MII(ROT'TI,ARIA PADA PENDT'DT'K DI DAERAII ENI'F'II{II( FII,ARIASIS NAGARI TARATAK
I@CAM'.TIN
SI'IERA
(ABTJP
TEN PESISIR SELATANSKNTE$ SAN.IANA BTOI,OGI
OLEE
ADE PEBRIANI MASDIAII
JURt'SAN DTOI4GI
FA(TJLTAS MATEMATTKA DAt! ILMU PENGET'SUAII
AIAM
TAIVERSIIAS ANDAIASPADANG,
Penelirid'E0ge ai mikFfi l& a pada prndtrdukdi d&nh endcnit ff hriasirrl.h
dilakemk
pada bulan Maretsnpai
dcngDJui
2010 dr Nagdilr
a{. KecanDlan SuteF, Kabuparen Pesisir Scbhn dan l-alr1tob.in Taksonomillewan,
luDer
lliologi,falulrd
MalenDlikadai llnu
lrEigellnun lam,Universit s Andaks, Padane. Pendlitian
iri
betujuan untul hcnsebuiiehis-j.nis
cacingnhria
yane dilemulan dalrm dlrah p€idudukdri
p.Rent!$:smngan
dai
nrasing-n6i'rgdi
daeFhe*Lnik
filuiasis NagariliBtali
Kecadakn Sutea. Kabupalen PbsGi Sclalan. P.neliriu ini dilikenakn dcngannciodc prlDosive
mdon
samplii! dcnsan pen[atuilo snrp.]tldh
dari 30peMtrduk
d!.
p.ngisian kuisioner, SmpcJyrig
diambil.dil€rik{
dcntu
mcbda pewamu! gicmsdd
dala kukiond dioLah se€F deskriptil Dsri hrsil pcncriksen snpei damh, ridak dilemukb miknfilrri!
NdnmcnD
ocndcrirelepha
i6h
di daeroh ini menu0juklnn gcjala n.nahui filariarn malari. l).rih6il
kuisionor dan smpcl darah dikcLhui blhwa Naea.i lbElak. K@turaun Sutcra (abupatei Pcsisn Schldn m@p:krn dEmn cndcmik nhriask dcigrn'
ar,.Ll'
\
rn k'ol-t
ed;t\:r.ma':\
J.,san \o' di\i L4c\utrs&'\4 ,
s(!udFilanask limlarik meruprlQn pcnyakn
yaiS
dhebtbken.lch
cacing nlaiiaNcmdo&
ja
nsan),ans
nenleEDelele'r.r
dai
pc'nbuLuhgdd]l
bc.ing(prhbulufi limtn)
D!
Indonesialilari8k
limfarik di$babkanrci
lruht4tn)
,d,.rolt
(filari.sis bancmni). ,rueia nzlrryi rJ^ BtuEin tinori (lilariLtis 6tttin) d.n dikenal umrfr eb'8ai p€r)okii kakj eallr arau demam kali laiah l ilariarGdirr
{rkd
n}ahuk cule,q
tutwfzs.iaht!di
daetu} pe&ohm dandi
dacEh|.Aewn.kn
AnptulLSbariinnti!
\p . Ae/^ tpp.da
M4ont
.trrrr Di!$osnpamsirolosik untuk
mfl€ntuk
*$orrh!
ts64
ill&i6s
adaLah denpanditemuka miktulihda pada pemeriksun daih
jtri
p!d, malam h&i (Kumia*&t,Di
lndoncsid peny.kii liiariasis .exehe lulshapir
diylmh
ptupinsi. Bedrsrkanlapor
dari hail survoi padi dnun 2000 rsroakrebrntal
1553d.s
de4rd 647 l'uskcsmas y!trsleebu
di 23r {*upaten d?lam 26 lrlpinsisb4.i
lokrsi lang cndcnik, d€ngan .iuml3h tdsuskonis
02:13oEn!.
llrsil
sunailab.Brorium.
n.hlui
pemeriksun daEn.iari, meBh
Mikbfiltrid R.e(Mfnd.)
