CUA PHAP VA THAI LAN
T
rong quan he nghTa vu va hgp dong, viec mgt ben khong thuc hien nghTa vu se dan den hau qua xau la quyen lgi eua ben kia khong the dugc bao dam. Cac bien phap bao dam dugc dat ra da gop phan bao dam dugc lgi Ich cho chii the mang quyen khi ben eo nghTa vu khong thuc hien hoac thuc hien khong diing nghTa vu. Mgt trong nhiing bien phap bao dam dien ra pho bien tren thuc te va dugc phap luat ciia cac quoc gia tren the giai dieu chinh la the chap. Qua bai viet nay, tac gia muon tim hieu ve the chap theo phap luat ciia Phap va Thai Lan, tir do so sanh vai phap luat Viet Nam, danh gia nhirng uu va nhugc diem eiia phap luat ciia tiing quoc gia de tim ra dugc nhiing bai hgc kinh nghiem gop phan hoan thien phap luat Viet Nam ve the chap tai san.1. The chap tai san theo quy djnh cua phap luat Phap
Cac quy dinh ve the chap tai san dugc quy dinh a thien XVIII Bg luat Dan sir (BLDS) Phap ve Quyen uxi tien va quyen the chap. Theo quy dinh do thi the chap co nhiing ngi dung ca ban sau day:
1.1. Khdi niem vd dgc diem ciia the chdp
Theo quy dinh tai Dilu 2114 BLDS Phap thi the chap la mgt quyen tai san doi vai bat dgng san duge su dung dam bao viec thirc hien nghTa vu. Qua khai niem the chap dugc ghi nhan trong BLDS Phap eo the nhan thay the chap co dac diem sau:
- Thu nhdt, the chdp Id mot quyen tdi sdn. Quyen the chap a day dugc hieu la khi ben CO nghTa vii vi pham hoac khong thuc hien diing nghTa vu thi ben c6 quyen co
ThS., Dai hoc Luat Ha Noi
Nguyen Minh Oanh
quyen tren bat dgng san ciia chii the vi pham va khi ehii the mang quyen do thuc hien viec dang ky the chap theo dung thii tuc va trinh tu do phap luat quy dinh thi chu the mang quyen do se dugc bao dam thuc hien nghTa vu bang bat dgng san ciia ben co nghTa vu.
Day la mgt diem rat khac biet trong phap luat ciia Phap vai phap luat ciia cac quoc gia khac tren the giai ciing nhu phap luat ciia Viet Nam. Theo quy dinh cua phap luat Viet Nam thi the chap la mgt bien phap bao dam dong thai la mgt hgp dong dan sir. Bien phap the chap phai dugc sir thoa thuan ciia ben CO quyen va ben co nghTa vu va thong thuang duge xac lap ngay tir khi phat sinh quan he nghTa vu chinh. Con neu khi ben co nghTa vu vi pham nghTa vu ma giira hai ben khong CO mgt thoa thuan bao dam nao thi ben CO quyen khong the xir ly tai san ciia ben CO nghTa vu ma phai khai kien ra toa an va khi do neu ben c6 nghTa vu c6 tai san thi toa an se ra phan quyet va se thi hanh an tren khoi tai san cua ben c6 nghTa vu de thuc hien nghTa vu.
- Thir hai, doi tuang ciia the chdp theo quy dinh ciia phdp ludt Phdp chi la bdt dong sdn.
Nhu vay, theo quy dinh ciia phap luat Phap thi chi quyen doi vai bat dgng san ciia ben CO nghTa vu dimg de bao dam thuc hien nghTa vu mai duge hieu la the chap, con quyen tren dgng san se dugc coi la mgt quyen nang khac. Day la diem khac biet lan so vai phap luat Viet Nam hien hanh, vi theo quy dinh eua phap luat Viet Nam thi the chdp tdi sdn la viec mot ben (goi Id ben the chdp) diing tdi sdn thuoc so hieu cua minh de bdo ddm thuc hien nghia vii ddn su ddi vai ben kia (goi la ben nhgn the chdp) vd khong chuyin giao tdi sdn do cho ben nhdn thi
chdp . Do do, d6i tugng ciia thi chap theo quy djnh cua phap luat Viet Nam co thi la dgng san hoac bit dgng san. Truac day, theo quy dinh ciia BLDS 1995 thi phap lu^t Viet Nam Cling quy dinh d6i tugng ciia thi chap la bat dgng san dl phan biet vai cam co. Ttry nhien, den nay dilm khac biet cua the chap va cam co theo quy dinh cua phap luat Viet Nam hien hanh dugc thi hien a each thirc thuc hien la chuyln giao tai san hoac khong chuyen giao tai san.
1.2. Ddi tuong ciia the chdp
Theo quy dinh tai Dilu 2118 BLDS Phap thi chi nhirng tai san sau mai dugc mang the chap:
- Bat dgng san dugc su dimg vao hoat dgng thuang mai va nhung vat phu ciia bat dgng san dugc coi nhu bat dgng san;
- Quyen huang hoa lgi, lgi tuc doi vai nhiing bat dgng san noi tren va nhirng vat phu ciia bat dgng san trong thai gian c6 quyen huang hoa lgi, lgi tire.
