• Tidak ada hasil yang ditemukan

S9 tan va bao ve an toan tai lieu lini tnr

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2025

Membagikan "S9 tan va bao ve an toan tai lieu lini tnr"

Copied!
4
0
0

Teks penuh

(1)

Ky niem 40 nam Ngay thanh lap Tap chi Van t h u Lmi trii- Viet Nam So 4/2009

.i

iX ;

S9 tan va bao ve an toan tai lieu lini tnr

I •

trong chien tranh pha hoai mien Bac (1964-1972) cua de qudc Mjf

MOT CHI^N C O N G LICH Sl) COA NGANH LlfU TR& VIET NAM

PGS. Vwamg Dinh Quyen

N

am 1964, trudc nguy ca tiiit bai d chiln tmdng miln Nam, d l qudc My da tiln hanh cude chiln tranh pha hoai bang khdng quan ddi vdi miln Bae hdng ngan chan sy chi vien d a "hau phyong Idn" miln Bac cho d e h mang miln Nam. o l bao ve an toan tai lieu luu trii- qudc gia, Dang va Nha nude da kjp tiidi de ra nhilu d u truang va bien phap v l t l ChLPC bao quan, sa tan va bao ve tai lieu. Cae ehu tm-ong v l vin d l nay ehu ylu dyge till hien trong d c van ban ehl dao ehung d a Chinh phu v l d n g tae phdng khdng nhan dan nhu Nghi dinh s l 112-CP ngay 25/7/1963 d a Hgi ding Chinh phu, Chi tiij 24-TTg ngay 02/4/1964 d a Thu tj-dng Chinh phu, Nghj quylt s l 100-CP ngay 02/6/1964 d a Hgi ding Chinh phu. Cae van ban nay diu xem viec bao ve h i so, tai lieu luu tru- la mdt ndi dung quan trpng d a d n g tae phdng khong nhan dan, yeu d u d c ca quan, xi nghiep phai tiln hanh phan loai tai lieu, d k l hoach va bien phap bao ve d u dao. Hdi ding Chinh phu giao cho Cue Luu triJ- t r a d nhiem d i dao va

huang din v l chuyen mon nghiep vu\

Cae chu truong ndi tren cua Chinh phu da dugc Phu Thu tudng eu till hda tai Thdng tu s l 24-BT ngay 28/5/1964 "ve viec bio vp ho so, tii lieu trong ki hoach phdng khdng nhin din", glm

nhii-ng quy (Jnh va hudng din d u ylu sau day:

- "Nguyen tic chung la tit d h i sa tai lieu quan trpng bit CLP tiiugc tiidi ky nao d n g diu phai dugc sa tan den mpt nai an toan ma bao ve, bao quan tiiat ehu dao".

- Tai lieu d a mli ca quan d n chia lam 2 khIi Idn: KhIi tai lieu ti> nam 1958 trd v l tmde va khIi tai lieu tip nam 1959 tird di. Tai lieu tnj-ac nam 1958 phin Idn it dugc su- dung nen d n phan loai tiieo phdng, tiieo nam va sa tan trudc. Cdn tai lieu tip nam 1958 trd di d ttil chia tiianh 2 loai: Loai tai lieu ti> nam 1963,1964 d n mang tinh chit hien hanh tiii khdng sa tan; tai lieu tip nam 1962 trd v l trudc nen xem xet d l sa tan nhii-ng loai khong d n su- dung.

- Tai lieu sa tan phai dyge dua ra khdi thanh phi, tiij xa, till trin ldn, khu d n g

nghiep...den mpt nai an t d n , xa muc tieu oanh tae d a <Ich.

Cy nai sa tan phai t l d y e bao quan va bao ve ttiat chu dao, b l tri d n bp luu titi- di tiieo d l tiep tue tiiue hien d c nghiep vu chuyen mdn va phue vu khai thac.

- Nhii-ng tai lieu ma ca quan giii- lai hoac chua kjp sa tan phai dugc bao quan, bao ve chu dac va an toan.

- Oli vai tai lieu d a d c ca quan tmng uong (trip mot s l bd) va thanh phi Ha Npi se dugc sa tan den mpt dja dilm do Phu Thu tudng va Cue Luu tiu phu ti^ch...

Thong tu chi no tinh d p thiet d a viec sa tan, bao ve tai lieu va traeh nhiem d a d c ca quan: "Tl chCpc sa tan h i sa, tai lieu luu tiv la mpt viec lam khd khan, phCpc tap nhung khin truang, d p ttiiit.

