LUKISAN KEJURUTERAAN Unit 7

(1)

7

Un

MUKA

OBJEKTIF OBJEKTIF AM AM

Memahami teknik-teknik pengorakan atau hamparan Memahami teknik-teknik pengorakan atau hamparan muka bentuk-bentuk seperti kon, selinder,piramid muka bentuk-bentuk seperti kon, selinder,piramid persegi dan bentuk-bentuk yang lain serta membantu persegi dan bentuk-bentuk yang lain serta membantu

aarra a eellaa aar r mmeemmbbuuaat t kkerer aa--kkerer a a kkee iinn aan n lloo aamm.. OBJEKTIF

OBJEKTIF

Di akhir unit ini anda sepatutnya dapat : Di akhir unit ini anda sepatutnya dapat :



 Menghuraikan konsep asas pengorakanMenghuraikan konsep asas pengorakan 

 Membina pengorakan/hamparan muka denganMembina pengorakan/hamparan muka dengan menggunakan kaedah garisan selari, kaedah jejari menggunakan kaedah garisan selari, kaedah jejari dan kaedah penigasegian.

dan kaedah penigasegian. 

 Menyatakan konsep dan kaedah menentukanMenyatakan konsep dan kaedah menentukan panjang sebenar.

panjang sebenar. 

 Menggunakan pengorakan atau hamparan mukaMenggunakan pengorakan atau hamparan muka berpandukan kaedah-kaedah yang dipelajari berpandukan kaedah-kaedah yang dipelajari dalam menyelesaikan masalah kepingan logam. dalam menyelesaikan masalah kepingan logam.

Semua rajah dalam unit ini dipetik dari bahan: Semua rajah dalam unit ini dipetik dari bahan:

i.i. LaLatitihahan n dadalalam m lulukikisasan n teteknknik ik ununtutuk k SASAPP,(,(ReRegiginanald ld BuBussss)) iiii.. LLuukkisisaan Gn Geeoommeettrri ,i ,((MMdd. N. Naassiir ar abbdd. M. Maannaann))

iiiii.i. LuLukikisasan Ken Kejujururuteteraraan Gan Geoeomemetrtri, (i, (NoNota Pta Pananduduan Pan Pololititekekninikk Malaysia)

Malaysia) iv

iv.. LuLukikisasan Gen Geomometetriri, Si, Siri ari asasas Vs Vokokasasioionanal Fal Fajajar bar baktkti (Oi (Ong Kng Kokok Seng).

(2)

7

7..00 PPEENNGGEENNAALLAANN Ia

Ia adadalalah ah sasatu tu isistitilalah h yayang ng didigugunaknakan an dadalalam m kekerjrja a kekepipingngan an lologagam m yayangng berkaitan dengan kerja-kerja menghampar satu bentuk yang telah sempurna berkaitan dengan kerja-kerja menghampar satu bentuk yang telah sempurna hingga ia menjadi kepingan biasa.

hingga ia menjadi kepingan biasa. TTerdapat tiga cara penghamparan yang perluerdapat tiga cara penghamparan yang perlu diketa

diketahui oleh hui oleh anda yang anda yang mengimengikuti unit ini, iaitu cara kuti unit ini, iaitu cara selariselari, cara , cara jejari dan carajejari dan cara penigasegian. Walaubagaimana pun pemilihan cara-cara ini bergantung kepada penigasegian. Walaubagaimana pun pemilihan cara-cara ini bergantung kepada bentuk benda kerja yang hendak dihamparkan

bentuk benda kerja yang hendak dihamparkan.. 7.

