BAGAIMANA UNTUK
MENUBUHKAN
Manual Pelengkap kepada
PEKELILING AMALAN
PERNIAGAAN TERBAIK 1/2010
DI TEMPAT KERJA
TAMAN
ASUHAN
KANAK-KANAK
( Agensi di bawah KPDNKK )KPDNKK
PENGHARGAAN
Set Panduan mengenai Bagaimana untuk Menubuhkan Taman Asuhan Kanak-Kanak di Tempat Kerja ini diwujudkan melalui suatu usaha sama antara Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) dengan UNICEF Malaysia.
Set Panduan ini disediakan hasil dari input teknikal daripada perunding UNICEF Malaysia, Amy Bala.
BANTUAN EDITORIAL DAN SUSUN ATUR Shiao Eek Tee
Nur Ishqi Zakaria Maya Faisal Cara Kamaruddin Dina Ramli
© Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) dan UNICEF Malaysia
Edisi Pertama 2010 Edisi Kedua 2015
Ulasan, ringkasan atau terjemahan sebahagian atau keseluruhan penerbitan ini boleh dibuat secara bebas dengan menyatakan penghargaan yang sewajarnya. Penerbitan ini tidak boleh digunakan bersama dengan tujuan komersial.
a
ii
KATA-KATA ALU-ALUAN
OLEH YABHG. DATIN PADUKA SERI ROSMAH MANSOR
P
eringkat awal kanak-kanak merupakan tempoh yang amat penting dalam pembangunan manusia. Dengan memberikan asuhan dan pendidikan dari peringkat awal kanak-kanak, kita bukan sahaja membina asas yang kukuh bagi kehidupan anak-anak tetapi juga bagi pembangunan Malaysia. Pembangunan awal kanak-kanak merupakan suatu pelaburan yang strategik bagi pembentukan modal insan yang berkualiti; memberikan pulangan yang paling tinggi dalam pembangunan ekonomi dan merupakan cara penjimatan kos yang terbaik bagi mengurangkan kemiskinan dan menggalakkan pertumbuhan ekonomi.Walaupun ibu bapa dan sedikit sebanyak pengasuh dan pendidik, sebahagian besarnya bertanggungjawab untuk memberikan asuhan awal kepada kanak-kanak, tanggungjawab itu bermula di peringkat tertinggi tadbir urus, di mana Kerajaan mengiktiraf, dan komited sepenuhnya dalam kewajipannya untuk memberikan asuhan awal kepada kanak-kanak sebagai suatu agenda yang penting dalam pembangunan negara.
Memandangkan Malaysia kini dalam proses menjadi negara yang membangun sepenuhnya menjelang tahun 2020, lebih ramai keluarga diminta supaya menyesuaikan persiapan mereka berkaitan penjagaan kanak-kanak memandangkan kedua-dua ibu bapa bekerja sepenuh masa. Kecekapan para ibu bapa boleh ditingkatkan dengan sebaik-baiknya jika mereka boleh mencapai keseimbangan yang mampan antara kerjaya dengan kehidupan, yang disokong oleh majikan, perniagaan dan perindustrian. Sebagai pihak yang berkepentingan kepada kesejahteraan seseorang pekerja, syarikat-syarikat berada di kedudukan utama untuk memastikan yang kakitangan boleh memenuhi tuntutan di tempat kerja dan di rumah.
Majikan yang menyokong penubuhan taman asuhan kanak-kanak di tempat kerja mencerminkan komitmen mereka untuk mencapai konsep triple bottom
line, dan memaparkan sikap mengambil berat tentang hal “insan” selari dengan
sikap mengambil berat tentang hal “keuntungan”. Komitmen sedemikian adalah selari dengan prinsip 1Malaysia mengenai keadilan sosial dan agenda Kerajaan untuk menggalakkan tanggungjawab korporat melalui Rancangan Malaysia Ke-10.
Manual ini yang merupakan pelengkap kepada Pekeliling Amalan Perniagaan Terbaik oleh Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) dan UNICEF Malaysia, adalah suatu sumbangan yang ketara hasil daripada kerjasama di antara kedua-dua pihak. Saya mengucapkan tahniah kepada kekedua-dua-kedua-dua organisasi kerana menggalakkan tanggungjawab korporat (CR) dalam persekitaran perniagaan dan menyeru syarikat-syarikat supaya menyokong dan melaksanakan program taman asuhan kanak-kanak di tempat kerja.
Perkongsian ini mampu menjadi contoh kerjasama di Malaysia untuk membina suatu platform yang kukuh bagi membantu anak-anak kita mencapai kejayaan.
Terima kasih.
K
anak-kanak di Malaysia merupakan aset kita yang paling berharga. Mereka merupakan pengajaran dari masa lampau dan peninggalan nenek moyang kita, dan juga impian negara kita pada masa hadapan. Walau bagaimanapun, apa yang kita lakukan untuk anak-anak kita pada hari ini adalah amat penting. Kita perlu memberikan keutamaan kepada pendidikan dan peluang untuk memajukan diri dengan sebaik mungkin kepada mereka. Oleh yang demikian, kebanyakan ibu bapa juga menghadapi cabaran dalam menyediakan kehidupan yang selesa kepada keluarga, yang lazimnya bermakna kedua-dua ibu dan bapa perlu bekerja. Perkara ini menimbulkan suatu persoalan yang penting:“Bagaimanakah kita memperoleh keseimbangan antara keperluan untuk memberikan asuhan dan pendidikan terbaik di peringkat awal kepada kanak-kanak dengan keperluan kedua-dua ibu bapa kanak-kanak-kanak-kanak untuk bekerja?” Penyelesaian yang baik adalah melalui penubuhan taman asuhan kanak-kanak di tempat kerja. Taman asuhan ini bukanlah hanya semata-mata menjadi tempat di mana ibu bapa yang bekerja boleh menempatkan anak mereka sementara mereka bekerja; taman asuhan perlu menjadi tempat di mana kanak-kanak boleh meluaskan imaginasi mereka dan meningkatkan potensi sebenar mereka. Dalam hal ini, Manual yang diusahakan bersama oleh Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) dan Tabung Kanak-Kanak Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNICEF) Malaysia adalah amat berguna. Manual tersebut tidak memperincikan penubuhan taman asuhan kanak-kanak semata-mata, tetapi ia juga memberikan pendekatan yang komprehensif ke arah penjagaan kanak-kanak yang lebih baik. Ini termasuklah menggariskan isu-isu seperti kepentingan terbaik bagi kanak-kanak, selari dengan Konvensyen mengenai Hak Kanak-Kanak; pengambilan kakitangan yang berkelayakan; keperluan dan kepentingan mempunyai program dan kurikulum yang memberikan tumpuan kepada kanak-kanak; keperluan dan kepentingan mempunyai kakitangan bagi tujuan pemantauan sistem; dan sumber kewangan untuk memenuhi kehendak bajet dalam menubuhkan dan menjalankan sesebuah taman asuhan kanak-kanak, dan seterusnya prosedur pendaftaran dan pembaharuan.
Kami berharap agar Manual ini akan menggalakkan penyediaan tempat asuhan yang baik kepada kanak-kanak dan meningkatkan pertumbuhan ekonomi negara kita melalui produktiviti, dan hidup yang berkualiti serta peningkatan moral pekerja dapat dicapai dengan menempatkan taman asuhan kanak-kanak berdekatan tempat kerja kita.
Saya ingin mengambil kesempatan ini untuk memuji inisiatif yang diambil oleh SSM dan UNICEF Malaysia. Saya berharap akan ada lebih banyak inisiatif bersama yang bermanfaat pada masa hadapan antara kedua-dua organisasi ini.
DATO’ SRI ISMAIL SABRI BIN YAAKOB
KATA ALU-ALUAN
c
L
azimnya, kita tidak ingat tentang pengalaman kita semasa di alamkanak-kanak sebelum umur tiga atau empat tahun. Perkara yang kita ingat mungkin hanya gambaran yang berasaskan deria kita: bau syampu ibu atau perasaan memijak rumput semasa bermain-main dengan ayah di taman. Walaupun hanya seketika, bayangan sepintas lalu tentang zaman awal kanak-kanak ini wujud disebabkan pengalaman berharga yang meninggalkan kesan yang berpanjangan semasa kehidupan seseorang kanak-kanak. Penyelidikan mengenai perkembangan awal kanak-kanak menunjukkan bahawa lima tahun yang pertama khususnya adalah penting bagi perkembangan otak kanak-kanak, dan pengalaman awal mempunyai kesan secara langsung terhadap cara kanak-kanak membangunkan kemahiran pembelajaran dan juga kemampuan dari segi sosial dan emosi.
Apabila diberikan jagaan dan asuhan yang baik pada tahun-tahun terawal mereka, kanak-kanak akan dapat hidup, membesar dengan cara yang sihat, kurang berpenyakit dan jarang dijangkiti penyakit, dan berkembang sepenuhnya dari segi kemahiran berfikir, berbahasa, emosi dan sosial. Apabila memasuki alam persekolahan, potensi mereka untuk berjaya menjadi bertambah baik. Dan sebagai remaja, mereka akan mempunyai nilai harga diri yang lebih tinggi. Seterusnya, mereka mempunyai peluang yang amat cerah untuk menjadi anggota masyarakat yang kreatif dan produktif.
