"
"
) (
)
S.Hum
(
:
81212106
ﺺﻠﺨﺘﺴﻣ
ABSTRAK
) ﻲﺴﻴﻧﺮﻤﻟا ﺔﻤﻃﺎﻔﻟ ﻢﻳﺮﺤﻟا ءﺎﺴﻨﻟا مﻼﺣأ ﺔﻳاور ﻰﻓ ﺔﻴﻨﻳﺪﻟا ﻢﻴﻘﻟا (
Nilai-Nilai Agama dalan Novel Perempuan-Perempuan Harem Karya Fatima Mernissi
(Studi Sosiologi Sastra)
Nilai adalah sesuatu yang sangat urgen baik secara psikologis, sosial, etika dan estetika yang selalu didambakan oleh setiap insane yang dapat dijadikan sebagai pedoman dalam kehidupan sehari-hari. Nilai agama dalam novel ini menjadi sangat penting ketika dikaji secara mendalam dari segi moralitas, sosial, budaya, serta akidah. Dengan demikian relevansi dengan penelitian ini adalah nilai islami yang melandasi moralitas (akhlak) dan akidah sehingga fungsional dan aktual dalam perilaku muslim.
Peneliti memilih Fatimah Mernissi karena merupakan novelis yang terkenal dari pengalaman individunya yang mendorongnya untuk melakukan riset historis tentang berbagai hal yang sudah mengganggu pemahaman religiusnya.
Perempuan-perempuan Haremku merupakan novel otobiografi karya Fatimah Mernissi, sosiolog feminis asal Maroko yang produktif menerbitkan karya-karyanya dalam bahasa Arab dan Perancis, yang memotret kebudayaan Timur Tengah langsung dari si pemilik budaya itu sendiri.
Novel ini bercerita tentang keseharian Fatima kecil. Ia memiliki sepupu laki-laki sekaligus teman sepermainan bernama Shamir. Mereka sama-sama memiliki rasa ingin tahu yang besar. Mereka hidup di dalam Harem Fez, sebuah rumah berisi keluarga besar Mernissi.
Tujuan penelitian ini adalah untuk mendeskripsikan nilai-nilai agama dalam novel “Ahlam An-Nisa’ Al-Hareem”. Adapun dalam pembahasan ini skripsi ini penulis membahas tentang: (1) Bagaimana Novel Ahlam An-Nisa’ Al-Hareem karya Fatima Mernissi?. (2) Bagaimana nilai-nilai agama dalam novel Ahlam An-Nisa’ Al-Hareem karya Fatima Mernissi?.
Metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah metode deskriptif kualitatif (untuk memberikan gambaran dan penjelasan tentang penelitian ini). Sedangkan pendekatan yang digunakan adalah pendekatan sosiologi sastra yang ditinjau dari karya sastra itu semdiri. Data yang dihasilkan berupa kata-kata dalam bentuk kutipan-kutipan dari teks dalam novel.
þ ✁
... ...
... ...
..
... ...
... ...
... ...
...
... ...
... ...
... ...
...
:
. ...
... ...
1
. ...
... 3
. ...
... 3
. ...
... 4
. ...
... 4
. ...
... 5
. ...
... 5
: :
...
. ...
... 42
:
. :
" "
... 44
. :
"
" .
49
:
. ...
... ...
68
. ...
.
.
.
1
.
.
.
.
2
.
3 .
1Sumardjo dan Saini km,Apresiasi Kesusastraan, (Jakarta: PT. Utama, 1997), hal. 13
2
Ibid, hal. 3
3
،مﻼ ﺳ ﻟو ﻠﻏ ز دﻣ ﺣ ﻣ )
ر ﺻ ﻣ : (
ص
"
"
4 . .
.
5 .
.
.
) Nasrul H.S, dkk
(2010:124) .(
.
: 6
.
4
،ن ﺳ ﺣ دﺎﺟ ﻧﺳ ﺣ
ن ر ﺎﻘﻣ ﻟﺎﺑدﻷ ا
) : ﺔ ﻋ ﺎﺑط ﻠﻟر اد :(
1987
( ص
6
5
Ahmad Muzakki,Pengantar Teori Sastra Arab,75
6
✝☎✆ ü ✞✟✆✝✠ ✝ ✠ ✝
" "
.
