JAWAPAN. Praktis Pengukuhan 1 C 2 A 3 A 4 C 5 A 6 D 7 B 8 A 9 D 10 D BAB 2

JAWAPAN

BAB 1

A BAND 1

1 timuran; utaraan

2 rujukan grid enam angka (koordinat) 3 Y: Timuran; X: Utaraan 4 empat; enam 5 20; 24 6 (a) 1013 (b) 1012 (c) 1213 (d) 1211 (e) 1110 (f) 1310 (g) 1112 B BAND 2 1 (a) 116018 (b) 132017 (c) 120017 (d) 104029 (e) 104044 (f) 123028

2 (a) Tanda aras (b) Tanda tinggi (c) Stesen trigonometri

3 Titik tanda tinggi 4 Tanda aras 5 Stesen tigonometri 6 (a)

20

41.15 271 (b)

20

41.15 271 (c)

20

41.15 271 (d)

20

41.15 271 7 Kontur

8 rapat; curam; jarang; landai 9 jarak

10 (a) 50 meter (b) 100 meter (c) 150 meter 11 (a) Cerun curam (c) Cerun landai

(b) Cerun bertangga (d) Dataran tinggi

12 (a) (b) (c) Sudut KBAT Cadangan Jawapan 50 Bukit Merbuk Hutan simpan Ketinggian (meter) Tanah pamah Tasik Biru Kelapa sawit Tanah rata Taman Dahlia 100 150 200 250 Praktis Pengukuhan 1 C 2 A 3 A 4 C 5 A 6 D 7 B 8 A 9 D 10 D

BAB 2

A BAND 1 1 jam; 360o 2 (a) 3 (b) 4 (c) 1 (d) 5 (e) 2 3 (a) 0o_/360o _{(b) 45}o _{(c) 90}o _{(d) 135}o (e) 180o _{(f) 225}o _{(g) 270}o _{(h) 315}o 4 (a) U 60o _{T (b) S 60}o _{T (c) S 60}o _{B (d) U 70}o _B B BAND 2 1 90o 2 utara; selatan 3 0o 4 (a) 50o _{(b) 310}o _{(c) S 60}o _{T (d) S 20}o _B (e) U 60o _B

5 _{Bearing Sudutan Bearing Sukuan}

(a) 180o _{S 0}o _T/B (b) 47o _{U 47}o _T (c) 168o _{S 12}o _T (d) 344o _{U 16}o _B (e) 141o _{S 39}o _T Sudut KBAT Cadangan Jawapan Tasik Merah Bukit Lada Kg. Selamat Sekolah Rumah saya Sg. Merah

JA

W

AP

AN

Praktis Pengukuhan 1 B 2 B 3 C 4 B 5 A 6 D 7 A 8 A 9 A 10 B

BAB 3

A BAND 2

1 lurus; skala penyata; pecahan wakilan 2 (a) 100 (b) 1 000 (c) 100 000

3 (a) Skala penyata

(b) Skala lurus (c) Pecahan wakilan 4 (a) 0 0.5 1 1.5 km (b) 0 1 2 3 km (c) 0 2 4 6 km (d) 0 5 10 15 km (e) 0 10 20 30 km B BAND 3 1 (a) 4.0 km (b) 4.1 km (c) 3.2 km (d) 8.0 km (e) 5.7 km 2 (a) 3 km (b) 7 km (c) 10.5 km (d) 6 km 3 _{Keluasan setiap}

Petak Grid (km2_{) Segi Empat}Bilangan _KeluasanJumlah

(a) 6 × 1 = 6 6 × 4 24 (b) 4 × ¾ = 3 3 × 4 12 (c) 0 × ½ = 0 0 × 4 0 (d) 3 × ¼ = 0.75 0.75 × 4 3 (e) 9.75 9.75 × 4 39 km2 4 _{Keluasan setiap}

Petak Grid (km2_{) Segi Empat}Bilangan _KeluasanJumlah

(a) 12 × 1 = 12 12 × 4 48 (b) 4 × ¾ = 3 3 × 4 12 (c) 0 × ½ = 0 0 × 4 0 (d) 3 × ½ = 0.75 0.75 × 4 3 (e) 15.75 15.75 × 4 63 km2 Sudut KBAT Cadangan Jawapan

1 1 : 50 000 bersamaan dengan 1 cm di desa mewakili 0.5 km

di bumi.

11 cm × 0.5 = 6.5 km

Jarak pergi dan balik = 5.5 km × 2 = 11 km

2 Kos pergi dan balik

11 km × RM0.50 sen = RM5.50 Praktis Pengukuhan 1 D 2 B 3 C 4 D 5 D 6 A 7 B 8 A 9 D 10 B

BAB 4

A BAND 3

Graf Bar Majmuk

10 Tingkatan 3 Intan Bilangan Muri d Tingkatan 3

Delima Tingkatan 3Zamrud

0 20 30 40

Bilangan Murid Tingkatan 3 SMK Lanchang Tahun 2015

India Petunjuk:

Cina Bumiputera

BAND 4

Berdasarkan graf bar majmuk tersebut didapati bahawa:

1 Jumlah pelajar Tingkatan 3 Intan paling ramai, iaitu

34 orang. Diikuti Tingkatan 3 Delima, seramai 32 orang dan Tingkatan 3 Zamrud, iaitu 30 orang.

