• Tidak ada hasil yang ditemukan

UCWANINGO LWEKHONO LOKUCHAZA EMIBHALWENI KA-MNGADI J.M.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "UCWANINGO LWEKHONO LOKUCHAZA EMIBHALWENI KA-MNGADI J.M. "

Copied!
249
0
0

Teks penuh

ISETHULO SOCWANINGO

ISINGENISO

Lokhu kungachazwa ngezinto abalingiswa abazisebenzisayo ezibenza bagqame futhi bamukeleke ngendlela, njengezimoto, ifenisha, nokunye okugcina kwenze inoveli ibe nomlingiswa owenza umfundi anamathele. Ngakho-ke, umbhali wamanoveli ochwepheshile kufanele asebenzise isu elifanele lokuhumusha ngendlela yokuthi lokho akhuluma ngakho kuzwakale kukuhle.

IZINHLOSO ZOCWANINGO

Ngenxa yalokhu, uyazi kahle impilo yabasebenzi bamaphephandaba futhi ekugcineni angabhala ngakho, njengoba kuboniswe encwadini: Ingcebo Iyamenyezelwa). Sicabanga ukuthi lokhu bekuyisisekelo sokuqaphela okwamvumela ukuba adwebe isithombe esicacile sohambo lwesitimela e-No Place For Us kanye Nengcebo Iyamenyezelwa.

UMLANDO OMFUSHANE WENOVELI

Lolu hlobo lokubhala lwalubizwa kanje ngoba lwalusabalala ezilimini ezaziwa ngokuthi izilimi zesiRomance, njengolimi lwesiFulentshi. Lapho i-epic iphelelwa amandla kubuwula be-mock-epic, khona-ke uthando lwaluzophelelwa yisikhathi futhi luphinde luvele ngokoqobo ngaphakathi.

UKUCHAZWA KWAMAGAMA

  • INOVELI
  • UKUCHAZA
    • IZIZATHU (ZA)
    • IZIBONELO (ZI)
    • AMAGAMA (GA)
    • IZINOMBOLO (NO)
    • IZINZWA (ZI)
  • Ukucacisa (Explanation)
  • Ukukhanyisa (Definition)
  • UMKHANDO (FICTION)
  • UKUPHAMBUKA
  • UKULANDISA (NARRATION)
  • INDABA (STORY)

Akulona iqiniso ukuthi; “Lo mculi kamaskandi uhlanyise abantu abebegcwele ihholo ngomculo wakhe. "umculi we-dessert. Akubonakali ukuthi; 'Angikwazi ukukuhlula ukudla okuphekwa ngugogo,' futhi kuzwakala kangcono ukuthi; 'Angikwazi ukukuhlula ukudla okubabayo okuphekwa ngugogo.'

INGQINAMBA YOCWANINGO

Lesi sihlungi sithinte ukuthi izinto ezithile ezihlobene nepolitiki, amagama azwakala njengenhlamba, udlame, amagama ayingcaca athinta ucansi, nokunye angahlatshwa umkhosi. Sikholelwa ukuthi kwezinye izilimi njengesiNgisi, enye into ekhulisa ubude ukudinwa kokuchaza izinto ezithile ngekhono eliphezulu.

INTSHISEKELO YOCWANINGO

IMIDIYO YOCWANINGO

IZINDLELA ZOKUQHUBA UCWANINGO

UMKLAMO WOCWANINGO

ISIPHETHO

IZINSIZAKUHLAZIYA (THEORIES)

ISINGENISO

UKULANDISA (NARRATOLOGY)

  • INDABA
  • IZWI
  • ISILANDO
  • INKATHI (DURATION)
  • UKUPHINDAPHINDA (FREQUENCY)

This type of narrative, where the repetition of the statement does not correspond to any repetition of events, I will obviously call repetitive narrative. This type of narrative, where a single narrative utterance takes on itself several events together of the same event, we will call iterative narrative.