Cac van phdng d c ca quan Tmng uang va dja phuang va Cue Luu tiii- Tmng uong d j u traeh nhiem tm-c tilp v l dng tae nay... Cue Luu trO- Phu Thu tudng d t r a d nhiem hudng din, kilm ti^a ddn die tiieo nghiep vu chuyen mdn d a minh... Cac ca quan tmng uong va dja phuang d n g nhu Cue Luu tru d n phai tang cudng d n bp d l d du

20

(2)

Ky ni^m 40 nam Ngay thanh lap Tap chi Van thu Luu trur Viet Nam So 4/2009

ngudi dua d i n dia d i l m so tan phu traeh viec bao quan, chinh ly ho so, t i i lieu va phue vu khai thac va du ngudi d lai CO quan tilp tue lam t i t edng tae binh ttiudng d a phdng lyu tiu ca quan."^

Cd t h i ndi, trong hoan d n h nganh Luu tru va ca quan quan ly luu tru- nha nyde vipa mdi tiianh lap (04/9/1962) va di vao hoat ddng, dpi ngu d n bp lyu tri>

mdng, sy hilu bilt v l chuyen mdn nghiep vu d n nhilu han chi, tiii vdi d e h hudng d i n kha ehi tilt va eu till d a Phu Thu tudng da tao tiiuan Igi ban d i u eho d e ea quan va d n bp luu tru- trong viec t l chCpc so tan va bao ve h i so tai lieu, mpt nhiem vu quan ti-png va keo dai trong nhilu nam vdi bao khd khan v l t va.

1. CONG TAG s a TAN VA BAO VE TAI LIEU O CAC 0|A PHUXyNG M | £ N B A C

Cae van ban chT dao va hydng d i n d a Chinh phu, Phu Thu tydng, da dyge eae dja phuong khin tmang tiiln khai tiiyc hien. C i p uy Oang, chinh quyln d c tinh va ttianh p h i tiuc tiiugc tiung yong da d n d vao tinh hinh cu till d a 6\a phuang minh chi dao cae CO quan tinh, tiianh p h i , huyen, tiij tien hanh phan loai, ehuin bj phuong tien chCpa dyng tai lieu va dja d i l m so tan. H i so tai lieu ndi chung dyge bd vao trong d e hdm tdn, g6, hoac cho vao b l , hoac goi b i n g vai bgc nhya.

Nhilu ti'nh, tiianh tai lieu tip nam 1958 trd v l trudc d a d c ea quan d p tinh d i u dLpgc sg tan khdi tiianh p h i , tiij xa; nhilu huyen d nai xung

y l u cung sa tan tai lieu khdi thj ti-in. Phin Idn tai lieu dyge gu-i trong nha dan, noi cao rao va nha Igp ngdi nhy Hai Duong, Phu Thg, Tuyen Quang^.. UBHC tinh Thai Nguyen da xay mdt ngdi nha gaeh rpng 120m^ ngoai tiianh p h i each xa d e muc tieu d till bi djch ban pha lam kho bao quan tai lieu d a chinh quyln ti'nh va mdt s l ea quan quan trpng nhu Chi cue Thing ke, Uy ban K l hoach ti'nh... 0 mdt s l ti'nh nhu Hyng Yen, Lao C^ai... it ed kha nang bi djch ban pha, nen khdng so tan tai lieu khdi tiij xa ma xay d t h i m kien d d l bao quan.

Kha nhilu nai, tai lieu so tan v i n dyge d c co quan khai ttiae d l phue vu eho hoat dgng quan ly, nghien d u , bien soan ljch sy... M l i khi cd yeu d u , can bg lyu tru- se tdi nai d t giii- tai lieu l i y dya ra phue vu. Cd nhu-ng tiudng hgp phai dgp xe hang chuc cay s l dudng nui bdi kho so tan d e h xa dja dilm lam viec d a CO quan, nhu kho so tan UBHC cae tinh Thai Binh, Thanh Hda...

2. SO TAN, BAO V$ TAI LI$U CUA CAC CO QUAN TRUNG LrcyNG VA THANH

P H 6 H A NOI

Ngay 22/6/1964, Phd Thu tudng Nguyin Duy Trinh da ky quylt dinh xay dyng mdt kho lyu tiu tai mdt dia diem d khu Viet Bac (dyge gpi la "an t d n khu" - ATK) dydi sy ehi dao d a Bd tmdng Phu Thu tydng d l so tan tai lieu d a Chinh phu, d e ea quan nha nu-dc, d e doan till nhan dan tiung LPang va Ha Ndi. Theo dd, khu vyc xay dyng g l m

3.000m^ kho kien d , 2 nha lam viec, 2 nha d eho d n bp, vien ehCpc va edng an bao ve ti^ong k h d n g 10 nam. Cae kho xay d t phai dya vao d i l u kien t y nhien d l phdng djch oanh tae, phdng chdng biet kich, ed tiiilt bj phdng chay va chdng m l i mpt, i m udt. Thu tudng Chinh phu giao nhiem vu cu till eho eae ca quan nhy sau:

- Bd Kiln true chju ti^eh nhiem tiiilt k l va tiii edng.

