Kupersernbahkan Karya Ilrniah i n i , kepada :
I b u n d a dan alrn. ayah t e r c i n t a ; kakak, a d i k s e r t a
s i k e c i l yang manis-manis yang t e r s a y a n g : T i f l a h , Yuyun,
P a j a r , Abduh, Dida, Nova, E d i , D e s i , I;olo, S y a h l u , Adah dan Nina, ynng pada s a a t i n i , sedang menantikan k e b e r h a s i l a n s t u d i dan c i t n - c i t a k u dalam rneraih g e l a r k e s a r j a n a a n .
Kiipersembahkan p u l a kepada k a s i h k u yang s e t i a ( Y a n t i . ~ ) yang p a d a saat i n i t e p a t b e r u l a n g t a h u n .
4
DISTRIBUSI MBOT POTONGAN KARKAS DAN ROMPONEISNYA PADA
KELINGI LOKAL AKIBAT PERBEDAAN KUALITAS RANSUM
K A R Y A
ILMIAH
EPI AZHARI
FAKULTAS PETERNAKAN lNSTlTUT PERTANIAN BOGOR
RINGKASAN
E P I AZHARI,
1984. D i s t r i b u e i Bobot P o t o n a m Karkos
d a nKomponennya
p a d aK e l i n c i Lokal
A k l D-
atPerDedaan K u a l l t a s
K a n -sum.
Karya I l m i a h F a k u l t a e P e t e r n a k a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n
B z o r .
Pembimbing Utama
: Drh.Rachmat Herman MVSc.
Pembimbing Anggota
:Ir.
Maman Duld jaman
P e n e l i t i a n d i l a k u k a n d l Laboratorium Ilmu P r o d u k s i Ter-
nak Daging dan K e r j a , J u r u a a n Ilmu P r o d u k s i Ternak, F a k u l t a s
P e t e r n a k a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor, d a r i t a n g g a l 1 5 J a n u a r i
sampai 4 J u l i 1984.
Tujuannya untuk mempelajari d i s t r i b u s i
bobot potongan k a r k a e dan komponennya pada k e l i n c i l o k a l
aki- batperbedaan k u a l i t a s ransum.
Eham puluh e k o r k e l i n c i l o k a l - j a n t a n dengan bobot badan
a n t a r a 700 sampai 965 gram dengan r a t a a n 794.2
2
75.8 gram
( KiC
-
9.5
96)
,
berumur k i r a - k i r a
3
sampai
4
bulan
,
digunakan
dalam p e n e l i t i a n .
Rancangan percobaan yang digunakan addle& rancangan acak
lengkap dengan empat p e r l a k u a n ransum dan
15ulangan.
Keem-
p a t macam p e r l a k u a n ransum t e r s e b u t , maaing-masing pertumbuhan
c e p a t
( C ) ,lambat
( L ) ,cepat-lambat
( a )
dan lambat-cepat (LC).
K e l i n c i ultempatkan pada masing-maaing p e r l a k u a n dengan d i t e n -
,tukan s e c a r a acak.
Pada a k h i r p e n e l i t i a n , s e l u r u h k e l i n c i dipotong dan d i -
s e k s i untuk memperoleh d a t a bobot potong, tubuh kosong, k a r k a s ,
potongan k a r k a s dan komponennya.
Datad i a n a l i s a d e ~ i g a n meng-
gunakan q a l i s i s peragam ( ~ n a l i s i s
o f Co-variance)
,
model
Y = T i
aX
.
Ya d a l a h bobot potongan k a r k a e dan komponennya,
X
a d a l a h bobot potong, tubuh kosong, k a r k a s dan t o t a l komponen
k a r k a s .
T ia d a l a h p e r l a k u a n dengan
i =1 , 2, 3 dan
4.
Anali-
s i s
peragam i n i mengikuti p e t u n j u k Snedecor dan Cochran (1967).
Hasil
p e n e l i t i a n menunjukkan
:1. D a r i
masing-masing p e r l a k u a n
C,L ,
CLdan LC, d i p e r o l e h
r a t a a n ( 1 ) pertambahan bobot badan
:53.24, 39.45, 68.81
dan 60.69 g/minggu; ( 2 ) konsumsi bahan k e r i n g
:455.55,
462.60, 569.71 dan 562.91 g/minggu; ( 3 ) k o n v e r s i ransum
:8.56, 11.73, 8.52 dan 9.28.
2 . D a r i
masing-masing p e r l a k u a n
C ,L,
CLdan
LC,d i p e r o l e h
r a t a a n bobot ( 1 ) potong
:1449.62, 1235.83, 1597.80 dan
1542.86
g;( 2 )
u
uh kosong
.
1159.72, 999.64, 1321.13
dan 1278.58
g;I3P
k a r k a s
:b32.27, 541.67, 740.23 dan
737.0
g.?, P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t p o t o n g a n k a r k a s , bailc
p a d a b o b o t l t n r k n s y a n g sama mallpun t u b u h k o s o n g ym(:
salna, t i d a l r n y a t a , k e c u a l i p i n g g a n g . Bobot p o t o n g a n p i n g - gang, b a i k p a d a b o b o t k a r k a s y a n g sama maupun t u b u h ko-
s o n g y a n g sama, p e r l a k u a n LC c e n d e r u n g l e b i h t i n g g i d a n menurun p a d a CL, C dan L t e r e n d a h .