Bat dgng san theo quy dinh tai Dieu 517 BLDS Phap dugc xac djnh dira tren tinh chat, muc dich sir dung hoac do doi tugng gan lien vai tai san, bao gom:
+ Dat dai va cac cong trinh xay dimg la bat dgng san do tinh chat ;
+ Cac coi xay chay bang gio hay bang nuac, dat co dinh tren cot va la mgt bg phan ciia cong trinh xay dung ciing la bat dgng san do tinh chat^;
+ Mua mang ehua gat, trai cay chua hai ciing la bat dgng san"*;
+ Cac duang ong dung de dan nuac trong mgt ngoi nha hay mgt cong trinh dugc coi la bat dgng san va la mgt bg phan cua tai san ma no gan vao';
+ Siic vat va do vat ma chii sa hiru ruong dit dua vao dl phuc vu hoac khai thae ruong dit do dugc coi la bat dgng san do muc dich sii dung;
+ Nhiing vat sau day cung dugc eoi la bit dgng san do muc dich su dung khi chiing dugc ehii sa hiiu dua vao phuc vu hoac khai thae ruong dat ;
- Siic vat gan vai canh tac; . - Nong cu;
- Hat giong giao cho nguai thue dat canh tae hoac nguai cay re;
- Chim bo cau nuoi trong chuong;
- Tho hoang trong rimg;
- To ong mat;
- May ep, noi hai, noi cat, chau va thung;
- Dung eu can thiet cho viec khai thae cac ca sa ren, ca sa giay va cac nha xuang khac;
- Ram ra va phan bon.
-I- Mgi do dac ma chii sa hiru gan vTnh vien vao tai san co dinh ciing dugc coi la bat dgng san do muc dich sir dung'.
Do dac dugc coi la gan vTnh vien vao tai san CO dinh cua chu sa hiiu khi nhirng do dac do dugc gan bang thach cao, voi, xi mang hoac khi tach rai chiing co the bi be gay, hu hong hoac va, hu hong phan tai san nai ma nhiing vat ay dugc gan vao.
+ Hoa lgi tir bat dgng san; cac dich quyln hay dia dich; quyen khai kien nham doi lai mgt bat dgng san cung dugc coi la bat dgng san, do gan lien vai doi tugng la bat dgng san^
7.5. Cdc logi the chdp
Can cu vao nguon goc phat sinh, the chap theo quy dinh ciia BLDS Phap bao gom 3 loai la: The chap dugc xac dinh theo luat
' Dilu 342 Bp luat Dan sir Viet Nam 2005.
- DiSu 5 18 Bp luat Dan sir Phap.
' Dilu 519 Bp luat Dan sir Phap.
•* Dilu 520 Bp luat Dan su Phap.
5 Qj^u 523 Bp luat Dan su Phap.
Dieu 524 Bp luat Dan sir Phap.
^ Dieu 525 Bp luat Dan su Phap.
' Dilu 526 Bp luat Dan su Phap.
dinh, theo quyet dinh cua toa an hoac theo thoa thuan.
1.3. l. The chdp theo ludt dinh
Theo Nghi dinh s6 55-22 ngay 4-1-1955 thi the chap theo luat dinh la viec the chap do phap luat quy dinh. The chap theo luat dinh dugc quy dinh trong luat khac va luat chuyen nganh, nhirng quyen va quyen yeu cau dugc bao dam bang the chap theo luat dinh gom:
- Quyen va quyen yeu eau cua vg hoac chong doi vai nguai kia;
- Quyen va quyen yeu eau ciia nguai chua thanh nien hoac cua nguai giam hg doi vai tai san ciia nguai giam hg hoac cua nguai quan ly theo quy dinh cua phap luat;
- Quyen va quyen yeu eau eua Nha nuac, tinh, xa va cae dan vi sir nghiep doi vai tai san ciia nguai thu ngan va ke toan;
- Quyen va quyen yeu cau ciia nguai duge di tang doi vai di san thira ke theo quy dinh ciia phap luat;
- Nhirng quyen va quyen yeu cau khac theo quy dinh ciia phap luat.
1.3.2. The chdp tu phdp
The chap tu phap la viec ap dung bien phap the chap theo ban an, quylt dinh ciia toa an doi vai nguai nhan dugc ban an do dii do la ban an xir co mat hay vang mat, c6 the la ban an sa tham hay chung tham.
The chap tu phap con la viec ap dung the chap theo quyet dinh ciia trgng tai dugc toa an cho thi hanh va nhirng quyet dinh ciia toa an nuac ngoai dugc toa an Phap cong nhan va cho thi hanh.
Trir truang hgp nguai co nghTa vu vien dan quyen theo quy dinh ciia phap luat, va tiep theo tren ca sa ban an cua toa an hoac phuang tien khac, nguai co quyln dugc bao dam bang the chap tu phap co thi dang ky quyen eiia minh tren tat ca cae bit dgng san hien dang thugc nguai c6 nghTa vu nhung
phai theo quy dinh tai Dilu 2146 vl thii tuc dang ky. Vai nhiing dilu kien nhu tren, nguai CO quyln co thi tiln hanh dang ky bo sung tren nhiing bit dgng san sau nay dugc nhap vao san nghiep ciia nguai co nghTa vu.
1.3.3. Thi chap theo thod thudn
^ The chip theo thoa thuan la viec thi chap do cac ben thoa thuan vai nhau. The chap theo thoa thuan chi c6 the thuc hien bai nhung nguai co nang luc chuyen nhugng bat dgng san mang the chap. Tai san ciia nguai chua thanh nien, cua nguai thanh nien dugc giam hg va tai san cua nguai mat tich dugc tam thai giao quyen chiem hiru eho nguai khac chi c6 the the chap vai nhirng ly do va theo nhung the thuc do luat quy dinh hoac theo ban an.
