¸c hµnh vi: Ho¹t ®éng mª tÝn dÞ ®oan; vËn ®éng tÝn ®å ®ãng gãp (viÖc tæ chøc quyªn gãp ph¶i ®−îc chñ tÞch UBND cÊp tØnh cho phÐp); Ho¹t ®éng tr¸i t«n chØ, môc ®Ých, ®−êng h−íng hµnh ®¹o; in, s¶n xuÊt kinh doanh, l−u hµnh tµng tr÷

s¸ch b¸o v¨n hãa phÈm cã néi dung chèng nhµ n−íc Céng hßa XHCN ViÖt Nam, g©y chia rÏ t«n gi¸o, chia rÏ d©n téc, g©y mÊt

®oµn kÕt trong nh©n d©n, v.v...

Çc quyÒn vÒ d©n sù vµ chÝnh trÞ cña con ng−êi ®−îc ph¸p luËt quèc tÕ thõa nhËn, vµ yªu cÇu çc quèc gia thµnh viªn thõa nhËn vµ thùc hiÖn, tuy nhiªn çc quyÒn ®ã kh«ng ph¶i lµ tuyÖt ®èi, ph¸p luËt quèc tÕ còng quy ®Þnh giíi h¹n nhiÒu quyÒn v× lîi Ých cña céng ®ång, lîi Ých ng−êi kh¸c, hoÆc an ninh trËt tù quèc gia, nh− quyÒn tù do ®i l¹i, lùa chän n¬i ë;

quyÒn tù do ý kiÕn vµ tù do ng«n luËn;

quyÒn lËp héi, v.v. vµ quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o còng lµ mét quyÒn chÞu sù giíi h¹n cña luËt ph¸p quèc tÕ. ViÖt Nam lµ mét quèc gia thµnh viªn cña Liªn Hîp quèc lu«n lu«n t«n träng vµ cam kÕt thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c ®iÒu −íc quèc tÕ ®· tham gia kÝ kÕt hoÆc c«ng nhËn. Bëi vËy, vÊn ®Ò quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n

gi¸o ®−îc quy ®Þnh trong ph¸p luËt ViÖt Nam ®Òu phï hîp víi tinh thÇn vµ néi dung cña ph¸p luËt quèc tÕ.

Thñ t−íng NguyÔn TÊn Dòng kh¼ng

®Þnh, ViÖt Nam lu«n h−íng tíi môc tiªu v× quyÒn con ng−êi, trong ®ã cã quyÒn tù do tÝn ng−ìng. ViÖt Nam ®· lµ thµnh viªn cña Liªn Hîp quèc nªn hiÓu rÊt râ nh÷ng Tuyªn bè, Quy −íc vÒ nh©n quyÒn. Tuy nhiªn, quyÒn con ng−êi ph¶i ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së HiÕn ph¸p vµ LuËt ph¸p cña mçi quèc gia. TÊt c¶ c¸c tæ chøc t«n gi¸o ®ñ ®iÒu kiÖn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam ®Òu ®−îc ®¨ng kÝ ho¹t

®éng vµ ®Òu ®−îc t«n träng. BÊt k× ai lîi dông nh©n quyÒn vµ t«n gi¸o ®Ó chèng l¹i chÝnh quyÒn, nhµ n−íc ViÖt Nam lµ vi ph¹m ph¸p luËt vµ sÏ bÞ xÐt xö theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam⁽¹³⁾.

Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, Nhµ n−íc ViÖt Nam nh×n nhËn tÝn ng−ìng, t«n gi¸o lµ mét nhu cÇu tinh thÇn chÝnh ®¸ng cña con ng−êi. T«n träng vµ b¶o ®¶m quyÒn tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o vµ tù do kh«ng tÝn ng−ìng, t«n gi¸o cña nh©n d©n lµ chÝnh s¸ch nhÊt qu¸n cña Nhµ n−íc ViÖt Nam. Ngay sau C¸ch m¹ng th¸ng T¸m n¨m 1945, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®·

nhÊn m¹nh chÝnh s¸ch “tÝn ng−ìng tù do vµ L−¬ng, Gi¸o ®oµn kÕt” trong ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña ChÝnh phñ, coi ®ã lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô cÊp b¸ch cña Nhµ n−íc ViÖt Nam. Tõ ®ã ®Õn nay, Nhµ n−íc ViÖt Nam lu«n t«n träng vµ b¶o vÖ quyÒn cña c¸c tÝn ®å ®−îc tù do thê cóng vµ thùc hµnh tÝn ng−ìng, t«n gi¸o vµ quyÒn nµy ®· ®−îc kh¼ng ®Þnh b»ng mét

§iÒu trong v¨n b¶n ph¸p luËt cao nhÊt cña mçi quèc gia (§iÒu 70, HiÕn ph¸p 1992).

