KOMPETENSI INTI
1. Menghargai dan menghayati ajaran agama yang dianutnya
2. Menghargai, dan menghayati perilaku jujur, disiplin, tanggung jawab, peduli (toleransi, gotong royong), santun, percaya diri,
GDODP EHULQWHUDNVL VHFDUD HIHNWLI GHQJDQ OLQJNXQJDQ VRVLDO GDQ
alam dalam jangkauan pergaulan dan keberadaannya.
0HPDKDPL SHQJHWDKXDQ IDNWXDO NRQVHSWXDO GDQ SURVHGXUDO
berdasarkan rasa ingin tahunya tentang ilmu pengetahuan, teknologi,
VHQLEXGD\DWHUNDLWIHQRPHQDGDQNHMDGLDQWDPSDNPDWD
4. Mengolah, menyaji dan menallar dalam ranah konkret
PHQJJXQDNDQPHQJXUDLPHUDQJNDLPHPRGL¿NDVLGDQPHPEXDW
dan ranah abstrak (menulis, membaca, menghitung, menggambar, dan mengarang) sesuai dengan yang dipelajari di sekolah dan sumber lain yang sama dalam sudut pandang/teori
0HQHUDSNDQKXNXPEDFDDQ4DOTDODKGDODP46DO%D\\LQDKDO.Ɨ¿UnjQ
dan Qur’an surat-surat pendek pilihan
KOMPETENSI DASAR:
BAB
6
ôæ÷} óA
ô÷SóÚ
ôánóa÷UóúÐ
ç
¼
÷} óg÷bó>ĆóR óhõóh÷UÐnYójóR
½
òxõ÷bó> õ ó ÷AóÌõR óën ó÷iüÐnóf÷bód óB÷{óbóU
¾
õóa ZUnõ= ô õ÷SôÌĆóR
à
¼
n ð_ ÷e ó@õõ= ó ÷] óHóóR
½
ó` ÷]óhóU óën ó÷iüÐ ëõÎĆóT
¾
ñh õôY÷õgõýÐóÚóí ÷õYôdUÐóí
Ñ
¼
ñpó_ õIn óBn ówôÚn ó[÷=óÌ
½
ó` óJôiõÎ óë÷ óL÷}õRóUõÎ ÷o ów÷ÙÐ
¾
óoóSóíÐóÙõÎ ò õHn óQ¬} óI ÷õYóí
Õ
¼
òhõd ÷\ó>õR ÷ ôwó{÷hóT ÷ó_ ÷óx÷óUóÌ
½
ñÚõØnóbóUõõ_ ÷@óÚód óLôiõÎ
¾
õÕíô}ô÷UÐ õÓÐóÙõÊn óe UÐóí
Ø
¼
T~óxôdó_óU óxõÚ÷{ôxnóYóí
½
óhõdõRn óH óóa ÷HóÌôìnói÷ØóØóÚ ô?
¾
ñØôf ócóUõ¬=ó}õU óën ó÷iüÐ ëõÎ
Setelah kalian mengamati dan mencermati beberapa ayat tersebut di atas (kata yang
EHUJDULVEDZDKNRORP\DQJGLDUVLUGDQKXUXIKXUXI\DQJWHUWXOLVWHQWXDNDQPHPXQFXONDQ
berbagai pertanyaan dalam benak kalian.
No. Kata tanya Pertanyaan
1
2
3
4
Ilmu Tajwid dan Sifat Huruf Hijaiyyah
Tajwid menurut bahasa adalah tahsin, yang artinya memperindah. Adapun menurut istilah
WDMZLGDGDODKPHPEXQ\LNDQVHWLDSKXUXIGDULPDNKUDMQ\DGHQJDQPHPEHULNDQVHWLDSKXUXIKDN
dan mustahaknya.
0HQJHWDKXL DWDX PHPSHODMDUL ,OPX 7DMZLG KXNXPQ\D IDUGKX NLID\DK QDPXQ
PHQJDPDONDQQ\DGDODPPHPEDFDDO4XU¶DQKXNXPQ\DIDUGKXDLQ\DQJEHUDUWLVHPXDqari’
(orang yang membaca al-Qur’an) wajib menerapkan tajwid saat membaca ayat-ayat al-Qur’an.