.
.
7 .
)
.(
.
.
:
1 . " "
2 .
" "
.
:
7
✡ ☛ ☞ ✌✍ ✎☞ ✏✍ ✑✒✍ ✓✔ ✍✕✖
.
2 .
.
.
:
. :
.
.
:
.
.
.
.
.
.
. :
.
.
.
.
.
" "
.
:
1 . "
"
s1
2012 .
.
2 . "
"
s1
2012 .
✘✙✚ ✛✙ ✘ ✘
" "
.
" "
:
.
Max Scheler
"
."
Max scheler
kant
"
."
scheler
.
:
scheler
1 . :
•
. 2
1
http://id>wikipedia>org/wiki/aksiologisme
2
:
:
. 3
) (
.
. 4
•
) (
.
•
3
) : (
: 301
4
scheler
.
.
.
•
.
.
"
"
. 5
.
.
5
Razak, Nasaruddin.Penafsiran kembali islam sebagai suatu aqidah. 1989. (Alma’arif: Bandung) hal
.
.
•
6 .
:
.
.
.
.
:
.
6
7
.
.
.
:
7
: ﺔﺣ ﻔﺻ :
.
.
.
:
1 .
.
2 .
.
.
:
1 .
.
2 .
.
1 .
.
2 .
.
.
:
1 .
2 . /
3 .
1 .
) Junaidi Hidayat, dkk (2009:2) (
.
:
.
8
.
9
.
.
.
.
.
2 . ))
2010:163 (
Nasrul dkk (
.
10 .
:
.
.
) : 1966
( . 11 -12
. 8
.
19
. 9
،ب و ﺗﻠﺷ دو ﻣﺣ ﻣ ص ،
.
20
1 .
.
.
2 .
.
.
3 .
.
11
.
4 .
.
12 .
5 .
.
113
. 11
،ب و ﺗﻠﺷ دو ﻣﺣ ﻣ
ص ، .
98
.
13
.
.
.
3 .
.
.
) 2008:13 (
.
.
.
.
.
120
.
" "
14 .
.
.
.
.
.
:
.
.
14
Nasaruddin Razak,Penafsiran kembali Islam sebagai suatu aqidah. 1989. (Alma’arif: Bandung) hal
) 272
: 2010 (
: .
:
.
.
.
.
.
" "
"
"
.
:
.
.
) :
-15 .
16 :
1 .
2 . .
.
.
) : 2012
( . 131
. 15
. 131 -146
.
.
2 .
:
( :
11
14
.
.
.
) (
)
(
.
( :
.
11
.
.
3 .
:
( :
.
( :
17
-18
.
.
) (
1554 .
.
) (
13 .
) (
) (
12 .
)
(
)
.(
4 .
18 :
( :
.
.
( :
. )
(
) (
.
19
)
(
(
.
.
)
(
) (
.
.
"
" )
( .
.
)
(
) (
)
( ) (
) (
.
1 .
" "
.
:
:
.
17
.
.
.
.
.
.
.
:
س ﻧﺟ ،ب ر ﻌ ﻟا ن ﺎﺳ ﻟ ،ر و ظ ﻧﻣ ن ﺑا
.
.
.
" "
18
.
2 .
:
•
.
•
.
•
.
•
.
•
.
م . ى و ر ،س
•
.
•
.
•
.
•
.
•
.
3 .
•
.
:
.
:
.
:
...
...
.
:
.
.
.
" "
. ) :
:(
) (
.
.
•
.
:
:
:
...
.
•
.
.
.
•
.
.
•
"
"
/
.
" ."
..
.
.
.
)
" "
"
"
) (
" "
" ."
.
. .
.
" : "
" : " " .
..."
.
.
.
"
:"
"
."
4 .
• )
(
.
.
:
" /
"
.
...
.
.
.
•
.
:
:
.
:
.
.
•
) (
.
.
.
:
.
.
•
.
.
...
.
•
.
.
•
.
.
: .
:
" "
:
:
:
:
: 1994
:
:
: 336
ISBN :
8 _ 81 _ 3269 _
979 _ 978
:
) The Winner of Prince
of Austrias Award)
.
. .