2 Pelajar bumiputera paling ramai di Tingkatan 3 Zamrud,

seramai 16 orang.

3 Pelajar Cina paling ramai di Tingkatan 3 Delima, seramai

14 orang.

4 Pelajar India paling ramai di Tingkatan 3 Intan dan

Tingkatan 3 Delima, seramai 8 orang.

5 Pelajar tingkatan tiga di sekolah ini terdiri daripada pelbagai

bangsa.

6 Mereka hidup selesa dan bersatu padu.

7 Jumlah pelajar tingkatan tiga di sekolah ini ialah 96 orang

sahaja. B BAND 3 Graf Gabungan Ja n 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 Hujan (mm) Suhu_{( C)}o 0 Fe b Ma c Ap r Ma y Ju n Ju l Bulan Og o Sept Okt No v Di s 10 20 30 Purata Hujan dan Suhu di Bandar X Pada 2015

JA

W

AP

AN

BAND 4 Rangka jawapan • Bandar X mengalami hujan dan panas sepanjang tahun. • Suhu maksimum pada bulan Ogos ialah 25 o_C. • Suhu minimum pada bulan Januari ialah 27 o_C. • Hujan maksimum pada bulan September ialah 127 mm. • Hujan minimum pada bulan Julai ialah 18 mm. • Suhu tidak sekata sepanjang tahun. • Hujan tidak sekata sepanjang tahun. • Terdapat musim hujan dan panas yang nyata. C BAND 3 Carta Pai Ansuran rumah (33.33%) Ansuran kereta (26.67%) Membeli makanan (20.00%) Membayar bil-bil (13.33%) Simpanan (6.67% )

Perbelanjaan Pendapatan Bulanan Encik Nizam pada 2015

BAND 4

1 Encik Nizam menggunakan sebanyak RM3 000 sebulan

untuk ansuran rumah, ansuran kereta, makanan, bil dan simpanan.

2 Perbelanjaan tertinggi Encik Nizam ialah membayar

ansuran rumah, iaitu RM1 000.

3 Perbelanjaan terendah pula untuk membayar bil, iaitu

RM400.

4 Encik Nizam menyimpan sebanyak RM200 setiap bulan.

D BAND 4

Membina Rajah

Jawapan pelajar. E BAND 5

Langkah-langkah yang sesuai mengurangkan peningkatan suhu. • Menambah kawasan hijau • Penggunaan petrol tanpa plumbum • Penggunaan kereta api elektrik • Penggunaan pengangkutan awam • Penggunaan penapis asap • Kongsi kereta • Pendidikan alam sekitar • Kuatkuasa undang-undang • Loji pelupusan sampah • Memindahkan kilang ke luar bandar • Aerosol berasaskan air F BAND 6

Langkah untuk mengurangkan kesan rumah hijau. • Memasang penapis asap • Penggunaan petrol tanpa plumbum • Kempen kongsi kereta • Penggunaan kereta api elektrik/LRT • Penggunaan pengangkutan awam • Menambahkan kawasan hijau • Kilang menggunakan tenaga alternatif/gas/solar/angin • Penggunaan catalytic converter • Menguatkuasakan undang-undang kualiti alam sekitar • Penggunaan gas asli (NGV) untuk kenderaan • Penggunaan kenderaan hibrid • Pendidikan alam sekitar • Kempen alam sekitar • Insinerator Sudut KBAT Cadangan Jawapan 1

Bil Kaum Tingkatan ₁ Tingkatan ₂ Tingkatan ₃

1 Melayu 100 110 100 2 Cina 40 30 50 3 India 20 10 40 Jumlah 160 150 190 2 20 Tingkatan 2 Tingkatan 3 Tingkatan 1 0 40 60 80 100 120 140 160 180 200 India Bilangan Murid Tingkatan Petunjuk: Cina Melayu

JA

W

AP

AN

Praktis Pengukuhan 1 B 2 B 3 B 4 C 5 C 6 D 7 D 8 B 9 B 10 B

BAB 5

A BAND 4

1 pemidang peta; mata angin utara; garisan pemetaan;

petunjuk; skala

2 bukit; sungai; hutan; gunung; tanah tinggi 3 masjid; sekolah; jalan raya; jalan kereta api

4 (a) Fizikal (b) Fizikal (c) Manusia (d) Manusia

(e) Manusia (f) Fizikal (g) Manusia (h) Fizikal (i) Fizikal (j) Manusia (k) Fizikal (l) Fizikal (m) Manusia (n) Manusia (o) Manusia (p) Manusia (q) Manusia (r) Fizikal (s) Manusia (t) Manusia