'DODP ,OPX 7DMZLG GL NHQDO LVWLODK VLIDWVLIDW KXUXI \DQJ DUWLQ\D VXDWX NHDGDDQ \DQJ
WHUMDGLSDGDKXUXISDGDVDDWGLEXQ\LNDQGDODPPDNKUDMQ\D6HSHUWLMahr (keras) dan lawannya
yaitu al-hamsELVLNDQGDQODLQVHEDJDLQ\D'DQTDOTDODKWHUPDVXNVDODKVDWXVLIDWKXUXI\DQJ
tidak memiliki lawan kata.
Pengertian Qalqalah
Qalqalah menurut bahasa, artinya bergerak dan bergetar, sedangkan menurut istilah
LOPXWDMZLGDUWLQ\DJHWDUDQPDNKUDMSDGDVDDWPHQJXFDSNDQKXUXIWHUWHQWX\DQJGLVXNXQNDQ
VHKLQJJD WHUGHQJDU VXDUD WHNDQDQ \DQJ NXDW +XUXIqalqalah terdiri dari lima buah yang
tergabung di dalam kalimat {@o]S yaitu qaI, tha, ba’, Mim, dan dal. Tingkatan qalqalah ada tiga macam:
a. Qalqalah\DQJSDOLQJEHUDW\DLWXKXUXITDOTDODK\DQJGLtasydidkan dalam keadaan waqaI
Contoh:
oó>óí òoó ó4 õ-óÌÐó{óx ÷qó>
b. Qalqalah\DQJSHUWHQJDKDQ\DLWXKXUXIqalqalah yang disukunkan dalam keadaan waqaI
Contoh:
óo óóTnóYóíôôUnóYô÷fóLóf÷QóÌnóY
c. Qalqalah\DQJULQJDQDGDODKKXUXIqalqalah yang disukunkan dalam keadaan washal.
Contoh:
ò{ óóY ÷õY ñ÷ óAnówõ{hõ@
d. Qalqalah\DQJSDOLQJULQJDQDGDODKKXUXIqalqalah yang berharakat Contoh: \
Namun pembagian Qalqalah yang paling masyhur ada 2 macam:
a. Qalqalah Sughra
\DLWXNHWLNDKXUXITDOTDODKEHUKDUDNDWKLGXS\DQJGLEDFDPDWLNDUHQDwaqaI.
Contoh:
ôÚmó ÷¹ó ÷úÐ
mófõ÷ óĵ
÷õX
÷ïõ|÷ óĶ
b. Qalqalah Kubra
\DLWXNHWLNDKXUXITDOTDODK\DQJEHUKDUDNDWVXNXQGLWHQJDKNDOLPDW
contoh:
ñz ó@óÌ
ôāÐ
ó ôv
÷ôR
'HQJDQPHPSHODMDULTDOTDODKNLWDMDGLPHPDKDPLVHEDJLDQVLIDWKXUXIKLMDL\\DK'DUL
keempat pembagian qalqalah yang sudah disampaikan pada materi sebelumnya, kita mengetahui
EDKZDPDVLQJPDVLQJKXUXIqalqalah memiliki tingkatan cara bacanya, dilihat dari posisinya
dalam kata atau kalimat. Sekarang saatnya kita memperkuat pemahaman kita tentang qalqalah
dengan menganalisis bacaan qalqalah pada ayat al-Qur’an.
