BLOK SISTEM
BLOK SISTEM MUSKULOMUSKULOSKELETASKELETALL
L A P O R A N L A P O R A N
TUTORIAL MODUL 1 “NYERI SENDI” TUTORIAL MODUL 1 “NYERI SENDI”
KELOMPOK 6 KELOMPOK 6 Pembimbing
Pembimbing : dr: dr. . As!er"!n#$As!er"!n#$
D%I
D%I RA&MRA&MAD AD SETISETIA%A%AN AN TRI AYTRI AYUNIUNITA TA P.P. NIRMALA
NIRMALA SARI SARI AULIA ULAULIA UL'A'A& RAMD&ANI& RAMD&ANI NUR'ITRIANI RUNDU
NUR'ITRIANI RUNDU INDA& PRATIINDA& PRATI%I A%I A(IS M.(IS M. NO'RIANTI RESTU &.
NO'RIANTI RESTU &. AN))UN PERMAAN))UN PERMATTAA LE(DYANA
LE(DYANA NUR NUR ISLAMI ISLAMI RI*KY RI*KY ARIYAARIYANTONTO E
ERRLLAANNSSA A EEDDIISSAA&&PPUUTTRRAA RRIIKKA A &&AARRDDIIYYAANNTTI I PP.. '
'EE++RRII((AA %%AAOODDE E &&AANNUUM M PP..
PRO)RAM STUDI PENDIDIKAN DOKTER PRO)RAM STUDI PENDIDIKAN DOKTER
'AKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PEN)ETA&UAN ALAM 'AKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PEN)ETA&UAN ALAM
UNI,ERSITA
UNI,ERSITAS S &ALUOLEO&ALUOLEO KENDARI
KENDARI -11 -11
+A+ I
PENDA&ULUAN
T/0!ng memben#/ 2$rm!si end$se0e#$n "!ng !/ d!n /!# dim!n! $#$#3$#$# se0e#!0 menem4e0 seingg! mem/ngin!n #er5!din"! 4erger!!n. T/0!ng 5/g! ber4er!n d!0!m 4en"im4!n!n d!n $me$s#!sis !0si/m. Keb!n"!!n #/0!ng memi0ii 0!4is!n 0/!r #/0!ng $m4!
"!ng !/ d!n 4!d!#. T/0!ng d!n !r#i0!g$ mer/4!!n 5!ring!n 4en"$$ng seb!g!i b!gi!n d!ri 5!ring!n 4engi!# #e#!4i ed/!n"! memi0ii 4erbed!!n 4$$ !n#!r! 0!in #/0!ng memi0ii s"s#em !n!0i/0er "!ng menemb/s se0/r/ s/bs#!nsi #/0!ng #/0!ng memi0ii 5!ring!n 4emb/0/ d!r! /n#/ n/#risi se03se0 #/0!ng ser#! #/0!ng !n"! d!4!# #/mb/ se7!r! !4$sisi. Ker/s!!n #/0!ng !ib!# in2esi !!n men"eb!b!n 4r$ses $me$s#!sis #/0!ng #erg!ngg/ ingg! #er5!di m!ni2es#!si 0inis s/!#/ 4en"!i# #/0!ng.
P!d! sen!ri$ “n"eri sendi ” se$r!ng 8!ni#! deng!n /m/r 9 #!/n deng!n e0/!n n"eri di 5!ri35!ri #!ng!n !n!n d!n iri "!ng ber0!ngs/ng se0!m! 9 s!m4!i s!#/ 5!m #er/#!m! s!!# 4!gi !ri "!ng diser#!i !/ . Ke0/!n i#/ ber0!ngs/ng se5! 9 b/0!n #er!ir ser#! #e0/!n dem!m #id! menggigi0.
D!ri sen!ri$ di!#!s b!n"! m!s!0! "!ng d!4!# di#em/!n d!n d!4!# di0!ri2i!si!n. D!0!m menge#!/i 4en"eb!b m!s!0! d!n 4en"e0es!i!nn"! !r/s die#!/i #er0ebi d!/0/ !n!#$mi d!n 2isi$0$gi #/0!ng ser#! 2isi$0$gi s!r!2 d!0!m #/b/ d!n /b/ng!nn"! deng!n 4r$ses $me$s#!sis seingg! mem4erm/d! meme7!!n berb!g!i 4er#!n"!!n "!ng m/ngin #imb/0 d!ri !s/s #erseb/#.
