55
BAB V
KESIMPULAN
Dalam menentukan apakah investor akan melakukan transaksi di pasar
modal, biasanya ia akan mendasarkan keputusannya pada berbagai informasi yang
dimilikinya. Salah satu informasi yang dapat mempengaruhi reaksi pasar adalah
informasi mengenai
corporate action
.
Reverse stock split
merupakan salah satu
informasi yang dipublikasikan kepada publik sebagai suatu pengumuman atau
peristiwa yang berhubungan dengan perusahaan (
corporate action
). Jika suatu
pengumuman memiliki kandungan informasi, maka pasar akan bereaksi pada waktu
informasi tersebut diterima pasar. Reaksi pasar atas suatu pengumuman dapat
mempengaruhi likuiditas saham. Dalam penelitian ini likuiditas saham diproksikan
dengan
bid-ask spread
dan volume perdagangan saham.
Berdasarkan pengujian hipotesis yang telah dilakukan terhadap 22
perusahaan yang melakukan
reverse stock split
pada periode 2001 sampai dengan
Juni 2009, maka dapat diambil kesimpulan bahwa tidak terdapat perbedaan signifikan
56
informasi yang relevan bagi investor dalam membuat keputusan investasinya.
Ketidakrelevanan informasi dalam pengumuman
reverse stock split
tersebut dapat
saja disebabkan oleh motif beberapa perusahaan yang melakukan
reverse stock split
Daftar Referensi
BEI, 2004, Peraturan Pencatatan Efek Nomor I-A: 19/07/04 tentang Pencatatan
Saham dan Efek Bersifat Ekuitas Bukan Saham yang Diterbitkan oleh
Perusahaan Tercatat, Jakarta.
Conroy, R. M.; R. S. Haris, 1990, The Effect of Stock Splits on Bid-Ask Spread,
Journal of Finance
45
, 1285-1295.
Copeland, Thomas E, 2007, Financial Theory and Corporate Policy, (Pearson
Addison Wesley, New York).
Fransson, Abbe, 2005, Reverse Stock Split: An Emprical Approach To The
Signaling And Trading Range Hyphotheses On Swedish Stocks Subject To
Reverse Split Between 1995 And 2004,
Journal of Business 10
, 1-17.
Han, 1995, The Effect of Reverse Splits on the Liquidity of the Stock,
Journal of
Financial and Quantitative Analysis 30
(1), 159-169.
Hartono, Jogiyanto, 2005, Metodologi Penelitian Bisnis: Salah Kaprah dan
Pengalaman-pengalaman, (BPFE UGM, Yogyakarta).
Hartono, Jogiyanto, 2005, Pasar Efisien Secara Keputusan, (PT Gramedia Pustaka
Utama, Jakarta).
Hartono, Jogiyanto, 2008, Teori Portofolio dan Analisis Investasi, Edisi Kelima,
(BPFE UGM, Yogyakarta).
Horne, James C, 1995, Financial Management and Policy, (A Simon and Schuster
Company, New Jersey).
Jing, Lihua, 2002, An Event Study of Reverse Stock Splits in Hongkong Market,
SSRN Accounting Journal
.
Jog, Vijay; Cheng Zhu, 2004, Thirty Years Of Stock Splits Reverse Stock Splits
Nelling, E. F; Chen Y, 2002, Reverse Stock Split: Microstructure Effect and
Nonparametric Analysis of the Ex Date Return,
Finance and Management
14
, 52-56
Pangaribuan, Arini A, 2009, Analisis Perbedaan Likuiditas dan Abnormal Return
Sebelum dan Sesudah Pengumuman Reverse Split di Bursa Efek Indonesia,
Akuntansi (Universitas Atma Jaya Yogyakarta, Yogyakarta).
Pratisto, Arif, 2009, Statistik Menjadi Mudah dengan SPSS 17, (Elex Media
Komputindo, Jakarta).
Ross, A. S.; R. W. Westerfield; J. Jaffe, 2007,
Core Principles and Applications
of Corporate Finance
, (Mc Graw-Hill, New York).
Savitri, Melinda; Dwi Martani, 2005, The Analysis Impact of Stock Split and
Reverse Stock split on Stock Return and Volume The Case of Jakarta Stock
Exchange,
Journal of Accounting.
Sutopo, Evelyn, 2005, Analisis Likuiditas Saham di Seputar Reverse Stock Splits,
Akuntansi (Universitas Atma Jaya Yogyakarta, Yogyakarta).
Teguh, Daniel Adi Nugroho, 2005, Pengaruh Kebijakan Reverse Stock Split
terhadap Return Saham, Akuntansi (Universitas Atma Jaya Yogyakarta,
Yogyakarta).
Weygandt, Jerry J.; Donald E. Keiso; Walter G. Kell, 2002, Accounting
Principles, (John Wiley & Sons, Inc, New York).
Wild, John J; K. R. Subramanyan; Robert F. Halsey, 2005, Financial Statement
Analysis, (Mc Graw-Hill, New York).