INJULASIMO (STRUCTURALISM)

UKUPHELELA

UKUGUQUKA

UKUZIMELA

INJULALISU (STYLISTICS)

Kungaba indlela ayethula ngayo indaba yakhe, indlela ayinweba ngayo kuyena, kuzofika ngendlela ayigoqa ngayo indaba. Intatheli izosiza kakhulu kulolu cwaningo ukubona ukuthi uMngadi uchaza kanjani konke akuchazayo emanovelini akhe nokuthi ubabukela phansi kanjani abanye ababhali.

ISIPHETHO

Maningi amanoveli esizulu akhuluma ngendawo yasemakhaya, amanye akhuluma ngendawo yasemadolobheni, kanti amanye ayingxube yalezi zindawo.

IQOQA LAMANOVELI KA-MNGADI J.M

ISINGENISO

IMIYALEZO

Ngalesi sikhathi sokubuya kwalezi zithandani, u-Annabel no-Ali bashaywa nguJuliana, othandana no-Ali. Kuke kwaba nenhlansi empilweni ka-Annabel ngesikhathi ethandana noBhekizenzo Msomi onguzakwabo waseDundee osebenza noVusi Yeni.

ASIKHO NDAWO BAKITHI

Lokhu kwenza ukuthi ukuxhumana kwakhe nale ndawo kungacaci kahle bavele bamfaka eFilidi kwaDalawane kanti ugcina izinto ezimbuyisela eThekwini. UDubazana, oyindoda eqotho nenakekelayo, umndeni wakhe usezinkingeni ezahlukene ngenxa yokuswela indawo yokuhlala, uthi laphaya elokishini laseMlazi. Nokho kuyacaca ukuthi isimo asilingani, noma bengazama ngayo yonke indlela ngeke bakwazi ukuphakela le milomo engamashumi amane nantathu.

IFA NGUKUFA

Cishe yilokhu kuboshwa ndawonye okubaqinisayo futhi kubenze babambisane kuyo yonke imizamo yabo yokuphila elandelayo.

USUMENYEZELWE-KE UMCEBO

UMiliyemu uze awuthole lo mcebo ngoba ujwayele ukuthunywa nguBrenda unkosikazi kaDicey osewasebenzele iminyaka ukuze amdlalele amahhashi. Zibekwa nje uzwe uMiliyemu ehleba ethi uzoqapha izigebengu ezigqoke amahembe amhlophe nothayi ngoba yibona abayingozi kakhulu. Bakhona nabeluleki bezezimali bomjaho wakwaSkiti lapha oThusini, abacebisa uMirriam ukuthi asebenzise imali yalo mjaho ngokuyidla kwabampofu eThusini.

Ngokushesha aqoqe umndeni azithele emalini, bese ephakamisa ukuthi uMirriam alethwe eThekwini ngoba umkhulu wakhe wamupha le nhlanhla. Nakulokhu kwabe kuwumshado ongenalo uthando kuChule, kodwa ukuzama ukuhlanganisa amafa ukubuyisela ingcebo kuChule.

IZIBOSHWA ZOTHANDO

Wenza lo msebenzi omhlanganisa noThandekile Mhlophe, owesifazane ompofu ongumBantu uWellem ahlangana naye, ehlezi unyaka wonke emazweni ase-Europe. Kodwa lapho uWelem ethi uzama ukubamba uThandekile, avele agwinye udobo lukaThandekile olumshaya luphinde lumfake emoyeni ophambene nezimfundiso zabelungu abacwasa ngokwebala. Imicabango kaWellem iyashayisana ngoba kulelo Negro uya lapha kuThandekile amzwile emva kokumkhonza ngendlela exakile.

UThandekile ukhuleliswa yilo wesifazane omnyama futhi unikezwa ikhefu elide lezinyanga eziyisithupha ngoba uWellemi akafuni kuhlukunyezwe amaKhomanisi asemzini wakhe. Indaba yenzeka ngesikhathi uWelem noThandekile, uHurter noMavuthela kanye noNina noJean-Claude beya eGeneva, beshaya sengathi bazolwa namaphekula avukela umbuso wamabhunu futhi ayingxenye yeqembu. .

