PERSEPSI MASYARAKAT TEMPATAN MENGENAI PASCA
RAINFOREST WORLD MUSIC FESTIVAL
Joshua Anak John Bujang (59644)
Ijazah Sarjana Muda Seni Gunaan Dengan Kepujian (Pengurusan Seni)
PERSEPSI MASYARAKAT TEMPATAN MENGENAI PASCA
RAINFOREST WORLD MUSIC FESTIVAL
JOSHUA ANAK JOHN BUJANG (59644)
Projek ini merupakan salah satu keperluan untuk Ijazah Sarjana Seni Gunaan dengan Kepujian
(Pengurusan Seni)
Fakulti Seni Gunaan dan Kreatif UNIVERSITI MALAYSIA SARA W AK
DC())iFlD£~"TI_\L COI\.laim; t.~)JlfideIlriaI ia.faml.atiDalul~rthe OIficiaJ. Secre[ (\r.t 19;~ •
[JRE3f1UC rED (CQ1\14_~ricted. illformaO>lt IlJl .!o:peci:tied. by the OtguUsatiJ)Jl ~:re /:3>PEX ( CESS
I the _ )< d llfl· llfrmuecl witll Cree ('~)D.l;~D.t aad. wilt~s:; m la T.u t this aiel Projec:CIIlI.Hill
Gh.1.U be ot1icialb· ill. dl~ Cell.tre for .Ar.ad.em.ic IafDrmatlOll Se~... - ~abl* intl!lHt IUld. ri.'tllm Il:l 1i>l IDWli:
.. l'lli;; Pmj'«t~:;i::; i.:; tlse lIe leglll property afUail'"et: -ir.i Mllla,Sb'"ia 31lrallnlt (GK S)_ '" I1Le Centre Cur \£;1*1Die Idn:mucian SPorrite;; bll~ tU la.-M r:ipt [I) m.alc~ cop~ [or cJte
purplllre of academic aad. reseudil)illf &l.ad 11.1)[ ro.r otll~r ' Ul'JIose.
'" .~Centre mr .~m.icIIlformariDa ~rricJ!1i .bas tb.~ wfll( ritrll[ to d.i;.ptise ttl~ cantellt to for ~:Local (:oatetU Darabll2.
, Ihe Ceatte tOr <\rAld.alDie :CIlfotmat i D Sern:6 luls e lllwM rigllt (I) make Q)~u,:; of t1I.e
P:tlljectlThesis Jor acaclt!mic ~s:c~ ~tW~lI. El" 1u!.r l.eamiD.,f :ra...u llte.
'" !\o clis.puu or &l.JIf c1.llim !l anse fmlIlthe stwlel\t Il.i.m:;elf i 'Ilfilielf aeitll~t" ttllt'cl pan.r
Ol\ chis ProjectfIllesis ')JU:e it ~sale prop .rty afU~1:UAS.
<0 "IlIi.s PTojectJ'I'lle:ris or &l.as- mnterial U tll and itlfl>Dlll1tio!l r elated to it ( lU)t ~
tfutribllrecl pablilZecl I)r disc:losedco liDS" lNlrtl· by .~ !;cudem HOe)I[ tritb. "N'[iU~S
tie
ate)
C:urreD[~:
-t)t~·: " fftlle Prt)jec:rlIhe5ls is CO~T(oEXn,\Lor RESrRICTED_ plt:ai"~ uttadl ~rIlli
lUl.tl.extlre 11 12ttPor from t1I.e l)rgaaisariDo .-itb. t1I.e peru>!l and. IIlG of~ntialiq· &I.
UNIVERSITI MALAYSIA SARAWAK
Cr-ade:,_ _ __ please tick (..J)
Final Year- Pr-oject Report
c:!J
Master-s
D
Pl-\D
o
DECLARATfON OF ORfC;fNAL WORK
~is deciar-ation is Made on tl-\e ....... , ......... day of. ..............20:1..Q.