Dengan mengiktiraf setiap hak kanak-kanak untuk hidup dan membesar dengan sempurna, UNICEF menyokong kuat perkembangan awal kanak-kanak dan prihatin dalam membantu setiap kanak-kanak mencapai potensi mereka dengan sepenuhnya. Selain itu, manfaat yang diperoleh daripada asuhan kanak-kanak pada peringkat awal dapat merungkaikan kitaran kemiskinan, penyakit dan keganasan, dan memacu proses pembangunan sesebuah negara. Malaysia telah membuat pelaburan strategik dalam pendidikan dan penjagaan awal kanak-kanak melalui dasar pendidikan prasekolah, kerangka kerja perundangan yang komprehensif, dan penyediaan perkhidmatan kesihatan dan sosial. Kerajaan juga berpandangan luas dalam menggalakkan tanggungjawab korporat dalam isu kanak-kanak dan menggalakkan sektor swasta supaya menyumbang ke arah pencapaian hak kanak-kanak.
UNICEF benar-benar percaya kepada kuasa perkongsian dan mempunyai banyak pengalaman bekerja dengan sektor swasta. Perkongsian kami dengan Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) merupakan suatu komitmen ke arah mengubah kehidupan jutaan kanak-kanak dengan mengubah cara kami bekerja.
Sebagai salah satu langkah permulaan ke arah menggalakkan amalan perniagaan yang mesra kanak-kanak, UNICEF dan SSM telah menghasilkan manual ini sebagai panduan kepada majikan dalam menubuhkan taman asuhan kanak-kanak di tempat kerja, berdasarkan kepada prinsip yang mendukung kepentingan terbaik bagi kanak-kanak. Di bawah perkongsian ini, lebih banyak inisiatif yang akan menggalakkan kesedaran yang tinggi mengenai hak kanak-kanak dan mewujudkan penyelesaian yang inovatif dalam hal yang melibatkan kanak-kanak.
Kami akan berusaha bersama-sama ke arah memastikan yang tahun-tahun terawal anak-anak kita dipenuhi dengan pengalaman yang bermanfaat, merangsangkan dan menggembirakan.
HANS OLSEN
WAKIL KEPADA UNICEF MALAYSIA
ii
ii
ii
iV
KATA ALU-ALUAN
S
yarikat dan perniagaan lazimnya dikenali sebagai entiti ekonomi yang berlandaskan keuntungan. Walaupun tidak salah bagi entiti tersebut untuk berusaha ke arah memaksimumkan hasil mereka, keadaan bidang korporat dan perniagaan pada hari ini menuntut lebih daripada mereka bukan sahaja perlu memperoleh keuntungan malah mereka juga dikehendaki untuk memastikan bahawa perniagaan yang dijalankan tidak mewujudkan kesan negatif kepada persekitaran, masyarakat dan juga ekonomi secara umumnya. Kehendak ini lebih dikenali ramai sebagai “tanggungjawab korporat”.Sebagai pengawal selia bagi bidang korporat dan perniagaan, Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) menyedari bahawa ia boleh memainkan peranan yang penting dalam meningkatkan pemahaman dan kesedaran mengenai tanggungjawab korporat dan menggalakkan budaya tanggungjawab korporat di kalangan syarikat dan perniagaan di Malaysia. Menyedari akan peranan yang penting ini, SSM telah mengusahakan beberapa inisiatif termasuk pembangunan Agenda Tanggungjawab Korporat yang telah dilancarkan pada 30 Jun 2009.
SSM juga telah mengadakan kerjasama strategik dengan pihak-pihak dari luar yang mempunyai matlamat yang sama berhubung dengan tanggungjawab korporat. Adakah kerjasama tersebut membuahkan apa-apa hasil setakat ini? Jawapan saya ialah “YA” dan lahirnya Manual ini membuktikan salah satu daripada hasil tersebut. Manual ini diusahakan bersama oleh SSM dan salah satu daripada rakan kongsi strategiknya, Tabung Kanak-Kanak Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNICEF) Malaysia, hasil daripada persefahaman untuk mengadakan kerjasama ke arah meningkatkan kesejahteraan kanak-kanak di Malaysia dengan menggalakkan tanggungjawab korporat di kalangan golongan korporat dan ahli perniagaan.
Selain edisi pertama Pekeliling Amalan Perniagaan Terbaik (BBPC 1/2010) yang dilancarkan dahulu pada 28 Januari 2010, Manual ini juga menjadi panduan yang amat baik kepada majikan daripada sektor korporat dan perniagaan dalam menubuhkan taman asuhan kanak-kanak bagi pekerja mereka. Meliputi pelbagai topik daripada prinsip yang mendukung kepentingan terbaik bagi kanak-kanak hingga prosedur pendaftaran bagi taman asuhan kanak-kanak, saya benar-benar berharap agar Manual ini dapat mencapai objektifnya iaitu untuk memudahkan majikan daripada sektor korporat dan perniagaan dalam menubuhkan taman asuhan kanak-kanak bagi pekerja mereka.
Bagi pihak SSM, saya ingin mengambil peluang ini untuk merakamkan rasa terima kasih yang tidak terhingga kepada UNICEF Malaysia atas kerjasama yang diberikan dan pengalaman serta pengetahuan yang dikongsikan dalam usahasama membangunkan Manual ini.
“Memacu Perniagaan Melebihi Keberuntungan”
DATO’ AZMI BIN ARIFFIN
KATA ALU-ALUAN
Susunan Isi Kandungan
PEMERHATIAN
LANGKAH-LANGKAH UNTUK MENUBUHKAN TAMAN ASUHAN KANAK-KANAK ...2
KESELURUHAN
BAB 1
PENGENALAN ...3
BAB 2
BAGAIMANA
UNTUK
MENUBUHKAN
TAMAN
ASUHAN
KANAK-KANAK:
BEBERAPA SOALAN ASAS ...5
BAB 3
MENUBUHKAN TAMAN ASUHAN KANAK-KANAK DEMI KEPENTINGAN TERBAIK
BAGI KANAK-KANAK ...9
Prinsip Kepentingan Terbaik Bagi Kanak-Kanak ...10
Dasar, Garis Panduan dan Amalan ...10
Bagaimanakah Anda Memastikan Pelaksanaan Amalan Profesional di Taman Asuhan
Kanak-Kanak?...11
Merancang Aktiviti dan Kurikulum bagi Kanak-Kanak di Taman Asuhan Kanak-Kanak ...12
Kepentingan Mempunyai Program dan Kurikulum Berpusatkan Kanak-Kanak ...13
Pengambilan Makanan bagi Kanak-Kanak di Taman Asuhan Kanak-Kanak ...14
Pelan Susun Atur bagi Taman Asuhan Kanak-Kanak ...14
BAB 4
MENGAMBIL YANG TERBAIK UNTUK BEKERJA ...15
Pengambilan pekerja ...16
Kakitangan Taman Asuhan Kanak-Kanak ...17
Saringan – Kenapakah Perkara Ini Penting? ...19
Kontrak dan Terma Pekerjaan – Adakah Anda Memerlukannya? ...19
Pengurusan Sumber Manusia ...20
BAB 5
MENCAPAI ASUHAN YANG BERKUALITI ...21
Memantau Prestasi Kakitangan bagi Memastikan Asuhan yang Berkualiti ...22
BAB 6
APAKAH SUMBER KEWANGAN YANG DIPERLUKAN? ...25
Apakah Anggaran Belanjawan? ...26
BAB 7
PROSEDUR DAN PEMBAHARUAN PENDAFTARAN ...29
Pembaharuan Perakuan Pendaftaran ...30
Istilah Utama ...34
Sumber ...34
Lampiran ...35
Lampiran 1: Latar Belakang Ringkas mengenai Akta Taman Asuhan Kanak-Kanak 1984 ...35
Lampiran 2: Senarai Semak sebagai Panduan bagi Proses Penubuhan Taman Asuhan
Kanak-Kanak ...36
Lampiran 3: Contoh Jadual Waktu ...38
Lampiran 4: Contoh Kurikulum ...40
Lampiran 5: Merancang Susun Atur Taman Asuhan ...44
Lampiran 6: Contoh Perihalan Kerja ...46
Lampiran 7: Contoh Surat Tawaran ...49
Lampiran 8: Butir-Butir Rekod yang perlu Disimpan di Taman Asuhan Kanak-Kanak ...50
Langkah-Langkah Untuk Menubuhkan Taman Asuhan Kanak-Kanak
PERSEDIAAN PENUBUHAN
PEMANTAUAN
• Kerangka Kerja Kajian & Pembangunan
• Pembangunan Alat Penilaian • Pelantikan Penilai
• Sistem Pemantauan Melalui Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT) • Akreditasi Pusat/Kakitangan
• Latihan Yang Memerlukan Penilaian • Modul Latihan
• Pensijilan/Praktikum • Penilaian & Peperiksaan
• Kerangka Kerja/Tempoh Latihan • Latihan/Orientasi Dalaman • Luaran/Perkhidmatan dari luar • Cadangan Projek
• Kerangka Kerja Kewangan • Rakan Kongsi/Pemegang Tugas • Kerangka Kerja Perundangan • Kerangka Kerja Organisasi • Kehendak Ruang Fizikal • Modus Operandi
• Latihan dan Pembangunan Kapasiti • Kerangka Kerja Kajian &
Pembangunan
• Fasa Mereka Bentuk • Fasa Pengubahsuaian • Pemerolehan
• Penyerahan Tapak • Pembinaan Di Tapak
• Pelancaran & Pemulaan Operasi
LATIHAN PEMERHA TIAN KESEL URUHAN Langk ah-langk ah untuk Menubuhk an T aman Asuhan K anak -K anak
BAB 1
BAB 1
P
engenalan
Tahun-tahun awal dalam kehidupan seseorang kanak-kanak diakui
sebagai waktu pembelajaran, pertumbuhan dan perkembangan yang
paling cepat. Penjagaan dan pendidikan anak-anak kecil merupakan
tanggungjawab yang berterusan bagi pengasuh utama, iaitu ibu bapa
mereka. Walau bagaimanapun, amalan penjagaan secara tradisional
berubah apabila ibu bapa berhadapan dengan halangan dari segi
ekonomi yang sebahagian besarnya mempengaruhi perancangan
tentang penjagaan anak-anak mereka. Dengan peningkatan kos sara
hidup dan kepesatan pembangunan ekonomi dan keperluan kedua-dua
ibu bapa untuk bekerja, ibu bapa perlu membuat perancangan tentang
penjagaan anak-anak mereka yang tidak mengikut tradisi, termasuk
penjagaan oleh saudara mara seperti ibu dan bapa saudara dan datuk
serta nenek.