Nhiing nguai tuy c6 quyen doi vai bat dgng san, nhung quyen do phu thugc vao mgt dieu kien hoac c6 the bi huy bo trong mgt so truang hgp chi c6 the thuc hien the chap vai nhiing dieu kien do.
Doi vai nhiing tai san hien co va chua bi rang bugc bai bat ky bien phap bao dam nao khong dii de bao dam viec thuc hien nghTa vu thi nguai c6 nghTa vu c6 the thoa thuan rang tai san minh co sau nay se diing de bao dam nghTa vu. Tuang tu nhu vay, trong truang hgp bat dgng san hoac nhieu bat dgng san dugc mang the chap bj hu hai hoan toan hoac bi xuong cap den mirc nhiing tai san do khong dii de dam bao nghTa vu, thi nguai CO quyen c6 the hoac kien yeu cau thue hien ngay nghTa vu hoac yeu cau co tai san the chap bo sung. Viec the chap da xac lap CO the eo hieu luc doi vai nhiing sira chira, cai tao cho bat dgng san the chap.
Trong truang hgp mgt nguai co quyen xay dung cong trinh tren dat ciia nguai khac, nguai do co the tien hanh the chap doi vai cong trinh dii cong viec xay dung mai bat diu hoac chi la dir an. Trong truang hgp pha bo cong trinh, the chap xac lap tren cong
"Doc Dilu 2121 din 2133 Bo luat Dan sir Phap.
'" Dilu 2132 Bp luat Dan su Phap. Dpc Dilu 2124 din 2133 Bd luat Dan sir Phap.
trinh do se duang nhien dugc chuyen sang nhirng cong trinh xay dimg mai tren ciing dia diem vai cong trinh bi pha bo.
The chip theo thoa thuan chi co the thuc hien dual hinh thirc van ban cong chimg truac hai cong chung vien hoac truac mgt cong chung vien va hai nguai lam chirng.
Nhu vay, theo quy djnh cua phap luat Phap thi thi chip theo thoa thuan co nhiing net tuang dong vai the chap theo quy dinh ciia phap luat Viet Nam. Doi vai the chap theo thoa thuan thi bat dgng san la doi tugng ciia the chap c6 the la tai san hien c6 hoac tai san se hinh thanh trong tuang lai.
1.4. Ddng ky the chdp
Theo quy dinh tai Dilu 2146 BLDS Phap, the chap theo luat dinh, theo quyet dinh ciia toa an hoac theo thoa thuan phai dugc dang ky tai Phong dang ky giao dich bao dam nai co tai san.
Co quan dang ky giao dich bao dam khong dugc mac nhien tien hanh viec dang ky; viec dang ky chi dugc thuc hien tren nhung bat dgng san nhat dinh theo trinh tu va thii tuc do phap luat quy dinh.
Trong mgi truang hgp viec dang ky the chap doi vai bat dgng san phai chi ro timg bat dgng san, xac dinh ro nai c6 bat dgng san chinh xac a dau, khong dugc chi dan chung, du la giai han a mgt viing lanh tho nhat dinh.
Ngoai ra, BLDS Phap con quy djnh rat chi tiet, cu the ve mau dan dang ky, thii tuc dang ky, thai han dang ky, dang ky gia han, phi dang ky, xoa dang ky va riit bat dang ky...
7.5. Thir tir the chdp'-
Giua nhung nguai c6 quyen, viec the chip, dii la the chap theo luat dinh, theo ban an hay theo thoa thuan chi dugc xIp thir tu can cir vao ngay, thang nguai co quyln tiln hanh dang ky tai ca quan giao dich bao dam theo thi thirc do phap luat quy djnh.
Dilu 2134 Bd luat Dan su Phap.
N I U nhilu dang ky thi chip dugc thuc hien ciing mgt ngay d6i vai mgt bat dgng san, thi can cir vao ngay, thang cua chirng thu dang ky, dang ky the chap nao sam hari se dugc xIp a hang truac dii thu tu trong so dang ky nhu the nao. Tuy nhien, nliirng dang ky phan chia di san thira ke va nhirng dang ky the chap theo luat dinh duai day se dugc xep a hang truac so vai nhung dang ky the chap theo luat dinh khac hoac theo thoa thuan tien hanh ciing ngay:
- Quyen va quyen yeu eau ciia vg hoac chong doi vai nguai kia;
- Quyen va quyen yeu cau ciia nguai chua thanh nien hoac ciia nguai giam hg doi vai tai san ciia nguai giam hg hoac ciia nguai quan ly theo quy dinh ciia phap luat;
- Quyen va quyen yeu cau ciia Nha nuac, tinh, xa va cac dan vi su nghiep doi vai tai san ciia nguai thu ngan va ke toan.
"Neu CO nhieu dang ky dugc tien hanh ciing mgt ngay doi vai cimg mgt bat dgng san tren ca sa nhirng chirng thu quy dinh tai doan 2 nhung ngay, thang cua nhiing chirng thu nay la nhu nhau, hoac co nhieu dang ky dugc tien hanh cung mgt ngay tren mgt bat dgng san vi lgi ieh ciia nhiing nguai yeu cau CO quyen uu tien va dugc bao dam bang the chap quy dinh tai doan 3 thi cac dang ky nay CO gia tri nhu nhau du thir tu trong so dang ky neu tren nhu the nao".
Thir tu uu tien giira nhiing nguai co quyen uu tien hoac dugc bao dam bang the chap va nhiing nguai c6 ky phieu neu nhiing ky phieu nay dugc bao dam bang cac tai san dugc coi la bat dgng san, dugc xac dinh dua vao ngay, thang cong bo cac chirng thu do;
viec cong bo ky phieu do cac quy dinh phap luat chuyen nganh dieu chinh.