S e c a r a k e s e l u r u h a n , d a r i masing-masing p e r l a k u a n t e r s e b u t , maka p e r s e n t a s e p o t o n g a n k a r k a s k o m e r s i a l , u r u t a n t e r - t i n g g i s a m p a i t e r e n d a h b e r t u r u t - t u r u t : k a k i b e l a k a n g , d a d a - l e h e r , p i n g g a n g d a n k a k i depan.
4. P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t t o t a l t u l a n g k q r k a s d a n d a g i n g k a r k a s p a d a b o b o t k a r k a s y a n g sama, n y a t a ,
Bobo t t o t a l t u l a n g l t a r k a s p e r l a l t u a n C c e n d e r u n g l e b i h t i n g - g i d a n menurun p a d a CL, L d a n LC, t e t a p i p a d a t o t a l d a g i n g k a r l c a s , p e r l a k u a n CL c e n d e r u n g l e b i h t i n e g i d a n menurun pa- d a LC, L dan C t e r e n d a h .
5.
P e n g a r u h p e r l a l t u a n t e r h a d a p b o b o t komponen t u l n n g p o t o n g a n I ~ a r k a s p a d a t o t a l t u l a n g y a n g sama, t i d a k n y a t a , k e c u a l i d a d a - l e h e r d a n p i n g g a n g .Bobot t u l a n g d a d a - l e h e r antara p e r l a k u a n C d a n L a d a l a h k o n s t a n , j u g a a n t a r a CL d a n LC, t e t a p i C d a n L c e n d e r u n g l e b i h t i n g g i t l i b a n d i n g k a n CL d a n LC. B e r b e d a d e n g a n t u - l a n g d a d a - l e h e r , p a d a p i n g g a n g p e r l a k u a n C d a n L s e r t a CL d a n LC y a n g k o n s t a n , t e t a p i C d a n L c e n d e r u n g l e b i h r e n d a h d a r i p a d a CL d a n LC.
B e r d a s a r k a n b c ~ b o t p o t o n g a n n y a , maka d a r i masing-masing p e r - l a k u a n C , L , CL d a n LC, p r o p o r s i t u l a n g t e r t i n g g i s a m p x i t e r e n d a h a d a l a h : d a d a - l e h e r , k a k i d e p a n , k a k i b e l a k a n g dan p i n g g a n g ; s e d a n g k a n p r o p o r s i d a g i n g menunjukkan k e b a l i k a n - n y a , k e c u a l i p e r l a k u a n LC. P r o p o r s i d a g i n g p e r l a l t u a n LC, t e r t i n g g i s a m p a i t e r e n d a h a d a l a h : k a k i b e l a k a n g , p i n g g a n g , k a k i depan d a n d a d a - l e h e r .
6 . P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t kornponen d a g i n g p o t o n g a n k a r k a s p a d a t o t a l . d a g i n g y a n g sama, t i d a k n y a t a , k e c u a l i k a k i b e l a k a n g .
B o b o t d a g i n g p o t o n g a n k a k i b e l a k a n g a n t a r a p e r l a k u a n C d a n L a d a l a h k o n s t a n , j u g a CL d a n LC, t e t a p i p e r l a k u a n C d a n L
D I S T R I B U S I BOBOT POTONGAN KARKAS DAN KOMPONENNYA PADA K E L I N C I L O W AKIBAT PERBEDAAN KUALITAS RANSUM
X a r y a I l m i a h sebagai s d l a h s a t u s y a r a t
untuk
m e m p e r o l e h g e l a r Sarjana Peternakan
O l e h EPI AZHARI
PAICLILTAS P E T E R N M A N I N S T I T U T PERTANIAN BOGOR
DISTFXBUSI BOBOT POTONGBN KARKAS DAN KOI*lPONENNYA PADA K E L I N C I LOgP4 AKIBAll PERBEDIULN KUALITAS RANSUM
EPI AZHARI D. 15.0056
Karya I l m i a h i n i t e l a h d i s e t u j u i dan d i s i d a n g k a n dFhadapan Komisi U j i a n L i s a n pada t a n g g a l 11.
Jwuari.
1985... .
Drh. RACHMU
HERMAN
MVSc.
rr.
&m
DU3inJ-vPembimbing Utama Pembimbing Anggota
Ketua Jurusan
.
I l m u
F r o d u k s i Ternak P a k u l t a s P e t e r n a k a nP a k u l t a s P e t e r n a k a n
I n s t i t u t
P e r t a n i a n Bogor, I n s t i t u t P e r t a n i a n BP e n u l i s d i l a h i r k a n d i C i l e g o n , Banten (Jawa B a r a t ) , p a d a t a n g g a l
17
F$?i 1958. P e n u l i s a d a l a h anak kedua d a r iempat b e r s a u d a r a dengan ayahanda Muhammad Subalyo dan i b u n d a S i t i Achibah.
Pada t a h u n 1971, p e n u l i s menamatkan p e n d i d i k a n s e k o l a h d a s a r d i SD N e g e r i I1 C i l e g o n , kemudian pada t a h u n 1974, l u l u s d a r i Sekolah Menengah P e r t a m a N e g e r i I Cilegon. Pada t a h u n 1975, d i t e r i m a d i SMA N e g e r i I S e r a n g dan l u l u s t a h u n
1977.