+A+ II PEM+A&ASAN
Se$r!ng 8!ni#! /m/r 9 #!/n Ib/ R/m! T!ngg! menge0/ n"eri 4!d! 5!ri ; 5!ri #!ng!n iri d!n !n!n e0/!n di!0!m!i se5! 9 b/0!n #er!ir ini. K!/ 4!gi !ri <=> ber0!ngs/ng sei#!r 931 5!m. Ke0/!n dem!m #id! menggigi0 sering di!0!mi. P!d! 4emeris!!n 2isis di#em/!n !d!n"! #!nd!3#!nd! r!d!ng 4!d! sendi 4erge0!ng!n #!ng!n M!#!7!r4$4!0!nge!0 <MTP> Pr$?im!0 In#er4!0!nge!0 <PIP>.
KLARIFIKASI KATA SULIT
1. Dem!m :
3 mening!#n"! s// #/b/ di !#!s n$rm!0 !0 ini diseb!b!n $0e s#res 2isi$0$gi se4er#i 4!d! $@/0!si seresi $rm$n #"r$id ber0ebi!n !#!/ $0!r!g! ber!# $0e 0esi sis#em s!r!2 4/s!# !#!/ in2esi mir$ $rg!nisme !#!/ se5/m0! 4r$ses n$n in2esi.<!m/s d$r0!n>
3Ke0/!rn"! in#er 0e/in I "!ng mer!ngs!ng i4$#!0!m/s menge0/!r!n 4r$s#!g0!ndin seingg! 4!d! s!!# se# 4$in mening!# s// #/b/ 5/g! i/# mening!#. <b// s!/ DDT> -. N"eri :
3 sens$ris s/b5e#i2 d!n em$si$n!0 "!ng #id! men"en!ng!n "!ng did!4!# "!ng #er!i# deng!n er/s!!n 5!ring!n !#/!0 m!/4/n 4$#ensi!0 !#!/ menng!mb!r!n $ndisi #er5!din"! er/s!!n. <In#ern!#i$n!0 Ass$7i!#i$n 2$r S#/d" $2 P!in>
3 mer/4!!n sens!si "!ng #id! men"en!ng!n "!ng #er5!di 4!d! s/!#/ b!gi!n #/b/ !ib!# !d!n"! er/s!!n s/!#/ 5!ring!n. <d!s!r i0m/ 4en"!i# d!0!m>
3 Res4$n #er!d!4 g!ngg/!n 4!d! #/b/ "!ng mer/4!n r!s! #id! en!.
MENENTUKAN KATA KUN*I
1. Perem4/!n 9 #!/n
-. N"eri 4!d! 5!ri35!ri #!ng!n iri d!n !n!n < sime#ris> 9. K!/ 4!gi !ri
. Se5! 9 b/0!n #er!ir
. +er0!ngs/ng 9 meni# s!m4!i 15!m 6. Dem!m #id! menggigiL
PERTANYAAN :
1. Be0!s!n !n!#$mi m!n/s C-. A4! "!ng men"eb!b!n n"eri 4!d! #!ng!n iri d!n !n!n <sime#ris> 9. +!g!im!n! me!nisme n"eri 4!d! !s/s
. Meng!4! !/ !n"! 4!d! 4!gi !ri d!n meng!4! 4!sien sering meng!0!mi dem!m . A4!! /si! ber4eng!r/ #er!d!4 4en"!i#n"!