Student's Declar-ation:
I, JOSHUA ANAK JOHN BUJANq, Sqh+f, FACULTY OF APPLIED & CREATIVE ARTS
(PLEASE INDICATE STUDENT'S NAME, MATRIC NO. AND FACULTY) l-\er-eby
deciar-e tl-\at tl-\e wor-k entitled E?ERSEPSI MASYARAKAT TEMPATAN MENGENAI
PASCA RAINFOREST WORLD MUSIC FESTIVAL is My or-iginal wor-k.
I l-\ave not copied fr-oM any otl-\er- students' wor-k or- fr-oM any otl-\er- sour-ces except wl-\er-e due r-efer-ence or- acknowledgeMent is Made explicitly in tl-\e text, VlOr- l-\as any part been wr-itten for- Me by anotl-\er- per-son.
OS MAY201-q JOSHUA ANAK JOHN BUJANG (Sqb44)
Date subMitted NaMe of tl-\e student (Matr-ic No.)
Supervisor's Deciar-ation:
I ENC.lK5H~IK_AZN:/ARa(ttSHAIKJiUSS~lN.. (SUPERVISOR'S NAME) l-\er-eby certifies tl-\at tl-\e wor-k entitled was pr-epar-ed by tl-\e above naMed student,
and was subMitted to tl-\e partial/fuil fulfillMent for tl-\e coV\fer-Ment of BAC.HEl.:Q.RQE.Aeekl~R_ARTS_WfJ1:UjQNQ!JBS
(ARTS_MAN~aEMENn (PLEASE INDICATE THE DECREE), and tl-\e afor-eMentioned
PENGESAHAN
Adalah ini diakui, saya Joshua anak John Bujang menjalankan penyelidikan yang bertajuk 'Persepsi masyarakat tempatan mengenai pasca Rainforest World Music Festival' sebagai sebahagian dari keperluan untuk Ijazah Srujana Muda Seni Gunaan dan Kreatif dalam program Pengurusan Seni.
Disahkan oleh:
Encik Shaik Azahar bin Shaik Hussain Penyelia
PENGAKUAN
Projek bertajuk "Persepsi masyarakat tempatan mengenai pasca Rainforest World Music Festival' telah disediakan oleh [Joshua anak John Bujang] dan telah diserahkan kepada Fakulti Seni Gunaan dan Kreatif sebagai memenuhi syarat untuk Ijazah Sarjana Muda Seni Gunaan dengan Kepujian (Pengurusan Seni).
Diterima untuk diperiksa oleh:
(Encik Shaik Azahar bin Shaik Hussain)
PENGRARGAAN
Saya bersyukur kepada Tuhan kerana memberkati saya sepanjang masa sehingga saya dapat menyempurnakan kajian ini. Melalui ruangan ini, saya ingin merakamkan jutaan penghargaan dan terima kasih kepada penyelia saya iaitu Encik Shaik Azahar Shaik Hussain Beliau telah banyak memberi sokongan, dorongan, bantuan, dan bimbingan kepada saya untuk menyempurnakan kajian ini.
Pada masa yang sarna saya juga ingin mengucapkan terima kasih kepada Sarawak Tourism Board kerana telah memberikan kebenaran kepada saya untuk melaksanakan kajian ini. Setinggi-tinggi sanjungan dan penghargaan saya tujukan kepada ibu bapa.Tidak lupa juga ucapan penghargaan dan terima kasih kepada rakan-rakan sepeIjuangan yang telah banyak memberi bantuan serta sokongan moral semasa saya berdepan dengan cabaran.
ABSTRAK
Persepsi Masyarakat Tempatan Mengenai Pasca Rainforest World Music Festival Joshua Anak John Bujang
Penyelia: Encik Shaik Azahar Shaik Hussain
Penyelidikan ini adalah berkaitan dengan persepsi masyarakat tempatan di Sarawak mengenai Rainforest World Music Festival (RWMF) yang diadakan setiap tahun di Kampung Budaya Sarawak. Kajian ini telah menggunakan kaedah kuantitatif sepenuhnya untuk mendapatkan hasil kajian. Instrumen kajian yang digunakan dalam mengumpul data ialah soalan soal selidik yang berpolakan skala likert. Kepentingan hasil penyelidikan ini ialah untuk menambahbaik RWMF dengan kerjasama pihak penganjur.