ISIPHETHO

UKUCHAZWA KWEZIGAMEKO EMANOVELINI KAMNGADI

UKUCHAZWA KWEZIGAMEKO

IMIYALELO

Kusetshenziswe amagama anembayo kule ncazelo, okwenza incazelo yesigameko icace futhi ibonakale. Igama elithi Pallor lisichaza kahle isithombe somuntu ogijimayo futhi exhuga ngenxa yobuhlungu, kube sengathi akasawuboni kahle umgwaqo. Lesi sigameko senza amaphaphu aphakame, sifuna ukubona ukuthi kuzokwenzeka ngempela yini ukuthi uJiyane azophoqa indodana ukuthi izale umzukulu.

Lesi sigameko ngesinye esingalibaleki kalula kule ndaba, noma ngabe yonke le ngxoxo isikhohliwe ngenxa yokuchaza kwayo ikhono eliphezulu. Safaniswa futhi nombani; "Umshayisibhakela wadedela umcibisholo wenqindi kwesokunxele, owawela njengombani ebusweni kuNompumelelo." Le ncazelo igqamisa ijubane, amandla kanye nesihluku sepunch sikaBoxer. Ubachazele abantu ababonayo ukuthi kuyasindwa kwehlela ekhanda eligibele phezu kwalo, ukuze kuphephe kungcono ukuchezuka; "Ngisho newigi ekhanda wagxuma wawela phansi."

Le ncazelo nje yokuzethemba kukaJuliana yakha isithombe esibonakalayo ngeso lengqondo esingaqhathaniswa nokuzimela komuntu olwela izinkunzi ezilungiselela umzuliswano olandelayo ngemva kokuzabalaza kowangaphambili. Nalapho uMngadi ekwenza ngamabomu ukuthi angavezi ukuthi ukhohliswa kuphi futhi kuphi u-Annabel, kodwa uyachaza ukuthi unesiqiniseko sokuthi umfundi wendaba uzocabanga ukuthi ukukopela kusho ukuthi lo muntu ubanjwe ogibeni.

ASIKHO NDAWO BAKITHI

Le ncazelo yalezi zithandani ikhombisa umehluko umbhali awufaka ngokungapheli endabeni, iphinde ichaze nokwehluka okukhona ngisho nasezimeni ezisondelene empilweni. Le ncazelo yenza impilo ebuhlungu ephilwa umndeni wakwaDubazana, osuphuma esandleni, ubonakale ungcolile, ugqwalile, ugqwalile. Lesi sigameko esisicaphune kulesi siqephu sivule ngokuchaza ngendlela ethinta umqondo wokulalela; ngoba usethule ngesililo sikaThenjewe ekhala ngonina.

Ukudawuniloda ngendlela yencazelo kukhuthaza ukubaluleka kokulandela le ndaba ngokuchaza isigameko sokungqubuzana kwala maqembu. Kodwa futhi kuvamile ukusebenzisa imisindo efanayo; "wamklinya umphimbo", echaza udlame uMpanza aziphindisele ngalo. Ukuthi uMaZondi wehlele phansi ngesikhathi bemdonsela egodini yedwa kwakha isithombe esisikhanyiselayo ngalesi sigameko.

Kuyacaca ukuthi lesi sigameko senzeka ngasese wena owabona unwabu ehamba kancane, kuthiwa: “Walehlisa kancane entanyeni kaThabekhulu,” Le ncazelo yokwehla kwejubane lesigameko ibaluleke kakhulu endabeni. UMngadi uphinde wachaza isenzo ngempumelelo lapho echaza ukuwa kukaThabekhulu; "UThabekhulu wawasho lamazwi wadilika lapho kuvela khona izithende zikaMaZondi." Lesi senzo sichaza umqondo wokuwa komuntu olahlekelwe ukuphila, kusobala ukuthi uvele awe futhi alikho ithemba lokuthi uyoke avuke.

