PENERA PA N REKA YA SA NILA I (VALUE ENG INEERING ) PA DA KO NSTRUKSI BA NG UNA N
Ma stura La b o mb a ng *
Ab strac t
The g o a l o f this re se a rc h is to o b ta ine d the c he a p e rt a nd the b e st so lutio n tha t c o uld b e a p p lie d in p ub lic he a lth p a ntry in Kre mb a ng a n Ba ru Sura b a ya .
Be se d o n a sse ssing o f va lue e ng ine e ring a t the p a ntry wo rk re sulte d the hig he st c o st we re o n fo und a tio n, wa ll a nd the struc tura l wo rks. The a lte rna tive d e sig n will b e c o nsid e re d to Life C irc le C o st (LC C ) a nd Initia l C o st with ma trix no n b ud g e t ze ro o ne c rite ria n a nd c o rre la te d ma trix. The ne w d e sig n fo und the d ime nsio n o f fo und a tio n c o uld b e sma lle r tha n b e fo re , the sa me a s the wa ll will b e e xc a ng e b y using g yp sum b o a rd with p a inte d .
This a lte rna tive is the b e st so lutio n a nd d e c re a se d the c o st to 19,6% fro m the to ta l b ud g e t.
Ke y wo rd: Va lue Eng ine e ring , d e sig n
A b stra k
Tujua n d a ri p e ne litia n ini a d a la h untuk m e nc a ri so lusi ya ng te rb a ik d a n te rm ura h ya ng d a p a t d ila ksa na ka n p a d a b a g ia n ko nstruksi d a p ur (p a ntry) Puske sm a s Kre m b a ng a n Ba ru Sura b a ya . Se te la h d ia d a ka n re ka ya sa nila i (va lue e ng ine e ring ) m a ka d ip e ro le h ite m b e rb ia ya ting g i d ia nta ra nya p o nd a si, d ind ing d a n struktur. Ke m ud ia n d ic a ri a lte rna tive d e sa in d e ng a n c rite ria b ia ya ya itu Life C irc le C o st (LC C ) d a n Initia l C o st se rta d e ng a n c rite ria no n b ia ya m a triks ze ro o ne d a n m a triks b e rp a sa ng a n.
Ha silnya d ip e ro le h d e sa in ya ng m e m e nuhi sya ra t untuk p o nd a si ya itu d e ng a n m e ng e c ilka n d im e nsinya te ta p i te ta p m e m e nuhi p e rsya ra ta n ke a m a na n, d ind ing d id a la m d ib ua t g yp sum b o a rd d a n d i c a t ka p ur g a m p ing
De ng a n a lte rna tive te rse b ut d ip e ro le h p e ng he m a ta n se b e sa r 19,6% d a ri to ta l b ia ya .
Ka ta kunc i: Re ka ya sa nila i, p e ra nc a ng a n
* Sta f Pe ng a ja r Jurusa n Te knik Sip il Fa kulta s Te knik Unive rsita s Ta d ula ko , Pa lu 1. Pe nd a hulua n
Da la m ko nd isi p e re ko no m ia n se p e rti se ka ra ng ini ya itu krisis ya ng b e rke p a nja ng a n d ib e rb a g a i se kto r, jum la h p e nd ud uk ya ng se m a kin b e rta m b a h, m e nurunnya d a ya b e li m a ya ra ka t, m a ka untuk m e ring a nka n b e b a n m a sya ra ka t p e m e rinta h p e rlu m e nye d ia ka n sa ra na d a n p ra sa ra na , sa la h sa tunya sa ra na p e la ya na n ke se ha ta n ya itu Puske sm a s.
Re ka ya sa nila i (va lue e ng ine e ring ) a d a la h e va lua si siste m a tis a ta s d e sa in e ng ine e ring sua tu p ro ye k untuk m e nd a p a tka n nila i ya ng p a ling
ting g i b a g i se tia p ua ng ya ng d ike lua rka n d a n m e ng ka ji d a n m e m ikirka n b e rb a g a i ko m p o ne n ke g ia ta n d a la m ka ita nnya a nta ra b ia ya te rha d a p fung sinya d e ng a n tujua n untuk m e nd a p a tka n p e nuruna n b ia ya p ro ye k se c a ra ke se luruha n.