Setiap kanak-kanak berhak disayangi dan menerima asuhan dan
sokongan yang sepatutnya mengikut keperluannya untuk berkembang.
Asuhan dan sokongan ini termasuklah penjagaan kesihatan dan
pendidikan yang berkaitan, serta peluang untuk bergaul dan dihargai dan
diterima sebagai seorang yang penting dalam keluarga dan masyarakat.
Oleh itu, adalah penting untuk mengadakan taman asuhan kanak-kanak
yang mudah diakses dan berpatutan bagi memastikan bahawa hak dan
kesejahteraan kanak dilindungi. Penyediaan taman asuhan
kanak-kanak yang berkualiti merupakan suatu tanggungjawab yang melibatkan
seluruh masyarakat, keluarga, majikan, penyedia taman asuhan
kanak-kanak dan Kerajaan.
Kerajaan telah mengambil langkah-langkah untuk mengawal selia dan
mengadakan perkhidmatan bagi kanak-kanak di bawah kerangka kerja
Konvensyen mengenai Hak Kanak-Kanak
1(CRC).
Undang-undang dan dasar mengenai penjagaan kanak-kanak
yang dinyatakan di bawah merupakan prinsip utama ke arah
membangunkan suatu persekitaran yang selamat bagi
kanak-kanak di Malaysia:
1. Akta Taman Asuhan Kanak-Kanak 1984
22. Peraturan-Peraturan Taman Asuhan Kanak-Kanak 2012
33. Akta Pusat Jagaan 1993
44. Akta Kanak-Kanak 2001
55. Dasar Perlindungan Kanak-Kanak 2009
Latar belakang ringkas mengenai Akta Taman Asuhan Kanak-Kanak
1984, yang merupakan statut utama yang mentadbir penubuhan taman
asuhan kanak-kanak di Malaysia, disediakan dalam
Lampiran 1.
Kajian mengenai taman asuhan kanak-kanak di tempat kerja dan
dasar sokongan oleh pihak pengurusan telah menunjukkan bahawa
kedua-duanya menyumbang kepada keseimbangan kerja dan hidup
dan menambah baik produktiviti pekerja. Kementerian Pembangunan
Wanita, Keluarga dan Masyarakat mengesyorkan agar majikan daripada
sektor swasta dan awam melaksanakan tanggungjawab menubuhkan
taman asuhan kanak-kanak di tempat kerja bagi pekerja mereka.
Potongan cukai dan insentif khas disediakan bagi menggalakkan
penubuhan pusat-pusat sedemikian.
Setiap kanak-kanak
berhak disayangi dan
menerima asuhan
dan sokongan yang
sepatutnya mengikut
keperluannya untuk
berkembang.
1. Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu
yang menetapkan hak kanak-kanak di bawah
umur 18 tahun.
2. Perundangan yang terletak di bawah Jabatan
Kebajikan Masyarakat Malaysia yang menetapkan
standard minimum bagi perkhidmatan penjagaan
kanak-kanak alternatif bagi kanak-kanak di bawah
umur 4 tahun.
3. Peraturan yang menyokong Akta Taman Asuhan
Kanak-Kanak 1984 dan menetapkan kehendak
dari segi pentadbiran, pengendalian, kesihatan
dan keselamatan.
4. Perundangan yang terletak di bawah Jabatan
Kebajikan Masyarakat Malaysia yang menetapkan
standard minimum bagi pusat-pusat yang
menyediakan perkhidmatan penjagaan di rumah
atau jagaan harian bagi penjagaan, perlindungan
dan keselamatan orang tua, orang kelainan
upaya, juvana, wanita dan kanak-kanak.
5. Perundangan yang terletak di bawah Jabatan
Kebajikan Masyarakat Malaysia yang mengadakan
peruntukan bagi penjagaan dan perlindungan
kanak-kanak yang menghadapi hal keadaan yang
BAB 2
BAGAIMANA UNTUK MENUBUHKAN
TAMAN ASUHAN KANAK-KANAK:
BEBERAPA SOALAN ASAS
Soalan 1: Apakah yang perlu dilakukan sebelum
menubuhkan taman asuhan kanak-kanak?
Mana-mana individu atau organisasi yang berminat untuk menubuhkan
taman asuhan kanak-kanak memerlukan maklumat utama daripada
Akta Taman Asuhan Kanak-Kanak 1984 dan Peraturan-Peraturan Taman
Asuhan Kanak-Kanak 2012. Ini termasuklah mengambil kira prosedur
yang ditetapkan oleh Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM) bagi proses
pendaftaran taman asuhan kanak-kanak. Perakuan Pendaftaran akan
dikeluarkan oleh ibu pejabat JKM.
Langkah 1: Peroleh Buku Garis Panduan Penubuhan Taman
Asuhan Kanak-Kanak daripada Pejabat JKM Daerah. Anda
akan memperoleh garis panduan, borang utama dan kehendak
dan prosedur asas yang ditetapkan oleh JKM, Pihak Berkuasa
Tempatan, Jabatan Bomba & Penyelamat dan Jabatan Kesihatan.
Langkah 2: Selepas memahami garis panduan dan prosedur yang
terlibat, organisasi anda perlu membuat keputusan sama ada
hendak menubuhkan taman asuhan kanak-kanak di tempat kerja
atau hanya menyediakan insentif penjagaan kanak-kanak
6bagi
pekerjanya.
Soalan 2: Apakah yang perlu dilakukan apabila anda
membuat keputusan untuk menubuhkan taman asuhan
kanak-kanak di tempat kerja?
1. Mengenal pasti kumpulan umur yang akan diambil kira untuk
penjagaan. Adakah anda ingin menyediakan perkhidmatan
kepada semua kumpulan umur, atau hanya kanak-kanak di bawah
umur 4 tahun?
2. Membuat keputusan sama ada anda juga ingin menyediakan
perkhidmatan penjagaan sebelum/selepas waktu persekolahan
bagi kanak-kanak di bawah umur 12 tahun.
3. Membuat keputusan mengenai waktu operasi pusat tersebut.
Adakah waktu operasi tersebut selari dengan waktu bekerja
rasmi atau boleh dilanjutkan masa untuk disesuaikan dengan
keperluan waktu kerja lebih masa, dsb?
4. Mengkaji ruang pejabat anda untuk menentukan sama ada
ruang itu boleh menampung permintaan daripada semua pekerja
yang memerlukan perkhidmatan penjagaan kanak-kanak. Jika
tidak boleh, apakah pilihan yang lain yang boleh disediakan?
5. Menentukan pengambilan kakitangan bagi penjagaan
kanak-kanak adalah selaras dengan peruntukan undang-undang
BAB 2
Bagaimana untuk Menubuhk
an T
aman Asuhan K
anak
-k
anak
6. Insentif penjagaan kanak-kanak merupakan
faedah kepada kakitangan yang memerlukan
perkhidmatan penjagaan kanak-kanak bagi anak- anak mereka. Faedah tersebut adalah dalam
bentuk bayaran tunai secara langsung atau
pemberian subsidi bagi fi penjagaan kanak-kanak
di mana-mana taman asuhan kanak-kanak yang
ditetapkan (ditetapkan atau dipilih sama ada oleh
7
Bagaimanakah dengan kelayakan asas dan struktur gaji
mereka?
