MODÉL PANGAJARAN THINK-TALK-WRITE (TTW) PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS TÉKS ÉKSPOSISI.

(1)

Siska Vitria Dewi, 2014

Modél pangajaran think-talk-write (ttw)

Pikeun ngaronjatkeun kamampuh nulis téks éksposisi

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu

Modél pangajaran think-talk-write (ttw)

Pikeun ngaronjatkeun kamampuh nulis téks éksposisi (Studi Kuasi Ékspérimén di Kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum

Kabupatén Kuningan Taun Ajaran 2013/2014)

SKRIPSI

diajukeun pikeun nyumponan salah sahiji sarat nyangking gelar Sarjana Pendidikan Bahasa Daérah

ku:

Siska Vitria Dewi NIM 1002697

JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH

FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI

UNIVERSITAS PENDIDIKAN INDONESIA

(2)

MODÉL PANGAJARAN

THINK-TALK-WRITE

(TTW)

PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS TÉKS

ÉKSPOSISI

(Studi Kuasi Ékspérimén di Kelas VII A SMP Negeri 1

Cibeureum Kabupatén Kuningan Taun Ajaran

2013/2014)

Oleh Siska Vitria Dewi

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

Februari 2014

Hak Cipta dilindungi undang-undang.

(3)

dengan dicetak ulang, difoto kopi, atau cara lainnya tanpa ijin dari penulis.

LEMBAR PENGESAHAN

SISKA VITRIA DEWI NIM 1002697

MODÉL PANGAJARAN THINK-TALK-WRITE (TTW)

PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS TÉKS ÉKSPOSISI (Studi Kuasi Ékspérimén di Kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum

Kabupatén Kuningan Taun Ajaran 2013/2014)

disaluyuan jeung disahkeun ku: Pangaping I,

Dr. H. Usep Kuswari, M.Pd. NIP 19590119198601101

Pangaping II,

Hernawan, S.Pd., M.Pd. NIP 197820102003121001

Kauninga ku:

Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni

(4)

(5)

MODÉL PANGAJARAN THINK-TALK-WRITE (TTW)

PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS TÉKS ÉKSPOSISI (Studi Kuasi Ékspérimén di Kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum

Kabupatén Kuningan Taun Ajaran 2013/2014)1)

SiskaVitria Dewi2) 1002697

ABSTRAK

Penelitian ini bertujuan untuk mengetahui efektivitas model pembelajaran Think-Talk-Write (TTW) dalam pengajaran menulis teks eksposisi di kelas VII SMPN 1 Cibeureum Kuningan. Penelitian ini dilaksanakan pada bulan Pebruari 2014 di SMPN 1 Cibeureum. Metode penelitian yang digunakan dalam penelitian ini adalah metode kuasi eksperimen. Sumber data yang digunakan dalam penelitian ini, adalah siswa kelas VII A SMPN 1 Cibeureum Kuningan pada tahun ajaran 2013/2014 dengan jumlah siswa sebanyak 37 siswa. Untuk mengetahui kemampuan siswa dalam menulis teks eksposisi digunakan analisis data dengan cara analisis statistik, yaitu uji normalitas data dengan menggunakan chi-kuadrat, uji homogenitas data menggunakan uji F, dan uji hipotesis dengan menggunakan uji t. Berdasarkan hasil penelitian, keseluruhan data menunjukkan peningkatan kemampuan siswa antara pratés dan pascatés. Dalam pratés, hanya 6 siswa yang mampu menulis teks eksposisi atau hanya 16,2%, sedangkan dalam pascatés, jumlah siswa yang mampu menulis teks eksposisi naik menjadi 29 siswa atau sekitar 78%. Dari hasil uji hipotesis yang menghasilkan titung > ttabélnya éta 15,08 > 2,44, yang artinya hipotesis diterima. Berdasarkan hasil penelitian, bisa dikatakan bahwa model pembelajaran TTW bisa meningkatkan kemampuan siswa dalam menulis teks eksposisi di kelas VII A SMPN 1 Cibeureum Kuningan tahun ajaran 2013/2014.

Kata Kunci: Model pembelajaranThink-Talk-Write, teks eksposisi

1)_{Judul skripsi Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah}

(6)

THINK-TALK-WRITE (TTW) MODEL IN IMPROVING WRITING

STUDENT’S ABILITY IN WRITING EXPOSITION TEXT (Study Quasi Eksperiment in Student Class VII A SMPN 1 Cibeureum

Kuningan Tahun Ajaran 2013/2014)

Siska Vitria Dewi

1)

, Usep Kuswari

2)

, Hernawan

3)

Email: siska_vitriadewi@yahoo.co.id; usep.kuswari@upi.edu;

hernawan@upi.edu

Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah, Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni,

Universitas Pendidikan Indonesia population of this study is the students of VII A class SMPN 1 Cibeureum consist of 37 students. To determine the student’s ability in writing exposition text used data analysis which is statistical analysis, the data normality test using the chi-squared test of homogeneity of the data is using the F test, and test hypotheses using the t test. Based on the results of the study, all the data show some of the increased in the student's abilities between pre-test and post-test. There are only 6 students (16.2%) who are able in writing exposition text in the pre-test, whereas the number of students who are able in the post-test writing exposition essay increased to 29 students (78%). From the results of hypothesis testing that produce tvalue (15.8) > ttable (2.44). It is mean that the hypothesis is accepted. Based on the results, it can be said that Think-Talk-Write (TTW) model can improving writing student’s ability in writing exposition text at class VII A SMPN 1 Cibeureum Kuningan academic year 2013/2014.