Ngoai ra, phap luat cua Phap con c6 quy dinh rieng ve the chap theo luat dinh giira vg va chong (tir Dieu 2135 den Dieu 214^, nhirng quy dinh rieng ve the chap theo luat dinh trong truang hgp giam hg (tir Dieu 2143-2145).
1.6. Hieu lire ciia the chdp ddi v&i nguai thir ba ndm giir tdi sdn
Nguai CO quyen the chap da dang ky doi vai mgt bat dgng san tiep tuc co quyen doi vai bit dgng san do, cho dii bat dgng san dugc chuyen vao tay nguai khac, de dugc xIp thir tu va dugc thanh toan theo thu tu cac quyen yeu cau ciia hg hoac theo thu tu dang ky ciia hg.
Neu nguai thir ba nam giii tai san khong tiln hanh nhiing thii tue theo quy dinh ciia phap luat de thanh toan quyen sa hiiu ciia minh thi theo hieu luc cua viec dang ky, nguai nay bi coi nhu nguai co nghTa vu doi vai cac nghTa vu dugc bao dam bang the chap, dugc huang cac ky han va thai ban nhu nguai c6 nghTa vu dau tien. Trong truang hgp nay, nguai thir ba nam giu tai san phai tra toan bg so von va lai da den han, dii so tien la bao nhieu, hoac phai tir bo hoan toan bat dgng san da the chap.
Neu nguai thir ba nam giU tai san khong thuc hien mgt trong nhirng nghTa vu noi tren, nguai CO quyen the chap co the ban bat dgng san the chap.
Nguai thir ba nam giU tai san c6 the bi kien doi boi thuang neu do hanh vi ciia minh hoac do so suat de xay ra nhirng hu hong gay thiet hai cho nguai co quyen the chap;
nguai nay chi co the doi tra lai nhirng chi phi bao quan va chi phi sii'a chira khong vugt qua phan gia tri gia tang do viec sira chira dem lai.
Nguai thir ba nam giir tai san phai chiu trach nhiem ve nhiing hoa lgi cua bat dgng san bi the chap ke tir ngay nhan dugc giay yeu cau thuc hien nghTa vu hoac tir bo bit dgng san the chap, hoac ke tit ngay nhan dugc giay yeu cau moi neu vu kien da bi bo trong ba nam.
Nguai thu ba nam giir tai san da thuc hien nghTa vu dugc bao dam bing thi chip hoac da tir bo bat dgng san the chap co the
kien doi quyen bao dam d6i vai nguai co nghTa vu chinh.
7.7. Chdm dirt the chdp
^ Theo quy dinh tai Dilu 2180, quyln thi chap chim diit trong nhiing truang hgp sau day:
- Do nghTa vu chinh cham dirt;
- Do nguai c6 quyen tir bo the chap;
- Do viec thuc hien nhiing the thirc va dieu kien quy dinh cho nguai thu ba nam giii tai san nham giai trii tai san hg dugc sa hiru khoi quyen the chap;
- Do thai hieu.
Neu tai san nam trong tay nguai co nghTa vu thi nguai nay co quyen so hiru theo thai hieu doi vai tai san can cir vao kien doi huang quyen the chap.
2. The chap tai san theo quy dinh ciia phap luat Thai Lan
The chap dugc quy dinh tai Bg luat Dan sir va Thuang mai (BLDS & TM) Thai Lan, Tieu dl XII tir Dilu 702 din Dilu 746, bao gom nhiing ngi dung chinh sau day:
2.1. Khdi niem vd dgc diem ciia the chdp
Hgp dong the chap la hgp dong qua do, mgt nguai ggi la nguai the chap nhugng mgt tai san cho mgt nguai khac, ggi la nguai nhan the chap nhu mgt bao dam de thi hanh mgt nghTa vu, nhung khong giao tai san do eho nguai nhan the chap.
Nguai nhan the chap eo quyen dugc tra tien doi vai tai san the chap uu tien truac nhirng chii ng thuang, bat luan la quyen so hiiu doi vai tai san do da dugc chuyen nhugng cho nguai thu ba hay chua .
Qua khai niem the chap duge quy dinh tai Dilu 715 BLDS & TM Thai Lan c6 thi nhan thiy thi chap theo phap luat Thai Lan CO nhiing dac diem sau:
Dieu 2166 - 2179 Bp luat Dan sir Phap. ' Dilu 702 Bd luat Dan su va Thuang mai Thai Lan.
Thic nhdt, thi chip la mgt hgp dSng, tuc la CO sir thoa thuan va thdng nhit y chi giUa cac ben la ben c6 quyln va ben co nghTa vu.
Thic hai, thi chip la mgt bien phap bao dam thuc hien nghTa vu, vi thi chip co chuc nang bao dam dl thi hanh mgt nghTa vu. Khi ben CO nghTa vu khong thuc hien hoac thuc hien khong dung nghTa vu thi ben co quyen CO quyen cuang chl thi hanh hgp dong the chap de bao dam thuc hien nghTa vu.
Thic ba, tai san la doi tugng cua the chap van do ben bao dam giii. Quy dinh nay the hien dac diem rieng biet ciia the chap so vai cam CO theo phap luat Thai Lan, vi theo quy dinh tai Dieu 747 thi cam co la mgt hgp dong qua do mgt nguai ggi la nguai cam co giao cho mgt nguai khac ggi la nguai nhan cam CO mgt dgng san, de dam bao cho viec thi hanh mgt nghTa vu.