6. Membuat keputusan tentang bayaran fi oleh ibu bapa.
Berapakah peratusan fi yang boleh diberikan subsidi? Adakah
kadarnya sama rata bagi semua pekerja atau adakah kadar
ditentukan berdasarkan kepada skala gaji pekerja?
7. Membuat keputusan mengenai orang yang akan mengendalikan
pusat tersebut–calon hendaklah mempunyai kepakaran untuk
mengadakan dan melaksanakan suatu kurikulum yang
memberikan tumpuan kepada kepentingan terbaik bagi
kanak dalam jagaan.
BAB 2
Bagaimana untuk Menubuhk
an T
aman Asuhan K
anak
-k
anak
Dalam membuat keputusan tentang pengambilan kanak-kanak,
seseorang hendaklah mempertimbangkan perkara yang berikut:
1. Saiz taman asuhan – Kajian kebolehlaksanaan secara
dalaman
mengenai
keperluan
kakitangan
bagi
perkhidmatan penjagaan kanak-kanak mestilah dijalankan
bagi menentukan bilangan yang dijangkakan dan juga
kumpulan umur.
2. Kumpulan umur kanak-kanak – Mempertimbangkan
kenaikan kos jika anda ingin mengambil ramai kanak-kanak
dalam suatu kumpulan umur tertentu.
3. Reka bentuk ruang dan kemudahan – Untuk mengelakkan
kesesakan, pengurusan tahap hingar dan pengurusan
kakitangan, jadual aktiviti dan rutin secara keseluruhan
mestilah bersesuaian bagi perancangan ruang dan
kemudahan di taman asuhan tersebut. Sebaik-baiknya,
ruang hendaklah dihadkan kepada satu tingkat dengan akses
ke laluan kecemasan dan laluan bagi tujuan pengosongan
sekiranya berlaku kecemasan.
4. Menguruskan
keperluan
kanak-kanak
–
Mengatur
pengambilan kanak-kanak mengikut kumpulan umur
yang berbeza, terutamanya yang berumur 3 tahun dan ke
bawah. Pengasuh hendaklah bersiap sedia untuk memenuhi
keperluan yang disasarkan daripada semua kumpulan umur.
5. Akses – Taman asuhan mestilah mempunyai suatu tempat
yang selamat dan mudah bagi ibu bapa menghantar
dan mengambil anak-anak mereka. Bagi tujuan ini,
pengubahsuaian mungkin perlu dilakukan.
6. Persekitaran yang selamat – Bahagian luar dan dalam
taman asuhan mestilah dilengkapi ciri-ciri keselamatan
yang berkualiti.
7. Pengurusan amalan terbaik – Memastikan penyediaan
kurikulum, penjagaan kesihatan dan pemakanan, termasuk
menyediakan keperluan bagi kanak-kanak dengan keperluan
khas, dilaksanakan secara menyeluruh dan dengan cermat.
Soalan 3: Apakah sumber kewangan yang tersedia bagi
membolehkan anda mengadakan program berpusatkan
kanak-kanak?
Kos asas bagi mengendalikan sesuatu taman asuhan kanak-kanak
termasuklah yang berikut:
1. Kos penubuhan bagi reka bentuk susun atur, dan juga perabot
dan peralatan bagi semua bilik di bahagian dalam dan luar, dan
bagi sudut pembelajaran termasuk alat mainan dan buku.
2. Menentukan fi bagi prosedur/kelulusan pendaftaran yang
berkaitan.
3. Menghitung kos tetap bulanan yang ditanggung di setiap taman
asuhan. Ini termasuklah sewaan, kemudahan, kos bagi makanan
dan kelengkapan diri mengikut bilangan kanak-kanak, gaji dan
insentif kewangan bagi semua kakitangan, program latihan
yang berterusan bagi kakitangan, penggantian alat mainan dan
bahan-bahan bagi aktiviti, dan perbelanjaan lain yang
bersampingan
seperti
perubatan
dan
penyelenggaraan
keseluruhan.
Nota: Butir-butir lanjut mengenai kos dan anggaran belanjawan
terdapat dalam Bab 6.
Soalan 4: Adakah anda perlu mendapatkan sumber bagi
pembiayaan?
Geran Kerajaan adalah tersedia, tertakluk kepada syarat-syarat
tertentu:
1. Agensi Kerajaan yang menyediakan taman asuhan kanak-kanak
di tempat kerja mereka akan diberikan geran sebanyak
RM200,000 untuk mengubah suai dan melengkapi kemudahan
mereka. Agensi kerajaan berkenaan tidak mengendalikan taman
asuhan tersebut sendiri. Lazimnya, taman asuhan dikendalikan
oleh pihak luar seperti sesuatu persatuan atau individu yang
mengemukakan
kertas
kerja
kepada
Kementerian
Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat atas syor
agensi kerajaan yang berkaitan itu.
2. Majikan daripada sektor swasta yang menubuhkan taman asuhan
kanak-kanak diberikan pengurangan cukai tahunan sebanyak
10% atas kos penubuhan bagi tempoh 10 tahun. Ini hanyalah
bagi taman asuhan kanak-kanak yang ditubuhkan di tempat
kerja.
Untuk maklumat lanjut, sila hubungi Jabatan Kebajikan Masyarakat yang
berhampiran atau jkm.gov.my.
Suatu senarai semak mengenai bagaimana untuk menubuhkan taman
asuhan kanak-kanak disediakan dalam
Lampiran 2.
BAB 2
Bagaimana untuk Menubuhk
an T
aman Asuhan K
anak
-k
BAB 3
MENUBUHKAN TAMAN
ASUHAN KANAK-KANAK DEMI
KEPENTINGAN TERBAIK BAGI
KANAK-KANAK
Prinsip Kepentingan Terbaik Bagi Kanak-Kanak
Kepentingan terbaik kanak-kanak merupakan satu daripada prinsip
asas CRC. Pemakaiannya yang berkesan di taman asuhan kanak-kanak,
antara lain, adalah melalui pelaksanaan kurikulum berpusatkan
kanak-kanak, penguatkuasaan dasar perlindungan kanak-kanak-kanak, pengambilan
pengasuh yang dilatih secara profesional dan dengan mengadakan
perkongsian profesional dengan ibu bapa atau pengasuh
kanak-kanak. Selain itu, pertimbangan lain seperti susun atur taman asuhan
kanak-kanak dan pengambilan makanan oleh kanak-kanak di taman
asuhan tersebut juga penting memandangkan usaha sedemikian akan
menyumbang ke arah perkembangan potensi maksimum kanak-kanak.
“Dalam semua tindakan yang melibatkan kanak-kanak, sama ada
yang diambil oleh institusi kebajikan masyarakat awam atau swasta,
mahkamah, pihak berkuasa pentadbiran atau badan perundangan,
kepentingan terbaik bagi kanak-kanak hendaklah menjadi perkara utama
yang dipertimbangkan.”
Perkara 3(1) Konvensyen mengenai Hak Kanak-Kanak
Dasar, Garis Panduan dan Amalan
Semua dasar, garis panduan dan amalan penjagaan kanak-kanak
hendaklah dirumuskan dan dilaksanakan selaras dengan prinsip-prinsip
CRC. Selain garis panduan dalam Kursus Asuhan dan Didikan Awal
Kanak-Kanak PERMATA (KAP)
7, semua taman asuhan kanak-kanak perlu
merumuskan dan melaksanakan suatu dasar perlindungan kanak-kanak
bagi memastikan kesejahteraan kanak-kanak sepenuhnya.
Sebagai sebahagian daripada proses, semua kakitangan yang diambil
perlu melalui saringan dan menjalani latihan dari aspek perlindungan
kanak-kanak. Mereka perlu mempunyai pengetahuan dan kemahiran
bagi mewujudkan persekitaran yang selamat dan mampu mewujudkan
peluang yang menggalakkan perkembangan kanak-kanak sepenuhnya
melalui aktiviti permainan dan santai.
7. Kursus Asuhan dan Didikan Awal Kanak-Kanak
PERMATA (KAP) telah dimandatkan untuk
semua taman asuhan kanak-kanak melalui
Peraturan-Peraturan Taman Asuhan Kanak-Kanak
2012. Kursus ini menggantikan Kursus Asas
Asuhan Kanak-Kanak (KAAK) dari Januari 2013.
Semua pengasuh kanak-kanak diwajibkan
menghadiri kursus ini yang telah diiktirafkan oleh Jabatan Kebajikan Masyarakat. BAB 3 Menubuhk an T aman Asuhan K anak -k anak demi K epentingan T erbaik bagi K anak -k anak
Faktor-faktor yang menyumbang kepada asuhan kanak-kanak
yang berkualiti tinggi:
1. Nisbah kanak-kanak dengan pengasuh yang rendah – ini akan
meningkatkan kebarangkalian perhatian khusus dapat
diberikan.
2. Persekitaran yang selamat dan sihat – ini akan menggalakkan
kanak-kanak untuk meneroka dan mengambil bahagian dalam
aktiviti.
