SUSUR GALUR BAHASA MELAYU. Asmah Haji Omar

(1)

SUSUR

GALUR

BAHASA

MELAYU

Asmah Haji Omar

(2)

KANDUNGAN

Halaman Prakata v Pendahuluan vii

BAHAGIAN I

BAHASA DALAM KONTEKS GEOGRAFI DAN KEKELUARGAAN

Bab 1 Penyebaran Bangsa Dan Bahasa 3 Bab 2 Susur Galur BahasaMelaju 16 Bab 3 Perkaitan Bahasa Melayu Dengan

Bahasa-Bahaaa Dalam Rumpun Austronesia 33

3.1 Pengelompokan Bahasa-Bahasa

Austronesia 33 3.2 Petnbahagian Keluarga Indonesia 37 3.3 Pengertian "Melayu" 39 Bab 4 Perbandingan Bahasa Melayu Dengan

Bahaaa-Bahasa Jenis Sarawak 43

4.0 Pengantar 43 4.1 Sistem Bunyi 44 4.2 Sistem Bilangan 46 4.2.1 Kata Bilangan 46 4.2.2 Penjodoh Bilangan 49 X I

(3)

Bab 6

Bab 7

4.2.3 Konsep Kekerapan 53 4.2.4 Konsep Ordinal 55 4.3 Ganti nama Diri 56 4.4 Modus Perintah 64 4.5 Kesimpulan 65 Bab 5 Perbandingan Bahasa Melayu Dengan

Bahasa-Bahasa Jenis Sabah 68 5.0 Pengantar 68 5.1 Sistem Bunyi 68 5.2 Sistem Bilangan 73 5.2.1 KataBilangan 73 5.2.2 Penjodoh Bilangan 77 5.2.3 Konsep Kekerapan 80 5.2.4 Konsep Ordinal 81 5.3 Ganti Nama Diri 83 5.4 Modus Perintah 87 5.5 Ciri-ciri Khusus Bahasa-Bahasa Jenis

Sabah Sebagai Perbandingan Dengan

Bahasa Melayu 87 5.5.1 CiriFonologi 88 5.5.2 Ciri Morfologi 90 5.5.3 Ciri Sintaksis 92 5.6 Pengelompokan Bahasa-Bahasa Jenis

Sabah 93

Dari Bahasa Ke Bahasa Melalui Dialek 95

6.1 Antara Dialek dan Bahasa 95 6.2 Peringkat dan Rantaian Dialek 99 6.3 Perkembangan Dialek Menjadi Bahasa 103 6.4 Teori Pohon dan Teori Gelombang 105 6.5 Kepelbagaian Bahasa 107

Bahasa Melayu Dalam Kawasannya 108

7.1 Geografi Dialek 108

(4)

7.1.1 Beberapa Tanggapan Asas 109 7.1.2 Kaedah 114 7.1.3 Pemetaan Dialek/Bahasa 116 7.2 Kawasan Dialek-Dialek Melayu dan

Penutur-Penuturnya 120 7.3 Pembahagian Dialek-Dialek

Semenanjung ke Dalam Kawasan

Masing-Masing 124 7.4 Kawasan Dialek-Dialek Melayu

Sabah, Sarawak dan Brunei 127 7.5 Dialek Melayu yang Dituturkan

oleh Orang-Orang Asli. 129

BAHAGIANII

HURAIAN DAN REKONSTRUKSI

Bab 8

Bab 9

Bahasa Melaya Standard 135

8.0 Latar Belakang 135 8.1 Sistem Vokal 141 8.1.1 Vokal-Vokal 141 8.1.2 Diftong 142 8.1.3 Rangkap Vokal 143 8.1.4 Gabungan Rangkap Vokal,

