KLASIFIKASI STATUS KERJA PADA ANGKATAN KERJA KOTA
SEMARANG TAHUN 2014 MENGGUNAKAN METODE
CHAID DAN CART
SKRIPSI
Disusun Oleh :
NOVIE ERISKA ARITONANG
24010211140081
JURUSAN STATISTIKA
FAKULTAS SAINS DAN MATEMATIKA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
KLASIFIKASI STATUS KERJA PADA ANGKATAN KERJA
KOTA SEMARANG TAHUN 2014 MENGGUNAKAN METODE
CHAID DAN CART
O eh :
NOVIE ERISKA ARITONANG
24010211140081
Diajukan Sebagai Salah Satu Syarat Memperoleh Gelar Sarjana Sains pada
Jurusan Statistika Fakultas Sains dan Matematika Universitas Diponegoro
JURUSAN STATISTIKA
FAKULTAS SAINS DAN MATEMATIKA
UNIVERSITAS DIPONEGORO
Puji syukur penulis ucapkan kepada Tuhan Yesus Kristus yang telah
memberikan kasih dan anugerah-Nya sehingga penulis dapat menyelesaikan
Tugas Akhir yang berjudul Klasifikasi Status Kerja pada Angkatan Kerja Kota
Semarang Tahun 2014 Menggunakan Metode CHAID dan CART .
Tugas akhir ini tidak akan selesai dengan baik tanpa adanya
bantuan dan dukungan dari berbagai pihak. Ucapan terimakasih penulis haturkan
kepada:
1. Ibu Dra. Dwi Ispriyanti, M.Si. selaku Ketua Jurusan Statistika Fakultas Sains
dan Matematika Universitas Diponegoro.
2. Bapak Drs. Agus Rusgiyono, M.Si dan Ibu Rita Rahmawati, S.Si, M. Si
selaku dosen pembimbing I dan dosen pembimbing II yang telah memberikan
bimbingan dan pengarahan dalam penulisan Tugas Akhir ini.
3. Bapak dan Ibu Dosen Jurusan Statistika Universitas Diponegoro yang telah
memberikan ilmu yang bermanfaat.
4. Semua pihak yang tidak dapat disebutkan satu per satu yang telah mendukung
penulis dalam menyelesaikan tugas akhir ini.
Penulis berharap Tugas Akhir ini dapat bermanfaat bagi seluruh civitas akademika
di Universitas Diponegoro khususnya Jurusan Statistika dan masyarakat pada
umumnya.
Semarang, Desember 2015
BSTRAK
b
a
a
a
a a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
b
a
a
a
a
a
a
b
a a
a
b
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a a
a
!" # $%(Chi-squared Automatic Interaction Detection) dan CART
(Classification and Regression Trees). Kedua metode ini bertujuan untuk
mengetahui faktor-faktor apa saja yang mempengaruhi status kerja dari angkatan
kerja. Data yang digunakan adalah data angkatan kerja Kota Semarang pada tahun
2014. Berdasarkan metode CHAID faktor-faktor yang mempengaruhi status kerja
dari angkatan kerja adalah jenis kelamin, usia serta status kelengkapan pasangan
hidup dengan ketepatan hasil klasifikasi sebesar 72,63%. Faktor-faktor yang
mempengaruhi status kerja dari angkatan kerja dengan metode CART adalah jenis
kelamin, usia, status pendidikan, serta status kelengkapan pasangan hidup dengan
ketepatan hasil klasifikasi sebesar 72,79%. Berdasarkan uji proporsi
masing-masing metode diperoleh bahwa kedua metode tersebut tidak berbeda signifikan
dalam melakukan klasifikasi.
,-. /0123 - 14 5 67 10 28 5 5 89: 0.6;. 65 19/ 28 3- 89: 0.6;89/ < 1<=5 63 819 > ?9:0 .6; 89 / 3-.9=@7 .0 143-8;5 67 10 14: 1= 0;. /189/3 1-6A. 698@< 6: 319 -8;; 363=;B2-.3 -.0 .@<51C10=9 .@<5 1C.D >,[email protected]: 697 .=;.D3 1:56; ;84C3-.; 3 63=;143 -.567 10 8;
EF G?H
(
Ehi-
;I= 60ed
G= 3 1@63i
: ?9 3
e
0 6:3i
19 He
3
e
: 3i
19)
69DEGJ,
(
E5 6; ; 8fi
: 63i
19 69D Jeg
0e
; ;819 ,0ee
;).