2.2. Doi tirffng the chdp
Theo quy dinh ciia phap luat Thai Lan thi doi tugng cua the chap bao gom ca bat dgng san va dgng san. Trong hgp dong the chap cac ben phai chi ro tai san the chap.
Bat cir loai bat dgng san nao ciing co the duge the chap. Con doi vai dgng san thi ve nguyen tac chi nhirng dgng san co dang ky quyen sa hiiu mai tra thanh doi tugng ciia the chap. Theo quy dinh tai Dieu 703 BLDS & TM Thai Lan thi nhiing loai dgng san duai day co the dugc the chap, mien la nhiing dgng san do da dugc dang ky dung luat:
- Tau hoac thuyen eo trgng tai tir 6 tan tra len, sa lan may hoac tau may co trgng tai 5 tan tra len;
- Nhiing nha noi;
- Gia siic lan;
- Bit ke loai dgng san nao khac ma luat phap quy dinh phai dang ky cho muc dich do.
15 £)|gu 703- 714 Bd luat Dan su va Thuong mai Thai Lan.
Tai san la doi tugng cua the chap phai thugc sa hiru ciia ben the chap. Theo quy dinh ciia phap luat Thai Lan thi tai san khong thi dem thi chip, trir phi chinh nguai chii sa hiru cua tai san do dugc thirc hien.
Mgt nguai co the the chap tai san ciia minh dl bao dam thuc hien mgt nghTa vu cua mgt nguai khac. Mgt nguai ma quyen sa hiru tai san cua minh phu thugc vao mgt dieu kien, thi chi CO the thi chap tai san theo diing dieu kien do.
Doi vai truang hgp the chap nhieu tai san de thuc hien mgt nghTa vii, phap luat Thai Lan quy dinh: Viec thuc hien mgt va cimg mgt nghTa vu co the duge bao dam bang viec the chap nhieu tai san thugc ve mgt hay nhieu chii sa hiru.
Cae ben co the thoa thuan rang:
- Nguai nlian the chap se dugc thue thi quyen ciia minh doi vai nhirng tai san theo mgt thu tu rieng biet.
- Moi mgt tai san chi bao dam thue hien doi vai mgt phan rieng biet ciia nghTa vu.
Doi vai truang hgp the chap mgt tai san de bao dam thuc hien nhieu nghTa vu thi phap luat Thai Lan c6 quy dinh: Mac dii trong hgp dong c6 the co dieu khoan quy dinh khac, mgt tai san the chap eho mgt nguai CO the dugc the chap cho mgt nguai khac trong thai gian dang thuc hien hgp dong truac do.
2.3. Th&i hgn the chdp
Thai han the chap theo quy dinh ciia phap luat Thai Lan do cac ben thoa thuan trong hgp dong the chap. Theo do, truac khi nghTa vu den han thi hanh, bat cir mgt sir thoa thuan nao cho nguai nhan the chap, trong truang hgp nghTa vu khong dugc thuc hien tra thanh nguai sa hiru tai san the chap, hoac CO quyen dinh doat tai san do trai vai nhiing quy dinh ve thi hanh hgp dong the chap, deu bi coi la vo hieu.
2.4. Hinh thirc ciia hap dong the chdp La mgt hgp dong bao dam, hinh thirc ciia hgp d6ng thi chip theo quy dinh ciia
phap luat Thai Lan ciing rat chat che. Theo quy dinh tai Dilu 714 BLDS & TM Thai Lan thi hgp dong the chap phai dugc ghi nhan bang van ban va phai dugc dang ky tai ca quan c6 tham quyen.
2.5. Phgm vi the chdp
Theo quy dinh cua phap luat Thai Lan thi tai san the chap se bao dam cho viec thi hanh nghTa vu chinh va cho ca nhiing khoan phii sau:
- Tien lai;
- Boi thuang trong truang hgp khong thi hanh nghTa vu;
- Phi ton cuang che hgp dong the chap.
Ben canh do, bat ky tai san nao da dugc dung de the chap thi dugc hieu la de bao dam cho toan bg nghTa vu. Theo quy dinh tai Dilu 716, Dilu 717 va Dilu 718 thi hgp dong the chap, ngay ca sau khi da thuc hien dugc mgt phan, bao gom tat ca nhung tai san the chap va toan bg tirng tai san trong so do.
Neu mgt tai san the chap dugc chia ra thanh nhieu phan, thi hgp dong the chap van tiep tuc dugc thuc hien bat chap bao gom mgt hoac tat ca nhu'ng phan do. Tuy nhien, cac phan CO the duge chuyen nhugng, tach khoi hgp dong the chap vai su dong y ciia nguai nhan the chap. Sir dong y nay khong dugc su dung de chong lai mgt nguai thir ba, trir phi no da dirge dang ky.
Hgp dong the chap bao ham tat ca nhirng vat co lien quan den tai san the chap, tuy nhien phu thuoc vao ba han che sau day'":
- Thic nhdt, hgp dong thi chip dat dai khong bao gom nha cira ma nguai thi chip xay tren dat do sau khi ky kit hgp ddng thi chap, trir phi trong hgp ddng co quy dinh mgt dieu khoan dac biet ve vin dl do.
Tuy nhien. trong bat ke truang hgp nao, nguai nhan the chip co thi dem ban nhirng nha cira do ciing vai dat dai, nhirng nguai do
Dieu 718-721 Bo luat Dan su va Thuang mai Thai Lan.
chi c6 thi thuc hien quyln uu tien doi vai so tiln thu dugc do ban dit.