5 (a) 41.15 (b) 41.15 (c) 41.15 (d) 41.15 (e) 41.15 (f) 41.15 (g) 41.15 (h) 41.15 (i) 41.15 (j) 41.15 (k) 41.15 (l) 41.15 (m) 41.15 (n) 41.15 (o) 41.15 (p) 41.15 6 (a) A. (b) B.P. (c) Bt. (d) Ct. (e) Disp. (f) G. (g) Hosp. (h) J. (i) K. (j) Kg. (k) Pmtg. (l) P.P. (m) P.P.T. (n) Pt. (o) R.P. (p) R.R. (q) S. (r) Sek. (s) S.K. (t) S.Kc 7 _Pandang Darat Fizikal Kepentingan Pandang Darat Budaya (a) Tanah

tinggi Pertanian ladang dan pasar Tanaman teh, sayur dan bunga Pelancongan Penginapan,

permainan, rekreasi Kuasa

hidroelektrik Empangan hidro (b) Tanah

pamah Pertanian_Petempatan Padi sawah, kelapa_{Bangunan dan} perumahan Pengangkutan Jalan raya dan

landasan kereta api, lapangan terbang (c) Tanah

beralun Pertanian Getah, kelapa sawit, kebun, dusun (d) Lembah

sungai Pertanian_Pengangkutan Padi sawah_Jeti (e) Pinggir

pantai Pelancongan_Perikanan Hotel penginapan_{Pendaratan ikan} Pengangkutan Pelabuhan

8 (a) Tertumpu di desa dan kawasan pedalaman, kawasan kebun kecil getah. Kawasan ini kekurangan penduduk dan kemudahan asas yang terhad sekali.

(b) Dibina di sepanjang jalan

raya, tebing sungai, tepi sawah padi, permatang dan lain-lain.

(c) Dibina di kawasan

perkampungan nelayan atau di kawasan muara sungai. Hampir sama dengan petempatan berpusat tetapi tiada titik rujukan yang nyata.

(d) Dibina di simpang jalan

utama, pelabuhan, pusat perniagaan runcit dan pelbagai budaya.

(e) Dibina di kawasan

petempatan rumah pangsa, FELDA, FELCRA, bandar baharu, pekan dan lain-lain.

B BAND 4

1 Ciri Fizikal Ciri Budaya

Hutan Simpan Bukit Jati Jalan raya

Bukit Jati Petempatan

Sungai Daun Pejabat Daerah

Pinggir pantai Balai polis

Paya bakau Sekolah

2 (a) Ciri fizikal di barat laut peta, iaitu Hutan Simpan Bukit Jati.

(b) Sungai Pinang mengalir dari utara ke selatan. (c) Pinggir pantai yang berpasir di tenggara peta.

(d) Ciri budaya dalam peta seperti jalan raya, petempatan berjajar di Kg. Bahagia dan petempatan berkelompok di Pekan Krau.

(e) Tanaman jualan seperti getah dan kelapa sawit. (f) Tanaman makanan, khususnya padi di Kg. Bahagia. (g) Pekerjaan utama penduduk adalah petani. Mereka

mengusahakan penanaman padi, menoreh getah dan mengusahakan kelapa sawit.

(h) Penduduk menganut agama Islam.

(i) Kawasan yang padat dengan pelbagai kegiatan penting.

3 (a) Hutan simpan kekal

(b) Tanah tinggi (c) Sungai

(d) Jalan raya yang terhad (e) Kekurangan penduduk

JA

W

AP

AN

(f) Kos pembangunan yang tinggi (g) Kemudahan asas yang terhad

4 (a) Pendidikan alam sekitar

(b) Kempen kesedaran alam sekitar (c) Penguatkuasaan undang-undang (d) Gotong-royong

(e) Papan tanda amaran

Praktis Pengukuhan

1 D 2 B 3 A 4 D 5 A

6 D 7 A 8 C 9 D 10 B

BAB 6

A BAND 1

1 (a) Sumber yang boleh diperbaharui ialah sumber yang

digunakan oleh manusia untuk sesuatu kegiatan. Sumber ini masih mempunyai pengganti yang sama yang akan menyebabkan sumber tersebut tidak kehabisan.

(b) Sumber yang tidak boleh diperbaharui ialah sesuatu sumber yang apabila dieksploitasi oleh manusia secara berterusan akan menyebabkan sumber tersebut kehabisan.

(c) Sumber manusia ialah sumber yang berkaitan dengan manusia seperti kemahiran, ilmu pengetahuan, kepakaran yang dimiliki oleh tenaga mahir dan separuh mahir seperti doktor, peguam, guru, juruteknik dan lain-lain.

(d) Sumber budaya ialah barangan yang dibuat oleh manusia untuk menjalankan pelbagai kegiatan seperti jentera, mesin, robot dan lain-lain.

2 Sumber boleh diperbaharui

Cahaya matahari Angin

Air Hutan semula jadi

Arus lautan

Sumber tidak boleh diperbaharui

Bijih timah Petroleum

Emas Kaolin Bijih besi

3 Mineral logam

Bijih timah Emas

Batu permata Bauksit Bijih besi

Mineral bukan logam

Batu marmar Pasir silika

Kaolin Garam batu

Fosfat

4 (a) Bahan bakar

(b) Industri aluminium (c) Perhiasan

(d) Pembinaan (e) Pembinaan

(f) Petroleum – petrokimia, cat, plastik, getah sintetik dan racun serangga

Gas – tenaga di kilang, rumah dan stesen jana kuasa, dan baja urea

(g) Perusahaan kejuruteraan elektrik

(h) Perhiasan

(i) Tembikar dan pasu

5 (a) Hutan hujan tropika

(b) Hutan paya bakau (c) Hutan paya air tawar (d) Hutan gunung

6 Sumber air tawar di Malaysia berpunca daripada air sungai,

air laut, air bawah tanah, kolam dan tasik.