7.11 KKOONNSSEEP P AASASAS S PPEENNGGOORARAKAKANN Konsep asas pengorakan ini boleh

Konsep asas pengorakan ini boleh kita fahami dengan jelas jika kita mengambilkita fahami dengan jelas jika kita mengambil satu kotak pembungkusan yang diperbuat daripada kertas seperti pada rajah satu kotak pembungkusan yang diperbuat daripada kertas seperti pada rajah 7.1(a) dan kemudiannya dibuka mengikut bahagian yang dilekatkan. Setelah 7.1(a) dan kemudiannya dibuka mengikut bahagian yang dilekatkan. Setelah mem

membukbukanyanya a dadari ri sasatu tu babahaghagiaian n ke ke babahaghagiaian n memelelekakat t yayang ng lalainin, , dididadapapatiti permukaan-permukaan kotak tersebut masih bercantum di antara satu dengan permukaan-permukaan kotak tersebut masih bercantum di antara satu dengan yang lain seperti pada rajah (b). Apabila rangkaian permukaan-permukaan kotak yang lain seperti pada rajah (b). Apabila rangkaian permukaan-permukaan kotak itu dibentangkan mendatar secara hamparan, didapati ia merupakan sekeping itu dibentangkan mendatar secara hamparan, didapati ia merupakan sekeping kertas rata yang dipotong mengikut coraknya seperti pada rajah (c) serta dilipat kertas rata yang dipotong mengikut coraknya seperti pada rajah (c) serta dilipat ba

bahahagigianan-b-bahahagagiaiannnnya ya susupapaya ya boboleleh h didibebentntuk uk memenjnjadadikikan an kokotatak k yayangng dikehendaki.

(3)

Rajah 7.1(a) Kotak Pembungkusan Rajah 7.1(a) Kotak Pembungkusan

Rajah 7.1(b) Bahagian kotak Dibuka Rajah 7.1(b) Bahagian kotak Dibuka

(4)

ia masih lagi dalam panjang sebenar.Apabila objek itu adalah sebuah ia masih lagi dalam panjang sebenar.Apabila objek itu adalah sebuah prisma (Rajah 7.2(a) – Rajah 7.2(h) ) penjuru prisma itu boleh dijadikan prisma (Rajah 7.2(a) – Rajah 7.2(h) ) penjuru prisma itu boleh dijadikan sebagai garisan permukaan. Tetapi, jika objek itu adalah sebuah selinder sebagai garisan permukaan. Tetapi, jika objek itu adalah sebuah selinder (Rajah 7.3 (a) – Rajah 7.3(e)) , garisan permukaan didapati dengan (Rajah 7.3 (a) – Rajah 7.3(e)) , garisan permukaan didapati dengan membahagikan lilitan

membahagikan lilitan bulatan selinder bulatan selinder itu itu kepada 12 bahagian.kepada 12 bahagian.

Rajah 7.2(a) Prisma segiempat sama Rajah 7.2(a) Prisma segiempat sama

11 22 11 2/3 2/3 1/4 1/4 44 33 22 22 11 44 33 11 11 44 22 33 42 42

(5)

Rajah 7.2(b) Prisma segiempat tepat Rajah 7.2(b) Prisma segiempat tepat 42 42 A A B B C C D D A A A/D A/D AA A A A A B B B B B/C B/C B B D D D D C C C C 22 11 22 33 11 33 11 22 11 22 11 11 33 45 45 52 52

(6)

Rajah 7.2(d) Prisma segiempat sama terpotong (dengan penutup) Rajah 7.2(d) Prisma segiempat sama terpotong (dengan penutup)

Rajah 7.2(e) Prisma segiempat tepat terpotong(dengan penutup) Rajah 7.2(e) Prisma segiempat tepat terpotong(dengan penutup)

25 25 42 42 42 42 11 33 44 22 55 60 60oo 55 44 11 22 11 11 44 22 33 11 33 44 11 22 2/3 2/3 1/4 1/4 12 12 42 42 11 44 33 45 45oo

(7)

Rajah 7.2(f) Prisma segienam sama Rajah 7.2(f) Prisma segienam sama

Rajah 7.2 (g) Prisma segienam sama terpotong 30

(8)

Rajah 7.2(h) Prisma segienam sama terpotong pada lebih daripada satu satah Rajah 7.2(h) Prisma segienam sama terpotong pada lebih daripada satu satah (tanpa penutup)

(tanpa penutup)

7.3(a) Selinder tanpa satah pemotong 7.3(a) Selinder tanpa satah pemotong

75 75

30 30

(9)

Rajah 7.3(b) Selinder dengan satah pemotong Rajah 7.3(b) Selinder dengan satah pemotong