- Thic hai, hgp ddng thi chap nha cua dugc xay hoac nhung cdng trinh dugc lam tren hoac duai mat dit ciia mdt nguai khac, thi khdng bao gdm dit d6, va ngugc lai.
- Thic ba, hgp ddng thi chap khdng bao gdm nhiing hoa lgi cua tai san the chap, trir khi ngudi nlian thi chip da thdng bao cho ngudi the chap hoac ngudi dugc chuyen nhugng biet ve y dinh cua minh thi hanh hgp ddng the chap.
2.6. Quyen vd nghia vu cua cdc ben trong hop dong the chdp
2.6.1. Quyen vd nghia vu ciia ben nhgn the chdp
Ben nhan the chap cd cac quyen va nghTa vu sau day:
- Cd quyen iru tien neu tai san the chap dugc chuyen dich cho chii the khac. Khi mot tai san da dugc the chap va mdt sir chuyen djch, hoac mdt quyen cu the nao khac dugc dang ky sau khi dang ky the chap ma khdng cd su ddng y ciia ngudi nhan the chap thi hgp ddng the chap do dugc uu tien truac quyen chuyen dich hoac quyen cu the nao khac ndi tren; va quyen nay bi xoa bd trong dang ky, mdt khi sir tdn tai cua nd la phuang hai den nhiing quyen ciia ngudi nhan the chap trong viec thi hanh hgp ddng the chap.
- Cd quyen yeu cau sira chua tai san the chap hoac bdi thudng thiet hai. Neu tai san the chap bi tdn that, hoac neu mdt trong nhirng tai san the chap bi mat, hoac bi thiet hai ma vi the, sir bao dam trd nen thieu hiru hieu, thi ngudi nhan the chap cd the thi hanh hgp ddng the chap ngay lap tire, trir phi ngudi the chap khdng pham ldi va de nghi hoac the chap mdt tai san khac cd du gia tri de bao dam, hoac sua chira tdn that trong vdng mdt thdi gian hgp ly.
2.6.2. Quyin vd nghia vu ciia ben thi chdp
- Quyln yeu cau ngudi mac ng thanh toan. Mdt ngudi the chap da the chip tai san
ciia minh nhu sir bao dam dl mdt ngudi khac thi hanh mgt nghTa vu va da thi hanh nghTa vu thay cho ngudi mic ng, dl tranh viec cuang che thi hanlr hgp ddng thi chip, cd quyen ddi ngudi mic ng hoan lai sd tien da thi hanh.
- Co nghTa vu phai bao dam thi hanh nghTa vu cho ngudi mic ng. Khi mdt ben hoac nhieu ngudi thi chip cac tai san cua hg mdt each rieng re, nhu su bao dam de mdt ngudi khac thi hanh mgt va ciing mdt nghTa vii va khdng quy dinh rd thu tu thi ngudi the chap da thi hanh nghTa vu do hoac ngudi cd hgp ddng the chap tai san bi cuang che thi hanh thi khdng cd quyen khieu nai lai nhiing ngudi the chap khac.
- Quyen duge mien trach nhiem. Khi nhieu ngudi the chap cac tai san ciia minh mdt each rieng re nhu su bao dam de mdt ngudi khac thi hanh mdt va cimg mdt nghTa vu, cd xac dinh thu tu, thi viec ngudi nhan the chap mien trach nhiem cho mdt trong sd nhirng ngudi the chap, se mien ca trach nhiem cho nhirng ngudi the chap sau do, trong pham vi thiet hai ma vi dd hg phai ganh chiu.
2.7. Cuong che thi hdnh hap dong the chdp
- Mdt hinh thuc xii ly the chap theo quy dinh ciia phap luat Thai Lan la cudng che thi hanh hgp ddng the chap. De cuang che thi hanh hgp ddng the chap, ngudi nhan the chap phai thdng bao bang van ban cho ngudi mac ng de ngirdi do thi hanh nghTa vu cua minh trong vdng mdt thdi han hgp ly da dugc an djnh trong thdng bao. Neu ngudi mac ng khdng lam diing nhu da ndi, thi ngudi nhan the chap cd the thua kien trudc toa an de nghi ra lenh tich bien tai san the chip dl dem ban dau gia.
- Ngudi nhan the chap cd quyln khilu nai ddi kit thuc sdin hgp ddng thi chip, tuy thudc vao nhung dieu kien dudi day:
+ Ngivdi mac ng da khdng tra lai trong 5 nam;
+ Ngudi thi chap da khdng chimg minli dugc trudc toa la gia tri ciia tai san the chap ldn han sd tien mac ng; va
+ Khdng cd nhiing hgp ddng the chap khac dugc dang ky hoac nhung quyen uu tien ddi vdi ciing tai san do.
- Khi mgt va cimg mgt tai san dugc the chap cho nhieu ngudi nhan the chap thi hg dugc xep thir tu theo ngay va gid dang ky, va ngudi nhan the chap sdm han se dugc thoa man trudc nhung ngudi sau. Ngudi nhan the chap dang ky sau, khdng cd quyen thi hanh quyen ciia minh gay ra thiet hai cho ngudi dang ky trudc minh.
- Nhirng khoan tien thuc te thu dugc sau khi ban dau gia se dugc phan chia cho nhiing ngudi nhan the chap, theo thu tu ciia hg va sd du, neu cd, se dugc giao lai cho ngudi the chap.