.
1940
.
.
.
.
.
.
.
) (
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
.
.
1940
.
19 .
. .
.
.
"
" 2003
20 .
.
.
.
19
20
1991 "
"
1983 .
. 1992 "
:
"
.
" "
"
" "
" " "
"
"
1995
.
.
The Veil and Male Elite
A Historical: Woman and Islam Theologycal Enquir
.
Beyond The Veil
.
✣✤ ✥✦ ✤ ✧ ★ ✩✪✤ ✧
✣✫✬✤ ✧✭ ✮ ✯✰ ✱✲
:
.
✳ ✴ ✭ ✵✶✷✸ ✣✫✬✤ ✧ ✹✶
1 .
.
.
(Data Primer)
(Data Sekunder)
2
. (Data Sekunder)
✺Moleong, Lexy.Metodologi Penelitian Kualitatif. Edisi Revisi 2008. (PT Remaja Rosdakarya:
Bandung) hal 200
✻
.
✾ ✿ ❀ ❁ ❂❁ ❃❄ ❅ ❆ ❇ ❈❉ ❀ ❆❊ ❋●
3 .
.
.
❋ ✿ ❀❁❂❁ ❃❄ ❅ ❆ ❇ ❈❉ ❍ ■ ❏❑▲
:
•
(Library Research)
4 .
•
(Dokumentasi)
5 .
▼ ✿ ❀ ❁ ❂❁❃❄❅❆ ◆❃❖P ◗ ❍ ■ ❏❑▲
(Miles, Huberman)
6
:
❘
Ibid, hal. 37
❙
Moleong, op cit, 6
❚
Ibid. 231 6
•
(Reduksi Data)
:
.
•
(Penyajian Data)
:
.
•
(Verivikasi Data)
:
.
❯ ❱ ❲❳ ❨❳ ❩ ❬❭ ❪
:
•
" "
.
•
.
•
.
.
•
:
.
•
:
:
" "
.
"
" .
: " "
1 .
" "
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
: .
.
.
.
.
.
.
.
.
2 .
1940
.
.
.
.
"
."
.
.
" "
.
.
.
.
.
.
.
.
" .
."
.
.
3 .
"
The Veil and Male
Elite
"
"
Woman and Islam:A Historical and Theological Enquir "
.
.
"
" .
.
.
.
The Forgotten Queen in Islam Islam and
Democracy
.
.
Rebellion’s Women and Islamic Memory
.
:
" "
.
" "
.
.
"
"
:
أ . /
1 . "
.
.
.
"
1
. "
" "
.
"
."
.
.
) (
) : 1997
( : 13
.
: 90 .
.
2 . "
)) ((
)) : ..!
..! .((..!
))
((
.
:
"
2
.
" "
/
.
"
."
) (
: 47
" "
3 .
" !..
!.. .!..
) : .(
.
4
.
.
.
3 .
)) :
:
.(( )) :
))
.((
3
Muhtarom Busyro,al-Sharf al-Wadlih:ShorofPraktis “Metode Krapyak”I(Yogyakarta: Putera Menara,2007), hal: 189-190.
4
"
5
.
" "
.
:
"
.
:
:
.
: ."
.
4 . " ))
((
:
.
مﻼ ﺣ أ ء ﺎﺳ ﻧﻟا )
ﺔﻣ ﺟ ر ﺗ ي ّر ﺳ
( ص :
47
"
6
.
" ) "
(
.
....
:
111
.
5 . "
.
.
"
7
مﻼ ﺣ أ ء ﺎﺳ ﻧﻟا )
ﺔﻣ ﺟ ر ﺗ ي ّر ﺳ
( ص :
39 6
مﻼ ﺣ أ ء ﺎﺳ ﻧﻟا )
ﺔﻣ ﺟ ر ﺗ ي ّر ﺳ
( ص :
"
"
.
.
.
.
6 . "
.
.
"
8
.
" ."
مﻼ ﺣ أ ء ﺎﺳ ﻧﻟا )
ﺔﻣ ﺟ ر ﺗ ي ّر ﺳ
( ص :
.
.
.
7 . " .
)) ((
"
9
.
" ."
.
.
.
