Ctf cau lai cac nganh kinh te dtinh Hai Difofng
theo hiTofng phat trien ben vu'ng
PHUNG QOANG P H A T ' Tom tat
Bdi viet trinh bdy ki't qud dgt dugc cung nhu mgt sdhan chi', kho khdn trong qud trinh ca cd'u lai cdc ngdnh kinh ti d tinh Hdi Duong trong thdi gian qua. Tff do, nghien cffu cung de xudt mgi so gidi phdp nhdm tii'p tuc cacdu lgi cdc ngdnh ktnh te d tinh Hdi Duang thea hudng bin vUng Irong thdi gian tdi.
Tff khda: ca cdu lgi ngdnh kinh le, phdt trien ben vffng, tinh Hdi Duong
Summary
This paper presents the achievement as well as some limitations and difficulties in Hai Duong province's restructuring of economic sector in recent years. Also, it proposes several solutions for keeping up the aforementioned restructuring in the province towards sustainability in the coming time.
Keywords: economic restructuring, sustainable development, Hai Duong province
GIOI THIEU
Quan triet va thtfc Men manh me de an tdng the cd cd'u lai nen kinh te' gdn v6i chuyen ddi md birth tang trtfdng theo hudng ndng cao chd't ltfdng, hieu qua va nang life canh ttanh, ttong nhffng nam qua (2015-2019), Hai Dtfdng da thue day qua ttinh cd cd'u lai cac nganh kinh te' theo hudng phdt ttien ben vffng. Tuy nhidn, qua tnnh phdt trien cung dang dat ra mot sdhan che', can ed gidi phdp de thdo gd.
KET QUA DAT DUOC
Thff nhdt, ca cdu ngdnh kinh te tie'p tuc chuyen dich tich ctfc theo hudng cdng i^ghiep hoa, hiin dgi hda.
Cd cdu nganh kinh td' cua Hai Dtfdng thdi gian qua chuyen dich theo htfdng giam ty trpng nganh ndng, lam nghidp, thuy san;
tdng ty trpng nganh cdng ngMdp - xdy ditfig vadich vu. So heu d Bang 1 cho tha'y, ne'u nhif nam 2015, ty ttpng ndng, ldm, ngtf nghiep Id 16,1%, tM de'n ndm 2019 giam 'tuong chi cdn 8,8%; ttong khi dd, ty trpng nganh cong ngMdp vd xdy duftig tff 52,8%
nam 2015 dd tdng len 59,7% nam 2019.
Thff hai, noi hg iffng ngdnh cung dugc ca cdu lai theo hudng cdc ngdnh co gid tri gia tdng cao ngdy cdng chie'm ty trgng ldn trong ca cdu GDP
Cu thd, trong ndng nghiep, Tinh da tid'n hanh cd cd'u lai theo htfdng tdng ty trpng cdc ngdnh chan nudi, thuy san, dieh vu, giam dan ty trpng ngdnh trdng trpt. Vi thd', cd ca'u nOi ngdnh ndng nghidp da cd btfdc chuyen dich theo htfdng tich ctfc, tang ty trpng thuy san, djch vu - la ITnh vtfc cd gid tri kinh te cao hdn. Ty ttdng thiiy sdn giai doan 2015-2019 tdng ttf 10,9% ldn 11,8%; ty trong dich vu ndng nghiep tdng nhe ttf 6,9% len 7,1%
(Cue Thdng kd tinh Hai Dtfdng, 2016, 2020).