Rajah 7.3(c) Selinder dengan lebih daripada satu satah pemotong Rajah 7.3(c) Selinder dengan lebih daripada satu satah pemotong

34 34

75 75

(10)

Rajah 7.3(d) Sambungan siku(selinder mempunyai garispusat yang sama) Rajah 7.3(d) Sambungan siku(selinder mempunyai garispusat yang sama)

Rajah 7.3(e) Sambungan

Rajah 7.3(e) Sambungan TTee(Selinder yang mempunyai ee(Selinder yang mempunyai garispusat sama)garispusat sama)

AKTIVITI 7A

(11)

7.1

7.1 DarDari ri rajaajah h A7.A7.1a 1a hinhingga gga A7.A7.1c a1c adaldalah ah bongbongkah-kah-bongbongkah kah tegtegak, ak, seroserongng dan terpotong serong. Lukis dengan saiz penuh:

dan terpotong serong. Lukis dengan saiz penuh: aa)) PPaannddananggaann-p-paanndadannggaan n yyaanng g ddiibbeeriri,,

bb)) ddaan hn haammppaarraan pn peerrmmuukkaaaannnynyaa..

Rajah A7.1a

Rajah A7.1a Rajah A7.1bRajah A7.1b 44 44 84 84 30 30oo 82 82 ∅ ∅₆₀₆₀ 90 90oo 46 46

(12)

Rajah A7.1c Rajah A7.1c

MAKLUM BALAS

AKTIVITI 7A

90 90 90 90 45 45oo

(13)

7.1 7.1 11 66 44 22 33 55 11 3/5 3/5 2/62/6 44

Untuk mendapatkan kualiti lukisan Untuk mendapatkan kualiti lukisan yang baik, anda harus

yang baik, anda harus menunjukkan

menunjukkan beza antbeza antara garisaara garisann ob

ob ek ek dan dan arisarisan an binaabinaan……..n…….. 7.2. 7.2. 11 2 2 33 44 55 66 77 88 99 10 10 11 11 12 12 22 aa bb 11 22 33 44 55 66 77 88 99 1100 1111 1122 11

(14)

7.3. 7.3. 22 11 33 44 55 66 77 88

(15)

7.

7.2.2.22 CaCara ra jjejejararii

Kaedah garisan jejari ini pula , sesuai digunakan bagi kon-kon Kaedah garisan jejari ini pula , sesuai digunakan bagi kon-kon teg

tegak ak dan dan konkon-kon -kon obloblik. ik. SecSecara ara rinringkagkas, s, kitkita a luklukiskiskan an gargarisaisann sempadan dari puncak kon hingga tegaknya. Garisan ini dapat sempadan dari puncak kon hingga tegaknya. Garisan ini dapat dib

dibahaahagikgikan an dendengan gan memmembahbahagiagikan kan bulbulataatan n yanyang g dildilukiukis s padpadaa pandagan pelan kon itu kepada 12 bahagian yang sama. Garisan pandagan pelan kon itu kepada 12 bahagian yang sama. Garisan tepi kon yang condong dapat digunakan sebagai sempadan muka tepi kon yang condong dapat digunakan sebagai sempadan muka ha

hampmparaaran. n. GaGaririsasan n tetepi pi kon kon yayang ng cocondondong ng dadapapat t didigugunanakankan sebagai sempadan muka hamparan. Rajah 7.3(a). Rajah 7.3(a) – sebagai sempadan muka hamparan. Rajah 7.3(a). Rajah 7.3(a) – Rajah 7.3(c) menunjukkan contoh-contoh hamparan kon dengan Rajah 7.3(c) menunjukkan contoh-contoh hamparan kon dengan ka

kaededah ah gagaririsasan n jejejajariri. . RaRajjah ah 7.7.3(3(d) d) dadan n RRajajah ah 7.7.3(3(jj) ) pupullaa me

menununjnjukukkan kan dudua a concontotoh h hahampmpararan an oboblilik k kokon n dedengngan an kakaededahah garisan jejari

garisan jejari. . Dengan kaedah ini, kita Dengan kaedah ini, kita juga boleh menghamparkajuga boleh menghamparkann be

bentntuk uk prprisisma ma pipiramramidid. . YYang ang pepentntining, g, kikita ta memeststililah ah memembmbininaa panjang sebenar terlebih dahulu bagi sempadan muka hamparan. panjang sebenar terlebih dahulu bagi sempadan muka hamparan.