13. Website cña ChÝnh phñ, trÝch néi dung trao ®æi cña Thñ t−íng NguyÔn TÊn Dòng t¹i buæi tiÕp ®oµn ñy ban Tù do T«n gi¸o Quèc tÕ Hoa Kú do «ng Michael Lewis Cromartie, Chñ tÞch ñy ban dÉn ®Çu chiÒu 23/10/2007.

(7)

Bªn c¹nh ®ã, nguyªn t¾c kh«ng ph©n biÖt ®èi xö v× lÝ do t«n gi¸o cßn ®−îc thÓ hiÖn trªn mäi lÜnh vùc nh− quyÒn bÇu cö vµ øng cö (§iÒu 54, HiÕn ph¸p 1992), trong çc quan hÖ d©n sù, lao ®éng, kÕt h«n (çc §iÒu 8, 35, 45 Bé luËt D©n sù vµ nhiÒu v¨n b¶n ph¸p quy kh¸c nh− Bé luËt Tè tông H×nh sù, LuËt §Êt ®ai, LuËt Gi¸o dôc,...). Çc tæ chøc t«n gi¸o hîp ph¸p ®−îc ph¸p luËt b¶o hé, ®−îc ho¹t

®éng t«n gi¸o, më tr−êng ®µo t¹o chøc s¾c, xuÊt b¶n kinh s¸ch, söa ch÷a vµ x©y dùng c¬ së thê tù theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Nhµ n−íc chñ tr−¬ng giao ®Êt cho céng ®ång tÝn ®å sö dông l©u dµi vµ ®Êt

®ai cña t«n gi¸o kh«ng ph¶i chÞu thuÕ nh− c¸c lo¹i ®Êt kh¸c (§iÒu 2, NghÞ ®Þnh 94/CP ngµy 25/8/1994).

LuËt ph¸p ViÖt Nam còng nghiªm cÊm mäi hµnh vi x©m ph¹m quyÒn tù do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o cña c«ng d©n, c−ìng Ðp d©n theo ®¹o, bá ®¹o hoÆc ph©n biÖt ®èi xö víi c«ng d©n v× lÝ do tÝn ng−ìng, t«n gi¸o (§iÒu 8, Ph¸p lÖnh TÝn ng−ìng, T«n gi¸o),

®ång thêi quy ®Þnh c¸c h×nh ph¹t thÝch

®¸ng ®èi víi çc téi danh nµy (çc §iÒu 87 vµ 129 Bé luËt H×nh sù). Çc quy ®Þnh ph¸p lÝ trªn hoµn toµn phï hîp víi tinh thÇn vµ néi dung vÒ tù do tÝn ng−ìng vµ t«n gi¸o ®· ®−îc nªu trong Tuyªn ng«n Nh©n quyÒn vµ §iÒu 18 cña C«ng −íc Quèc tÕ vÒ çc QuyÒn D©n sù vµ ChÝnh trÞ.

Cã thÓ nhËn râ r»ng: ChÝnh s¸ch t«n gi¸o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam vµ Nhµ n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam

®−îc cô thÓ hãa b»ng nh÷ng vÊn ®Ò sau:

1. C¸c t«n gi¸o ë ViÖt Nam ®−îc ho¹t

®éng tù do trong khu«n khæ cña HiÕn ph¸p vµ Ph¸p luËt Nhµ n−íc ViÖt Nam (§iÒu nµy còng gièng nh− ë c¸c quèc gia kh¸c vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ.

®ã).