- Bd Giao tiidng - Van tai chju tiach nhiem v l van chuyin.

- Bp QuIe phdng va Cdng an nhan dan vu trang phu traeh v l bao ve, phdng gian, chdng biet kich.

- Van phdng Cdng nghiep Phu Thu tudng chju ti"ach nhiem phan phli vat lieu xay dyng va thilt bj.

- Uy ban hanh ehinh dja phuong giup d d v l nhan lye va bao ve thudng xuyen.

- Cue Luu tru- Phu Thu tudng chju tiach nhiem quan ly tiij-c tilp^.

D i n g tiidi vdi quylt djnh ti"en, mpt tilu ban sa tan tai lieu va hien vat do dng Nguyin Kim Cuong, ThCp tmdng Phu Thu tudng lam Tmdng T i l u ban da dugc thanh lap, eae uy vien g l m :

- Ong Nguyin Ngpc Du, ThCp tiipong Bd Cdng an

- Ong Vu Quy, ThCp tivdng Bp Kiln true

- 6ng T r l n Manh Quy, ThLP tmdng Bp Van hda

- Ong T r i n Van Nguyen, Cue tiudng Cue Luu tiu.

Triln khai tiiyc hien nhiem vu dyge giao. Cue Lyu tiiJ- chia d n bg lam hai bg phan:

21

(3)

Ky nipm 40 nam Ngay thanh lap Tap chi Van thu Lmi trir Vi^t Nam So 4/2009

Bd phan nghiep vu d nhiem vu ehl dao, hyang din d e ea quan ehuin bj sa tan tai lieu va bg phan tim dja dilm so tan, xay d t kho tang.

Sau nhyng ngay khin tixpong khao sat tiiyc dja, dja dilm sa tan tai lieu da dyge xae djnh - dd la xa Tuan Ld, huyen Son Dyong, ti'nh Tuyen Quang, d n d 6\a cua Tmng yang tiidi ky Tiln khdi nghTa va trong khang ehiln chdng Phap. Nai day nui n>ng ram rap, d nhilu hang dpng, tiiuan tien cho viec d t giiu va bao ve an toan tai lieu; giao tiidng tyong dii tiiuan Igi; dac biet ding bao cae dan tpc cd tiuyln thing yeu nyde va tinh tiiln each mang cao. Ngay 05/8/1964, dpi d n g nhan xay dyng rdi ttiu dd din Tuan Ld d l gip mt xay d t kho tang, nai d va lam viec d a d n bp.

Viec sa tan tai lieu khdi Ha Ndi d n dyge tiln iianh khin tiu-ong d l d l phdng bit trac, cho nen Phu Thu tydng ehu tryong trong luc chd xay d t kho kien d , phai nhanh chdng xay eae kho tam d l kip tiidi chuyin tai lieu len d t giiu. Cae kho tam nay d ky hieu la K2, K3, K4, d n kho ehinh mang ky hieu K5. Mae du vay, d e kho tam cung khdng du dung tich chCpa hit tai lieu sa tan, hon nii-a lai tiiilu d e ttiilt bj b)ao quan. Do vay, ngay 01/10/1964, Phu Thu tydng da gu-i d n g van mat eho d e ca quan tmng yong va UBHC Ha Ndi "de nghj mdi ea quan tam ttidi ty tim liy dja dilm sa tan nhu-ng tai lieu d ^ minh". Sau 3 tiiang, kho X T K se tilp bjc tiiu nhan tai lieu. Cdng van d n g

khdng quen nhac nhd: "Oja dilm tam tiidi d n g phai xa nhii-ng muc tieu quan sy, chinh tii, kinh t l d t h i bj oanh tae, ding tiidi phai d nhu-ng dilu kien bao quan tit:

ChIng i m ydl, ehIng chay, ehIng mli mpt, chIng 6\ch pha hoai... va hudng v l phia tiung du d l sau nay tiiuan dudng van chuyin tilp®.