60 60

∅ ∅4545

Rajah 7.3(a) Kon(tanpa satah pemotong)

Rajah 7.3(a) Kon(tanpa satah pemotong) _{Rajah 7.3(b) Kon (dengan}_{Rajah 7.3(b)}_{Kon (dengan satah}_{satah pemotong)}_pemotong)

60 60 60 60 ∅ ∅4545 ∅ ∅₄₅₄₅

INPUT

(16)

Rajah 7.3(c) Kon(dengan satah pemotong sudut 45 Rajah 7.3(c) Kon(dengan satah pemotong sudut 45oo₎₎

(17)

Rajah 7.3(d) Hamparan prisma piramid Rajah 7.3(d) Hamparan prisma piramid

Rajah 7.3(e) Piramid segiempat sama Rajah 7.3(e) Piramid segiempat sama

(18)

Rajah 7.3(f) Piramid segienam sama Rajah 7.3(f) Piramid segienam sama

Rajah 7.3(h) Piramid segiempat sama Rajah 7.3(h) Piramid segiempat sama terpotong (tanpa penutup)

terpotong (tanpa penutup)

Rajah 7.3(g) Piramid segitiga sama terpotong Rajah 7.3(g) Piramid segitiga sama terpotong (tanpa penutup)

(tanpa penutup) Ra

Rajajah h 7.7.3(3(i) i) PiPiraramimid d sesegigiemempapat t sasammaa terpotong (tanpa penutup)

(19)

7.

7.2.2.33 CaCara ra pepeninigasgasegegiaiann

Dalam cara ini, permukaan objek dibahagikan kepada beberapa Dalam cara ini, permukaan objek dibahagikan kepada beberapa buah segitiga. Saiz sebenar segitiga itu perlu dicari. Kemudian ia buah segitiga. Saiz sebenar segitiga itu perlu dicari. Kemudian ia disusun mengikut susunan yang kemas untuk membentuk sebuah disusun mengikut susunan yang kemas untuk membentuk sebuah rajah. Untuk mendapatkan saiz sebenar segitiga itu, kamu perlu rajah. Untuk mendapatkan saiz sebenar segitiga itu, kamu perlu me

mengngetetahahui ui papanjnjanang g sesebebenanar r sesetitiaap p sesempmpadadanannynyaa. . CaCarara men

mendapdapatkatkan an panpanjanjang g sebsebenaenar r ditditunjunjukkaukkan n daldalam am RajRajah ah 7.47.4(a)(a) hingga Rajah

hingga Rajah 7.4(b) dari 7.4(b) dari pandangan hadapan. pandangan hadapan. Rajah-rajah Rajah-rajah ini jini jugauga menunjukkan cara hamparan muka penigasegian. Ukuran tapak menunjukkan cara hamparan muka penigasegian. Ukuran tapak diukur dari pandangan pelan kerana ia

diukur dari pandangan pelan kerana ia adalah pandangaadalah pandangan sebenar n sebenar ya

yang ng didililihat hat dadari ri atatasas. . MiMisasalnylnya a dadalalam m rarajajah h 7.7.4(a4(a), ), papanjnjanangg se

sebebenanar r C4 C4 adadalalah ah ukukururan an tatapapaknknya ya dadari ri papandndanangagan n pepelalan.n. Hamparan sepenuhnya didapati hasil daripada binaan beberapa Hamparan sepenuhnya didapati hasil daripada binaan beberapa segitiga yang diambil daripada panjang sebenarnya.

segitiga yang diambil daripada panjang sebenarnya. R

Raajjaah h 77..33((jj) ) PiPirraammiid d sseeggiieennaam m ssaammaa terpotong (tanpa penutup)

terpotong (tanpa penutup)

55 55

(20)

80 80

Rajah 7.4(a) Rajah 7.4(a)

(21)

Rajah 7.4(b) Rajah 7.4(b)

AKTIVITI 7B

(22)

b)

b).. SeSepaparuruh h hahampmpararan an pepermrmukukaaaan n bebermrmulula a dadari ri XXXX.. 7.