Trong cdng nghiep, cd cd'u npi bp nganh cdng ngbidp chuyen dieh tich ctfc theo hffdng tang nhanh ty trpng eac ngdnh cdng nghidp che' bid'n, che' tao, giam din ty trpng nganh cdng nghidp khai thdc tai nguydn khodng san. Trong giai doan 2015-2019, nganh edng nghiep ehd' bien, chd' tao duy tri td'c do tdng lidn tuc va chie'm ty trong ldn trong cd ed'u nganh cdng nghidp cua
sAtiG 1: Cd CAO KIMH TE CGA HAI DCfdtiG GfAl DOAM 2015-2019 Dan VI: %
2019
Nona. ISm. nerf nehi^D 16,1 12,5 9.6 9.9 8,8
Cdns nshi^D va x3v dtfne 52.8 .^3.4 57.9 57.3 59.7
Dich vu 31,1 34.1 32.5 32.8 31.5 Mguon Cue Thong ke tmh Ha, Du<
ThS., Hoc vien Chinh tn - Bo Q u d c phong
Ngay nhan bdi: 19/03/2020; Ngdy phdn bien. 24/03/2020; Ngdy duyel ddng. 25/03/2020
189
BAMG 2: C d CAO LAO DONG PHAM THEO MGAMH CUA H A I DCTdNG GIAI DOAM 2 0 1 5 - 2 0 1 8
Dan vj: 7c Nam
-^nis
^016 2017 2018
35.1 3^.7 30.6
^8.7
Cons nphieD va xSv dilne 36.5 38,9 40.5 42.9
Dichvu 28.4 28,4 28.9 28.4 Nguon h i e n giam Thong ke !inh Hai Du'ong
Tinh. Cu the, cdng nghiep che'bie'n, chd tao giai doan nay tang ttf 92,9% len 96%; ttong khi do, edng nghiep khai khodng giam ty trong ttf 0,7% xud'ng edn 0,2%
(Cue Thd'ng ke tinh Hai Dtfdng, 2016, 2020).
Ddi vdl ngdnh dieh vu, tap ttung phdt tridn nganh dieh vu VLfa theo cMeu rdng, vtfa theo chieu sdu, theo htfdng hidn dai, vdi td'c dp tdng tttfdng cao hdn cac khu vtfc sdn xua't va GRDP cua tinh. Trong giai doan 2015-2019, cdc nganh dich vu cd gid tri gia tang cao ludn chid'm ty trong ldn vd cd xu htfdng tang. Cu the, dich vu ban budn, bdn le, sufa chtfa dtd, xe mdy tang ttf 22,6% ldn 23,7%; dieh vu van tdi kho bai tang ttf 20,6% len 20,7%; dich vu gido due dao tao tdng ttf 8,3% ldn 9,6% (Cue Thdng ke tinh Hai Dtfdng, 2016, 2020). Huy ddng cac thanh phan kinh td'dau ttf phdt trien du lich vdi he thd'ng ha tang ddng bd.
Men dai, san pham da dang va tinh chuyen nghiep cao nhdm phdt trien du hch thanh ngdnh kinh td' mui nhon cua Tinh. Ty ttpng ngdnh dich vu thtfdng xuyen d mtfc dn dinh chid'm trdn 30% ttong ed cd'u GRDP cua tinh (Cue Thdng ke tinh Hai Dtfdng, 2019).
Thff ba, CO cd'u cdc ngdnh kinh te thdn thiin mdi trudng vd ffng phd dugc vdi bii'n ddi kbi hgu ngdy cdng chii'm tf trgng cao
Cd ca'u cay ttong, vat nudi da dtfdc chuyen ddi theo htfdng phCi hdp hdn vdi dieu kien khi hau, thd nhtfdng ciaa dia phtfdng, thdn thien vdi mdi trtfdng. Tinh da tid'n hdnh md rpng dien tich cdy rau mdu ed gid tri kinh te cao, de tidu thu. Hinh thanh cdc VLing san xud't rau mdu hang hda tap ttung, chuydn canh; md rdng didn tich cdc cSy ttdng chu Itfc hanh tdi, ca rdt, eu dau... ciing vdi san xud't tfng dung cdng nghe eao nhd mang, nhd Itfdi, san xud't theo VietGAP, san xua't hihi cd de dam bao vd sinh an toan thtfc pham. Chdn nudi cung dtfdc to chtfc lai san xud't ttf nhd le, phdn tdn sang phat ttidn chan nudi tdp trung cdng ngMdp, ttang ttai, gia ttai theo chudi khep kin hen ket sdn xua't gan vdi tieu thu san pham vdi cdc doanh ngMdp. Tinh den nam 2019, Tinh da ho ttd xay ditfig va phdt ttien 18ha nhd mang, nha Itfdi; tfng dung cdng nghd ttfdi ntfdc tidn tien tten dien tieh 170ha rau mdu (Cue Thdng ke linh Hai Dtfdng, 2020). Tinh da tidp nhdn va lam chiJ cdng nghe nudi eay md invitto de san xud't mpt sd loai cdy dn qua, khoai tdy gid'ng vd cay dtfpc lieu, gdp phan tao ngudn gid'ng sach benh, phuc vu nhu cau san xua't cua Tinh. Nhieu ddn vi, doanh ngMdp ttdn dia ban Tinh da tog dung thdnh cdng tid'n bd ky thuat ttong chan nudi thuy sdn.