1)

Writer

2) _{Corespondent Writer 1}

(7)

(8)

DAPTAR EUSI

DAPTAR SINGGETAN... xi

DAPTAR LAMPIRAN... xii

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan ... 1

1.2 Identifikasi jeung Rumusan Masalah ... 4

1.2.1 Identifikasi Masalah ... 4

1.2.2 Rumusan Masalah ... 4

1.3 Tujuan Panalungtikan... 5

1.3.1 Tujuan Umum ... 5

1.3.2 Tujuan Husus ... 5

1.4 Mangpaat Panalungtikan ... 5

1.4.1 Mangpaat Tioritis ... 5

1.4.2 Mangpaat Praktis ... 6

1.5 Sistematika Panulisan ... 6

BAB II ULIKAN PUSTAKA, RARAGA MIKIR, JEUNG HIPOTESIS 2.1. Ulikan Pustaka ... 8

2.1.1 Modél Pangajaran jeung Modél Think-Talk-Write (TTW) ... 8

2.1.1.1 Modél Pangajaran... 8

2.1.1.2 Modél Think-Talk-Write (TTW) ... 8

(9)

vii

2.1.1.2.2 Wangenan Modél Think-Talk-Write (TTW) ... 9

2.1.1.2.3 Lengkah-Lengkah Model Think-Talk-Write (TTW) ... 10

2.1.2 Nulis ... 11

2.1.2.1 Wangenan Nulis ... 11

2.1.2.2 Tujuan Nulis ... 12

2.1.2.3 Mangpaat Nulis ... 13

2.1.2.4 Léngkah-léngkah Nulis ... 14

2.1.3 Téks Éksposisi ... 18

2.1.3.1 Wangenan Éksposisi ... 18

2.1.3.2 Ciri-ciri Téks Éksposisi ... 19

2.1.3.3 Sarat Nulis Téks Éksposisi ... 19

2.1.3.4 Métode-métode Éksposisi ... 20

2.1.3.5 Léngkah-léngkah Nulis Téks Éksposisi ... 21

2.1.4 Model Pangajaran Think-Talk-Write (TTW) dina Pangajaran Nulis Téks Éksposisi ... 22

2.1.4.1 Pangajaran Nulis Karangan Éksposisi dina SKKD Mata Pelajaran Basa jeung Sastra Sunda di SMP/MTs ... 22

2.1.4.1.1 Fungsi jeung Tujuan Pangajaran Basa jeung Sastra Sunda ... 22

2.1.4.1.2 Standar Kompeténsi Lulusan SMP/MTs ... 23

2.1.4.1.3 Standar Kompeténsi jeung Kompeténsi Dasar Pangajaran Nulis di SMP/Mts Kelas VII... 24

2.1.4.2 Pangajaran Nulis Téks Éksposisi Ngagunakeun Model Pangajaran Think-Talk-Write (TTW) ... 24

2.1.4.2.1 Lengkah – Lengkah ... 24

2.1.4.2.2 Tujuan Pangajaran Ngagunakeun Modél Pangajaran Think-Talk-Write (TTW) ... 25

2.2 Raraga Mikir ... 25

(10)

viii

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN

3.1 Desain Panalungtikan ... 28

3.2 Sumber Data ... 28

3.3 Métode Panalungtikan ... 28

3.4 Téhnik Ngumpulkeun Data ... 29

3.5 Wangenan Operasional ... 29

3.6 Instrumén Panalungtikan ... 30

3.7 Téhnik Ngolah Data ... 32

BAB IV HASIL JEUNG PEDARAN 4.1 Hasil Panalungtikan Kamampuh Nulis Téks Éksposisi Siswa Kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan Taun Ajaran 2013/2014 saméméh Ngagunakeun Modél Pangajaran Think-Talk-Write (TTW) ...42

4.2 Hasil Panalungtikan Kamampuh Nulis Téks Éksposisi Siswa Kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan Taun Ajaran 2013/2014 Sanggeus Ngagunakeun Modél Pangajaran Think-Talk-Write (TTW) ...48

4.3 Éféktivitas Modél Pangajaran Think-Talk-Write (TTW) kana Kamampuh Nulis Téks Éksposisi Siswa Kelas VII A ... 53

4.3.1 Uji Sipat Data ... 56

4.4 Pedaran Hasil Panalungtikan... 67

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan ...69

5.2 Saran ...70

DAPTAR PUSTAKA ...71

LAMPIRAN ...73

(11)

1

BAB I

BUBUKA

1.1 Kasang Tukang Masalah

Kurikulum Tingkat Satuan Pendidikan (KTSP) nya éta kurikulum anu geus

lumangsung sababaraha taun ka tukang. Aya deui kurikulum anyar nya éta Kurikulum 2013 anu karék lumangsung ti taun 2013. Kurikulum anu kuduna dilaksanakeun kalayan gembleng di sakola, masih kénéh loba can ngahontal kompeténsi siswa. Éta dilantarankeun ku kabiasaan heubeul diajar-ngajar anu hése dirobah, nya éta cara ngajar guru anu masih kénéh maké cara biasa saperti métode ceramah.

Standar kompeténsi lulusan SMP/MTs dina pangajaran Basa jeung Sastra Sunda utamana dina pangajaran nulis, nya éta mampuh nulis pikeun ngedalkeun sababaraha pesen/amanat (pikiran, rarasaan, jeung kahayang) sacara tinulis dina rupa-rupa karangan nu mangrupa pedoman ngawawancara, prosa (pangalaman, biografi, pedaran warta, pedaran éséy, surat, carita pondok, laporan, bahasan), jeung puisi (sajak, guguritan, sisindiran). Ari kompeténsi dasarna nya éta siswa dipiharep mampuh nuliskeun pangalaman, biografi singkat, sajak jeung téks éksposisi. Panalungtik ngaheureutan kompeténsi dasarna kana pangajaran nulis téks éksposisi.