Kho chinh (K5) dugc xay d t kien d trong mpt hang da vdi, do Bp Kiln tiuc tiiilt k l . Nha kho cao 6 ting nay d dien tich su- dung 1218,63ml

Trong qua tiinh xay d t kho tang. Cue tiu-dng Trin Van Nguyen dugc giao traeh nhiem kilm tia va giam sat tiii edng. Oing tiidi Phu Thu tydng da ehi dao sat sao tip khau xay cit nha kho eho din viec van chuyin, d t giiu, bao quan va bao ve tai lieu. Trong tiiy d a ding chi Trin Hii-u Dye, Bg tiu-dng Phu Thu tydng gu-i Cue tmdng Trin Van Nguyen va Phd Cue tiu-dng Vu Dyang Hoan (ddng diu T i i mat va Hda tie) ngay 23/7/1965 da yeu d u gap rut xay xong K4 d l dya tit d tai lieu hien d vao bao quan d l phdng dich oanh tae gay ra tai hai Idn. Bp tiu-dng da ehi dao eu till: "Mpt la xay dyng kho, hai la quet vdi hj-dng, sly nha cho khd.

Ba la, tim mpi d e h ty lye hien d d a minh d l tiiue hien viec dilu hda khdng khi chdng I m tiong kho... Bin la, gip mt lam tiiem gia d l xlp tai lieu, nlu khdng kip tiii luc diu tam dung gia d san d , tilp dd san xuit gia mdi va tiiay din, khdng chd. Nam la, lau va phai tai lieu eho tit

tiu-de khi dua vao K4; cung d n chpn lpc d l loai bd bdt nhu-ng tai lieu binh thudng dl ngoai nlu K4 khdng du chd...

o l i vdi K5 phai tich cue xay dung tiieo tiiilt k l da cc (nhyng khdng dyge vi xay dyng K5 ma cham K4); lam xong cang sdm d n g tit. Chu y miy viec: Mgt la, ti"lng cay nhilu trudc d a hang. Hai la, nan dudng ra xa it nhit mpt d y s l . ThLPang lugng va giup dg miy hp ding bac djch ra xa. Chu y phai lam ding bao tiiue su tij- nguyen, khdng may may ep bupc"...''

v l viec cac ca quan d tai lieu sa tan d n d d n bd di tiieo d n g dLpgc Phu thu tudng quy dmh va hydng din ti' mi tai d n g van s l 137- LTTM ngay 11/8/1964 gu-i Thu tiu-dng d c bp, cac co quan ngang bp, Chu tich UBHC ttianh phi Ha Npi: Can bp dugc d di phai dam bao tuyet dii v l chinh tii, da lam luu tiu- lau nam, nim dugc tinh hinh tai lieu d a eg quan, d till lam t i t d n g tae bao quan. Oli vdi mpt s l bp d tai lieu khoa hpc ky tiiuat d a Phap tiu-d-c day va d a ehl dp mdi, d till chpn d chuyen vien hoac ky sy d (tiu-dc day lam cho Phap). Nhiem vu d a cae can bp nay la bao quan, sap x l p khoa hpc va phue vu khai tiiac tai lieu d a ea quan.

Cin phai ehuin bi tiJ- bj-dng cho hp lam viec tiidi gian dai d nai sa tan, "khi nao tai lieu v l d n bp nay mdi v l , chu- khdng till tiiay ddi ludn". S l lugng can bp luu tru di tiieo dugc quy dinh tiieo ti' le sau:

Tip 20 hdm din 100 hdm:

1 ngud'i (mdi hdm 8 d p )

22

(4)

Ky n i | m 40 nam Ngay thanh lgp Tap chi Van thu Lmi tru Vipt Nam So 4/2009

Tip ti-en 100 hdm din 300 hdm: 2 ngudi

Tip 300 hdm trd len: 3 ngudi®

Cong tae xay d t kho tang va sa tan tai lieu d a cac ca quan tmng uong va tiianh phi Ha Ngi dugc tiln hanh khin truong va lien hjc tip nu-a sau nam 1964 cho din tiiang 9 nam 1965. Bao d o d a kho sa tan Tmng uong Cue Luu trii- ngay 31/8/1967 d tieu d l "Bao d o sa lygc tinh hinh bao quan tai lieu luu tiu- d kho sa tan Tmng uong (tip thang 8 -1964 din tiiang 8-1967)" da phan anh khai quat tinh hinh sa tan tai lieu nhy sau:

" Sang 18/8/1964, 2 chile tau ttiuy chd h i so tai lieu khdi hanh chuyen diu tien rdi khdi Ha Ngi va den 9 gid t i i ngay 20 tiiang 8 tau d p bin Binh Ca va tip Binh Ca dyge chuyin v l K2 va K3 (bang d to).