6. Pemeris!!n !4! "!ng di0!/!n /n#/ 4eneg!!n di!gn$sis . +!g!im!n! di!gn$sis 4en"!i# #erseb/#
F. +!g!im!n! 4r$gn$sis 4en"!i# #erseb/# G. +!g!im!n! $m40i!si 4en"!i# #erseb/#
1. +!g!im!n! 4en!#!0!s!!n "!ng ses/!i se#e0! did!4!#!n di!gn$sis 11. +!g!im!n! 7!r! 4en7eg!!nn"! #er!d!4 4en"!i# #erseb/#
JAWABAN PERTANYAAN:
1. Persendi!n 4erger!!n #id! m/ngin #er5!di 5i! e0en#/r!n d!0!m r!ng! #/0!ng #id! !d!. Ke0en#/r!n dim/ngin!n $0e !d!n"! 4ersendi!n. Sendi !d!0! s/!#/ r/!ng!n #em4!# s!#/ !#!/ d/! #/0!ng ber!d! s!0ing berde!#!n. '/ngsi /#!m! sendi !d!0! memberi 4erger!!n d!n 20esibi0i#!s d!0!m #/b/. S#r/#/r sendi:
3 'ibr$s!. Sendi ini #id! memi0ii 0!4is!n #/0!ng r!8!n d!n #/0!ng "!ng 1 deng!n "!ng 0!inn"! di/b/ng!n $0e 5!ring!n 4en"!mb/ng 2ibr$s!.
3 '!r#i0!g$. Y!i#/ sendi "!ng /5/ng3/5/ng #/0!ngn"! #erb/ng/s $0e #/0!ng r!8!n "!0in dis$$ng $0e 0ig!men d!n !n"! d!4!# sedii# berger!. Dim!n! 0ig!men !d!0! se/m4/0!n 5!ring!n 2ibr$s! "!ng #eb!0 "!ng mer/4!!n !ir d!ri s/!#/ $#$# d!n ber2/ngsi mengi!# s/!#/ #/0!ng.
3 Sendi s"n$@i!0 "!i#/ sendi #/b/n"! "!ng d!4!# diger!!n ser#! memi0ii r$ngg! sendi d!n 4erm/!!n sendi "!ng di0!4isi #/0!ng r!8!n sendi ini !d!0! "!ng 4!0ing /m/m d!0!m #/b/ d!n ner!s!0 d!ri !#! sin$@i/m "!ng mer/4!!n membr!n "!ng men"eresi 7!ir!n s"n$@i!0 /n#/ 0/mbri!si d!n !bs$rsi s"$.
• !n#!r! $ss! 7!r4!0i! H !r#. In#er7!r4!0i!
• 7!r4!0i! = me#!7!r4!0i! H !r#. *!r4$me#!7!r4!0i! • !n#!r! 7!4/# me#!7!r4!0i! H !r#. In#erme#!7!r4!0i! • me#!7!r4!0i! ;4!0!n? H !r#. Me#!7!r4$4!0!nge! • !n#!r 4!0!n? H !r#. In#er4!0!nge! <4r$?=dis#>
-. Y!ng
men"eb!b!n n"eri !d!0! 4embeng!!n 4!d! sendi <!r#ri#is> e#eg!ng!n $#$# !#!/ 4embeng!!n !n#$ng 7!ir!n 4!d! sendi. Se0!in i#/ n"eri !#!/ dis2/ngsi 4ersendi!n !ib!# 4ene!n!n ner@/s medi!n/s "!ng #er4er!ng!4 d!0!m r$ngg! !r4!0is "!ng meng!0!mi sin$@i#is seingg! men"eb!b!n ge5!0! carpal tunnel syndrome. %!0!/4/n 5!r!ng ner@/s /0n!ris "!ng ber5!0!n d!0!m !n!0 )/"$n d!4!# 4/0! meng!0!mi 4ene!n!n
deng!n me!nisme "!ng s!m!. N"eri "!ng #er5!di bersi2!# sime#ri!ren! e#er0ib!#!n sendi "!ng s!m! 4!d! ed/! sisi #/b/ se7!r! bers!m!!n.