3. Pengasuh kanak-kanak yang memberikan asuhan dan
berpengetahuan dalam perkembangan kanak-kanak –
pengasuh tersebut boleh merancang dan melaksanakan
aktiviti berpusatkan kanak-kanak.
4. Pengasuh yang memberikan sepenuh perhatian akan
mempengaruhi kehidupan kanak-kanak dengan konsisten dan
stabil – ini akan menyumbang kepada perkembangan
kanak-kanak yang mempunyai kestabilan emosi.
11
Bagaimanakah Anda Memastikan Pelaksanaan Amalan Profesional di
Taman Asuhan Kanak-Kanak?
Bagi memastikan amalan profesional diterima pakai di taman asuhan
kanak-kanak, taman asuhan tersebut perlu mempunyai suatu program
yang mengandungi pernyataan bertulis dan dasar yang diamalkan bagi
memenuhi keperluan semua kanak-kanak dalam jagaan mereka yang:
Apabila seseorang kanak-kanak dihantar ke taman asuhan, prosedur
rujukan dan kemasukan yang jelas perlu ditetapkan bagi memastikan
kepentingan terbaik kanak-kanak itu. Maklumat mengenai program,
dasar, prosedur dan garis panduan tentang hak dan tanggungjawab
ibu bapa hendaklah tersedia, dan juga kehendak atau keperluan untuk
mematuhi kehendak undang-undang dan dasar.
Taman asuhan kanak-kanak hendaklah mengambil kira juga perkara
yang berikut:
BAB 3 Menubuhk an T aman Asuhan K anak -k anak demi K epentingan T erbaik bagi K anak -k anak1. Menggariskan tujuan dan objektif, dan menyediakan secara
khusus tentang aspek kesihatan, pemakanan, keselamatan dan
perlindungan kanak-kanak dalam jagaan;
2. Memenuhi keperluan kanak-kanak dari segi kesesuaian
perkembangan dan budaya dengan menekankan penglibatan
ibu bapa; dan
3. Memberikan tumpuan kepada kepentingan terbaik bagi
kanak-kanak dan mengiktiraf sifat kanak-kanak-kanak-kanak yang unik dan
tersendiri, serta pilihan dan pendapat mereka.
1. Pemilihan kakitangan perlu diberikan tumpuan kepada
kualiti, dan pengasuh kanak-kanak perlu profesional dan
menunjukkan bahawa mereka menghargai kanak-kanak
secara semulajadi, tanpa mengambil kira latar belakang dan
kelakuan;
2. Kakitangan perlu menghormati hak asas setiap kanak-kanak;
3. Dasar dan amalan pengambilan perlu diadakan bagi semua
kakitangan, pelatih dan pekerja sukarela;
4. Semua kemudahan taman asuhan kanak-kanak perlu
mempunyai prosedur yang ditetapkan bagi menangani
penderaan kanak-kanak yang disyaki, termasuk dakwaan
terhadap kakitangan;
5. Mengadakan prosedur dan rekod yang lengkap berhubung
dengan kanak-kanak, kakitangan, taman asuhan dan aktiviti
yang melibatkan ibu bapa; dan
6. Kajian semula berkala dijalankan untuk menilai program dan
kemampuan kakitangan.
Merancang Aktiviti dan Kurikulum bagi Kanak-Kanak di Taman
Asuhan Kanak-Kanak
Tahun-tahun awal yang merangkumi kanak-kanak di bawah umur 6 tahun
adalah merupakan tempoh yang penting bagi merealisasikan potensi
seseorang kanak-kanak. Tahun-tahun awal tersebut merupakan asas
bagi perkembangan kesihatan fizikal dan mental mereka, ketenteraman
emosi, pengenalan budaya dan diri, serta kemampuan yang diperlukan
untuk meningkatkan pertumbuhan dan perkembangan mereka. Di
peringkat ini, anak-anak kecil:
Kurikulum merupakan suatu program aktiviti yang dirancang untuk
mencapai objektif pembelajaran tertentu. Dalam erti kata yang lebih
mudah, aktiviti mampu membentuk sebuah kurikulum. Bagi taman
asuhan kanak-kanak, adalah penting untuk mengadakan kurikulum
berpusatkan kanak-kanak bagi membantu perkembangan kanak-kanak.
Aktiviti yang dirancang sebagai sebahagian daripada kurikulum perlu
diberikan kebolehan kepada kanak-kanak menggunakan pancaindera
mereka untuk menerokai dan mengetahui, menghubung kait pengalaman
baru dengan pembelajaran terdahulu, dan berkongsi pengalaman dengan
yang lain.
BAB 3 Menubuhk an T aman Asuhan K anak -k anak demi K epentingan T erbaik bagi K anak -k anak1. Melalui tempoh pertumbuhan fizikal yang paling cepat,
membina perkataan, meningkatkan kemahiran bertutur dan
keupayaan berfikir, dan mempunyai kemahiran bergaul dan
berinteraksi;
2. Membina hubungan yang rapat dengan ibu bapa atau
pengasuh kanak yang lain, yang daripadanya
kanak-kanak itu mendapatkan dan memerlukan asuhan, jagaan,
bimbingan dan perlindungan, dengan cara yang menghormati
pembinaan sifat tersendiri dan keupayaan pertumbuhan
mereka; dan
3. Berinteraksi dan membina hubungan di mana anak-anak
kecil belajar berbincang dan menyelaras aktiviti yang
dikongsi, menyelesaikan masalah, menjadi bersepakat dan
bertanggungjawab bagi orang lain.
Beberapa prinsip kurikulum adalah seperti yang berikut:
1. Setiap kanak-kanak perlu dihormati sebagai seorang individu;
2. Ibu atau bapa adalah merupakan pendidik utama bagi
kanak-kanak;
3. Keluarga dan masyarakat memainkan peranan utama dalam
pertumbuhan dan perkembangan kanak-kanak;
4. Setiap kanak-kanak mempunyai hak kesamarataan dari segi
peluang dan keadilan sosial; dan
13
Pendekatan pembelajaran dengan cara ‘bermain’ dititikberatkan di
taman asuhan kanak memandangkan cara terbaik untuk
kanak-kanak belajar adalah melalui penyertaan secara aktif dari segi mental dan
fizikal, melalui process berfikir dan melakukan aktiviti. Apabila
kanak-kanak bermain, proses dan pengalaman pembelajaran merangsang
minda mereka dan mempengaruhi pembelajaran seumur hidup.
Bagi anak-anak kecil, bermain bukanlah suatu aktiviti rekreasi
– ia bukanlah aktiviti di masa lapang mahupun aktiviti untuk
mencuri masa. Bermain merupakan waktu untuk berfikir bagi
anak-anak kecil. Waktu untuk bertutur. Waktu untuk mencari
penyelesaian. Waktu untuk berfikir, membuat rancangan dan
bertanya. Ia merupakan waktu untuk menyusun idea, apabila
anak-anak kecil menggunakan tubuh dan kemahiran sosialnya dan
segala tenaganya sebagai tindak balas kepada rangsangan yang
diperolehnya.
James L. Hymes, Jr. (abad ke-20), Pakar perkembangan kanak-kanak di Amerika Syarikat, penulis. Mengajar Kanak-Kanak Di Bawah Enam Tahun, bab 1 (1968)
Bagi memastikan perkembangan secara menyeluruh, pengasuh perlu
merancang suatu jadual dan aktiviti yang bersamaan. Ini akan memastikan
bahawa kanak-kanak diberikan peluang untuk meningkatkan penguasaan
mereka dalam aspek yang berhubungan dengan kemahiran melihat,
mendengar dan melakukan pergerakan, bertutur dan membaca,
pra-matematik dan pra-sains. Ia juga perlu untuk membolehkan kanak-kanak
memahami konsep tekstur, warna, bentuk, ruang, arah dan masa. Selain
itu, terdapat keperluan untuk mengadakan aktiviti bagi menggalakkan
perkembangan dari segi sosial dan emosi dengan memupuk sifat
menghargai diri dan kemahiran hidup kendiri.
Mengikut prosedur pendaftaran, dua jadual aktiviti mingguan yang
dirancang perlu dilampirkan bersama-sama dengan borang permohonan.
Jadual ini , selepas ini dikenali sebagai jadual waktu, akan menunjukkan
aktiviti yang dijalankan oleh pengasuh. Jadual waktu mingguan akan
menunjukkan aktiviti selaras dengan tema yang telah disediakan bagi
setiap bulan. Pengasuh yang bertanggungjawab bagi kumpulan umur
tertentu akan memastikan bahawa aktiviti tersebut mencapai objektif
keseluruhan program taman asuhan berkenaan.
Contoh jadual waktu bagi kanak-kanak disediakan dalam
Lampiran 3
sementara contoh kurikulum disediakan dalam
Lampiran 4.