- Neu tri gia ude tinh ciia tai san trong trudng hgp ket thiic sam hgp ddng the chap, hoac khoan tien thuc te thu dugc trong trudng hgp ban dau gia thap han sd tien ng thi ngudi mac ng thi hanh nghTa vu khdng phai chiu ve sd tien chenh lech.
- Khi nhieu tai san dugc the chap de bao dam cho ciing mdt nghTa vu va khdng quy dinh thu tu, thi ngudi nhan the chap cd the thuc thi quyen ciia minh ddi vdi tat ca hoac bat cu tai san nao, vdi dieu kien la ngudi do khdng lam nhu vay ddi vdi nhieu tai san han muc can thiet de thoa man quyen cua minh.
Neu ngudi nhan the chap thuc thi quyen ciia minh ddi vdi tat ca nhiing tai san ciing mdt liic, thi viec ganh vac nghTa vu duge chia theo gia tri tuang iing cua nhung tai san dd trir khi sd tien cua cac hgp ddng the chap da dugc quy dinh rd cho timg tai san, va trong trudng hgp do, viec phan chia dugc thuc hien theo sd tien tuang img ciia cac hgp ddng the chap ddi vdi nhirng tai san dd. Tuy nhien, neu ngudi nhan the chap thuc thi quyen ciia minh ddi vdi mdt trong nhirng tai san dd, thi ngirdi nhan the chap dd cd the dugc thi hanh toan bd nghTa vu ddi vdi tai
san do. Trong trudng hgp dd, ngudi nhan the chap dimg d thir tu lien sau dugc coi la ngirdi duge ban ng ddi vdi ngudi nhan the chap trudc minh, va cd the thi hanh hgp ddng the chap thay cho ngudi dd trong pham vi sd tien ma ngudi nhan the chap trudc do cd the nhan duge tir nhirng tai san khac theo quy dinh cua doan tren.
- Khi ngirdi nhan the chap cd y dinh cudng che thi hanh hgp ddng the chap ddi vdi ngudi nhan chuyen nhugng tai san the chap thi ngudi nhan chuyen nhugng phai dugc tdng dat mdt thdng bao bang van ban mdt thang trudc khi cudng che thi hanh hgp ddng the chap dd.
2.8. Chdm dirt the chdp
Theo quy dinh tai Dilu 744 BLDS &
TM Thai Lan thi mgt hgp ddng the chap cd the bi cham diit:
- Khi cham dirt nghTa vii dugc bao dam theo each khac ngoai viec het thdi hieu;
- Khi cd sir thdi rang huge ngudi the chap vao hgp ddng the chap va xac dinh bang van ban;
- Khi cd sir mien trii cho ngudi the chap;
- Khi cd sir huy bd hgp ddng the chap;
- Do viec ban dau gia tai san the chap theo lenh ciia toa an, nhu la ket qua ciia viec cuang che thi hanh hoac huy bd hgp ddng the chap.
Ngirdi nhan the chap cd the cudng che thi hanh hgp ddng the chap ngay ca sau khi nghTa vu dugc bao dam da bi xoa bd vi hit thdi hieu, nhung tien ldi cdn thilu cua hgp ddng the chap khdng dugc tinh dl cuang chl cho thdi han qua 5 nam.
3. Mot so goi mo- cho Viet Nam
Qua nghien ciai phap luat ciia Phap va Thai Lan cd the nhan thiy phap luat Viet Nam trong thdi gian tdi khi cd sira ddi BLDS ve che dinh thi chip cd thi tham khao phap luat ciia mdt so qudc gia khac tren thi gidi, trong dd cd phap luat ciia Phap va Thai Lan:
Thic nhdt, ve tdi sdn the chdp
Phap luat ciia Thai Lan cho phep diing tai san ciia ngudi thu ba dl mang di the chap. Tuy nhien, theo quy dinh cua phap luat Viet Nam thi tai san mang di the chap phai thudc sd hiru ciia ben thi chip'^. Dieu nay la chua phii hgp bdi le mdt trong nhiing nguyen tac dugc phap luat dan sir Viet Nam ghi nhan la nguyen tac tu dinh doat. The chap la mdt hgp ddng dan su, do dd viec thoa thuan ciia cac ben khdng vi pham dieu cam ciia phap luat can phai dugc tdn trgng.
Han niia, quy dinh nay cung khdng hoan toan thdng nhat vai quy dinh ve tai san bao dam duge quy dinh trong Nghi dinh 163 ve giao dich bao dam. Theo quy dinh tai Dieu 4 Nghi dinh 163 thi:'Ta/ sdn bdo dam do cdc ben thod thudn vd thuoc sa hieu ciia ben co nghia vu hoac thuoc sd huu ciia ngudi thic ba md ngudi ndy cam ket dung tdi sdn do de bdo ddm thuc hien nghia vu ciia ben co nghia vu doi vai ben co quyen. Tdi sdn bdo dam CO the Id tdi sdn Men co, tdi sdn hinh thdnh trong tuang lai vd duac phep giao dich'". Chfnh vi cd quy dinh khdng thdng nhat nhu vay da dan den each hieu la neu dung tai san ciia ngudi thu ba de the chap thi dd la bien phap bao lanh ehu khdng phai the chap. Cach hieu nay ciing chua thuc su chinh xac, vi du nhu trong trudng hgp mgt ngudi cho ngudi khac mugn tai san va ddng y cho viec dimg tai san dd de the chap thi d6 khdng the dugc hieu la bien phap bao lanh.