IFA NGUKUFA

Kuseyihlazo ukuvumela leli bhizinisi liwe ngenxa yakhe uDustin ongene kule moto yezidumbu edala ukuthi abantu babhebhethekise amanga nemikhonyovu. Lesi sigameko sikubeka kucace ukuthi ubani ophethe laphaya kwaNdlovu ngoba uThemba ozithembayo nozethembayo uya kozivalela ekamelweni lakhe uma efika afice uDustin Redgrave wakwaZondo; kumlimi. UMngadi uchaza lesi sigameko aze asigqamise ngengxoxo ezwakala phakathi kwabantu bexoxelana izindaba ngodaba lwenkunzimalanga eyathwalwa laphaya eshashalazini.

Nakulokhu uMngadi uqikelele kakhulu ukwencika endleleni echazayo ngokuzama ukusikhombisa isithombe sokwehla kwalesi sigameko kunokuba asitshele ngaso. Siphinde sithole isigameko sokubulawa kwendodana kaDustin, uDaniel, nayo echazwe kufakwe nemininingwane eyenza kutholakale umkhondo kusukela ekuphumeni nasekufikeni kwayo. Kulesi sigcawu, sithola ukuchaza imininingwane eyenza ukwehla kwendawo kukhanye futhi kuzwakale sengathi kwenzeke ngokuhamba kancane.

UMngadi usichaze lesi sigameko ngendlela yokuthi umfundi wencwadi acabange uSithembiso ethule, kanye nebhodlela nombese ovele esifubeni eduze kwenhliziyo. Le ncazelo yesigameko ethinta inzwa yokubona iphinde ibe nomthelela nomuzwa wokuthintwa, ngalommese ovele ngemuva.

IZIBOSHWA ZOTHANDO

Kulesi sigameko kuyacaca ukuthi kunomdonsiswano phakathi kwabamnyama ababemelwe nguThandekile nabamhlophe ababemelwe nguSergeant De Wet. Kunalokhu kwethulwa kwezigameko eziqhakambisa impatho yabantu ngokucwasa, kugqame kulesi sigameko esethulwe lapha; KuMgadi. Lesi sigameko sokuqabulana kukaWellem yisu elisetshenziswa uMngadi ukulanda nokuchaza ukuthi kukhona ezidla izingane emsamo kulaba bobabili.

Kulesi sigameko esichaza ukujula kothando phakathi kukaWelem noThandekile, sithola ukuthi kuchazwa izinto ezimbalwa ezisiza ukugqamisa umsuka wothando lukaThandekile ngoWellem. Lapho beqhubeka nokumbuza uWelem ashwabene ubuso ", ehlahle amehlo ehla enyuka okomuntu olindele izangoma ukuthi zimphendule." Lona wumzamo wokuqhubeka nokuchaza isimo sokudideka eWellem ngoba uboshwe ngamaketango. yothando oluvela kuThandekile othandekayo. Kulesi sigameko kuvezwa isithombe esithinta ukubona uma uThandekile efika egqoke izingubo ezinhle ezoletha itiye.

Okumangaze kakhulu ngalesi sigameko wukuthi uWellem ujuluka ubala uma etshelwa ngalaba ababili okuthiwa baphula umthetho. Yebo, u-Hurter, owaziwa ngokugcina imithetho yobandlululo nokuphoqelela imithetho yobandlululo, ubonakala ekhuphule izinga lokuqiniswa komthetho kulesi sigameko esichazwe lapha.

USUMENYEZELWE-KE UMCEBO

Sithi umbalisi usichaza kahle lesi sigameko esibi ngoba kuvele ukuthi lesi siphepho sithatha uMirriam ngaphezu kukaGenyeza. Iqiniso lokuthi amaSkithe asihlela kahle lesi sigameko libonakala eqinisweni lokuthi wadweba icebo ayethandwa kakhulu kulo. Kuyo, kugqama isithombe esithinta amehlo, lapho uSkiti echazwa njengokuthopha umkaMarshall futhi elungele ukuziqoqela "imali yenhlanhla".