PujE dan syukur p e n u l i s p a n j a t k a n k e h a d i r a t ALLAH SWT.
yang t e l a h memberikan kekuatan dan p e t u n juk-Nga, h i n g g a Karya I l m i a h i n i dapat d i s e l e s a i k a n .
Karya I l m i a h i n i , d i s u s u n menurut h a s i l p e n e l i t i a n , yang merupakan s d l a h
s a t u
s y a r a t untuk memperoleh g e l a r S a r j a n a P e t e m a k a n pada F a k u l t a s Peternakan, I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor. Karya I l m i a h i n i masih belum sempurna, walaupun demikian ha-s i l p e n e l i t i a n i n i t i d a k menyimpang d a r i yang sebenarnya. Semoga Karya I l m i a h i n i d a p a t bermanfaat b a g i p a r a pembaca.
Pada kesempatan i n i , p e n u l i s i n g i n menyampaikan ucapan t e r i m a k a s i h yang s e t i n g g i - t i n g g i n y a kepada :
1. I b u dan ayah almarhum s e r t a adik-kakak, yang t e l a h men- curahkan s e l u r u h j i w a dan r a g a n y a d e d kelangsungan dan
k e b e r h a s i l a n s t u d i p e n u l i s .
2.
Bapak Drh. Rachmat Herman day Ir.M a m a n
Duldjaman,se-
l z k u dosen pembimbing utama dan a n g g o t a , yang t e l a h ba- nyak memberikan bimbingan dan pengarahan selama p e n e l i - t i a n s m p a i penulisan.
3.
Bapak dan i b u s t a f p e n g a j a r d i lingkunga? F a k u l t a s Pe- ternallan, IPB., yang t e l a h membekali i l m u yang berguna s e l a n a masa perkuliahan.4.
3apsk P r y a t n a dan Isyud, rekan-rekzn s e p e n e l i t i a n s e r t a &r,dy, N a w a w i , Suleman dan Urip F a u z i , yang banyak mem-5.
Kasihku yang s e t i a , Yanti R u b i a n t i Rusbandhi, yangdengan s e t u l u s h a t i mengorbankan segenap p i k i r a n dan tenaga, moriel maupun materi.
6. Kepada semua pihak yang t i d a k kami sebutkan, yang t e l a h t u r u t membantu, b a l k selama
masa
p e n e l i t i a n berlangsungataupun selama p e n u l i s q ,
Semoga Tuhan
Yang
Maha Kuasa membalas kebaikannya, m i e n !Bogor, Nopember
1984
H a l arn
an
KATA PENGUTTAR
...
...
P o t e n s i Ternak K e l i n c i...
Perturabuhan dan Perkcmbangan
...
Karkas. Potongan Karkan dan KoinponennyaKcbutuhan dan Pengaruh Peiaberian Ranauru t e r - hadap K e l i n c i Percobaan
...
MATERI DAN
BETODZ
PEiTELITIAN...
Waktu dan Terapat
...
K e l i n c i Percobaan
...
Perkandangan
...
P e l a k a a n a m Percobaan
...
Peffiotongan dan S c k a i...
A n a l i n i s Data...
P e n g e r t i a n S i n g k a t a n...
HASIL
DAN
PElslBAHASAN...
R a t a a n Eobot Potong. Tubuh Koaong. Karkas dan P e r s e n t a s e Bobot Tubuh Kosong dan Karkas
....
i
iii
v
v
iKupersernbahkan Karya Ilrniah i n i , kepada :
I b u n d a dan alrn. ayah t e r c i n t a ; kakak, a d i k s e r t a
s i k e c i l yang manis-manis yang t e r s a y a n g : T i f l a h , Yuyun,
P a j a r , Abduh, Dida, Nova, E d i , D e s i , I;olo, S y a h l u , Adah dan Nina, ynng pada s a a t i n i , sedang menantikan k e b e r h a s i l a n s t u d i dan c i t n - c i t a k u dalam rneraih g e l a r k e s a r j a n a a n .
Kiipersembahkan p u l a kepada k a s i h k u yang s e t i a ( Y a n t i . ~ ) yang p a d a saat i n i t e p a t b e r u l a n g t a h u n .
4
DISTRIBUSI MBOT POTONGAN KARKAS DAN ROMPONEISNYA PADA
KELINGI LOKAL AKIBAT PERBEDAAN KUALITAS RANSUM
K A R Y A
ILMIAH
EPI AZHARI
FAKULTAS PETERNAKAN lNSTlTUT PERTANIAN BOGOR
RINGKASAN
E P I AZHARI,
1984. D i s t r i b u e i Bobot P o t o n a m Karkos
d a nKomponennya
p a d aK e l i n c i Lokal
A k l D-
atPerDedaan K u a l l t a s
K a n -sum.
Karya I l m i a h F a k u l t a e P e t e r n a k a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n
B z o r .
Pembimbing Utama
: Drh.Rachmat Herman MVSc.
Pembimbing Anggota
:Ir.
Maman Duld jaman
P e n e l i t i a n d i l a k u k a n d l Laboratorium Ilmu P r o d u k s i Ter-
nak Daging dan K e r j a , J u r u a a n Ilmu P r o d u k s i Ternak, F a k u l t a s
P e t e r n a k a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor, d a r i t a n g g a l 1 5 J a n u a r i
sampai 4 J u l i 1984.