www.idx.co.id
Lampiran 1 Daftar Sampel Perusahaan yang Melakukan Kebijakan
Reverse
Stock Split
Kode emiten
Nama perusahaan
Tanggal pengumuman
reverse stock split
BDMN
Bank Danamon Indonesia Tbk
17 Juli 2001
BNII
Bank International Indonesia Tbk
13 Juni 2002
LPBN
Bank Lippo Tbk
11 Desember 2002
BDMN
Bank Danamon Indonesia Tbk
22 Januari 2003
SMMA
Sinar Mas Multiartha
4 Maret 2003
MTFN
Bakrie Finance
6 Maret 2003
SUBA
Suba Indah Tbk
1 Oktober 2003
BBNI
Bank Negara Indonesia
23 Desember 2003
PLAS
Palm Asia Corpora
18 Maret 2004
UNIT
United Capital Indonesia Tbk
29 April 2004
SIPD
Sierad Produce Tbk
15 Oktober 2004
IIKP
Inti Indah Karya Plasindo
19 Januari 2005
BNBR
Bakrie and Brother Tbk
14 Maret 2005
LPLI
Lippo E-net Tbk
28 Maret 2005
APIC
Artha Pasific International Tbk
18 April 2005
INDX
Indoexchange Tbk
25 Agustus 2005
SRSN
Sarasa Nugraha
6 Oktober 2005
JAKA
Jaka Artha Graha
19 Juli 2006
BKSL
Royal Sentul Highland Tbk
1 Agustus 2006
INPC
Inter-Pasific Bank
10 Januari 2007
BNBR
Bakrie and Brother Tbk
6 Maret 2008
Lampiran 2
Bid-ask Spread
Kode
Emiten
Ask price
t-3
Bid price
t-3
bid-ask spread
t-3
BDMN
3 5 3 0 0 . 1 6 7BNII
2 0 1 5 0 . 3 3 3LPBN
3 6 3 1 0 . 1 6 1BDMN
2 7 0 2 5 5 0 . 0 5 9SMMA
4 5 4 0 0 . 1 2 5MTFN
1 0 1 0 0 . 0 0 0SUBA
2 0 1 5 0 . 3 3 3BBNI
1 0 0 9 5 0 . 0 5 3PLAS
2 1 1 . 0 0 0UNIT
5 5 0 5 5 0 0 . 0 0 0SIPD
2 0 1 5 0 . 3 3 3IIKP
3 7 5 3 2 5 0 . 1 5 4BNBR
3 3 5 3 2 0 0 . 0 4 7LPLI
5 0 4 5 0 . 1 1 1APIC
2 0 0 2 0 0 0 . 0 0 0INDX
1 0 1 0 0 . 0 0 0SRSN
4 0 4 0 0 . 0 0 0JAKA
2 5 2 5 0 . 0 0 0BKSL
3 0 2 5 0 . 2 0 0INPC
4 8 4 5 0 . 0 6 7BNBR
3 3 5 3 2 0 0 . 0 4 7Kode
Emiten
Ask price
t-2
Bid price
t-2
bid-ask spread
t-2
BDMN
3 5 3 0 0 . 1 6 7BNII
2 0 1 5 0 . 3 3 3LPBN
3 6 3 1 0 . 1 6 1BDMN
2 5 5 2 3 5 0 . 0 8 5SMMA
4 5 4 0 0 . 1 2 5MTFN
1 0 1 0 0 . 0 0 0SUBA
2 0 1 5 0 . 3 3 3BBNI
1 0 0 9 5 0 . 0 5 3PLAS
2 1 1 . 0 0 0UNIT
5 7 5 5 5 0 0 . 0 4 5SIPD
2 0 1 5 0 . 3 3 3IIKP
3 2 5 3 0 0 0 . 0 8 3BNBR
4 0 3 0 0 . 3 3 3LPLI
5 0 4 5 0 . 1 1 1APIC
2 0 0 2 0 0 0 . 0 0 0INDX
1 0 1 0 0 . 0 0 0SRSN
4 0 3 5 0 . 1 4 3JAKA
2 5 2 5 0 . 0 0 0BKSL
3 0 3 0 0 . 0 0 0INPC
4 9 4 8 0 . 0 2 1BNBR
3 2 5 3 1 0 0 . 0 4 8Kode
Emiten
Ask price
t-1
Bid price
t-1
bid-ask spread
t-1
BDMN
3 5 3 0 0 . 1 6 7BNII
2 0 1 5 0 . 3 3 3LPBN
3 6 3 1 0 . 1 6 1BDMN
2 4 0 2 3 5 0 . 0 2 1SMMA
4 0 3 5 0 . 1 4 3MTFN
1 0 1 0 0 . 0 0 0SUBA
2 0 1 5 0 . 3 3 3BBNI
1 0 0 9 0 0 . 1 1 1PLAS
2 1 1 . 0 0 0UNIT
5 5 0 5 5 0 0 . 0 0 0SIPD
2 0 1 5 0 . 3 3 3IIKP
7 0 6 0 0 . 1 6 7BNBR
3 2 5 3 1 0 0 . 0 4 8LPLI
4 0 4 0 0 . 0 0 0APIC
1 0 1 0 0 . 0 0 0INDX
1 0 1 0 0 . 0 0 0SRSN
3 5 3 0 0 . 1 6 7JAKA
2 5 2 5 0 . 0 0 0BKSL
3 0 2 5 0 . 2 0 0INPC
4 9 4 8 0 . 0 2 1BNBR
3 2 5 3 1 0 0 . 0 4 8Kode
Emiten
Ask price
t+1
Bid price
t+1
bid-ask spread
t+1
BDMN
6 7 5 6 2 5 0 . 0 8 0BNII