K13h
14 3he
;. @e
3h
1D; 6i
@ 31ide
9 3ify
f
6: 3 10; 3h
63i
9f
5 = .9:e e
@<51y
@e
9 3 ; 3 63=;.
, -.;e
@e
3h
1D ;wi
5 5 7 . 6<<5ied f
10L
e
@6069g
5 67 1 0i
92014.
K6;ed
19 EF G?H @e
3h
1DB 3he f
6: 3 10; 3h
63 6ffe
:3 3he
;363=; 14 3he
567 10i
;ge
9D .0,
6ge
69D ;363=; 14 3he
: 1@<5e
3e
9 .; ; 14 6 5ife
< 6039 .0wi
3h
6::= 06:y
:56; ;8fi
: 63i
19 0e
; =5 3;6@1=9 3
ed
3 1
72.63%.
M6: 3 10;
3
h
63 6ffe
:3 3he
;363=;143he
5 67 1 0f
1 0:e wi
3h
3he
EGJ,@e
3h
1Di
;ge
9D .0,
6ge, ed
= : 63i
19 65; 363=;B 69D 3he
; 363=; 14 3he
:1@<5e
3e
9 .; ; 14 6 5ife
<6039 .0wi
3h
3he
6: := 06:y
1f
3he
:5 6; ; 8fi
: 63i
19i
;72.79%.
K6;.d
19 < 01< 1 03i
19 3e
;3,
3he
; . @e
3h
1D; 60e
; 6@e
14d
189 /:56; ;ifi
:63i
19.@<5 1y
@e
9 3; 3 63=;>QRSTR U VWV
XYZY[Y\
X] ^
A
_]`J
a ba^ccccc ccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccccc dfghgh ij klmnopomnomq k
χ
(
rstuSquare
) ...
11
4.1.1 Status kerja menurut hubungan dalam rumah tangga ...
34
4.1.2 Status kerja menurut jenis kelamin ... 35
4.1.3 Status kerja menurut usia ... 36
4.1.4 Status kerja menurut kelengkapan pasangan hidup ... 36
4.1.5 Status kerja menurut pendidikan ... 37
4.1.6 Status kerja menurut pelatihan kerja ... 38
4.2 Analisis Klasifikasi Status Angkatan Kerja dengan CHAID ... 38
vwxwx yz {{|}~~|}~| {{~ {|}~~|}~|}~|| { ~
}~~|}~|wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww v
vwxw | ~ ~
t
{{ {{{wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww vw| {{ { { {
t
t
| t
| ~z}~| | wwwwwwwwwwwwwwwwww vww ~~ ~ | { wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww wwwwwwwwwwwwww
60
4.3.2 Proses pemangkasan pohon ... 67
4.3.3 Interpretasi hasil klasifikasi ... 72
4.4 Evaluasi Ketepatan Klasifikasi ... 74
BAB V KESIMPULAN ... 76
DAFTAR PUSTAKA ... 77
t
ÐÑ ÒÓ ÔÕÖ×Ø× ÙÙÒÚÒt
ÐÑ ÒÓ ÔÕÖ×Ø× ÙÙ× Ø× Ø,
ÐÛ×Ü×ÝרÞÛÒ ÙÖ× Ñ ÒßÒÙ× Ñ Ò Ù× ØÑàá× Ú×â àØ×Ú,
ÐÛ×Ü×ÝרÞÛÒ ÙÖ× Ñ ÒßÒÙ× Ñ Ò Ù× ØÜÒÛ× ÙÜàÔ×Ü
P
ÐÔÚãÔãÚ ÑÒÓà ÜãÛàäå æ çèP
ÐÔÚãÔãÚ ÑÒÓà ÜãÛà
ä æéê
ÐÕÙÕÚ× ØÑ×ÓÔàÖÔ×Û×ÓàÜãÛàäå æ çè
ÐÕ ÙÕÚ× ØÑ×ÓÔàÖÔ×Û×ÓàÜãÛàä æéê
ë ÐÔÚãÔãÚ ÑÒ
Þ×âÕØÞר
Ð
ÔÚ ãâ×âÒÖ ÒÜ× ÑÔ×Û×Ù×ÜàÞãÚ Òì
ö÷ø÷ù÷ú
T
÷ ûüøýþÿ÷ ú ú ø÷ ÷ ÷üø÷ þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþT
÷ ûüø þ û ÷ û ø÷ ø÷úú ÷ü ý÷ú÷ü þþþþþþþþþþþþþþþþþþT
÷ ûüøþ û ÷ û ø÷ ø÷úú ÷ü ÷ú÷üþþþþþþþþþþþþþþT
÷ ûüøþK