I'
I'
ABSTRACT
This research is related to the perception of the local community in Sarawak on the Rainforest World Music Festival (RWMF) held annually at Kampung Budaya Sarawak. This study has been using the full quantitative method to get the results of the study. The research instrument used in collecting data is a questionnaire questionnaire which likert scale. The importance of this research is to improve R WMF in collaboration with the organizers.
Keywords: Tourism, music festival, perception, RWMF
lSI KANDUNGAN Pengesahan Pengakuan Penghargaan Abstrak Abstract lsi Kandungan Senarai Rajah Senarai Jadual Senarai Carta Senarai Singkatan Senarai Lampiran BAH 1 PENDAHULUAN
1.0
Pengenalan1.1
Pennasalahan kajian1.2 Objektif kaj ian
1.3
Hubungkait objektifkajian 1.4 Hipotesis kajian HALAMAN lSI KANDUNGAN \/, I II III IV V VI-IX X XI-XII XIII-XVII XVIII XIX1-3
3-4
4-5
6-7 81.5 Kerangka konsep 8-12
1.6 Kepentingan kaj ian 13
1.7 Skop kajian 14
1.8 Lokasi kaj ian 15-17
1.9 Definisi istillah 18-20
1.10 Limitasi kajian 21
1.11 Ringkasan bab 22
BAB2 SOROT AN KESUSA TERAANIKAJIAN LITERA TUR
2.0 Kerangkap konsep 23 2.1 Aktiviti 23-24 2.1.1 Keaslianlkeunikan 24 2.1.2 Konsesi 24-25 2.1 .3 Persekitaran 25 2.1.4 Keseronokan 26 2.1.5 Sosial 26-27 2.16 Hargalnilai 27-28 2.1.7 Kualiti servis 28
2.2 T eori Lawatan Ulangan 28-30
2.3 Teori Jangkaan 31-32
2.4 Konsep festival pelancongan 32
2.5 Ciri-ciri festival pelancongan 33
2.5. 1 Tempatan 33
2.5.2 Penyertaan dan pengalaman 34
2.5.3 Budaya 34
2.6 Sejarah Rainforest World Music Festival 34-36
2.7 Teori persepsi kendiri 36-38
2.8 Faktor dalam mempengaruhi persepsi 38
2.9 Faktor luaran mempengaruhi persepsi 39
2.10 Sarawak 40-41
2.11 Teori perubahan sosial 41-42
2.12 Ringkasan bab 42
BAB3 METODOLOGI PENYELIDIKAN
3.0 Pengenalan 43-44
3.1 Prosedur semasa menjalankan kajian 44-47
3.2 Reka bentuk kaj ian 47-48
3.3 Kuantitatif 48
3.4 Reka bentuk persampelan 48-49
3.4.1 Perpustakaan 49
3.4.2 Soal selidik 49
3.4.3 Permerhatian 50
3.5 Cara menganalisis data 50
3.6 Pengumpulan data 50-54
3.7 Data primer 54-55
3.8 Data sekunder 56
3.9 Batasan kaj ian 57
3.10 Batasan kemahiran 57
3.11 Kaj ian rintis 57-58
3.12 Con bach alpha 58-61 I' 3.13 Ringkasan bab 61 BAB4 4.0 4.1 4.2 4.3 BAB5 5.0 5.1 5.2 5.3 DAPATAN KAJIAN Pengenalan 62
Analisis data berdasarkan demografi 62-69
Analisis data berdasarkan jenis-jenis persepsi 70-84
Analisis data berdasarkan faktor persepsi 84-112
KESIMPULAN DAN CADANGAN
Pengenalan 113
Ringkasan kajian 114
Perbincangan dapatan kaj ian 115-125
Kesimpulan dan cadangan 126-127
5.3.1 5.3.2 5.3.3 RUJUKAN
Cadangan kepada organisasi Cadangan kepada masyarakat
Cadangan kepada pengkaji akan datang
SENARAI RAJAH
RAJAH
HALAMAN