9. Me!nisme n"eri die0$m4$!n men5!di 4r$ses "!i#/transduksi, transmisi, modulasi, dan persepsi . 4r$ses n"eri dim/0!i deng!n s#im/0!si n$7ise4#$r $0e s#im/0/s n$?is$/s 4!d! 5!ring!n "!ng em/di!n !!n men"eb!b!n s#im/0!si n$sise4#$r dim!n! s#im/0!si
n$?is$/s ini !!n dir/b! men5!di 4$#ensi!0 !siini0! 4r$ses "!ng diseb/#transduksi !#!/ !#i@!si rese4#$r. Se0!n5/#n"! 4$#ensi!0 !si ini !!n di#r!nsmisi!n men/5/ ne/r$n SSP "!ng ber/b/ng!n deng!n n"eri. T!!4 4er#!m!transmisi "!i#/ $nd/si im4/0s d!ri ne/r$n !22eren# 4rimer 7$rn/ d$rs!0is med/00! s4in!0is 4!d! 7$rn/ d$rs!0is ini ne/r$n !22eren# 4rimer bersin!4 deng!n ne/r$n SSP. D!ri sini 5!ring!n ne/r$n !!n n!i e !#!s med/00! s4in!0is men/5/ b!#!ng $#! d!n #!0!m/s. Kem/di!n #er5!di /b/ng!n #imb!0 b!0i !n#!r! #!0!m/s d!n 4/s!#34/s!# "!ng 0ebi #inggi e $#! "!ng meng/r/si
res4$n 4erse4si d!n !2e#i2 "!ng ber/b/ng!n deng!n n"eri. Te#!4i r!ngs!ng!n n$sise4#i2 #id! se0!0/ menimb/0!n 4erse4si n"eri d!n seb!0in"!. Terd!4!# 4r$ses modulasi sin"!0 "!ng m!m4/ mem4eng!r/i 4r$ses n"eri #em4!# m$d/0!si sin"!0 "!ng 4!0ing die#!i !d!0! 4!d! $rn/ d$rs!0is med/00! s4in!0is. Pr$ses #er!ir !d!0! persepsi dim!n! n"eri ini di re0!si!n men/5/ $#! d!n meng!si0!n 4eng!0!m!n "!ng
#id! men"en!ng!n.
. P!d! d!s!rn"! !/ sendi i#/ #er5!di !ren! !d!n"! des!!n 7!ir!n "!ng ber!d! disei#!r 7!ir!n "!ng meng!0!mi in20!m!si < !/ sendi sin$@i!0 !#!/ b/rs! >. K!/ !n"! di !8!0i !n"! 4!d! 4!gi !ri ini diseb!b!n $0e !ren! e#i! 4!d! 4!gi !ri 0!m!n"! im$bi0is!si 4!d! s!!# 4!sien sed!ng #id/r !#!/ b!r/ !d!n"! m$bi0is!si 4erger!!n "!ng men"eb!b!n 7!ir!n men"eb!r d!ri 5!ring!n "!ng meng!0!mi in20!m!si d!n 4!sien mer!s! #er0e4!s d!ri i!#!n <8e!rs $22> ser#! ber!#n"! in20!m!si. )e5!0! !/ 4!gi !ri !!n mengi0!ng 5i! remisi d!4!# #er7!4!i. '!#$r 0!in 4en"eb!b !/ 4!gi !ri !d!0! in20!m!si !ib!# sin$@i#is. In20!m!si !!n men"eb!b!n #er5!din"! im$bi0is!si 4ersendi!n "!ng 5i! ber0!ngs/ng 0!m! !!n meng/r!ng 4erger!!n sendi b!i se7!r! !#i2 m!/4/n se7!r! 4!si2. Se0!in i#/ 4!d! 4!gi !ri 5/g! #er5!di 4er/b!!n s// "!ng begi#/ dr!s#is "!ng men"eb!b!n s// s!ng!# rend! !#!/ s!ng!# dingin dim!n! re!si !n#igen !n#ib$d" $4#im!0 4!d! s// "!ng dingin. Sed!ng!n dem!m i#/ #er5!di !ren! 4e0e4!s!n 4ir$gen d!ri d!0!m 0e/$si# "!ng sebe0/mn"! #e0! #er!ngs!ng $0e 4ir$gen es$gen "!ng d!4!# ber!s!0 d!ri mir$$rg!nisme !#!/ mer/4!!n s/!#/ !si0 re!si im/n$0$gi "!ng #id! d!4!# berd!s!r!n s/!#/ in2esi menggigi0 i#/ sendiri di!ren!!n 4/s!# 4eri2er d!n #/b/ #id! men7$b! men"!m!!n ed/d/!n s// "!ng #er5!di.