Diftong dan Vokal Tunggalan 144 8.2 Sistem Konsonan 145 8.2.1 Konsonan Plosif/Hentian 146 8.2.2 Konsonan Nasal 148 8.2.3 Konsonan Frikatif 149 8.2.4 Konsonan Afrikat 149 8.2.5 Konsonan Lateral dan Getaran 149 8.2.6 Separuh Vokal 150 8.2.7 Rangkap Konsonan 150 8.2.8 Konsonan Berganda 155 8.3 Kesimpulan 155 Dialek Johor 157 9.0 Latar Belakang 157 XIII

(5)

Bab l2

Subdialek Johor Baharu 158 9.1.1 Sistem Vokal 158 9.1.2 Sistem Konsonan 159 Perbandingan Subdialek Johor Baharu

dengan Subdialek-Subdialek Lain 160 Kesimpulan 160

9.1

9.2 9.3

Bab 10 Dialek Selangor 162 10.0 Latar Belakang

10.1 Subdialek Kuala Lumpur 164 10.2 Perbandingan Subdialek

Kuala Lumpur dengan

Subdialek Selangor Barat 164 10.3 Perbandingan Dengan Dialek Minang 165 10.2.1 Sistem Vokal 165 10.2.2 Sistem Konsonan

10.4 Kesimpulan 172 Bab l l Dialek Melaka 173

11.0 Latar Belakang 173 11.1 Subdialek Bandar Melaka 174 11.1.1 Sistem Vokal 174 11.1.2 Sistem Konsonan 174 11.2 Kesimpulan 175 Dialek Sanwak 177 12.0 Latar Belakang 177 12.1 Subdialek Kuching 178 12.1.1 SistemVokal 178 12.1.11 Vokal-Vokal 178 12.1.12 Diftong 178 12.1.13 RangkapVokal 179 12.1.2 Sistem Konsonan 179 12.1.21 Konsonan Plosif/ Hentian 180 12.1.22 Konsonan Nasal 180 12.1.23 Konsonan Frikatif 181 XIV

(6)

Bab l3 Halaman 12.1.24 Konsonan Afrikat 182 12.1.25 Konsonan Lateral 183 12.1.26 Separuh Vokal 183 12.1.27 Rangkap Konsonan 183 12.2 Perbandingan Subdialek Kuching

dengan Subdialek-Subdialek Lain 183 12.3 Kesimpulan 184

DiakkKedah 186

13.0 Latar Belakang 186 13.1 Subdialek Kedah Pesisiran 189 13.1.1 SistemVokal 190 13.1.11 Vokal-Vokal 190 13.1.12 Diftong 191 13.1.13 Rangkap Vokal 191 13.1.2 Sistetn Konsonan 192 13.1.21 Konsonan Plosif/ Hentian 192 13.1.22 Konsonan Nasal 193 13.1.23 Konsonan Frikatif 193 13.1.24 Konsonan Afrikat 195 13.1.25 Konsonan Getaran 195 13.1.26 Konsonan Lateral 196 13.1.27 SeparuhVokal 196 13.1.28 Rangkap Konsonan 197 13.2 Perbandingan Subdialek Kedah Persisiran

dengan Subdialek-Subdialek Lain 197 13.3 Perbandingan Dialek Kedah dengan 201 Dialek Petani Sik 201 13.1.1 Sistem Vokal 201 13.3.2 Sistem Konsonan 202 13.4 Perbandingan Subdialek-Subdialek

Kedah dengan Dialek Petani Baling 206 13.4.1 Sistem Vokal 206 13.4.2 Sistem Konsonan 208 13.5 Kesimpulan 215

(7)

Bab l4

Babl5

Dialek Perak 218 14.0 Latar Belakang 218 14.1 Subdialek Parit 220 14.1.1 SistemVokal 220 14.1.11 Vokal-Vokal 220 14.1.12 Diftong 222 14.1.13 Rangkap Vokal 223 14.1.2 Sistem Konsonan 224 14.1.21 Konsonan Plosif/ Hentian 224 14.1.22 Konsonan Nasal 224 14.1.23 Konsonan Frikatif 225 14.1.24 Konsonan Afrikat 226 14.1.25 Konsonan Getaran 227 14.1.26 Konsonan Lateral 227 14.1.27 SeparuhVokal 228 14.1.28 Rangkap Konsonan 228 14.2 Perbandingan Subdialek Parit Dengan