Day nhanh vide dich chuyen cdc nganh cdng ngMdp chu yd'u dtfa vao tdi nguydn vd lao dpng, tde ddng xd'u de'n mdi tttfdng sang cac ngdnh edng ngMep cdng nghe cao, than iMen vdi mdi trtfdng. Chu ttpng phat trien cdng
nghiep che bid'n sdu ddi vdi cdc sdn phain ndng ngMdp, thuy san va cac san phdjn cd ldi the eanh ttanh nhdm ndng cd'p chudi gid tti cac sdn pham tao nen gid tri gia tang cao. Trong giai doan 2015-2019, chi sd san xua't cdng ngMdp nganh khai khoang giam manh ttf 119,3% xud'ng cdn 100,9%, ttong khi chi sd san xua't nganh cdng nghidp che bid'n, ehe tao tang ttf 112,8% ldn 113,3%
(Cue Thd'ng ke tinh Hdi Dtfdng, 2016, 2020). Cac doanh ngMdp da tich ctfc dp dung he thdng td chtfc san xud't tien tid'n vd tfng dung cdng nghd eao, suf dung tai nguydn vd nang Itfdng tie't kidm, hidu qua ttong san xud't edng nghiep.
Thff tu, CO cdu lao dong chuyen dich phd hgp vdi xu thd chuyen dich ca cdu ty
trgng cdc ngdnh trong GDP Trong giai doan ttf 2015-2018, ty ttpng lao dpng d Hai Dtfdng da chuyen dich theo htfdng tang ty trpng Iao ddng ttong cde ngdnh edng nghiep vd xdy dtfng; giara ty trpng lao dpng trong cac ngdnh ndng, ldm nghiep, thuy san (Bang 2).
MOT SO HAN CHE
Mgt la, qud trinh cacdu lgi cdc ngdnh kinh te trong Tinh con chdm
Ddi vdi nganh ndng ngMdp, ttong giai doan 2015-2019, mac dCi ty ttong thiay san va dich vu tang, nhtfng td'c dp tang rd't chdm (thuy san tang 0,9%; dich vu tang 0,2%).
Trong cdng nghiep, mac du nganh chd' bie'n ehd' tao dtfdc xem la dpng Itfc tang trtfdng nhanh, nhtfng tinh chd't hoat ddng vdn mang hinh ddng cua nhffng
"cdng xtfdng gia cdng". Chi sd' san xuat loan ngdnh cdng nghiep ciaa Tinh giai doan 2015-2019 lai cd xu htfdng gidm nhe ttf 111% xud'ng cdn 110,2%.
Cd ed'u ngdnh dich vu eiing chuyen dich khd chdm, ty ttpng ITnh vtfc dich vu ttuyen thd'ng, nhtf: thtfdng mai, van tai, dich vu Itfu tru va an udng chid'm ty ttpng cao, ttong kM cac ngdnh dich vu cd gia tri gia tang eao lai tang cham va ehid'm ty ttpng khd tha'p. Vi dy: ttong giai doan 2015-2019, mac du cd tde dp tang tttfdng khd cao, nhtfng ed ca'u t^
trong nganh dich vu thdng tin truyen thdng giam 0,6% (ttf 7,5% xudng cdn 6,9%); ty ttpng dich vu tdi chinh ngdn hang cung giam 0,5% (ttf 7,3% xudng cdn 6,8%) (Cue Thd'ng kd tinh Hai Dtfdng, 2016, 2020).