. Usi! i#/ ber4eng!r/ #er!d!4 s/!#/ 4en"!i# /s/sn"! 4en"!i# sendi ini !ren! !d! beber!4! 4en"!i# sendi i#/ men"er!ng 4!d! /m/r3/m/r #er#en#/ se4er#i 4!d! $s#e$!r#ri#is 4en"!i# sendi ini sering se!0i mengen!i $r!ng 4!d! /si! 0!n5/# d!n #erm!s/ 4en"!i# "!ng #er5!di !ren! 2!#$r degener!#i2. N!m/n !d! 4/0! 4en"!i# sendi "!ng se4er#i 4!d! Ar#ri#is Re/m!#$id #er5!di 4!d! berb!g!i m!7!m /si! "!ni /si! m/d! <-3- #!/n> /si! 4er#eng!!n <93 #!/n> d!n /si! 0!n5/# <6= #!/n >
3 Pemeriksaan cairan sinovial 8!rn! /ning s!m4!i 4/#i deng!n der!5!# eer/!n "!ng mengg!mb!r!n 4ening!#!n se0 d!r! 4/#i Le/$si# 3.mm "!ng mengg!mb!r!n !d!n"! 4r$ses in20!m!si "!ng did$min!si $0e se0 ne/#r$2i0 <6J> d!n re/m!#$id 2!#$r 4$si#i2 "!ng !d!rn"! 0ebi #inggi s!ri ser/m d!n berb!nding #erb!0i deng!n 7!ir!n s"n$@i!0.
3 Pemeriksaan darah tepi 0e/$si# n$rm!0 !#!/ mening!#. Le/$si# men/r/n bi0! #erd!4!# s40en$ meg!0i e!d!!n ini dien!0 seb!g!i 'e0#"s S"ndr$m !nemi! n$rm$si#i !#!/ mir$si#i #i4e 4en"!i# r$nis.
3 Pemeriksaan kadar serum-imunologi re/m!#$id 2!#$r = Ig M ; J 4enderi#! GJ =4!d! 4enderi#! deng!n n$d/0 s/b/#!n An#i **P !n#i b$di 4$si#i2 #e0! d!4!# di#em/!n 4!d! !r#riris re/m!#$id dini.
. T!be0 di!gn$sis : DD KELUHAN/GEJALA %!ni#! <9 #!/n> N"eri sime#ris P!d! 4!gi !ri Se5! 9 b/0!n #er!ir +er0!ngs/ng 931 5!m Dem!m #id! menggigi0 OA = AR = = = = = = GOUT
D!ri #!be0 di!gn$sis di!#!s deng!n mem4erb!nding!n e0/!n "!ng did!4!# di sim4/0!n di!gn$sisn"! Ar#ri#is Re/!m!#$id se0!in i#/ 4!d! Ar#ri#is Re/m!#$id 5/g! mem4/n"!i 7iri !s "!i#/ n"eri "!ng bersi2!# sime#ris. D!n di!#!!n 4/0! i#! d!4!# men!ri s/!#/ di!gn$sis #er!d!4 AR 5i! memen/i minim! d!ri ri#eri! "!ng di#en#/!n ARA <Ameri7!n Re/m!#ism Ass$7i!#i$n> "!i#/ :
1. Kaku sendi (morning stiffness) minimal 1 jam dan sudah berlangsung paling sedikit 6 minggu
-. Ar#ri#is 4!d! 9 d!er! !#!/ 0ebi. 1 ri#eri! sendi : in#er2!0!ng 4r$sim!0 me#!!r4$2!0!ng 4erge0!ng!n #!ng!n si/ 4erge0!ng!n !i d!n me#!#!rs$2!0!ng iri d!n !n!n.
. !rtritis pd tangan. min 1 pembengkakan pada pergelangan tangan ". !rtritis simetris setidaknya satu daerah
. N$d/0 re/m!#$id !d!0! n$d/0 s/b/#!n 4!d! #$n5$0!n /0i# !#!/ 4erm/!!n es#ens$r 6. Ser/m 2!#$r Re/m!#$id 4$si#i2
. Pemeris!!n r!di$0$gi #!ng!n men/n5/!n 4er/b!!n !s !r#ri#is re/m!#$id : !r/s did!4!#i er$si !#!/ de!0si2i!si #/0!ng "!ng n"!#!.