ü ÷ú ÷ø üú÷ ûú ÷ú÷üþþ þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ ýT
÷ ûüøþS
û ÷ û ø÷ ø÷úú üú ÷ ûú ÷ú÷üû÷ þþþþþþþþþþþþþT
÷ ûüøþ÷ û ø÷ ø÷ú ÷ ûú÷ú ÷ ø÷ùù÷ ÷ú÷ üú ÷ú÷ ü÷þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ þþþþþþþþþþþþþþ
÷ ûüøþ÷ û ø÷ ø÷ú üú üø÷ù ú üú ÷ú÷ ü÷þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ
÷ ûüøþ÷ û ø÷ ø÷ú ÷ üú÷ú÷ ü÷þ þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ
÷ ûüøþ÷ û ø÷ ø÷ú ÷ ÷ üø üú÷÷ú÷ ÷ú ÷ú
üú÷ú÷ ü ÷þþþþþþþþþ þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ
÷ ûüøýþ÷û ø÷ ø÷ú üú÷ú üú ÷ú÷ü ÷þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ
÷ ûüøýýþ÷û ø÷ ø÷ú ÷ üú ÷ú
(
÷ü ÷ú÷üý)
üú÷ú÷ ü ÷þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ
÷ ûüøý þ÷û ø÷ ø÷ú ÷ üú ÷ú
(
֟ ֜֟)
üú÷ú÷ ü ÷þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ ý
÷ ûüøýþ÷û ø÷ ø÷ú ÷ üú ÷ú
(
÷ü ý÷ú÷ü)
üú÷ú÷ ü ÷þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ þþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþþ
÷ ûüøýþ÷û ø÷ ø÷ú ÷ üø÷ ÷úü÷üú÷ú÷ ü ÷þþþþþþ
÷ ûüøýþú ü üú üú÷ ÷ ûüøú ü üúüú÷ ú÷ ÷ûüø üüú üú
T
!"U
# $$%&'%&%( $) %*) +#%$(+ , $ % +$- +$)( $ './&) +*$0"" 123 4"5# $$%&'%&%( $) %*) +#%$(+ , $ % +$- +$)( $ './&) +*$0
&%* $ &+&' (% 6%"" """""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""" 12
3 7"8 +). ($+*'*%+ ($0$+($
C
9$ &""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""" 173:;"< ) % 6+ (+.# & %* $ &++.#""""""""""""""""""""""""""""""""""" 2;
3: "< ) % 6( $, ')+$. $&%($,')+%%"""""""""""""""""""""""""""""""""""""" 2
3::"< ) % 6*$'+('&( $, ')+$. $&%($,')+%%""""""""""""" 2
3:="> $$?@@ABCD D@EDFG HI', $ 9'.* , """""""""""""""""""""""""""""""""" 2=
3:J"> $$?@@ABCD D@EDFG HI) %* ) +# %$(+ , $ %'.,') %""""""""""" 2J
3:1"> $$?@@ABCD D@EDFG HI) %* ) +# %$(+ , $ %'.,') %
)( $ './&) +*$0""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""""" 21
3:2"> $$?@@ABCD D@EDFG HI) %* ) +# %$(+ , $ %'.,') %)( $
'./&) +*$0&%* $ &+&' (%6%""""""""""""""""""""""""""" """"""""""""""""" 22
3:!"> $$?@@ABCD D@EDFG HI) %* ) +# %$(+ , $ %'.,') %)( $
'./&) +*$0K* $ &+&'( %6%K&%*$&+'. % 9' * $ 9%+.# 22
3:4"> $$?@@ABCD D@EDFG HI) %* ) +# %$(+ , $ %'.,') %)( $
'./&) +*$0K* $ &+&'( %6%K*$&+' . %9' * $9%+.#K
&%) ++' .), 9*%66"""""""""""""""""""""""""""""" """"""""""""""""""" 2!