Pe ne litia n ini m e ng a m b il lo ka si p a d a Puske sm a s Kre m b a ng a n Ba ru Sura b a ya d a n ha nya m e nfo c uska n re ka ya sa nila i p a d a p e ke rja a n ko nstruksi d a p ur sa ja .
4.1.2 Ana lisa Fung si Ite m b e rb ia ya Ting g i Ana lisa Fung si se tia p ite m b ia ya je nis p e ke rja a n (p o nd a si, d ind ing ,
fung si struktur d isa jika n d a la m Ta b e l 3, Ta b e l 4, Ta b e l 5.)
Ta b e l 2. Bre a kd o wn Bia ya
No . Ite m Pe ke rja a n Bia ya Kum ula tif
Rp . % Rp . %
1 Po nd a si 6,083,812.95 40.241 6,083,812.95 40.451
2 Dind ing 2,993,850.74 19.803 9,077,663.69 60.043
3 Struktur 2,249,413.15 14.879 11,327,076.84 74.922
4 Pintu d a n je nd e la 1,761,196.26 11.649 13,088,273.10 86.571
5 Pla fo n 1,046,226.80 6.92 14,134,499.90 93.491
6 La nta i 716,527.50 4.739 14,851,027.40 98.231
7 Insta la si listrik 267,483.00 1.769 15,118,510.40 100
15,118,510.40 100 15,118,510.40 100
40.451
60.043
74.922
86.571 93.491
98.231 100
0 20 40 60 80 100 120
1 2 3 4 5 6 7
% item pekerjaan
%
i
tem
b
iay
a
G a m b a r 1. Kurva hub una n % Ite m p e ke rja a n vs % Ite m b ia ya
Ta b e l 3. Ana lisa fung si p o nd a si
Ko nstruksi d a p ur TA HA P INFO RMA SI
Puske sm a s A NA LISA FUNG SI
Kre m b a ng a n Ba ru Ite m : PO NDA SI
Fung si : Me na ha n b e b a n b a ng una n
No . Ko m p o ne n
Fung si
C o st Wo rth Ka ta
ke rja
Ka ta
b e nd a B/ S
1 Po nd a si b t. ka li Me na ha n b e b a n B 2,713,429.70 1,789,111.30
2
Po nd a si stra uss
p ile Me na ha n b e b a n B 3,370,383.25 3,370,383.25
Jum la h 6,083,812.95 5,159,494.55
Ta b e l 4. Ana lisa fung si d ind ing
Ko nstruksi d a p ur TA HA P INFO RMA SI
Puske sm a s A NA LISA FUNG SI
Kre m b a ng a n Ba ru Ite m : Dind ing
No . Ko m p o ne n
Fung si : Pe m b a ta s rua ng
Fung si
Ka ta ke rja Ka ta b e nd a B/ S C o st Wo rth
Dind ing b a tu
b a ta Pe m b a ta s b e b a n B 1,748,140.14 1,748,140.14
2 Dind .b t.b a ta
tra ssra m Pe m b a ta s b e b a n B 431,571.60 431,571.60
3 Ple ste ra n Me nutup p e rm uka a n S 216,891.00
4 Ple ste ra n
tra ssra m Me nutup p e rm uka a n S 92,926.00
5 C a t Me m p e rind a h p e rm uka a n S 504,322.00
Jum la h 2,993,850.74 2,179,711.74
C o st/ wo rth 1.4
Ta b e l 5. Ana lisa fung si struktur
Ko nstruksi d a p ur TA HA P INFO RMA SI
Puske sm a s A NA LISA FUNG SI
Kre m b a ng a n Ba ru Ite m : Struktur
No . Ko m p o ne n
Fung si : m e na ha n/ m e ne rim a d a n m e nya lurka n b e b a n
b a ng una n a ta s ke p o nd a si
Fung si
C o st Wo rth Ka ta
ke rja
Ka ta
b e nd a B/ S
1 Slo o f 15/ 25 Me ne rim a b e b a n B 641,655.30 641,655.30
2 Ko lo m 20/ 20 Pe ng ika t d ind ing S 966,102.55
3 Ring b a lk 15/ 25 Me ne rim a b e b a n B 641,655.30 641,655.30
Jum la h 2,249,413.15 1,283,310.60
C o st/ wo rth 1.75
Ka re na ra sio c o st/ wo rth untuk p o nd a si, d ind ing d a n struktur le b ih d a ri 1 m a ka te rd a p a t b ia ya ya ng tid a k d ip e rluka n p a d a ite m te rse b ut d a n a ka n d ila kuka n re ka ya sa nila i.