Rajah 1.1 Kerangka konsep 10
Rajah 1.2 Lokasi festival 15
Rajah 1.2.1 Lokasi kajian A 16
Rajah 1.2.2 Lokasi kaj ian B 17
Rajah 1.2.3 Lokasi kajian C 17
Rajab 2.1 Teori jangkaan 31
---
,
---
-
SENARAI JADUAL
JADUAL
Jadual1.1 Permasalahan kajian, Objektifkajian dan Persoalan kajian
Jadual3.1 Scala kebolehpercayaan
Jadual3.2 Hasil statistik kebolehpercayaan
Jadual3.3 Hasil statistik kebolehpercayaan
Jadual 5.1 Hubungkait faktor persepsi
I'
Jadual5.2 Hubungkait citarasa
I:
Jadual 5.3 Hubungkait tahap minat
Jadual 5.4 Hubungkait rekaan baju
Jadual 5.5 Hubungkait kekerapan
Jadual5.6 Hubungkait tahap citarasa
Jadual5.7 Hubungkait kekerapan
Jadual5.8 Hubungkait taraf pendidikan
HALAMAN 5 59 59 60 115 116 117 118 119 120 121 122
Carta Pai 4.1 Agama
62
Carta Pai 4.2 Umur 63
Carta Pai 4.3 Bangsa
64
Carta Pai 4.4 Taraf perkhawinan 65
Carta pai 4.5: Jantina
66
Carta pai 4.6: Taraf pendidikan 67
Carta pai 4.7: Lokasi responden
68
Carta pai 4.7: Pekerjaan
69
Carta bar 4.0: Carn responden mengetahui mengenai R WMF 70
Carta bar 4.1: Lokasi R WMF 71
Carta bar 4.2: Kekerapan responden mengunjungi R WMF 72
Carta bar 4.3: Tujuan utama responden 73
Carta Bar 4.4: Kunjungan ke R WMF 74 Carta bar 4.5: Tahap kepuasan pengunjungi mengenai R WMF 75 Carta bar 4.6: Perkongsian mengenai R WMF 76 Carta bar 4.7: Tahap minat masyarakat tempatan mengenai festival muzik 78 Carta bar 4.8: Tahap minat masyarakat tempatan mengenai artis yang membuat 79
Persembahan
Carta bar 4.9: Kepuasaan masyarakat tempatan mengenai makanan yang dijual di
bazaar makanan semasa R WMF 80
Carta bar 4.10: Tahap kepuasan masyarakat tempatan dengan layanan staf 81 RWMF
Carta pai 4.11: Tahap penilaian Persembahan semasa RWMF
82
Carta bar 4.12 Kepuasan masyarakat tempatan mengenai bazaar kraf semasa 83 RWMF
Carta bar 4.13 RWMF lebih menarik dari tahun sebelumnya 84 Carta bar 4.14 Tahap kepuasan masyarakat tempatan mengenai penjualan minum
keras semasa RWMF 85
Carta bar 4.15 kepentingan pengiklanan RWMF di Facebook 86
Carta bar 4.16 kepentingan penggunaan kad kredit di lokasi festival 87 Carta bar 4.17 Keperluan mesin ATM di 10kasi RWMF 88 Carta bar 4.18 Kepuasan penggunaan dengan pemasangan wristband 89 Carta bar 4.19 kepentingan makluman awal tarikh R WMF 90 Carta bar 4.20 Kepentingan buku program 91 Carta bar 4.21 Kepuasan masyarakat tempatan mengenai rekaan baju R WMF 92 Carta bar 4.22 Workshop kanak-kanak merupakan tarikan 93 Carta bar 4.23 tahap kepuasan masyarakat tempatan mengenai pengurusan R WMF 94 Carta bar 4.23 Tahap kepuasan masyarakat tempatan mengenai genre muzik 95
Carta bar 4.24 Tahap keselamatan lokasi R WMF 96
Carta bar 4.25 tahap kepuasan masyarakat tempatan mengenai shuttle bus yang 97
disediakan.