7.44 RaRajajah A7h A7.6 me.6 menununjnjukukkan pkan panandandangagan hadn hadapapan baan bagi sagi satu setu selilindender denr dengagann garispusatnya 46 mm yang terpotong supaya ia dipasang rapat ke atas garispusatnya 46 mm yang terpotong supaya ia dipasang rapat ke atas satu selinder yang bergarispusat 46 mm dan juga kepada satu prisma satu selinder yang bergarispusat 46 mm dan juga kepada satu prisma segiempat sama.

segiempat sama.

Lukiskan saiz penuh hamparan permukaan yang lengkap bagi selinder Lukiskan saiz penuh hamparan permukaan yang lengkap bagi selinder bergarispusat 46 mm. Kedudukan kelim ialah

bergarispusat 46 mm. Kedudukan kelim ialah pada RR.pada RR.

70 70 52 52 75 75 Ǿ40 Ǿ40 Rajah A7.4 Rajah A7.4 111010 6600°° 4455°° X X

(23)

7.

7.55 RaRajajah h A7A7.5.5a a dadan n A7A7.5.5b b memenununjnjukukkakan n papandndanangagan-n-papandndanangagan n babagi gi sasatutu bentuk peralihan. Lukiskan pandangan yang diberi dengan saiz penuh bentuk peralihan. Lukiskan pandangan yang diberi dengan saiz penuh dan

dan hamparkan hamparkan permukaan permukaan bentuk bentuk peralihannyaperalihannya

R R R R J20 J20 Ǿ46 Ǿ46 80 80 37 37 26 26 ڤ ڤ 36 36 60° 60° J30 J30 X X J30 J30 Rajah A7.5 Rajah A7.5 Rajah A7.6 Rajah A7.6 30 30 SEPARUH HEKSAGON SEPARUH HEKSAGON UNJURAN SUDUT PERTAMA UNJURAN SUDUT PERTAMA

(24)

MAKLUM BALAS

AKTIVITI 7B

Rajah

Rajah A7.5a A7.5a Rajah Rajah A7.5bA7.5b

30° 30° 60 60 80 80 56 56

(25)

7.3. 7.3.

7.4. 7.4.

(26)

77..55.. aa..

b. b.

(27)

PENILAIAN KENDIRI

(28)

Rajah P1 Rajah P1

22.. RRaajjaah h PP2 2 , , mmeennuunnjjuukkkkaan n ppaannddaannggaan n hhaaddaappaan n sseebbuuaah h ssaammbbuunnggaann pe

penynyalalururan an dadalalam m bebentntuk uk pipiraramimid d sesegigienenam am beberorongnggaga. . DeDengnganan menggunakan skala 1:10, lukiskan

menggunakan skala 1:10, lukiskan a)

a) PaPandndanangagan pn pelelan an yyanang dg diililihahat t dadari ri aararah h XX,, b)

b) HaHampmpararan man mukuka pla plet yet yanang dig dipeperlrlukukan uan untntuk muk memembebentntuk puk peyeyalalururanan tersebut. tersebut. PELAN PELAN A A D D B B C C A A B B C C D D A A 75 75 40 40 40 40 40 40 75 75 75 75 4040

(29)

diperbuat daripada aluminium. Tebal garisan lukisan mewakili tebal logam diperbuat daripada aluminium. Tebal garisan lukisan mewakili tebal logam yang boleh diketepikan. Lukis:.

yang boleh diketepikan. Lukis:.

aa)) PPaannddananggaan pen pellan dan daan pan pandndaannggaan han haddapapaan n 110 ka0 kalli gai gannda sda saaiizz penuh,

penuh, b)

b) DaDan sn setetenengagah hh hamampapararan sn sararunung ig ittu du darari i A A ke ke B.B.

R Raajjaahh PP22 RRaajjaahh PP33

MAKLUM BALAS

PENILAIAN KENDIRI

(30)

2. 2. C C D D D D A A C C B B O O A A B B C C D D A A

(31)

3. 3. 11 22 33 44 55 66 11 22 33 44 55 66

(32)