NGHIÊN CỨU KINH NGHIỆM
TÚNS QUAN NGHIÊN cúu VỀ PHÁT THIẾN ĐOI NGŨ GIÁO VIÊN TRirữNG PHÔ THÚNG
Huỳnh
ThịNgọc
NgânHọc viên cao học, Trường Đại học An Giang, Đại học Quốc gia TPHoChíMinh
Email: ngocngan. [email protected].
Tóm tắt: Người giáo viên có vai trò rất quan trọng đối với sự tồn tại, phát triển của một nhà trường, quyết định đến chất lượng và hiệu quả các hoạt động của nhà trưởng. Đã có nhiều nghiên cứu về vấn để chất lượng hoạt động của đội ngũ giáo viên để nâng cao chất lượng các hoạt động nhằm đảm bảo cho sự thành công và đạt tới mục tiêu chiến lược phá t triển của các nhà trường phổ thông. Bài viết này tổng quan nghiên cứu về phát triển đội ngũ giáo viên nhà trường phổ thông.
Từ khóa: phát triển, đội ngũ, giáo viên, trường phổ thông
Nhận bài: 16/05/2022; Phản biện: 20/05/2022; Duyệt đang: 23/05/2022.
1. Một sô' nghiên cứu ở nước ngoài
Thế kỉ XXI, thế giới đang chuyển sang giai đoạn phát triển vượt bậc về mọi mặt trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội như lĩnh vực văn hóa thông tin, thể thao, du lịch, lĩnh vực chính trị, tư tưởng, lĩnh vực an ninh quốc phòng, lĩnh vực giáo dục và đào tạo, lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe cộng đồng, lĩnh vực xóa đói giảm nghèo và an sinh xã hội, lĩnh vực khoa học công nghệ và trí thông minh nhân tạo; để có được sự phát triển vượt bậc đó thì yếu tô' giáo dục và đào tạo được xem là yếu tô' nền tảng góp phần xây dựng nền móng vững chắc cho sự phát triển của tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu khẳng định giáo dục và đào tạo là nền tảng, là chìa khóa để phát triển đất nước.
Ở Singapore, ‘Tuyển 40 năm chính luận của Lý Quang Diệu” (1994), đã khẳng định tư tưởng của Lý Quang Diệu về trọng dụng nhân tài của đất nước, tầm quan trọng của nhân tài, vai trò của đội ngũ giáo viên (ĐNGV) trong GD&ĐT đối vói sự phát triển nguồn nhân lực, đào tạo đội ngũ nhân tài, đặc biệt nhấn mạnh “chế độ Singapore thực hành là chế độ trọng dụng nhân tài”.
Theo Lý Quang Diệu, nếu thắng trong cuộc đua giáo dục, sẽ thắng trong phát triển kinh tế. Từ nhận thức đó, ông đã xây dựng đất nước Singapore giàu, đẹp và được mệnh danh là con rồng châu Á như ngày nay là dựa trên nền tảng triết lý về giáo dục của ông.
Theo tác giả Okuhina Yasuhiro (1994), “Chính trị và kinh tế Nhật Bản” đã nêu nhũng vấn để cơ bản về nhân tài; chính sách trong công tác cán bộ, phát triển nhân tài;
phân tích những kinh nghiệm trong việc đánh giá và luân chuyển cán bộ và ĐNGV nhằm phát huy người tài của Nhật Bản trên cơ sở đặc điểm xã hội Nhật Bản; nhấn mạnh việc cố gắng bảo tồn và phát huy yếu tố truyền
thống dân tộc; thực hiện chế độ đào tạo, quản lý cán bộ, công chúc trong các cơ quan công quyền, chú trọng xây dựng các phẩm chất, đặc biệt là phẩm chất trung thành của cán bộ; bảo đảm chế độ chính sách và tiền lương cho cán bộ vàĐNGV yên tâm cống hiến.
Daniel R.Beerens (2003) chủ trương tạo ra một “nền văn hoá” về sựthúc đẩy và học hờ trong đội ngũ (Creating a Culture of Motivation and Learning), coi đó là giá trị mới của nhà giáo. Daniel R.Beerens cho rằng, tính động trong tăng trưởng và luôn luôn mới\à tiêu chí trung tâm của đội ngũ nhà giáo ngày nay. Năm 1987, ủy ban Quốc gia về các Tiêu chuẩn chuyên môn nhà giáo (NBPTS) được thành lập sau Hội thảo Carnegie về nhà giáo cho thế kỷ 21. Sau khi thành lập một thời gian, NBPTS đã phát hành một bản yêu cầu mang tính nguyên tắc định hướng nghề nghiệp đầu tiên: Thầy giáo cần phải biết và có thể làm gì? (What teachers Should Know and Be Able to do?) với 5 vấn đề cốt lõi được hòa trộn là kiến thúc, kĩ năng, phẩm chất, thái độ và niềm tin (T rần Ngọc Giao, 2008).