7 (a) Aktiviti penanaman padi

(b) Aktiviti penanaman getah dan kelapa sawit (c) Aktiviti penanaman kelapa

(d) Aktiviti penanaman nanas (e) Aktiviti penanaman tembakau

Praktis Pengukuhan 1 D 2 C 3 C 4 C 5 C 6 C 7 D 8 A 9 C 10 C

BAB 7

A BAND 2 1 A Kerteh D Miri B Port Dickson E Bintulu C Tangga Batu F Paka 2 A Lembah Kinta F Silantek

B Lembah Klang G Bintulu C Seremban H Balingian D Kota Tinggi I Merit-Pila E Sg. Lembing J Silimpopon 3

Tempat Sumber _Mineral Tempat _MineralSumber

Pulau

Langkawi Batu kapur Kota Tinggi Bijih timah Taiping Bijih timah Teluk

Rumania Bauksit Lembah

Kinta Bijih timah Mamut Kuprum

Rusila Emas Lahad Datu Bauksit

Bukit Besi Bijih besi Silimpopon Arang batu

Kuala Lipis Emas Miri Petroleum

Raub Emas Kuching Kaolin

Bukit Ibam Bijih besi Silantek Arang batu

4 A Hutan hujan tropika D Hutan paya air tawar B Hutan pantai E Hutan gunung C Hutan paya air masin

5 A Damar G Resak M Lutong Barat B Lawit H Beryl N Erb West C Bintang I Laila O St. Joseph D Jerneh J Kinarut P Tapis E Bedong K Bokor Q Tiong F Duyong L Tukau R Bekok

JA

W

AP

AN

B BAND 3 1 A Temenggor F Kenyir B Bersia G Batang Ai C Kenering H Pelagus D Chenderoh I Bakun E Tembeling J Tenom Pangi

2 Tenaga suria, Tenaga biomas, Tenaga hidroelektrik

Tenaga nuklear

3 (a) Tenaga elektrik terma (c) Solar

(b) Biomas (d) Hidroelektrik

4

Negara Sumber _Tenaga Kepentingan P Iceland Geoterma Kolam tenaga geoterma

yang bersuhu lebih daripada 2000 o_{C dijana untuk}

menghasilkan tenaga elektrik.

Q Belanda Angin Sumber tenaga angin digunakan untuk menjana tenaga elektrik bagi kegunaan di rumah dan industri.

R Perancis Ombak Ombak diempang ke kawasan yang lebih tinggi dari laut dan dibiarkan mengalir ke bawah bagi menggerakkan turbin seperti empangan hidroelektrik.

S India Biomas Bahan bakar dalam industri kecil seperti industri membuat batu-bata dan peralatan porselin dan menghasilkan gas metana.

T China Pasang

surut Kuasa elektrik yang dijana daripada arus pasang surut digunakan untuk lampu rumah, kilang kecil dan kawasan pertanian secara kecil-kecilan.

U Jepun Suria Kegunaan domestik seperti memanaskan rumah dan air serta menghasilkan tenaga elektrik. Praktis Pengukuhan 1 B 2 D 3 D 4 D 5 A 6 D 7 D 8 B 9 A 10 C

BAB 8

A BAND 4

1 Peluang pekerjaan, Pembangunan infrastruktur, Bahan

mentah, Pembukaan kawasan baharu, Pendapatan negara

2 (a) Bijih timah (b) Tembaga (c) Zink (d) Aluminium (e) Plumbum (f) Petroleum (g) Bauksit

3 (a) • Gas asli menjadi bahan api kenderaan perusahaan

dan memasak.

• Bijih timah digunakan untuk perusahaan mengetin. (b) • Penjualan sumber mentah menyumbang

pendapatan kepada semua pihak yang terlibat dalam pengeluarannya.

• Pihak pekerja memperoleh pendapatan bulanan dan pihak pemilik lombong memperoleh keuntungan. • Negara memperoleh pendapatan melalui cukai

individu dan cukai syarikat.

(c) • Penerokaan sumber hutan menawarkan peluang pekerjaan seperti pembalak, pengurus, pekerja pemasaran dan pengangkut kayu balak dari hutan kepada pengguna.

• Penduduk tempatan berpeluang bekerja di loji petroleum di Miri, Bintulu dan Kerteh.

• Penerokaan sumber laut juga menyediakan banyak peluang pekerjaan sebagai nelayan.

(d) • Penerokaan petroleum mewujudkan bandar baharu di Kerteh, Terengganu dan di Bintulu, Lutong dan Miri, Sarawak.

• Banyak pembangunan, petempatan perumahan dan jalan raya baharu menuju ke lokasi tersebut.