Carta bar 4.26 kualiti tandas yang disediakan semasa RWMF 98
Carta bar 4.27 tahap kepuasan masyarakat tempatan mengenai kuanliti tempat letak
kereta semasa RWMF 99
Carta bar 4.28 tahap keselasaan masyarakat tempatan membeli tiket secara atas
talian. 100
Carta bar 4.29 tahap keselesaan masyarakat tempatan membeli tiket di kaunter yang
Disediakan 101
Carta bar 4.30 tahap kepuasan masyarakat tempatan dengan pembelian tiket RWMF 102
Carta bar 4.31 kepuasan masayarakat tempatan mengenai barangan cenderahati 103
Carta bar 4.31 kepuasan masyarakat tempatan mengenai artis yang dijemput semasa 104
RWMF
Carta bar 4.32 kesesuaian tarikh R WMF 105
Carta bar 4.33 kesesuaian tempoh berlangsungnya R WMF 106
Carta bar 4.34 pengetahuan masyarakat tempatan mengenai RWMF melalui radio 107
Carta bar 4.35 kepentingan pengiklan R WMF di surat khabar 108
Carta bar 4.36 kepentingan penggunaan Facebook dalam mendapatkan info 109
mengenai R WMF 110
Carta bar 4.37 kekerapan masyarakat tempatan melayari laman web R WMF dalam 111
mendapatkan info
Carta bar 4.38 tahap kepuasan masyarakat tempatan mengenai R WMF 112
SENARAI SINGKA TAN
RWMF RAINFOREST WORLD MUSIC FESTIVAL
SCV SARA WAK CULTURE VILLAGE
STB SARA WAK TOURISM BOAAR
UNIMAS UNIVERSITI MALAYSIA SARA W AK
UNWTO WORLD TOURISM ORGANISATION
SENARAI LAMPIRAN
LAMPIRAN HALAMAN
LAMPI RAN 1 Gambar festival 133-137
LAMPIRAN 2 Borang soal selidik 138-141
LAMPIRAN 3 Surat kebenaran menjalankan kaJian 142
BABI
1.0 PENGENALAN
Festival merupakan sesuatu yang tidak asing lagi bagi semua lapisan masyarakat. Festival merupakan sesuatu yang mempunyai peranan yang tersendiri seperti yang dinyatakan oleh Slabbert (2001). Ini kerana festival mempunyai ciri-ciri yang tersendiri. Sebagai contohnya mempunyai unsur-unsur budaya dan mempromosikan sesuatu tempat. Industri seni di Malaysia juga tidak asing lagi dengan mengadakan festival-festival seperti Chinese festival season, Muslim
fostival season dan Christianfostival season (Vinning dan Crippen, 1999).
Masyarakat di Sarawak juga tidak ketinggalan dalam mengadakan
festival-festival. Terdapat beberapa festival-festival yang diadakan di Sarawak. Sebagai contohnya, Rainforest World Music Festival, Borneo Jazz Festival, Waterfront Jazz Festival, Tagang Festival dan Pesta Benak (STB, 2018). Festival yang diadakan di Sarawak ini ialah untuk kepentingan negeri sendiri dan secara tidak langsung memberi kesan positif kepada Malaysia. Ini kerana industri seni mahupun penganjur sesuatu festival menjadi salah aset terpenting dalam meningkatkan taraf hidup dan ekonomi negara.
Rainforest World Music Festival (RWMF) merupakan salah satu festival yang mendatangkan impak positif terhadap ekonomi negeri Sarawak. RWMF merupakan salah satu festival yang dianjurkan oleh Sarawak Tourism Board (STB) yang bertujuan untuk mempromosikan Sarawak sebagai salah satu tempat pelancongan (Edman, Shuib dan Yakub, 2013).
Secara keseluruhannya, R WMF merupakan festival yang berlangsung selama 3 hari 3 malam di Kampung Budaya Sarawak (SCV).