3:7"L( $'. /((' , %6+ (%'/9/%"""""""""" """"""""""""""""""""""""""""""""" !:
NO PQ OR S OTU OR
VWXWYWZ
[WY \W]^_` a ]bca b]defeZcXWg hih cWg hj Vk lm______ ___________________________________________ ^n
[WY \W]o_` a ]bca b]defe ZcXWg hi hcWghj kpq____________________________________________________ ^r
[WY \W]s_t efeZcXWg hihcWghq_________________________________________________________________________ oo
[WY \W]u_
B
v wx yz{ _______________________________________________________________________________________ oo[WY \W]|_
B
v wx yzq}{ ____________________________________________________________________________________ os[WY \W]n_m hW~]WYW Xh ]dZ Xh ahWZ____________________________________________________________________ s
[WY \W]_t Y \ Z a bcWZcXWghi hcWghZ ~WZWZ WX hghgj V klm________________________ ___ so
[WY \W]r_t Y \ Z abcWZcXWghi hcWghZ ~WZWZ W Xhg hgj kpq_____________________________ ss
[WY \W]_t ]gZ aWg WZ~cW aWZc]W W Z~\ c ] WWZa hW c\ c ] W_________ _____ su
[WY \W]^_` aWa bgc]WYZ b]bafb\ bZ ~WZWXWY]bYW faWZ~~W_________________ __ s|
[WY \W]^^_` aW abgc] WY Z b]ba Z hgcXWYhZ_______________________________________________ s|
[WY \W]^o_` aWa bgc]WYZ b]bacXeY decbghW_____________________________________________ sn
[WY \W]^s_` aWa bgc]WYZ b]bacXZ~cWd WZdWgWZ ~WZfhbd____________________ _ s
[WY \W]^u_` aWa bgc]WYZ b]bag aW abgdZ hh cWZ________________________________________ s
[WY \W]^|_` aWa bgc]WYZ b]badXW ah fWZc] W_ ___________________________________________ sr
¡¢ £¤ ¥¦§¨ © ª«
§ ¬ £¥®¯ °±²³ ´¤ ¬¤ ¤¦ ¦ ¦¡ µ¥ ¶· ¸¦
· ¶·¹ º » » ª¼
½¾¦ ¦ ·¿· ¡» £» ÀÁÂ
½ · ·¿·» · ¿ · «Ã
½º ¬£¥ £ · ¿· ÀÁ «ª
© ¾¦ ¦ ·¿· ¡» £» ÀÁ ÄÅ
© · ·¿·» £¥ £ ·¿ · · º ¦
· ««
©º · ·¿· » £¥ £ · ¿ · · ¥
4
1
.2 Rumusan
Jasalah
KLM LN OPM ONOQ ORSO
r
TU VPVQTt
T OPTPTOSOQ ORNVWOX OTW Vr
T Y LZ [\] ^VQOY LY OP YQON T _TY ON T
st
Otus
Y Vr
` O SOTr
OPXYOt
OP Y Vr
`O abZ O c VMOr
OPX S V PXOPMVPXXLP OY OPM Vb SV
t
def ghSOPd fKi]j] ^VPX V
t
ORLTY Vt
VU Ot
OPYQONT_T Y ONTSOTr
MVt
b SVd efghSOPd fKi ]1.3
katasan
Jasalah
lO
t
Os
OP MONOQOR SOQOM UVPVQ Tt
T OP T PT OSOQ OR S Ot
O RONT Q cur
mVT f PXYOt
OPaV
r
`O n ONT b POQ iORLP j o \p O PXy
STUVr
bQVR SOTr
lOS OP q LN Ot
ct
Ot
Tst
TY qr
b mTPNTrO
w
O iVPXOR SVPXOP mOr
TOW VQ sv
Or
TOW VQy
O PX STX LPOY OP OSOQ ORst
Otus
RLW LPXOPSOQ OM
r
LM ORt
OPXXOt ` VPTs
Y VQ OMT Pt LN TOtst
Otus
UVr
Y Ow
TPOPtst
Otus
UVP STSTY OPtSOPNZO
tus
UVQ Ot
TROPY Vr
`O ]1.4 Tujuan
iL` LOPSO
r
TUVP VQ Tt
TOPZ LXOs
OY RTr
T PTOSOQORNVW OXOTWVTY LZ[r
\] ^VPSOUO
t
Y OPR ONT QYQONT_T Y ONT SOr
TM Vt
b SVd ef ghSOPdfKij] ^VPX V