Praktis Pengukuhan

1 B 2 B 3 C 4 D 5 D

6 B 7 A 8 D 9 D 10 D

BAB 9

A BAND 5

1 (a) Kemarau, Tanah runtuh, Sungai cetek, Ancaman

hidupan akuatik

(b) Kehilangan kesuburan, Pencemaran tanih, Peningkatan keasidan tanih, Kehilangan nutrien

(c) Tanah runtuh, Tanah jerlus, Pencemaran sungai, Tumpahan minyak

(d) Kemusnahan habitat, Gangguan hidupan, Pencemaran air, Menenggelamkan

2 (a) Timbunan pasir

(b) Pembentukan tasik yang luas (c) Kepupusan sumber marin (d) Peningkatan suhu (e) Kepupusan hidupan liar (f) Hakisan pantai (g) Kemusnahan ekosistem

Sudut KBAT

Cadangan Jawapan

Kesan pembalakan/penerokaan sumber hutan. Rangka jawapan (3 fakta, huraian dan contoh). Pilih mana-mana yang sesuai dalam kajian pelajar.

• Kepupusan hutan dan hidupan liar • Kemusnahan habitat fauna dan flora • Gangguan pembesaran pokok • Menjejaskan alam sekitar • Perubahan cuaca • Kekurangan sumber

JA

W

AP

AN

Praktis Pengukuhan 1 A 2 A 3 D 4 A 5 C 6 A 7 B 8 A 9 C 10 D

UNIT 10

A BAND 6

1 Kepentingan pengurusan sumber

Mengelakkan kehabisan sumber, Memelihara alam sekitar,

Keseimbangan ekosistem, Penggunaan generasi akan datang

Pengurusan sumber hutan

Penghutanan semula, Taman negara, Penebangan terpilih,

Renjer hutan, Rawatan sivilkultur, Estet hutan, Tanaman tutup bumi, Penguatkuasaan undang-undang, Pendidikan dan kesedaran alam sekitar, Penggunaan sumber alternatif

Pengurusan sumber air di Jepun

Rawatan air sisa kilang, Rawatan air sungai, Kitar semula

air, Rawatan semula air yang digunakan, Teknologi rawatan air, Pembentungan air daripada terbuang, Membaiki sistem kawalan banjir, Penyahgaraman air laut, Penguatkuasaan undang-undang

2 (a) Besi

(b) Kertas/kotak

(c) Bekas makanan/minuman (d) Bekas minuman/aluminium (e) Baja kompos

3 (a) Penanaman hutan di kawasan baharu.

(b) Perlindungan hidupan liar dan taman negara. (c) Perlindungan hidupan liar.

(d) Kawasan hutan simpan untuk habitat fauna dan flora. (e) Menanam semula hutan di kawasan tebang.

(f) Menebang pokok yang cukup matang sahaja.

(g) Memberi perlindungan terhadap pokok yang berkualiti. (h) Pengawai penguatkuasaan undang-undang perhutanan. (i) Mengawal dan menjaga hutan

4 (a) Air diperoleh melalui sungai, tasik semula jadi, tasik

buatan dan laut.

(b) Pengurusan air yang cekap dan moden.

(c) Berkonsepkan pembangunan lestari telah berjaya untuk mengurangkan kesan terhadap alam sekitar.

(d) Rawatan air di Jepun dijalankan melalui rawatan air sisa kilang.

(e) Rawatan air sungai (f) Rawatan kitar semula air

Sudut KBAT

Cadangan Jawapan

1 (a) Penggunaan baja organik (d) Tanah rag (b) Penggunaan kaedah biologi (e) Sangkupan tanah (c) Tanaman tutup bumi

2 (a) Penghutanan semula (e) Penebangan terpilih (b) Taman Negara (f) Rawatan Silvikultur (c) Hutan simpan (g) Ranjer hutan (d) Hutan lipur Praktis Pengukuhan 1 A 2 C 3 B 4 A 5 A 6 D 7 B 8 B 9 D 10 D

UNIT 11

A BAND 1 1 Perkhidmatan

Pelancongan, pengangkutan, perdagangan, kewangan dan pendidikan Perindustrian • Pembuatan barangan siap berasaskan sumber • Pembuatan barangan bukan berasaskan sumber Pertanian • Tanaman jualan seperti getah, kelapa sawit, kelapa, koko, sagu, lada hitam

• Tanaman makanan seperti padi, tanaman pasar dan buah-buahan

Perlombongan

• Logam seperti bijih timah, bijih besi, kuprum, bauksit dan emas

• Bukan logam seperti petroleum, gas asli

Pembalakan

Kayu keras seperti kerung, meranti, merbau, balau, medang, pulau, cengal, resak dan lain-lain

Perikanan

Perikanan pinggir pantai, perikanan laut dalam, perikanan air tawar dan akuakultur

2 (a) Pelancongan (d) Kewangan (b) Pengangkutan (e) Pendidikan (c) Perhubungan

3 (a) Pelancongan pertanian

(b) Pelancongan kesihatan (c) Pelancongan pelajaran

(d) Pelancongan budaya dan warisan (e) Pelancongan bertema

(f) Pelancongan sukan dan rekreasi

(g) Pelancongan berasaskan alam semula jadi (eko-pelancongan)