1,1 o/q
b.{ni
selnd enm jur, ords sudlh trinlcGi cacirslilsis
danskikr
I 00jlrt! o.!ng medpdnysi resiko ringgi
utuk
tnular da'i n-vanuk seE4ai vektohy.Dacdh endemik filarjash pada hLmnya adrbn
dakr
Gndrn.Grkru
dipodcsn. panai- F:Jalahrn,
pNsahan.
araraw.
n0nh .n
(SrPrl, ?005)(Mf tiat€)
deng
neoeriksa sdikihyal0
% ddi jumlrb Fnduduk. tenddkabnpohis
unbl.
mcrcnrulan dacmn endemikfi]ari8h
daFi
nictahri p.icmMip€ndcrita elcphantiasis (penderna y.ns rrlah menealaNi pembesad! pa& (a(i),
DengaD dilemuk nya saru
p
derita clciuriasis diotdd
1000 pendudlk, dapdJiDe natm ada
l0
Fnderita kliDis akulds
100 yalg nikrcfilaEmik (perderir!yms didalaF darrnnyr dirdutnn mitrofildi!) (X!tr iawan, 1994)
Di PrpinsiSumaleE llaFtp.tryakn tilariasis sdnh remeba pada Kabupabr
Koh anlara bin: Kabuparcn Solok. I'asaman lraEr, Pndong
Poiinm,
Agair. 50 I<ora Toah Dabr. SNanlunb sijuniu.e, KablpaEn Pcsnn sclar,n d?n (abupai.nKep. Mcnb*di. Kabuprcn Dhlmdtuy4 Kora Podang datr Koii BuNlin8si.
D{i
hosil suryei dlBhjari Fnadil
ulo
pada lahun 1999knjrpdMlRdc q/.dsgai
rcnrmg.n 1.7-11.0 %. angka ini nsnunjukka brhrer liigkar p.nurr6n n.sih ringgj (Dink6 Jnlpinri Srhatda Bdidr. 2006).Bcrd.erloi
kcputoen Monti Kesohdan rairun 200J, suto datr h dap.idigolorgkan endenik tihnasis rprbila Ma Rale berdasarldn sunci darah iari adatah
I
l%. Kabupatcn Pcsisir Sclaron dinlarskan scb?gai elahetu
da.rah cn&Dikfilarirsis dengd
MfRft
2,42 % ddnglnjlrrah Keen.hn J,anE lcridfcksiadatahll
Kc.dalan pada ehun ?006 (Dink* Irotinsi Su'nalcm BaEl.2006).Junnah penyalit elcphatiasis
di
Krbuaatcn Pcskir S.Latd b.rdae*anpclac.kan k6us pads tahun 2001
*ban!.I
rujuh.hng
Tahun 200?juhrih
poefr!&
pcndcrib mcni4lar ncnjadi 20oa)g.
Sedangko plda hhun 200,1p.nomuu
p.id$jh
sudrh l0 oran! Dar. iahh 2006 nenyalak4 led3prl35tralr
kbuparcn Pesisir
Sddn
ndnderiu elephMtiasis.Tie.
dirnbmnla neiinggd dunia. Wlrga leEebutb€el
dari deldprn KL{dahn daneb
o6n8b.del
dariI
Kicmatan Sucn
].'u
merupakaeLh et0
Kecr'nabidi
Kobupaei Pcsis; Scl.$n dcigln jumlab penduduka5.j00.iila
kcamaian i'ri trletak di pencng.lan (abuplten Peshir SeLabnberbaM
€b€lrt bad dengdp$ui
h@rpulau SumateB d.nenn ibu koh Kconrun Sudiih. Berjdk + 1 08 k'n
dA
LolaP
ang.seod
eeqratisd&ah ini
meruplksa€l
petunian (tetuNahdh),p.*ebnEn, Demukiman, damh scfrak p.dM! ruhtur- dk.Jh pd rai, rrwa (r!y.u)
dar hubn pedukilan Kecamdtu ini Grdiri ddi riga Nagei
elal sftotd
NdgdriTmEt
ylng merupakd N4ari cndrtik ildri6is. Pcnd.rtua clcphniliasn diNageri ini dildp.rkan bcrjumlah enpat orros (Dinkes Kab. Pesisn Sehtaa 2009). Suryeid0roh
jli
filaridisddm
lina Lhun rcrakhir belun pcnahdil.kuk.i
diN.gri
]ambl( Kecamalan Sutcn Kzbupaten Pesisn Sckan, oleh
la(tu
i1u diald.pcn.litian tcNang mikrcfiluid padr dddh pcn'ludut di
&dh
cntlBmillild{i(
dlKecamaran slteE Kdbuparcn PcshnScl.r!n.
PcDlalit filfiasis yan8 dkcbabkd oleh c.cing ncnaroda j6rin3rn dapd didctcksi dcngan nenenrutan
nikhfilffia
pad: pemerik@ darah repi yans didrbil p3d3mald
hdri.Di 'lae€l
endemiklilz.isk
Nagari TordatXdddn
SubhKabupatd Pesisir Selatln b€lum pemah
dil&trku
p€neriksn dadhjrri
dalrnkd6
waktu limi lduD remkhi( olchkar
a itu dapar dilemukaka peruouenpeonselahan sebagai berikll:
s.baital 33 lasus, emDat krsus didnrmnys
bclNl
dari Kccamahn Sutcta {Dinkcskb.