- Tù do sinh ho¹t t«n gi¸o

- Cã kinh s¸ch, Ên phÈm t«n gi¸o - §−îc giao l−u quèc tÕ

2. Mét t«n gi¸o ë ViÖt Nam muèn ho¹t

®éng hîp ph¸p ph¶i ®¸p øng ®ñ nh÷ng tiªu chÝ c¨n b¶n: Cã tÝn ®å tù nguyÖn tin theo; cã gi¸o sÜ h−íng dÉn viÖc ®¹o; cã t«n chØ môc

®Ých ho¹t ®éng kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt Nhµ n−íc; cã hÖ thèng gi¸o lÝ, gi¸o luËt phï hîp; cã n¬i thê tù b¶o ®¶m vÖ sinh, an toµn;

kh«ng ho¹t ®éng mª tÝn dÞ ®oan lµm tæn h¹i

®Õn tinh thÇn, vËt chÊt, søc kháe cña tÝn ®å vµ lµm ¶nh h−ëng ®Õn nh÷ng quyÒn c¨n b¶n cña ng−êi kh¸c vµ ph¶i ®¨ng kÝ ho¹t

®éng víi c¸c quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn.

Nh÷ng tæ chøc t«n gi¸o kh«ng ®¸p øng ®ñ nh÷ng yªu cÇu trªn ®Òu kh«ng ®−îc ho¹t

®éng. (Xin ®−îc nãi râ, ®ã lµ ®èi víi tæ chøc, cßn tÝn ®å th× hoµn toµn tù do sinh ho¹t tÝn ng−ìng t¹i gia ®×nh vµ n¬i thê tù hîp ph¸p).

3. Nhµ n−íc ViÖt Nam chØ quan t©m ®Õn t− c¸ch, phÈm chÊt c«ng d©n cña nh÷ng ng−êi l·nh ®¹o c¸c t«n gi¸o, kh«ng can thiÖp vµo tr×nh ®é t«n gi¸o cña nh÷ng ng−êi ®ã.

Thùc tÕ nµy ®−îc thÓ hiÖn trong quan hÖ ViÖt Nam - Vatican nh÷ng n¨m qua vÒ viÖc bæ nhiÖm c¸c gi¸m môc ë ViÖt Nam.

4. Tõ tr−íc tíi nay, ViÖt Nam kh«ng xö tï, giam gi÷, qu¶n chÕ hµnh chÝnh bÊt k× mét nh©n vËt t«n gi¸o nµo v× lÝ do t«n gi¸o. Mäi c«ng d©n ViÖt Nam ®Òu b×nh

®¼ng tr−íc ph¸p luËt. Nhµ n−íc ViÖt Nam xö lÝ b»ng ph¸p luËt ®èi víi bÊt k×

mét c«ng d©n ViÖt Nam nµo vi ph¹m ph¸p luËt, bÊt kÓ ng−êi ®ã theo t«n gi¸o hay kh«ng theo t«n gi¸o vµ xö lÝ b»ng ph¸p luËt mäi hµnh vi lîi dông t«n gi¸o, m¹o danh t«n gi¸o ®Ó g©y rèi trËt tù x·

(8)

5. C¸c t«n gi¸o ë ViÖt Nam ®−îc Nhµ n−íc khuyÕn khÝch tham gia c¸c ho¹t

6. Nhµ n−íc ViÖt Nam kh«ng tÞch thu bÊt cø tµi s¶n nµo cña çc t«n gi¸o, ngo¹i trõ çc tµi s¶n ®ã ®−îc sö dông nh− mét c«ng cô nh»m phôc vô cho çc ho¹t ®éng g©y b¹o lo¹n, lËt ®æ, chèng l¹i Nhµ n−íc vµ nh©n d©n.

7. Çc tæ chøc, ç nh©n t«n gi¸o ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó giao l−u quèc tÕ, ®−îc ®i ®µo t¹o ë n−íc ngoµi (rÊt nhiÒu çc tæ chøc t«n gi¸o quèc tÕ ®· vµo ViÖt Nam giao l−u víi çc tæ chøc t«n gi¸o ViÖt Nam mµ kh«ng gÆp bÊt cø c¶n trë nµo, vÝ dô nh−: çc Dßng tu C«ng gi¸o Quèc tÕ, mét sè Héi ®ång Gi¸m môc çc n−íc, çc tæ chøc PhËt gi¸o, ®¹o Tin lµnh n−íc ngoµi...)⁽¹⁴⁾.