F. Pr$gn$sis 4en"!i# Ar#ri#is Re/m!#$id
P!d! /m/mn"! 4!sien re/m!#$id !r#ri#is !!n meng!0!mi m!ni2es#!si 4en"!i# "!ng bersi2!# m$n$si0i <!n"! meng!0!mi s!#/ e4is$de AR d!n se0!n5/#n"! !!n meng!0!mi remisi sem4/rn!>. T!4i seb!gi!n bes!r 4en"!i# ini #e0! #eren! !r#ri#is re/m!#$id !!n menderi#! 4en"!i# ini se0!m! d/4n"! !n"! dise0ingi $0e beber!4! m!s! remisi "!ng sing!# <5enis 4$0isi0i>. N!m/n !d! 5/g! seb!gii!n e7i0 "!ng menderi#! !r#ri#is re/m!#id #er5!di 4en/r/n!n !4!si#!s 2/ngsi$n!0 "!ng 4r$gresi2 d!n !d! 4/0! 4enderi#! deng!n 4en"!i# 0ebi ring!n memberi! res4$n "!ng b!i deng!n #er!4i.
G. K$m40i!si "!ng bi!s! #er5!di 4!d! 4enderi#! AR :
3 S#/di #erb!r/ men/n5/!n - J 4!sien AR men/n5/!n ge5!0! 0inis g!ngg/!n !rdi$@!s/0er ini diseb!b!n e5!di!n !rdi$@!s/0er ber/b/ng!n 0!ngs/ng deng!n mening!#n"! 4er!d!ng!n sis#emi "!ng #er5!di di 0/!r sendi.
3 K$m40i!si sis#em 4en7ern!!n "!ng sering di5/m4!i $0e !d!n"! g!s#ri#is d!n /0/s 4e4#i/m di!ren!!n 4engg/n!!n $b!# !n#i in20!m!si n$n s#er$id <OAINS> !#!/ $b!# 4eng/b! 4er5!0!n!n 4en"!i# <disis m$di2"ing !n#i re/m!#$id dr!gs> DMARD "!ng
men5!di 2!#$r 4en"eb!b m$rbidi#!s d!n m$r#!0i#!s 4!d! AR.
3 "!ng memberi!n g!mb!r!n 5e0!s seingg! s/!r dibed!!n !ib!# 0esi !r#i/0er d!n 0esine/r$4!#i "!ng /m/mn"! ber/b/ng!n deng!n mie0$4!#i !ib!# e#id!s#!bi0!n @er#ebr! se@i!0 d!n ne/r$4!#i isemi !ib!# 2!s/0i#is.
3 D!4!# menimb/0!n 4er/b!!n 4!d! 5!ring!n 0!in se4er#i !d!n"! 4r$ses gr!n/0!si di b!8! /0i# diseb/# s/b/#!n n$d/0.
1. Ter!4i n$n2!rm!$0$gi:
3 Ter!4i n$n2!rm!$0$gi : beber!4! #er!4i "!ng #e0! di7$b! 4!d! 4enderi#! AR "!ni #er!4i 4/!s! s/40emen#!si !s!m 0em! essensi!0 #er!4i d!n 0!#i!n men/n5/!n !si0
"!ng b!i. Pemberi!n s/40emen min"! i!n <7$d Li@er Oi0> bis! dig/n!n NSAID ; S4!ring Agen#s 4!d! 4enderi#! AR. Memberi!n ed/!si d!n 4ende!#!n m/0#idisi40in d!0!m 4er!8!#!n 4enderi#! bis! memberi!n 5!ng! 4ende. Pengg/n!!n #er!4i erb!0 !/4/n#/r d!n s40in#ing be0/m did!4!#!n b/#i "!ng me"!in!n.