مﻼ ﺣ أ ء ﺎﺳ ﻧﻟا )
ﺔﻣ ﺟ ر ﺗ ي ّر ﺳ
( ص :
"
"
) (
.
.
.
ب .
.
.
.
.
.
:
.
:
.
. ))
(( ))
((
13 .
،ب و ﺗﻠﺷ دو ﻣ ﺣ ﻣ ص ،
:
20
.
.
.
1 . "
.
"
14
.
" ."
.
.
selametan
.
.
مﻼ ﺣ أ ء ﺎﺳ ﻧﻟا )
ﺔﻣ ﺟ ر ﺗ ي ّر ﺳ
( ص :
41
.
.
.
17
.
4 . "
.
.
.
.
"
18
.
) : ،مﻠﻘﻟا ر اد
1966
( ص ، :
19
. 17
مﻼ ﺣ أ ء ﺎﺳ ﻧﻟا )
ﺔﻣ ﺟ ر ﺗ ي ّر ﺳ
( ص :
47
"
."
.
34 .
.
.
.
.
.
.
:
.
.
.
:
.
.
3 . "
.... "
21
.
.
.
.
.
4 . "
)) ((
:
"
22
.
) (
ص :
14
. 21
) (
ص :
30
"
"
.
.
.
5 . ))" ((
)) ((
.
)) (( )) ((
)) : ((
)) "((
23
. "
"
.
.
) (
ص :
41
.
.
.
6 . " _
"
24
. "
"
.
.
.
.
7 . "
"
25
.
) (
ص :
51
. 24
) (
ص :
101
"
"
.
.
.
.
8 . "
"
26
.
"
) .(
: 10 .
.
ا مﻼ ﺣ أ )
( ص :
159
❴❵ ❛❜ ❝❞ ❡❢❣ ❝❞
❤ ✐❥❛❜ ❝❞
❦
.
❛❧ ❝❞
: 1 .
.
.
.
.
2 .
.
•
.
•
.
.
•
.
:
.
.
.
:
.
.
♠
.
♥♦ ♣qrs t✉q
"
✈♦✇ ①②q ③ ④♣⑤ ⑥⑦q⑧⑨ ⑩❶ ⑥❷ ①⑦ ❸②q ❹❷ ❺②q
❻✇ ❷ ❼r❽②q ⑥❽❾♦❿② ❹⑦r➀②q
"
.
.
.
➁➂ ➃➄➅➆ ➃
➇➈ ➉➄➊➆➃➁➂➃➄➅➆ ➃
➋➌ ➍ ➎➏ ➐➑➎➒➓ ➔
→997
.
.
:
.
. 1987 .
. : .
) . .(
. : .
. 2012 .
. :
.
. 1966 .
. :
.
. 2000 .
.
: .
) . .(
.
: .
) . .(
. :
.
. 1997 .
. :
➣ ↔↕ ↔➙➛ ➜➙➝ ➞ ➟ ➠ ➞➡ ➢➤ ➞ ➥
Busyro, Muhtarom. 2007.al-Sharf al-Wadlih:Shorof Praktis “Metode Krapyak”I.
Yogyakarta: Putera Menara
Fuad Abdul Baqi, Muhammad.al-Mu’jam al-Mufahras li Alfadz al-Qur’an al-Karim.
Kairo: Dar-al Hadist.
Lexy, Moleong. 2008, Edisi Revisi.Metodologi penelitian kualitatif.
Bandung: PT. Remaja Rosdakarya.
Razak, Nasaruddin. 1989.Penafsiran kembali islam sebagai suatu aqidah.
Bandung: Al-Ma’arif.
Sugiono. 2007.Metode penelitian kuantitatif, kualitatif, dan R&D. Bandung:
Alfabeta.
Sumardjo dan Saini Km. 1997.Apresiasi Kesusastraan. Jakarta: PT. Utama.
➣↔➦↔ ➙➛➡➧➦↔➨➩➝ ➞ ➟ ➠ ➞➡ ➢➤ ➞ ➥
http://library.walisongo.ac.id/digilib/files/disk1/86/jtptiain-gdl-mohsupriya-4261-1-skripsi-p.pdf.
http://id>wikipedia>org/wiki/aksiologisme
http://anthro.ahlamontada.net/t482-topic