Pangajaran nulis téks éksposisi dianggep hésé keur siswa di tingkat SMP/MTs sabab merlukeun hiji pamikiran nu leuwih jero pasualanna dibandingkeun jeung nulis téks nu lainna. Siswa ogé hésé ngébréhkeun ide jeung ngalarapkeun kecap-kecap nu merenah kana wangun karangan. Aya sababaraha tahap jeung kudu merhatikeun éjahan tur tata basana. Ieu hal nu ngalantarankeun pangajaran nulis téh dianggep hésé ku siswa. Kurangna minat kana nulis mangrupa hiji hal nu ngalantarankeun kurangna kamampuh siswa ngeunaan kabasaan jeung kaédah-kaédah nulis.

(12)

2

anggapan dasar bisa kapanggih ku siswa ku cara diskusi jeung siswa séjén. Aya sabaraha modél pangajaran nu bisa ngaronjatkeun kamampuh siswa dina ngébréhkeun hasil pamikiranna.

Dina ieu panalungtikan, sim kuring nyobaan hiji hal pikeun ngirut siswa kana pangajaran nulis karangan éksposisi nya éta ku cara ngagunakeun modél pangajaran nu ngutamakeun siswa leuwih aktif dina proses diajarna (Cooperative learning).

Métode diajar hiji individu jeung individu lianna tangtu béda. Kualitas téhnik diajar mangaruhan kana kualitas hasil diajarna. Salian ti éta, métode pengajaran ogé penting kana kahontalna prosés pangajaran. Aya sababaraha faktor anu bisa mangaruhan héngkérna kualitas hasil diajar. Salah sahijina nya éta héngkérna minat diajar (Almiati. (2011). Efektifitas penggunaan model pembelajaran two stray terhadap peningkatan kualitas pembelajaran matematika siswa smk negeri

semarang dalam materi integral. [Online]. Aya dina: http://portalgaruda.org.

Diaksés tanggal 25 November 2013). Gedé leutikna minat diajar siswa gumantung kana métode atawa téhnik pangajaran anu digunakeun ku guru. Can loba guru anu ngagunakeun paréasi dina téhnik pangajaranana. Sababaraha guru ngajar ku cara nu konvensional, upamana ngagunakeun métode ceramah jeung métode konvensional séjénna. Pangaweruh ngeunaan métode pangajaran penting pikeun kahontalna prosés pangajaran. Hiji guru moal bisa ngalaksanakeun tugasna upama éta guru teu bisa nyangkem métode pangajaran anu dirumuskeun jeung dikedalkeun ku para ahli psikologi jeung pendidikan (http://diglib.unmed.ac.id).

Guru anu jadi palaku utama pendidikan langsung nyanghareupan siswa, ngabogaan peranan penting dina tarékah ngaronjatkeun kualitas pendidikan nasional. Salah sahiji cara ningkatkeunna nya éta ngagunakeun métode pangajaran anu variatif jeung éféktif. Ngagunakeun métode pangajaran anu tangtu bisa ngaronjatkeun minat siswa nu antukna bakal nangtukeun hasil diajar anu positif.

(13)

3

nyangkem kana matéri anu rék ditepikeun, utamana dina pangajaran basa, siswa ditungtut kudu leuwih aktif dina prosés pangajaran.

Dumasar kana éta hal, nu nulis rék nalungtik ngeunaan salah sahiji métode pangajaran anu sakirana luyu keur pangajaran basa. Nu nulis rék nalungtik ngeunaan modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) dina ngaronjatkeun kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII SMPN 1 Cibeureum. Think-Talk-Write (TTW) dina pangajaran basa Sunda nya éta hiji métode pangajaran

kooperatif anu diwangun ku cara mikir, ngomong jeung nulis. Ieu modél pangajaran nungtut siswa leuwih aktif jeung diajar kooperatif atawa bisa gawé bareng jeung siswa séjénna dina hiji kelompok. Siswa dibéré ruang jeung waktu keur ngébréhkeun ide fikiranna ka sakabéh anggotana. Siswa bisa ngadiskusikeun hasil pamikirana, ngaréfléksikeunna, nyusun ide-idena, jeung nguji hasil

pamikiranna saméméh nulis.”Thingking and talking are important steps in the

process of bringing meaning into student’s writing”, nya éta mikir jeung ngarempugkeun hasil pamikiran mangrupa cara nu penting pikeun ngungkapkeun hasil pamikiran kana bentuk tulisan siswa. Métode pangajaran ieu digunakeun pikeun ngarojong dina ningkatkeun minat diajar siswa di kelas, utamana dina ningkatkeun kamampuh aspék nulis téks éksposisi (Anonim. (2013). Pembelajaran think talk write (TTW) [Online]. Aya dina: http://mitraikhtiar.com).

Panalungtikan modél ajar geus réa, diantarana wae nya éta; (1) Modél Think-Talk-Write pikeun ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Guguritan (Nuraeni, 2013),

(2) Modél TTW dina Pangajaran Hasil Téks Wawancara (Putri, 2011), (3) Modél pangajaran TTW dina Laporan Modél Pangajaran (Yuningsih, 2013). Eta

(14)

4

kataliténan nu leuwih jero. Panulis ngarasa modél Think-Talk-Write (TTW) leuwih luyu digunakeun dina pangajaran nulis téks éksposisi sabab saluyu jeung lengkah-lengkah anu aya dina panulisan téks éksposisi nu merlukeun pamikiran (Think), ngadiskusikeun hasil pamikiran jeung siswa nu séjén (Talk) jeung nuliskeun hasil pamikiranna kana wangun tinulis (Write).