1 3 5 1 2 5 0 . 0 8 0LPBN
2 8 0 2 7 0 0 . 0 3 7BDMN
1 1 0 0 1 0 5 0 0 . 0 4 8SMMA
4 7 0 3 0 0 0 . 5 6 7MTFN
5 5 0 5 2 5 0 . 0 4 8SUBA
1 2 5 1 2 0 0 . 0 4 2BBNI
1 3 0 0 1 3 0 0 0 . 0 0 0PLAS
4 5 5 4 1 0 0 . 1 1 0UNIT
1 2 5 0 1 2 0 0 0 . 0 4 2SIPD
1 6 0 1 5 0 0 . 0 6 7IIKP
4 0 5 3 8 0 0 . 0 6 6BNBR
1 6 0 1 5 0 0 . 0 6 7LPLI
4 5 0 4 3 0 0 . 0 4 7APIC
1 8 0 1 7 5 0 . 0 2 9INDX
7 5 4 5 0 . 6 6 7SRSN
8 5 8 0 0 . 0 6 3JAKA
7 5 6 5 0 . 1 5 4BKSL
1 0 0 1 0 0 0 . 0 0 0INPC
2 8 0 2 7 0 0 . 0 3 7BNBR
6 5 0 5 8 0 0 . 1 2 1Kode
Emiten
Ask price
t+2
Bid price
t+2
bid-ask spread
t+2
BDMN
6 5 0 6 5 0 0 . 0 0 0BNII
1 3 0 1 2 5 0 . 0 4 0LPBN
2 7 5 2 6 5 0 . 0 3 8BDMN
1 0 0 0 9 7 5 0 . 0 2 6SMMA
4 0 0 3 0 0 0 . 3 3 3MTFN
6 0 0 5 5 0 0 . 0 9 1SUBA
1 2 0 1 1 5 0 . 0 4 3BBNI
1 3 0 0 1 3 0 0 0 . 0 0 0PLAS
4 5 5 4 5 5 0 . 0 0 0UNIT
1 2 0 0 1 2 0 0 0 . 0 0 0SIPD
1 6 0 1 5 5 0 . 0 3 2IIKP
4 0 0 4 0 0 0 . 0 0 0BNBR
6 0 0 5 8 0 0 . 0 3 4LPLI
4 6 0 4 3 0 0 . 0 7 0APIC
1 9 0 1 7 5 0 . 0 8 6INDX
6 5 5 5 0 . 1 8 2SRSN
8 5 8 0 0 . 0 6 3JAKA
7 5 7 0 0 . 0 7 1BKSL
1 1 5 1 0 0 0 . 1 5 0INPC
2 4 5 2 4 0 0 . 0 2 1BNBR
6 0 0 5 8 0 0 . 0 3 4Kode
Emiten
Ask price
t+3
Bid price
t+3
bid-ask spread
t+3
BDMN
6 7 5 6 5 0 0 . 0 3 8BNII
1 3 0 1 2 5 0 . 0 4 0LPBN
2 7 0 2 6 5 0 . 0 1 9BDMN
9 5 0 9 2 5 0 . 0 2 7SMMA
4 0 0 3 0 0 0 . 3 3 3MTFN
4 0 0 4 0 0 0 . 0 0 0SUBA
1 2 5 1 1 5 0 . 0 8 7BBNI
1 3 0 0 1 3 0 0 0 . 0 0 0PLAS
5 1 0 4 5 5 0 . 1 2 1UNIT
1 4 0 0 1 2 5 0 0 . 1 2 0SIPD
1 6 0 1 5 5 0 . 0 3 2IIKP
4 1 0 3 6 0 0 . 1 3 9BNBR
2 7 0 2 1 0 0 . 2 8 6LPLI
4 4 5 4 4 0 0 . 0 1 1APIC
1 6 5 1 5 0 0 . 1 0 0INDX
6 5 5 5 0 . 1 8 2SRSN
8 5 8 5 0 . 0 0 0JAKA
8 5 7 5 0 . 1 3 3BKSL
1 1 5 1 1 5 0 . 0 0 0INPC
2 4 5 2 2 0 0 . 1 1 4BNBR
6 2 0 5 9 0 0 . 0 5 1Lampiran 5 Rata-rata
Trading Volume Activity
Kode
Emiten
TVAit-3
TVAit-2
TVAit-1
∑
TVA
sebelum
rata2 TVA
sebelum
BDMN
2 . 2 6 1 E- 0 5 5 . 3 4 2 E- 0 6 1 . 2 7 2 E- 0 5 4 . 0 6 7 6 4 E- 0 5 1 . 3 5 5 8 8 E- 0 5BNII
1 . 9 4 3 E- 0 5 2 . 3 0 2 E- 0 5 3 . 7 0 1 E- 0 5 7 . 9 4 6 4 E- 0 5 2 . 6 4 8 8 E- 0 5LPBN
0 . 0 0 0 2 3 34
0 . 0 0 3 1 4 3
9 9 . 9 9 5 E- 0 5
0 . 0 0 3 4 7 7 2 8
3 0 . 0 0 1 1 5 9 0 9 4
BDMN
3 . 1 7 8 E- 0 5 2 . 7 1 3 E- 0 5 2 . 7 7 9 E- 0 5 8 . 6 7 0 5 E- 0 5 2 . 8 9 0 1 7 E- 0 5SMMA
1 . 1 5 8 E- 0 5 5 . 6 1 5 E- 0 6 0 . 0 0 0 1 2 7
0 . 0 0 0 1 4 4 2 3
6 4 . 8 0 7 8 8 E- 0 5
MTFN
0 . 0 0 0 2 5 55 5 . 6 3 3 E- 0 5
0 . 0 0 0 2 4 0 1
0 . 0 0 0 5 5 1 9 2
1 0 . 0 0 0 1 8 3 9 7 4
SUBA
0 . 0 0 0 3 5 2 10 . 0 0 0 1 9 7 9
0 . 0 0 1 2 3 6 8
0 . 0 0 1 7 8 6 8 0
6 0 . 0 0 0 5 9 5 6 0 2
BBNI
6 . 5 7 6 E- 0 6 8 . 0 9 9 E- 0 5 8 . 2 7 5 E- 0 5
0 . 0 0 0 1 7 0 3 2
1 5 . 6 7 7 3 8 E- 0 5
PLAS
0 . 1 3 3 0 8 0 . 0 6 0 3 4 0 . 2 1 7 5 2 0 . 4 1 0 9 4 0 . 1 3 6 9 8UNIT
0 . 0 0 0 1 2 22 5 . 0 5 2 E- 0 5
0 . 0 0 0 5 7 5 6
0 . 0 0 0 7 4 8 3 0