1. Bersama kelompokmu, cermatilah al-Qur’an surat al-Fajr berikut
2. Temukan bacaan qalqalah dengan tingkatannya 3. Tulislah temuanmu pada kolom-kolom di bawahnya
õR ÷ ów¿ õ} ÷óx ÐóÙõÎ õ÷hdUÐóí¾ õ}÷>ó÷UÐóí õ ÷a ZUÐóí½ ò} ÷Z óL òénóhóUóí¼ õ} ÷óa÷UÐóí
õØn óeõ_÷UÐ õÓÐóÙóêóÚõÎÁòØnó_õ= ó´=óÚ óó_óR ó÷hóTó}ó>÷ååóUóÌÀò} ÷ õAïõ|õU ñ óóS óõUóÙ
(
ÄõØÐó÷Unõ=ó} ÷ [UÐÐô=n ó@ óxõ|UÐóØ ôeó?óíÃõØĆõ÷UÐõRnógôd÷õY ÷ód ÷ôx ÷óUõUÐÂ
(
¼½óØn óóa÷UÐnóghõRÐíô}ó÷TójóR¼¼õØĆõ÷UÐõRÐ÷ó` óJ óxõ|Uм»õØnó>÷íúÐïõÙ óë÷ óL÷}õRóí
ÐóÙõÎ ôën ó÷iüÐnYójóR¼¿õØn óÉ÷}õe÷UnõóU ó=óÚ ëõμ¾ òÑÐó| óL óà÷ óH ó´=óÚ÷õg÷hód óL o ó[óR
õ÷hód óLóÚó{óbóRôìĆó÷=ÐnóYÐóÙõÎnYóÌóí¼ÀõóYó}÷Tó̬=óÚ ôéôbóhóRô óe_óióíôóYó}÷TójóRô´=óÚôìĆó÷=ÐnóY
ód óL óë ´n óó>øóí¼Â óhõóh÷UÐ óëôYõ} ÷cô>øó=ĆóT¼Áõóin ówó̬=óÚ ôéôbóhóRôóS÷ÛõÚ
Contoh Qalqalah Sughra:
5
6
7
8
1
2
3
4
Contoh Qalqalah Kubro:
5
6
7
8
1
2
3
4
BERLATIHLAH
óÊ õ@óí½½năa óÉnăa óÉ ôód óe÷UÐóí ó´=óÚóÊn ó@óí½¼năTóØnăTóØ ôß÷ÚúÐ õqTôØÐóÙõÎĆóT½»
ôq÷Y{óSõfó÷hóUnóx ôéôbóx½¾îó}÷T¬|UÐôóUióÌóí ôën ó÷iüÐô} Tó|óóxò|õþóY÷óx ófóg óõ=ò|õþóY÷óx
nógôxóÌnóx½Á ñ{ óAóÌôóSnó?óí ôõ?ôxøóí½À ñ{ óAóÌôó=Ðó| óL ôѬ|ó_ôxøò|õþóY÷óhóR½¿õ>nóh óõU
ïõØnóõLõRõd ôB÷ØnóR½Ãðph õ÷}óYðpóh õÐóÚ õ¬=óÚóUõÎõ_ õ@÷ÚнÂôpfõþ óe ÷] ôe÷UÐ ô÷afUÐ
Tidak akan membekas suatu ilmu tanpa penerapan. Untuk itu cobalah bacalah QS.
al-’Adiyat dan berhati-hatilah pada bacaan qalqalah yang kalian temui. Meski demikian, jangan lupa untuk tetap menerapkan bacaan tajwid yang telah kalian pelajari pada bangku Madrasah Ibtidaiyyah. Pastikan kalian dapat membacanya dengan benar! Bacalah di depan guru atau temanmu!
Ternyata Qalqalah adalah sebuah siIat huruI. Dimana melaIalkannya memiliki tingkatan, dan pembagian hukum bacaannya terdiri dari 2 hukum bacaan kubro dan sughro.
8QWXN GDSDW PHPEHGDNDQ FDUD SHODIDODQ GDQ FDUD EDFDqalqalah ini, cobalah kalian
menyimak beberapa bacaan murottal dari berbagai qari’. (minimal 3 qari’ dari dalam maupun luar negeri) cobalah menyimak bacaan surat yang sama dengan qari berbeda!
NO SURAT NAMA QARI’ KET TTD ORTU Cepat Sedang Lambat
1 Al-Fajr
2 Al-Bayyinah
3 Al-Lahab
dYìÐíÚõõ=n ó ÷Éó õúnð_hõa óIõpóYnóhõb÷UÐóê÷óxõ>÷jóxôiõlóR óëË÷}ôb÷UÐÐíôÊó}÷SõÐ
Bacalah Al-Qur’an! Sesungguhnya al-Qur’an akan datang pada hari kiamat memberi syaIaat bagi para pembacanya (HR Muslim)
AKHIRNYA AKU TAHU
CATATAN 1
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
CATATAN 2
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
CATATAN 3
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...