Hai Id, ca cdu /y trgng vd xu hudng chuyen dich cdn nhiiu bd't hgp ly
Cd ca'u ty ttpng ndi bp cdc nganh cdn nMdu bdt hdp ly, cdc nganh gid tn gia tdng
cao, s&dung cdng nghd cao^va than thidn moi tnfdng cMemty ttpng thd'p. Nam 2019, doi vdi nganh ndng ngMdp, ty ttgng nganh (rong tfpt vdn chiem ty ttpng cao (tten 60%), trong kM nganh dich vu ndng nghidp con chie'm ty ttpng thap (khoang 7%). Cdc nganh cdng ngMep khai khoan.g; san xud't va phan phdi dien, kM ddt, ntfdc va xrf ly rac thai cMdm ty trong rd't thd'p (dtfdi 10%) (Cue Thdng ke tinh Hai Dtfdng, 2020). Ty irpng cdc nganh dich vu cd hdm Itfdng khoa hoc cong nghd cao cdn thap.
Ba la, tde do chuyen dich co xu hudng chgm dan, cdn thidu dong bd trong tuang quan giUa tde do chuyin dich co cdu GDP theo ngdnh vd ca cdu lao dgng
Tinh binh qudn nam giai doan 2015- 2019, mac dia ed cd'u ty trpng ngdnh n6ng nghiep giam khd manh, xud'ng ehi con 8,8%, tuy nhien ty trpng nganh dich vu Iai tang giara tha't thtfdng vdi ldc do chdm, chi tdng 0,4% (Bang 1).
Cdc so' lieu tinh todn d Bang 1 va Bang 2 cho tha'y, ttong giai doan 2015- 2019, ldc dp chuyen dich cd cd'u GDP (xac dinh theo ty Id chuyen dich) cham hdn k.ha nhieu so vdi he so' chuyen dieh ccf ca'u lao ddng. Trong ihdi k^ trdn, ne'u cd ca'u ngdnh ndng, ldm, thuy san ttong GDP chl giam 6,2% thi ed ed'u lao ddng giam 6,4%; trong khi do ty trpng nganh c6ng nghidp trong GDP tang 6,4%, ty tt"ong dich vu khdng he tang ma ed cd'u lao dgng ciia ngdnh cdng nghidp - xdy dUng tdng 4,5%, cd cd'u lao dpng nganh dich vu tang 1,7%. Dieu nay the hidn ganh nang cua khu vtfc phi ndng nghiep (bao gdm ca cdng nghiep vd dieh vu).
DE XUAT MOT SO GIAI PHAP
_ Nhdm tiep tuc thuc day qua trinh cd cau lai^cdc ngdnh kinh te theo htfdng phat trie'n ben vflng, theo chiing tdi, Hai DUdng can quan tdm thtfc hidn cd hidu qua mpt sdgiai phdp sau:
Thff nhdt, xdy dung, diiu chinh quy hoach, ki hogch co cd'u lgi cdc ngdnh liinh ti theo hudng hieu qua, ben vffng
^^ Tinh can xdc dinh rd chuydn dich cd can nganh kmh te phai nham vao muc tieu
phat ttien ben vtfng ndn kinh te, phai tao dtfdc stf lan tda tich ctfc dd'n tang trtfdng kinh te nhanh va hidu qua, nang cao ndng sud't lao ddng xd hOi, tang nhanh thu nhdp binh quan dau ngtfdi, bdo vd mdi trtfdng, ung phd dtfdc bie'n ddi khi hau. Cd ca'u lai ngdnh ndng nghidp gan vdi xdy dtfng ndng thdn mdi cd hidu qua thife cha't. Nang cao eha't Itfdng, gid tri gta tang cua san phd'm ndng nghiep tren thi trtfdng trong va ngoai Tinh. Phdt ttien manh san xud't cdng nghidp theo htfdng Mdn dai, ndng cao ndng life canh ttanh cua cde san phlm va doanh ngMdp cua Tinh. Tap trung phat trien mdt sd ngdnh dich vu cd ldi the, cd ham Itfdng tri thtfc va edng nghd cao.