4 _{Industri Berasaskan}

Sumber Berasaskan SumberIndustri Bukan

(a) Industri kimia Industri elektrik dan elektronik

(b) Industri berasaskan

getah Industri pembuatan kereta dan motosikal (c) Industri berasaskan

kelapa sawit Industri percetakan (d) Industri berasaskan

hasil hutan Industri tekstil (e) Industri penapisan

petroleum dan pencairan gas asli

Industri perkapalan

B BAND 4

1 A Padi

B Teh/buah-buahan hawa sederhana (strawberi) C Kelapa sawit

D Nanas E Lada hitam

JA

W

AP

AN

2 A Pulau Tioman D Taman Negara B Pulau Langkawi E Gua Niah C Tanah Tinggi Cameron F Gunung Kinabalu 3 A Mergong D Peramu G Pending B Tasek E Kerteh H Bintulu C Shah Alam F Pengkalan Chepa I Lutong

J Sandakan

4 A Kuala Kedah E Mersing I Miri B Kuala Selangor F Kuala Sedili J Kudat C Tumpat G Sarikei K Sandakan D Kuantan H Bintulu L Lahad Datu 5 (a) • FELDA di Segi Tiga Jengka di Pahang, KEJORA

di Johor, KESEDAR di Kelantan, KETENGAH di Terengganu.

• Kawasan sekitar Kluang, Labis dan Kulai di Johor. • Sekitar Teluk Intan di Perak.

(b) • Kawasan utama di sekitar FELDA dan FELCRA di Pahang.

• Batu Pahat, Muar, Segamat di Johor. • Pantai Barat Semenanjung Malaysia. • Sandakan dan Tawau di Sabah.

(c) Tawau, Lahad Datu dan Semporna (Sabah), Samarahn (Sarawak), Muar (Johor), Jerangau (Terengganu) dan Bagan Datoh (Perak).

(d) Bagan Datoh (Perak); Batu Pahat dan Rengit (Johor); Tumpat, Pasir Putih dan Bachok (Kelantan); Sabak Bernam dan Sepang (Selangor); Kuching, Samarahan dan Sri Aman (Sarawak); Tawau, Semporna, Kudat dan Sandakan (Sabah).

(e) Bachok, Tanah Merah, Pasir Putih, Perupok (Kelantan); Marang, Kemaman, Dungun, Kuala Terengganu (Terengganu); Kedah, Melaka, Sarawak dan Sabah. (f) Tanah Tinggi Cameron di Pahang dan Tanah Tinggi

Kundasang di Sabah.

(g) Kawasan utama di sekitar Pekan Nanas, Labis, Pontian dan Simpang Renggam di Johor. Nanas juga ditanam di Bachok, Kelantan dan Teluk Intan, Perak.

(h) Chuping (Perlis), Pantai Remis (Perak), Padang Terap (Kedah) dan Bahau (Negeri Sembilan).

Praktis Pengukuhan

1 A 2 D 3 A 4 C 5 D

6 A 7 D 8 D 9 B 10 B

BAB 12

A BAND 2

1 (a) Bentuk muka bumi, Tanih, Iklim, Bahan mentah

(b) Modal, Pengangkutan, Buruh, Dasar kerajaan, Teknologi

2 (a) Penanaman sayur-sayuran, bunga-bungaan dan teh

serta kegiatan pelancongan (b) Tanaman kelapa sawit dan getah

(c) Penanaman padi sawah, kegiatan perindustrian dan aktiviti perdagangan dan kewangan

(d) Penanaman kelapa, aktiviti pelancongan dan kegiatan perdagangan

(e) Pelancongan

(f) Penternakan ikan sangkar (akuakultur) (g) Perikanan

3 (a) Padi

(b) Getah, kelapa sawit dan teh (c) Nanas

(d) Tembakau

4 (a) Purata suhu tahunan 27 o_C

Hujan tahunan 2 550 mm (b) Purata suhu tahunan 18 o_C

Hujan tahunan 2 550 mm (c) Purata suhu tahunan 27 o_C

Hujan tahunan 2 550 mm (d) Purata suhu tahunan 27 o_C

Hujan tahunan 2 550 mm Pancaran terik cahaya matahari

(e) Ombak yang besar, Laut bergelora, Angin monsun timur laut, Banjir

5 (a) Minyak masak, sabun, lilin dan barangan kosmetik

(b) Tayar, kasut dan sarung tangan

(c) Minyak pelincir, minyak tar dan minyak diesel (d) Gas memasak

(e) Pasu bunga dan seni kraf (f) Simen

(g) Piuter

(h) Perabot, venir, papan lapis dan kayu bergergaji (i) Ikan kering dan keropok

6 (a) Mempercepat kerja

Meningkatkan daya keluaran Menghasilkan produk berkualiti Mengurangkan pencemaran (b) Mempercepat kerja

Menjimatkan kos (c) Mempercepatkan kerja

(d) Menghasilkan keluaran yang tahan penyakit dan matang cepat

(e) Menghasilkan keluaran yang tahan lama, tempoh matang cepat dan mempunyai pelbagai kegunaan (f) Menghasilkan produk berkualiti

(g) Mempercepatkan kerja Meningkatkan daya keluaran Menghasilkan produk berkualiti Meningkatkan keselamatan (h) Mengesan kawasan ikan