5 0 . 0 0 0 2 4 9 4 3 5
SIPD
0 . 0 0 0 6 6 5 40 . 0 0 0 3 4 9
6 0 . 0 0 1 6 0 9
0 . 0 0 2 6 2 3 9 7
8 0 . 0 0 0 8 7 4 6 5 9
IIKP
0 . 0 0 1 9 8 3 20 . 0 0 5 5 5 1 4
0 . 0 1 6 9 7 8 5
0 . 0 2 4 5 1 3 0 6
8 0 . 0 0 8 1 7 1 0 2 3
BNBR
0
0 . 0 0 7 7 5 2
4 0 . 0 0 4 3 9 2
0 . 0 1 2 1 4 4 4 4
3 0 . 0 0 4 0 4 8 1 4 8
LPLI
0 . 0 0 0 1 9 23 8 . 4 5 2 E- 0 5 0 . 0 0 1 8 4 5
0 . 0 0 2 1 2 1 7 7
1 0 . 0 0 0 7 0 7 2 5 7
APIC
4 . 7 7 7 E- 0 5 2 E- 0 5 1 . 2 2 2 E- 0 6 6 . 8 9 9 2 1 E- 0 5 2 . 2 9 9 7 4 E- 0 5INDX
1 . 0 8 7 E- 0 5 0 6 . 3 4 1 E- 0 6 1 . 7 2 1 0 4 E- 0 5 5 . 7 3 6 7 9 E- 0 6SRSN
0 . 0 0 3 6 9 3 20 . 0 1 1 5 3 8 6
0 . 0 1 9 7 9 9 1
0 . 0 3 5 0 3 0 9 0
9 0 . 0 1 1 6 7 6 9 7
JAKA
2 . 8 8 5 E- 0 6 1 . 9 2 3 E- 0 7 7 . 6 9 2 E- 0 7 3 . 8 4 6 1 5 E- 0 6 1 . 2 8 2 0 5 E- 0 6BKSL
1 . 9 3 2 E- 0 6 6 . 2 5 7 E- 0 6 1 . 6 7 5 E- 0 5 2 . 4 9 3 5 6 E- 0 5 8 . 3 1 1 8 6 E- 0 6INPC
5 . 3 3 6 E- 0 5
0 . 0 0 0 1 2 8
8 8 . 5 3 8 E- 0 5
0 . 0 0 0 2 6 7 5 2
1 8 . 9 1 7 3 6 E- 0 5
BNBR
0 . 0 1 5 0 3 6 70 . 0 0 7 7 5 2
4 0 . 0 0 4 3 9 2
0 . 0 2 7 1 8 1 1 6
2 0 . 0 0 9 0 6 0 3 8 7
Kode
Emiten
TVAit+1
TVAit+2
TVAit+3
∑
TVA
sesudah
rata2 TVA
sesudah
BDMN
2 . 0 5 9 E- 0 6 1 . 4 4 1 E- 0 6 4 . 7 3 5 E- 0 6 8 . 2 3 4 0 9 E- 0 6 2 . 7 4 4 7 E- 0 6BNII
0 . 0 0 3 0 4 4 7 0 . 0 0 0 6 5 5 3 0 . 0 0 0 1 4 5 9 0 . 0 0 3 8 4 5 8 3 9 0 . 0 0 1 2 8 1 9 4 6LPBN
0 . 0 0 2 7 6 3 4 0 . 0 0 1 8 7 6 4 0 . 0 0 0 7 8 4 1 0 . 0 0 5 4 2 3 8 5 9 0 . 0 0 1 8 0 7 9 5 3BDMN
1 . 2 1 5 E- 0 5 8 . 3 5 8 E- 0 5 1 . 7 7 E- 0 5 0 . 0 0 0 1 1 3 4 2 5 3 . 7 8 0 8 2 E- 0 5SMMA
0 0 0 0 0MTFN
0 . 0 0 1 2 7 2 1 0 . 0 0 0 4 4 1 3 5 . 1 9 2 E- 0 5 0 . 0 0 1 7 6 5 3 1 7 0 . 0 0 0 5 8 8 4 3 9SUBA
0 . 0 0 5 7 9 0 7 0 . 0 0 1 7 2 2 2 0 . 0 0 0 2 0 3 7 0 . 0 0 7 7 1 6 6 6 7 0 . 0 0 2 5 7 2 2 2 2BBNI
1 . 1 5 2 E- 0 5 2 . 6 3 5 E- 0 5 5 . 1 7 2 E- 0 6 4 . 3 0 4 5 5 E- 0 5 1 . 4 3 4 8 5 E- 0 5PLAS
0 . 0 2 2 1 4 0 . 0 3 0 5 0 . 0 1 7 9 2 0 . 0 7 0 5 6 0 . 0 2 3 5 2UNIT
0 . 0 0 0 2 4 6 9 0 0 . 0 0 1 1 5 5 5 0 . 0 0 1 4 0 2 3 7 2 0 . 0 0 0 4 6 7 4 5 7SIPD
0 . 0 0 0 2 6 1 8 0 . 0 0 0 4 9 1 2 8 . 4 9 7 E- 0 5 0 . 0 0 0 8 3 7 9 5 4 0 . 0 0 0 2 7 9 3 1 8IIKP
0 . 0 0 4 4 5 3 0 0 . 0 0 2 2 9 6 8 0 . 0 0 6 7 4 9 8 1 1 0 . 0 0 2 2 4 9 9 3 7BNBR
0 . 0 0 7 7 2 5 7 0 . 0 0 8 6 5 3 5 0 . 2 1 4 8 4 6 2 0 . 2 3 1 2 2 5 3 8 5 0 . 0 7 7 0 7 5 1 2 8LPLI
0 . 0 0 3 5 7 6 5 0 . 0 0 0 9 1 1 9 6 . 9 9 7 E- 0 5 0 . 0 0 4 5 5 8 3 1 4 0 . 0 0 1 5 1 9 4 3 8APIC
0 . 0 1 7 6 2 4 8 0 . 0 6 2 9 8 1 8 0 . 0 0 0 3 2 7 6 0 . 0 8 0 9 3 4 2 0 2 0 . 0 2 6 9 7 8 0 6 7INDX
1 . 9 5 6 E- 0 6 0 . 0 0 0 8 7 9 1 0 . 0 0 1 0 8 9 7 0 . 0 0 1 9 7 0 7 9 7 0 . 0 0 0 6 5 6 9 3 2SRSN
0 . 0 2 0 9 8 6 7 0 . 0 3 5 2 6 8 3 0 . 0 1 8 6 1 1 3 0 . 0 7 4 8 6 6 2 7 9 0 . 0 2 4 9 5 5 4 2 6JAKA
0 . 0 0 4 9 0 3 8 0 . 0 0 3 1 8 5 6 0 . 0 0 1 2 8 0 8 0 . 0 0 9 3 7 0 1 9 2 0 . 0 0 3 1 2 3 3 9 7BKSL