Thffhai, Uu tien phdt trien cdc ngdnh, ITnhvUccolgi the cgnh tranh, phdt huy tdi da cdc Uu the cua tinh di' thtic day tdng trudng nhanh va ben vffng
Tinh can Itfa chon diing cde san pham lam ddng life cho tang tttfdng kinh te va tao dtfng tru cdt cho phdt trien ben vffng. Day dtfdc coi la chia khod de thtfc Men hidu qua qua ttinh ca cd'u lai cdc nganh kinh te' Theo tac gid, cdc ngdnh dpng Itfc d tinh Hai Dtfdng, nhtf: ngdnh ndng nghidp gdm lua; cdy rau mdu vu ddng (bap cai, hanh, tdi, cd rd't..); cay an qua: nhan, vai thieu, chudi; ehdn nudi gia sue, gia cam vd thuy sdn. Ddi vdi nganh cdng nghiep la cac san pham cua cdng nghiep che bid'n sau san pham ndng nghidp; edng nghiep che'bie'n thtfe dn gia sue, gia cam; cdng nghidp cd khi chd'tao (san xud't d td, xe mdy, didn tu"), det may, gidy da. Ddi vdi nganh dich vu, can tap trung thuc day eac nganh dich vu bdn budn, bdn le, siJa chffa d td, xe may; dich vu van tai kho bdi; dich vu thdng tin truyen thdng; dich vu tai chinh ngan hdng vd dieh vu giao due, dao tao.
Thff ba, hodn thiin ca che, chlnh sdch, tgo moi irudng thudn lgi cho cdc chu the sdn xudt, kinh doanh thugc mgi thdnh phdn kinh ti
Xay dtfng ehinh sach phdt trien cac nganh kinh te',_
tttfdc mat tdp ttung mdt so'nganh, nhtf: cdng nghiep chd' bid'n thtfc pham, cdng nghiep hd trd, phat trien du lich va ndng nghidp cdng nghe eao. Sfia ddi, bd sung, xdy dtfng ddng bd cd che' chinh sdch, khuyd'n khich, thu hiit dau ttf cua ttfng nganh, ttfng lmh vtfc; s^a ddi cdc quy dinh, chinh sdch khdng phii hdp vdi cd che thi trtfdng, hdi nhdp kmh te qud'c te. Khuyd'n khich va tao dieu kidn ttch tu da't ndng nghiep, tang thdi han giao dd't, cho thud da't ndng nghiep. Ddn gian hda thu tuc hdnh chinh lien quan den hoat ddng dau ttf vd san xua't, kinh doanh cua doanh nghidp nham cai thidn mdi trtfdng dau ttf, tang ctfdng thu hut cde ngudn Itfc phuc vu phat trien kinh te - xd hdi. Coi trpng va cung ca'p thdng tin nhanh, chinh xdc cho cdc nha dku ttf de'n tim hieu cd hdi dau ttf vdo Hai Dtfdng.
Tffng btfdc ndng cao tinh canh ttanh eua mdi trtfdng dau ttf Hai Dtfdng so vdi cac thanh phd trong vung.Q
TAI LIEU THAM KHAO _ _ - - -
1. Cue Thdng kd tinh Hai Dtfdng (2016-2019). Niin gidm thdng ke tinh Hdi Duang cdc ndm 2015-2018, Nxb Thdng kd
2. Cue Thdng kd tinh Hai Dtfdng (2020). Bdo cdo tinh hinh kinh te - xd hgi ndm 2019 191