Aphinde akhe isithombe esithinta umuzwa wokuzwa uma ephatha ukukhala kukaHlulintombi kanye nokuphotha kwebhodlela eliwayo elikhipha umsindo osobala ukuthi ngowebhodlela. Umlandi usaqhubeka nokwakha isithombe esithinta ukubona uma echaza ngokuzama ukuphunyuka kukaHlulintombi okugcine sekujuluka olwandle. Umlandi uqhubeka echaza iqhinga elakha isithombe esithinta umuzwa wokulalela ukungakhululeki kwalaba besifazane bakwaMazibuko ngokuthinta “ukuphromotha” kukaMaHadebe.

Kulesi sigameko sibona kusetshenziswa lokhu okwachazwa uGenyeza ukuthi akukho ukuqondana endabeni kaMirriam noChula.

ISIPHETHO

Lokhu simthole ekwenza ngempumelelo endabeni yakhe ethi, Instructions, lapho ayechaza khona igigidi likaJiyane elazala uJazzman, ingane yakhe (Jazzman) eyayisina ekhaya yaze yadliwa yizintaba. Lokhu sikubonile endabeni; Ifa Ngukufa, lapho echaza ngokuqubuka kwesiphepho esiphuce izingubo zikaMaShezi, okubonakala kuyisu lokubikezela izivunguvungu ezizoqubuka emndenini wakwaNdlovu ngenxa yokuthandana kukaMaShezi noDustin Redgrave. UMngadi uphinde wasebenzisa ngempumelelo imicimbi yeZiboshwa Zothando ukuchaza ngobubi benqubo yobandlululo eNingizimu Afrika.

UKUCHAZWA KWABALINGISWA

ISINGENISO

IMIYALEZO

UKUCHAZWA KWABALINGISWA NGOKUBUKEKA NOKWAKHEKA KWABO

Iqhinga elisetshenziswe uMngadi ukuchaza ukubukeka kwabalingiswa abathile endabeni yakhe lihambisana nokuchazwa kobuhle bentombi obuchazwa nguSimang kulesi siqeshana esingenhla, nakuba uMngadi naye engeza okwakhe lapha nalaphaya. Le ncazelo ikhombisa ukubekezela okukhonjiswa ngumbalisi ngesikhathi ezama ukwakha isithombe esicacile sokuthi kungani efuna sikholwe ukuthi lo mlingiswa amchazayo muhle ukuze sibubone lobu buhle. Siyakuqaphela futhi sigcizelela ukuthi lokhu kuchazwa kuka-Annabel kuneqhaza elikhulu ekuthuthukisweni kwale ndaba, okungenye yezinto eyenza le ndaba yehluke kwamanye amanoveli enkathi yayo.

Le ncazelo kaSindisiwe nayo ineqhaza ekuqhubekiseni indaba phambili. Lapho echaza umlingiswa onolaka, ugqamisa okuthile ngaye okwenza lo mlingiswa angahlobani ngempela nathi. Le ncazelo kaYeni yandulelwa amazwi aqotho ayesanda kuwasho kuVusi, emcebisa ukuthi acabangele nabanye abafowabo nodadewabo ababefuna ukufinyelela emfundweni ephakeme.

Kulesi siqephu, umxoxi uchaze nje isikhundla sale ntokazi, kodwa ngendlela eyanele ukukhombisa ukuthi kwakuyisikhundla sentokazi. Ukuchazwa kwale nsizwa kusenza sizibonele ukuthi uVusi uzohlangana nezimbila zithutha ziholwa ngabamhlophe.

UKUCHAZWA KOKUZIPHATHA NEZENZO ZABALINGISWA

Referensi

Dokumen terkait

Menurut Mulyadhi, Istilah “Islamisasi sains” atau “sains Islam” tidak banyak diterima, karena dianggap membingungkan bahkan tidak popular. Hal ini