3 Ter!4i '!rm!$0$gi : 2!rm!$ #er!4i /n#/ 4enderi#! AR 4!d! /m/mn"! me0i4/#i $b!# !n#i in20!m!si n$n s#er$id<OAINS> /n#/ mengend!0i!n n"eri g0/$$r#i$id d$sis rend! !#!/ in#r!!r#i/0!r d!n DMARD. An!0ge#i 0!in m/ngin dig/n!!n se4er#i A7e#$men$4en O4i!# Di4r$/!0$n d!n Lid$7!in #$4i!0. D/0/ #er!4i 2!rm!$0$gi dig/n!!n 4ende!#!n 4ir!mid "!ng ber#/5/!n /n#/ meng/r!ngi ge5!0! dim/0!i s!!# di!gn$sis di#eg!!n. D!n 4er/b!!n d$sis !#!/ 4en!mb!!n #er!4i diberi!n bi0! #er5!di 4erb/r/!n ge5!0!. T!4i /n#/ s!!# ini 4ende!#!n 4ir!mid #erb!0i 0ebi dis/!i "!i#/ 4emberi!n DMARD sedini m/ngin /n#/ meng!mb!# 4erb/r/!n 4en"!0#.
3 Ter!4i K$mbin!si
Regimen #er!4i $mbin!si "!ng e2e#i2 d!n !m!n dig/n!!n /n#/ 4enderi#! AR !#i2 "!ng #id! #er$n#r$0!d!0! s!0! s!#/ d!ri $mbin!si beri/#: MT = idr$si0$r$/in MT = idr$si0$r$/in = s/02!s!0!Qine MT = s/02!s!0!Qine = 4re#nis$0$ne MT = 0e20/n$mide MT = in20i?im!b MT = e#!ner7e4# MT = !d!0im/m!b MT = !n!inr! !#!/ MT = ri#/?im!b.
Tr!4i $mbin!si 5/g! e2e#i2 d!0!m meng!mb!# 4r$gresi@i#!s 4en"!i# d!n er/s!!n r!di$gr!2i #er/#!m! /n#/ regimen #er!4i $mbin!si MT = inibi#$r TN'. Te#!4i !rg!n"! 5!/ 0ebi m!!0 bi0! dib!nding!n 2deng!n r#egimen $mbin!si MT = &idr$si0$r$/in
!#!/ s/02!s!0!Qine. 3 'isi$#er!4i
'isi$#er!4i /n#/ mem4er#!!n!n ger!!n sendi 4en/ d!n meng/!#!n $#$#3$#$# "!ng 0em!. Per!#i!n dini d!n 4en"/0/!n mengen!i 4$s#/r bis! men7eg! de2$rmi#!s r$nis d!n degener!si sem/! sendi "!ng #eren!.
3 Re!bi0i#!si dig/n!!n /n#/ mengemb!0i!n #ing!# em!m4/!n 4!sien AR deng!n 7!r! :
1. Meng/r!ngi r!s! n"eri
-. Men7eg! #er5!din"! e!/!n d!n e#erb!#!s!n ger! sendi 9. Men7eg! #er5!din"! !#r$2i d!n e0em!!n $#$#
. Men7eg! #er5!din"! de2$rmi#!s
. Mening!#!n r!s! n"!m!n d!n e4er7!"!!n diri
Re!bi0i#!si di0!s!n!!n deng!n berb!g!i 7!r! !n#!r! 0!in deng!n mengis#ir!!#!n sendi "!ng #er0ib!# 0!#i!n ser#! deng!n mengg/n!!n m$d!0i#!s #er!4i 2isis se4er#i 4em!n!s!n 4endingin!n 4ening!#!n !mb!ng r!s! n"eri deng!n !r/s 0is#ri. M!n2!!# #er!4i 2isis d!0!m 4eng$b!#!n AR #e0! #ern"!#! #erb/#i d!n s!!# ini mer/4!!n s!0! s!#/ b!gi!n "!ng #id!
#er4is!!n d!0!m 4en!#!0!s!n!!n AR.
3 Pembed!!n
Bi! berb!g!i 7!r! 4eng$b!#!n #e0! di0!/!n d!n #id! ber!si0 ser#! #erd!4!# !0!s!n "!ng 7//4 /!# d!4!# di0!/!n 4eng$b!#!n 4embed!!n. Benis 4eng$b!#!n ini 4!d! 4!sien AR /m/mn"! bersi2!# $r#$4edi mis!0n"! sin$@e#$mi </s/sn"! 4!d! sendi 0/#/#> !r#r$desis m/ngin 4er0/ di0!/!n 4!d! n"eri !#!/ de2$rmi#!s "!ng ber!# total hip replacement mem4erb!ii de@i!si /0n!r d!n seb!g!in"!.