Chuyin ttiCp hai: Ngay 24/8/1964 bang tau ttiuy. Tip sau ngay 24 tiiang 8 diu diing 6 to. Dkn thang 9 nam 1965 ttii kit tilde viec van chuyin, sau do chi le te dii voi nhu-ng don vj nop ttiem".

Ngoai Kho Lyu tiu- Tmng yong ttiugc Cue Luu ti1>, d 47 CO quan tmng uong va Ha Npi d tai lieu so tan vdi khIi lygng nhy sau:

- Kho Luu tiu- Tmng uang ttiupc Cue Luu tru: 961 hdm, 55 bao tai, 12.566 d p , hop, goi, tuong duong 18.772 d p , hop, goi

- Cac ca quan tiung uang va Ha Npi: 6.351 hdm, tuong dyang 50.808 d p (mli hdm tinh ttianh 8 d p ba day).

Cdng d hai khIi la 69.580 d p , hop, gdi.

Tai lieu luc diu dugc d t tam vao cac kho tam. Sau khi k5 xay d t xong ttii toan bd du-gc chuyin vao day. K5 vi xay d t tiong hang da vdi cho nen quanh nam i m udt vdi do i m 100%, nude nhd gigt ti-en mai suit ngay dem, gay khd khan Idn eho viec bao quan tai lieu. Mgt bg phan tai lieu da bj i m mlc va d nguy eg muc nat DCpng trudc tinh hinh nay, d c d n bg lam viec d kho da phai ttiudng xuyen lo LPng d u . Cac bien phap dugc ap dung chu yiu mang tinh chit ttiu cong nhu:

- Phgi nang, phgi bdng ram, sly bang than cui hoac bang Id sudi, bdng dien. Sau khi tai lieu khd rao, dup-c quet sach, dung giiy gdi lai hoac cho vao tijini Idng...

- Dung vdi sing d l hut I m - Dung quat gid d l tao tiianh he tiling dii luu tiiong kho'

Nhu-ng viec lam diin ra hang ngay neu tien da ndi len tinh kien ti^i va tinh tiiln ti^ach nhiem cao dii vdi sy an t d n d a tai lieu lyu tru- d a han 50 d n bg lyu trii- dyge cae ea quan, t l ehCpc hu-u quan dac phai tdi day.

Viec tim cac giai phap d l giii- eho tai lieu so tan khdi bj hy hdng, xuing d p d n g la mli quan tam ttiudng xuyen d a Phu Thu tudng va Cue Luu tiu-. Ngay 28/11/1964, Cue da t l ChLPC mpt cude tpa dam v l bao quan tai lieu tiong dilu kien sa tan nham tim giai phap cho viec giu- gin an toan tai lieu d kho so tan ATK va cac nai khac. Thanh phin

tiiam dy glm d n bd va chuyen gia eua eae ea quan hu-u quan nhu Tram Nhiet ddi Uy ban Khoa hpe Nha nude, Vien Nghien d u gd, Tdng Cue l^m nghiep, Vien Vi tnJng, Vu Bao tang Bd Van hda...

Nam 1967, kho so tan ATK dyge tiang bj he tiling may dieu hda tiidng gid dat mua d a Tmng QuIc, Phu Thu tydng da mdi 2 chuyen gia Tmng QuIc sang hydng din lip rap va van hanh trong tiidi gian ti> ngay 22 tiiang 6 din 10 tiiang 11 nam 1967.

Phuc vu khai ttiae su- dung tai lieu eung la mpt d n g viec diin ra hang ngay d kho sa tan ATK suit trong d giai doan miln Bae phai duong diu vdi cude ehiln ti^anh pha hoai bang khdng quan d a d l quIc My. Dk dam bao bi mat va an t d n tuyet dii cho kho luu tru-, tram khiai tiiac tai lieu dugc dat d mpt dia dilm d e h Kho 6 km. Mli khi d yeu d u khai ttiae tai lieu d l phue vu eho quan ly, san xuit, ehiln diu...ttii can bp luu tru d a ea quan lien quan ed nhiem vu tim kilm va mang tdi ti^am phue vu.

Tai lieu d a d e ca quan tiung uong va Ha Npi dugc luu giii- d day eho din nam 1973, sau khi Hiep djnh Paris lap lai boa binh d Viet Nam dLPge ky kit mdi chuyen din v l Ha Npi. Trong dd mdt bp phan dugc giao nop ttiang vao Kho Luu tiu Tmng uong tiiude Cue Luu tii>, s l d n lai chuyin v l ca quan d .

Ngoai bp phan tai lieu sa tan d ATK, d c ea quan tiung uong diu giu- lai tai lieu tip

23

Referensi

Dokumen terkait