Tujuannya untuk mempelajari d i s t r i b u s i
bobot potongan k a r k a e dan komponennya pada k e l i n c i l o k a l
aki- batperbedaan k u a l i t a s ransum.
Eham puluh e k o r k e l i n c i l o k a l - j a n t a n dengan bobot badan
a n t a r a 700 sampai 965 gram dengan r a t a a n 794.2
2
75.8 gram
( KiC
-
9.5
96)
,
berumur k i r a - k i r a
3
sampai
4
bulan
,
digunakan
dalam p e n e l i t i a n .
Rancangan percobaan yang digunakan addle& rancangan acak
lengkap dengan empat p e r l a k u a n ransum dan
15ulangan.
Keem-
p a t macam p e r l a k u a n ransum t e r s e b u t , maaing-masing pertumbuhan
c e p a t
( C ) ,lambat
( L ) ,cepat-lambat
( a )
dan lambat-cepat (LC).
K e l i n c i ultempatkan pada masing-maaing p e r l a k u a n dengan d i t e n -
,tukan s e c a r a acak.
Pada a k h i r p e n e l i t i a n , s e l u r u h k e l i n c i dipotong dan d i -
s e k s i untuk memperoleh d a t a bobot potong, tubuh kosong, k a r k a s ,
potongan k a r k a s dan komponennya.
Datad i a n a l i s a d e ~ i g a n meng-
gunakan q a l i s i s peragam ( ~ n a l i s i s
o f Co-variance)
,
model
Y = T i
aX
.
Ya d a l a h bobot potongan k a r k a e dan komponennya,
X
a d a l a h bobot potong, tubuh kosong, k a r k a s dan t o t a l komponen
k a r k a s .
T ia d a l a h p e r l a k u a n dengan
i =1 , 2, 3 dan
4.
Anali-
s i s
peragam i n i mengikuti p e t u n j u k Snedecor dan Cochran (1967).
Hasil
p e n e l i t i a n menunjukkan
:1. D a r i
masing-masing p e r l a k u a n
C,L ,
CLdan LC, d i p e r o l e h
r a t a a n ( 1 ) pertambahan bobot badan
:53.24, 39.45, 68.81
dan 60.69 g/minggu; ( 2 ) konsumsi bahan k e r i n g
:455.55,
462.60, 569.71 dan 562.91 g/minggu; ( 3 ) k o n v e r s i ransum
:8.56, 11.73, 8.52 dan 9.28.
2 . D a r i
masing-masing p e r l a k u a n
C ,L,
CLdan
LC,d i p e r o l e h
r a t a a n bobot ( 1 ) potong
:1449.62, 1235.83, 1597.80 dan
1542.86
g;( 2 )
u
uh kosong
.
1159.72, 999.64, 1321.13
dan 1278.58
g;I3P
k a r k a s
:b32.27, 541.67, 740.23 dan
737.0
g.?, P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t p o t o n g a n k a r k a s , bailc
p a d a b o b o t l t n r k n s y a n g sama mallpun t u b u h k o s o n g ym(:
salna, t i d a l r n y a t a , k e c u a l i p i n g g a n g . Bobot p o t o n g a n p i n g - gang, b a i k p a d a b o b o t k a r k a s y a n g sama maupun t u b u h ko-
s o n g y a n g sama, p e r l a k u a n LC c e n d e r u n g l e b i h t i n g g i d a n menurun p a d a CL, C dan L t e r e n d a h .
S e c a r a k e s e l u r u h a n , d a r i masing-masing p e r l a k u a n t e r s e b u t , maka p e r s e n t a s e p o t o n g a n k a r k a s k o m e r s i a l , u r u t a n t e r - t i n g g i s a m p a i t e r e n d a h b e r t u r u t - t u r u t : k a k i b e l a k a n g , d a d a - l e h e r , p i n g g a n g d a n k a k i depan.
4. P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t t o t a l t u l a n g k q r k a s d a n d a g i n g k a r k a s p a d a b o b o t k a r k a s y a n g sama, n y a t a ,
Bobo t t o t a l t u l a n g l t a r k a s p e r l a l t u a n C c e n d e r u n g l e b i h t i n g - g i d a n menurun p a d a CL, L d a n LC, t e t a p i p a d a t o t a l d a g i n g k a r l c a s , p e r l a k u a n CL c e n d e r u n g l e b i h t i n e g i d a n menurun pa- d a LC, L dan C t e r e n d a h .
5.
P e n g a r u h p e r l a l t u a n t e r h a d a p b o b o t komponen t u l n n g p o t o n g a n I ~ a r k a s p a d a t o t a l t u l a n g y a n g sama, t i d a k n y a t a , k e c u a l i d a d a - l e h e r d a n p i n g g a n g .Bobot t u l a n g d a d a - l e h e r antara p e r l a k u a n C d a n L a d a l a h k o n s t a n , j u g a a n t a r a CL d a n LC, t e t a p i C d a n L c e n d e r u n g l e b i h t i n g g i t l i b a n d i n g k a n CL d a n LC. B e r b e d a d e n g a n t u - l a n g d a d a - l e h e r , p a d a p i n g g a n g p e r l a k u a n C d a n L s e r t a CL d a n LC y a n g k o n s t a n , t e t a p i C d a n L c e n d e r u n g l e b i h r e n d a h d a r i p a d a CL d a n LC.