Một nghiên cứu tương tự trong công trình chung của các thành viên Tổ chức Hợp tác Phát triển Châu Âu (OECD) đã chỉ ra chất lượng nhà giáo gồm 5 mặt:
1) Kiến thức phong phú về phạm vi chương trình và nội dung bộ môn mình dạy; 2) Kĩ năng sư phạm, kể cả việc có được “kho kiến thức” về PPDH, về năng lực sử dụng những phương pháp đó; 3) Có tư duy phản ánh trước mỗi vấn đề và có năng lực tự phê, nét rất đặc trưng của nghề dạy học; 4) Biết cảm thông và cam kết tôn trọng phẩm giá của người khác; 5) Có năng lực quản lý, kể cả trách nhiệm quản lý trong và ngoài lớp học.
2. Một sô'công trình nghiên cứu trong nước Từ khi cải cách giáo dục 1950, 1956 đến thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, nước ta đã có
SỐ
183(7/2022)
o 107NGHIÊN CỨU KINH NGHIỆM
những bài học được đúc kết từ các phong trào thi đua trong công tác dạy và học, tự bồi dưỡng của đội ngũ nhà giáo, như: “Căn cứ vào nhu cầu của kháng chiến và điều kiện thực tế mà mở trường. Phải sinh động về cấu tạo chương trình và qui định thời gian học, hình thức học,... học đi đôi với hành. Sinh viên phát huy tinh thần tự lực cánh sinh, xây dựng lấy trường sở, lớp học, sắm dụng cụ và tham gia công tác kháng chiến, hoạt động xã hội. Thiết thực là chính, nhưng phải đề cao chất lượng. Rèn luyện cho sinh viên tinh thần sẵn sàng phục vụ tiền tuyến, sẵn sàng chiến đấu” (Bùi Minh Hiền 2005,tr.145).
Phạm Tất Dong (2005), “Tríthức Việt Nam thực tiễn và triển vọng”, tác giả đã nêu một số quan niệm về trí thức, trí thức Việt Nam; phân tích đặc điểm, sự hình thành và phát triển của đội ngũ trí thức Việt Nam và chỉ ra triển vọng cũng như biện pháp phát triển đội ngũ này trong thời kỳ hội nhập quốc tế.
Nguyễn Ngọc Phú (2011), “Quan điểm xây dụng, phát triển nguồn nhân lực và nhân tài đáp úng yêu cầu phát triển xã hội ở nước ta hiện nay”, tác giả đã bàn về tư tưởng coi trọng nhân tố con người cẩn được nâng lên thành hiện thực, phải biết quý trọng ĐNGV có trình độ cao, nhân tài trên các lính vực của đời sống xã hội. Các cấp lãnh đạo cẩn chăm lo về trí tuệ cho ĐNG V chất lượng cao, chăm lo vẻ vật chất, tinh thần và điều kiện làm việc tốt nhất để ĐNG V hoàn thành tốt công việc của mình.
Đặng Bá Lãm (2013), “Công tác quản lý nhân lực trường phổ thông dân tộc nội trứ’ đã nêu các vấn để chung về quản lý ĐNG V là sự khai thác và sử dụng con người của một tổ chức một cách hợp lý và có hiệu quả nhất; bên cạnh đó, tác giả đưa ra ba nhóm chức năng:
(1) Nhóm chức năng thu hút ĐNGV chất lượng cao; (2) Nhóm chức năng đào tạo và phát triển; (3) Nhóm chức năng duy trì và sử dụng.
Nguyễn Bách Thắng (2015), với đề tài: “Phát triển đội ngũ giảng viên trường đại học An Giang theo tiếp cận quản lí nhân lục”, đã xác định ĐNGV trường đại học là nhân tố then chốt cho sự phát triển của nhà trường, nhân tố này phải được phát triển toàn diện theo tiếp cận quản lí nhân lục, bao gồm: đủ về số lượng, mạnh về chất lượng, đồng bộ về cơ cấu và thống nhất với nhau về lý tưởng làm việc; để phát triển ĐNG V Trường đại học An Giang trong bối cảnh hiện nay, cần quán triệt các chức năng quản lí: kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đồng thời tiếp cận quản lí nhân lực chú ỳ đến các vấn đề như:
tuyển chọn, bố trí sử dụng; đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ;
kiểm tra, đánh giá và xây dựng được cơ chế và cụ thể hóa chính sách tạo môi trưòng thuận lợi cho GV vàĐNGV làm việc và sáng tạo.