Kepentingan Mempunyai Program dan Kurikulum Berpusatkan
Kanak-Kanak
Setiap kanak-kanak merupakan seorang individu. Pertumbuhan dan
perkembangannya amat dipengaruhi oleh pengalaman sosial dan budaya
yang diperoleh di rumah, dalam kawasan kejiranan dan di taman asuhan
kanak-kanak. Oleh yang demikian, adalah penting untuk merumuskan
suatu kurikulum berpusatkan kanak-kanak, termasuk program yang
menekankan hubungan dengan ibu bapa.
BAB 3 Menubuhk an T aman Asuhan K anak -k anak demi K epentingan T erbaik bagi K anak -k anak
Apabila sesuatu kurikulum memberikan perhatian kepada keperluan
asas setiap kanak-kanak, ia akan membolehkan kanak-kanak itu
membesar dan berkembang dalam persekitaran sosial dan budaya yang
bersesuaian. Ia juga akan membolehkan kanak-kanak itu membesar
mengikut tahap yang sewajarnya dan dengan mudah, serta berpeluang
untuk mencapai potensinya dengan maksimum.
Pengambilan Makanan bagi Kanak-Kanak di Taman Asuhan Kanak-Kanak
Taman asuhan kanak-kanak juga bertanggungjawab untuk menyediakan
makanan berkhasiat kepada kanak-kanak. Di bawah Peraturan-Peraturan
Taman Asuhan Kanak-Kanak 2012, makanan yang disediakan bagi
kanak-kanak hendaklah bersih dan mesti termasuk susu, makanan berprotein,
dan buah-buahan dan sayur-sayuran segar. Selain itu, adalah menjadi
suatu syarat untuk tukang masak diberikan vaksin bagi penyakit kepialu
sebagaimana yang dikehendaki oleh Kementerian Kesihatan.
Suatu menu perlu disediakan selaras dengan garis panduan Kementerian
Kesihatan dan hendaklah dijadikan tersedia bagi pemeriksaan oleh pihak
berkuasa.
Makanan boleh dihidangkan di taman asuhan kanak-kanak sebanyak 3
atau 4 kali sehari. Bagi kanak-kanak dari golongan yang kurang bernasib
baik, sebaik-baiknya sarapan pagi disediakan, tetapi bagi kanak-kanak
dari golongan yang agak mewah, mereka dianggap telah mengambil
sarapan pagi sebelum dihantar ke taman asuhan. Makan malam
tidak digalakkan kerana adalah penting bagi kanak-kanak menikmati
sekurang-kurangnya satu waktu makan utama dengan keluarga mereka.
Pelan Susun Atur bagi Taman Asuhan Kanak-Kanak
Sesuatu taman asuhan kanak-kanak perlu mempunyai susun atur yang
selamat dan memenuhi keperluan khas kanak-kanak. Susun atur taman
asuhan perlu mewujudkan persekitaran yang sesuai bagi pembelajaran
kanak-kanak dan perkembangan potensi mereka. Kehendak tertentu
berhubung dengan susun atur di taman asuhan kanak-kanak dinyatakan
dalam Peraturan-Peraturan Taman Asuhan Kanak-Kanak 2012.
Butir-butir mengenai pelan susun atur di taman asuhan kanak-kanak
boleh didapati dalam
Lampiran 5.
Suatu menu perlu
disediakan selaras
dengan garis panduan
Kementerian Kesihatan
dan hendaklah tersedia
bagi pemeriksaan oleh
pihak berkuasa.
BAB 3 Menubuhk an T aman Asuhan K anak -k anak demi K epentingan T erbaik bagi K anak -k anakBAB 4
MENGAMBIL YANG TERBAIK
UNTUK BEKERJA
Pengambilan pekerja
Sesuatu taman asuhan kanak-kanak bukan sahaja memerlukan program
terbaik tetapi juga kakitangan yang sesuai bagi melaksanakan program
dengan berkesan. Pencarian individu yang sesuai dengan pekerjaan
tersebut bermula dari proses pengambilan pekerja.
Proses pengambilan secara amnya melibatkan pengiklanan jawatan,
temu bual dan pemilihan pekerja/kakitangan baru. Sebelum mendraf
iklan bagi jawatan tertentu, penyelia mestilah terlebih dahulu menyatakan
kehendak bagi jawatan tersebut berdasarkan kepada perihalan kerja
yang berkaitan, dan menentukan saraan serta faedah lain.
Tidak kurang pentingnya bagi perihalan kerja kakitangan yang berbeza
dinyatakan dengan jelas. Ini akan membolehkan kakitangan tersebut
memahami dan menjalankan tugas mereka dengan berkesan.
Kekosongan jawatan boleh diiklankan melalui beberapa cara:
1. Secara lisan kepada kakitangan atau persatuan pengasuh
kanak-kanak berdaftar tempatan. Kakitangan dalam sesuatu taman
asuhan digalakkan untuk memohon jawatan yang lebih tinggi.
Perkara ini boleh memberikan motivasi kepada kakitangan untuk
bekerja dengan lebih bersungguh-sungguh kerana usaha mereka
akan diiktiraf.
2. Melalui notis yang dipamerkan di tempat-tempat yang akan
dibaca oleh mereka yang berpotensi menjadi calon, seperti di
universiti atau kolej tempatan yang menawarkan kursus asuhan
awal kanak-kanak atau persatuan pengasuh kanak-kanak
berdaftar tempatan. Beberapa kolej dan universiti tempatan
menyediakan perkhidmatan penempatan bagi pelatih dan
siswazah mereka, dan akan berusaha untuk menyesuaikan pelatih
dan siswazah tersebut dengan mereka yang berpotensi menjadi
majikan.
3. Dalam surat khabar tempatan dan sebarang berita yang
berkaitan dengan zaman awal kanak-kanak. Pengeluaran iklan
dalam surat khabar lazimnya merupakan kaedah yang lebih
mahal, oleh itu iklan tersebut perlulah lebih ringkas. Walau
bagaimanapun, bagi taman asuhan yang baru ditubuhkan dan
mempunyai beberapa kekosongan jawatan, adalah lebih baik
jika dikeluarkan iklan yang lebih besar, mudah dilihat, terperinci
dan khusus di dalam surat khabar kerana ia akan menarik
perhatian lebih ramai calon yang ‘sesuai’.
Contoh perihalan kerja bagi seseorang pengasuh adalah sebagaimana
dalam
Lampiran 6.
BAB 4
Mengambil y
ang T
erbaik untuk Bek
17
Kakitangan Taman Asuhan Kanak-Kanak
Kakitangan yang berhubung secara langsung dengan kanak-kanak
dikenali sebagai
personel program utama. Mereka termasuklah
pengendali, penyelia dan pengasuh kanak-kanak. Kakitangan yang
berhubung secara tidak langsung dengan kanak-kanak tetapi berperanan
sebagai pembantu dikenali sebagai
personel program sokongan. Mereka
termasuklah kerani, tukang masak, pencuci dan pekebun.
Kakitangan boleh bekerja sepenuh masa atau separuh masa. Pengasuh
kanak-kanak, penyelia dan pengendali lazimnya bekerja
sepenuh masa
(8 jam sehari), pada setiap hari taman asuhan itu beroperasi. Pekerja
separuh masa hanya bekerja beberapa jam dalam seminggu, atau hanya
apabila perkhidmatan mereka diperlukan. Sebagai contoh, seorang
pekebun hanya perlu bekerja selama satu hari dalam seminggu.
Nisbah minimum pengasuh kepada kanak-kanak yang dikehendaki di
bawah Peraturan-Peraturan Taman Asuhan Kanak-Kanak 2012 adalah
seperti yang berikut:
Nisbah Bilangan pengasuh : Bilangan kanak-kanak
Nisbah Bilangan pengasuh :
Bilangan kanak-kanak OKU Umur
1:3 2:3 0 - 1
1:5 2:5 1 - 3
1:10 3:10 3 - 4
Walau bagaimanapun, perlu dinyatakan bahawa nisbah ini tidak
bersamaan dengan tahap kualiti memandangkan pengasuh
kanak-kanak tidak boleh menjalankan tugasnya dengan berkesan pada tahap
minimum sedemikian. Bayi dan todler sentiasa memerlukan penjagaan
secara perseorangan dan seorang pengasuh kanak-kanak tidak boleh
diberikan tanggungjawab untuk menjaga lebih daripada 2 bayi dalam
satu masa. Kanak-kanak yang lebih besar, terutamanya yang melebihi 2
tahun tetapi di bawah 3 tahun, boleh mengikut arahan yang mudah dan
mempelajari kemahiran hidup kendiri, oleh itu pengasuh kanak-kanak
boleh menyelia hingga 5 orang kanak-kanak dalam satu masa.