B e r d a s a r k a n b c ~ b o t p o t o n g a n n y a , maka d a r i masing-masing p e r - l a k u a n C , L , CL d a n LC, p r o p o r s i t u l a n g t e r t i n g g i s a m p x i t e r e n d a h a d a l a h : d a d a - l e h e r , k a k i d e p a n , k a k i b e l a k a n g dan p i n g g a n g ; s e d a n g k a n p r o p o r s i d a g i n g menunjukkan k e b a l i k a n - n y a , k e c u a l i p e r l a k u a n LC. P r o p o r s i d a g i n g p e r l a l t u a n LC, t e r t i n g g i s a m p a i t e r e n d a h a d a l a h : k a k i b e l a k a n g , p i n g g a n g , k a k i depan d a n d a d a - l e h e r .
6 . P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t kornponen d a g i n g p o t o n g a n k a r k a s p a d a t o t a l . d a g i n g y a n g sama, t i d a k n y a t a , k e c u a l i k a k i b e l a k a n g .
B o b o t d a g i n g p o t o n g a n k a k i b e l a k a n g a n t a r a p e r l a k u a n C d a n L a d a l a h k o n s t a n , j u g a CL d a n LC, t e t a p i p e r l a k u a n C d a n L
D I S T R I B U S I BOBOT POTONGAN KARKAS DAN KOMPONENNYA PADA K E L I N C I L O W AKIBAT PERBEDAAN KUALITAS RANSUM
X a r y a I l m i a h sebagai s d l a h s a t u s y a r a t
untuk
m e m p e r o l e h g e l a r Sarjana Peternakan
O l e h EPI AZHARI
PAICLILTAS P E T E R N M A N I N S T I T U T PERTANIAN BOGOR
DISTFXBUSI BOBOT POTONGBN KARKAS DAN KOI*lPONENNYA PADA K E L I N C I LOgP4 AKIBAll PERBEDIULN KUALITAS RANSUM
EPI AZHARI D. 15.0056
Karya I l m i a h i n i t e l a h d i s e t u j u i dan d i s i d a n g k a n dFhadapan Komisi U j i a n L i s a n pada t a n g g a l 11.
Jwuari.
1985... .
Drh. RACHMU
HERMAN
MVSc.
rr.
&m
DU3inJ-vPembimbing Utama Pembimbing Anggota
Ketua Jurusan
.
I l m u
F r o d u k s i Ternak P a k u l t a s P e t e r n a k a nP a k u l t a s P e t e r n a k a n
I n s t i t u t
P e r t a n i a n Bogor, I n s t i t u t P e r t a n i a n BP e n u l i s d i l a h i r k a n d i C i l e g o n , Banten (Jawa B a r a t ) , p a d a t a n g g a l
17
F$?i 1958. P e n u l i s a d a l a h anak kedua d a r iempat b e r s a u d a r a dengan ayahanda Muhammad Subalyo dan i b u n d a S i t i Achibah.
Pada t a h u n 1971, p e n u l i s menamatkan p e n d i d i k a n s e k o l a h d a s a r d i SD N e g e r i I1 C i l e g o n , kemudian pada t a h u n 1974, l u l u s d a r i Sekolah Menengah P e r t a m a N e g e r i I Cilegon. Pada t a h u n 1975, d i t e r i m a d i SMA N e g e r i I S e r a n g dan l u l u s t a h u n
1977.
PujE dan syukur p e n u l i s p a n j a t k a n k e h a d i r a t ALLAH SWT.
yang t e l a h memberikan kekuatan dan p e t u n juk-Nga, h i n g g a Karya I l m i a h i n i dapat d i s e l e s a i k a n .
Karya I l m i a h i n i , d i s u s u n menurut h a s i l p e n e l i t i a n , yang merupakan s d l a h
s a t u
s y a r a t untuk memperoleh g e l a r S a r j a n a P e t e m a k a n pada F a k u l t a s Peternakan, I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor. Karya I l m i a h i n i masih belum sempurna, walaupun demikian ha-s i l p e n e l i t i a n i n i t i d a k menyimpang d a r i yang sebenarnya. Semoga Karya I l m i a h i n i d a p a t bermanfaat b a g i p a r a pembaca.
Pada kesempatan i n i , p e n u l i s i n g i n menyampaikan ucapan t e r i m a k a s i h yang s e t i n g g i - t i n g g i n y a kepada :
1. I b u dan ayah almarhum s e r t a adik-kakak, yang t e l a h men- curahkan s e l u r u h j i w a dan r a g a n y a d e d kelangsungan dan
k e b e r h a s i l a n s t u d i p e n u l i s .
2.
Bapak Drh. Rachmat Herman day Ir.M a m a n
Duldjaman,se-
l z k u dosen pembimbing utama dan a n g g o t a , yang t e l a h ba- nyak memberikan bimbingan dan pengarahan selama p e n e l i - t i a n s m p a i penulisan.
3.
Bapak dan i b u s t a f p e n g a j a r d i lingkunga? F a k u l t a s Pe- ternallan, IPB., yang t e l a h membekali i l m u yang berguna s e l a n a masa perkuliahan.4.