Dumasar kana éta hal, nu nulis manggihan yén modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) bisa ngarojong pangajaran nulis karangan éksposisi di kelas VII. Ku

kituna, nu nulis hayang ngayakeun panalungtikan, anu dirumuskeun dina judul

“Modél Pangajaran Think-Talk-Write (TTW) dina Ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Téks Éksposisi Siswa Kelas VII SMPN 1 Cibeureum”.

Ku kituna, ieu panalungtikan téh kacida pentingna sangkan bisa ngaidéntifikasi pangaruh henteuna modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW), hususna pikeun siswa kelas VII SMP Negeri 1 Cibeureum.

1.2 Identifikasi jeung Rumusan Masalah

1.2.1 Identifikasi Masalah

Dumasar kana kasang tukang di luhur, ieu panalungtikan dilakukeun di SMPN 1 Cibeureum kelas VII-A salaku kelas ékspérimen. Data anu ditalungtik nya éta data hasil diajar siswa tina pratés jeung pascatés. Matéri pangajaran anu dipedar diwatesan dina matéri nulis téks éksposisi.

Masalah anu ditalungtik diwatesanan ngeunaan:

a) modél Think-Talk-Write (TTW): (1) néangan pasualan (Think), (2)

ngadiskusikeun pasualan (Talk), jeung (3) nulis téks éksposisi (Write), sarta

b) kamampuh nulis téks eksposisi : (1) kualitas lingkup jeung eusi, (2)

organisasi jeung tampilan eusi, (3) gaya basa, (4) éjahan, jeung (5) rapih henteuna tulisan.

1.2.2 Rumusan Masalah

(15)

5

a) Kumaha kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII-A saméméh

ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW)?

b) Kumaha kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII-A sanggeus

ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW)?

c) Naha éféktif atawa henteu modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) kana

kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII-A?

1.3Tujuan Panalungtikan

1.3.1 TujuanUmum

Tujuan umum ieu panalungtikan nya éta keur ngabuktikeun pangaruh modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) kana kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan.

1.3.2 Tujuan Husus

Sacara husus ieu panalungtikan miboga tujuan pikeun ngadéskripsikeun:

a) kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII A saméméh ngagunakeun

modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW);

b) kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII A sanggeus ngagunakeun

modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW); jeung

c) éféktivitas modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) kana kamampuh nulis

téks éksposisi siswa kelas VII A.

1.4Mangpaat Panalungtikan

Sakumaha nu aya dina tujuan ieu panaulngtikan, sim kuring miharep ieu panalungtikan téh miboga mangpaat keur balaréa, utamana keur bapa ibu guru. Aya ogé mangpaat nu dipiharep nya éta saperti ieu di handap.

1.4.1 Mangpaat Tioritis

(16)

Think-6

Talk-Write (TTW) dina pangajaran basa Sunda matéri téks éksposisi. Salian ti

eta, ieu panalungtikan dipiharep bisa jadi gambaran dina kamekaran panalungtikan-panalungtikan anu sajenis kahareupna.

1.4.2 Mangpaat Praktis

Sacara praktis, panalungtikan ieu dipiharep bisa méré mangpaat pikeun guru, siswa, sakola, tur nu nulis.

a) Keur Guru

1) Nambahan pangaweruh keur kahareupna jadi bahan tinimbang dina prosés diajar-ngajar, hususna dina ngajarkeun matéri ngeunaan nulis sarta mikanyaho kamampuh siswa dina nulis téks éksposisi;

2) Bisa jadi strategi alternatif pangajaran nulis téks éksposisi, jeung dilarapkeun di kelas.

b) Keur Siswa

1) Bisa ningkatkeun hasil diajar siswa;

2) Nambahan pangalaman langsung dina ngébréhkeun ide pamikiran jeung diajar sacara aktif.

c) Keur Sakola

Informasi jeung bahan pertimbangan keur guru basa Sunda ngeunaan pamakéan métode pangajaran Think-Talk-Write (TTW) dina pangajaran matéri téks éksposisi.

d) Keur nu Nulis

1) Keur meunangkeun bukti pangaruh henteuna pamakéan métode Think-Talk- Write (TTW) dina pangajaran basa Sunda matéri téks éksposisi.

2) Keur meunangkeun gambaran ngeunaan hasil diajar siswa dina pangajaran basa Sunda hususna pangajaran basa Sunda matéri téks éksposisi.

(17)

7

Dina bab I, dipedar ngeunaan kasang tukang masalah, identifikasi jeung rumusan masalah, tujuan panalungtikan, mangpaat panalungtikan, jeung sistematika penulisan.

Dina bab II, dipedar ngeunaan tiori-tiori anu jadi dadasar tina panalungtikan. Saluyu jeung judul panalungtikan, dina bab II diperedih ngeunaan model pangajaran Think-Talk-Write (TTW), nulis, jeung téks éksposisi.

Dina bab III, dipedar ngeunaan desain panalungtikan, populasi jeung sampel, métode panalungtikan, tehnik panalungtikan, sarta instrumén panalungtikan.

Dina bab IV, dipedar ngeunaan hasil panalungtikan tur analisis data anu diitung maké élmu statistika.