Bilangan pengasuh yang dicadangkan bagi 60 orang kanak-kanak
adalah seperti di bawah:
Kumpulan Umur Bilangan Kanak-kanak Nisbah Kakitangan: Kanak-kanak Bilangan Kumpulan Bilangan Pengasuh Kanan Jumlah Kaki-tangan 0 - 8 bulan 10 1:3 3 1 4 8 -12 bulan 10 1:3 3 0 3 12-18 bulan 5 1:5 1 0 1 18-24 bulan 5 1:5 1 0 1 2 tahun 10 1:5 2 1 3 3 tahun 10 1:5 2 0 2 4 tahun 10 1:5 2 0 2 JUMLAH 60 - 14 2 16 BAB 4 Mengambil y ang T
erbaik untuk Bek
Kelayakan kakitangan adalah berbeza mengikut jawatan. Akta Taman
Asuhan Kanak-Kanak 1984 menyatakan bahawa pengasuh
kanak-kanak perlu diberikan latihan tentang asuhan kanak-kanak-kanak-kanak, mempunyai
pengalaman yang mencukupi dalam penjagaan kanak-kanak dan
menghadiri dengan jayanya Kursus Asuhan dan Didikan Awal
Kanak-Kanak PERMATA (KAP) yang diakreditasi oleh Jabatan Kebajikan
Masyarakat. Kursus ini hanya menyediakan asas bagi perkembangan
kanak-kanak, dan menjalankan aktiviti yang sesuai berdasarkan kepada
prinsip perkembangan kanak-kanak dan kehendak Akta Taman Asuhan
Kanak-Kanak 1984.
Selain latihan penting yang diwajibkan ini, setiap pengasuh
kanak-kanak perlu mempunyai latihan tambahan yang diakreditasi dalam
Penjagaan dan Perkembangan Awal Kanak-Kanak (ECCD). Pada masa
ini, kelayakan minimum iaitu Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) diperlukan
untuk bekerja sebagai pengasuh, tetapi dicadangkan supaya pengasuh
perlu mempunyai sekurang-kurangnya sijil atau diploma.
Kelayakan yang dicadangkan bagi kakitangan di taman asuhan
kanak-kanak adalah seperti di bawah:
# Jawatan Kelayakan Pengamalan
1
Pengarah atau Penyelia Taman Asuhan
Ijazah/Diploma dalam ECCD, KAAK/ KAP
3 - 5 tahun
2 Pengasuh Kanan Diploma/Sijil dalam ECCD, KAAK/KAP 3 - 5 tahun
3 Pengasuh Diploma/Sijil dalam
ECCD, KAAK/KAP 2 tahun
4 Pembantu Pengasuh
Kanak-Kanak Sijil (KAAK/KAP) 1 tahun
5 Tukang Masak/Pembantu Rumah
SPM, Lulus Kursus Makanan dan Keselamatan 3 tahun 6 Pembantu Tukang Masak/Pembantu Rumah SPM, Lulus Kursus Makanan dan Keselamatan 1 tahun
Cabaran tugas ‘menjaga kanak-kanak’ sering dipandang remeh, dari segi
pengambilan, latihan, ketetapan penyeliaan dan penilaian perkhidmatan
yang diberikan, dan dari segi wang yang diperuntukkan bagi perkara
di atas. Kanak-kanak dalam jagaan berada pada tahap pembentukan
dan secara purata mereka menghabiskan masa selama 8-10 jam di
taman asuhan. Oleh yang demikian, tumpuan dan penekanan perlu
diberikan kepada pengambilan kakitangan yang berkelayakan yang
mampu, komited dan bertanggungjawab untuk mengadakan program
berpusatkan kanak-kanak.
BAB 4
Mengambil y
ang T
erbaik untuk Bek
erja
Cabaran tugas
‘menjaga kanak-kanak’
sering dipandang
remeh, dari segi
pengambilan, latihan,
ketetapan penyeliaan
dan penilaian
perkhidmatan yang
diberikan, dan dari
segi wang yang
diperuntukkan.
19
Saringan – Kenapakah Perkara Ini Penting?
Menjadi perkara yang amat penting bukan sahaja untuk memastikan
pemilihan kakitangan memenuhi semua kehendak minimum bagi
jawatan mereka masing-masing iaitu mengikut kelayakan akademik
dan pengalaman, tetapi juga untuk memastikan yang individu
berkenaan mempunyai perwatakan yang sesuai dan pandangan positif
terhadap kanak-kanak dan asuhan kanak-kanak. Selaras dengan dasar
perlindungan kanak-kanak di setiap taman asuhan, iaitu memastikan
keselamatan setiap kanak-kanak, adalah penting untuk menghubungi
orang yang menyokong permohonan pemohon untuk bertanya tentang
sifat dan pengalaman lampau pekerja yang bermungkinan diambil
bekerja.
Kontrak dan Terma Pekerjaan– Adakah Anda Memerlukannya?
Ya... apakah ini?
Kontrak atau perjanjian personel merupakan suatu komitmen bertulis
antara majikan dengan pekerja yang memberikan jaminan pekerjaan.
Kontrak tersebut perlu ditandatangani, diberikan tarikh dan disaksikan.
Kandungan yang Dicadangkan bagi Kontrak:
1. Pihak-pihak kepada kontrak.
2. Tempoh kontrak – bila perkhidmatan bermula.
3. Tempoh latihan–tempoh sebelum kontrak penuh berkuat
kuasa, lazimnya 3 – 6 bulan.
4. Gaji selama tempoh yang diliputi oleh kontrak.
5. Faedah sampingan – bilangan hari cuti tahunan, cuti sakit,
cuti kecemasan.
6. Faedah perubatan.
7. Caruman wajib kepada KWSP dan PERKESO.
8. Syarat-syarat bagi penamatan perkhidmatan oleh majikan
atau peletakan jawatan oleh pekerja. .
(Rujuk
Lampiran 7 bagi contoh surat tawaran)
BAB 4
Mengambil y
ang T
erbaik untuk Bek
Pengurusan Sumber Manusia
Memandangkan pengambilan kakitangan telah dibuat, apakah langkah
seterusnya?
Kakitangan memerlukan garis panduan yang jelas mengenai dasar
yang berbeza di taman asuhan dan arahan mengenai peranan dan
tanggungjawab mereka, dengan demikian adalah penting untuk
menyediakan Buku Panduan Kakitangan.
Buku Panduan Kakitangan perlu mengandungi semua dasar yang
berhubungan dengan kakitangan, dan juga maklumat tentang taman
asuhan dan program. Dasar-dasar hendaklah dinyatakan dengan jelas,
ringkas dan teratur mengikut bahagian-bahagian yang sewajarnya. Ia
memberikan maklumat kepada pekerja baru tentang tugas dan menjadi
sumber rujukan. Sekiranya pekerja tidak jelas tentang amalan tertentu,
Buku Panduan Kakitangan perlu memberikan penjelasan, dan jika timbul
sebarang masalah, ia juga perlu menyediakan penyelesaian kepada
masalah tersebut.
Kandungan yang Dicadangkan bagi Buku Panduan Kakitangan
1. Carta organisasi dan garisan tanggungjawab di taman
asuhan
2. Perihalan kerja bagi pelbagai jawatan
3. Dasar mengenai kesihatan, kemalangan dan keselamatan
4. Hari dan waktu bekerja
5. Waktu masuk dan keluar
6. Cuti umum dan cuti berbayar
7. Kalendar yang menunjukkan tarikh permulaan penggal dan
cuti
8. Faedah sampingan
9. Prosedur mengenai aduan/rungutan
10. Penamatan pekerjaan
Selain Buku Panduan Kakitangan dijadikan rujukan oleh kakitangan di
taman asuhan kanak-kanak, adalah lebih baik untuk mengadakan dan
menyimpan rekod tentang kakitangan, kanak-kanak dan juga taman
asuhan kanak-kanak, bagi memastikan pengurusan taman asuhan
kanak-kanak berjalan dengan lancar.
Butir-butir rekod ini boleh dilihat dalam
Lampiran 8.
Penyelia taman asuhan kanak-kanak bertanggungjawab bagi memantau
dan menyelenggara rekod tersebut, walaupun penyelia boleh mewakilkan
tugas menyimpan dan mengemas kini rekod tersebut kepada pengasuh.
BAB 4
Mengambil y
ang T
erbaik untuk Bek
BAB 5
MENCAPAI ASUHAN YANG
BERKUALITI
Memantau Prestasi Kakitangan bagi Memastikan Asuhan yang
Berkualiti
Setelah program dirumuskan dan pengurusan kakitangan ditentukan,
penyelia perlu memastikan bahawa mutu dikekalkan. Suatu sistem untuk
memantau dan menilai perkhidmatan mesti dirancang, dan semua
kakitangan perlu dilatih untuk melaksanakan sistem tersebut.
Semua kanak-kanak di bawah jagaan memerlukan persekitaran yang
selamat dan sesuai bagi merangsang dan menggalakkan interaktif
positif. Pengurus dan/atau penyelia taman asuhan kanak-kanak
bertanggungjawab bagi prestasi kakitangan mereka. Mereka juga perlu
peka dan memberikan tumpuan sepenuhnya. Selain itu, pelaksanaan
sistem yang memantau dan menilai kakitangan dan program yang
dijalankan di taman asuhan kanak-kanak akan memastikan kualiti asuhan
yang diberikan.
Pengurus atau penyelia taman asuhan kanak-kanak perlu peka dan
memberikan tumpuan sepenuhnya.