3apsk P r y a t n a dan Isyud, rekan-rekzn s e p e n e l i t i a n s e r t a &r,dy, N a w a w i , Suleman dan Urip F a u z i , yang banyak mem-5.
Kasihku yang s e t i a , Yanti R u b i a n t i Rusbandhi, yangdengan s e t u l u s h a t i mengorbankan segenap p i k i r a n dan tenaga, moriel maupun materi.
6. Kepada semua pihak yang t i d a k kami sebutkan, yang t e l a h t u r u t membantu, b a l k selama
masa
p e n e l i t i a n berlangsungataupun selama p e n u l i s q ,
Semoga Tuhan
Yang
Maha Kuasa membalas kebaikannya, m i e n !Bogor, Nopember
1984
H a l arn
an
KATA PENGUTTAR
...
...
P o t e n s i Ternak K e l i n c i...
Perturabuhan dan Perkcmbangan
...
Karkas. Potongan Karkan dan KoinponennyaKcbutuhan dan Pengaruh Peiaberian Ranauru t e r - hadap K e l i n c i Percobaan
...
MATERI DAN
BETODZ
PEiTELITIAN...
Waktu dan Terapat
...
K e l i n c i Percobaan
...
Perkandangan
...
P e l a k a a n a m Percobaan
...
Peffiotongan dan S c k a i...
A n a l i n i s Data...
P e n g e r t i a n S i n g k a t a n...
HASIL
DAN
PElslBAHASAN...
R a t a a n Eobot Potong. Tubuh Koaong. Karkas dan P e r s e n t a s e Bobot Tubuh Kosong dan Karkas
....
i
iii
v
v
iKupersernbahkan Karya Ilrniah i n i , kepada :
I b u n d a dan alrn. ayah t e r c i n t a ; kakak, a d i k s e r t a
s i k e c i l yang manis-manis yang t e r s a y a n g : T i f l a h , Yuyun,
P a j a r , Abduh, Dida, Nova, E d i , D e s i , I;olo, S y a h l u , Adah dan Nina, ynng pada s a a t i n i , sedang menantikan k e b e r h a s i l a n s t u d i dan c i t n - c i t a k u dalam rneraih g e l a r k e s a r j a n a a n .
Kiipersembahkan p u l a kepada k a s i h k u yang s e t i a ( Y a n t i . ~ ) yang p a d a saat i n i t e p a t b e r u l a n g t a h u n .
4
DISTRIBUSI MBOT POTONGAN KARKAS DAN ROMPONEISNYA PADA
KELINGI LOKAL AKIBAT PERBEDAAN KUALITAS RANSUM
K A R Y A
ILMIAH
EPI AZHARI
FAKULTAS PETERNAKAN lNSTlTUT PERTANIAN BOGOR
RINGKASAN
E P I AZHARI,
1984. D i s t r i b u e i Bobot P o t o n a m Karkos
d a nKomponennya
p a d aK e l i n c i Lokal
A k l D-
atPerDedaan K u a l l t a s
K a n -sum.
Karya I l m i a h F a k u l t a e P e t e r n a k a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n
B z o r .
Pembimbing Utama
: Drh.Rachmat Herman MVSc.
Pembimbing Anggota
:Ir.
Maman Duld jaman
P e n e l i t i a n d i l a k u k a n d l Laboratorium Ilmu P r o d u k s i Ter-
nak Daging dan K e r j a , J u r u a a n Ilmu P r o d u k s i Ternak, F a k u l t a s
P e t e r n a k a n , I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor, d a r i t a n g g a l 1 5 J a n u a r i
sampai 4 J u l i 1984.
Tujuannya untuk mempelajari d i s t r i b u s i
bobot potongan k a r k a e dan komponennya pada k e l i n c i l o k a l
aki- batperbedaan k u a l i t a s ransum.
Eham puluh e k o r k e l i n c i l o k a l - j a n t a n dengan bobot badan
a n t a r a 700 sampai 965 gram dengan r a t a a n 794.2
2
75.8 gram
( KiC
-
9.5
96)
,
berumur k i r a - k i r a
3
sampai
4
bulan
,
digunakan
dalam p e n e l i t i a n .
Rancangan percobaan yang digunakan addle& rancangan acak
lengkap dengan empat p e r l a k u a n ransum dan
15ulangan.
Keem-
p a t macam p e r l a k u a n ransum t e r s e b u t , maaing-masing pertumbuhan
c e p a t
( C ) ,lambat
( L ) ,cepat-lambat
( a )
dan lambat-cepat (LC).
K e l i n c i ultempatkan pada masing-maaing p e r l a k u a n dengan d i t e n -
,tukan s e c a r a acak.
Pada a k h i r p e n e l i t i a n , s e l u r u h k e l i n c i dipotong dan d i -
s e k s i untuk memperoleh d a t a bobot potong, tubuh kosong, k a r k a s ,
potongan k a r k a s dan komponennya.
Datad i a n a l i s a d e ~ i g a n meng-
gunakan q a l i s i s peragam ( ~ n a l i s i s
o f Co-variance)
,
model
Y = T i
aX
.
Ya d a l a h bobot potongan k a r k a e dan komponennya,
X
a d a l a h bobot potong, tubuh kosong, k a r k a s dan t o t a l komponen
k a r k a s .