Chinh vi vay, Dilu 432 BLDS trong thdi gian tdi nen quy dinh theo hudng sau: "The chdp tdi sdn Id viec mot ben (goi la ben the chdp) diing tdi sdn thuoc sa hUu eita minh hoac cim nsudi thic ba neu duac mudi thic ba dong V de bdo ddm thuc hien nghia vu ddn su doi vai ben kia (goi Id ben nhdn the chdp) vd khong chuyen giao tdi sdn cho ben nhdn the chdp ".
Ngoai ra, phap luat Viet Nam cdng nhan tit ca cac loai tai san dii la ddng san hay bit
' Dilu 432 Bd luat Dan sir Viet Nam 2005.
ddng san, tai san hien cd hay tai san hinh thanh trong tuang lai diu trd thanh ddi tugng cua thi chip. Quy dinh nay khdng mang tinh kha thi va khdng dam bao dugc do an toan cho chii thi mang quyen trong trudng hgp tai san thi chip la tai san khdng dang ky quyen sd hiru. Trong trudng hgp nay, viec dinh doat, chuyln nhugng ddi vdi tai san the chip la rit dl dang. Chinh bdi vay, viec cdng nhan ca nhiing tai san nay ciing trd thanh ddi tugng ciia thi chap khdng nhiing khdng dam bao dugc quyen lgi eiia chu the mang quyen ma cdn cd the dem lai riii ro cho nhdng ngudi dugc chuyen nhugng tai san the chap. Ve quy dinh nay, phap luat Viet Nam cd the tham khao phap luat ciia Thai Lan, chi nen quy dinh bat ddng san va nhirng ddng san cd dang ky quyen sd hiru mdi cd the trd thanh ddi tugng cua the chap.
Thu hai, ve phgm vi bdo ddm
Phap luat ciia Phap va Thai Lan deu xac dinh pham vi bao dam bao gdm toan bg nghTa vu chinh va phan phu phat sinh nhu tien lai, tien bdi thudng thiet hai, va cdn bao gdm ca cac chi phi cudng che, chi phi td tung... Phap luat Viet Nam ciing nen quy dinh cu the va rd rang hon ve van de nay. NghTa vu can dugc bao dam la nghTa vu chinh ciia ben cd nghTa vu va nhiing chi phi phat sinh tu nghTa vu chinh hoac do hanh vi vi pham nghTa vu ciia ben cd nghTa vu gay ra. Do do, nhirng chi phi phat sinh dd duge xac dinh thudc pham vi bao dam la hoan toan phii hgp va se dam bao dugc quyen lgi chinh dang cho ben mang quyen. Chinh bdi vay, phap luat Viet Nam ngoai nghTa vu tra lai va bdi thudng thiet hai theo quy dinh tai Dilu 319 Bd luat Dan sir thi cung can ghi nhan pham vi bao dam bao gdm ca tien phat vi pham, chi phi td tung, cudng chl va cac chi phi hgp ly khac phat sinh tu nghTa vu chinh.
Thic ba. vi xic ly tdi sdn bdo ddm Id quyin sic dung ddt
Ddi vdi hgp ddng thi chip quyln sii dung dit khdng bao gdm nha cua ma ngudi
thi chip xay tren dit dd sau khi ky kit hgp ddng thi chip. Day la mdt dang giao dich diln ra phd biin tai Viet Nam. Tuy nhien, phap luat Viet Nam chua quy dinh cu the each thuc xu ly trong trudng hgp nay. Qua nghien cuu cd the nhan thay phap luat Thai Lan quy dinh ve van de nay kha phu hgp, cd the la bai hgc kinh nghiem cho phap luat Viet Nam do la: "Trong bdt ke trudng hap ndo, nguai nhdn the chdp co the dem bdn nhicng nhd cica do ciing vai ddt dai, nhirng nguoi do chi co the thuc hien quyen uu tien doi voi so tien thu duoc do bdn ddt. "'^
Thic tu, ve thu tu uu tien thanh todn Phap luat eiia Phap va Thai Lan deu quy dinh ve thu tu uu tien thanh toan trong trudng hgp mdt tai san bao dam thuc hien nhieu nghTa vu. Phap luat Viet Nam ciing quy dinh ve van de nay trong BLDS 2005 va Nghi dinh 163. Theo dd phap luat Viet Nam se uu tien thanh toan theo thu tu dang ky giao dich bao dam hoac theo thu tu xac lap giao dich neu giao dich bao dam khdng cd dang ky. Tuy nhien, mdt van de bat cap se nay sinh neu cac giao dich bao dam deu dugc dang ky hoac xac lap cung mgt ngay.
Trong trudng hgp nay, de dam bao su cdng bang cho cac chu the mang quyen, cac nha lap phap Viet Nam cd the tham khao quy dinh ciia phap luat Phap tai Dieu 2134 BLDS Phap nhu sau: "Neu co nhieu ddng ky duac tien hdnh ciing mot ngdy doi voi ciing mot bdt dong sdn tren ca sa nhirng chirng thu quy dinh tgi dogn 2 nhung ngdy thdng ciia nhicng chung thu ndy Id nhu nhau, hoac CO nhieu ddng ky duoc tien hdnh ciing mot ngdy tren mot bdt dong sdn vi lai ich ciia nhicng ngudi yeu cdu co quyen uu tien vd duac bdo ddm bdng the chdp quy dinh tgi dogn 3, thi cdc ddng ky ndy co gid tri nhu nhau dii thic tu trong so ddng ky neu tren nhu the ndo ".
' Dilu 719 Bd luat Dan sir va Thuang mai Thai Lan.