RWMF menghimpunkan pemuzik-pemuzik dari seluruh dunia untuk mengadakan konsert pada sebelah malam. Selain itu, pada sebelah pagi dan petang pula, terdapat bengkel-bengkel muzik dan kraftangan diadakan. Rainforest World Music Festival adalah festival muzik tiga hari tahunan yang meraikan kepelbagaian muzik · dunia, yang diadakan di Kuching, Sarawak, Malaysia. Festival ini tumt mengadakan bengkel muzik pada siang hari, pameran kebudayaan, pameran kraf, gerai makanan dan konsert malam di panggung
utama Selain itu juga, festival ini telah dianugerahkan 25 perayaan antarabangsa yang terbaik oleh song/ines selama enam tahun berturut-turut dari tahun 2010 hingga 2015.
Melalui pemerhatian pengkaji, festival ini mempunyai pelbagai persembahan daripada muzik tradisional kepada gabungan duma dan muzik dunia kontemporari. Seterusnya, festival ini juga menekankan penggunaan alat muzik tradisional walaupun alat iringan eletrik adalah digunakan seperti biasa.
RWMF merupakan festival tahunan yang dianjurkan oleh STB. Statistik pengunJung yang diperolehi daripada pihak penganJUf menyatakan bahawa pengunJung yang hadir ke RWMF selama tiga hari bertumt-turut hampir mencecah 30000 orang pengunjung asing dan tempatan.
Oleh itu, persepsi daripada pengunjung ternpatan rnengenai pasca RWMF merupakan sesuatu yang penting. Secara keseluruhannya, bab 1 ini akan rnembincangkan secara urn urn tentang persepsi rnasyarakat ternpatan rnengenai pasca Rainforest World Music Festival.
1.2 PERMASALAHAN KAJIAN
Permasalahan kajian rnerupakan aspek yang penting dalam rnenjalankan kajian ilrniah. Ini kerana permasalahan kajian rnernpunyai hubung kait dengan isu yang telah pengkaji senaraikan pada bahagian permasalahan kajian. Seperti yang diketahui urnurn R WMF rnerupakan salah satu festival yang rnernpunyai pengunjung daripada rnasyarakat ternpatan yang rarnai dari tahun ke tahun. Oleh itu, persepsi daripada rnasyarakat ternpatan rnerupakan sesuatu yang penting dalam rnengekal.kan kesinarnbungan R WMF sebagai salah satu festival yang rnemprornosikan Sarawak sebagai salah satu tern pat pelancongan.
Persepsi rnasyarakat ternpatan datang dari pelbagai faktor-faktor yang berbeza. Ini kemna persepsi rnasyarakat ternpatan boleh disebabkan oleh faktor penganjur atau faktor lain. Oleh itu, pengkaji rnengarnbil kira faktor yang rnenyebabkan persepsl daripada rnasyarakat ternpatan. Selain itu, terdapat pelbagai jenis persepsi yang terdapat daripada rnasyarakat ternpatan dan kita dapat lihat daripada hubungkait persepsi rnasyarakat ternpatan dengan dernografi rnasyarakat.
Pengkaji rnengambil kira aspek pasca festival dalarn rnenentukan permasalahan kajian digunakan sebagai panduan dalarn rnenjalankan kajian ini. Ini kerana, persepsi rnasyarakat ternpatan rnengenai pasca R WMF rnerupakan sesuatu yang
perlu dititikberatkan dalam menentukan faktor- faktor persepsi masyarakat tempatan, jenis-jenis persepsi dan hubungkait demografi masyarakat tempatan dengan persepsi mereka mengenai pasca festival.
Persepsi masyarakat tempatan mendapatkan impak yang besar kepada sesebuah festival. Walaupun kajian ini cuma merangkumi aspek persepsi masyarakat tempatan mengenai pasca RWMF namun ianya dapat mempengaruhi kejayaan sesebuah festival. Persepsi daripada pengunjung tempatan dapat mempengaruhi jumlah pengunjung pada setiap tahun.
1.30BJEKTIF
Dalam menjalankan kajian ini, terdapat tiga objektif yang telah ditetapkan sebagai panduan dalam menjalankan kajian dan ingin dicapai oleh pengkaji.