(18)

8

(19)

28

BAB III

MÉTODE PANALUNGTIKAN

3.1 Desain Panalungtikan

Ieu panalungtikan téh ngagunakeun desain “Pre-test and Post-Test Group”.

Dina ieu desain panalungtikan, tés dilakukeun dua kali, nya éta saméméh

ékspérimén jeung sanggeus ékspérimén, (O1) disebut pratés, jeung (O2) disebut

pascatés. Bédana antara O1 jeung O2 yén O1 - O2 diasumsikeun mangrupa éfék tina

treatment atawa ékspérimén (Arikunto (2010: 124). Desain ieu panalungtikan

katitém ieu di handap. Pola:

Katerangan:

O

1 = tés awal (pratés)

X = perlakuan ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW)

O

2 = tés ahir (pascatés)

3.2 Sumber Data

Anu jadi sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa Kelas VII A SMPN 1 Cibeureum Kabupaten Kuningan taun 2013-1014. Cara nangtukeun sumber datana nya éta make purposive sample. Ieu panalungtikan didadasaran lantaran kurangna pangaweruh kelas VII SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan ngeunaan matéri téks éksposisi. Ditilik tina kasadiaan tanaga panalungtik jeung waktu, tangtu moal sakabéh kelas bisa ditalungtik. Ku kituna, panalungtik nangtukeun kelas VII A salaku sumber data dina ieu panalungtikan.

3.3 Métode Panalungtikan

Métode anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta métode kuasi ékspérimén nu miboga tujuan pikeun ngukur kamampuh siswa dina pangajaran

(20)

29

nulis karangan éksposisi saméméh jeung sanggeus ngagunakeun modél Think-Talk-Write (TTW).

3.4 Tehnik Ngumpulkeun Data

Léngkah-léngkah ngumpulkeun data:

1) ngumpulkeun informasi ku cara nalungtik masalah nu rék ditalungtik, nya éta

nulis téks éksposisi;

2) ngarencanakeun panalungtikan, ngawengku nangtukeun udagan nu rék

dihontal tina prosés diajar-ngajar, nangtukeun cakupan matéri pangajaran, nangtukeun modél jeung léngkah-léngkah pangajaran, nangtukeun alat évaluasi;

3) nguji modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) ku cara métode kuasi

ékspérimén;

4) nganalisis jeung ngabahas hasil panalungtikan;

5) nyusun laporan hasil panalungtikan.

Léngkah-léngkah modél Think-Talk-Write (TTW) dina pangajaran nulis téks éksposisi, nya éta saperti di handap ieu:

1) guru ngabagikeun soal anu kudu diréngsékeun ku unggal siswa;

2) siswa diperdeih pikeun nyieun catetan leutik ngeunaan bangbaluh anu aya;

3) guru ngabagi kelompok hétérogén, 3-5 urang siswa;

4) siwa ngalakukeun kagiatan nyarita (talk) sacara grup pikeun ngébréhkeun ide

jeung ngumpulkeun ide sangkan bisa ngungkulan pasualan (soal);

5) siswa nyusun hasil diskusi kana wangun tinulis sacara individual;

6) guru ngalakukeun évaluasi.

3.5 Wangenan Operasional

1) Modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) nya éta modél pangajaran anu

(21)

30

2) Nulis nya éta asalna tina kecap ‘tulis’ maké rarangkén hareup N- (nasal) anu

ngandung harti ‘ngalakukeun’. Tina ieu harti ébréh yén nulis téh mangrupa

hiji kagiatan.

3) Téks éksposisi nya éta téks nu miboga tujuan pikeun ngébrehkeun, méré

informasi, ngajarkeun, jeung nerangkeun hiji hal anu teu ngabogaan tarékah pikeun ngajakan atawa mangaruhan nu macana.

3.6Instrumént Panalungtikan

Instrumén dina ieu panalungtikan fungsina pikeun ngumpulkeun jeung ngolah data tés, jenisna tinulis, wanguna éséi ngeunaan modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) dina ngaronjatkeun kamampuh nulis téks éksposisi. Instrumen nu

digunakeun dina ieu panalungtikan pikeun ngumpulkeun data nya éta tés. Tés mangrupa runtuyan patalékan atawa latihan sarta alat anu digunakeun pikeun ngukur kaparigelan, pangaweruh intelegénsi, kamampuh atawa bakat nu dipiboga ku individu atawa kelompok (Arikunto, 2010: 193).

Instrumenna mangrupa lembaran tés, dina lembaran tés aya soal atawa paréntah pikeun nulis téks éksposisi. Data nu dikumpulkeun nya éta data pratés saméméh ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW), jeung data pascatés sanggeus ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW). Tés anu dipaké dina ieu panalungtikan nya éta tés nyieun éséi, ieu tés dipilih lantaran dianggap bisa ngébréhkeun kamampuh hasil diajar nulis téks éksposisi sacara objéktif. Aya téma anu dipaké ku siswa nya éta ngeunaan kadaharan. Pikeun pratés jeung pascatés, disadiakeun dua judul anu kudu dipilih ku siswa nya éta

(22)

31

Instrumén nu mangrupa lembaran pratés jeung pascatés anu bakal digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta:

1) Lembaran Pratés

2) Lembaran Pascatés

Pék jieun karangan éksposisi, katangtuanana saperti ieu di handap.