7 . 3 6 1 E- 0 6 0 . 0 0 0 1 1 0 8 9 . 2 0 1 E- 0 6 0 . 0 0 0 1 2 7 3 4 6 4 . 2 4 4 8 8 E- 0 5INPC
3 . 0 0 6 E- 0 7 1 . 2 0 2 E- 0 6 4 . 9 7 E- 0 5 5 . 1 2 0 6 1 E- 0 5 1 . 7 0 6 8 7 E- 0 5BNBR
0 . 0 1 2 6 0 1 7 0 . 0 0 8 6 5 3 5 0 . 0 0 5 7 8 5 1 0 . 0 2 7 0 4 0 3 5 9 0 . 0 0 9 0 1 3 4 5 3Lampiran 3 Rata-rata Bid-ask Spread
Kode
Emiten
bid-ask spread
t-3
bid-ask spread
t-2
bid-ask spread
t-1
∑
bid-ask spread
sebelum
rata2 bid-ask spread
sebelum
BDMN
0 . 1 6 7 0 . 1 6 7 0 . 1 6 7 0 . 5 0 0 0 . 1 6 7BNII
0 . 3 3 3 0 . 3 3 3 0 . 3 3 3 1 . 0 0 0 0 . 3 3 3LPBN
0 . 1 6 1 0 . 1 6 1 0 . 1 6 1 0 . 4 8 4 0 . 1 6 1BDMN
0 . 0 5 9 0 . 0 8 5 0 . 0 2 1 0 . 1 6 5 0 . 0 5 5SMMA
0 . 1 2 5 0 . 1 2 5 0 . 1 4 3 0 . 3 9 3 0 . 1 3 1MTFN
0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0SUBA
0 . 3 3 3 0 . 3 3 3 0 . 3 3 3 1 . 0 0 0 0 . 3 3 3BBNI
0 . 0 5 3 0 . 0 5 3 0 . 1 1 1 0 . 2 1 6 0 . 0 7 2PLAS
1 . 0 0 0 1 . 0 0 0 1 . 0 0 0 3 . 0 0 0 1 . 0 0 0UNIT
0 . 0 0 0 0 . 0 4 5 0 . 0 0 0 0 . 0 4 5 0 . 0 1 5SIPD
0 . 3 3 3 0 . 3 3 3 0 . 3 3 3 1 . 0 0 0 0 . 3 3 3IIKP
0 . 1 5 4 0 . 0 8 3 0 . 1 6 7 0 . 4 0 4 0 . 1 3 5BNBR
0 . 0 4 7 0 . 3 3 3 0 . 0 4 8 0 . 4 2 9 0 . 1 4 3LPLI
0 . 1 1 1 0 . 1 1 1 0 . 0 0 0 0 . 2 2 2 0 . 0 7 4APIC
0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0INDX
0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0SRSN
0 . 0 0 0 0 . 1 4 3 0 . 1 6 7 0 . 3 1 0 0 . 1 0 3JAKA
0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0BKSL
0 . 2 0 0 0 . 0 0 0 0 . 2 0 0 0 . 4 0 0 0 . 1 3 3INPC
0 . 0 6 7 0 . 0 2 1 0 . 0 2 1 0 . 1 0 8 0 . 0 3 6BNBR
0 . 0 4 7 0 . 0 4 8 0 . 0 4 8 0 . 1 4 4 0 . 0 4 8Kode
Emiten
bid-ask spread
t+1
bid-ask spread
t+2
bid-ask spread
t+3
∑
bid-ask spread
sesudah
rata2 bid-ask spread
sesudah
BDMN
0 . 0 8 0 0 . 0 0 0 0 . 0 3 8 0 . 1 1 8 0 . 0 3 9BNII
0 . 0 8 0 0 . 0 4 0 0 . 0 4 0 0 . 1 6 0 0 . 0 5 3LPBN
0 . 0 3 7 0 . 0 3 8 0 . 0 1 9 0 . 0 9 4 0 . 0 3 1BDMN
0 . 0 4 8 0 . 0 2 6 0 . 0 2 7 0 . 1 0 0 0 . 0 3 3SMMA
0 . 5 6 7 0 . 3 3 3 0 . 3 3 3 1 . 2 3 3 0 . 4 1 1MTFN
0 . 0 4 8 0 . 0 9 1 0 . 0 0 0 0 . 1 3 9 0 . 0 4 6SUBA
0 . 0 4 2 0 . 0 4 3 0 . 0 8 7 0 . 1 7 2 0 . 0 5 7BBNI
0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0 0 . 0 0 0PLAS
0 . 1 1 0 0 . 0 0 0 0 . 1 2 1 0 . 2 3 1 0 . 0 7 7UNIT
0 . 0 4 2 0 . 0 0 0 0 . 1 2 0 0 . 1 6 2 0 . 0 5 4SIPD
0 . 0 6 7 0 . 0 3 2 0 . 0 3 2 0 . 1 3 1 0 . 0 4 4IIKP
0 . 0 6 6 0 . 0 0 0 0 . 1 3 9 0 . 2 0 5 0 . 0 6 8BNBR
0 . 0 6 7 0 . 0 3 4 0 . 2 8 6 0 . 3 8 7 0 . 1 2 9LPLI
0 . 0 4 7 0 . 0 7 0 0 . 0 1 1 0 . 1 2 8 0 . 0 4 3APIC
0 . 0 2 9 0 . 0 8 6 0 . 1 0 0 0 . 2 1 4 0 . 0 7 1INDX
0 . 6 6 7 0 . 1 8 2 0 . 1 8 2 1 . 0 3 0 0 . 3 4 3SRSN
0 . 0 6 3 0 . 0 6 3 0 . 0 0 0 0 . 1 2 5 0 . 0 4 2JAKA
0 . 1 5 4 0 . 0 7 1 0 . 1 3 3 0 . 3 5 9 0 . 1 2 0BKSL