Meningkatkan daya keluaran (i) Memandu perjalanan kapal (j) Mengenal pasti kawasan mineral

(k) Menghasilkan ikan bermutu tinggi, tahan penyakit dan daya keluaran tinggi

Sudut KBAT

Cadangan Jawapan

1 (a) Kitar semula bahan terbuang

(b) Penguatkuasaan undang-undang (c) Pendidikan alam sekitar (d) Kempen cintai alam sekitar (e) Gotong-royong perdana (f) Tapak pelupusan sampah

JA

W

AP

AN

(b) Menjimatkan kos

(c) Mengurangkan pencemaran alam sekitar (d) Pendidikan kepenggunaan

(e) Kelestarian alam semula jadi

Praktis Pengukuhan

1 B 2 D 3 A 4 C 5 B

6 B 7 B 8 D 9 C

BAB 13

A BAND 4

1 (a) Peluang pekerjaan

(b) Perubahan kehidupan dan kemajuan (c) Penambahan pendapatan negara (d) Kemajuan pembandaran (e) Pemindahan teknologi asing

2 (a) Peluang pekerjaan

(b) Kemudahan asas/jalan raya bertambah (c) Menambah pendapatan penduduk

3 (a) Pertanian (c) Perniagaan runcit (b) Industri kecil (d) Akuakultur

4 (a) Perniagaan (c) Kewangan (b) Pelancongan

5 (a) Petempatan (c) Pusat perniagaan (b) Jalan raya

6 (a) Betul (b) Betul (c) Betul (d) Betul (e) Betul (f) Betul (g) Betul

7 (a) Kepelbagaian kegiatan ekonomi telah menyediakan

peluang pekerjaan kepada penduduk Malaysia. Kegiatan ekonomi berasaskan pertanian, sumber perlombongan, pembalakan dan perindustrian telah mengurangkan kadar pengangguran dalam kalangan belia di negara ini. (b) Perkembangan ekonomi berasaskan pertanian telah

meningkatkan taraf hidup penduduk di luar bandar. Kawasan pengairan Muda dan Kemubu membolehkan penanaman padi dijalan dua kali setahun atau lima kali dalam masa dua tahun, telah membantu menambah pendapatan golongan petani. Penempatan penduduk di kawasan FELDA, RISDA, FELCRA, KEJORA, KETENGAH, KESEDAR dan DARA telah memberi peluang kepada penduduk tempatan mengusahakan ladang getah atau kelapa sawit yang luas.

(c) Kemajuan ekonomi Malaysia kerana dibantu oleh perkembangan kepelbagaian industri dan pengeluaran. Asas pendapatan negara adalah seperti minyak mentah, minyak kelapa sawit, gas asli cecair, kayu gergaji, kayu balak, getah dan sektor pembuatan. Pendapatan negara berasaskan sumber dalam negara kerana Malaysia kaya dengan bahan mentah, sumber asli dan tanah yang subur.

(d) Pemindahan teknologi berlaku dalam sektor perindustrian, pembinaan, pembuatan dan perusahaan. Pemindahan teknologi berlaku dalam industri berat seperti pemasangan kenderaan, kaji selidik reka bentuk dan pertukaran pemikiran. Syarikat besar seperti SHELL, ESSO dan CALTEX telah melabur di Malaysia.

(e) Perkembangan aktiviti perlombongan petroleum telah meningkatkan kedudukan bandar Kerteh menjadi bandar yang penting di Malaysia. Kuala Lumpur, Seremban, Ipoh dan Taiping berkembang kerana adanya pengeluar bijih timah. Bintulu dan Miri telah terkenal dan mengalami perubahan yang pantas seiring dengan kemajuan ekonominya. Bandar Klang, Pasir Gudang, Kuching, Sandakan, Kuantan dan Kota Kinabalu semakin berkembang kerana fungsinya sebagai tapak pelabuhan yang straegik bagi negeri berkenaan.

(f) Kemajuan ekonomi telah diseimbangkan dengan kemudahan infrastruktur. Misalnya, landasan kereta api awal zaman penjajah dibina bagi menghubungkan bandar yang kaya dengan hasil perlombongan dengan pelabuhan seperti Taiping ke Port Weld. Kekayaan sumber perlombongan menyebabkan terdapatnya pelabuhan yang awal seperti Pelabuhan Pulau Pinang, Pelabuhan Klang dan Port Weld.