Nguyễn Hũư Trí (2020), với để tài “Phát triển ĐNGV các trường tiểu học ở thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang", qua khảo sát thực trạng, tác giả đẫ đề xuất được 5 biện pháp và đã khảo nghiệm tính cần thiết và mức độ khả thi. Những biện pháp nêu trên đã được tác giả thăm dò ý kiến của 06 cán bộ quản lý và 101 giáo viên, trong đó có các tổ trưởng của ba trường tiểu học ở thành phố Long Xuyên và cho kết quả tích cực. Qua đó, nếu thực hiện một cách đồng bộ, linh hoạt, chủ động, sáng tạo các biện pháp sẽ nâng cao hiệu quả công tác quản lý của hiệu trưởng các trường tiểu học đối với ĐNGV, đáp úng yêu cầu đổi mới toàn diện giáo dục như hiện nay, từng bước nâng cao chất lượng giáo dục của đơn vị.
Vấn đề nghiên cứu phát triển đội ngũ đến nay đã được một số nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục trong nước quan tâm, nghiên cứu nhằm tìm ra những biện pháp thiết thực để làm tốt công tác phát triển đội ngũ.
Dưới đây là một số nghiên cứu cụ thể:
- Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ tổ trưởng chuyên môn các trường Trung học cơ sở quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh của tác giả Phạm Thị Ngọc Thuy, Luận văn Thạc sĩ, Đại học Vinh năm 2013;
- Biện pháp quản lý đội ngũ tổ trưởng chuyên môn của Hiệu trưởng các trường Trung học phổ thông tỉnh Thừa Thiên Huế, của tác giả Đỗ Chạy, Luận văn Thạc sĩ, Đại học Sư phạm, Đại học Huế năm 2014;
- Phát triển ĐNGV mầm non tại quận 4, thành phố Hồ Chí Minh, của tác giả Lê Kim Liên, Luận văn Thạc sĩ, Đại học Sài Gòn năm 2016;
- Phát triển đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng kinh tế đối ngoại giai đòạn2015-2025, của tác giả Phan Thanh Việt, Luận vàn Thạc sĩ, Đại học Sài Gòn năm 2017;
- Phát triển ĐNGV các trường THPT huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang, của tác giả Lưu Văn Phước, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học An Giang năm 2019.
3. Kết luận
Tóm lại, các công trình nghiên cứu trong nước và nước ngoài cho thấy ĐNGV là nhân tố then chốt cho sự phát triển của nhà trường, nhân tố này phải được phát triển toàn diện bao gồm: đủ về số lượng, mạnh về chất lượng, đồng bộ về cơ cấu và thống nhất về lý tưởng làm việc; cụ thể hóa các chính sách, tạo môi trường thuận lợi cho giáo viên và ĐNGV làm việc và sáng tạo. □
Tài
liệuthamkhảo[1] . Bùi Minh Hiển (chủ biên),Vũ Ngọc Hải. Đặng Quốc Bảo (2006), Quán Lý Giáo dục, NXB Đại học Sư phạm.
108 o
Giáo
chúcViệt Nam
NGHIÊN CỨU KINH NGHIỆM
[2], Trần Ngọc Giao (2008), Vấn đề giáo viên và cán bộ QLGD (Bài giảng bồi dưỡng cán bộ quản lí các trường ĐH), Học viẹn QLGD.
[3], Nguyễn Bách Thắng (2018), Cơ sở lí luận về phát triển đội ngũ giáng viên theo tiếp cận quán lí nhân lực, NXB Giáo dục Việt Nam.
[4], Phan Bích Ngọc (2009), "Để đào tạo đội ngũ giáo
viên .xứng đáng với nghề dạy học - một nghề sáng tạo bậc nhất trong các nghề sáng tạo ", Tạp chí Giáo dục (số 226. tháng 11/2009).
[5]. Daniel R. Beerens (2003), Evaluating Teachers for Professional Growth: Creating a Culture of Motivation and Learning, Corwin press, INC- California.
Overview of research on development of general school teachers
Huynh
Thi Ngoe NganPostgraduate, An
GiangUniversity,Ho
Chi MinhCity National
University Email: [email protected].
Abstract: The teacher plays an important role in the existence and development of a school, as well as decides the quality and efficiency of multi - activities of the school. Many countries in the world pay attention to improving the quality of the teachers.
Therefore, there have been many studies on the quality of the teachers> activities to improve the quality aiming at ensuring the success and reaching the goal of the development strategy of the general schools.
Keywords: Development, team, teacher, general schools.