1. Karangan minimal 3 paragraf

2. Pilih salasahiji judul di handap.

a. Ba’wan

b. Sambel

3. Komponén nu dipeunteun:

a. kualitas jeung lingkup eusi

b. organisasi jeung tampilan eusi

c. gaya basa

d. éjahan

e. rapih henteuna tulisan

4. Waktu 1 jam pelajaran

Pék jieun karangan éksposisi, katangtuanana saperti ieu di handap:

1. Karangan minimal 3 paragraf

2. Pilih salasahiji judul di handap.

a. Ba’wan

b. Sambel

3. Komponén nu dipeunteun:

a. kualitas jeung lingkup eusi

b. organisasi jeung tampilan eusi

c. gaya basa

d. éjahan

e. rapih henteuna tulisan

(23)

32

3.7Téhnik Ngolah Data

Data nu diolah dina ieu panalungtikan nya éta data pratés jeung pascatés. Éta data diolah pikeun mikanyaho hasil tina prosés pangajaran nulis karangan éksposisi saméméh jeung sanggeus ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW). Dina ieu bagian, dipedar cara ngolah data tina hasil pangajaran.

Méré peunteun jeung analisis data mangrupa léngkah-léngkah nganalisis anu digunakeun dina ieu panalungtikan.

1 Meunteun Nulis Téks Éksposisi

Pikeun meunteun téks éksposisi, panalungtik nyindekkeun yén aspék-aspék anu dipaké pikeun ngajén nya éta:

a) eusi tina ide anu diebrehkeun;

b) organisasi eusi (mekarkeun patalékan, aya patalina atawa henteu jeung

patalékan);

c) gaya basa;

d) éjahan;

e) rapih henteuna tulisan.

Sangkan leuwih jéntré bisa ditingali tina tabel ieu di handap. Tabél 3.1

Rubrik Meunteun Hasil Téks Éksposisi

No Aspék Pangajaran Skor Katerangan

A Kualitas lingkup jeung eusi

5 Ngarti pisan, gagasanna lengkep, luyu jeung topik, jéntré

pisan

4 _{Ngarti, gagasanna lengkep, luyu jeung topik, jéntré}

3 Ngarti tapi kawatesanan, gagasanna kawatesanan, sarta jéntré

kawatesanan

2 _{Kurang ngarti, kurang gagasan, kurang jéntré}

(24)

33

B Organisasi jeung tampilan eusi

5 Eusi lengkep pisan, rinci pisan, urutan logis, kohési luhur

pisan

4 Eusi lengkep, rinci, urutan logis, kohési kurang luhur

3 _{Eusi lengkep, kurang rinci, urutan logis, kohési kurang luhur}

2 Eusi teu lengkep, kurang rinci, urutan kurang logis, kohési teu

luhur

1 _{Eusi kurang pisan, teu rinci, urutan teu logis, euweuh kohési}

C Gaya basa

5 Merenah pisan, éféktif pisan, ngawasa pisan, milih kecap anu

merenah

4 _{Merenah, éféktif, milih kecap merenah, saeutik salahna}

3 Merenah kalawan ngawates, milih kecap merenah aya

kasalahan

2 Kurang merenah, kurang éféktif, kurang ngawasa milih kecap,

loba kasalahan

1 Teu merenah, teu éféktif, teu paham milih kecap, loba pisan

kasalahan

D Éjahan

5 _{Ngawasa pisan kaédah dina nulis kecap, teu aya kasalahan}

4 _{Ngawasa kaédah dina nulis kecap, aya kasalahan}

3 _{Ngawasa kaédah dina nulis kecap, loba kasalahan}

2 Kurang ngawasa kaédah dina nulis kecap, loba pisan

kasalahan

1 _{Teu ngawasa kaédah dina nulis kecap, teu cukup dipeunteun}

E Rapih henteuna tulisan

5 _{Alus pisan, rapih, babari kabaca, beresih}

4 _{Rapih, kabaca, saeutik corétan}

3 _{Kurang rapih, kabaca, loba corétan}

2 _{Teu rapih, teu loba anu kabaca, loba corétan, kotor}

1 _{Teu rapih, tulisan teu kabaca}

Jumlah Skor 5 – 25

(25)

34

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu Kacindekan skor:

1) Kualitas lingkup jeung eusi, mariksa jumlah gagasan dina tulisan nu disusun

ku siswa.

2) Organisasi jeung tampilan eusi, ide nu aya dina runtuyan kalimah-kalimah nu

sinambung.

3) Gaya basa, ngagunakeun kalimah nu éféktif jeung gaya basa nu merenah sarta

basa nu bener.

4) Ejahan, dipuseurkeun kana ngagunakeun huruf kapital, ngamimitian nulis,

ngagunakeun awalan, motong engang, jeung ngagunakeun tanda baca.

5) Rapih henteuna tulisan, mangrupa tampilan fisik. Tulisan hasil siswa nu jelas

tur kabaca.

Pikeun nangtukeun peunteun atawa skor nulis karangan éksposisi, digunakeun pedoman meunteun saperti tabél 3.1. Skor maksimal karangan siswa nya éta 30. Skor nu kahontal ku siswa dirobah jadi skor ahir kalayan ngagunakeun rumus:

n = skor anu kahontal x 100 skor maksimal

Tabél 3.2

Kategori Kaparigelan Nulis Téks Éksposisi

(26)

35

1 Mampuh ≥70

2 Can mampuh < 70

Sangkan leuwih jelas, skor ahir siswa ditabulasikeun dina ieu tabél di handap. Tabél 3.3

Skor Tés Kamampuh Nulis Téks Éksposisi

No Wasta A B C D E ∑ P Kategori

Katerangan:

A = Kualitas lingkup jeung eusi B = Organisasi jeung tampilan eusi C = Gaya basa

D = Éjahan

E = Rapih henteuna tulisan

∑ = Jumlah skor

P = Peunteun

Sangkan apal ngaronjat henteuna kamampuh siswa dina nulis karangan éksposisi saméméh jeung sabada ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW), nilai pratés jeung pascatés ditabulasikeun kana ieu tabél di handap.