Subdialek-Subdialek Lain 228 14.3 Perbandingan Dialek Perak Dengan 229

Dialek Petani dan Dialek Rawa 14.3.1 Perbandingan

Dialek Perak Dengan Dialek Petani 230 14.3.2 Perbandingan Dialek Perak Dengan Dialek Rawa 233 14.4 Kesimpulan 239 Dialek Pahang 242 15.0 Latar Belakang 242 15.1 Subdialek Pekan 242 15.1.1 SistemVokal 243 15.1.11 Vokal-Vokal 243 15.1.12 Diftong 244 15.1.13 RangkapVokal 244 15.1.2 Sistem Konsonan 245 XVI

(8)

Bab l6 Halaman 15.1.21 Konsonan Plosif/Hentian 245 15.1.22 Konsonan Nasal 246 15.1.23 Konsonan Frikatif 246 15.1.24 Konsonan Afrikat 249 15.1.25 Konsonan Lateral 249 15.1.26 SeparuhVokal 250 15.1.27 Rangkap Konsonan 250 15.2 Perbandingan Subdialek Pekan

Dengan Subdialek-Subdialek Pahang

Lainnya 250 15.3 Kesimpulan 255

Dialek Kelantan 260

16.0 Latar Belakang 261 16.1 Subdialek Kota Bharu 161 16.1.1 Sistem Vokal 261 16.1.11 Vokal-Vokal 261 16.1.12 Diftong 263 16.1.13 Rangkap Vokal 264 16.1.2 Sistem Konsonan 265 16.1.21 Konsonan Plosif/ Hentian 265 16.1.22 Konsonan Nasal 266 16.1.23 Konsonan Frikatif 267 16.1.24 Konsonan Afrikat 269 16.1.25 Konsonan Lateral 269 16.1.26 Rangkap Konsonan 270 16.1.27 Pemanjangan Konsonan 270 16.2 Perbandingan Antara

Subdialek-Subdialek Kelantan 272 16.3 Kesimpulan 279 Bab l7 Dialek Terengganu 281 17.0 Latar Belakang 281

(9)

17.1 Subdialek Ulu Telemong 281 17.1.1 Sistem Vokal 281 17.1.11 Vokal-Vokal 281 17.1.12 Diftong 283 17.1.13 RangkapVokal 283 17.1.2 Sistem Konsonan 283 17.1.21 Konsonan Plosif 284 17.1.22 Konsonan Nasal 284 17.1.23 Konsonan Frikatif 284 17.1.24 Konsonan Afrikat 285 17.1.25 Konsonan Lateral 285 17.1.26 SeparuhVokal 286 17.1.27 Rangkap Konsonan 286 17.1.28 Pemanjangan Konsonan 287 17.2 Perbandingan Subdialek Ulu Telemong

Dengan Subdialek-Subdialek Lain 288 17.3 Kesimpulan 293 Bab l8 Dialek Negeri Sembilan 295

18.0 Latar Belakang 295 18.1 Subdialek Kuala Pilah 296 18.1.1 Sistem Vokal 296 18.1.11 Vokal-Vokal 296 18.1.12 Diftong 300 18.1.13 Rangkap Vokal 300 18.1.2 Sistem Konsonan 300 18.1.21 Konsonan Plosif/ Hentian 301 18.1.22 Konsonan Nasal 301 18.1.23 Konsonan Frikatif 301 18.1.24 Konsonan Afrikat 304 18.1.25 Konsonan Lateral 305 18.1.26 SeparuhVokal 305 18.2 Perbandingan Subdialek Kuala Pilah

Dengan Subdialek Jelebu 306 18.3 Perbandingan Subdialek-Subdialek Kuala

Pilah dan Jelebu Dengan Dialek Temuan 307 xviii

(10)