0 . 0 0 0 0 . 1 5 0 0 . 0 0 0 0 . 1 5 0 0 . 0 5 0INPC
0 . 0 3 7 0 . 0 2 1 0 . 1 1 4 0 . 1 7 2 0 . 0 5 7BNBR
0 . 1 2 1 0 . 0 3 4 0 . 0 5 1 0 . 2 0 6 0 . 0 6 9Lampiran 4 Trading Volume Activity
Kode
Emiten
saham perusahaan yang diperdagangkan
waktu t-3
saham perusahaan yang beredar
waktu t-3
TVAit-3
BDMN
1 0 9 8 5 0 0 0 4 8 5 7 8 5 2 7 8 0 0 0 2 . 2 6 1 2 9 E- 0 5BNII
1 7 8 5 0 0 0 9 1 8 6 5 5 2 8 9 4 2 1 . 9 4 3 0 6 E- 0 5LPBN
9 0 4 9 0 0 0 3 8 7 6 5 7 5 7 0 8 1 0 . 0 0 0 2 3 3 4 2 8BDMN
7 7 2 0 0 0 2 4 2 8 9 2 6 3 9 0 0 3 . 1 7 8 3 6 E- 0 5SMMA
1 6 5 0 0 1 4 2 4 7 4 3 6 8 0 1 . 1 5 8 1 E- 0 5MTFN
4 9 2 0 0 0 1 9 2 6 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 0 2 5 5 4 5 2SUBA
7 6 0 5 0 0 2 1 6 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 0 3 5 2 0 8 3BBNI
1 2 9 7 0 0 0 1 . 9 7 2 3 3 E+ 1 1 6 . 5 7 5 9 8 E- 0 6PLAS
3 3 2 7 0 0 0 0 2 5 0 0 0 0 0 0 0 0 . 1 3 3 0 8UNIT
2 4 3 0 0 0 1 9 8 9 1 6 3 1 0 3 0 . 0 0 0 1 2 2 1 6 2SIPD
4 8 1 6 0 0 0 7 2 3 7 8 6 5 0 8 3 0 . 0 0 0 6 6 5 3 9IIKP
3 1 7 3 0 0 1 5 9 9 9 6 2 9 4 0 . 0 0 1 9 8 3 1 7 1BNBR
0 3 8 7 5 0 4 0 0 0 0 0 0LPLI
8 6 5 5 0 0 4 5 0 1 6 6 4 6 3 4 0 . 0 0 0 1 9 2 2 6 2APIC
1 2 7 1 0 0 2 6 6 0 4 5 1 2 5 0 4 . 7 7 7 3 9 E- 0 5INDX
1 2 0 0 0 1 1 0 3 9 8 5 0 0 0 1 . 0 8 6 9 7 E- 0 5SRSN
8 1 2 5 0 0 0 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 3 6 9 3 1 8 2JAKA
7 5 0 0 2 6 0 0 0 0 0 0 0 0 2 . 8 8 4 6 2 E- 0 6BKSL
1 0 5 0 0 5 4 3 4 0 0 0 0 0 0 1 . 9 3 2 2 8 E- 0 6INPC
1 5 9 7 5 0 0 2 9 ,9 3 7 ,8 5 9 , 6 7 7 5 . 3 3 6 0 5 E- 0 5BNBR
4 0 5 5 4 4 5 0 0 2 6 ,9 7 0 ,2 7 8 , 4 0 0 0 . 0 1 5 0 3 6 7 1 9Kode
Emiten
saham perusahaan yang diperdagangakan
waktu t-2
saham perusahaan yang beredar
waktu t-2
TVAit-2
BDMN
2 5 9 5 0 0 0 4 8 5 7 8 5 2 7 8 0 0 0 5 . 3 4 1 8 7 E- 0 6BNII
2 1 1 5 0 0 0 9 1 8 6 5 5 2 8 9 4 2 2 . 3 0 2 2 8 E- 0 5LPBN
1 2 1 8 7 6 0 0 0 3 8 7 6 5 7 5 7 0 8 1 0 . 0 0 3 1 4 3 9 0 9BDMN
6 5 9 0 0 0 2 4 2 8 9 2 6 3 9 0 0 2 . 7 1 3 1 3 E- 0 5SMMA
8 0 0 0 1 4 2 4 7 4 3 6 8 0 5 . 6 1 5 0 5 E- 0 6MTFN
1 0 8 5 0 0 1 9 2 6 0 0 0 0 0 0 5 . 6 3 3 4 4 E- 0 5SUBA
4 2 7 5 0 0 2 1 6 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 0 1 9 7 9 1 7BBNI
1 5 9 7 4 0 0 0 1 . 9 7 2 3 3 E+ 1 1 8 . 0 9 9 0 5 E- 0 5PLAS
1 5 0 8 5 0 0 0 2 5 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 6 0 3 4UNIT
1 0 0 5 0 0 1 9 8 9 1 6 3 1 0 3 5 . 0 5 2 3 8 E- 0 5SIPD
2 5 3 0 0 0 0 7 2 3 7 8 6 5 0 8 3 0 . 0 0 0 3 4 9 5 5 1IIKP
8 8 8 2 0 0 1 5 9 9 9 6 2 9 4 0 . 0 0 5 5 5 1 3 7 9BNBR
2 0 9 0 8 5 0 0 0 2 6 ,9 7 0 ,2 7 8 , 4 0 0 0 . 0 0 7 7 5 2 4 2 3LPLI
3 8 0 5 0 0 4 5 0 1 6 6 4 6 3 4 8 . 4 5 2 4 3 E- 0 5APIC
5 3 2 0 0 2 6 6 0 4 5 1 2 5 0 1 . 9 9 9 6 6 E- 0 5INDX
0 1 1 0 3 9 8 5 0 0 0 0SRSN
2 5 3 8 5 0 0 0 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 1 1 5 3 8 6 3 6JAKA