Pes ilir se lsr.n, 2009)Dari hasil p.nc(iiis ]ang lehh dihknkm renhne miksrilaria
tda
nenduduk di Llle.Jh$demi[
lilddasis Nagari Tara&k, Kccafrd.n Sutc6, KabuNrcd l'.sisirSeladr didapalkd kdimpllan sbagli bcrikut
L
Ddi psnrrikean smp.l dlFh 30 o.drg pcnddduk,rd!
dift'hil pManalrr
hari tidak direhrkan
frikoliLri..
2
Dari dah kuisioner yan8 tcl.h dioialisa did0g.tkan b.hBa dncmh cndomiki',i neniliki 3btus k!inik ,4nikrofil.lMik Sinrooarik ya!,ni
lid*
dnemdunfrikolilaria
drlur
d&Eh penduduk nsmun petuludukdi
daemh ini mcnunjukkn Eejalatinis
riiariasis Bcnlae.kan tcjdlarid$un
)insJialr
i
oeh
e'npat llerderib elephrtrtiosktefthm
Nag.ri Trmir!.Kamah
Sur.s. Kabuparn PcsisiSclabn, n.nmjL'kkan ecjala lrcnanunUlariasis
n.layi
Kondki lio8ltr',gan q,gai ueiduklo!tirnh
ini*tcrai
d,edb p.nlcbanr fi lariBisUmuk pcnelilirn selenjuhya
diqantan
can
|licriks@
Dikrcfihria
irrimenggunaldn metod.
ruhkhn
dan ciisicn. Scpcti Iaruchbrrgan anlih.dinroiolloMl spcsitik unlukdiagmsis filarisis nalayi *p8ni diLakukan olch Sosyoko (1993). Mdode
di
:nosk Fa€shohcn denEan rclniktonsnr*i
&on
s,i.tnil
1)':PKES. 20c4.
bp.th
Si,u.6i dar D]ltiba) Kdtu KtunitFildidil
tlilntlun^i'
Sub Dir. Filaiiasis dln Schislosomiasis D€pks. RL
l.kd4.
Delaney, il. AndM, Yzdanhakihii. 2001. PmsFc$ And Chsllenges in L)dpharic Filai'Bis. taratite lnlmlopr23:
l7i
125Dinkos Kab. Ptsisn Seb&n. 2006 .holoh ,er&rita
FiloiBir
.li KabLNdPe*n
$laran Tuhuk 2A06. Bidane P2B. PrdNE.Dinkes Kab. Pesisir Selah. 2009.
dleri,
tpd?rtulofr: Bidlng penug$rhlefln Pe.yskit dan Aencdna. PaiodDinl*
PopiNi SumateraEea|
1006.t.q'ta,
KcAn!& ELKACA tF)ihtimti Filati6is Tdhu 2A06. Bid^nqP2D.Pddnq-Dinkes Pmpinsi SumatcE B@L 2007 .
\kwing
KM
Filonr di Ptapi4\iSndcu
Atu
Talnq 2007. BiJant P2B. Pn,lnnq.Aoorimols 2009.
F/ari,sn
.hltpl funslale.gooele.co,id/tFnsllre?h1=id&d=en& u=nhpt/*ar who.invropics/(ilarirsis/e &ei=msocsTwsMs6ll,AwEvbDeAq&e=X&oi+ansldrc&ct-rcsult&ft $uo=3&ved=oanrQ7eF,vA8&tr er-/scdchvo]Fq%lDlildjasho/o26hl%lDid%26saololDc. I I Oc$tob.r?009
*nqi,
H. W. 1979.Dar
parcsitott Kl',Btrti!
K.nga. Dnc.jcmehks olch RtrkmM.n
PT Gramedia JakrtuDinkes h.pinsi SunAreB Bamt 24A8. Mopping
K^b
flland dl lrophai Sutrot.ruBotu )AA3. Bidanl P2B. Padanq
Oodlhueda S- H...y, D.. Wira P.1994. Pdbitoloqi tudolderd
F,ii'i
KdAaFakuhas Kedoktenn UnircBies lndreria
J'lad
ciati.
S. 200s. Lapomn Su^ey DaEhJ
l
(SDJ)Prosm
eliminosi LimiatikFildi,sis (l'cnyakit (aki Cajah) di KabuFr.. Kcdiri iara Timur.
aldt