Bab

l9 Bab 20 Bab 21 Halaman 18.31 Sistem Vokal 307 18.32 Sistem Konsonan 309 18.4 Kesimpulan 310

Dialek Urak Lawoi 3 1 3

19.0 Latar Belakang 3 1 3 19.1 Sistem Vokal 3 1 4 19.1.1 Vokal-Vokal 19.1.1 Diftong 315 19.1.3 Rangkap Vokal 315 19.1.2 Sistem Konsonan 316 19.2.1 Konsonan Plosif/ Hentian 317 19.2.2 Konsonan Nasal 320 19.2.3 Konsonan Frikatif 321 19.2.4 Konsonan Afrikat 322 19.2.5 Konsonan Lateral 323 19.2.6 Konsonan Getaran 323 19.2.7 Separuh Vokal 324 19.2.8 Rangkap Konsonan 324 19.2 Kesimpulan 326 Dialek Brunei 330 20.0 Latar Belakang 330 20.1 Sistem Vokal 331 20.1.1. Vokal-Vokal 331 20.1.2 Diftong 332 20.1.3 Rangkap Vokal 333 20.2 Sistem Konsonan 333 20.2.1 Konsonan Plosif/Hentian 333 20.2.2 Konsonan Nasal 334 20.2.3 Konsonan Frikatif 334 20.2.4 Konsonan Afrikat 335 20.2.5 Konsonan Lateral dan Getaran 335 20.2.6 Separuh Vokal 335 20.2.7 Rangkap Konsonan 335 20.3 Kesimpulan 336 Diakk Kedayan 338 21.0 Latar Belakang 338 XIX

(11)

21.1 Sistem Vokal 339 21.1.1 Vokal-Vokal 339 21.1.2 Diftong 340 21.1.3. RangkapVokal 341 21.2 Sistem Konsonan 341 21.2.1 Konsonan Plosif/Hentian 343 21.2.2 Konsonan Nasal 343 21.2.3 Konsonan Frikatif, Afrikat

dan Lateral 344 21.2.4 Separuh Vokal 344 21.2.5 Rangkap Konsonan 344 21.1.3 Kesimpulan 344 Bab 22 Rekonstruksi Dalaman 347

22.0 Pengenalan 347 22.1 Penerapan Kaedah 348 22.2 Rekonstruksi Vokal-Vokal Induk 349 22.2.1 Rekonstruksi */a/ 352 22.2.2 Rekonstruksi Vokal Pepet 355 22.2.3 Rekonstruksi */i/ 356 22.2.4 Rekonstruksi */e/ 357 22.2.5 Rekonstruksi */u/ 358 22.2.6 Rekonstruksi */o/ 361 22.3 Rekonstruksi Diftong 361 22.3.1 Rekonstruksi Diftong */aw/ 362 22.3.2 Rekonstruksi Diftong */ay/ 362 22.4 Pertimbangan Terhadap Vokal

Rangkap 3 6 3

22.5 Rekonstruksi Konsonan-Konsonan 365 Induk

22.5.1 Rekonstruksi Konsonan

Plosif/Hentian 366 22.5.2 Rekonstruksi Konsonan Nasal 368 22.5.3 Rekonstruksi Konsonan Frikatif 370 22.5.4 Rekonstruksi Konsonan Afrikat 374

(12)

Halaman 22.5.5 Rekonstruksi Konsonan Lateral 374 22.5.6 Rekonstruksi Separuh Vokal 378 22.6 Kesimpulan 378 Bab 23 Perkaitan Antara Bahasa Melayu Kuno, Klasik

Dan Moden 383 23.0 Latar Belakang 383 23.1 Sistem Fonologi 385 23.11 SistemVokal 386 23.12 Sistem Konsonan 388 23.2 Tinjauan Fonologi Bahasa Melayu

Klasik 390 23.3 Kesimpulan 393 Bibliografi 396