5 0 0 2 6 0 0 0 0 0 0 0 0 1 . 9 2 3 0 8 E- 0 7BKSL
3 4 0 0 0 5 4 3 4 0 0 0 0 0 0 6 . 2 5 6 9 E- 0 6INPC
3 8 5 5 5 0 0 2 9 ,9 3 7 ,8 5 9 , 6 7 7 0 . 0 0 0 1 2 8 7 8 3BNBR
2 0 9 0 8 5 0 0 0 2 6 ,9 7 0 ,2 7 8 , 4 0 0 0 . 0 0 7 7 5 2 4 2 3Kode
Emiten
saham perusahaan yang diperdagangakan
waktu t-1
saham perusahaan yang beredar
waktu t-1
TVAit-1
BDMN
6 1 8 0 0 0 0 4 8 5 7 8 5 2 7 8 0 0 0 1 . 2 7 2 1 7 E- 0 5BNII
3 4 0 0 0 0 0 9 1 8 6 5 5 2 8 9 4 2 3 . 7 0 1 0 6 E- 0 5LPBN
3 8 7 4 5 0 0 3 8 7 6 5 7 5 7 0 8 1 9 . 9 9 4 6 5 E- 0 5BDMN
6 7 5 0 0 0 2 4 2 8 9 2 6 3 9 0 0 2 . 7 7 9 0 1 E- 0 5SMMA
1 8 1 0 0 0 1 4 2 4 7 4 3 6 8 0 0 . 0 0 0 1 2 7 0 4MTFN
4 6 2 5 0 0 1 9 2 6 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 0 2 4 0 1 3 5SUBA
2 6 7 1 5 0 0 2 1 6 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 1 2 3 6 8 0 6BBNI
1 6 3 2 2 0 0 0 1 . 9 7 2 3 3 E+ 1 1 8 . 2 7 5 4 9 E- 0 5PLAS
5 4 3 8 0 0 0 0 2 5 0 0 0 0 0 0 0 0 . 2 1 7 5 2UNIT
1 1 4 5 0 0 0 1 9 8 9 1 6 3 1 0 3 0 . 0 0 0 5 7 5 6 1 9SIPD
1 1 6 4 6 0 0 0 7 2 3 7 8 6 5 0 8 3 0 . 0 0 1 6 0 9 0 3 8IIKP
2 7 1 6 5 0 0 1 5 9 9 9 6 2 9 4 0 . 0 1 6 9 7 8 5 1 8BNBR
1 1 8 4 5 4 0 0 0 2 6 ,9 7 0 ,2 7 8 , 4 0 0 0 . 0 0 4 3 9 2 0 2LPLI
8 3 0 5 5 0 0 4 5 0 1 6 6 4 6 3 4 0 . 0 0 1 8 4 4 9 8 4APIC
6 5 0 0 0 5 3 2 0 9 0 2 5 0 0 0 1 . 2 2 1 6 E- 0 6INDX
7 0 0 0 1 1 0 3 9 8 5 0 0 0 6 . 3 4 0 6 7 E- 0 6SRSN
4 3 5 5 8 0 0 0 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 1 9 7 9 9 0 9 1JAKA
2 0 0 0 2 6 0 0 0 0 0 0 0 0 7 . 6 9 2 3 1 E- 0 7BKSL
9 1 0 0 0 5 4 3 4 0 0 0 0 0 0 1 . 6 7 4 6 4 E- 0 5INPC
2 5 5 6 0 0 0 2 9 ,9 3 7 ,8 5 9 , 6 7 7 8 . 5 3 7 6 8 E- 0 5BNBR
1 1 8 4 5 4 0 0 0 2 6 ,9 7 0 ,2 7 8 , 4 0 0 0 . 0 0 4 3 9 2 0 2Kode
Emiten
saham perusahaan yang diperdagangkan
waktu t+1
saham perusahaan yang beredar
waktu t+1
TVAit+1
BDMN
5 0 0 0 0 2 4 2 8 9 2 6 3 9 0 0 2 . 0 5 8 5 2 E- 0 6BNII
2 7 9 7 0 0 0 0 9 1 8 6 5 5 2 8 9 4 0 . 0 0 3 0 4 4 6 6 8LPBN
1 0 7 1 2 5 0 0 3 8 7 6 5 7 5 7 0 9 0 . 0 0 2 7 6 3 3 9 2BDMN
5 9 0 0 0 4 8 5 7 8 5 2 7 8 0 1 . 2 1 4 5 3 E- 0 5SMMA
0 1 4 2 4 7 4 3 6 8 0MTFN
2 4 5 0 0 1 9 2 6 0 0 0 0 0 . 0 0 1 2 7 2 0 6 6SUBA
1 5 6 3 5 0 0 2 7 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 5 7 9 0 7 4 1BBNI
1 5 1 5 0 0 1 3 1 4 8 8 7 0 5 2 6 1 . 1 5 2 1 9 E- 0 5PLAS
5 5 3 5 0 0 2 5 0 0 0 0 0 0 0 . 0 2 2 1 4UNIT
2 6 6 0 0 1 0 7 7 4 6 0 0 0 0 . 0 0 0 2 4 6 8 7 7SIPD
1 8 9 5 0 0 7 2 3 7 8 6 5 0 9 0 . 0 0 0 2 6 1 8 1 8IIKP
1 4 2 5 0 0 3 2 0 0 0 8 9 8 0 . 0 0 4 4 5 3BNBR
5 9 8 7 5 0 0 0 7 7 5 0 0 8 0 0 0 0 0 . 0 0 7 7 2 5 7 2 7LPLI
1 6 1 0 0 0 0 4 5 0 1 6 6 4 6 3 0 . 0 0 3 5 7 6 4 5 5APIC
2 3 4 4 5 0 0 1 3 3 0 2 2 5 6 3 0 . 0 1 7 6 2 4 8 3INDX
1 5 0 0 7 6 6 6 9 5 0 0 0 1 . 9 5 6 4 5 E- 0 6SRSN
1 2 6 3 4 0 0 0 6 0 2 0 0 0 0 0 0 0 . 0 2 0 9 8 6 7 1 1JAKA