(g) Kementerian Pertanian dan Industri Asas Tani melalui pelbagai agensi di bawah naungannya berusaha untuk meningkatkan pengeluaran barangan makanan tempatan dan mengurangkan import. Lembaga Pemasaran Pertanian Persekutuan (FAMA) telah berusaha untuk mempromosi buah-buahan tempatan seperti mangga, betik, nanas, tembikai, belimbing dan lain-lain sebagai makanan yang berkhasiat dan pelbagai guna. Praktis Pengukuhan 1 C 2 D 3 A 4 A 5 D 6 D 7 D 8 D 9 A 10 B

BAB 14

A BAND 5 1 Pencemaran alam sekitar, Jerebu, Hujan asid, Kesan rumah

hijau, Penipisan lapisan ozon, Punca pulau haba, Kepupusan sumber

2 (a) Betul (b) Betul (c) Betul (d) Betul (e) Betul

3 Rangka jawapan: tanah runtuh

Sediakan 3 faktor, 3 huraian dan 3 contoh Kesan tanah runtuh

• Kemusnahan infrastruktur • Kemusnahan harta benda • Mengorbankan nyawa/mengancam nyawa • Kesesakan lalu lintas • Kemusnahan fauna dan flora • Menjejaskan habitat fauna • Kegiatan pengangkutan terjejas

4 Rangka jawapan: jerebu

Sediakan 3 faktor, 3 huraian dan 3 contoh • Jerebu akan menyebabkan keadaan darurat • Mmenyukarkan pergerakan harian • Penyakit sesak nafas, batuk, selesema dan sakit mata • Kemalangan jalan raya • Tanah tidak subur • Tumbuhan akan mati kerana terlalu kering

JA

W

AP

AN

Sudut KBAT Cadangan Jawapan

1 (a) Pencemaran udara (d) Pulau haba bandar (b) Hujan asid (e) Pencemaran sungai (c) Penipisan lapisan ozon (f) Pembuangan sisa toksik

2 (a) Peningkatan suhu (f) Pencemaran sungai (b) Pencemaran udara (g) Pencemaran bau (c) Hujan asid (h) Pembuangan sisa toksik (d) Penipisan lapisan ozon (i) Hakisan tanah (e) Pulau haba bandar

Praktis Pengukuhan

1 B 2 C 3 B 4 B 5 C

6 A 7 A 8 A 9 B 10 A

BAB 15

A BAND 6

1 Langkah mengurangkan pencemaran sungai

• Meluruskan sungai • Mendalamkan sungai • Membaik pulih sistem perparitan • Memasang perangkap sampah • Membina benteng/tembok • Membina terowong/smart tunnel • Membina empangan • Penguatkuasaan undang-undang alam sekitar • Kempen cintai alam sekitar • Pendidikan alam sekitar

2 Langkah mengurangkan kesan tanah runtuh

• Kuatkuasa undang-undang • Kempen kesedaran/cintai alam sekitar • Pendidikan alam sekitar • Mengurangkan kecuraman cerun • Memasang sangkar dawai/besi • Membina benteng • Menyimen cerun/sungkupan plastik • Memasang gabion/rangka konkrit bertetulang • Membina teres • Membina longkang/laluan air • Membina terowong Jerman • Kitar semula dijalankan secara meluas. • Memperkenalkan sistem Green Dot. • Pada tahun 2000, sebanyak 5 juta tan bahan pembungkus di kutip melalui kaedah ini.

Taiwan

• Kitar semula kertas, plastik, produk logam, kaca dan bahan barangan elektronik.

• Pengharaman pengedaran beg plastik dan alas meja pakai buang percuma.

China

• Menggalakkan rawatan air.

• Air rawatan digunakan untuk tujuan pertanian, perindustrian dan bandaran.

• Pembinaan loji kitar semula di Tianjin dan Qingdao. Singapura • Menjalankan kaedah rawatan air. • Air terawat dijadikan air minuman. • NEWater • Menyasarkan untuk membekalkan 15 peratus bekalan air dengan sumber NEWater.

Sudut KBAT Jawapan murid Praktis Pengukuhan 1 B 2 C 3 A 4 A 5 C 6 A 7 B 8 D 9 D 10 D

BAB 16

A BAND 4 1 Buruh Pemindahan teknologi Pasaran Pelaburan Bahan mentah 2 eksport; import

3 tiga buah; Indonesia; Malaysia; Thailand 4 ASEAN; APEC

5 pengangkutan; perdagangan; pelaburan 6 ASEAN

7 (a) Perdagangan (b) Eksport; import

8 Singapura; Amerika Syarikat; China 9 perdagangan

10 APEC; NAM; WTO 11 bahan mentah; barangan siap 12 PBB; ASEAN; NAM; APEC; WTO 13 Kerjasama Ekonomi Negara Asia Pasifik 14 (a) Perdagangan antarabangsa

(b) Pemindahan teknologi (c) Pelaburan modal

15 (a) Diwujudkan dalam bentuk perjanjian kerjasama.

Sebagai contoh, kerjasama antara Majlis Perniagaan Amerika Syarikat dengan Malaysia.

(b) Setiap negara menandatangani perjanjian. Sebagai contoh, kerjasama antara Malaysia dengan negara Kesatuan Eropah dan Amerika Syarikat.

(c) Kerjasama perdagangan antara negara dalam rantau yang sama. Sebagai contoh, kerjasama Malaysia dalam ASEAN dan APEC.

(d) Kerjasama di kalangan negara yang sama aras pembangunannya seperti negara G7 dan negara G15. (e) Kerjasama perdagangan melibatkan kebanyakan negara

di dunia seperti OIC, NAM dan WTO.

(f) Kerjasama perdagangan yang melibatkan sebahagian daripada negara berkenaan seperti IMT-GT.

Praktis Pengukuhan

1 B 2 C 3 B 4 A 5 C