Tabél 3.4

Skor Kamampuh Pratés jeung Pascatés

(27)

36

2. Uji Sipat Data

a) Uji Normalitas

Uji normalitas miboga tujuan pikeun ngayakinkeun yén kamampuh siswa miboga distribusi anu normal, salaku sarat anu kudu dicumponan pikeun nguji kamampuh dua rata-rata. Pikeun nangtukeun yén data téh miboga sipat anu

normal atawa henteu, rumus chi kuadrat x2 bisa digunakeun. Dina nguji

normalitas, aya sababaraha léngkah anu kudu dilakukeun, nya éta:

1) nyieun tabél frékuénsi pratés jeung pascatés

Tabél 3.5

Frékuénsi Pratés atawa Pascatés

2) ngitung rata-rata (mean) peunteun pratés jeung pascatés.

Katerangan:

: rata-rata nilai tés

: jumlah skor nilai kali frékuénsi

: jumlah subjék

No Kelas Interval fi xi xi2 fixi fixi2

(28)

37

3) néangan standar déviasi ngagunakeun rumus

: jumlah subjék panalungtikan

4) nyieun frékuénsi obsérvasi jeung frékuénsi ékspéktasi lengkah-lengkahna

nya éta:

a. ngitung jumlah kelas (k)

k =

b. ngitung rentangan (r)

r = peunteun panggedéna – peunteun pangleutikna

c. nangtukeun panjang kelas (p)

d. nangtukeun kelas frékuénsi obsérvasi (Oi)

e. nyieun tabél frékuénsi obsérvasi jeung ékspéktasi

Tabél 3.6

Frékuénsi Obsérvasi jeung Frékuénsi Ékspéktasi Kelas

f. nangtukeun batas kelas (BK)

(29)

38

Katerangan:

Z : transformasi normal standar bébas kelas

BK : batas kelas luhur atawa batas kelas handap

: peunteun rata-rata skor

: standar déviasi

h. nangtukeun legana unggal kelas interval (L)

L = Zs – Ztabel

i. nangtukeun rumus-rumus frékuénsi ékspéktasi

Ei = N x L

j. nangtukeun nilai chi kuadrat (x2)

k. nangtukeun darajat kabébasan (db)

db = K - 3

l. nangtukeun normalitas ngagunakeun kritéria

X2itung < X2tabel hartina distribusi data normal

X2itung > X2tabel hartina distribusi data teu normal

(Sudjana, 2005: 273)

b) Uji Homogénitas

Uji homogénitas dilakukeun pikeun mikanyaho homogén atawa henteuna variansi sampel tina populasi nu sarua, nya éta ku léngkah-léngkah saperti ieu di handap.

1) Ngitung variansi (S2) unggal kelompok

Variansi tés awal

(30)

39

Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu | perpustakaan.upi.edu Variansi tés ahir

2) Ngitung harga variasi (F)

3) Ngitung derajat kabébasan (dk)

dk = n - 1

4) Nangtukeun harga Ftabél

5) Nangtukeun homogén atawa henteuna data dumasar kana kritéria ieu di

handap:

a) Lamun Fitung < Ftabél hartina variansi sampel homogén.

b) Lamun Fitung > Ftabél hartina variansi sampel teu homogén.

(Sudjana, 2005:250)

c) Uji Gain

Tujuan uji gain nya éta pikeun mikanyaho béda anu signifikan antara hasil pratés jeung hasil pascatés. Hasil tina uji gain dipaké gambaran ngeunaan pangaruh modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) dina pangajaran nulis téks éksposisi siswa kelas VII-A SMP Negeri 1 Cibeureum.

Uji gain ngagunakeun tabél saperti ieu di handap. Tabél 3.7

Uji Gain Pratés jeung Pascatés

No Prétés ∑ Postés ∑ d (gain) ∑

a B c d e a B c d e a B c d e

(31)

40

2

3

Katerangan:

a = Kualitas jeung lingkup eusi b = Organisasi jeung tampilan eusi c = Gaya basa

d = Éjahan

e = Rapih henteuna tulisan d = daya pembéda

∑ = jumlah d) Uji Hipotésis

Uji hipotésis dilakukeun ngaliwatan sababaraha tahapan, nya éta:

1) ngitung rata-rata (mean) tina béda antara peuteun pratés jeung peunteun

pascatés, rumusna nya éta:

2) ngitung derajat kabébasan, rumusna nya éta:

dk = n – 1

3) ngitung jumlah kuadrat déviasi, rumusna nya éta:

4) ngitung t, rumusna nya éta:

Katerangan:

Md = rata-rata (mean) tina béda antara peuteun pratés jeung peunteun

(32)

41

n = jumlah subjék dina sampel

∑x2

d = jumlah kuadrat déviasi

t = tés signifikansi

5) Nangtukeun ditarima atawa henteuna hipotésis dumasar kana ieu kritéria

di handap:

a) Upama titung > ttabél hartina hipotésis kerja (Ha) ditarima jeung hipotésis

nol (H0) ditolak, nya éta modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW)

bisa ngaronjatkeun kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII-A SMP Negeri 1 Cibeureum.

b) Upama titung < ttabél hartina hipotésis kerja (Ha) ditolak jeung hipotésis

nol (H0) ditarima, nya éta modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW)

(33)

42

(34)

69

BAB V

KACINDEKAN JEUNG SARAN

5.1 Kacindekan

Dumasar hasil panalungtikan éféktifitas modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) pikeun ngaronjatken kamampuh siswa dina pangajaran nulis téks éksposisi pikeun kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan taun ajaran 2013/2014, bisa dicindekeun saperti ieu di handap.

1) Kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum

Kuningan taun ajaran 2013/2014 saméméh ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) kagolong teu mampuh rata-ratana (56,3);

2) Kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum

Kuningan taun ajaran 2013/2014 sanggeus ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) ngaronjat jadi mampuh, rata-ratana (75);

3) Éféktivitas modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) kana kamampuh nulis

téks éksposisi siswa kelas VII A. Siswa kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan taun ajaran 2013/2014 saméméh ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) nya éta 31 siswa (83,8%), anu kaasup katégori teu lulus, siswa anu asup kana katégori lulus aya 6 siswa (16,2%). Sanggeus ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) atawa hasil pascatés, siswa nu mampuh nulis téks éksposisi ngaronjat jadi 29 siswa (78%) sedengkeun nu teu mampuh nya éta 8 siswa (22%). Bisa dicindekeun yén hipotesis kerja (Ha) ditarima jeung hipotesis nol (Ho) ditolak. Hal ieu nuduhkeun yén modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) éféktif pikeun ngaronjatkeun kamampuh siswa dina pangajaran nulis téks éksposisi siswa kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan taun ajaran 2013/2014. Tina

hasil uji hipotesis anu ngahasilkeun titung > ttabélnya éta 15,08 > 2,44. Hartina

(35)

70

5.2 Saran

Sanggeus dilaksanakeun panalungtikan ngeunaan kamampuh pangajarna nulis téks éksposisi siswa kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan taun ajaran 2013/2014 ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW), aya sababaraha rékomendasi saperti di handap.

1) Modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) éféktif pikeun ngaronjatkeun

kamampuh nulis téks éksposisi siswa kelas VII A SMP Negeri 1 Cibeureum Kuningan taun ajaran 2013/2014. Ku kituna disarankeun sangkan ieu modél pangajaran digunakeun pikeun salah sahiji alternatif dina pangajaran nulis.

2) Modél pangajaran Think-Talk-Write (TTW) anu digunakeun pikeun

pangajaran nulis, diusahakeun kudu saluyu jeung umur siswa;

3) Sangkan leuwih ngabuktikeun kaéféktifan modél pangajaran

Think-Talk-Write (TTW) pikeun matéri pangajaran anu liana, perlu diayakeun

(36)

71

(37)

71

DAPTAR PUSTAKA

Akhaidah, S, dkk. (1995). Pembinaan kemampuan menulis bahasa indonesia. Jakarta: Erlangga.

Almiati. (2011). Efektifitas penggunaan model pembelajaran two stray terhadap peningkatan kualitas pembelajaran matematika siswa smk negeri semarang

dalam materi integral. [Online]. Aya dina: http://portalgaruda.org. Diaksés

tanggal 25 November 2013.

Anonim. (2013). Pedoman penulisan karya ilmiah. Bandung: Universitas Pendidikan Indonesia.

Anonim. (2013). Pembelajaran think talk write (TTW) [Online]. Aya dina: http://mitraikhtiar.blogspot.com. Diaksés tanggal 25 November 2013.

Arikunto, S. (2010). Prosedur penelitian suatu pendekatan praktik. Jakarta: Rineka Cipta.

Danadibrata, R.A. (2009). Kamus basa sunda. Bandung: PT Kiblat Buku Utama. Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2006). Standar kompetensi dan

kompetensi dasar mata pelajaran bahasa sunda. Bandung: Dinas Pendidikan

Provinsi Jawa Barat.

Hatmi. A. (2013). Peningkatan keterampilan menulis karangan deskripsi melalui model think-talk-write dengan media visual pada siswa kelas iv sdn

pakintelan 03. [Online]. Aya dina: http://Iib.unnes.ac.id/18053/. Diaksés

tanggal 25 November 2013.

Iskandarwassid, spk. (2009). Model-model pembelajaran bahasa dan sastra sunda. Bandung: Sonagar Press.

Isnendes, R. (2010). Teori sastra. FPBS: Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah. Keraf, G. (1982). Eksposisi dan deskripsi. Flores. Nusa Indah.

Keraf, G. (2004). Kompsisi. Flores: Nusa Indah.

(38)

72

Panitia Kamus Lembaga Basa Jeung Sastra Sunda. (2007). Kamus umum basa sunda. Bandung: Geger Sunten.

Pusat Bahasa Departemen Pendidikan Nasional. (2002). Kamus besar bahassa indonesia. Jakarta: Balai Pustaka.

Putri. (2011). Modél pangjaran Think-Talk-Write (TTW) dina pangajaran nulis téks hasil wawancara (studi kuasi éksperimén ka siswa kelas IX SMP Negeri

Dayeuhkolot taun ajaran 2010/2011). Bandung: UPI

Rahman. (2011). Model mengajar & bahan pembelajaran. Jatinangor: Alqa Prisma Interdelta.

Selly. (2012). Minyak Keletik. [Online]. Aya dina:

http://asshole007.wordpress.com/2012/02/12/minyak-keletik/. Diaksés

tanggal 25 November 2013.

Sudaryat, Y. (2011). Makna dalam wacana. Bandung: CV. Yarma Widya. Sudjana. (2005). Metoda statistik. Bandung: Tarsito.

Suryalaga. H. R, spk. (1991) Gapura basa pangajaran basa sunda keur murid smtp kelas hiji. Bandung: CV Geger Sunten.