T ia d a l a h p e r l a k u a n dengan
i =1 , 2, 3 dan
4.
Anali-
s i s
peragam i n i mengikuti p e t u n j u k Snedecor dan Cochran (1967).
Hasil
p e n e l i t i a n menunjukkan
:1. D a r i
masing-masing p e r l a k u a n
C,L ,
CLdan LC, d i p e r o l e h
r a t a a n ( 1 ) pertambahan bobot badan
:53.24, 39.45, 68.81
dan 60.69 g/minggu; ( 2 ) konsumsi bahan k e r i n g
:455.55,
462.60, 569.71 dan 562.91 g/minggu; ( 3 ) k o n v e r s i ransum
:8.56, 11.73, 8.52 dan 9.28.
2 . D a r i
masing-masing p e r l a k u a n
C ,L,
CLdan
LC,d i p e r o l e h
r a t a a n bobot ( 1 ) potong
:1449.62, 1235.83, 1597.80 dan
1542.86
g;( 2 )
u
uh kosong
.
1159.72, 999.64, 1321.13
dan 1278.58
g;I3P
k a r k a s
:b32.27, 541.67, 740.23 dan
737.0
g.?, P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t p o t o n g a n k a r k a s , bailc
p a d a b o b o t l t n r k n s y a n g sama mallpun t u b u h k o s o n g ym(:
salna, t i d a l r n y a t a , k e c u a l i p i n g g a n g . Bobot p o t o n g a n p i n g - gang, b a i k p a d a b o b o t k a r k a s y a n g sama maupun t u b u h ko-
s o n g y a n g sama, p e r l a k u a n LC c e n d e r u n g l e b i h t i n g g i d a n menurun p a d a CL, C dan L t e r e n d a h .
S e c a r a k e s e l u r u h a n , d a r i masing-masing p e r l a k u a n t e r s e b u t , maka p e r s e n t a s e p o t o n g a n k a r k a s k o m e r s i a l , u r u t a n t e r - t i n g g i s a m p a i t e r e n d a h b e r t u r u t - t u r u t : k a k i b e l a k a n g , d a d a - l e h e r , p i n g g a n g d a n k a k i depan.
4. P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t t o t a l t u l a n g k q r k a s d a n d a g i n g k a r k a s p a d a b o b o t k a r k a s y a n g sama, n y a t a ,
Bobo t t o t a l t u l a n g l t a r k a s p e r l a l t u a n C c e n d e r u n g l e b i h t i n g - g i d a n menurun p a d a CL, L d a n LC, t e t a p i p a d a t o t a l d a g i n g k a r l c a s , p e r l a k u a n CL c e n d e r u n g l e b i h t i n e g i d a n menurun pa- d a LC, L dan C t e r e n d a h .
5.
P e n g a r u h p e r l a l t u a n t e r h a d a p b o b o t komponen t u l n n g p o t o n g a n I ~ a r k a s p a d a t o t a l t u l a n g y a n g sama, t i d a k n y a t a , k e c u a l i d a d a - l e h e r d a n p i n g g a n g .Bobot t u l a n g d a d a - l e h e r antara p e r l a k u a n C d a n L a d a l a h k o n s t a n , j u g a a n t a r a CL d a n LC, t e t a p i C d a n L c e n d e r u n g l e b i h t i n g g i t l i b a n d i n g k a n CL d a n LC. B e r b e d a d e n g a n t u - l a n g d a d a - l e h e r , p a d a p i n g g a n g p e r l a k u a n C d a n L s e r t a CL d a n LC y a n g k o n s t a n , t e t a p i C d a n L c e n d e r u n g l e b i h r e n d a h d a r i p a d a CL d a n LC.
B e r d a s a r k a n b c ~ b o t p o t o n g a n n y a , maka d a r i masing-masing p e r - l a k u a n C , L , CL d a n LC, p r o p o r s i t u l a n g t e r t i n g g i s a m p x i t e r e n d a h a d a l a h : d a d a - l e h e r , k a k i d e p a n , k a k i b e l a k a n g dan p i n g g a n g ; s e d a n g k a n p r o p o r s i d a g i n g menunjukkan k e b a l i k a n - n y a , k e c u a l i p e r l a k u a n LC. P r o p o r s i d a g i n g p e r l a l t u a n LC, t e r t i n g g i s a m p a i t e r e n d a h a d a l a h : k a k i b e l a k a n g , p i n g g a n g , k a k i depan d a n d a d a - l e h e r .
6 . P e n g a r u h p e r l a k u a n t e r h a d a p b o b o t kornponen d a g i n g p o t o n g a n k a r k a s p a d a t o t a l . d a g i n g y a n g sama, t i d a k n y a t a , k e c u a l i k a k i b e l a k a n g .