Nh÷ng néi dung nªu trªn ®· cho thÊy quan ®iÓm nhÊt qu¸n cña §¶ng Céng s¶n vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam vÒ quyÒn con ng−êi trong tÝn ng−ìng t«n gi¸o. Bªn c¹nh ®ã, Nhµ n−íc ViÖt Nam cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho ng−êi n−íc ngoµi c− tró hîp ph¸p t¹i ViÖt Nam ®−îc tù do sinh ho¹t t«n gi¸o theo nhu cÇu cña hä. Theo ®ã:

“Ng−êi n−íc ngoµi ®ang c− tró hîp ph¸p t¹i ViÖt Nam nÕu cã nhu cÇu sinh ho¹t t«n gi¸o ç nh©n th× ®−îc chÝnh quyÒn çc cÊp vµ çc tæ chøc t«n gi¸o hîp ph¸p cña ViÖt Nam gióp ®ì ®Ó ®−îc sinh ho¹t t«n gi¸o theo çch thøc sau: Dù sinh ho¹t chung víi çc tÝn ®å t«n gi¸o cña ViÖt Nam t¹i mét c¬ së thê tù cña t«n gi¸o t−¬ng øng, hîp ph¸p vµ hiÖn cã t¹i ViÖt Nam, trong çc sinh ho¹t t«n gi¸o t¹i c¬

së thê tù mµ c¸c tæ chøc t«n gi¸o hîp ph¸p cña ViÖt Nam ®· ®¨ng kÝ víi chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng”⁽¹⁵⁾.

Nh− vËy, quyÒn con ng−êi trong tÝn ng−ìng t«n gi¸o ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam t«n träng vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó c«ng d©n trong n−íc còng nh− ng−êi n−íc ngoµi thùc hiÖn. ChÝnh s¸ch “tÝn ng−ìng tù do, l−¬ng gi¸o ®oµn kÕt” ®· gãp phÇn to lín vµo sù nghiÖp ®oµn kÕt toµn d©n, kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, giµnh ®éc lËp d©n téc, thèng nhÊt

®Êt n−íc. Cã thÓ chøng minh b»ng lÞch sö tõ n¨m 1945 ®Õn nay, ViÖt Nam kh«ng cã mét cuéc chiÕn tranh nµo b¾t nguån tõ vÊn ®Ò d©n téc, t«n gi¸o. §ång bµo theo c¸c t«n gi¸o

®Òu chung sèng trong hßa b×nh, æn ®Þnh, hµi hßa víi ®ång bµo kh«ng cã tÝn ng−ìng, t«n gi¸o trong khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n téc.

ViÖt Nam còng gièng nhiÒu n−íc trong khu vùc nh− Trung Quèc, Lµo, Campuchia ®ang trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ hoµn thiÖn LuËt T«n gi¸o. Trong qu¸ tr×nh ®ã, çc v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn tÝn ng−ìng, t«n gi¸o ®· ®−îc ban hµnh tuú theo nhu cÇu vµ t×nh h×nh x· héi mçi thêi k×. Nh−ng nÐt chung nhÊt cã thÓ nhËn thÊy râ trong çc v¨n b¶n ®ã lµ: §¶ng Céng s¶n vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam lu«n lu«n t«n träng quyÒn tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o cña mçi c«ng d©n, trong khu«n khæ cña ph¸p luËt. §iÒu nµy lµ sù phï hîp víi LuËt ph¸p quèc tÕ vÒ quyÒn con ng−êi trong tÝn ng−ìng t«n gi¸o. Çc quyÒn cña mçi ç nh©n ®−îc ChÝnh phñ t«n träng vµ ®−îc t¹o mäi ®iÒu kiÖn thùc hiÖn. Trong viÖc thùc hiÖn quyÒn con ng−êi tù do tÝn ng−ìng t«n gi¸o, ChÝnh phñ ViÖt Nam kh«ng ph©n biÖt ng−êi ®ã lµ c«ng d©n ViÖt Nam hay ngo¹i kiÒu, miÔn lµ ng−êi ®ã ®ang sinh sèng hîp ph¸p t¹i ViÖt Nam./.

14. Bµi ph¸t biÓu cña «ng Lª Quang VÞnh, Tr−ëng ban T«n gi¸o ChÝnh phñ, tr×nh bµy t¹i cuéc häp b¸o chuyªn ®Ò t¹i Trung t©m B¸o chÝ §¹i héi s¸ng ngµy 21/4/2001.

15. Th«ng t− sè 03/1999/TT/TGCP VÒ sinh ho¹t t«n gi¸o cña ng−êi n−íc ngoµi ®ang c− tró hîp ph¸p t¹i ViÖt Nam (16/6/1999).