2 5 5 0 0 0 0 5 2 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 4 9 0 3 8 4 6BKSL
1 0 0 0 0 1 3 5 8 5 0 0 0 0 0 7 . 3 6 1 0 6 E- 0 6INPC
1 5 0 0 4 ,9 8 9 ,6 4 3 ,2 8 0 3 . 0 0 6 2 3 E- 0 7BNBR
1 6 9 9 3 6 0 0 0 1 3 ,4 8 5 ,1 3 9 , 2 0 0 0 . 0 1 2 6 0 1 7 2 4Kode
Emiten
saham perusahaan yang diperdagangkan
waktu t+2
saham perusahaan yang beredar
waktu t+2
TVAit+2
BDMN
3 5 0 0 0 2 4 2 8 9 2 6 3 9 0 0 1 . 4 4 0 9 7 E- 0 6BNII
6 0 2 0 0 0 0 9 1 8 6 5 5 2 8 9 4 0 . 0 0 0 6 5 5 3 0 6LPBN
7 2 7 4 0 0 0 3 8 7 6 5 7 5 7 0 9 0 . 0 0 1 8 7 6 3 9 8BDMN
4 0 6 0 0 0 4 8 5 7 8 5 2 7 8 0 8 . 3 5 7 6 E- 0 5SMMA
0 1 4 2 4 7 4 3 6 8 0MTFN
8 5 0 0 1 9 2 6 0 0 0 0 0 . 0 0 0 4 4 1 3 2 9SUBA
4 6 5 0 0 0 2 7 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 1 7 2 2 2 2 2BBNI
3 4 6 5 0 0 1 3 1 4 8 8 7 0 5 2 6 2 . 6 3 5 2 1 E- 0 5PLAS
7 6 2 5 0 0 2 5 0 0 0 0 0 0 0 . 0 3 0 5UNIT
0 1 0 7 7 4 6 0 0 0 0SIPD
3 5 5 5 0 0 7 2 3 7 8 6 5 0 9 0 . 0 0 0 4 9 1 1 6 7IIKP
0 3 2 0 0 0 8 9 8 0BNBR
1 1 6 6 9 3 5 0 0 1 3 ,4 8 5 ,1 3 9 , 2 0 0 0 . 0 0 8 6 5 3 4 8 9LPLI
4 1 0 5 0 0 4 5 0 1 6 6 4 6 3 0 . 0 0 0 9 1 1 8 8 5APIC
8 3 7 8 0 0 0 1 3 3 0 2 2 5 6 3 0 . 0 6 2 9 8 1 7 9 7INDX
6 7 4 0 0 0 7 6 6 6 9 5 0 0 0 0 . 0 0 0 8 7 9 0 9 8SRSN
2 1 2 3 1 5 0 0 6 0 2 0 0 0 0 0 0 0 . 0 3 5 2 6 8 2 7 2JAKA
1 6 5 6 5 0 0 5 2 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 3 1 8 5 5 7 7BKSL
1 5 0 5 0 0 1 3 5 8 5 0 0 0 0 0 0 . 0 0 0 1 1 0 7 8 4INPC
6 0 0 0 4 ,9 8 9 ,6 4 3 ,2 8 0 1 . 2 0 2 4 9 E- 0 6BNBR
1 1 6 6 9 3 5 0 0 1 3 ,4 8 5 ,1 3 9 , 2 0 0 0 . 0 0 8 6 5 3 4 8 9Kode
Emiten
saham perusahaan yang diperdagangkan
waktu t+3
saham perusahaan yang beredar
waktu t+3
TVAit+3
BDMN
1 1 5 0 0 0 2 4 2 8 9 2 6 3 9 0 0 4 . 7 3 4 6 E- 0 6BNII
1 3 4 0 0 0 0 9 1 8 6 5 5 2 8 9 4 0 . 0 0 0 1 4 5 8 7LPBN
3 0 3 9 5 0 0 3 8 7 6 5 7 5 7 0 9 0 . 0 0 0 7 8 4 0 7BDMN
8 6 0 0 0 4 8 5 7 8 5 2 7 8 0 1 . 7 7 0 3 E- 0 5SMMA
0 1 4 2 4 7 4 3 6 8 0MTFN
1 0 0 0 1 9 2 6 0 0 0 0 5 . 1 9 2 1 E- 0 5SUBA
5 5 0 0 0 2 7 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 0 2 0 3 7BBNI
6 8 0 0 0 1 3 1 4 8 8 7 0 5 2 6 5 . 1 7 1 5 E- 0 6PLAS
4 4 8 0 0 0 2 5 0 0 0 0 0 0 0 . 0 1 7 9 2UNIT
1 2 4 5 0 0 1 0 7 7 4 6 0 0 0 0 . 0 0 1 1 5 5 5SIPD
6 1 5 0 0 7 2 3 7 8 6 5 0 9 8 . 4 9 7 E- 0 5IIKP
7 3 5 0 0 3 2 0 0 0 8 9 8 0 . 0 0 2 2 9 6 8 1BNBR
1 6 6 5 0 7 5 0 0 0 7 7 5 0 0 8 0 0 0 0 0 . 2 1 4 8 4 6 1 7LPLI
3 1 5 0 0 4 5 0 1 6 6 4 6 3 6 . 9 9 7 4 E- 0 5APIC
8 7 1 5 0 0 2 6 6 0 4 5 1 2 5 0 0 . 0 0 0 3 2 7 5 8INDX
8 3 5 5 0 0 7 6 6 6 9 5 0 0 0 0 . 0 0 1 0 8 9 7 4SRSN
1 1 2 0 4 0 0 0 6 0 2 0 0 0 0 0 0 0 . 0 1 8 6 1 1 3JAKA
6 6 6 0 0 0 5 2 0 0 0 0 0 0 0 0 . 0 0 1 2 8 0 7 7BKSL
1 2 5 0 0 1 3 5 8 5 0 0 0 0 0 9 . 2 0 1 3 E- 0 6INPC
2 4 8 0 0 0 4 ,9 8 9 ,6 4 3 ,2 8 0 4 . 9 7 0 3 E- 0 5BNBR
7 8 0 1 3 5 0 0 1 3 ,4 8 5 ,1 3 9 , 2 0 0 0 . 0 0 5 7 8 5 1 5