4.2 Ta ha p kre a tif
Se te la h ta ha p info rm a si, ke m ud ia n d ila njutka n ke ta ha p kre a tif d e ng a n m e ng a m b il ite m p e ke rja a n ya ng m e m p unya i nila i c o st/ wo rth le b ih d a ri 1 ya itu:
1) Pe ke rja a n p o nd a si C / W = 1.2
2) Pe ke rja a n d ind ing C / W = 1.4
3)Pe ke rja a n struktur C / W = 1.75
Pa d a ta ha p kre a tif m e rup a ka n ta ha p m e nc a ri so lusi a lte rna tif d e ng a n b ra insto rm in. Untuk m e m ud a hka n b e rp ikir kre a tif d a n m e nc a ri so lusi a lte rna tif m a ka a d a 2 c a ra ya itu:
a . m e ng hila ng ka n fung si se kund e r
ya ng m ung kin
b . g a nti fung si d a sa r/ b a sic a ta u g a nti
siste m
4.3 Ta ha p Ana lisa
Ta b e l 9. (la njuta n)
No . Pe ke rja a n
Vo lum e
Sa t.
Ha rg a
sa tua n Ha rg a
Rp . Rp .
4 Urug a n p a sir 3.08 m 3 79,700.00 245,476.00
5 Urug a n ta na h 11.36 m 3 7,035.00 79,917.60
6
G a lia n ta na h
stra ussp ile 4.00 m 3 27,200.00 108,800.00
7 Po nd a si stro ussp ile 1.98 m 3 1,645,270.00 3,261,583.25
Jum la h to ta l 6,083,812.95
Ta b e l 10. RAB so lusi d e sa in a lte rna tif p o nd a si
No .
Pe ke rja a n
Vo lum e
Sa t.
Ha rg a
sa tua n Ha rg a
Rp . Rp .
1 G a lia n ta na h 7.03 m 3 14,073.00 98,933.19
2 Aa nsta m p ing 22.01 m 3 38,364.00 844,391.64
3 Po nd a si b a tu ka li 3.08 m 3 294,625.00 907,445.00
4 Urug a n p a sir 1.13 m 3 79,700.00 89,662.50
5 Urug a n ta na h 6.08 m 3 7,035.00 42,772.80
6
G a lia n ta na h
stra ussp ile 4.00 m 3 27,200.00 108,800.00
7 Po nd a si stro ussp ile 1.98 m 3 1,645,270.00 3,257,634.60
Jumlah total 5,349,639.73
b . Dind ing
De sa in a wa l
:
Ta b e l 11. RAB d e sa in a wa l p e ke rja a n d ind ing
No . Pe ke rja a n Vo lum e Sa t. Ha rg a
sa tua n Ha rg a
Rp . Rp .
1 Dind ing b a tu b a ta 4.08 m 3 428,781.00 1,748,140.14
2 Dind . Ba ta tra ssra m 1.01 m 3 425,613.00 431,571.60
3 Ple ste ra n 10.97 m 2 19,780.00 216,891.00
4 Ple ste ra n tra sra m 4.21 m 2 22,098.00 92,926.00
5 C a t ka p ur g a m p ing 47.60 m 2 1,000.00 504,322.00
Jum la h to ta l 2,993,850.74
Ta b e l 12. RAB d e sa in So lusi a lte rna tif p e ke rja a n d ind ing
No.
Pekerjaan
Volume
Sat.
Harga
satuan Harga Rp. Rp.
1 Dind ing b a tu b a ta 3.29 m 3 428,781.00 1,409,831.93
2 Dind . Ba ta tra ssra m 0.88 m 3 425,613.00 374,539.44
3 G yp sum b o a rd 5.28 m 2 22,000.00 116,160.00
Ka ufm a n J.J, 1985, Va lue Eng ine e ring fo r
the Pra c titio ne r, No rth C a ro lina
Sta te Unive rsity.
Mud g e A.E,1989, Va lue Eng ine e ring , A
Syste ma tic Ap p ro a c h, J.Po hl
Asso c ia te s
So e ha rto Im a m ,1995, Ma na je me n
Pro ye k Da ri Ko nse p tua l Sa mp a i
O p e ra sio na l, Erla ng g a .
Zim m e rm a n, 1982, Va lue Ana lysis,