11. *!r! 4en7eg!!n "!ng d!4!# di0!/!n !n#!r! 0!in :
1. O0! r!g! se7!r! r/#in sem/! 5enis $0!r!g! d!4!# di0!/!n se5!/ n"eri !#!/ 4embeng!!n #id! ber#!mb!
-. K$m4res 4!n!s !#!/ dingin d!4!# memb!n#/ mered!!n n"eri. K$m4res 4!n!s d!4!# mered!!n r!s! !/ sed!ng!n $m4res dingin men"eb!b!n d!er! "!ng s!i# men5!di m!#i r!s!. M!ndi !ir 4!n!s 5/g! d!4!# me0em!s!n $#$#3$#$# d!n mered!!n r!s! n"eri
9. Per#!!n!n ber!# b!d!n n$rm!0. +er!# b!d!n "!ng ber0ebi!n memberi!n #e!n!n "!ng 0ebi bes!r 4!d! 4ersendi!n seingg! mening!#!n resi$ n"eri 0/#/# 4!ngg/0 d!n 4/ngg/ng
. +eri#!/ 4!sien #en#!ng $b!# "!ng di4er0/!n d!n 7!r! 4engg/n!!nn"! : n!m! $b!# d$sis 2re/ensi 4engg/n!!n d00
+A+ III PENUTUP
D!ri 4emb!!s!n di!#!s d!4!# disim4/0!n b!8! di!gn$sis 4en"!i#n"! "!i#/ Ar#ri#is Re/m!#$id !mi meng!mbi0 di!gn$sis Ar#ri#is Re/m!#$id !ren! 4en"!i# ini mem4/n"!i 7iri !s "!i#/ n"eri "!ng bersi2!# sime#ris. D!n di!#!!n 4/0! i#! d!4!# men!ri s/!#/ di!gn$sis #er!d!4 AR 5i! memen/i minim!0 d!ri ri#eri! "!ng di#en#/!n ARA <Ameri7!n Re/m!#ism Ass$7i!#i$n>
RE'ERENSI
S/d$"$ Ar/ % D -G. #$K$ !%!& '$ P*+,!K' !! *'/' 0 . B!!r#! : in#ern! 4/b0ising
R/bens#ein D!@id D-. ectures +otes Kedokteran Klinis *disi keenam. B!!r#! : EMS )/"#$n Ar#/r *. &!00 B$n E. -. #$K$ !%!& '/'223' K*2K*&!+ *disi 11. A0i
b!!s! : Ir!8!#i e# !0. B!!r#! : E)*
&!rris ED Br. 1GG9 *tiology and Pathogenesis of &heumatoid !rthritis. D!0!m: Te?#b$$ $2 Re/m!#$0$g".Pi0!de04i!:S!/nders *$
&irm!8!n S/#isn!. 1G9. P!223' . B!!r#! : +!gi!n P!#$0$gi An!#$mi '!/0#!s Ked$#er!n Uni@ersi#!s Ind$nesi! 44 : 9 1
K/m!r ,. *$#r!n R. S. R$bbins S. L. -. #$K$ !%!& P!223' *disi 4 . B!!r#! : E)* M!ns5$er A. S/4r$!i#! %!rd!ni %!"/ I. Se#i$8/0!n %. -. K!P'! /**K!
K*2K*&!+ *disi Ketiga %ilid Kedua. B!!r#! : Medi! Aes7/0!4i/s
N!s/#i$n..1GG6. !spek 3enetik Penyakit &eumatikd!0!m N$er S <Edi#$r> +// A5!r Pen"!i# D!0!m Bi0id I. B!!r#!: +!0!i 4enerbi# 'KUI.
Pri7e SA. D!n %i0s$n LM. 1GG9 Patofisiologi5 Konsep Klinik Proses-Proses Penyakit bag . B!!r#!: E)*.