Bagi memastikan tahap kualiti yang tinggi dikekalkan, perkara
yang berikut merupakan beberapa amalan yang perlu dipatuhi
oleh penyelia:
1. Mengetahui standard bagi asuhan yang berkualiti (bukan
sahaja standard minimum).
2. Memastikan semua kakitangan mengekalkan standard.
3. Bertindak untuk membetulkan keadaan jika standard tidak
dipatuhi mengikut cara yang ditetapkan.
Terdapat beberapa kaedah yang boleh diamalkan oleh penyelia untuk
memantau dan mengurus prestasi kakitangan.
Kaedah-kaedah yang dicadangkan supaya diamalkan oleh
penyelia adalah seperti yang berikut:
1. Pemeriksaan mengejut yang dilakukan secara tidak
langsung.
2. Menjalankan pemeriksaan secara mingguan ke atas pelan
pembelajaran, rekod tugasan dan penilaian pengasuh
kanak-kanak tentang aktiviti yang dijalankan oleh mereka.
3. Pemerhatian – penyelia memerhati kakitangan yang
menjalankan tugas, mengambil perhatian tentang kekuatan
dan kelemahannya, berdasarkan kepada kriteria tertentu
yang dipilih.
4. Memeriksa kehadiran dan ketepatan masa.
BAB 5
Mencapai Asuhan y
ang Berk
23
Pemerhatian dan penilaian juga merupakan sebahagian daripada proses
pemantauan.
Proses pemantauan termasuklah perkara yang berikut:
1. Memerhati dan menilai
kemajuan kanak-kanak dengan
memerhati,
mendengar
dan
berbincang,
dan
mengumpul hasil kerja kanak-kanak.
2. Memerhati
dan
menilai
pengasuh
kanak-kanak
dan kakitangan lain berdasarkan kepada peranan dan
tanggungjawab mereka.
3. Memerhati dan menilai
penglibatan ibu bapa dalam
menyokong proses perkembangan anak-anak mereka.
Merekod, menganalisa dan menggunakan maklumat yang diperoleh
melalui pemerhatian dan latihan penilaian merupakan komponen
penting dalam proses penilaian. Perkara ini adalah penting bagi
memastikan perancangan perkembangan yang berterusan. Selepas
penilaian dijalankan, suatu rekod bertulis tentang penilaian tersebut
perlu disediakan, berserta syor bagi penambahbaikan. Kakitangan
perlu membaca laporan tersebut, dan menandatanganinya. Satu salinan
perlu disimpan dalam fail kakitangan, dan satu salinan diberikan kepada
kakitangan berkenaan.
Pemantauan merupakan suatu aktiviti yang berterusan. Kajian semula,
yang merupakan suatu proses yang membolehkan amalan pemantauan
dipertimbangkan dengan lebih terperinci, perlu dijalankan terutamanya
ke atas bidang yang amat khusus dalam pengendalian taman asuhan
kanak-kanak. Bidang khusus tersebut termasuklah, tetapi tidak terhad
kepada, program sedia ada, prosedur kewangan, garis panduan
kesihatan dan keselamatan, dan juga latihan kakitangan.
BAB 5Mencapai Asuhan y
ang Berk
BAB 6
APAKAH SUMBER KEWANGAN
YANG DIPERLUKAN?
BAB 6 Apak ah Sumber K e w angan y ang Diperluk an ?
Apakah Anggaran Belanjawan?
Perkara ini merupakan komponen yang amat penting memandangkan
anggaran belanjawan perlu disediakan secara terperinci sebelum
menubuhkan taman asuhan.
Anggaran belanjawan ialah rancangan perbelanjaan perniagaan.
Perancangan bermula dengan meramal hala tuju perniagaan di masa
hadapan yang dijangkakan. Ini akan digambarkan dalam bentuk fakta dan
angka dengan tujuan untuk melihat sama ada boleh dilaksanakan dan
berdaya maju. Ini bermakna menganggar perbelanjaan, mendapatkan
sumber pendapatan untuk membiayai perbelanjaan tersebut dan
mencari pilihan lain yang mungkin ada untuk mengurangkan kos dan
meningkatkan pendapatan.
Soalan dan Jawapan: Anggaran Belanjawan
Berkenaan dengan anggaran belanjawan, soalan yang berikut perlu
dipertimbangkan:
S :
Apakah yang perlu anda lakukan terlebih dahulu?
J : Mula merancang dengan melakukan suatu “analisis
keperluan”.
S :
Apakah yang anda inginkan?
J : Menentukan falsafah, fahaman, matlamat dan objektif
program bagi kanak-kanak yang akan berada di bawah
jagaan taman asuhan, dan meninjau pasaran untuk
melihat keperluan sebenar dan aliran semasa dalam
bidang ini, di dalam dan luar negara.
S :
Apakah yang anda perlukan terlebih dahulu?
J : Suatu senarai mengenai semua perabot dan kelengkapan,
peralatan, bahan-bahan dan sumber manusia yang
diperlukan untuk mengendalikan taman asuhan.
S :
Bilakah anda perlu mendapatkannya?
J : Mengikut keutamaan – antara keperluan segera dengan
keperluan masa hadapan.
S :
Berapa lamakah anda perlu menunggu bagi pendaftaran
penuh?
J : Membuat ramalan dan unjuran. Memperuntukkan wang
simpanan bagi menjelaskan semua perbelanjaan
sehingga taman asuhan beroperasi sepenuhnya dan
pendapatan boleh menanggung kos/beberapa kos.
S :
Berapakah bilangan kakitangan yang perlu diambil
terlebih dahulu?
J : Ditentukan mengikut ramalan dan unjuran dengan
mematuhi Akta Taman Asuhan Kanak-Kanak 1984.
S :
Dimanakah anda perlu mendapatkan sumber kewangan?
J : Anda perlu mendapatkan sumber kewangan yang paling
27
Prinsip Asas ialah anggaran belanjawan mestilah sentiasa seimbang.
Anggaran Perbelanjaan = Anggaran Pendapatan
Terdapat dua jenis anggaran belanjawan:
Anggaran Belanjawan Penubuhan
Anggaran Belanjawan Pengendalian
BAB 6 Apak ah Sumber K e w angan y ang Diperluk an ?
Anggaran
belanjawan
penubuhan
atau perbelanjaan modal (capex) –
merujuk kepada kos penubuhan dan
pengubahsuaian sekali dan juga kos
tahunan sekali yang diperlukan untuk
melengkapkan ruang sebagai taman
asuhan kanak-kanak, yang termasuklah:
1. Kos pengubahsuaian dan
pembaharuan;
2. Peralatan keselamatan dan
kesihatan;
3. Lekapan dan kelengkapan, perabot
dan perhiasan;
4. Perabot bersaiz kanak-kanak bagi
ruang aktiviti kanak-kanak;
5. Peralatan pejabat dan pentadbiran
dan alat tulis permulaan;
6. Peralatan di ruang yang digunakan
setiap hari seperti dapur, bilik
mandi, tandas, bilik stor;
7. Sumber dan bahan kurikulum,
permainan dan peralatan untuk
bermain;
8. Peralatan taman permainan;
9. Deposit bagi sewa dan bil
kemudahan;
10. Lesen; dan
11. Insurans bangunan dan liabiliti
awam.
Anggaran
belanjawan
pengendalian
atau perbelanjaan operasi (opex) –
merujuk kepada anggaran belanjawan
operasi tahunan yang diperlukan untuk
meneruskan operasi taman asuhan
kanak-kanak, yang termasuklah:
1. Bilangan kanak-kanak dan
kumpulan umur – lebih tinggi
bilangan bayi, lebih banyak wang
yang diperlukan;
2. Bilangan kakitangan yang
diperlukan;
3. Keperluan makanan; dan
4. Kehendak pengurusan dan
pentadbiran iaitu perbelanjaan
berulang seperti sewa dan bil
kemudahan bulanan, penambahan
peralatan, program penglibatan
ibu bapa, latihan kakitangan dan
penyelenggaraan.
Seseorang mesti memastikan yang anggaran belanjawan tersebut
boleh bertahan selama sekurang-kurangnya 6 bulan, memandangkan
pendaftaran permulaan mungkin tidak mencukupi untuk membiayai
perbelanjaan operasi dan gaji kakitangan. Pendaftaran hanya akan
meningkat selepas 3 bulan, jadi adalah penting untuk mempunyai
simpanan bagi membiayai kos tetap bagi perniagaan tersebut dan
beberapa kos boleh ubah. Kos tetap ialah kos yang tidak akan berubah
selama sekurang-kurangnya satu tahun. Sebagai contoh, sewa, ansuran
pinjaman dan gaji. Kos boleh ubah merupakan kos yang berubah
mengikut jumlah. Contohnya, keperluan mengambil lebih ramai
kakitangan apabila bilangan pendaftaran meningkat. Contoh anggaran
belanjawan bagi taman asuhan kanak-kanak yang mempunyai 60 orang
kanak-kanak disediakan dalam
Lampiran 9.
BAB 6 Apak ah Sumber K e w angan y ang Diperluk an ?