B o b o t d a g i n g p o t o n g a n k a k i b e l a k a n g a n t a r a p e r l a k u a n C d a n L a d a l a h k o n s t a n , j u g a CL d a n LC, t e t a p i p e r l a k u a n C d a n L
D I S T R I B U S I BOBOT POTONGAN KARKAS DAN KOMPONENNYA PADA K E L I N C I L O W AKIBAT PERBEDAAN KUALITAS RANSUM
X a r y a I l m i a h sebagai s d l a h s a t u s y a r a t
untuk
m e m p e r o l e h g e l a r Sarjana Peternakan
O l e h EPI AZHARI
PAICLILTAS P E T E R N M A N I N S T I T U T PERTANIAN BOGOR
DISTFXBUSI BOBOT POTONGBN KARKAS DAN KOI*lPONENNYA PADA K E L I N C I LOgP4 AKIBAll PERBEDIULN KUALITAS RANSUM
EPI AZHARI D. 15.0056
Karya I l m i a h i n i t e l a h d i s e t u j u i dan d i s i d a n g k a n dFhadapan Komisi U j i a n L i s a n pada t a n g g a l 11.
Jwuari.
1985... .
Drh. RACHMU
HERMAN
MVSc.
rr.
&m
DU3inJ-vPembimbing Utama Pembimbing Anggota
Ketua Jurusan
.
I l m u
F r o d u k s i Ternak P a k u l t a s P e t e r n a k a nP a k u l t a s P e t e r n a k a n
I n s t i t u t
P e r t a n i a n Bogor, I n s t i t u t P e r t a n i a n BP e n u l i s d i l a h i r k a n d i C i l e g o n , Banten (Jawa B a r a t ) , p a d a t a n g g a l
17
F$?i 1958. P e n u l i s a d a l a h anak kedua d a r iempat b e r s a u d a r a dengan ayahanda Muhammad Subalyo dan i b u n d a S i t i Achibah.
Pada t a h u n 1971, p e n u l i s menamatkan p e n d i d i k a n s e k o l a h d a s a r d i SD N e g e r i I1 C i l e g o n , kemudian pada t a h u n 1974, l u l u s d a r i Sekolah Menengah P e r t a m a N e g e r i I Cilegon. Pada t a h u n 1975, d i t e r i m a d i SMA N e g e r i I S e r a n g dan l u l u s t a h u n
1977.
PujE dan syukur p e n u l i s p a n j a t k a n k e h a d i r a t ALLAH SWT.
yang t e l a h memberikan kekuatan dan p e t u n juk-Nga, h i n g g a Karya I l m i a h i n i dapat d i s e l e s a i k a n .
Karya I l m i a h i n i , d i s u s u n menurut h a s i l p e n e l i t i a n , yang merupakan s d l a h
s a t u
s y a r a t untuk memperoleh g e l a r S a r j a n a P e t e m a k a n pada F a k u l t a s Peternakan, I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor. Karya I l m i a h i n i masih belum sempurna, walaupun demikian ha-s i l p e n e l i t i a n i n i t i d a k menyimpang d a r i yang sebenarnya. Semoga Karya I l m i a h i n i d a p a t bermanfaat b a g i p a r a pembaca.
Pada kesempatan i n i , p e n u l i s i n g i n menyampaikan ucapan t e r i m a k a s i h yang s e t i n g g i - t i n g g i n y a kepada :
1. I b u dan ayah almarhum s e r t a adik-kakak, yang t e l a h men- curahkan s e l u r u h j i w a dan r a g a n y a d e d kelangsungan dan
k e b e r h a s i l a n s t u d i p e n u l i s .
2.
Bapak Drh. Rachmat Herman day Ir.M a m a n
Duldjaman,se-
l z k u dosen pembimbing utama dan a n g g o t a , yang t e l a h ba- nyak memberikan bimbingan dan pengarahan selama p e n e l i - t i a n s m p a i penulisan.
3.
Bapak dan i b u s t a f p e n g a j a r d i lingkunga? F a k u l t a s Pe- ternallan, IPB., yang t e l a h membekali i l m u yang berguna s e l a n a masa perkuliahan.4.
3apsk P r y a t n a dan Isyud, rekan-rekzn s e p e n e l i t i a n s e r t a &r,dy, N a w a w i , Suleman dan Urip F a u z i , yang banyak mem-5.
Kasihku yang s e t i a , Yanti R u b i a n t i Rusbandhi, yangdengan s e t u l u s h a t i mengorbankan segenap p i k i r a n dan tenaga, moriel maupun materi.
6. Kepada semua pihak yang t i d a k kami sebutkan, yang t e l a h t u r u t membantu, b a l k selama
masa
p e n e l i t i a n berlangsungataupun selama p e n u l i s q ,
Semoga Tuhan
Yang
Maha Kuasa membalas kebaikannya, m i e n !Bogor, Nopember
1984
H a l arn
an
KATA PENGUTTAR
...
...
P o t e n s i Ternak K e l i n c i...
Perturabuhan dan Perkcmbangan
...
Karkas. Potongan Karkan dan KoinponennyaKcbutuhan dan Pengaruh Peiaberian Ranauru t e r - hadap K e l i n c i Percobaan
...
MATERI DAN
BETODZ
PEiTELITIAN...
Waktu dan Terapat
...
K e l i n c i Percobaan
...
Perkandangan
...
P e l a k a a n a m Percobaan
...
Peffiotongan dan S c k a i...
A n a l i n i s Data...
P e n g e r t i a n S i n g k a t a n...
HASIL
DAN
PElslBAHASAN...
R a t a a n Eobot Potong. Tubuh Koaong. Karkas dan P e r s e n t a s e Bobot Tubuh Kosong dan Karkas
....
i
iii
v
v
i